1
PROW 2014-2020: 12 grudnia 2014 r. Komisja Europejska zaakceptowała Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 (PROW 2014-2020) został opracowywany na podstawie przepisów Unii Europejskiej, w szczególności rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 oraz aktów delegowanych i wykonawczych Komisji Europejskiej. W PROW 2014-2020 przewidziano m.in. wsparcie na rzecz Tworzenia grup i organizacji producentów. 2
Podstawa prawna: Art. 27 Tworzenie grup i organizacji producentów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005. 3
Powiązania z innymi aktami prawnymi: Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 88, poz. 983 z późn. zm.) zmiana ustawy uchwalona przez Senat RP w dniu 1.10.2015 r. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013 r., str. 671). 4
Powiązania z innymi aktami prawnymi: Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 50 z późn. zm.). Trwają prace nad rozporządzeniem w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Tworzenie grup producentów i organizacji producentów objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. 5
Cele: Dostosowanie do wymogów rynkowych procesu produkcyjnego i produktów producentów, którzy są członkami takich grup lub organizacji. Wspólne wprowadzanie towarów do obrotu, w tym przygotowania do sprzedaży, centralizacji sprzedaży i dostawy do odbiorców hurtowych. Ustanowienie wspólnych zasad dotyczących informacji o produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem zbiorów i dostępności. Inne zadania, które mogą być prowadzone przez grupy i organizacje producentów, takie jak rozwijani umiejętności biznesowych i marketingowych oraz organizowanie i ułatwianie procesów wprowadzania innowacji. 6
Beneficjenci: Nowe grupy producentów rolnych, które powstały i powstaną od dnia 1 stycznia 2014 r., działające jako przedsiębiorcy, składające się z osób fizycznych i które spełnią dodatkowe warunki kwalifikowalności. Nowe organizacje producentów, które powstały i powstaną od dnia 1 stycznia 2014 r., działające jako przedsiębiorcy, składające się z osób fizycznych lub prawnych i które spełnią dodatkowe warunki kwalifikowalności. 7
Beneficjenci: Z ustawy o zmianie ustawy o grupach producentów rolnych ( ) wynika, że grupy producentów wpisane do rejestru od dnia 1 stycznia 2014 r., które chcą skorzystać z pomocy finansowej w ramach środków PROW 2014-2020, będą musiały uzyskać notyfikację decyzji o wpisie do rejestru, w celu uzyskania uznania na podstawie biznesplanu, zgodnie z ww. art. 27 pkt. 2 rozporządzenia UE nr 1305/2013. 8
Beneficjenci: Ustawa o zmianie ustawy o grupach producentów rolnych ( ), wprowadza zmiany do ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 349) m.in. w zakresie możliwości przeprowadzenia przez ARiMR podmiotu ubiegającego się o przyznanie pomocy w ramach działania 9.1 lub beneficjenta tego działania kontroli spełniania warunków uznania określonych w przepisach o grupach producentów rolnych i ich związkach oraz o zmianie innych ustaw, przepisach o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych lub przepisach o organizacji rynku mleka i przetworach mlecznych. 9
Beneficjenci: Zgodnie z art. 27 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1305/2013, wsparcie ogranicza się do grup i organizacji producentów, które wykonują swoją działalność jako mikro, małe lub średnie przedsiębiorstwo (MŚP). 10
MŚP: Kategorię mikro-przedsiębiorstw oraz małych i średnich (MŚP) tworzą przedsiębiorstwa, które: 1) zatrudniają mniej niż 250 pracowników, i 2) których roczny obrót nie przekracza 50 milionów euro, a /lub 3) całkowity bilans roczny nie przekracza 43 milionów euro (zgodnie z art. 2 pkt. 1 załącznika do zalecenia Komisji z dnia 6 maja 2003 r. dotyczącego definicji przedsiębiorstw mikro, małych i średnich, 2003/361/WE (Dz. U. L 124 z 20.05.2003, s. 36)). 11
MŚP: 12
Warunki kwalifikowalności: Pomoc może być przyznana wnioskodawcy, który spełnia następujące warunki: łączy producentów jednego produktu lub grupy produktów, którzy nie byli członkami grupy producentów/wstępnie uznanej grupy producentów /organizacji, utworzonej ze względu na ten sam produkt lub grupę produktów, której przyznano pomoc na rozpoczęcie działalności ze środków Unii Europejskiej po dniu 1 maja 2004 r.; przedłoży biznesplan i zadeklaruje jego realizację w celu osiągnięcia jego założeń w trakcie trwania 5-letniego okresu wsparcia. Wsparcia nie przewiduje się na tworzenie grup i organizacji producentów w kategorii produktu: drób żywy (bez względu na wiek), mięso lub jadalne podroby drobiowe (świeże, chłodzone, mrożone) oraz organizacji producentów w sektorze owoców i warzyw. 13
