Wzdłuż ul. Kartuskiej oraz tereny położone na północ od niej, na stokach wzgórz morenowych, do ul. Powstańców Warszawskich i Wyczółkowskiego.

ANEKS nr 11.6.1. WYKAZ ZABYTKOWYCH ZESPOŁÓW: URBANISTYCZ- NYCH, RURALISTYCZNYCH, DWORSKO- PARKOWYCH, CMENTARZY I PAR- KÓW, HISTORYCZNYCH PARKÓW LEŚNYCH I DOLIN, MILITARNYCH, PRZE- MYSŁOWYCH I INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ, STREF OCHRONY EKSPO- ZYCJI A. Zespoły urbanistyczne 1 Siedlce, Emaus i Krzyżowniki Wzdłuż ul. Kartuskiej oraz tereny położone na północ od niej, na stokach wzgórz morenowych, do ul. Powstańców Warszawskich i Wyczółkowskiego. Modernistyczna zabudowa, wielo- i jednorodzinna z dużą ilością zieleni, z zachowanymi elementami historycznej, w rejonie ul. Ojcowskiej z zachowaną historyczną 2 Suchanino Jednorodne osiedle mieszkaniowe na szczycie morenowym pomiędzy ulicami: Otwartą, Schuberta Modernistyczna zabudowa jednorodzinna, i Wagnera. 3 Stary Chełm Rejon ulic Worcella, Odrzańskiej, Łużyckiej, Lotników Polskich i sąsiednich Modernistyczna zabudowa wielorodzinna, 4 Diabełkowo Ulice Wileńska i Grodzieńska Modernistyczna zabudowa jednorodzinna z zachowaną historyczną strukturą przestrzenną 5 zespół zabudowy Wielkiej Alei Zespół parków pocmentarnych po obu stronach Alei Zwycięstwa. Zabudowa pomiędzy ulicami Traugutta, Dębinki, Kopernika i Chodowieckiego, na zachód Zabudowa jedno- i wielorodzinna oraz usługowa wraz z zespołem parków pocmentarnych, z zachowanymi elementami z XIX i początku XX wieku. od Al. Zwycięstwa. 6 Wrzeszcz Dolny Pomiędzy terenami kolejowymi na wschodzie, zachodzie i południu, a ulicami Hynka, Krzemienieckiej, Lwowską i Baczyńskiego Eklektyczna i modernistyczna zabudowa jedno- i wielorodzinna oraz usługowa, z zachowaną historyczną na północy 7 Wrzeszcz Górny Zabudowa pomiędzy torami kolejowymi, a skrajem lasów Wysoczyzny Morenowej Eklektyczna zabudowa wielorodzinna, z przełomu XIX i XX w. z zachowaną historyczną 8 Letnica Pomiędzy ulicami Uczniowską i Marynarki Polskiej a wysypiskiem popiołów EC II Mieszana zabudowa mieszkaniowa i rzemieślnicza z początku XX w. i lat 1930- tych, częściowo zachowaną historyczną 9 Olszynka Po wschodniej stronie Motławy: na północ od linii kolejowej, do ul. Zawodzie. Po zachodniej stronie Motławy: na północ od ul. Wschodniej i wschód od Zabudowa jednorodzinna z lat 1920/30 z ogrodami z zachowanymi elementami 371

średnicowej linii kolejowej. 10 Rudniki (Knipawa) Zespół zabudowy ulic Miałki Szlak, Tarniny, Sitowie, Gdańskiego Kolejarza. Zabudowa jednorodzinna z lat 1930-tych z ogrodami z zachowanymi elementami 11 Orunia i Stare Szkoty Pomiędzy krawędzią wysoczyzny morenowej na zachodzie, a ciągiem ulic Przy Torze Żuławska. Południową granicę stanowi ul. Starogardzka. Układ urbanistyczny dzielnicy przedmiejskiej z XV w. z mieszaną zabudową mieszkaniową, rzemieślniczą i przemysłową z XIX i XX w. z zachowanymi elementami 12 