EL 3024 CENTRALA STERUJĄCA INSTRUKCJA

Bariera drogowa EL 3024 CENTRALA STERUJĄCA INSTRUKCJA

CENTRALA STERUJĄCA Centrala do sterowania silnikami stałoprądowymi, wyposażona jest w odbiornik radiolinii S449-433,92MHz, która umożliwia zapamiętanie do 300 kanałów. Do współpracy z odbiornikiem przeznaczone są nadajniki S449TX2 lub S449TX4. Prędkość jest elektronicznie kontrolowana na podstawie sygnałów otrzymywanych z czujników krańcowych start wolny, a następnie zwiększenie prędkości; prędkość redukowana jest w miarę zbliżania się do pozycji otwarcia/zamknięcia, aż do łagodnego zatrzymania. Programowanie odbywa się za pomocą dwóch przycisków i pozwala na konfigurowanie systemu i ustawianie czasu przerwy. Uruchomienie bariery podczerwieni (lub innego zabezpieczającego urządzenia) w czasie zamykania lub otwierania powoduje inwersje ruchu (jeśli jest ustawiony tryb automatycznego zamykania). OPIS PŁYTY CENTRALI STERUJĄCEJ LEGENDA B1 Buzzer sygnalizujący tryb programowania D1 siedmio-segmentowy wyświetlacz LED F1 bezpiecznik 1,6A (obwód 220-230V 50-60Hz) F2 bezpiecznik 1A (obwód 24V) F3 bezpiecznik 10A (obwód silnika) J1 nie używany J2 zworka zdalnego programowania nadajników L1 dioda zasilania L2 dioda odbiornika radiowego (programowanie/ kasowanie) L3 dioda programowania centrali L4 dioda bariery podczerwieni FTC-I L5 dioda krańcówki otwarcia FCA L6 dioda krańcówki zamknięcia FCC L7 dioda wejścia blokującego TB L8 dioda bariery podczerwieni FTC-S M1 moduł pamięci P1 przycisk programowania (centrala) P2 przycisk programowania (centrala) P3 programowanie nadajnika P4 kasowanie nadajnika R1 odbiornik radiowy CN1 szybko-złączka 24Vac CN2 szybko-złączka 30Vac (V0:0Vac, V1:15Vac, V2:33Vac) CN3 szybko-złączka silnika 2

PODŁĄCZENIA ELEKTRYCZNE Przed podłączeniem urządzenia do zasilania sprawdź czy napięcie jest prawidłowe.! UWAGA! Należy zainstalować bezpiecznik między urządzeniem a zasilaniem 230V. Połącz urządzenia zabezpieczające. Podłącz kabel zasilający do urządzenia. Nie używaj kabli aluminiowych; nie powlekaj cyną końcówek przewodów, które będą podłączone do listwy zaciskowej; używaj kabli odpornych na temperaturę (min.85 C) i warunki atmosferyczne. Podłączenia przewodowe muszą być dobrze wykonane; jeżeli jest to możliwe należy zastosować specjalne zaciski. PODŁĄCZENIA DO LISTWY ZACISKOWEJ CENTRALI 1-2-4-5 Wejścia wspólne dla wszystkich wejść i wyjść. 3 24V 7W wyjście do zasilania innych urządzeń 6 24V 10W wyjście dla lampy ostrzegawczej (przerywane lub ciągłe) 7 TD (NO) wejście sterujące Otwarcie-Zamknięcie 8 TB (NC) wejście blokujące (otwarcie wejścia powoduje przerwanie pracy napędu) 9.17 Wejścia wspólne dla wszystkich wejść i wyjść 10 FCC (NC) krańcówka zamknięcia 11 FCA (NC) krańcówka otwarcia 12 FTC-I (NC) wejście dla urządzeń zabezpieczających (bariera podczerwieni powoduje inwersje ruchu po wykryciu przeszkody) 13 FTC-S (NC) wejście dla urządzeń zabezpieczających (bariera podczerwieni powoduje zatrzymanie ruchu po wykryciu przeszkody) 14 TC (NO) wejście sterujące Zamykanie 15 TA (NO) wejście sterujące Otwieranie 16 TAL (NO) wejście sterujące Otwieranie ograniczone (tzw. opcja furtki) 18 24V 3W wyjście dla lampy sygnalizacyjnej 19.20 220-230V 50-60Hz wyjście zasilające toroidalny transformator 21.22 Zasilanie 220-230V 50-60Hz 23.24 220-230V 50-60Hz wyjście zasilające nocne oświetlenie 25 Uziemienie centrali sterującej 26 