Jak i gdzie szukać literatury do pracy dyplomowej? Marta Sadowska-Hinc 13.10.2016, PPT Technologia Chemiczna
Plan wykładu WYKŁAD (45 min) + E-LEARNING (KURS ZDALNY) Jak i gdzie szukać literatury do pracy dyplomowej? Wybór źródeł informacji. Strategia wyszukiwania. Gromadzenie literatury. Przechowywanie, organizacja zasobów. Cytowanie literatury. Wykorzystanie literatury w pracy - powołanie się na autorów. Bibliografia i przypisy. Przygotowanie do wyszukiwania. Jak sformułować pytania badawcze oraz słowa kluczowe? 2
Strona domowa Biblioteki 3
Multiwyszukiwarka Z poziomu jednego okna można przeszukać wiele źródeł informacji. Wszystkie zasoby Katalog Zasoby elektroniczne Biblioteka Cyfrowa PW Lista e-baz Lista tytułów e-źródeł Układ działowy zbiorów 4
Multiwyszukiwarka Dla uzyskania lepszych rezultatów można wybrać jedną z zakładek do przeszukiwania. Nieco upraszczając, jeżeli szukasz: 1. literatury na dany temat wybierz: Wszystkie zasoby. 2. książki do wypożyczenia lub skorzystania na miejscu wybierz: Katalog. 3. literatury na dany temat, interesują cię głownie zasoby online, np. artykuły z e-czasopism, rozdziały z e-książek wybierz: Zasoby elektroniczne. 4. publikacji o uczelni, dokumentów związanych z PW, kolekcji historycznych, fotografii i pocztówek, zeskanowanych publikacji pracowników PW (o ile autor wyraził zgodę) wybierz: Bibliotekę Cyfrową PW. 5
Multiwyszukiwarka Omówmy teraz narzędzia poniżej okna wyszukiwarki. Wszystkie zasoby Katalog Zasoby elektroniczne Biblioteka Cyfrowa PW Lista e-baz Lista tytułów e-źródeł Układ działowy zbiorów 6
Układ działowy zbiorów Katalog Układ działowy zbiorów Narzędzie do przeglądania katalogu klasyfikacja podział na działy tematyczne 18 działów głównych: Matematyka, Chemia, Fizyka, Elektronika 7
Układ działowy zbiorów Dział Chemia oznaczony literą E, podzielono na poddziały - encyklopedie, chemia: fizyczna, analityczna, organiczna, nieorganiczna, technologia chemiczna. W ramach chemii fizycznej jest: termodynamika Np. w E03 jest 29 tablic chemicznych z zakresu chemii dostępnych w bibliotekach/czytelniach (a nie 83 jak na hasło tablice chemiczne, tu są też słowniki niemieckie, rosyjskie). Np. w E103 są wszelkie tytuły z zakresu chemii kwantowej (35/184). Oznaczenia działów online odpowiadają fizycznym oznaczeniom regałów z książkami w czytelniach. 8
Zasoby elektroniczne Wszystkie zasoby Katalog Zasoby elektroniczne Biblioteka Cyfrowa PW Lista e-baz Lista tytułów e-źródeł Układ działowy zbiorów 9
Zasoby elektroniczne Zakładka Zasoby elektroniczne szybkie wyszukiwanie w jednym dużym zbiorze, wiele dziedzin Link Lista tytułów e-źródeł alfabetyczne lista tytułów e-czasopism i e-książek - proste sprawdzenie czy jest dostęp do konkretnego tytułu czasopisma lub książki w wersji online; nie przeszukuje zawartości poszczególnych publikacji (artykułów w czasopismach i rozdziałów w książkach), tylko pola autor i tytuł. Link Lista e-baz - wybieram z tabeli prawie 100 baz te z zakresu chemii, SciFinder, Reaxys plusy wyszukiwanie w zbiorze literatury chemicznej, specjalistyczne narzędzia wyszukiwawcze rysowanie wzorów strukturalnych, schematów reakcji chemicznych po nazwach związków chemicznych, po numerach CAS RN. 10
Zasoby elektroniczne Przykład wyszukiwania po przełączeniu na zakładkę Zasoby elektroniczne. 11
