TEMATY Z JĘZYKA POLSKIEGO NA USTNY EGZAMIN MATURALNY W SESJI WIOSENNEJ 2008 ROKU I. Literatura 1. Motyw franciszkański w literaturze i sztuce. Przywołując właściwe przykłady, omów jego funkcję i sposób kreacji w tekstach róŝnych epok. 2. Portret Sarmaty w literaturze baroku i oświecenia. Porównaj sposoby przedstawienia go, analizując wybrane przykłady. 3. RóŜne sposoby prezentowania konfliktu pokoleń w literaturze. Przedstaw, analizując wybrane utwory. 4. WykaŜ wpływ tytułu i motta na interpretację wybranych utworów 5. Funkcje listu w utworach Analizując wybrane teksty literackie, przedstaw sposób wykorzystania listu w dziele i omów jego rolę. 6. RóŜne sposoby funkcjonowania postawy prometejskiej. Omów, analizując materiał literacki. 7. Fascynacja historią i jej róŝne realizacje w dziełach Omów na wybranych 8. RóŜne sposoby wykorzystania motywu szaleńca w literaturze. Zanalizuj problem, odwołując się do wybranych przykładów. 9. UkaŜ problem odwiecznej walki dobra ze złem w wybranych utworach literatury fantastycznej. 10. Mitologiczne toposy w literaturze. Zaprezentuj ich funkcjonowanie na wybranych 11. Na wybranych przykładach ukaŝ róŝne sposoby ujęcia motywu miłości. 12. Przedstaw obecność postawy ikaryjskiej w wybranych tekstach literatury polskiej. 13. Na podstawie wybranych utworów literackich zaprezentuj rozwaŝania na temat władzy i władców. 14. UkaŜ sposób funkcjonowania motywów fantastycznych w wybranych utworach 15. Zanalizuj obrazy miłości rodzicielskiej w literaturze wybranych epok. 16. Scharakteryzuj przyczyny i oceń skutki mezaliansów prezentowanych w literaturze XIX i XX wieku. Odwołaj się do wybranych przykładów. 17. UkaŜ motyw walki o niepodległość w wybranych utworach 18. Rola i znaczenie snów w Ŝyciu bohaterów: literackich, mitologicznych i biblijnych. Przedstaw na wybranych 19. Tradycja barokowa oraz estetyka brzydoty i ich funkcje w twórczości wybranego poety. 20. Rola pracy w kreowaniu obrazu bohatera literackiego. Przedstaw temat na wybranych 21. Omów na wybranych przykładach róŝne inspiracje klasycyzmem w twórczości wybranych poetów.
22. Wielkie monologi w literaturze. Przedstaw ich wpływ na charakterystykę postaci, analizując i interpretując wybrane teksty z róŝnych epok. 23. Biografia jako tworzywo literackie. Omów na przykładzie analizy utworów wybranego pisarza. 24. Na wybranych przykładach ukaŝ ewolucję motywu zbrodni i kary w literaturze. 25. Motyw wędrówki w literaturze. Omów temat przywołując materiał literacki róŝnych epok. 26. RóŜne formy dokumentaryzmu w literaturze współczesnej. Zanalizuj i zinterpretuj na podstawie wybranych przykładów. 27. UkaŜ funkcje groteski w literaturze wybranych epok. 28. WskaŜ róŝne sposoby ujęcia obrazu wsi na przykładzie wybranych utworów. 29. UkaŜ róŝne sposoby funkcjonowania toposu arkadii w wybranych utworach 30. Zaprezentuj róŝne kreacje śydów w literaturze polskiej. Rozwiń temat na wybranych 31. Na wybranych przykładach omów róŝne sposoby kreacji inteligenta w literaturze polskiej. 32. Na wybranych przykładach zaprezentuj róŝne ujęcia bohatera tragicznego. 33. PodróŜe bohatera romantycznego. Omów temat na wybranych przykładach literatury polskiej. 34. RóŜne aspekty samotności postaci Omów na wybranych 35. Motyw piekła w literaturze i sztuce. Omów róŝne jego ujęcia, odwołując się do wybranych utworów. 36. Bezkompromisowość i kompromis w zachowaniach bohaterów Omów na wybranych 37. Obrazy walki człowieka z losem w literaturze XX wieku. Omów róŝne sposoby jego kreacji, odwołując się do wybranych utworów 38. Analizując wybrane utwory literackie, przedstaw wpływ historii na losy bohaterów. 39. Na wybranych przykładach zaprezentuj motyw tyrtejski w literaturze polskiej. 