Uziemienie silnika 27 Ekran przewodu antenowego 28 Antena sygnał UWAGA każde wejście typu NC, które nie jest wykorzystywane należy zmostkować. Włącz zasilanie i sprawdź stan diod LED: - L1 dioda zasilania włączona - L4 dioda bariery podczerwieni FTC-I włączona - L5 dioda krańcówki otwarcia FCA włączona* - L6 dioda krańcówki zamknięcia FCC włączona* - L7 dioda wejścia blokującego TB włączona - L8 dioda bariery podczerwieni FTC-S włączona *) diody są włączone jeżeli odpowiednie urządzenia zabezpieczające (np. krańcówki ) są wyłączone (uzależnione od położenia bramy). Sprawdź, aktywując urządzenia zabezpieczające czy wyłączają one odpowiednie diody LED. Jeśli dioda L1 nie świeci się, sprawdź stan bezpieczników i kabli doprowadzających zasilania listwa zaciskowa 21 i 22 (rys.). Jeżeli jedna lub więcej diod nie świeci, sprawdź połączenia z odpowiednimi urządzeniami zabezpieczającymi i sprawdź wejścia przez mostkowanie. 3

WSKAZANIA WYŚWIETLACZA D1 alarm w przypadku załączenia równoległego dwóch krańcówek FCC i FCA błąd zapamiętanych parametrów tryb programowania czasu blokady (dla: TB, FTC_I, FTC_S) określania konfiguracji systemu etap przejściowy między etapami programowania etap przejściowy po programowaniu czujnika wejść poziom 1 czujnika elektrycznego programowanie czasu pracy tryb otwierania blokada czas stopu przed zamknięciem (jeśli opcja aktywna) tryb zamykania uaktualnianie systemu nadzoru wejść tryb akumulatora (naładowany akumulator) blokada spowodowana rozładowaniem akumulatora TRYB RĘCZNY Tryb ręczny może być użyty do zamykania bramy (lub otwierania) pod kontrolą użytkownika (urządzenia zabezpieczające są wyłączone oprócz wejścia blokującego TB i krańcówek otwarcia i zamknięcia FCA/FCC). Celem tej komendy jest ułatwienie instalacji pozwala zamknąć całkowicie bramę przed rozpoczęciem procedury programowania. W tym trybie dioda Led L3 (oznaczona UPL ) świeci. Operacja zamykania Wymagane jest naciśnięcie i przytrzymanie przycisku SEL Napęd będzie zatrzymany w pozycji zamkniętej do momentu: - zwolnienie przycisku SEL (wyjście z trybu ręcznego ), - aktywacja wejścia blokującego TB : w celu wywołania ruchu bramy należy najpierw zwolnić przycisk SEL, a potem nacisnąć ponownie. - aktywacja krańcówki zamknięcia (jeśli jest zainstalowana): naciśnięcie przycisku SEL nie będzie powodować zamknięcia bramy, ale włączy nocne oświetlenie Night Light. Operacja otwierania Wymagane jest naciśnięcie i przytrzymanie jednoczesne przycisków SEL i PROG Napęd będzie zatrzymany w pozycji zamkniętej do momentu: - zwolnienie przycisku SEL (wyjście z trybu ręcznego ), - aktywacja wejścia blokującego TB : w celu wywołania ruchu bramy należy najpierw zwolnić równolegle przyciski SEL i PROG, a potem nacisnąć ponownie. - aktywacja krańcówki otwarcia Zmiana kierunku ruchu Jeśli bram jest zamknięta: dostępna jest operacja otwierania: - naciśnij przycisk PROG Jeśli bram jest otwarta: dostępna jest operacja zamykania: - zwolnij przycisk PROG Nocne oświetlenie Nocne oświetlenie pozostaje włączone na cały czas, jeśli centrala ustawiona jest w tryb ręczny ; również świeci kiedy podawana jest komenda otwarcia lub zamknięcia ( krańcówka blokuje komendę). 4