Zasoby elektroniczne Zielona kropka wskazuje, kiedy pełny tekst dokumentu jest dostępny. Po lewej stronie ekranu dostępne są narzędzia do zawężania zbioru rezultatów. Otrzymałam 70 rezultatów. Po zalogowaniu się na swoje konto biblioteczne 85. 12
Lista tytułów e-źródeł Zakładka Zasoby elektroniczne szybkie wyszukiwanie w jednym dużym zbiorze, wiele dziedzin Link Lista tytułów e-źródeł alfabetyczne lista tytułów e-czasopism i e-książek - proste sprawdzenie czy jest dostęp do konkretnego tytułu czasopisma lub książki w wersji online; nie przeszukuje zawartości poszczególnych publikacji (artykułów w czasopismach i rozdziałów w książkach), tylko pola autor i tytuł. Link Lista e-baz - wybieram z tabeli prawie 100 baz te z zakresu chemii, SciFinder, Reaxys plusy wyszukiwanie w zbiorze literatury chemicznej, specjalistyczne narzędzia wyszukiwawcze rysowanie wzorów strukturalnych, schematów reakcji chemicznych po nazwach związków chemicznych, po numerach CAS RN. 13
Lista tytułów e-źródeł Lista tytułów e-źródeł 14
Lista tytułów e-źródeł Wybierz odpowiednią zakładkę do przeszukiwania i wpisz fragment tytułu. 15
Lista tytułów e-źródeł Otrzymano trzy wyniki. Szukany tytuł jest dostępny w dwóch bazach AIP i EBSCO odpowiednio od 1933 i 1985 roku. Ostatni rok nie jest dostępny. Przy niektórych czasopismach podane są informacje o zmianach nazwy czasopisma, podziałach itp. 16
Lista tytułów e-źródeł Po kliknięciu na Liście tytułów e-źródeł w nazwę bazy w której poszukiwane czasopismo jest dostępne, nastąpi przekierowanie do strony domowej tego czasopisma. W tym miejscu można wybrać rok i numer czasopisma które chcemy przejrzeć. 17
Lista e-baz Zakładka Zasoby elektroniczne szybkie wyszukiwanie w jednym dużym zbiorze, wiele dziedzin Link Lista tytułów e-źródeł alfabetyczne lista tytułów e-czasopism i e-książek - proste sprawdzenie czy jest dostęp do konkretnego tytułu czasopisma lub książki w wersji online; nie przeszukuje zawartości poszczególnych publikacji (artykułów w czasopismach i rozdziałów w książkach), tylko pola autor i tytuł. Link Lista e-baz - wybieram z tabeli prawie 100 baz te z zakresu chemii, SciFinder, Reaxys plusy wyszukiwanie w zbiorze literatury chemicznej, specjalistyczne narzędzia wyszukiwawcze rysowanie wzorów strukturalnych, schematów reakcji chemicznych po nazwach związków chemicznych, po numerach CAS RN. 18
Lista e-baz Lista e-baz 19
Lista e-baz Na liście e-baz znajdują się bazy bibliograficzno-abstraktowe, wyszukiwarki naukowe, katalogi, bazy pełnotekstowe książek elektronicznych; zasoby polskie i zagraniczne; ogólnodostępne i tzw. komercyjne. 20
Lista e-baz: Katalogi centralne Czy książka jest dostępna w innej bibliotece w Warszawie lub w Polsce? Sprawdź w katalogach centralnych. KARO - Katalog Rozproszony Bibliotek Polskich NUKAT Bazy Biblioteki Narodowej Wspólne katalogi wielu polskich bibliotek. 21
Lista e-baz: Wyszukiwarki naukowe Google Scholar wyszukiwarka przeszukująca źródła naukowe. 22
