Uzasadnienie 5 marca 2015 r. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 marca 2012 r. w sprawie warunków wynagradzania egzaminatorów za udział w przeprowadzaniu sprawdzianu i egzaminów oraz nauczycieli akademickich za udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego (Dz. U. poz. 334, z późn. zm.) stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 22 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ( Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.). W wyniku wdrożenia e-oceniania w projekcie rozporządzenia przewiduje się zmianę polegającą na ustaleniu stawki wynagrodzenia dla egzaminatorów wykorzystujących narzędzia elektroniczne przy sprawdzaniu pojedynczych zadań egzaminacyjnych z egzaminu gimnazjalnego z części drugiej matematyczno-przyrodniczej z zakresu matematyki. E-ocenianie, czyli sprawdzanie i ocenianie zadań egzaminacyjnych z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych przez egzaminatora odbywa się za pomocą Internetu i przygotowanego do tego celu oprogramowania. Na proces elektronicznego oceniania składa się: skanowanie prac, wyodrębnianie obrazów rozwiązań każdego zadania egzaminacyjnego, indeksowanie obrazów tych rozwiązań (przypisywanie obrazów rozwiązań do poszczególnych zdających) i utworzenie bazy tych obrazów; pobieranie poprzez bezpieczne łącze internetowe obrazów rozwiązań przydzielonego zadania przez zalogowanego do systemu egzaminatora, na jego komputer; ocenianie pobranych rozwiązań przez egzaminatora na ekranie monitora zgodnie z obowiązującym ogólnopolskim schematem punktowania; odesłanie przez egzaminatorów rozwiązań wraz z oceną do bazy wyników znajdującej się w okręgowej komisji egzaminacyjnej. Po raz pierwszy narzędzia elektroniczne (system e-ocenianie) do sprawdzania i oceniania prac egzaminacyjnych z zakresu matematyki z drugiej części egzaminu gimnazjalnego zostaną wykorzystane w 2015 r. System ten został opracowany w ramach projektu pn. Wdrożenie systemu informatycznego do e-oceniania (PO KL Priorytet III. Wysoka jakość systemu oświaty, Działanie 3.2. Rozwój systemu egzaminów zewnętrznych). Strona 1 z 6
Obecnie egzaminator za sprawdzenie pracy egzaminacyjnej z egzaminu gimnazjalnego z części drugiej matematyczno-przyrodniczej z zakresu matematyki jednego zdającego otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 0,212% stawki minimalnej wynagrodzenia zasadniczego nauczyciela dyplomowanego posiadającego tytuł zawodowy magistra oraz przygotowanie pedagogiczne, określonej na podstawie art. 30 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.). Przepisy 3a określają warunki wynagrodzenia egzaminatora sprawdzającego zadania z egzaminu gimnazjalnego z części drugiej matematyczno-przyrodniczej z zakresu matematyki, przy wykorzystaniu narzędzi elektronicznych. Wysokość wynagrodzenia za każde sprawdzone zadanie będzie uzależniona od stopnia trudności sprawdzania zadań (określonego w załączniku nr 3 do projektu rozporządzenia). W każdym roku dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej będzie informował dyrektorów okręgowych komisji egzaminacyjnych, jaki stopnień trudności sprawdzania należy przypisać do każdego zadania sprawdzanego przy wykorzystaniu narzędzi elektronicznych (systemu e-oceniania), które zostało zawarte w arkuszu egzaminacyjnym, przy czym suma kwot wynagrodzenia za wszystkie sprawdzone zadania zawarte w danym arkuszu egzaminacyjnym nie może przekraczać kwoty wynagrodzenia za cały arkusz egzaminacyjny, czyli 0,212% stawki. Stopień trudności sprawdzania przedstawionego przez ucznia rozwiązania danego zadania będzie uzależniony od czasu, jaki egzaminator będzie musiał poświęcić na sprawdzenie rozwiązania oraz od złożoności zasad sprawdzania tego zadania. Poniższa tabela przedstawia kwoty wynagrodzenia dla egzaminatora sprawdzającego zadania przy zastosowaniu narzędzi elektronicznych. Lp. Stopień trudności sprawdzania zadania zawartego w arkuszu egzaminacyjnym Kwota wynagrodzenia za sprawdzenie jednego zadania 1 2 3 1 1. stopień trudności 0,066% stawki 2 2. stopień trudności 0,080% stawki Strona 2 z 6