PROCEDURA PROGRAMOWANIA A) Ustawienia programatora Przed rozpoczęciem upewnij się, że brama jest zamknięta; wyświetlacz LCD jest wyłączony i świecą się diody L4, L5, L7, L8. Dioda L6 jest wyłączona ( krańcówka jest aktywowana). Przytrzymaj przycisk PROG dłużej niż 4 sekundy: litera d pojawi się na wyświetlaczu D1 (jest to tryb definiowania ustawień). Po około 1 sekundzie procedura programowania rozpoczyna się od kroku 1 pojawi się na wyświetlaczu. Jeżeli jest to pierwsze programowanie systemu (EEPROM nie zaprogramowany) żaden z parametrów nie jest ustawiony numer każdego kroku programowania pojawi się na wyświetlaczu; jeśli programowanie jest wykonywane na systemie, który został zaprogramowany, pulsowanie będzie zależało od wartości zapisanej w pamięci EEPROM jeśli uaktywniona (poprzednio wprowadzone parametry będą sprawdzane). Naciśnij przycisk PROG w celu zmiany ustawień. Jak widać na rysunkach 4 i 5, naciskając przycisk PROG, gdy wyświetlacz nie pulsuje powodujemy jego pulsowanie. Ta operacja może być powtarzana, aż do momentu, kiedy uzyskamy pożądane ustawienie. Naciskając przycisk SEL przechodzimy do następnego poziomu programowania. Nie możliwe jest powrócenie poprzedniego poziomu programowania przez cofnięcie należy przewinąć poziomy i zacząć od nr 1. UWAGA: Podczas przyciśnięcia przycisku SEL dioda L3 pozostaje zapalona. Po szóstym poziomie, wyświetlany jest numer 6, naciśnij przycisk SEL i przejdziesz do poziomu, który jest rozdzieleniem między konfiguracją systemu, a definiowaniem czasu pracy. Teraz mamy trzy możliwości: - po około 20 sekundach (bez przyciskania jakichkolwiek przycisków) programator zapisuje ustawione parametry i wychodzi z trybu programowania. - naciśnięcie przycisku SEL powoduje powrót do poziomu 1, - naciśnięcie przycisku PROG powoduje przejście do następnego poziomu. 5

KROK PROGRAMU USTAWIENIA CENTRALI CYFRA ŚWIECI NA STAŁE CYFRA MRUGA 1 TD: otwarcie-zamknięcie (*) TD: otwarcie-stop -zamknięcie-stop 2 Automatyczne zamknięcie Bez automatycznego zamknięcia 3 Przedbłysk uaktywniony Brak przedbłysku 4 Lampa sygnalizacyjna bez przerwy 5 Lampa ostrzegawcza- światło ciągłe 6 FTCI aktywne, kiedy bariera drogowa jest zablokowana (***) Lampa sygnalizacyjna przerywana (**) Lampa ostrzegawcza - światło przerywane FTCI aktywne tylko w czasie zamykania (*) Zmiana kierunku ruchu dostępna tylko w trakcie zamykania. (**) Lampa sygnalizacyjna mruga wolno w czasie otwierania, szybko w czasie zamykania, pozostaje włączona kiedy ramię nie jest całkowicie zamknięte i jest wyłączona, kiedy ramię z całkowicie zamknie się. (***) Jeśli bariera podczerwieni jest w stanie alarmu i bariera drogowa jest zablokowana nie będą akceptowane żadne komendy (nawet w kierunku otwarcia). B) Programowanie czasu zmniejszania prędkości z wykorzystaniem wyłączników krańcowych Poprawna praca centrali zależy od poprawnego ustawienia wyłączników krańcowych: faktycznie aktywacja wyłącznika krańcowego dostarcza informacji potrzebnej do określenia momentu w którym szybki obrót silnika zostaje zmieniony w obrót spowolniony (ramię zostaje zatrzymane przez czujnik elektryczny). Pozwala to na szybki ruch ramienia w środku cyklu.! Wyłączniki krańcowe są ustawione fabrycznie (optymalne ustawienie). To ustawienie pozwala osiągnąć optymalny czas zmniejszania prędkości bez większego wpływu na całkowity czas pracy bariery drogowej. C) Programowanie ustawień czujników elektrycznych Centrala sprawdza elektryczne wejścia silnika, wykrywając ewentualny, zwiększony pobór prądu względem normalnej pracy bariery drogowej. Naciśnij przycisk PROG w momencie opisanym na rys.8, pozwoli to na na ustawienie elektrycznego czujnika. Wartości z przedziału 1-3, pokazywane na wyświetlaczu odpowiadają minimalnym ustawieniom (cyfra i litera będą wyświetlane naprzemiennie ). Każdy raz, kiedy przycisk SEL zostanie naciśnięty wartość wzrasta o 1; zaraz po osiągnięciu 3 naciśnij SEL, wyświetlacz pokaże symbol L, naciśnij ponownie SEL, a nastąpi powrót do 1. Wskazanie na wyświetlaczu będzie naprzemienne jeśli wartość nie zostanie wybrana stała gdy została wybrana. 6

