EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW INFORMATYKA poziom kształcenia profil kształcenia tytuł zawodowy uzyskiwany przez absolwenta studia pierwszego stopnia ogólnoakademicki licencjat - dla programów licencjackich inżynier - dla programów inżynierskich 1. Umiejscowienie kierunku w obszarze (obszarach) kształcenia z uzasadnieniem Informatyka jest młodą, samodzielną dyscypliną nauki tradycyjnie uprawianą zarówno w zakresie nauk ścisłych jak i nauk technicznych. Kształcenie na kierunku informatyka jest oferowane w Polsce od lat siedemdziesiątych. Na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu kierunek informatyka prowadzony jest od roku 1993. Wcześniej, od roku 1969 były prowadzone studia o charakterze informatycznym na kierunku matematyka w ramach specjalności metody numeryczne i programowanie, a od roku 1991 w ramach specjalności "informatyka". Od samego początku informatyka była umieszczana w naukach matematycznych i w naukach technicznych. Obecnie, niezależnie czy mówimy o dziedzinie nauk matematycznych, czy też dziedzinie nauk technicznych, obszary wiedzy informatycznej są takie same. Dały temu wyraz dwie największe zawodowe organizacje informatyków IEEE Computer Society i Association for Computer Machinery, które w roku 2001 przygotowały wspólną propozycję curriculów studiów informatycznych: Computing Curricula 2001, Computer Science (http://www.acm.org/education/education/education/ curric_vols/cc2001.pdf). Curricula z 2001 roku wyznaczały standardy kształcenia informatycznego w Polsce. W roku 2008 dokonano przeglądu curriculów z roku 2001 i przedstawiono ich nową, zaktualizowaną wersję: Computer Science Curriculum 2008: An Interim Revision of CS2001 (http://www.acm.org//education/curricula/computerscience2008.pdf). To ostatnie opracowanie, dotychczas obowiązujące standardy kształcenia oraz praktyka nauczania informatyki na innych wiodących uczelniach są podstawą przygotowanych na Wydziale Matematyki i Informatyki UAM efektów kształcenia dla kierunku informatyka. Na WMiI UAM na studiach pierwszego stopnia na kierunku informatyka prowadzone jest kształcenie w obszarze nauk ścisłych o profilu ogólnoakademickim. Wydział posiada uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk matematycznych w dyscyplinie informatyka. Informatyka w obszarze nauk ścisłych wykorzystuje w dużym stopniu język i metody formalne matematyki oraz skupia się na szeroko rozumianych obliczeniach, a w mniejszym stopniu na urządzeniach, na których obliczenia są realizowane. Kształcenie informatyczne na studiach pierwszego stopnia z jednej strony umożliwia absolwentom zdobycie podstawowej wiedzy informatycznej niezbędnej do rozumienia praw rządzących obliczeniami, a z drugiej strony pozwala posiąść umiejętności praktyczne wystarczające do podjęcia pracy informatyka przy bardzo różnorodnych i szybko zmieniających się warunkach. Na Wydziale Matematyki i Informatyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w kształceniu na studiach pierwszego stopnia na kierunku informatyka kładzie się nacisk zarówno na aspekty teoretyczne, jak i praktyczne i aplikacyjno inżynierskie. Dlatego studenci mogą wybierać pomiędzy studiowaniem wg programów licencjackich lub inżynierskich. Programy licencjackie trwają 3 lata (6 semestrów) i po ich ukończeniu student uzyskuje tytuł zawodowy licencjata. W trakcie studiów realizowane są kierunkowe efekty kształcenia określone dla kierunku informatyka w obszarze kształcenia nauk ścisłych. Programy inżynierskie trwają 3,5 roku (7 semestrów) i po ich ukończeniu student uzyskuje tytuł zawodowy inżyniera. W trakcie studiów realizowane są kierunkowe efekty kształcenia określone dla kierunku informatyka w obszarze kształcenia nauk ścisłych oraz osiągane są dodatkowo wszystkie inżynierskie efekty kształcenia określone w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011 r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego. 1
