składa się z wszystkich punktów biorących udział w aerotriangulacji, dzieli się na polową i kameralną. Polowa osnowa fotogrametryczna (fotopunkty) to zbiór punktów które mają określone współrzędne z odpowiednią dokładnością i są jednoznacznie identyfikowane w terenie i na zdjęciach. Jako fotopunkty wybiera się w pierwszej kolejności punkty osnowy geodezyjnej i uzupełnia się je punktami nowozakładanymi, słuŝącymi tylko aerotriangulacji Kameralna osnowa to zbiór punktów które są dobrze identyfikowane na zdjęciach a ich współrzędne terenowe są wyznaczone podczas aerotriangulacji. Osnowę kameralną tworzą punkty wiąŝące stereogramy i szeregi oraz punkty wyznaczane dla innych celów (np. osnowa szczegółowa dla pomiarów geodezyjnych) KP FC - aero 54 Podział fotopunktów 1. Wg. pochodzenia dotyczy teŝ pkt. wiąŝących sztuczne specjalnie sygnalizowane rzadki przypadek naturalne - szczegóły terenowe standardowa sytuacja. Wg liczby określonych współrzędnych pełne, F-punkty, znane XYZ płaskie, P-punkty, znane XY wysokościowe, Z-punkty, znane Z 3. Wg funkcji w aerotriangulacji właściwe ( wyrównywane ) biorące udział w wyrównaniu kontrolne przeznaczone do sprawdzenia dokładności wyrównania aerotriangulacji (nie biorą udziału w wyrównaniu) KP FC - aero 55 1
Zasady wyboru F-pktów naturalnych i punktów wiąŝących Zasada ogólna: szczegóły dobrze odfotografowane, pozwalające na jednoznaczną identyfikację (na wszystkich zdjęciach) punkty wyznaczone z przecięcia elementów liniowych (kształt przypominający L, T, X, V) punkty centralne szczegółów w kształcie regularnej figury geometrycznej (koło, elipsa, wielokąt foremny) o wymiarach kilka razy większych od terenowego wymiaru piksela. Punkty powinny leŝeć na poziomej lub tylko lekko nachylonej powierzchni terenu (najbliŝsze sąsiedztwo). NaleŜy unikać pkt. na elementach wystających nad teren w tym naroŝników dachów Otoczenie powinno być odsłonięte, oddalone od wysokich obiektów takich jak budynki, drzewa (odległość od takiego obiektu musi być nie mniejsza niŝ jego wysokość), KP FC - aero 56 Przykłady F-pktów naturalnych i punktów wiąŝących przecięcia elementów liniowych: wąskie rowy, krawędzie dróg, podjazdów do gospodarstw, krawędzie parkingów, przepustów, przyczółków mostów, linie na boiskach, parkingach, lądowiskach, znaki poziome malowane na drogach (wyjątkowo same końcówki linii) środki geometryczne szczegółów o symetrycznym kształcie: studnie, włazy do kanałów, niewielkie głazy, drobne, niewysokie kopce sztuczne lub naturalne, klomby, b. małe krzaczki. W drugiej kolejności: podstawy słupów energetycznych i telekomunikacyjnych, niskie ogrodzenia, niewielkie krzaki. Punkty wiąŝące teŝ mogą być pełne i niepełne np.. przecięcie miedz słaba identyfikacja XY, dobra Z KP FC - aero 57
Polowa sygnalizacja fotogrametryczna Polowa sygnalizacja fotogrametryczna to oznakowanie punktu w terenie znakiem zapewniającym odfotografowanie i jednoznaczną identyfikację na zdjęciach. Sygnalizacji mogą podlegać ponadto [wytycz. tech. K -8]: 1) nowoprojektowane punkty geodezyjnej osnowy szczegółowej lub pomiarowej, ) punkty wiąŝące szeregi zdjęć, 3) punkty załamania granic działek, czy granic podziału administracyjnego, 4) elementy naziemne podziemnego uzbrojenia terenu (studzienki, włazy, kratki ściekowe, itp.), 5) elementy uzbrojenia technicznego terenów kolejowych, 6) w miarę potrzeby inne szczegóły sytuacyjne stanowiące treść opracowania, co do których zachodzi obawa, Ŝe ich wymiar, kształt, lub kontrast z tłem uniemoŝliwią jednoznaczną identyfikację na zdjęciach. KP FC - aero 58 Polowa sygnalizacja fotogrametryczna Sposoby sygnalizacji : malowanie farbą bezpośrednio na twardym podłoŝu (asfalt, chodnik betonowy itp.), wykładanie plansz (malowane na papie izolacyjnej, sklejce wodoodpornej, płycie z tworzywa sztucznego itp.). znaki wykładane naleŝy umocować centrycznie nad punktem i związać z podłoŝem Do malowania znaków stosuje się farby matowe, odporne na działanie warunków atmosferycznych Znak powinien kontrastować z tłem. Do zdjęć panchromatycznych - znak biały lub Ŝółty na czarnym lub granatowym tle. Dla zdjęć barwnych - jasnoczerwony, jaskrawopomarańczowy, lub biały na czarnym tle. Dla filmów barwnych w podczerwieni - znak róŝowy lub czerwony KP FC - aero 59 3
Fotopunkty sygnalizowane M z /600 < D[cm] < M z /300 D średnica sygnału M z - mianownik skali zdjęcia KP FC - aero 60 krawędź bloku (3 5) B p (4 6) B p pas pokrycia poprzecznego Polowa osnowa - przypadek klasyczny F- punkty i Z-punkty KP FC - aero 61 4
4 B p 6 B p 1 B p Polowa osnowa - przypadek współczesny, duŝe bloki bez GPS/INS osnowa polowa - tylko F-punkty KP FC - aero 6 Polowa osnowa bliska przyszłość, bloki z GPS/INS - równoczesne wyrównanie z obserwacjami fotogrametrycznymi, F -punkty w naroŝach bloku oraz na początku i końcu szeregu KP FC - aero 63 5
Polowa osnowa dalsza przyszłość, bloki z GPS/INS F -punkty w naroŝach bloku KP FC - aero 64 Wzmacnianie bloku nalotami poprzecznymi KP FC - aero 65 6
dr r Poprawka na krzywiznę Ziemi 3 r H dr Rck KP FC - aero 66 Poprawka na refrakcję r δ r r 1+ )θ ( c k KP FC - aero 67 7