Lista e-baz: bazy polskie IBUK Libra elektroniczne wersje książek i czasopism publikowanych przez najważniejsze polskie wydawnictwa naukowe (PWN, WNT, WAM, Wolters Kluwer Polska, wydawnictwa uczelniane, itd.) BazTech - Baza danych o zawartości polskich czasopism technicznych od 1998 roku baza rejestruje artykuły z ponad 600 polskich czasopism od 2006 r. do opisów artykułów dodawane są bibliografie załącznikowe Akty prawne Internetowy System Aktów Prawnych ISAP wydawca - Kancelaria Sejmu RP teksty aktów prawnych opublikowanych w wydawnictwach urzędowych: Dzienniku Ustaw (od 1918 r.) oraz Monitorze Polskim (od 1930 r.), zarówno obowiązujących, jak i nieobowiązujących, wydawanych przez Prezesa Rady Ministrów 23
Lista e-baz: katalog norm Nieco upraszczając normy to dokumenty, które określają wymagania i warunki jakie powinien spełniać dany produkt, proces lub usługa. W BGPW są normy polskie, w tym normy ISO, EN, IEC - zharmonizowane z normami polskimi. Lista e-baz Normy. Wyszukiwarka norm PKN (Tu odszukasz konkretne numery norm, ale nie pełne teksty; pełne teksty w formie drukowanej i elektronicznej, przy jednym stanowisku komputerowym, dostępne są na miejscu; dostęp do wszystkich e-norm PKNu) IEEE Xplore IHS Standards Expert Czytelnia Norm - Oddział Informacji Naukowej BGPW, Gm. Gł., p.161 b Leksykon Materiałoznawstwa (informacje o materiałach inżynierskich - metale, polimery, ceramika i kompozyty, baza na DVD) Perinorm Europe (opisy norm europejskich i międzynarodowych, baza na DVD) 24
Lista e-baz: bazy patentowe Patenty: Espacenet polskie i zagraniczne, pełne teksty od 1836 r. zgłoszenia patentowe i udzielone patenty podbaza Worldwide - pełen zbiór dokumentów z przeszło 80 krajów podbaza WIPO Światowej Organizacji Własności Intelektualnej - dokumenty WO podbaza EP Europejskiego Urzędu Patentowego - dokumenty EP podbaza PL - zbiory dokumentów z poszczególnych krajów, w tym Polski Patenty: Wyszukiwarka Przedmiotów Chronionych polskie, wyszukiwanie informacje o zgłoszeniach i udzielonych prawach wyłącznych dostępne bazy danych: Wynalazki polskie; Wzory użytkowe; Znaki towarowe krajowe; Porozumienie madryckie (znaki towarowe z wyznaczeniem na Polskę); Wzory przemysłowe; Wzory zdobnicze; Oznaczenia geograficzne; Topografie układów scalonych Patenty: Serwer Publikacji pełne teksty, polskie, uboga wyszukiwarka polskie opisy patentowe, polskie opisy ochronnych wzorów użytkowych, tłumaczenia na język polski patentów europejskich obwiązujących na terytorium RP Patenty: InPro Badania zagraniczne, wyszukiwanie narzędzie wspomagające proces przeprowadzania badań patentowych; dostęp po założeniu indywidualnego konta napisz na oin@bg.pw.edu.pl 25
Lista e-baz: bazy bibliograficznoabstraktowe Dlaczego warto korzystać z baz tzw. abstraktowych (baz streszczeń publikacji), w których nie ma bezpośrednio dostępu do pełnego tekstu? SciFinder i Reaxys najobszerniejsze, jeżeli chodzi o chemię, najbardziej kompletne, w najbardziej kompetentny sposób opracowane, z odpowiednimi słowami kluczowymi, słownikami dziedzinowymi, klasyfikacjami. narzędzia umożliwiające odszukanie substancji i reakcji chemicznych (nazwa substancji, numer identyfikacyjny, wzór strukturalny, właściwości eksperymentalne i przewidywane, informacje o dostawcach, warunkach bezpiecznego stosowania i przechowywania, reakcjach chemicznych, w tym schematy reakcji, wydajność i katalizatory), link do pełnego tekstu (w innych bazach), odesłanie do formy drukowanej, bezpłatne sprowadzenie przez Wypożyczalnie Międzybiblioteczną. 26