Naciśnij przycisk PROG zostanie ustawiona wartość na wyświetlaczu: w celu zmiany wartości naciśnij SEL i ponownie PROG. Kiedy pojawi się symbol L naciśnij PROG, nastąpi przejście do następnego poziomu programowania. Jeśli zamiast tego poczekasz 20 sekund centrala zapisze ustawione parametry i wyjdzie z trybu programowania. Czujnik elektryczny może zostać wybrany z następujących wartości: L 1 = minimalny, L 2 = średni, L 3 = maksymalny D) Programowanie czasu przerwy. Tylko czas przerwy (stopu) wymaga programowania. Czas pracy jest nadzorowany przez centralę i regulowany odpowiednio do impulsów otrzymywanych z wyłączników krańcowych w następujący sposób: Kiedy ramię wchodzi w obszar między wyłącznikami krańcowymi, 20 sekundowy (maksymalnie) czas manewru powinien zostać ustawiony. Kiedy ramię wchodzi w obszar między wyłącznikami krańcowymi i całkowicie zamkniętą/otwartą pozycję, 6 sekundowy (maksymalnie) czas manewru powinien zostać ustawiony. To znaczy musisz ustawić wyłączniki krańcowe (dla bezpieczeństwa) tak, że czas powolnego ruchu nie będzie przekraczał 5 sekund. Jeżeli nie zostało to wykonane, ramię zatrzyma się przed osiągnięciem pozycji całkowitego zamknięcia lub otwarcia. 1. Naciśnij przycisk PROG, ramię rozpoczyna otwieranie, czujnik elektryczny zostanie uaktualniony i ramię zostanie zatrzymane kiedy osiągnie pozycję całkowitego otwarcia. Od tego momentu rozpoczyna się odliczanie czasu zatrzymania (stopu). 2. Jeżeli chcesz zakończyć czas zatrzymania naciśnij przycisk PROG, ramię rozpocznie zamykanie a czujnik elektryczny zostanie ponownie uaktualniony. Kiedy ramię osiągnie pozycję całkowitego zamknięcia, dane zostaną zapisane w pamięci EEPROM. Jeżeli wszystkie dane są poprawne wyświetlacz wyłączy się, w przeciwnym przypadku będzie wyświetlał symbol E, oznaczający konieczność ponownego programowania.! UWAGA! Naciśnięcie przycisku SEL w trakcie programowania spowoduje wyjście z trybu programowania bez zapamiętania zmian w czasie cyklu pracy. ZDALNE STEROWANIE Bariera drogowa może być zdalnie aktywowana przez nadajnik: dostępne jest sterowanie sekwencyjne otwarcie-stop-zamknięcie-stop i może być aktywowane z każdego z dostępnych kanałów (1-4). Z tego powodu każdy nadajnik może obsługiwać tylko jeden, ustalony kanał. RADIOLINIA S449 Moduł pamięci Jest to wyciągalny moduł z pamięcią EEPROM, który przechowuje kody nadajników (max. 300). Zaprogramowane kody są zachowywane w przypadku utraty zasilania. Przed pierwszym zapisaniem nadajników w pamięci należy pamiętać o wykasowaniu zawartości pamięci. UWAGA! Jeśli płyta elektroniki (centrala) uległa uszkodzeniu, moduł pamięci może być wyciągnięty i przełożony do nowej płyty. Upewnij się, że moduł pamięci jest włożony prawidłowo (rys.1 element A) Sygnalizacja LED L2 (rys.1) Mruganie szybkie: Mruganie wolne: Świecenie stałe: kasowanie pojedynczego kodu, zapamiętywanie pojedynczego kodu, pamięć pełna 7

