POWIAT ZIEMSKI KOSZALIŃSKI

Powiat koszaliński obejmuje swoim zasięgiem gminy: Bobolice, Będzino, Biesiekierz, Manowo, Polanów, Sianów i Świeszyno. POWIAT ZIEMSKI KOSZALIŃSKI Ochrona wód i gospodarka ściekowa Zakłady i urządzenia odprowadzające ścieki znacząco oddziaływujące na jakość wód powierzchniowych: Oczyszczalnia Komunalna w Bobolicach Eksploatowana jest przez Zakład Usług Komunalnych i Oświatowych w Bobolicach. Oczyszcza ścieki komunalne z Bobolic oraz ścieki dowożone z okolicznych wsi gminy. Urządzenia oczyszczalni w postaci części mechanicznej, komory defosfatacji, dwóch rowów cyrkulacyjnych wysoko obciążonych, instalacji PIX, osadnika wtórnego, zagęszczacza osadów i poletek osadowych osiągają wysoką sprawność eksploatacyjną, z redukcją zanieczyszczeń w granicach 95%. BZT 5 4,68 Zawiesina ogólna 4,55 650,0 Azot ogólny 1,63 Fosfor ogólny 0,08 Odbiornikiem ścieków jest rzeka Chociel. Obiekt posiada uregulowany stan formalnoprawny w zakresie gospodarki ściekowej. Oczyszczalnia Komunalna w Kiszkowie Eksploatowana przez Spółkę Wodno-Ściekową Sarbinowo-Morskie oczyszcza ścieki z Sarbinowa pochodzące głównie z obiektów wczasowych oraz ścieki socjalno-bytowe dowożone. W dalszym ciągu trwa rozbudowa oczyszczalni, a ostateczny termin zakończenia inwestycji ustalono na dzień 31 sierpnia 2002 r., zgodnie z terminem odroczenia płatności kar łącznych ustalonych za lata 1997,1998, 1999 i 2000. Poza częścią mechaniczną, oczyszczalnia wyposażona będzie w następujące urządzenia: komorę defosfatacji, dwa stawy napowietrzająco-sedymentacyjne, komorę tlenową oraz nitryfi kacji, rów korzeniowy, staw hydrobotaniczny oraz ciąg przeróbki osadów. BZT 5 105,52 Zawiesina ogólna 9,04 1005,0 Azot ogólny 97,80 Fosfor ogólny 24,82 Użytkownik posiada aktualne pozwolenie wodnoprawne zezwalające na modernizację oczyszczalni i odprowadzanie ścieków do rzeki Czerwonej. Ze względu na zakłócenia w rozbudowie oczyszczalni występują ciągłe przekroczenia dopuszczalnych norm w ściekach odprowadzanych do odbiornika, w związku z czym spółce wymierzona jest stosowna kara pieniężna. Sezonowe funkcjonowanie obiektów wczasowych włączonych do kanalizacji Sarbinowa powoduje znaczne wahania w obciążeniu oczyszczalni w granicach 200-1000 m 3 /d. Oczyszczalnia Komunalna w Unieściu Eksploatowana przez Zakład Wodociągowo- Kanalizacyjny Unieście jest oczyszczalnią grupową i oczyszcza ścieki z Unieścia, Mielna, Gąsek, a w najbliższej perspektywie z Łaz. Wymienione miejscowości są typowo wczasowe, stąd też notuje się znaczne zróżnicowania w obciążeniu oczyszczalni ściekami (850-4000 m 3 /d). Poza wstępną częścią mechaniczną, oczyszczalnia wyposażona jest w komory denitryfi kacji i nitryfi kacji, osadniki wtórne, zagęszczacze osadu oraz instalację do mechanicznego odwadniania osadu i higienizacji. Aktualnie oczyszczalnia osiągnęła wysoką sprawność eksploatacyjną, a redukcja podstawowych wskaźników zanieczyszczeń waha się w granicach 95%. Obiekt posiada aktualne pozwolenie wodnoprawne. 73