40. Zaprezentuj róŝne obrazy prowincji polskiej w wybranych utworach 41. Na wybranych przykładach ukaŝ róŝne sposoby i formy zniewolenia człowieka. 42. UkaŜ portrety kochanków w wybranych utworach 43. Analizując wybrane utwory literackie, wskaŝ i omów relacje między przeszłością a współczesnością w Ŝyciu bohaterów 44. Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw funkcje i sposoby kreowania portretów Polaków. 45. Duchy, mary i upiory w utworach wybranej epoki. Omów sposoby kreowania i wskaŝ funkcje, jakie spełniają. 46. Na wybranych przykładach wykaŝ, Ŝe arcydzieła literatury polskiej są ostoją polskości. 47. Na wybranych przykładach ukaŝ aspekty heroizmu ludzkiego losu i róŝnorodność ich literackiego ujęcia. 48. RóŜne ujęcia motywu śmierci w literaturze. Omów sposoby kreowania i funkcje w utworach literackich wybranych epok. 49. Motyw niezawinionego cierpienia w wybranych utworach Omów temat i wskaŝ jego funkcje. 50. UkaŜ temat młodości jako czasu wielkich poszukiwań na podstawie wybranych utworów
51. RóŜne obrazy powrotów do krainy dzieciństwa i ich wpływ na psychikę bohatera. Omów problem na podstawie wybranych utworów. 52. UkaŜ róŝne sposoby portretowania kobiet w literaturze. 53. UkaŜ funkcje literatury moralizującej na przestrzeni wieków. 54. UkaŜ obrazy rewolucji w wybranych utworach literatury polskiej i wskaŝ ich funkcje. 55. Przedstaw i ustosunkuj się do literackich wizji rozwoju cywilizacji ukazanych w wybranych utworach XX wieku. 56. Analizując wybrane utwory, przedstaw moralność mieszczan w literaturze polskiej i obcej. 57. Trudny problem dziedzictwa sarmackiego w literaturze późniejszych epok. Omów na wybranych 58. Przedstaw róŝne sposoby realizacji motywu zbrodni na podstawie wybranych utworów 59. Odwołując się do wybranych przykładów przedstaw róŝne ujęcia problematyki holocaustu w literaturze polskiej. 60. Porównaj powieść historyczną z literaturą faktu. WskaŜ róŝnice gatunkowe i omów ich funkcje. 61. Przedstaw refleksje o świecie i człowieku w poezji wybranego poety XX wieku. 62. UkaŜ róŝne sposoby obrony człowieczeństwa przez bohaterów wybranych utworów literackich XX wieku. 63. Porównaj róŝne recepty na godne i szczęśliwe Ŝycie, analizując twórczość wybranych pisarzy bądź poetów. 64. Na wybranych przykładach ukaŝ problem postawy jednostki wobec zbiorowości. 65. WskaŜ róŝne koncepcje walki narodowowyzwoleńczej w wybranych utworach romantycznych. 66. Analizując twórczość wybranego pisarza/poety wykaŝ, Ŝe jest kronikarzem swojej epoki. 67. Na wybranych przykładach literackich wykaŝ wpływ lektur na kształtowanie charakterów i postaw bohaterów 68. Zaprezentuj róŝne sposoby ujęcia motywu domu jako tematu dowolnie wybranych lektur. 69. WykaŜ konflikt pokoleń i konflikt idei w wybranych utworach II. Związki literatury z innymi dziedzinami sztuki 1. Witkacy artysta wszechstronny. Zaprezentuj jego sylwetkę twórczą, uwzględniając zbiory Muzeum Pomorza Środkowego. 2. Wielkie dramaty na scenie. Omów na wybranych 3. Eros i Tanatos w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie na wybranych 4. Historia w literaturze i malarstwie. Omów temat na wybranych 5. Analizując wybrane utwory, zaprezentuj nurt impresjonistyczny w poezji i malarstwie Młodej Polski. 6. Krajobraz tatrzański w literaturze i malarstwie Młodej Polski. 7. Motyw rozstania w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych 8. Motyw maryjny w literaturze i sztuce wybranych epok. Omów temat na przykładzie wybranych utworów. 9. Motyw Ikara w literaturze i sztuce. Omów temat na wybranych