2. Efekty kształcenia Objaśnienie oznaczeń: K (przed podkreślnikiem) kierunkowe efekty kształcenia W kategoria wiedzy w efektach kształcenia U kategoria umiejętności w efektach kształcenia K (po podkreślniku) kategoria kompetencji społecznych 01, 02, 03 i kolejne numer efektu kształcenia SYMBOL Efekty kształcenia dla kierunku studiów informatyka Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia na kierunku studiów informatyka absolwent: Odniesienie do efektów kształcenia w obszarach nauk ścisłych WIEDZA KINF1_W01 KINF1_W02 KINF1_W03 KINF1_W04 KINF1_W05 KINF1_W06 KINF1_W07 KINF1_W08 KINF1_W09 KINF1_W10 ma wiedzę w zakresie podstaw analizy matematycznej, przybliżonych metod opisu zjawisk ciągłych, metod numerycznych oraz wybranych ich zastosowań ma wiedzę w zakresie podstaw algebry i algebry liniowej, w szczególności metod rozwiązywania równań oraz ich zastosowań do modelowania obiektów ma podstawową wiedzę w zakresie logiki i matematyki dyskretnej (elementy logiki i teorii mnogości, kombinatoryki i teorii grafów), metod probabilistycznych i statystyki (ze szczególnym uwzględnieniem metod dyskretnych) ma podstawową wiedzę w zakresie teorii informacji (entropia, redundancja, kod zwarty), zna procesy przetwarzania informacji zna narzędzia, technologie i urządzenia informatyczne właściwe dla wybranych obszarów zastosowań oraz podstawy ich działania zna podstawowe konstrukcje programistyczne (przypisanie, instrukcje sterujące, wywoływanie podprogramów i przekazywanie parametrów) oraz pojęcia składni i semantyki języków programowania zna podstawowe metody projektowania, analizowania i programowania algorytmów (projektowanie strukturalne, rekurencja, metoda dziel i zwyciężaj, programowanie z nawrotami, poprawność, metoda niezmienników, złożoność obliczeniowa) zna podstawowe struktury danych i wykonywane na nich operacje (reprezentacja danych liczbowych, arytmetyka i błędy zaokrągleń, tablice, napisy, zbiory, rekordy, pliki, wskaźniki i referencje, struktury wskaźnikowe, listy, stosy, kolejki, drzewa i grafy) ma ogólną wiedzę na temat różnych paradygmatów programowania i języków programowania (imperatywny, obiektowy, funkcyjny, logiczny, skryptowy, maszyna wirtualna, podstawy translacji, deklaracje i typy, odśmiecanie, mechanizmy abstrakcji) zna metody projektowania i programowania obiektowego (kapsułkowanie i ukrywanie informacji, klasy i podklasy, dziedziczenie, polimorfizm, hierarchie klas) 2
KINF1_W11 KINF1_W12 KINF1_W13 KINF1_W14 KINF1_W15 KINF1_W16 KINF1_W17 KINF1_W18 KINF1_W19 KINF1_W20 KINF1_W21 KINF1_W22 KINF1_U01 KINF1_U02 ma wiedzę na temat inżynierii oprogramowania, w tym projektowania (wzorce projektowe, architektura oprogramowania, analiza i projektowanie obiektowe), wykorzystania API, narzędzi i środowisk wytwarzania oprogramowania (narzędzia do analizy wymagań i modelowania) ma podstawową wiedzę na temat architektury współczesnych systemów (logika układów cyfrowych i reprezentacja danych, architektura procesora, wejście-wyjście, pamięć, architektury wieloprocesorowe) ma wiedzę na temat technologii sieciowych, w tym podstawowych protokołów komunikacyjnych, bezpieczeństwa i budowy aplikacji sieciowych (siedmiowarstwowy model ISO, protokoły komunikacyjne w tym TCP/IP, trasowanie, model klient-serwer, protokoły kryptograficzne zna zasady działania systemów operacyjnych ze szczególnym uwzględnieniem procesów, współbieżności, szeregowania zadań i zarządzania pamięcią ma wiedzę na temat zarządzania informacją, w tym dotyczącą systemów baz danych, modelowania danych, składowania i wyszukiwania informacji ma wiedzę dotyczącą klas języków formalnych oraz rodzajów automatów i gramatyk ma wiedzę na temat grafiki komputerowej i komunikacji człowiek-komputer ma wiedzę na temat metod sztucznej inteligencji