Załącznik nr 8 Wyniki badań dla miasta Poznań Mapa obrazująca poziom energii symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 1
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 2
Histogram zmierzonych wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS przez telefon komórkowy - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA Histogram zmierzonych wartości poziomu sygnału (RxLev) dla GSM - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 3
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM i wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 4
Mapa obrazująca jakość sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2136 MHz wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 5
Histogram zmierzonych wartości sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2136 MHz - operator Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 6
Mapa obrazująca poziom energii symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 7
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 8
Histogram zmierzonych wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS przez telefon komórkowy - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange Histogram zmierzonych wartości poziomu sygnału (RxLev) dla GSM - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 9
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM i wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w dbm) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 10
Mapa obrazująca jakość sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2112,8 MHz wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 11
Mapa obrazująca jakość sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2117,8 MHz wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 12
Histogram zmierzonych wartości sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2112,8 MHz - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange Histogram zmierzonych wartości sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2117,8 MHz - operator Polska Telefonia Komórkowa Sp. z o.o. Orange 13
Mapa obrazująca poziom energii symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator P4 Sp. z o.o. Play 14
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator P4 Sp. z o.o. Play 15
Histogram zmierzonych wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS przez telefon komórkowy - operator P4 Sp. z o.o. Play Histogram zmierzonych wartości poziomu sygnału (RxLev) dla GSM - operator P4 Sp. z o.o. Play 16
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM i wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator P4 Sp. z o.o. Play 17
Mapa obrazująca jakość sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2167,2 MHz wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator P4 Sp. z o.o. Play 18
Histogram zmierzonych wartości sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2167,2 MHz - operator P4 Sp. z o.o. Play 19
Mapa obrazująca poziom energii symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polkomtel S.A. Plus 20
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polkomtel S.A. Plus 21
Histogram zmierzonych wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS przez telefon komórkowy - operator Polkomtel S.A. Plus Histogram zmierzonych wartości poziomu sygnału (RxLev) dla GSM - operator Polkomtel S.A. Plus 22
Mapa obrazująca poziom odebranego sygnału przez telefon komórkowy (RxLev w dbm) dla GSM i wartości poziomu energii odebranego symbolu informacji (Ec/Io w db) dla UMTS wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polkomtel S.A. Plus 23
Mapa obrazująca jakość sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2147,4 MHz wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polkomtel S.A. Plus 24
Mapa obrazująca jakość sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2152,4 MHz wraz z parametrem określającym jakość połączenia Class - operator Polkomtel S.A. Plus 25
Histogram zmierzonych wartości sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2147,4 MHz - operator Polkomtel S.A. Plus Histogram zmierzonych wartości sygnału pilota (RSCP w dbm) dla UMTS na częstotliwości 2152,4 MHz - operator Polkomtel S.A. Plus 26
W wyniku przeprowadzonych pomiarów: poziomu energii odebranego symbolu informacji Ec/Io (db) dla UMTS i poziomu odebranego sygnału RxLev (dbm) dla GSM w mieście Poznań zaobserwowano, że odebrane sygnały są na poziomie umożliwiającym poprawną pracę telefonów komórkowych w sieciach GSM i UMTS. Załączone histogramy odzwierciedlają rozkład procentowy zarejestrowanych poziomów sygnałów dla poszczególnych standardów i operatorów. Większość poziomów sygnałów dla wszystkich operatorów mieści się w przedziale -80 dbm - -47dBm, co pozwala na stwierdzenie, że miasto jest dobrze pokryte sygnałem telefonii GSM 900/1800. Jedynie w przypadku operatora PLAY zdarzają się obszary, gdzie poziom sygnału jest na poziomie -100 dbm. Może to skutkować brakiem zasięgu w telefonach komórkowych. Załączone histogramy odzwierciedlają rozkład procentowy zarejestrowanych poziomów sygnałów dla poszczególnych operatorów. Reasumując należy uznać, że miasto Poznań jest dobrze pokryte sygnałem telefonii komórkowej GSM wszystkich czterech operatorów. Na terenie miasta dominującym standardem u wszystkich czterech operatorów jest UMTS. Poziom sygnału RSCP powinien być większy od -90 dbm, zaś sygnał Ec/Io powinien być większy od -12 db. W miejscach gdzie nie ma zasięgu sieci w standardzie UMTS następuje przełączenie telefonu w standard GSM. W Poznaniu nie zaobserwowano transmisji w standardzie UMTS na częstotliwości 2129,4 MHz w sieci operatora ERA. Najkrótszym czasem dostępu do usługi SERVICE ACCESS TIME dysponuje operator PLAY na poziomie 3,11 s, następnie ORANGE 3,25 s, PLUS 4,56 s i na końcu ERA z czasem 4,91 s. Reasumując należy uznać, że miasto Poznań jest dobrze pokryte sygnałami telefonii komórkowej GSM 900/1800 i UMTS wszystkich czterech operatorów. 27