Strzyża Górna Pomiędzy ulicami Chopina, M. Gomółki, Arciszewskiego, Słowackiego i Grunwaldzką. Modernistyczna zabudowa wielo- i jednorodzinna z zachowaną historyczną 13 Oliwa Dolna Pomiędzy ulicami Bora Komorowskiego, Chłopska, potokiem Oliwskim i średnicową linią kolejową. Modernistyczna zabudowa wielo- i jednorodzinna z zachowanymi elementami 14 Oliwa Gospódka Rejon ul. Czyżewskiego, Grunwaldzkiej, Bitwy Oliwskiej, Dickmana i Pomorskiej Zabudowa jedno i wielorodzinna z XIX i XX w.,. W rozwidleniu ul. Grunwaldzkiej i Czyżewskiego osiedle domów jedno i dwu- rodzinnych z lat 1930-tych z zachowaną historyczną 15 Polanki Pomiędzy ul. Polanki, a ul. Wita Stwosza, na południe od ul. Derdowskiego Zabudowa jedno i wielorodzinna z XIX i XX w., z zachowaną historyczną strukturą przestrzenną z nielicznymi wtrętami współczesnej zabudowy wielorodzinnej. 16 Oliwa ul. Świerkowa Fragment Starej Oliwy przy ul. Świerkowej nie umieszczony w rejestrze zabytków Zabudowa wielorodzinna z XIX i XX w., z zachowaną historyczną 17 Przymorze Osiedle Arkońska Pomiędzy ul. Słupską i Szczecińską Zabudowa jednorodzinna i małe domy mieszkalne z lat 1930-tych z zachowanymi elementami historycznej struktury przestrzennej 18 Młyniska Rejon ul. Okrąg, Twarda, Chwaszczyńska Zabudowa wielorodzinna z lat 1920/30- tych z zachowaną historyczną strukturą przestrzenną 19 Śródmieście Rejon ul. Robotniczej Zabudowa wielorodzinna z XIX/XX w. z zachowanymi elementami historycznej 20 Śródmieście ul. Wałowa Rejon na północ od ul. Wałowej, nie wpisany do rejestru zabytków Zabudowa wielorodzinna i usługowo przemysłowa z XIX/XX w. oraz lat 1920/30-tych 21 Przeróbka Rejon ulic Lenartowicza, Siennickiej i Pastoriusza Zabudowa wielorodzinna i osiedle społeczne (ul. Pastoriusza) z lat 1930-tych z zachowanymi elementami historycznej 372

B. Zespoły ruralistyczne N Nazwa Lokalizacja Opis 1 Ujeścisko Centrum wsi owalnicowej pomiędzy ulicami: Kielecką, Lubelską, Warszawską oraz ulica Cedrowa Wolnostojąca zabudowa jednorodzinna z zachowanymi elementami historycznej nieliczne budynki o wartościach kulturowych z przełomu XIX i XX w., zachowany układ urbanistyczny wsi wokół stawu 2 Szadółki Centrum wsi z placem centralnym i ulicami Lubowidzką, Goszyńską i Jabłoniową Zabudowa siedliskowa i jednorodzinna wolnostojąca nieliczne budynki o wartościach kulturowych z przełomu XIX i XX wieku zachowany układ urbanistyczny wsi wokół placu. 3 Łostowice Wieś ulicowa z reliktami dworu. Wzdłuż ulic: Świętokrzyskiej, Niepołomickiej i Przebiśniegowej Zabudowa siedliskowa i jednorodzinna wolnostojąca ; nieliczne budynki o wartościach kulturowych z XIX/XX w. Zachowany układ urbanistyczny wsi wzdłuż ul. Świętokrzyskiej oraz relikty folwarku z resztkami parku i stawem. 