Projekt rozporządzenia w 3a ust. 4 określa wynagrodzenie dla egzaminatora w przypadku gdy uczeń nie podjął się rozwiązania zadania. W tym przypadku wysokość wynagrodzenia wyniosłaby 5% kwoty przewidzianej jako wynagrodzenie przysługujące egzaminatorowi sprawdzającemu arkusz egzaminacyjny w tradycyjny sposób. E-ocenianie będzie wprowadzane stopniowo i w 2015 r. obejmie sprawdzenie części prac egzaminacyjnych z zakresu matematyki na egzaminie gimnazjalnym. Przy zastosowaniu narzędzi elektronicznych egzaminator będzie sprawdzał pojedyncze zadanie otwarte ze standardowego arkusza egzaminacyjnego. Wprowadzenie e-oceniania do polskiego systemu egzaminów zewnętrznych zwiększy rzetelność i porównywalność oceniania, poprzez lepszą kontrolę jakości pracy egzaminatorów. Monitorowanie jakości oceniania prac egzaminacyjnych przez poszczególnych egzaminatorów odbywa się na bieżąco poprzez system kontroli jakości, który zapewnia systematyczną informację o jakości pracy każdego egzaminatora. Nie oznacza to jednak braku porównywalności oceniania zadań sprawdzanych przy wykorzystaniu tego systemu oraz w sposób tradycyjny. Badania pilotażowe prowadzone w ramach projektu CKE-EFS Wdrożenie systemu informatycznego do e-oceniania wykazały bardzo wysoką zgodność pomiędzy oceną przyznaną przez egzaminatorów oceniających prace egzaminacyjne z matematyki na egzaminie maturalnym i egzaminie gimnazjalnym w sposób tradycyjny oraz egzaminatorów oceniających te same prace z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych. Oba sposoby oceniania nie prowadzą zatem do punktowania rozwiązań zadań w różny sposób. Podstawowa różnica pomiędzy ocenianiem w sposób tradycyjny, a e-ocenianiem leży w zwiększonej możliwości bieżącego monitorowania jakości oceniania przez poszczególnych egzaminatorów, dzięki czemu podnosi się rzetelność oceniania. Dla egzaminatora sprawdzanie i ocenianie prac egzaminacyjnych z wykorzystaniem narzędzi elektronicznych różni się od tradycyjnego sprawdzania i oceniania jedynie zastosowaną technologią, tj. sprawdzanie i ocenianie rozwiązań zadań wyświetlonych na ekranie monitora zamiast sprawdzania i oceniania rozwiązań zadań w wersji papierowej. Zarówno przy e- ocenianiu, jak i ocenianiu tradycyjnym (z zastosowaniem papierowej wersji arkusza egzaminacyjnego) egzaminator stosuje obowiązujący ogólnopolski schemat punktowania zadań egzaminacyjnych. W 3a ust. 2 nakłada się na dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej obowiązek przekazania do dnia 15 marca każdego roku dyrektorom okręgowych komisji Strona 3 z 6
egzaminacyjnych informacji o stopniu trudności sprawdzania zadań zawartych w arkuszu egzaminacyjnym. Ponieważ niniejsze rozporządzenie wejdzie w życie 20 marca 2015 r., konieczne jest dodanie przepisu przejściowego ( 3 projektowanego rozporządzenia), zgodnie z którym w roku szkolnym 2014/2015 dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej przekaże tę informację dyrektorom okręgowych komisji egzaminacyjnych w terminie 7 dni od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia. Ponadto, w 3 proponuje się zmianę ust. 5, w którym określa się wysokość wynagrodzenia dla egzaminatorów obserwujących i oceniających część praktyczną egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, której rezultatem końcowym jest wyrób lub usługa. Wynagrodzenie będzie wynosiło jak dotychczas 5,809% stawki. Natomiast w dodawanym ust. 7 w 3 określono kwotę wynagrodzenia za sprawdzenie i ocenę jednej pracy egzaminacyjnej dla egzaminatora sprawdzającego i oceniającego prace egzaminacyjne