ma wiedzę na temat budowy systemów wielowarstwowych i rozproszonych ma podstawową wiedzę dotyczącą prawnych i społecznych aspektów informatyki, w tym odpowiedzialności zawodowej i etycznej, kodeksów etycznych, własności intelektualnej, prywatności i swobód obywatelskich, ryzyka i odpowiedzialności związanej z systemami informatycznymi zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w zawodzie informatyka ma podstawową wiedzę dotyczącą tworzenia i rozwoju firmy informatycznej oraz świadczenia wybranych usług informatycznych UMIEJĘTNOŚCI potrafi zastosować wiedzę matematyczną do formułowania, analizowania i rozwiązywania prostych zadań związanych z informatyką potrafi badać własności funkcji jednej i wielu zmiennych z uwzględnieniem rachunku granic, pochodnych i całek, stosować je w rozwiązywaniu problemów praktycznych X1A_W07 X1A_W08 X1A_W06 X1A_W09 3
KINF1_U03 KINF1_U04 KINF1_U05 KINF1_U06 KINF1_U07 KINF1_U08 KINF1_U09 KINF1_U10 KINF1_U11 KINF1_U12 KINF1_U13 KINF1_U14 KINF1_U15 KINF1_U16 umie posługiwać się aparatem algebry liniowej i abstrakcyjnej oraz geometrii z uwzględnieniem klasycznych struktur algebraicznych, umie posługiwać się rachunkiem macierzowym i stosować go do problemów liniowych i rozwiązywania różnych typów równań i układów równań umie posługiwać się aparatem logiki i teorii mnogości obejmującym rachunek zdań, logikę pierwszego rzędu, algebry zbiorów, relacje; potrafi posługiwać się aparatem matematycznym do analizowania zbiorów skończonych (przeliczanie, porównywanie, przekształcanie) oraz podstawowych struktur grafowych umie wyznaczać parametry rozkładów zmiennych losowych dyskretnych i ciągłych, umie przeprowadzić analizę danych statystycznych i podstawowe wnioskowania statystyczne także z wykorzystaniem pakietów statystycznych potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz wiedzy, Internetu oraz innych wiarygodnych źródeł, integrować je, dokonywać ich interpretacji oraz wyciągać wnioski i formułować opinie potrafi pracować indywidualnie i w zespole informatyków, w tym także potrafi zarządzać swoim czasem oraz podejmować zobowiązania i dotrzymywać terminów potrafi w sposób przystępny przedstawić podstawowe fakty z zakresu informatyki, porozumiewać się przy użyciu różnych technik w środowisku zawodowym oraz w innych środowiskach, w tym w języku angielskim oraz z wykorzystaniem narzędzi informatycznych potrafi pisać, uruchamiać i testować programy w wybranym środowisku programistycznym umie czytać ze zrozumieniem programy zapisane w języku programowania imperatywnego projektuje, analizuje pod kątem poprawności i złożoności obliczeniowej oraz programuje algorytmy; wykorzystuje podstawowe techniki algorytmiczne i struktury danych rozumie i potrafi wykorzystywać niskopoziomowe zasady wykonywania programów posługuje się przyjętymi formatami reprezentacji różnego rodzaju danych stosownie do sytuacji (liczby, tablice, tekst, obrazy, dźwięk i filmy) pamiętając o ich ograniczeniach, np. związanych z arytmetyką komputera potrafi zainstalować i skonfigurować wybrany system operacyjny oraz nim administrować, w tym instalować potrzebne oprogramowanie opisuje problemy związane z wykonywaniem programów współbieżnych; rozumie mechanizmy synchronizacji procesów potrafi wyjaśnić na czym polega zarządzanie pamięcią w systemach operacyjnych, co to jest hierarchia pamięci, co to jest pamięć wirtualna X1A_U07 X1A_U08, X1A_U07 X1A_U06 X1A_U09 X1A_U10 4
