Aneta Korcz-Maciejko Komenda Wojewódzka Policji w Rzeszowie Wojciech Maciejko Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Przemyślu Glosa do postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 27 lutego 2008 r., sygn. akt II SA/Sz 131/08 Rozkaz personalny komendanta wojewódzkiego Policji w sprawie czasowego powierzenia policjantowi pełnienia obowiązków służbowych na innym stanowisku nie jest decyzją administracyjną. 1 / 7
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie postanowieniem z 27 lutego 2008 r., sygn. akt II SA/Sz 131/08, odrzucił skargę policjanta na bezczynność komendanta wojewódzkiego Policji w Szczecinie polegającą na niewydaniu decyzji w sprawie uchylenia rozkazu personalnego powierzającego pełnienie obowiązków na stanowisku specjalisty Oddziału Prewencji Policji w Szczecinie na okres od 15 czerwca 2005 r. do 14 czerwca 2006 r. W uzasadnieniu postanowienia stwierdzono, że skarżący nie mógł ubiegać się o wydanie decyzji uchylającej kwestionowany rozkaz personalny, gdyż akt ten nie jest decyzją w rozumieniu k.p.a. Słusznie zatem organ ograniczył się do udzielenia skarżącemu pisemnej informacji o nieuwzględnieniu jego prośby. Skoro rozkaz personalny powierzający pełnienie obowiązków na określonym stanowisku służbowym nie jest decyzją, tym samym decyzją nie może być akt odmawiający jego uchylenia. Nie zachodzi zarzucana organowi bezczynność, gdyż nie był on zobowiązany do decyzyjnego załatwienia sprawy w wymaganym przez k.p.a. terminie. W uzasadnieniu postanowienia podkreślono, iż ani ustawa z 6 kwietnia 1990 r. o Policji [1], ani jakikolwiek inny akt wykonawczy nie przewidują formy decyzji administracyjnej dla aktu (rozkazu personalnego) przełożonego służbowego powierzającego pełnienie obowiązków służbowych na innym niż dotychczas zajmowane stanowisku. W stosunkach służbowych w Policji forma decyzji została przewidziana w sprawach dyscyplinarnych [2] oraz w sprawach lokali służbowych. W pierwszej kolejności należy dostrzec, iż glosowane postanowienie zostało wydane w postępowaniu w sprawie 2 / 7
bezczynności organu, a to oznacza, że jego sygnatura (odzwierciedlająca wpis sprawy do repertorium II SA/Sz) błędnie sugeruje, że przedmiotem badania sądu był akt lub czynność. Dla spraw o bezczynność przewidziano sygnatury obrazowane literami SAB [3]. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie, w składzie jednego asesora sądowego, na posiedzeniu niejawnym słusznie ustalił, że wynik postępowania zależał od stwierdzenia, czy sprawa powierzenia pełnienia obowiązków służbowych na innym stanowisku w Policji należy do tych, które załatwia się w drodze decyzji administracyjnej. Było to jednak jedyne właściwe ustalenie sądu w przedstawionej sprawie. W postanowieniu zupełnie pominięto, że powierzenie nowych obowiązków służbowych jest zmianą treści stosunku służbowego łączącego funkcjonariusza Policji z jego przełożonym (właściwym organem Policji). Wskutek czasowego powierzenia obowiązków na nowym stanowisku służbowym policjant jest rozliczany z innych niż dotychczasowe zadań [4], przez inne niż dotychczas organy [5], rozpoczyna czynności służbowe inne od tych, na które godził się [6], przyjmując akt mianowania [7] (rozkaz personalny o mianowaniu na stanowisko) [8]. Zmiana stosunku służbowego, w tym także zmiana stanowiąca przedmiot rozkazu poddanego kontroli sądu w rozpatrywanej sprawie, została uregulowana w art. 81 ust. 1 ustawy o Policji 3 / 7