Odbiornikiem ścieków jest jezioro Jamno. BZT 5 27,20 Zawiesina ogólna 85,0 3400,0 Azot ogólny 15,30 Fosfor ogólny 3,06 Oczyszczalnia Komunalna w Polanowie Eksploatowana przez Zakład Usług Komunalnych w Polanowie przeznaczona była do oczyszczania ścieków z nowego osiedla mieszkaniowego. Po skanalizowaniu miasta funkcjonuje jako oczyszczalnia miejska. Aktualnie oczyszczalnia wyposażona jest w punkt zlewny, komorę uspokojenia, kratę ręczna, komorę napowietrzania i dwa osadniki wtórne. Ze względu na brak stosownych urządzeń - głównie komór defosfatacji i denitryfi kacji, jakość ścieków nie mieści się w warunkach pozwolenia wodnoprawnego. Użytkownikowi wymierzono kary pieniężne z tytułu naruszenia dopuszczalnych norm w ściekach odprowadzanych do rzeki Grabowej. BZT 5 15,30 Zawiesina ogólna 5,40 450,0 Azot ogólny 4,82 Fosfor ogólny 3,29 Przewidziana jest docelowa rozbudowa oczyszczalni z elementem głównym w postaci reaktora biologicznego. Termin realizacji uzależniony jest od pozyskania środków fi nansowych przez Gminę Polanów. Oczyszczalnia Komunalna w Sianowie Eksploatowana przez Gminne Wodociągi i Kanalizację w Sianowie, wyposażona jest w kratę ręczną, piaskownik, osadnik poziomy, złoże biologiczne zraszane, osadnik wtórny, WKF i poletka osadowe. Oczyszczalnia nie gwarantuje redukcji związków eutrofi cznych, w związku z czym występują przekroczenia dopuszczalnych norm określonych w pozwoleniu wodnoprawnym. Użytkownikowi oczyszczalni wymierzona jest kara pieniężna. W najbliższym czasie planowane jest włączenie do oczyszczalni ścieków z pobliskich Osiek i Suchej Koszalińskiej. Odbiornikiem ścieków poprzez Strugę Sianowską jest rzeka Unieść. Oczyszczalnia Zakładowa w Sianowie Eksploatowana jest przez Zakłady Przemysłu Zapałczanego Polmatch w Sianowie. System kanalizacyjny zakładu składa się z trzech ciągów, poprzez które odprowadzane są do rzeki Polnicy i Strugi Sianowskiej ścieki głównie socjalno-bytowe, wody opadowe oraz niewielka ilość ścieków technologicznych. System I wyposażony w osadnik jedno- i trójkomorowy oraz trzy osadniki typu Dywidag odprowadza ścieki socjalno-bytowe i technologiczne do Strugi Sianowskiej. System II wyposażony w osadnik trójkomorowy i jednokomorowy odprowadza do rzeki Polnicy ścieki pochodzące z części produkcyjnej, pralni, magazynów i zaplecza socjalnego. System III wyposażony w osadnik jednokomorowy i dwa osadniki typu Dywidag odprowadza ścieki do Strugi Sianowskiej z części produkcyjnej oraz wody opadowe z placu manewrowego i składowiska drewna. Zakład nie posiada pozwolenia wodnoprawnego na eksploatację urządzeń i odprowadzanie ścieków, w związku z czym systematycznie wymierzana jest kara pieniężna. I system kanalizacyjny BZT 5 0,52 Zawiesina ogólna 0,17 25,0 Azot ogólny 0,25 Fosfor ogólny 0,07 2,7 II system kanalizacyjny BZT 5 0,28 Zawiesina ogólna 0,02 Azot ogólny 0,17 Fosfor ogólny 0,01 IIII System kanalizacyjny - brak możliwości pomiarów. Planowane jest włączenie ścieków zakładowych do kanalizacji miejskiej. Oczyszczalnia Komunalna w Boninie Eksploatowana jest przez Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Manowie. Oczyszczalnia po modernizacji uruchomiona została w czerwcu 2001 r. uzyskując wysoki stopień redukcji zanieczyszczeń. Obecnie wyposażenie oczyszczalni stanowią: kraty mechaniczne z punktem zlewnym, piaskownik okręż- 74