ZARZĄDZANIE NADAJNIKAMI A. Zapamiętywanie kanału B. Kasowanie kanału C. Kasowanie wszystkich kodów D. Zapamiętywanie kanałów bezprzewodowo (bez otwierania obudowy napędu) A) Zapamiętywanie kanału (rys.1) 1. Naciśnij i przytrzymaj przycisk P3 MEMO: dioda L2 mruga wolno. 2. W tym samym czasie aktywuj kanał nadajniki, który ma być zapamiętany. 3. Przytrzymaj przycisk P3 MEMO dopóki dioda L2 rozpocznie ponownie mrugać. 4. Zwolnij przycisk P3 : dioda będzie ciągle mrugać. 5. Ponownie aktywuj kanał nadajnika (ten sam nadajnik, ten sam kanał jeśli kanał jest różny lub nadajnik jest inny próba zapamiętania nie powiedzie się) 6. Koniec zapamiętywania: dioda L2 pozostaje zapalona przez 2 sekundy co sygnalizuje poprawne zapamiętanie nadajnika. UWAGA: Nie jest możliwe zapamiętanie kodu który jest już w pamięci: jeśli będziesz próbował wprowadzić taki nadajnik dioda LED wyłączy się w momencie aktywacji kanału nadajnika (pkt. 2) Tylko po zwolnieniu przycisku P3 MEMO będziesz mógł kontynuować procedurę zapamiętywania kolejnych nadajników Jeśli po pierwszej aktywacji nadajnika musisz czekać dłużej niż 15 sekund bez aktywacji nadajnika, zapamiętywanie zostanie odrzucone. B) Usuwanie kanału nadajnika (rys.1) 1. Naciśnij i przytrzymaj przycisk P4 DELETE: dioda L2 mruga szybko. 2. Aktywuj kanał nadajniki, która ma być wykasowany. 3. Dioda L2 będzie świecić przez 2 sekundy, wskazując, że kanał nadajnika został wykasowany. UWAGA! Jeżeli użytkownik, którego chcemy usunąć nie znajduje się w pamięci, dioda L2 przestanie mrugać. Tylko po zwolnieniu przycisku P4 można kontynuować procedurę kasowania. Dla procedur zapamiętywania i kasowania: jeżeli przycisk zostanie zwolniony przed aktywacją kanału nadajnika nastąpi przerwanie procedury. C) Usuwanie wszystkich użytkowników (rys.1) 1. Naciśnij i przytrzymaj razem przyciski P3 i P4 DELETE dłużej niż 4 sekundy. 2. Dioda L2 będzie świecić w trakcie czasu kasowania (około 8 sekund). 3. Dioda L2 wyłączy się w momencie zakończenia procedury kasowania. UWAGA! Kiedy pamięć jest prawie pełna, czas potrzebny na znalezienie kodu będzie zajmować około 1 sekundy od kiedy komenda zostanie odebrana. Jeżeli dioda L2 świeci cały czas pamięć jest zapełniona. W celu zapamiętania nowego nadajnika musisz wykasować kod z pamięci. D) Wprogramowanie zdalne kanału nadajnika (rys.1) 1. Zwora J2 musi być założona (rys.1). 2. Weź nadajnik, którego przynajmniej jeden kanał A, B, C lub D jest wprogramowany do odbiornika i uruchom (szpilka, drucik) przycisk znajdujący się pod dziurką w obudowie (rys.s449) 3. Automatycznie uruchomi się w odbiorniku buzer B1 na około 1s.(rys.1). 4. Uruchom w nadajniku kanał, który jest już wprogramowany do pamięci odbiornika buzer B1 znowu uruchomi się na około 1s. W tym momencie odbiornik jest w trybie programowania i oczekuje na wprowadzenie nowych nadajników. 5. Wprowadzenie nowego kanału/kanałów nadajnika potwierdzane jest dwoma krótkimi dźwiękami B1. Powtórz operacje z pkt. 5 dla kolejnych nadajników. 6. Jeżeli nie są wprowadzane kolejne nadajniki odbiornik automatycznie wyjdzie z trybu programowania (dźwięk około 5s). Jeżeli pamięć została zapełniona, buzer B1 wygeneruje 10 krótkich sygnałów i nastąpi wyjście z trybu programowania. Dioda L2 będzie świecić. Taki sam sygnał uzyskamy przy próbie wejścia w tryb programowania przy całkowicie zajętej pamięci. 8

