prewencja indywidualna i zbiorowa zapobieganie społecznym skutkom występowania chorób zakaźnych zwalczanie chorób zakaźnych w drodze szczepień ochronnych uodpornienie osób szczepionych zmniejszenie ryzyka szerzenia się zakażeń na osoby nieszczepione odporność populacyjna zmniejszenie ryzyka rozwoju choroby u osób eksponowanych i lżejszy przebieg zgony koszty leczenia chorób i ich powikłań koszty dla gospodarki z tytułu świadczeń ubezpieczenia społecznego zaburzenia funkcjonowania struktur państwa (administracja, bezpieczeństwo, służby komunalne, transport publiczny) światowe programy eradykacji chorób zakaźnych koordynowane przez WHO zobowiązania wynikające z przynależności do UE wieloletnie krajowe programów polityki zdrowotnej (Narodowy Program Zdrowia)
Konstytucja RP [art. 68 ust. 4] Władze publiczne są obowiązane do zwalczania chorób epidemicznych [art. 31 ust. 3] W demokratycznym państwie prawa konstytucyjne wolności i prawa mogą być ograniczane w drodze ustawy, m.in. gdy jest to niezbędnie dla ochrony zdrowia. ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2013 r. poz. 947, z późn.zm.) [art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. a] [art. 17 ust. 1] Osoby przebywające na terytorium RP są obowiązane na zasadach określonych w ustawie do poddawania się szczepieniom ochronnym. Osoby (wymienione w rozporządzeniu) są obowiązane do poddawania się szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym (wymienionym w rozporządzeniu) rozporządzenie MZ z 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych - wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepień ochronnych (Dz.U. Nr 182, poz. 1086, z późn.zm.) określa: - osoby lub grupy osób obowiązane do poddawania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym, wiek i inne okoliczności (epidemiologiczne i kliniczne) stanowiące przesłankę do nałożenia obowiązku szczepień ochronnych na te osoby Program Szczepień Ochronnych jest dokumentem technicznym - zawiera informacje oraz wytyczne dla realizatorów szczepień nt. sposobu realizacji obowiązku szczepień ochronnych zgodne z aktualną wiedzą medyczną, w tym wskazuje wiek, przesłanki kliniczne i epidemiologiczne, w którym dane szczepienie powinno być przeprowadzone.
przekazywanie sprawozdań (kwartalnie) właściwemu PPIS wraz z imienną listą osób uchylających się powiadomienie osoby zobowiązanej o obowiązku poddania się szczepieniom ochronnym we wskazanym terminie + informowanie o szczepieniach zalecanych badania kwalifikacyjne do szczepień w celu ustalenia przeciwwskazań do szczepienia lub wskazań do czasowego odroczenia sprawozdania ze szczepień obowiązkowych i zaszczepienia osób objętych obowiązkiem szczepień pozostających w ich opiece, dokumentowanie szczepień (karty uodpornienia, zaświadczenia o braku lub istnieniu przeciwwskazań do szczepień ochronnych) i jej udostępnianie do wglądu P.I.S.
1. Jedynie lekarz dysponujący wiedzą medyczną jest w stanie ustalić merytoryczne przesłanki wynikające ze stanu zdrowia i aktualnej wiedzy medycznej tj. określony stan faktyczny, w którym aktualizuje się obowiązek szczepień wynikający wprost z przepisów ustawy; 2. Obowiązek aktualizuje się we wskazanym przez lekarza POZ w powiadomieniu wysłanym do osoby zobowiązanej co do terminu zgłoszenia się do badania kwalifikacyjnego do szczepienia i samego szczepienia 3. pod warunkiem, że: a) w wyniku badania kwalifikacyjnego nie stwierdzono istnienia przesłanek zdrowotnych do czasowego lub długotrwałego odroczenia przeprowadzenia tego szczepienia albo b) nie zostało przedstawione zaświadczenia o wcześniejszym poddaniu się wymaganemu prawem szczepieniu w ramach szczepień zalecanych, 4. Przepisy nie określają szczególnej formy powiadamiania osoby zobowiązanej oraz sposobu udokumentowania dokonania powiadomienia lecz musi być ono skuteczne.