[9]. Zgodnie z tym unormowaniem, minister właściwy do spraw wewnętrznych ma obowiązek określenia, w drodze rozporządzenia, trybu zmiany stosunku służbowego policjanta. W ramach tego upoważnienia zostało wydane rozporządzenie [10] ministra spraw wewnętrznych i administracji z 2 września 2002 r. w sprawie szczegółowych praw i obowiązków oraz przebiegu służby policjantów [11]. Na mocy 1 pkt 4 r.s.p. sprawa dotycząca zmiany stosunku służbowego [12] została nazwana sprawą osobową. Okoliczność, że sprawa załatwiona rozkazem o powierzeniu pełnienia obowiązków służbowych jako jedna ze spraw z zakresu zmiany treści stosunku służby należy do spraw osobowych, wynika też z 3 ust. 1 pkt 8 r.s.p., gdzie postanowiono, że sprawy osobowe policjantów podlegają załatwieniu w drodze rozkazu personalnego oraz że do spraw tych należy zmiana stosunku służbowego w związku z powierzeniem nowych obowiązków na innym stanowisku służbowym. [ 1 ]DzU z 2007 r., nr 43, poz. 277 ze zm. 4 / 7
[ 2 ]W doktrynie dostrzega się, że orzecznictwo w sprawach dyscyplinarnych stanowi odmianę orzecznictwa realizowanego w ramach stosunków służbowych. Z. Leoński, Odpowiedzialność dyscyplinarna w prawie Polski Ludowej, Poznań 1959, s. 155. [ 3 ]Zob. 72 ust. 1 zarządzenia nr 11 prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 listopada 2003 r. w sprawie ustalenia zasad biurowości w sądach administracyjnych, ze zm. [w:] Ustrój i właściwość sądów administracyjnych oraz postępowanie przed tymi sądami. Zbiór aktów prawnych, Warszawa 2006, s. 238. [ 4 ]Na temat pełnej dyspozycyjności, jako cechy stosunku służbowego, zob. T. Zieliński, Stosunek prawa pracy do prawa administracyjnego, Warszawa 1977, s. 161. [ 5 ]Zob. 8 ust. 5 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z 17 czerwca 2002 r. w sprawie opiniowania służbowego funkcjonariuszy Policji oraz wzoru formularza opinii służbowej, DzU nr 98, poz. 890 ze zm. [ 6 ]Zob. S. Borowiec, Mianowanie jako podstawa nawiązania stosunku pracy z urzędnikiem państwowym, Organizacja Metody Technika 1987, nr 6, s. 26. 5 / 7
[ 7 ]W. Maciejko, Stosunek służbowy w Policji [w:] W. Maciejko, Osobowe prawo administracyjne, Warszawa 2008, s. 154 i 155. [ 8 ]Na temat niezwykle szerokich granic podległości służbowej funkcjonariusza w wypadku zmian treści stosunku służbowego: W.L. Jaworski, Nauka prawa administracyjnego, Warszawa 1924, s. 138 i 139. Policjant jako funkcjonariusz publiczny działa w imieniu państwa i porusza się tylko w granicach wyznaczonych przez prawo. Te zaś granice wyznacza zakres obowiązków służbowych przypisanych do powierzonego mu stanowiska. Zob. S. Maj, Postępowanie dyscyplinarne w służbach mundurowych, Warszawa 2008, s. 22. [ 9 ]Tego rodzaju zmianę treści stosunku służbowego w Policji, w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 czerwca 1992 r., II SA 161/92, ONSA 1994, nr 1, poz. 8, zakwalifikowano jako zmianę dotyczącą podstawowego elementu stosunku służbowego. [ 10 ]Przepisy ustawy o Policji nie są wystarczające do ustalenia, czy akt powierzenia pełnienia obowiązków służbowych w Policji jest decyzją administracyjną. Zob. uchwałę Sądu Najwyższego z 4 lutego 1993 r., III AZP 38/92, OSP 1994, nr 3, poz. 38. 6 / 7
[ 11 ]DzU nr 151, poz. 1261; zwane dalej w tekście właściwym oraz w przypisach r.s.p. [ 12 ]Także w poprzednim stanie prawnym, pod rządami ustawy z 31 stycznia 1959 r. o służbie funkcjonariuszy Milicji Obywatelskiej, DzU z 1873 r. nr 23, poz. 136 ze zm., prezentowany był pogląd, że sprawa powierzenia pełnienia obowiązków służbowych na innym stanowisku na okres do 12 miesięcy, podobnie jak sprawa zawieszenia w czynnościach lub przeniesienia na inne stanowisko, należy do spraw dotyczących zmiany stosunku służbowego; sprawy te są załatwiane decyzjami (orzeczeniami) administracyjnymi, poddanymi kontroli. M. Zorska, Komentarze do ustaw: o stosunku służbowym funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej oraz o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszów Milicji Obywatelskiej i ich rodzin, Warszawa 1960, s. 46 i 49. 7 / 7