Zasady dotyczące ustanawiania kryteriów wyboru: Pomoc przysługuje wnioskodawcom, według kolejności ustalonej przez Agencję przy zastosowaniu kryteriów wyboru. O kolejności przysługiwania pomocy decyduje suma uzyskanych punktów. 14
Zasady dotyczące ustanawiania kryteriów wyboru: Preferencje w przyznawaniu pomocy dla grup i organizacji producentów, które spełnią następujące warunki: zorganizowanych w formie spółdzielni; zrzeszających jak największą liczbę członków w danej kategorii; zrzeszających producentów, w gospodarstwach, których min. 50% produkcji każdego z producentów, objęta została dobrowolnym ubezpieczeniem przez okres co najmniej 6-ciu miesięcy od dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy; 15
Zasady dotyczące ustanawiania kryteriów wyboru (c.d.): zrzeszających producentów w następujących kategoriach: produkty wysokiej jakości objęte art. 16 rozporządzenia EFRROW, w szczególności rolnictwa ekologicznego; świnie żywe, prosięta, warchlaki, mięso wieprzowe; bydło żywe, zwierzęta rzeźne lub hodowlane, mięso wołowe; owce lub kozy żywe, zwierzęta rzeźne lub hodowlane, wełna owcza lub kozia, mięso owcze lub kozie, skóry owcze lub kozie surowe (suszone); miód naturalny lub inne produkty pszczele; rośliny w plonie głównym, uprawiane na cele energetyczne lub do wykorzystania technicznego; szyszki chmielowe. 16
Zasady dotyczące ustanawiania kryteriów wyboru (c.d.): posiadających siedzibę w powiecie o wysokim rozdrobnieniu agralnym, w którym udział gospodarstw rolnych (wg GUS) w przedziale obszarowym 1-15 ha stanowi: powyżej 75% powierzchni użytków rolnych gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej 1 ha w powiecie; powyżej 50 do 75% powierzchni użytków rolnych gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej 1 ha w powiecie; od 25 do 50% powierzchni użytków rolnych gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej 1 ha w powiecie. 17
Zasady dotyczące ustanawiania kryteriów wyboru (c.d.): planujących w ramach planu biznesowego inwestycje przyczyniające się do realizacji celów przekrojowych Programu: innowacyjności przez wprowadzenie nowych zasad produkcji, procesu lub technologii, odmiennych od obecnie stosowanych lub zmianę stosowanych technologii; przeciwdziałaniu zmianom klimatu lub ochrony środowiska przez stosowanie maszyn, urządzeń, sprzętu lub technologii, ograniczających niekorzystne oddziaływanie na środowisko naturalne lub rozwiązań ograniczających zużycie zasobów, takich jak np. woda lub energia. 18
Biznesplan: Informacje podstawowe o grupie/organizacji. Cele, spójna koncepcja oraz etapy rozwoju grupy/organizacji, w oparciu o cele dla których udzielane jest wsparcie. Opis wyjściowej i docelowej sytuacji grupy/organizacji, informacje nt. zasobów poszczególnych gospodarstw członków grupy/organizacji oraz struktury organizacyjnej i wielkości produkcji. Opis i harmonogram planowanych działań prowadzących do rozwoju grupy/organizacji, w tym inwestycji. Informacje nt. planowanych szkoleń i korzystania z doradztwa. Informacje nt. innych zamierzeń dotyczących rozwoju grupy/organizacji. 19
Rodzaj wsparcia: Procentowy ryczałt od wartości przychodów netto grupy lub organizacji producentów ze sprzedaży produktów, wytworzonych w gospodarstwach rolnych jej członków, w poszczególnych latach i sprzedanych odbiorcom niebędących członkami grupy lub organizacji. Pomoc przyznawana jest w okresie pierwszych 5 lat funkcjonowania grupy/organizacji od dnia rejestracji/uznania. 20
Kwoty i wysokość wsparcia: w pierwszym roku 10% wartości sprzedaży grupy/ organizacji producentów, w drugim roku 8%, w trzecim roku 6%, w czwartym roku 5%, w piątym roku 4%. Maksymalnie równowartość 100 000 euro w każdym roku pięcioletniego okresu pomocy. Wypłata ostatniej raty wsparcia nastąpi po potwierdzeniu prawidłowej realizacji biznesplanu. 21
Budżet działania: 402,99 mln euro (w tym na zobowiązania z PROW 2007-2013 kwota 110 mln euro) Planowana liczba beneficjentów 1 671 22