PROGRAM PRIORYTETOWY Tytuł programu: Efektywne wykorzystanie energii Część 4) LEMUR- Energooszczędne Budynki Użyteczności Publicznej 1. Cel programu Celem programu jest uniknięcie emisji CO 2 w związku z projektowaniem i budową nowych energooszczędnych budynków użyteczności publicznej. 2. Wskaźniki osiągnięcia celu Nazwa wskaźnika / Forma dofinasowania: Rok Wartości wskaźnika I* Planowane II** Rzeczywiste 3 000 5 000 5 000 5 000 5 000 5 000 28 000 400 1 600 2 500 4 500 4 500 4 500 4 500 5 500 28 000 *) wartości miernika wynikające z planowanych do zawarcia umów **) wartości miernika wynikające z planowanych do zakończenia umów Uniknięcie emisji CO2 w wyniku oszczędności energii (Mg/rok) bezzwrotna/zwrotna 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Razem 3. Budżet Budżet programu wynosi 300 mln zł w tym: 1) Planowane zobowiązania dla bezzwrotnych form dofinansowania programu wynoszą 30 mln zł. Wypłaty środków z podjętych i planowanych zobowiązań dla bezzwrotnych form dofinansowania programu wynoszą 30 mln zł. 2) Planowane zobowiązania dla zwrotnych form dofinansowania programu wynoszą 270 mln zł. Wypłaty środków z podjętych i planowanych zobowiązań dla zwrotnych form dofinansowania programu wynoszą 270 mln zł. 4. Okres wdrażania programu 1) Program jest wdrażany w latach 2013 2020. 2) Alokacja środków w latach 2013-2018. 3) Wydatkowanie środków: do 31.12.2020 roku. 5. Terminy i sposób składania wniosków Nabór wniosków odbywa się w trybie naboru ciągłego. Ogłoszenia o rozpoczęciu naboru zamieszczone będzie na stronie www.nfosigw.gov.pl. 1
6. Podstawy prawne udzielenia dofinansowania 1) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.). 2) Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o efektywności energetycznej (Dz.U.2011.94.poz.551 z póź. zm). 3) Dyrektywa Parlamentu europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE (Dz.Urz. UE L 315 z 14.11.2012r., str. 1) 4) Pomoc publiczna udzielana będzie zgodnie z warunkami określonymi w szczególności w: rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2006 r. w sprawie ustanowienia programu pomocowego w zakresie regionalnej pomocy publicznej na niektóre inwestycje w ochronie środowiska (Dz. U. Nr 246, poz. 1795 z poźn. zm.), rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. U. L 379 z 28.12.2006) 7. Szczegółowe zasady udzielania dofinansowania 7.1 Formy dofinansowania 1) dotacja, 2) pożyczka. 7.2 Intensywność dofinansowania 1) dofinansowanie w formie dotacji wynosi do 30%, 50% albo 70% kosztów wykonania dokumentacji projektowej w zależności od klasy energooszczędności projektowanego budynku. Wyróżnia się trzy klasy energooszczędności A, B i C, w zależności od stopnia redukcji zapotrzebowania budynku na energię użytkową i energię pierwotną zgodnie z wartościami podanymi w Tabeli 1. Tabela 1. Klasy energooszczędności budynków i procent dofinansowania kosztów dokumentacji projektowej. Klasa budynku Redukcja zapotrzebowania budynku na energię użytkową (Eu)* (%) Redukcja zapotrzebowania budynku na energię pierwotną (Ep)** (%) Dofinansowanie kosztów dokumentacji projektowej 1 2 3 4 A > 60 > 15 70 B > 40 > 10 50 C > 20 > 5 30 * Redukcja zapotrzebowania budynku na energię użytkową (Eu) - oznacza % redukcji zapotrzebowania na energię użytkową w stosunku do zapotrzebowania budynku referencyjnego obliczonego zgodnie metodyką opisaną w Wytycznych technicznych Załącznik Nr 2. Budynek referencyjny - przez budynek referencyjny należy rozumieć budynek taki sam co do kształtu, konstrukcji, funkcji i sposobu użytkowania jak budynek oceniany (projektowany), (%) 2