4 Kiełpino Górne Wieś ulicowa z dworem wzdłuż ulicy Goplańskiej Zabudowa siedliskowa i jednorodzinna wolnostojąca z XIX i XX w. z zachowanymi elementami, zachowany układ urbanistyczny wzdłuż ul. Goplańskiej wraz z XVIII wiecznym dworem (wpisanym do rejestru zabytków) 5 Nowiec Brętowo Matemblewo Wieś wielodrożna rozłożona wzdłuż ulic: Potokowej, Kiełpińskiej, Dolne Młyny i Matemblewskiej Zabudowa siedliskowa, jednorodzinna wolnostojąca. Nieliczne budynki o wartościach kulturowych. Układ urbanistyczny wsi bardzo słabo czytelny. 6 Świbno Wieś rybacka położona wzdłuż wału Przekopu Wisły oraz wzdłuż ul. Boguckiego i Świbnieńskiej Zabudowa siedliskowa o dużej wartości kulturowej z przełomu XIX i XX w., na wale przeciwpowodziowym Przekopu Wisły z zachowaną historyczną, Wzdłuż ul. Boguckiego zabudowa przekształcona, z zachowanymi elementami 7 Sobieszewo Wieś rybacka wielodrożna i osiedle letniskowe pomiędzy Martwą Wisłą a lasem nadbrzeżnym. Zabudowa siedliskowa oraz budynki o charakterze małomiasteczkowym i kuracyjnym o wartościach kulturowych z XIX i XX w. z zachowanymi elementami historycznej. 8 Przegalina (łącznie z Sobieszewską Pastwą) Wieś położona na polderze, wzdłuż wału Wisły. Zachowana zabudowa siedliskowa o dużej wartości kulturowej z końca XVIII, XIX i XX w. wzdłuż wału Wisły z zachowaną historyczną. Rozproszone, typowe dla Żuław zabudowania wsi 373

9 Górki Wschodnie 10 Górki Zachodnie Wieś rybacka położona wzdłuż brzegu Wisły Wielodrożna wieś rybacka położona wzdłuż brzegu Martwej Wisły. 11 Krakowiec Osada rzemieślniczo rybacka położona przy przeprawie przez Wisłę 12 Stogi Wieś rolniczo rybacka wzdłuż drogi na Mierzeję Wiślaną, od końca XIX w. osiedle podmiejskie, wzdłuż ulic Tamka, Falck Polonusa, Jodłowej i Sówki. 13 Przeróbka Wieś rolniczo rybacka wzdłuż drogi na Mierzeję Wiślaną w rej. przeprawy przez Wisłę, od k. XIX w. osiedle przyzakładowe. Położona wzdłuż ulic Siennej i Bajki. 14 Lipce Wsie ulicówki wzdłuż Kanału Raduni i Traktu Św. Wojciecha. 15 Maćkowy Wieś ulicówka wzdłuż ul. Przemian. 16. Brzeźno wieś rybacka wzdłuż brzegu Zatoki Gdańskiej pomiędzy ul. Brzeźnieńską, Południową, Pułaskiego i Łamaną 17 Owczarnia Zabudowa folwarczna przy ulicach Owczarnia i Meteorytowa. 18 Matarnia Wieś ulicówka folwarczna położona wzdłuż ulic Jesiennej i Agrarnej 19 Kokoszki Wieś ulicówka wzdłuż ul. Stokłosy 20 Św. Wojciech Rozproszona zabudowa wsi na wzgórzach, przy ul. Batalionów Chłopskich, Po Schodkach, Stromej i Rzecznej. Sobieszewska Pastwa Zabudowa siedliskowa o dużej wartości kulturowej z XIX i XX w. z zachowanymi elementami. Zabudowa siedliskowa o dużej wartości kulturowej z XIX i XX w. z zachowanymi elementami.. Relikty zabudowy z początku XX w. z zachowanymi elementami historycznej struktury przestrzennej. Nieliczna zabudowa siedliskowa oraz budynki o charakterze podmiejskim i o wartościach kulturowych z początku XX w. oraz modernistyczne osiedla z lat 1930-tych. Układ urbanistyczny słabo czytelny, zachowane elementy Czytelny układ urbanistyczny z zachowanymi elementami. Nieliczna zabudowa siedliskowa oraz