KINF1_U17 KINF1_U18 KINF1_U19 KINF1_U20 KINF1_U21 KINF1_U22 KINF1_U23 KINF1_U24 KINF1_U25 KINF1_U26 KINF1_U27 KINF1_U28 KINF1_U29 KINF1_U30 KINF1_U31 potrafi skonfigurować prostą sieć (jeden serwer, kilku klientów) i nią administrować z wykorzystaniem stosownych narzędzi potrafi dbać o bezpieczeństwo danych, w tym o ich bezpieczne przesyłanie; posługuje się narzędziami kompresji i szyfrowania danych ma umiejętność tworzenia prostych, bezpiecznych aplikacji z wykorzystaniem baz danych potrafi zaprojektować wygodny interfejs użytkownika ze szczególnym uwzględnieniem aplikacji internetowych potrafi stworzyć model obiektowy prostego systemu (np. w języku UML) ma umiejętność budowy prostych systemów bazodanowych wykorzystujących przynajmniej jeden z najbardziej popularnych systemów zarządzania bazą danych potrafi formułować zapytania do bazy danych w wybranym języku zapytań ocenia przydatność różnych paradygmatów i związanych z nimi środowisk programistycznych do rozwiązywania różnego typu problemów projektuje oprogramowanie zgodnie z metodyką obiektową potrafi ocenić, na podstawowym poziomie, przydatność rutynowych metod i narzędzi informatycznych oraz wybrać i zastosować właściwą metodę i narzędzia do typowych zadań informatycznych potrafi - zgodnie z zadaną specyfikacją - zaprojektować oraz zrealizować prosty system informatyczny, używając właściwych metod, technik i narzędzi potrafi wykonać prostą analizę sposobu funkcjonowania urządzenia oraz systemu informatycznego i ocenić istniejące rozwiązania informatyczne, przynajmniej w odniesieniu do ich cech funkcjonalnych potrafi stosować techniki prowadzące do otrzymania oprogramowania wysokiej jakości ma umiejętność posługiwania się przynajmniej jednym z najbardziej popularnych systemów zarządzania wersjami posługuje się wzorcami projektowymi 5
KINF1_U32 KINF1_U33 KINF1_U34 KINF1_U35 KINF1_U36 KINF1_U37 KINF1_U38 KINF1_U39 potrafi zaimplementować wybrane formalizmy dla automatów i gramatyk we wskazanym języku programowania potrafi opracować, przeanalizować i zaimplementować wybrane metody numeryczne z wykorzystaniem pakietów i bibliotek numerycznych umie wyznaczać podstawowe parametry informacji w wybranych obszarach zastosowań potrafi wykorzystywać podstawowe narzędzia informatyczne potrafi zastosować wybrane metody sztucznej inteligencji potrafi zbudować prosty system w architekturze wielowarstwowej lub rozproszonej ma umiejętności językowe zgodnie z wymaganiami określonymi dla poziomu B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego w co najmniej jednym języku obcym oraz zna język angielski w stopniu umożliwiającym czytanie ze zrozumieniem dokumentacji oprogramowania, podręczników i artykułów informatycznych potrafi utworzyć opracowanie przedstawiające określony problem z zakresu informatyki, w tym z wykorzystaniem współczesnych metod prezentacyjnych X1A_U10 X1A_U08 KINF1_U40 KINF1_U41 KINF1_K01 KINF1_K02 KINF1_K03 KINF1_K04 KINF1_K05 posiada umiejętność przygotowania dokumentacji, opracowań i raportów w języku polskim i języku obcym, w tym z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych, w języku polskim i języku obcym, dotyczących zagadnień teoretycznych i praktycznych informatyki KOMPETENCJE SPOŁECZNE ma świadomość wagi i rozumie znaczenie matematyki w rozmaitych zastosowaniach, w szczególności w informatyce ma świadomość roli informatyki w kształtowaniu życia społecznego ma świadomość odpowiedzialności zawodowej informatyka zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia potrafi precyzyjnie formułować pytania, służące pogłębieniu własnego zrozumienia danego tematu lub odnalezieniu brakujących elementów rozumowania X1A_U08 X1A_U09, X1A_K05 X1A_K01 X1A_K05 X1A_K03 6
KINF1_K06 KINF1_K07 potrafi pracować zespołowo; rozumie konieczność systematycznej pracy nad wszelkimi projektami, które mają długofalowy charakter rozumie i docenia znaczenie uczciwości intelektualnej w działaniach własnych i innych osób; postępuje etycznie X1A_K02 X1A_K03 X1A_K07 X1A_K05 KINF1_K08 KINF1_K09 rozumie potrzebę popularnego przedstawiania laikom wybranych osiągnięć informatyki potrafi formułować opinie na temat podstawowych zagadnień informatycznych X1A_K03 KINF1_K10 potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy X1A_K07 7