w części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, jeżeli jedynym rezultatem końcowym wykonania zadania egzaminacyjnego jest dokumentacja. Wynagrodzenie dla egzaminatora sprawdzającego i oceniającego jedną pracę egzaminacyjną części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie to 0,968% stawki, czyli 1/6 wynagrodzenia, o którym mowa w projektowanym 3 ust. 5. Na potrzebę odrębnego uregulowania wysokości wynagrodzenia dla egzaminatorów sprawdzających i oceniających prace egzaminacyjne w części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie i wysokości wynagrodzenia dla egzaminatorów obserwujących i oceniających prace egzaminacyjne w części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie wskazywały okręgowe komisje egzaminacyjne. W projekcie rozporządzenia przewidziano również przepis przejściowy regulujący wynagradzanie egzaminatorów biorących udział w sprawdzaniu i ocenianiu części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, którzy zawarli umowę z dyrektorem okręgowej komisji egzaminacyjnej określającą zakres ich obowiązków oraz wysokość wynagrodzenia, przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia. Do tych umów będą stosowane przepisy dotychczasowe. Przepis jest konieczny, ponieważ egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie odbywa się w ciągu całego roku. W 3 projektu rozporządzenia, w celu wyeliminowania wątpliwości, dodano również nowy ust. 6, w którym definiuje się co rozumie się przez określenie jedna zmiana egzaminu. W przepisie tym przyjęto, że przez zmianę egzaminu rozumie się odpowiednio etap praktyczny Strona 4 z 6
egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe albo część praktyczną egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, przeprowadzane w danym dniu o danej godzinie dla zdających egzamin w danej sali egzaminacyjnej. W projektowanym 4 ust. 1 pkt 4 proponuje się wprowadzenie przepisu dotyczącego wynagradzania egzaminatorów będących przewodniczącymi zespołu egzaminatorów sprawdzających i oceniających część praktyczną egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, jeżeli jedynym rezultatem wykonania zadania egzaminacyjnego jest dokumentacja. Regulacja ma charakter porządkujący w związku z wprowadzeniem podobnego jak w starym egzaminie potwierdzającym kwalifikacje zawodowe dla zawodów na poziomie technikum sposobu sprawdzania i oceniania prac egzaminacyjnych do części praktycznej egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, jeżeli jedynym rezultatem wykonania zadania jest dokumentacja. Wynika to ze specyfiki egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. W niektórych kwalifikacjach jedynym rezultatem wykonania zadania egzaminacyjnego jest dokumentacja, podobnie jak w przypadku starego egzaminu zawodowego przeprowadzanego dla zawodów na poziomie technikum. Dobrze funkcjonujący dotychczas sposób sprawdzania prac egzaminacyjnych w starym egzaminie powinien być kontynuowany również podczas sprawdzania prac egzaminacyjnych w nowym egzaminie. Proponuje się, aby rozporządzenie weszło w życie z dniem 20 marca 2015 r. Proponowany termin wejścia w życie rozporządzenia wynika z konieczności zapewnienia odpowiedniego czasu dyrektorom okręgowych komisji egzaminacyjnych na zawarcie umów z egzaminatorami na sprawdzanie prac z egzaminu gimnazjalnego z części drugiej przyrodniczo-matematycznej z zakresu matematyki w 2015 r., który będzie przeprowadzany w dniach 21 23 kwietnia. Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt rozporządzenia został udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji. Rozporządzenie nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.) i w związku z tym nie podlega notyfikacji. Strona 5 z 6
Przedmiot rozporządzenia nie jest objęty zakresem regulacji prawa Unii Europejskiej. Strona 6 z 6