budynki o charakterze podmiejskim i z początku XX w. o wartościach kulturowych. Zabudowa siedliskowa o dużej wartości kulturowej z XIX i XX w. z zachowanymi elementami. Czytelny układ urbanistyczny z zachowanymi elementami. Zabudowa współczesna lub przedwojenna w bardzo złym stanie technicznym. Relikty założenia folwarcznego. zachowana zabudowa siedliskowa o dużej wartości kulturowej z przełomu XIX/XX w. z zachowaną historyczną przestrzennej - układ urbanistyczny z niewielką ilością zabudowy z początków XX w. przestrzennej. Nieliczne zachowane budynki z pocz. XX w. Układ urbanistyczny z zachowanymi elementami. Zabudowa siedliskowa z początku XX wieku. Czytelny układ urbanistyczny. 374

C. Parki i cmentarze 1 Św. Franciszka Krzyżowniki, ul. Kartuska układ kompozycyjny, zieleń 2 Zbawiciela Siedlce, ul. Starodworska 3 Św. Barbary Siedlce, ul. Zakopiańska - Bema 4 Nowy Salwator Stare Szkoty, ul. Stoczniowców 5 Reformatów Chełm, ul. Biskupa Andrzeja Wronki 6 Św. Józefa i Brygidy Grodzisko, ul. Giełguda 7 Św. Walentego (nowy) Matarnia 8 Św. Jerzego (nowy) Orunia, ul. Ramułta 9 Sobieszewo, katolicki Ul. Turystyczna 10 Krakowiec Ul. Kępna 11 Zespół 9 Cmentarzy Aleja Zwycięstwa 12 Najśw. Serca Pana Jezusa Brętowo, ul. Słowackiego 13 Św. Antoniego Brzeźno, ul. Hallera przestrzennej - relikty zieleni 14 Centralny Srebrzysko Wrzeszcz, ul. Srebniki 15 Św. Jerzego Orunia, ul. Gościnna 16 Św. Ignacego Stare Szkoty, ul. Brzegi 17 M. Boskiej Saletyńskiej Sobieszewo, ul. Turystyczna 18 Ujeścisko Ul. Cedrowa 19 Chrystusa Króla Stogi, ul. Nowotna 20 Św. Jana Kiełpino Górne, ul. Otomińska Zachowana historyczna struktura prze- 375

Chrzciciela strzenna 21 Żydowski Wrzeszcz, ul. Traugutta 22 Związku Wolnoreligijnego Grodzisko, ul. Giełguda (pomnik poległych żołnierzy radzieckich) 23 Cmentarz Francuski Cygańska Góra 24 Leśny Wrzeszcz, ul. Traugutta 25 Urania Wrzeszcz, ul. Kościuszki przestrzennej - relikty zieleni 26 Park Uphagena Wrzeszcz, ul. Uphagena 27 Park Schopenhauerów Orunia, ul. Trakt Św. Wojciecha 28 Ogród Szwajcarski Stare Szkoty, ul. Brzegi, ukształtowanie terenu 29 Park Steffensa Aleja Zwycięstwa D. Zespoły dworsko parkowe i folwarki 1 Jasień Pomiędzy ulicami Zwierzyniecką, Jasieńską i Kuszników przestrzennej - budynek dworu (przebudowany) oraz relikty parku. 2 Rębowo Pomiędzy ulicami Jabłoniową a Przywidzką przestrzennej - zdewastowany budynek dworu i relikty parku, układ kompozycyjny folwarku. Zabudowa gospodarcza wtórna. 3 Zakoniczyn Ul. Wieżyckiej - budynek dworu, zabudowa mieszkalna folwarczna (czworaki) oraz relikty parku. 4 Kokoszki Ul. Stokłosy - budynek dworu, mieszkalne czworaki i park oraz ogród. 5 Wieniec Na Wyspie Sobieszewskiej - budynek dworu, drewniany budynek mieszkalny, zabudowania gospodarcze i park oraz ogród. 6 Sobieszewska Pastwa Na polderze Wyspy Sobieszewskiej - budynek dworski i zabudowania gospodarcze z reliktami parku oraz układ 376