1. osoba prawnie zobowiązana do poddania się określonym szczepieniom przeciw chorobom zakaźnym w związku z wiekiem lub przesłankami wynikającymi ze stanu zdrowia lub przesłankami epidemiologicznymi, 2. osoba powiadomiona przez lekarza POZ o konieczności poddania się obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu w wyznaczonym terminie, 3. osoba, która: nie zgłosiła się w wyznaczonym terminie w celu przeprowadzenia badań kwalifikującego do szczepień i samego szczepienia, nie przedstawiła zaświadczenia o wcześniejszym poddaniu się temu szczepieniu w ramach szczepień zalecanych, nie stwierdzono u niej przeciwwskazań do szczepień lub wskazań do czasowego odroczenia ich przeprowadzenia, nie zaistniały nieprzewidziane przeszkody organizacyjne przeprowadzenia szczepienia (np. choroba personelu medycznego, brak szczepionki lub inne utrudnienia w przeprowadzeniu szczepienia). W odniesieniu do osób małoletnich lub bezradnych za osoby uchylające się od prawnego obowiązku szczepień ochronnych należy uznać osoby sprawujące pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną albo ich opiekunów faktycznych
zastosowanie środków egzekucji administracyjnej (grzywna w celu przymuszenia) + obciążenie kosztami egzekucji administracyjnej ograniczenie władzy rodzicielskiej odpowiedzialność karna
obowiązek poddawania się szczepieniom ochronnym jest obowiązkiem o charakterze niepieniężnym wynikającym wprost z przepisu prawa nie podlegającym konkretyzacji w formie decyzji [art.20 1pkt 1] organy P.I.S. są uprawnione do żądania wykonania obowiązku poddawania się szczepieniom ochronnym w drodze egzekucji administracyjnej = są wierzycielem tego obowiązku [art. 5 1 pkt 2] Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2012 r. poz. 1015, z późn.zm.) środki przymusu służące skutecznemu doprowadzeniu do wykonania obowiązku poddawania się szczepieniom ochronnym wskazuje wierzyciel [art. 28] wojewoda jest organem egzekucyjnym właściwym w zakresie postępowań służących do doprowadzenia do wykonania obowiązku poddawania się szczepieniom ochronnym [art.20 1pkt 1]
upomnienie zawierające: - wezwanie do wykonania obowiązku w terminie 7 dni - pouczenie o skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego w przypadku jego niewykonania wniosek do wojewody o wszczęcie postępowania egzekucyjnego + tytuł wykonawczy dla obowiązków o charakterze niepieniężnym + dowód doręczenia zobowiązanemu upomnienia + wskazanie środka egzekucyjnego (zwykle grzywna w celu przymuszenia w wysokości do 10000.-zł wymierzana maks. 5 x) postanowienie w sprawie stanowiska wierzyciela w sprawie wniesionych zarzutów w przypadku wniesienia zarzutów na prowadzenie egzekucji administracyjnej Grzywna w celu przymuszenia nie jest sankcją karną lecz należy do tzw. przymuszających środków egzekucyjnych. Może podlegać umorzeniu i zwrotowi w przypadku spełnienia egzekwowanego obowiązku.
ustawa z dnia 20 maja 1970 r. - Kodeks wykroczeń (Dz.U. z 2010 r. Nr 46 poz.275, z późn. zm.) [art. 115 1 i 2] Kto, pomimo zastosowania środków egzekucji administracyjnej, nie poddaje się obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu przeciwko gruźlicy lub innej chorobie zakaźnej podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany. Tej samej karze podlega, kto, sprawując pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, pomimo zastosowania środków egzekucji administracyjnej, nie poddaje jej określonemu szczepieniu ochronnemu. ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. z 2008 r. Nr 133 poz. 848, z późn. zm.) [art. 17 3] Organy P.I.S. (państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni) w postępowaniu w sprawach o wykroczenia sporządzają wniosek do sądu o ukaranie występują przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego
ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U z 2012 r. poz. 788, z póżn. zm.) Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. Władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny. [art.95 1 i 3] Jeżeli dobro dziecka jest zagrożone, sąd opiekuńczy wyda odpowiednie zarządzenia. [art. 109 1] Jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców. [art.111 1] Niepoddawanie dziecka obowiązkowym szczepieniom ochronnym: 1. pozbawia dziecko prawa do profilaktycznego świadczenia zdrowotnego służącego zapobieganiu wystąpienia chorób zakaźnych, 2. narusza dobro dziecka, gdyż naraża dziecko na zachorowanie lub utratę zdrowia, 3. jest sprzeczne z interesem społecznym wyrażonym w dążeniu władz publicznych do: zwalczenia chorób zakaźnych w drodze uodpornienia populacji i tym samym zapobieżenia społecznym skutkom ich występowania.
Dziękuję za uwagę