Wyniki badań jakości sieci GSM 900/1800 i UMTS - V Etap dla Poznania Parametr ERA ORANGE PLAY PLUS Liczba wykonanych połączeń 3 885 4 894 4 488 4 433 Liczba połączeń udanych 96,70 % 96,18 % 97,90 % 97,92 % Liczba połączeń zablokowanych / Blocks / 0,35 % 3,30 % 1,58 % 0,69 % Liczba połączeń przerwanych / Dropps / 2,95 % 0,52 % 0,53 % 1,39 % Liczba braku sieci / No Service / 0,00 % 0,00 % 0,00 % 0,00 % Czas dostępu do usługi / Service Access Time / 4,91 s 3,25 s 3,11 s 4,56 s Średnia wartość PESQ -- MOS 3,89 3,84 3,72 3,77 Liczba próbek poniżej 2,7 1,72 % 0,59 % 2,90 % 0,70 % 28
Analiza liczby zrealizowanych połączeń pokazuje, że udało się zrealizować w każdej sieci ponad 96 % połączeń. Zaobserwować można, że w sieci ORANGE nie udało się zestawić około 3,30 % połączeń, a około 0,52 % połączeń zostało przerwanych. Lepsza sytuacja jest w przypadku sieci PLAY, gdzie do skutku nie doszło około 1,58 % zainicjowanych połączeń a 0,53 % zostało przerwanych. W przypadku operatorów ERA i PLUS współczynniki blokowanych połączeń wynoszą 0,35 % i 0,69 % a wskaźniki przerwanych połączeń wynoszą 2,95 % i 1,39 % dla sieci PLUS. Wartość niezrealizowanych połączeń w sieciach komórkowych GSM 900/1800 i UMTS nie powinna przekraczać wartości około 3 %. Przekroczenie tej wartości może świadczyć o problemach technicznych lub braku pojemności sieci. W Poznaniu operator PLAY korzysta z własnej sieci UMTS. 29
Mapa odzwierciedlająca rozkład jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA 30
Mapa odzwierciedlająca rozkład jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polska Telefonia Komórkowa Centertel Sp. z o.o. ORANGE 31
Histogram odzwierciedlający poziom jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polska Telefonia Cyfrowa Sp. z o.o. ERA Histogram odzwierciedlający poziom jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polska Telefonia Komórkowa Centertel Sp. z o.o. ORANGE 32
Mapa odzwierciedlająca rozkład jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora P4 Sp. z o.o. PLAY 33
Mapa odzwierciedlająca rozkład jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polkomtel S.A. PLUS 34
Histogram odzwierciedlający poziom jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora P4 Sp. z o.o. PLAY Histogram odzwierciedlający poziom jakości połączenia głosowego PESQ MOS-LQO P862.1 dla operatora Polkomtel S.A. PLUS 35
Najlepszą jakość połączeń głosowych PESQ zarejestrowano dla sieci ERA prawie 37 % połączeń ma wartość 4-5 i jest to wynik dobry, wynik 9 % zarejestrowano w sieci operatora PLUS. Nieco gorsza sytuacja jest w sieciach ORANGE i PLAY, gdzie podczas realizacji połączeń wartość PESQ pomiędzy 4 5 nie otrzymało żadne połączenie, pomiędzy 3 4 97 % połączeń w sieci ORANGE i 3 % połączeń w sieci PLAY. Pomiędzy 1 2,7 otrzymało 2 % połączeń w sieci PLAY i 1 % w sieci ERA. Uzyskanie wartości poniżej 2,7 świadczy o bardzo złej jakości przesyłanego sygnału mowy. Pomiary PESQ na poziomie 2,7 3 można uznać, że są do przyjęcia, jednak w dużym stopniu jakość przesyłanego głosu będzie niesatysfakcjonująca. Przedstawione wyniki pokazują, że operatorzy sieci komórkowych ORANGE i PLAY powinni bardziej popracować, nad jakością połączeń głosowych we własnych sieciach w mieście Poznań. 36
Podsumowanie i wnioski z badań Przeprowadzone pomiary i badania sieci GSM 900/1800 i UMTS w Poznaniu pokazały, że operatorzy sieci PLUS, ORANGE i ERA dysponują dobrym zasięgiem na terenie miasta. Wykorzystano odebrany przez telefony komórkowe sygnał Ec/Io, jako wskaźnik pokrycia terenu sygnałem UMTS pochodzącym od wszystkich czterech operatorów i na jego podstawie utworzono mapki zasięgów sieci komórkowych dla poszczególnych operatorów, to samo zrobiono dla odebranego sygnału RxLev dla standardu GSM 900/1800. Na terenie miasta, gdzie dokonano badań, dominującym standardem u wszystkich operatorów jest UMTS. Wykonując połączenia w sieciach komórkowych przeprowadzono statystykę blokowanych i przerwanych połączeń w stosunku do udanych połączeń. Zaobserwować można, że blokowanie połączeń występuje u wszystkich operatorów. Najwyższe wartości zarejestrowano w Poznaniu u operatora ORANGE prawie 3,30 %, co świadczyć może o problemach technicznych lub braku pojemności sieci. W pozostałych sieciach objętych badaniem blokowanie połączeń zarejestrowano u operatorów w zakresie od 1,58 % w sieci operatora PLAY przez 0,69 % w sieci operatora PLUS i 0,35 % w sieci operatora ERA, co jest wartością poprawną. U wszystkich operatorów występowało przerywanie zestawianych połączeń na poziomie od 2,95 % w sieci operatora ERA przez 1,39 % w sieci operatora PLUS do 0,53 % w sieci operatora PLAY i ORANGE. Te wartości są wartościami poprawnymi. Przerywanie zestawionych połączeń może świadczyć o problemach z przełączaniem się telefonów z jednego standardu w drugi. Wartość niezrealizowanych połączeń w sieciach komórkowych GSM 900/1800 i UMTS nie powinna przekraczać wartości około 3 %. Również parametr SERVICE ACCESS TIME zawierający się od 3,11 s dla operatora PLAY do 4,91 s dla operatora ERA mieści się w założonych granicach i jest wartością poprawną. Uzyskane wyniki potwierdzają wysoką, jakość transmisji mowy na terenie miasta objętego badaniem, jedynie wyniki, jakie uzyskali operatorzy ORANGE i PLAY nieco odstają od wyników innych operatorów. 37