Lista e-baz: SciFinder koniczna rejestracja! By można było skorzystać z bazy SciFinder, trzeba się najpierw zarejestrować założyć swoje konto w tej bazie. 27
Dostęp do e-zbiorów spoza terenu PW Zbiory elektroniczne dostępne są: z każdego komputera na terenie PW oraz z dowolnego komputera poza siecią PW, jeżeli masz aktywne konto biblioteczne. Zostaniesz wtedy poproszony o zalogowanie się. Login: Numer legitymacji studenckiej Hasło: podane przy zapisie do biblioteki Podwójne logowanie do bazy SciFinder podczas korzystania z komputerów poza siecią PW. 28
Lista e-baz: SciFinder Wyszukiwanie tekstowe, wyszukiwanie substancji i reakcji. Przykład wyszukiwania tekstowego na hasło: hydrodechlorination. 29
Lista e-baz: SciFinder Wyniki wyświetlane są w postaci tzw. abstraktów (streszczeń publikacji). Z poziomu abstraktów można przejść do substancji chemicznych, Wykorzystywanych w wybranych przez siebie publikacjach. 30
Lista e-baz: SciFinder Wynik wyszukiwania wyświetlony w postaci zbioru substancji chemicznych. 31
Lista e-baz: SciFinder Za pomocą edytora wzorów strukturalnych można narysować substancję chemiczną. 32
Lista e-baz: SciFinder Można szukać konkretnych substancji chemicznych poprzez ich wzory strukturalne oraz poprzez schematy reakcji chemicznych. Wynik takiego wyszukiwania poprzez reakcje może wyglądać tak: 33
Lista e-baz: SciFinder W bazie w przejrzysty sposób wyświetlane są także informacje na temat właściwości chemicznych i fizycznych substancji. 34
Lista e-baz: Reaxys Podobne możliwości wyszukiwawcze daje druga baza chemiczna Reaxys. 35
SciFinder i Reaxys w e-kursie Więcej informacji na temat najważniejszych dla chemików baz SciFinder i Reaxys będzie dostępne w kursie zdalnym (e-learning), pt. Chemiczne bazy danych w badaniach literaturowych. Jest tu część poświęcona bazie SciFinder. 36
SciFinder i Reaxys w e-kursie A także 3 filmy na temat bazy Reaxys. Po obejrzeniu filmów należy wykonać zadania i przesłać je poprzez platformę e- learningową do sprawdzenia. Prowadzący kurs ocenia zadanie pisze komentarz. Jeżeli zadanie zostało niepoprawnie wykonane obniży ocenę lub poprosi o korektę. Kurs ten jest obligatoryjny w ramach wykładu z PPT. 37
E-kurs Dostęp do kursu: www.bg.pw.edu.pl Platforma e-learningowa Wydział Chemiczny Chemiczne bazy danych w badaniach literaturowych. Kurs jest dostępny po zalogowaniu. Po wejściu w nazwę kursu pojawi się ekran rejestracji. 38
E-kurs Dostęp do kursu: Jeżeli nie mają Państwo konta na platformie szkoleniowej należy się zarejestrować zgodnie z instrukcją. Następnie zapisać się na kurs (kliknąć w nazwę kursu na stronie głównej) i podać klucz dostępu do kursu: Benzen1* Kurs będzie dostępny od przez 2 tygodnie od 17 października do 31 października. 39
Podsumowanie wyboru źródeł 1. Na początek: Multiwyszukiwarka, Google Scholar 2. Podręczniki: Katalog 3. Tytuł e-czasopisma lub e-książki: Lista tytułów e-źródeł 4. Zaawansowane chemicznie wyszukiwania Lista e-baz: SciFinder i Reaxys 5. Dokumenty normalizacyjne - Lista e-baz: Wyszukiwarka PKN 6. Patenty Lista e-baz: Espacenet, Wyszukiwarka Przedmiotów Chronionych, InPro Badania, Serwer Publikacji, SciFinder 40