spełniający minimalne wymagania określone w projekcie rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 1.10.2012 r. umieszczonego na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej: http://bip.transport.gov.pl w zakładce Projekty aktów prawnych - Załącznik Nr 3. ** Redukcja zapotrzebowania budynku na energię pierwotną (Ep); - oznacza % redukcji zapotrzebowania budynku na energię pierwotną w stosunku do wartości podanych w projekcie rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 1.10.2012 r. Załącznik Nr 3, w którym wyszczególniono podstawowe trzy grupy budynków: Grupa budynków I (budynki szkolne, sale gimnastyczne przy szkole, świetlice, przychodnie, przedszkola, budynki biurowe. budynki dydaktyczne szkolnictwa wyższego, domy kultury); EP HC+W+L = 65 + ΔEP C + ΔEP L ; [kwh/(m 2 rok)], Grupa budynków II (szpitalne) EP HC+W+L = 390 + ΔEP C + ΔEP L ; [kwh/(m 2 rok)], Grupa budynków III (pozostałe): EP HC+W+L = 105 +ΔE P C + ΔEP L ; [kwh/(m 2 rok)], gdzie: ΔEPC = 25A f,c / A f, jeżeli budynek posiada instalację chłodzenia, w przeciwnym przypadku Δ EP C = 0, A f - powierzchnia użytkowa ogrzewana budynku, A f,c - powierzchnia użytkowa chłodzona budynku; ΔEP L = 50 - dla czasu działania oświetlenia w ciągu roku do 2500 godz., lub ΔEP L = 100 - dla czasu działania oświetlenia w ciągu roku powyżej 2500 godz., jeżeli w budynku należy uwzględnić oświetlenie wbudowane, w przeciwnym przypadku ΔEP L = 0. 2) dofinansowanie w formie pożyczki wynosi do 1000 zł na 1 m 2 budowanej powierzchni użytkowej pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza w budynku. 7.3 Warunki dofinansowania 1) Warunkiem ubiegania się Wnioskodawcy o refundację poniesionych wydatków na wykonanie dokumentacji projektowej jest uzyskanie prawomocnej decyzji pozwolenia na budowę, z zastrzeżeniem rozpoczęcia budowy w okresie nie dłuższym niż 2 lata od daty uprawomocnienia się tej decyzji. W przypadku nie rozpoczęcia budowy w ww. terminie dotowany zobowiązany jest zwrócić otrzymaną dotację, 2) minimalny koszt całkowity przedsięwzięcia wynosi 1 mln zł ustalony na podstawie kosztorysu inwestorskiego, 3) wnioskodawca może otrzymać promesę na udzielenie pożyczki, 4) pożyczka może być udzielona na okres nie dłuższy niż 15 lat liczony od daty pierwszej planowanej wypłaty transzy pożyczki z wysokością, oprocentowania na poziomie WIBOR 3M+50 pkt bazowych, lecz nie mniej niż 4,5%, 5) przy udzielaniu pożyczki może być stosowana roczna karencja w spłacie rat kapitałowych liczona od wypłaty ostatniej raty pożyczki lecz nie dłuższa niż 6 miesięcy od daty zakończenia realizacji przedsięwzięcia, 6) odsetki z tytułu oprocentowania spłacane są na bieżąco w okresach kwartalnych, przy czym pierwsza spłata następuje po kwartale w którym wypłacono pierwszą transzę środków, 3
7) pożyczka podlega umorzeniu odpowiednio w wysokości do 70% dla klasy A, do 50% dla klasy B albo do 30% dla klasy C, (klasa budynków A, B i C zgodnie z parametrami podanymi w Tabeli 1), 8) umorzenie o którym mowa w pkt 7, następuje po trzech latach od zakończenia inwestycji i otrzymaniu pozwolenia na użytkowanie, a jego wysokość zależy od uzyskanego średniego poziomu redukcji zapotrzebowania na energię użytkową i energię pierwotną, osiągniętego w ciągu trzech pierwszych lat eksploatacji budynku, obliczonego zgodnie z zasadami ustalonymi w Wytycznych technicznych stanowiących Załącznik Nr 2 do programu, 9) wniosek o umorzenie pożyczki należy złożyć na formularzu obowiązującym w NFOŚiGW, 10) warunki umorzenia pożyczki wskazuje uchwała Zarządu NFOŚiGW o przyznaniu dofinansowania uwzględniając, że : a) warunki umorzenia części kwoty pożyczki określają Zasady udzielania dofinansowania ze środków NFOŚiGW z uwzględnieniem przepisów dotyczących dopuszczalności pomocy publicznej, b) w przypadku uwzględnienia wniosku beneficjenta o umorzenie części pożyczki, umorzeniu podlega spłata ostatnich rat kapitałowych pożyczki. 