ny, rów biologiczny o pracy okresowej, komory osadu czynnego, osadniki wtórne, stacja mechanicznego odwadniania osadu, stacja PIX. Jakość ścieków odprowadzanych nie przekracza dopuszczalnych norm określonych w pozwoleniu wodnoprawnym. BZT 5 6,92 Zawiesina ogólna 9,64 240,0 Azot ogólny 3,52 Fosfor ogólny 0,96 W najbliższej perspektywie planowane jest włączenie ścieków z pobliskich miejscowości. Projektowana przepustowość oczyszczalni - 400,0 m 3 /d. Odbiornikiem ścieków jest rzeka Dzierżęcinka poprzez rów melioracyjny. Oczyszczalnia osiedlowa w Biesiekierzu Eksploatowana jest przez Spółdzielnię Mieszkaniową Niespodzianka w Biesiekierzu. Po modernizacji obiekt wyposażony jest w komorę krat, rów cyrkulacyjny i osadnik wtórny. Ze względu na słabe wyposażenie oczyszczalni, notowane są przekroczenia dopuszczalnych norm jakościowych w ściekach oczyszczonych, określonych w pozwoleniu wodnoprawnym, głównie związków biogennych. Użytkownikowi wymierzona jest kara pieniężna. BZT 5 3,47 Zawiesina ogólna 11,05 129,0 Azot ogólny 6,99 Fosfor ogólny 0,90 Odbiornikiem ścieków jest rzeka Radew poprzez rów melioracyjny. Oczyszczalnia zakładowa Zakładu Karnego w Starym Bornem Oczyszczalnia eksploatowana jest przez Zakład Karny w Starym Bornem. Oczyszczalnia składająca się z czterech segmentów złóż tarczowych typu Eljot, komory kontaktowej z dozownikiem PIX i złoża biologicznego zraszanego nie osiąga zakładanych efektów, w związku z czym występuje naruszenie warunków pozwolenia wodnoprawnego i wymierzone są kary pieniężne. BZT 5 1,08 Zawiesina ogólna 3,92 80,0 Azot ogólny 3,23 Fosfor ogólny 0,55 Odbiornikiem ścieków poprzez rów melioracyjny i ciek bez nazwy jest rzeka Radew. Planowane jest przekazanie oczyszczalni Gminie Bobolice. Kontrole w zakresie ochrony wód i gospodarki ściekowej przeprowadzone w 2001 r.: Przedsiębiorstwo Zbożowo-Młynarskie PZZ w Stoisławiu, Dom Pomocy Społecznej w Żydowie, Koszalińskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Ogrodniczej w Karnieszewicach, Oczyszczalnia Gminna w Strzekęcinie, Spółdzielnia Obsługi Mieszkań Pomorzanka w Kłaninie. Kontrole nie stwierdziły w ww. fi rmach zaniedbań eksploatacyjnych i nie stwierdzono w odprowadzanych ściekach, przekroczeń warunków określonych w pozwoleniach wodnoprawnych. Eksploatacyjna Spółdzielnia Mieszkaniowa Niespodzianka z siedzibą w Kotłowie, oczyszczalnia w Świeminie, Oczyszczalnia Gminna w Giezkowie, Oczyszczalnia Gminna w Zegrzu Pomorskim, Oczyszczalnia Gminna w Giezkowie, Oczyszczalnia Gminna w Dunowie, Oczyszczalnia Gminna w Nowych Bielicach, Dom Pomocy Społecznej w Parsowie, MKCafe & Tea SA w Skibnie, Spółdzielnia Mieszkaniowa Lokatorsko-Własnościowa Przymorze w Tymieniu, Nadleśnictwo Karnieszewice - osiedle mieszkaniowe w Szczeglinie, Mścice Ośrodek Hodowli Zarodowej Sp. z o.o. w Mścicach, Wyższe Seminarium Diecezji Koszlińsko-Kołobrzeskiej w Koszalinie Przedsiębiorstwo Usług-Handlu-Transportu Transped Koszalin - Gorzelnia Cetuń, Zarząd Dróg Miejskich w Koszalinie, Gmina Będzino - m. Dobrzyca, Przedsiębiorstwo Rolno-Przemysłowe Bobrol Opatówek - m. Trzebień 75