kompozycyjny. 7 Srebrzysko Ul. Srebrniki przestrzennej - układ zespołu z zabudowaniami szpitala i dworem wpisanym do rejestru zabytków. 8 Królewska Dolina Pomiędzy ulicami J. Sobieskiego i Do Studzienki - park ze wzgórzem widokowym i dworem wpisanym do rejestru zabytków. 9 Krzyżowniki Ul. Kartuska przestrzennej - relikty parku oraz wtórna zabudowa z końca XIX w. na terenie dawnego założenia dworskiego 10 Folwark Kiełpino Górne Ul. Goplańska - relikty zabudowy folwarcznej nie wpisane do rejestru zabytków 11 Łostowice Pomiędzy ulicami Niepołomicką, Przebiśniegowa i Wielkopolską przestrzennej - fragment parku ze stawem oraz relikty zabudowy gospodarczej 12 Olszynka Pomiędzy ul. Miedza i Olszyńska - relikty parku, dziedziniec z częścią zabudowań gospodarczych i dworem (w rejestrze) 13 Młyniska Ul. Swojska przestrzennej - relikty parku i dwór wpisany do rejestru 14 Owczarnia Ul. Owczarnia przestrzennej - relikty parku i zabudowania gospodarcze E. Historyczne parki leśne i doliny 1 Park Gutenberga, Wrzeszcz, Jaśkowa Dolina - park leśny z elementami architektonicznymi pomnik Gutenberga, Teatr Leśny, układ ścieżek. 2 Park Wzgórz Królewskich, Wrzeszcz, Jaśkowa Dolina - park leśny ze szczątkowo zachowanym układem ścieżek 3 Dolina Ewy, Zespół Doliny Radości - park leśny krajobrazowy 4 Dolina Leśnego Młyna Zespół Doliny Radości - park leśny, obecnie na terenie ogrodu zoologicznego. 5 Dolina Renuszewska. Zespół Doliny Radości - park leśny krajobrazowy 6 Dolina Parku Oruńskiego Dolina i zbocza wokół Parku Oruńskiego przestrzennej - obecnie zieleń nieurządzona, uprawy, ogródki działkowe. 377

F. Strefy ekspozycji Nr Nazwa Obszar 1 Ekspozycja sylwety historycznego Gdańska z dominantami wysokościowymi od strony południowej i wschodniej. Tereny Żuław Gdańskich położone na północ od linii kolejowej do Portu Północnego obejmujące fragmenty Olszynki, Czerwonego Mostu i Rudnik (ciąg widokowy z obwodnicy południowej) 2 Ekspozycja sylwety historycznego Gdańska z ciągu ul. Elbląskiej, Tereny wzdłuż ul Elbląskiej od wiaduktu przy moście wantowym do Opływu Motławy 3 Ekspozycja sylwety historycznego Gdańska od strony północnej. 4 Ekspozycja fortyfikacji Grodziska od strony Wrzeszcza. 5 Ekspozycja (ciąg widokowy) terenów po Stoczni Gdańskiej z estakady w ciągu ul. Nowej Wałowej (obecnie ks. J. Popiełuszki) 6 Ekspozycja fortyfikacji Twierdzy Wisłoujście, 7 Ekspozycja Pomnika Obrońców Wybrzeża z Nowego Portu, 8 Ekspozycja zespołu pielgrzymkowego i dawnej wsi Święty Wojciech, 9 Ekspozycja zespołu zabudowy ul. Jaśkowa Dolina, 10 Ekspozycja zespołu zabudowy Politechniki Gdańskiej od strony południowowschodniej, Polski Hak, Tereny po stoczni pomiędzy Kanałem Kaszubskim, Martwą Wisłą, a ulicami Wałową i Jana z Kolna, Tereny Placu Zebrań, kolonii Jordana i Przybyszewskiego Tereny na północ od estakady w kierunku Martwej Wisły i Wyspy Ostrów, po dawnej Stoczni Gdańskiej i Stoczni Schichaua, Tereny