7.4 Beneficjenci 1) jednostki sektora finansów publicznych, 2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki i spółki, 3) podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego nie będące przedsiębiorcami, w tym samorządowe osoby prawne, 4) uczelnie w rozumieniu ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz instytuty badawcze, 5) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej oraz podmioty lecznicze prowadzące przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 l Kodeksu cywilnego w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych, 6) organizacje pozarządowe, kościoły i inne związki wyznaniowe wpisane do rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych oraz kościelne osoby prawne realizujące zadania publiczne. 7.5 Rodzaje przedsięwzięć Wsparciem finansowym objęte są inwestycje polegające na projektowaniu i budowie nowych budynków: 1) budynki użyteczności publicznej - należy przez to rozumieć budynek przeznaczony na potrzeby administracji publicznej, kultury, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, turystyki, sportu. 2) budynki zamieszkania zbiorowego - należy przez to rozumieć budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi, w szczególności internat, dom studencki, a także budynek do stałego pobytu ludzi, w szczególności dom dziecka, dom rencistów. 4
8. Szczegółowe kryteria wyboru przedsięwzięć 1. Kryteria formalne: Kryteria dostępu 1.1 Wniosek jest złożony na obowiązującym formularzu Wniosek jest kompletny, prawidłowo podpisany, posiada wymagane 1.2 załączniki 1.3 Cel i rodzaj przedsięwzięcia jest zgodny z programem priorytetowym 1.4 Wnioskodawca mieści się w kategorii Beneficjenci 1.5 Wydatki zgodne z Kosztami kwalifikowanymi Wnioskowane dofinansowanie zgodne ze szczegółowymi zasadami 1.6 udzielania dofinansowania obowiązującymi w programie priorytetowym Wnioskowane dofinansowanie zgodne z zasadami pomocy publicznej 1.7 (jeśli dotyczy) Koszt planowanego przedsięwzięcia spełnia warunek kosztu 1.8 minimalnego. Tak Nie 2. Kryteria merytoryczne: Tak Nie 2.1 2.2 2.3. 2.4. Efekt ekologiczny wiarygodność założeń i danych, efekt możliwy do osiągnięcia Analiza kosztów w oparciu o wiarygodne dane i racjonalne założenia. Spełnienie warunków dotyczących klas energooszczędności budynków (A, B i C) określonych w Wytycznych technicznych stanowiących Załącznik Nr 2. Przedsięwzięcie przygotowane do realizacji. Struktura finansowa (w tym wiarygodny montaż finansowy, 2.5. wykonalność oraz trwałość finansowa przedsięwzięcia, rodzaj i wysokość zabezpieczeń) akceptowalna dla NFOŚiGW. Negatywny wynik oceny na etapie kryteriów dostępu wyklucza wniosek o dofinansowanie przedsięwzięcia z dalszego postępowania. Dodatkowe wymagania dla beneficjentów odnośnie projektowania i budowy budynków podane są w Wytycznych technicznych stanowiących Załącznik Nr 2. 9. Koszty kwalifikowane Okres kwalifikowalności kosztów: od 01.01.2012r. do 31.12.2020r. 1) Dokumentacja projektowa; wydatki na wykonanie dokumentacji projektowej mogą być uznane za kwalifikowane jedynie w zakresie obejmującym koszty wykonania dokumentacji projektowej w rozumieniu przepisów 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 2.wrzesnia 2004r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalnoużytkowego (Dz.U. Nr 202, poz. 2072, z późn. zm.), 5