Ubojnia p.p.girczys w Biesiekierzu. W ww. fi rmach stwierdzono zaniedbania eksploatacyjne, przekroczenia warunków dopuszczalnych określonych w pozwoleniach wodnoprawnych bądź brak pozwoleń. Zostały wymierzone dobowe kary pieniężne lub wydano stosowne zarządzenia pokontrolne. Ochrona powietrza Zakłady mające znaczący wpływ na stan zanieczyszczenia powietrza: Koszalińskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Ogrodniczej Sp. z o.o. w Karnieszewicach Przedsiębiorstwo eksploatuje dużą kotłownię o mocy cieplnej 20,3 MW opalaną olejem opałowym ciężkim (mazutem). Przeprowadzona w 2001 r. kontrola z pomiarami emisji zanieczyszczeń stwierdziła przekroczenie emisji dopuszczalnej, w związku z czym zakładowi ponownie wymierzono godzinową karę pieniężną. Należy jednak podkreślić, że w wyniku prac modernizacyjnych emisja zanieczyszczeń ponadnormatywnych znacznie się zmniejszyła. We współpracy z przedstawicielami Politechniki Śląskiej w Gliwicach zakład przeprowadza niezbędne remonty oraz badania zmierzające do poprawy efektywności procesu spalania. Emisja dopuszczalna do powietrza wynosi: - pył 3,6 Mg/rok - dwutlenek siarki 313,4 Mg/rok - dwutlenek azotu 32,6 Mg/rok - tlenek węgla 2,6 Mg/rok Jednostka Wojskowa 5069 w Zegrzu Pomorskim Zarządcą obiektów jest SIM Spółka Akcyjna w Zielonej Górze. W 2000 r. rozpoczęto modernizację źródeł emisji z wymianą kotłów na opalane gazem ziemnym. Emisja zanieczyszczeń do powietrza nie była przekroczone, jednostka posiadała uregulowany stan formalnoprawny. W roku 2001 zakończono modernizację wszystkich kotłowni, w efekcie czego jednostka posiada obecnie wyłącznie kotłownie gazowe lub olejowo-gazowe. Emisja dopuszczalna do powietrza łącznie ze wszystkich kotłowni wynosi: (w roku 2000) - pył 2,08 Mg/rok 10,1 Mg/rok - dwutlenek siarki 6,16 Mg/rok 27,3 Mg/rok - dwutlenek azotu 5,79 Mg/rok 6,8 Mg/rok - tlenek węgla 0,695 Mg/rok 36,1 Mg/rok GIGATERM INVESTMENT Sp. z o.o. ODDZIAŁ ZACHODNIOPOMORSKI Spółka eksploatuje na terenie powiatu koszalińskiego ziemskiego trzy kotłownie: dwie osiedlowe w Sianowie (z których jedna została oddana do eksploatacji w roku 2002) oraz jedną w Boninie. Wszystkie kotłownie opalane są gazem ziemnym. Stan formalnoprawny jest uregulowany. Kontrole nie wykazały przekroczeń dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń. Emisja dopuszczalna do powietrza łącznie ze wszystkich kotłowni wynosi: - pył 0,092 Mg/rok - dwutlenek siarki 0,652 Mg/rok - dwutlenek azotu 4,46 Mg/rok - tlenek węgla 3,81 Mg/rok Kontrole w zakresie ochrony powietrza przeprowadzone w 2001 r.: PEC ERG w Bobolicach, KPGO Sp. z o.o. w Karnieszewicach, GIGATERM INVESTMENT Sp. z o.o., JW. 5069 w Zegrzu Pomorskim SIM Sp. z o.o. (dwukrotnie), KPPD Szczecinek - Zakład Przemysłu Drzewnego w Manowie, ZPZ POLMATCH w Sianowie, Ośrodek Wypoczynkowy FALA w Mielnie, Fundacja Domu Pomocy Społecznej w Gąskach, Dom Pomocy Społecznej w Żydowie, CONTEMA Sp. z o.o. w Bobolicach, GS Samopomoc Chłopska w Bobolicach. Przeprowadzona kontrola w KPGO w Karnieszewicach wykazała przekroczenie dopuszczalnej emisji zanieczyszczeń, dlatego zakładowi wymierzono godzinową karę pieniężną. W pozostałych zakładach wydano zarządzenia pokontrolne w celu likwidacji stwierdzonych uchybień. Ochrona środowiska przed hałasem Kontrole w zakresie ochrony przed hałasem przeprowadzone w 2001 r.: Zakład Produkcyjny WIÓREK Halina Łucka w Wierzchominie Został skontrolowany trzykrotnie (w tym raz z przedstawicielem wojewody i raz z przedstawicielem GIOŚ). Przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu nie stwierdzono. W związku z samowolną zmianą sposobu użytkowania części obiektu - bez uzgodnienia - Powiatowy Inspektor Nadzoru Bu- 76