położone na południe i wschód od Twierdzy pomiędzy fosą zewnętrzną a ul. Pokładową oraz widok z dawnego Szańca Zachodniego na zachodnim brzegu Martwej Wisły Widok z zachodniego brzegu Martwej Wisły z terenu przystani promowej Teren wokół dawnej wsi Św. Wojciech i zespołu sakralnego położony częściowo na Wysoczyźnie (do ul. Batalionów Chłopskich), częściowo na terenach Żuław (w decyzji o wpisie do rejestru) Tereny Jaśkowego Lasu, po obu stronach zespołu wpisanego do rejestru zabytków (w decyzji o wpisie do rejestru) Tereny byłych cmentarzy na wschód i południe od zespołu wpisanego do rejestru zabytków oraz wzgórze na południe od ul. Traugutta (w decyzji o wpisie do rejestru) 11 Ekspozycja Cmentarza Pomnika Na Zaspie, Tren wokół cmentarza ograniczony ulicami Ciołkowskiego, Chrobrego i Leszczyńskich (w decyzji o wpisie do rejestru) 12 Strefy ekspozycji w Oliwie, w rejonie ZOO Teren pomiędzy ulicami Kościerską i Karwieńską przedpole ogrodu Zoologicznego, tren na południe od zespołu zabudowy dawnego uzdrowiska Strauchmühle i Leśnego Młyna, teren na północ od zespołu leśnictwa Renuszewo (widok od Spacerowej) 378

G. Zespoły przemysłowe i obiekty infrastruktury technicznej i komunalnej 1 Poldery Wyspa Sobieszewska Tereny rolnicze położone na poziomie morza z siecią kanałów odwadniających i zabudową siedliskową z zachowaną historyczną strukturą przestrzenną 2 Ujście Wisły Śmiałej Górki - kamienna grobla wzdłuż Wisły Śmiałej. 3 Zespół Śluzy Płonia Płonia przestrzennej - relikty zabudowy, umocnienia brzegu. 4 Stocznie: Cesarska (Gdańska) i Schichaua. Obszar rekomendowany do wpisu do rejestru zabytków. Gdańsk, na północ od ul. Wałowej przestrzennej - relikty zabudowy przemysłowej z końca XIX i pocz. XX w., w części z zachowaną historyczną - układem kompozycyjnym oraz budynkami produkcyjnymi i administracyjnymi 5 Relikty Gazowni Gdańsk, ul. Wałowa przestrzennej - relikty miejskiej gazowni z pocz. XX wieku. Zachowany jeden zbiornik oraz budynki administracyjne i mieszkaniowe. 6 Budynek urzędu pocztowego w Porcie Gdańskim Letnica - Polski Urząd Pocztowy w Porcie Gdańskim o ciekawej klasycystycznej architekturze, w bardzo eksponowanym miejscu. 7 Zajezdnia tramwajowa przy ul. Wita Stwosza Wrzeszcz - zespół modernistycznej zabudowy zajezdni z lat 30-tych XX wieku. 8 Zbiorniki na wodę Orunia - zespół podziemnych zbiorników na wodę pitną z II poł. XIX w. H. Zespoły militarne 1 Bateria Portowa Na północ od Basenu Wolnocłowego w Nowym Porcie Zachowane elementy historycznej - relikty murowanych obiektów baterii, część ziemna w większości już nie istnieje. 2 Szaniec Mewi Na Westerplatte, pomiędzy nabrzeżem a ul. Pokładową. Zachowane elementy historycznej - relikty murowanych obiektów bastionu z połowy XIX w. Część ziemna w większości rozebrana. 3 Bateria Wiejska Brzeźno, ul. Zelwerowicza Zachowane elementy historycznej - betonowe bunkry baterii z pocz. XX wieku. 379