Plan wykładu Jak i gdzie szukać literatury do pracy dyplomowej? Wybór źródeł informacji. Strategia wyszukiwania. Gromadzenie literatury. Przechowywanie, organizacja zasobów. Cytowanie literatury. Wykorzystanie literatury w pracy - powołanie się na autorów. Bibliografia i przypisy. Przygotowanie do wyszukiwania. Jak sformułować pytania badawcze oraz słowa kluczowe? 41
Zasady tworzenia przypisów i bibliografii stop plagiat W trakcie pisania pracy licencjackiej, magisterskiej korzystasz z opublikowanych prac innych autorów (książek, artykułów z czasopism), informacji zamieszczonych na stronach internetowych. Odwołanie do literatury źródłowej świadczy o wiarygodności pracy. Plagiat to termin używany w literaturze prawniczej i orzecznictwie sądowym na określenie przywłaszczenia autorstwa cudzego utworu, czyli wykorzystania (np. skopiowania, rozpowszechniania) cudzego utworu, całego lub fragmentu, i zaprezentowania jako własny. (Stanisławska-Kloc S. Plagiat i autoplagiat. "Infos" 2011, nr 16) Każdemu cytatowi i powołaniu w tekście musi towarzyszyć przypis, odsyłający do dokumentu źródłowego, z którego został zaczerpnięty. 42
Jak gromadzić literaturę i tworzyć bibliografię Przykład 1. Styl Harvard (alfabetyczny) w tekście: przywołanie przez podanie w nawiasie nazwiska autora(ów) i roku wydania cytowanego artykułu, ew. numeru stron bibliografia załącznikowa: opisy cytowanych pozycji publikacji w porządku alfabetycznym 43
Jak gromadzić literaturę i tworzyć bibliografię Przystępując do pisania pracy dowiedz się, jak mają wyglądać przypisy w twojej pracy i jaki styl opisu bibliograficznego obowiązuje. Różnice pomiędzy stylami mogą dotyczyć: doboru elementów opisu (obowiązkowe i nieobowiązkowe) interpunkcji stosowanych skrótów szeregowania opisów w bibliografii załącznikowej: w kolejności cytowań, alfabetyczne bez nadawania im kolejnej numeracji, alfabetyczne z nadawaniem im kolejnej numeracji formatu czcionki (pogrubienie, kursywa). 44
Narzędzia do gromadzenia literatury Umożliwiają one: Automatyczne przenoszenie opisów publikacji, Tworzenie własnych baz bibliograficznych i zarządzanie nimi, Organizowanie danych, dzielenie się nimi, wyszukiwanie wewnątrz bazy, Pomagają automatycznie formatować przypisy i bibliografię wg różnorodnych standardów, stylów i wymogów redakcyjnych. Biblioteka Główna szczególnie poleca: Mendeley Zotero bezpłatny dodatek do Firefoxa EndNote Web darmowy dla pracowników i studentów PW - na platformie ISI WoK 45
Przygotowanie do wyszukiwania Przykładowy temat pracy Badanie katalizatorów niklowo-rutenowych osadzanych na krzemionce w reakcji hydroodchlorowania 1,2-dichloroetanu 1. Terminy szczegółowe w języku angielskim w bazach abstraktowych, np.: hydrodechlorination, hydrogen-assisted dechlorination, selectivity for ethylene 2. Terminy ogólne książki w katalogu reakcje chemiczne organiczne, mechanizmy reakcji chemicznych, związki chemiczne, związki organiczne Do identyfikacji substancji chemicznych: właściwe nazwy związków chemicznych, wzory strukturalne, numer CAS Registry (np. dla H2O: 7732-18-5) Gdzie szukać terminów? Multiwyszukiwarka na BGPW, Google Scholar, SciFinder 46
Dziękuję za uwagę! Marta Sadowska-Hinc sadowska@bg.pw.edu.pl, tel. 22 234 7300 Oddział Informacji Naukowej Biblioteki Głównej PW, pok. 161 C W trakcie kursu komunikujemy się poprzez Platformę e-learningową narzędzie Wiadomości. 47