dowlanego wstrzymał użytkowanie obiektu, a następnie decyzją udzielił pozwolenia na wznowienie robót budowlanych, polegających na zmianie sposobu użytkowania obory na budynek związany z produkcją stolarską. Gospodarstwo Ogrodnicze Tadeusz Naworski w Wierzchominie Skontrolowano wspólnie z przedstawicielem GIOŚ. Przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu nie stwierdzono. ELBRO w Mielnie Stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu. Właściciel zakładu został zobowiązany do wyeliminowania przekroczenia. Wyniki pomiarów przekazano Staroście Koszalińskiemu z wnioskiem o wydanie decyzji o dopuszczalnej emisji hałasu do środowiska. Ochrona powierzchni ziemi Składowiska odpadów komunalnych mające znaczący wpływ na stan środowiska: Składowisko w Sianowie Składowisko odpadów dla miasta Koszalina, eksploatowane jest przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z o.o. w Koszalinie. Oprócz odpadów komunalnych składowane są tu osady ściekowe - co zostało formalnie uregulowane. Odcieki ze składowiska odprowadzane są na podczyszczalnię. Uchybieniem eksploatacyjnym jest niesystematyczne przykrywanie zgromadzonych odpadów warstwą izolacyjną oraz prowadzenie eksploatacji na zbyt dużej powierzchni. W II półroczu 2002 r. planuje się oddanie do użytku kwatery na odpady zawierające azbest (głównie pokrycia dachowe z eternitu) oraz sortowni odpadów. W roku 2003 planuje się budowę kompostowni (kwatera balastu) i uruchomienie stanowiska do sortowania odpadów wielkogabarytowych. Ponadto planuje się budowę wiaty do tymczasowego gromadzenia odpadów niebezpiecznych komunalnych (świetlówki, baterie). W wyniku selektywnej zbiórki odpadów uzyskano następujące ilości surowców wtórnych: 16300,0 m 3 tworzyw sztucznych, 3400,0 m 3 stłuczki szklanej. Plac segregacyjny odpadów znajduje się na terenie bazy Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej Spółki z o.o. w Koszalinie. Stanowisko wyposażone jest w prasę do zgniatania odpadów. Składowisko w Bobolicach Składowisko eksploatowane jest przez Zakład Usług Komunalnych i Oświatowych w Bobolicach. Uchybieniem eksploatacyjnym jest niesystematyczne przykrywanie odpadów warstwą izolacyjną oraz nieodprowadzanie odcieków ze składowiska na oczyszczalnię. Składowisko w Wietrznie Składowisko odpadów dla miasta Polanowa eksploatowane jest przez Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółkę z o.o. w Koszalinie. Uchybieniem eksploatacyjnym jest niesystematyczne przykrywanie odpadów warstwą izolacyjną. Składowisko w Cewlinie Eksploatatorem składowiska odpadów dla gminy Manowo jest Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z o.o. w Koszalinie. Zgromadzone odpady na składowisku wymagają niwelacji i przykrycia warstwą izolacyjną. Składowisko w Niedalinie Składowisko odpadów dla gminy Świeszyno eksploatowane jest przez Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Świeszynie. Uchybieniem