2) Koszt wytworzenia nowych środków trwałych, w tym: koszty robocizny i nabycia materiałów pod warunkiem, że pozostają one w bezpośrednim związku z celami przedsięwzięcia objętego wsparciem, 3) Koszt nadzoru inwestorskiego. 4) Podatek VAT nie jest kosztem kwalifikowanym, jeżeli beneficjent ma możliwość żądania zwrotu lub odliczenia podatku VAT. Jeżeli beneficjent nie ma możliwości zwrotu lub odliczenia podatku VAT, to stanowi on koszt kwalifikowany. 10. Procedura wyboru przedsięwzięć 1. Wnioski o dofinansowanie w formie dotacji i pożyczki rozpatrywane są w trybie ciągłym, w kolejności wpływu kompletnego wniosku do NFOŚiGW, w ramach przyjętego limitu środków. 2. Szczegółowy sposób weryfikacji poprawności przyjętej metodyki oraz wykonanych obliczeń jest szczegółowo ustalony w Wytycznych technicznych Załącznik Nr 2, 3. W sprawach nieuregulowanych, do wniosków, o których mowa w pkt. 1 stosuje się obowiązujące w NFOŚiGW wewnętrzne regulacje. 11. Pomoc publiczna Jeżeli w budowanym budynku przewidziane jest prowadzenie działalności gospodarczej konkurencyjnej (w tym wynajmu): 1) dofinansowanie w części (proporcjonalnie) odpowiadającej powierzchni, na której prowadzona jest taka działalność, udzielane będzie jako pomoc publiczna i musi być zgodne z jej warunkami. W pozostałej części dofinansowanie nie będzie stanowiło pomocy publicznej. 2) wnioskodawca może pomniejszyć wysokość dofinansowania proporcjonalnie do udziału powierzchni przeznaczonej na prowadzenie takiej działalności w całkowitej powierzchni budynku, pod warunkiem że powierzchnia na prowadzenie tej działalności nie przekracza 50% całkowitej powierzchni użytkowej budynku brak pomocy publicznej. Działalność gospodarcza konkurencyjna to działalność spełniająca łącznie poniższe kryteria: polega na sprzedaży dóbr lub usług, prowadzona jest na rynku otwartym na konkurencję, dofinansowanie tej działalności wpływa na handel między państwami członkowskimi Unii Europejskiej. 12. Inne wymagania 1. Beneficjent dofinansowania zobowiązany jest przy udzielaniu zamówień do stosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą Pzp w przypadku gdy jest on zamawiającym w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy Pzp w tym, gdy spełnione są przesłanki, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp. 2. W przypadku, gdy beneficjent nie jest zamawiającym, o którym mowa w pkt 1, przy udzielaniu zamówień zobowiązany jest do stosowania zasad równego traktowania, uczciwej konkurencji i przejrzystości, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy Pzp poprzez zawieranie umów w formie pisemnej (chyba że dla danej czynności zastrzeżona jest inna forma) w drodze aukcji albo przetargu, o których mowa w art. 70 1-70 5 Kodeksu cywilnego. 6
3. Wymagane jest by we wniosku aplikacyjnym wyliczony był koszt jednostkowy (DGC) redukcji 1 Mg CO 2 /rok wg metodyki szacowania kosztu jednostkowego zamieszczonej w Wytycznych technicznych stanowiących Załącznik Nr 2 do niniejszego programu. 4. Beneficjent zobowiązany będzie do promocji projektu zgodnie z zasadami określonymi przez NFOŚiGW. Załączniki: 1. Załącznik Nr 1 Budżet na lata 2013-2020 Programu Priorytetowego LEMUR - Energooszczędne Budynki Użyteczności Publicznej, 2. Załącznik Nr 2- Wytyczne techniczne określające zasady naboru i realizacji przedsięwzięć dofinansowywanych z Programu Priorytetowego LEMUR - Energooszczędne Budynki Użyteczności Publicznej, 3. Załącznik Nr 3 - Projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 1.10.2012 r. umieszczonego na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej: http://bip.transport.gov.pl w zakładce Projekty aktów prawnych 7