10. Motyw tańca w literaturze i sztuce. Omów temat na wybranych 11. Omów funkcje motywu śmierci w wybranych tekstach literackich i innych dziełach sztuki. 12. Odwołując się do wybranych przykładów, rozwiń temat: Cztery pory roku w literaturze i sztuce. 13. Bohaterowie literaccy i filmowi w poszukiwaniu prawdy o sobie. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów. 14. Na podstawie wybranych utworów i dzieł sztuki omów temat: Obrazy powstania styczniowego słowem i pędzlem malowane. 15. Portret modnej Ŝony w literaturze i sztuce. Zaprezentuj na wybranych 16. Być albo mieć to alternatywa, przed którą staje kaŝdy człowiek. Scharakteryzuj bohaterów literackich i filmowych, którzy dokonywali takich wyborów. 17. Realizm i symbolizm w literaturze i malarstwie. Omów temat odwołując się do wybranych przykładów. 18. Stanisław Wyspiański-malarz, dramaturg, poeta. Zaprezentuj sylwetkę twórczą artysty. 19. Dziecko w literaturze i sztuce. Omów sposoby portretowania, odwołując się do wybranych przykładów. 20. Zaświaty w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Przedstaw na wybranych 21. Motyw matki cierpiącej. Na wybranych przykładach literackich, plastycznych i muzycznych przedstaw realizację tego motywu. 22. RozwaŜ rolę inspiracji biblijnych we współczesnej literaturze i filmie, odwołując się do wybranych przykładów. 23. UkaŜ motywy franciszkańskie i sposoby ich funkcjonowania w literaturze i malarstwie, odwołując się do wybranych przykładów. 24. UkaŜ róŝne sposoby kreowania herosów/supermanów w literaturze i sztuce. 25. Muzyka w literaturze. Zaprezentuj jej funkcjonowanie w wybranych utworach. 26. Obraz morza w literaturze, malarstwie i filmie. Przedstaw na wybranych 27. RóŜne obrazy mgły w literaturze i malarstwie. Na wybranych przykładach ukaŝ sposoby kreacji i ich funkcje. 28. Realizm i symbolizm w literaturze i malarstwie. Odwołaj się do wybranych przykładów. 29. Synkretyzm sztuk w okresie modernizmu w Polsce (lub i Europie). Omów zjawisko, odwołując się do wybranych przykładów. 30. Brzydota w sztuce. Przedstaw zjawisko na przykładzie wybranych dzieł. 31. Rzeczywistość polska w literaturze XX wieku i filmowych dziełach Andrzeja Wajdy. UkaŜ na wybranych 32. Tadeusz Konwicki pisarz i reŝyser filmowy. Zaprezentuj sylwetkę twórczą artysty. 33. Dziecko w sztuce. Rozwiń temat odwołując się do wybranych przykładów. III. Język 1. Przedstaw róŝne koncepcje funkcji tekstów językowych, porównaj i wskaŝ róŝnice.
2. Językowe kształtowanie świata w poezji. Funkcje środków artystycznych. Omów na podstawie analizy utworów wybranego artysty. 3. Magiczna moc języka reklamy. Omów sposoby wykorzystania języka w reklamie. 4. Śmiech budowany słowem. Na wybranych przykładach omów mechanizmy językowe słuŝące wywołaniu komizmu. 5. Język prasy. Omów róŝne odmiany stylu publicystycznego i scharakteryzuj ich funkcje. 6. Opisz mechanizmy powstawania błędów językowych na podstawie analizy wybranych przykładów radiowych, telewizyjnych i czasopiśmienniczych. 7. Przedstaw etymologię nazw miejscowych Twojego regionu. Omów zagadnienie na kilku wybranych 8. Przedstaw związki frazeologiczne w języku dawnym i współczesnym. 9. Scharakteryzuj róŝne typy stylizacji językowej i ich funkcje na przykładzie wybranych utworów 10. O sztuce przemawiania na przykładzie wybranych tekstów literackich: renesans, barok, oświecenie, romantyzm. 11. Eksperymenty językowe w poezji XX wieku. Omów na dowolnie wybranych 12. ZapoŜyczenia językowe. Omów problem i oceń zasadność najnowszych zapoŝyczeń w języku polskim. 13. Ewolucja zasobu leksykalnego współczesnej polszczyzny (przyczyny zmian i sposoby wzbogacania słownictwa). Analiza wybranego materiału językowego. 14. Etyka słowa a problemy manipulacji językowej. Analiza przykładów językowych. 15. Sztuka przekonywania (erystyka) a manipulacja językowa. Analiza przykładów. 16. Tak mówią bohaterowie literaccy Analiza języka wybranych postaci z uwzględnieniem ich przynaleŝności językowej i cech charakteru. 17. Staropolska frazeologia Ŝywa do dziś. Analiza wybranych przykładów.