eksploatacyjnym jest niesystematyczne niwelowanie i przykrywanie nagromadzonych odpadów warstwą izolacyjną. Kontrole przeprowadzone w roku 2001 w zakresie gospodarki odpadami: Utylat Spółka z o.o. w Polanowie, Wytwórnia Artykułów z Tworzyw Sztucznych Chemad s.c. w Świeszynie, Polmatch Zakłady Przemysłu Zapałczanego w Sianowie, Auto-Eko-Złom - Punkt Kasacji Pojazdów w Kędzierzynie, Urząd Gminy w Polanowie (składowisko odpadów komunalnych), Andrzejczuk Salon Samochodowy Peugeot w Starych Bielicach. W wyniku przeprowadzonych kontroli ustalono, że w większości zakładów gospodarka odpadami nie była w pełni uregulowana zgodnie z przepisami ustawy o odpadach. Zakłady nie przedłożyły odpowiednim organom samorządowym informacji o wytwarzanych odpadach innych niż niebezpieczne, nie prowadziły na bieżąco ewidencji wytwarzanych odpadów, nie uzgodniły miejsca i sposobu gromadzenia odpadów. 77

Nadzwyczajne zagrożenia środowiska Potencjalnymi sprawcami nadzwyczajnych zagrożeń środowiska na terenie powiatu koszalińskiego są następujące podmioty gospodarcze: 1. Zakłady stosujące amoniak: - Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Mlekosz w Koszalinie - Serownia w Bobolicach - 250 kg czynnika w instalacji, - Koszalińskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Ogrodniczej Spółka z o.o. w Karnieszewicach - 2,5 tony czynnika w instalacji. Pierwszy z zakładów jest zlokalizowany w sąsiedztwie zabudowy mieszkalnej. Zakłady są przygotowane do podjęcia działań w przypadku wystąpienia wycieku amoniaku. W celu przeprowadzenia skutecznej akcji ratowniczej niezbędne jest współdziałanie z Państwową Strażą Pożarną. 2. Zakłady stosujące substancje ropopochodne - 20 obiektów. Największe możliwości magazynowe paliw posiadają: - GALANT spółka jawna - Przedsiębiorstwo Handlowo-Usługowe GALANT-OIL w Dobrzycy, - Koszalińskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Ogrodniczej Spółka z o.o. w Karniszewicach, - TOMSOL Spółka z o.o. - Stacja Paliw w Trawicy. Ww. obiekty stwarzają zagrożenie wybuchowe i zanieczyszczenia środowiska, przy czym obiekty posiadające paliwa płynne w szczególności zagrażają stanowi czystości wód podziemnych. Stan wyposażenia ww. zakładów w zabezpieczenia i urządzenia ochrony środowiska jest następujący: wystarczający - 4 obiekty, niepełny - 6, brak wyposażenia -10. 3. Zakład stosujący chlor: Miejskie Wodociągi i Kanalizacje w Koszalinie - Ujęcie Wody w Mostowie. 4. Zakład stosujący różne środki chemiczne (w tym o charakterze łatwopalnym i wybuchowym): Zakład Przemysłu Zapałczanego POLMATCH w Sianowie. W 2001 r. przeprowadzono kontrole w zakresie NZŚ w następujących podmiotach gospodarczych: Firma Ki - Stacja Paliw w Klisznie, GALANT spółka Jawna P.H.-U. GALANT- OIL w Dobrzycy. Głównymi uchybieniami stwierdzonymi podczas ww. kontroli był brak lub niepełne wyposażenie w odpowiednie zabezpieczenia i urządzenia chroniące środowisko przed zanieczyszczeniem. W celu usunięcia stwierdzonych uchybień WIOŚ wydał 3 zarządzenia pokontrolne. Na podstawie wyników badań monitoringowych przeprowadzanych przez fi rmę Ki na terenie Stacji Paliw w Klisznie można stwierdzić poprawę stanu czystości wód gruntowych. 78