PODŁĄCZENIE ANTENY ANS400 Odbiornik jest wyposażony w antenę w postaci przewodu długości 170mm. Możliwe jest podłączenie anteny zewnętrznej ANS400 za pomocą kabla współosiowego RG58 (impedancja 50 ) o maksymalnej długości 15m. TRYBY PRACY 1. Automatyczny Wybierany przez aktywację automatycznego zamykania (programowanie poziom 2 numer nie mruga). Kiedy ramię jest zamknięte komenda otwierająca uruchamia kompletny cykl zakończony automatycznym zamknięciem i wyłączeniem nocnego oświetlenia. Automatyczne zamknięcie rozpoczyna się po zaprogramowanej przerwie (każde naruszenie bariery podczerwieni w trakcie przerwy powoduje ponowne odliczanie zaprogramowanego czasu). W czasie przerwy symbol będzie mrugał i naciśnięcie przycisku blokującego będzie powodowało zatrzymanie automatycznego zamknięcia oraz zakończenie mrugania symbolu na wyświetlaczu. Wyzwalając komendę TA nastąpi reset licznika czasu przerwy po jakim ramię zamknie się. Jeżeli otwieranie następuje przez ciągłą aktywację TA (wyjście czasowe) zamknięcie będzie mogło nastąpić dopiero po rozwarciu styku zwierającego TA lub po upłynięciu czasu przerwy. Działanie elektrycznego czujnika będzie powodowało zatrzymania ramienia. Lampa sygnalizacyjna pozostanie włączona do momentu całkowitego zamknięcia. Uwaga. Nocne światło włącza się automatycznie za każdym razem gdy podawana jest komenda otwarcia/zamknięcia przez przycisk lub nadajnik. 2. Pół-automatyczny Wybierany przez zablokowanie automatycznego zamykania (programowanie poziom 2 numer mruga). W tym trybie wymagane są osobne komendy na otwarcie i zamknięcie. Kiedy ramię osiągnie pozycję całkowitego otwarcia, system będzie oczekiwał na komendę zamknięcia (przycisk lub nadajnik). Działanie elektrycznego czujnika będzie powodowało zatrzymania ramienia i zakończenie cyklu otwierania. Nocne oświetlenie wyłączy się i po upłynięciu ustawionego czasu (60 sekund od startu cyklu). Lampa sygnalizacyjna pozostanie włączona do momentu całkowitego zamknięcia. SYGNAŁY ALARMOWE 1. Parametry zapisane w pamięci EEPROM są błędne. Znak E będzie mrugał na wyświetlaczu i system pozostanie zablokowany. Jedyną metodą ratunku jest ponowne programowanie centrali. Jeśli problem powtórzy się po reprogramowaniu będzie to wynikiem niepoprawnego zapamiętania danych w EEPROM-ie. Należy wyłączyć zasilanie centrali i po kilku sekundach włączyć ponownie i zaprogramować. 2. Obydwa wyłączniki krańcowe działają. Znak A będzie mrugał na wyświetlaczu i system pozostanie zablokowany. Lampa ostrzegawcza będzie mrugać przez 3 sekundy co 6 sekund. Jedyną metodą ratunku jest sprawdzenie wyłączników krańcowych i restartowanie systemu. ZASILANIE AWARYJNE Bariera drogowa EL3024 wyposażona jest w dwa akumulatory 12V 4A służące do awaryjnego otwierania w przypadku braku zasilania 230V. W celu sygnalizacji pracy centrali z zasilania akumulatorowego (ramię jest całkowicie zamknięte) na wyświetlaczu krąży kreska. Jeżeli akumulator jest trochę rozładowany, kreska krąży po dolnej części wyświetlacza i lampa sygnalizacyjna 4 razy błyska w ciągu 30 sekund. Kiedy akumulator jest całkowicie wyładowany pojawia się znak C i centrala zostaje zablokowana (tylko przy zamkniętym ramieniu). Kiedy powraca zasilanie i rozpoczyna się ładowanie akumulatora, system automatycznie uruchamia się i zmieniają się wskazania wyświetlacza. Upewnij się, że urządzenia zewnętrzne są poprawnie podłączone i mogą pracować bezpośrednio zasilane z akumulatora! 9