1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Actrapid Penfill 100 j.m./ml roztwór do wstrzykiwa we wk adzie 2. SK AD JAKO CIOWY I ILO CIOWY 1 ml roztworu zawiera 100 j.m. insuliny ludzkiej* (odpowiadaj ce 3,5 mg). 1 wk ad zawiera 3 ml odpowiadaj ce 300 j.m. *Insulina ludzka otrzymywana jest w Saccharomyces cerevisae w wyniku rekombinacji DNA. Substancje pomocnicze o znanym dzia aniu: 100 j.m. produktu Actrapid zawiera oko o 5 mikromoli sodu, co oznacza, e produkt Actrapid zawiera mniej ni 1 mmol sodu (23 mg) na dawk i dlatego uwa any jest za praktycznie wolny od sodu. Pe ny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1. 3. POSTA FARMACEUTYCZNA Roztwór do wstrzykiwa we wk adzie. Penfill. Przejrzysty, bezbarwny i wodny roztwór. 4. SZCZEGÓ OWE DANE KLINICZNE 4.1 Wskazania do stosowania Leczenie cukrzycy. 4.2 Dawkowanie i sposób podawania Dawkowanie Si a dzia ania insuliny ludzkiej jest wyra ana w jednostkach mi dzynarodowych (j.m.). Dawkowanie produktu Actrapid jest indywidualne i okre lane wed ug zapotrzebowania pacjenta. Produkt mo e by stosowany samodzielnie lub w skojarzeniu z insulin o po rednim czasie dzia ania lub insulin d ugo dzia aj c, przed planowanym posi kiem lub przek sk. Indywidualne zapotrzebowanie na insulin wynosi zwykle od 0,3 do 1,0 j.m./kg mc./dob. Dobowe zapotrzebowanie na insulin mo e by wi ksze u pacjentów z oporno ci na insulin (np. w okresie dojrzewania lub spowodowanej oty o ci ) i mniejsze u pacjentów ze szcz tkow, endogenn produkcj insuliny. U pacjentów z cukrzyc prawid owa kontrola st enia glukozy we krwi spowalnia wyst pienie pó nych powik a cukrzycy. Zaleca si zatem dok adne monitorowanie st enia glukozy we krwi. Dostosowanie dawki mo e by konieczne w przypadku, gdy pacjenci zwi kszaj aktywno fizyczn, zmieniaj dotychczas stosowan diet lub w przypadku wspó istniej cych chorób. Szczególne grupy pacjentów Pacjenci w podesz ym wieku (w wieku 65 lat) Produkt Actrapid mo e by stosowany u pacjentów w podesz ym wieku. 20
Tak, jak w przypadku wszystkich produktów insulinowych, u pacjentów w podesz ym wieku zaleca si szczególnie staranne monitorowanie st enia glukozy we krwi oraz indywidualne dostosowanie dawki insuliny. Zaburzenia czynno ci nerek i w troby Zaburzenia czynno ci nerek lub w troby mog zmniejszy zapotrzebowanie pacjenta na insulin. Tak, jak w przypadku wszystkich produktów insulinowych, u pacjentów z zaburzeniami czynno ci nerek lub w troby zaleca si szczególnie staranne monitorowanie st enia glukozy we krwi oraz indywidualne dostosowanie dawki insuliny. Dzieci i m odzie Produkt Actrapid mo e by stosowany u dzieci i m odzie y. Zmiana stosowanych rodzajów produktów insulinowych Podczas zmiany z innych produktów insulinowych, mo e by konieczne dostosowanie dawki produktu Actrapid i dawki insuliny bazalnej. W czasie zmiany stosowanego rodzaju insuliny i kilka tygodni po zmianie zaleca si dok adne monitorowanie st enia glukozy we krwi (patrz punkt 4.4). Sposób podawania Produkt Actrapid jest insulin ludzk szybko dzia aj c i mo e by stosowany z produktami insulinowymi o po rednim czasie dzia ania lub insulinami d ugo dzia aj cymi. Actrapid jest podawany podskórnie w tkank podskórn brzucha, w udo, okolic po ladka lub okolic ramienia. Wstrzykni cie w uniesiony fa d skóry zmniejsza ryzyko niezamierzonego podania domi niowego. Po wstrzykni ciu ig a powinna pozosta pod skór przez co najmniej 6 sekund, aby mie pewno, e wstrzykni ta zosta a ca a dawka insuliny. W celu zmniejszenia ryzyka lipodystrofii, miejsca wstrzykni nale y zmienia w obr bie tego samego obszaru. Tak, jak w przypadku wszystkich produktów insulinowych, podskórne wstrzykni cie w okolic brzucha zapewnia szybsze wch anianie ni w przypadku wstrzykni w inne miejsca oraz czas dzia ania mo e ró ni si w zale no ci od dawki, miejsca wstrzykni cia, przep ywu krwi, temperatury i aktywno ci fizycznej pacjenta. Wstrzykni cie insuliny powinno by wykonane do 30 minut przed planowanym posi kiem lub przek sk zawieraj c w glowodany. W zwi zku z mo liwo ci precypitacji wewn trz drenów w pompach insulinowych do ci g ego podawania podskórnego, Actrapid nie powinien by stosowany w tego rodzaju urz dzeniach. Podawanie za pomoc systemu podawania insuliny Actrapid Penfill przeznaczony jest do stosowania z systemami podawania insuliny firmy Novo Nordisk i ig ami NovoFine lub NovoTwist. Do opakowania produktu Actrapid Penfill do czona jest ulotka zawieraj ca szczegó ow instrukcj post powania, do której nale y si stosowa. Podanie do ylne Je li to konieczne, Actrapid mo e by podawany do ylnie przez wyszkolony personel medyczny. Zestaw do podawania do ylnego, zawieraj cy Actrapid o st eniu od 0,05 j.m./ml do 1,0 j.m./ml insuliny ludzkiej w roztworze do wlewu: 0,9% chlorek sodu, 5% dekstroza i 10% dekstroza z chlorkiem potasu 40 mmol/l, w workach infuzyjnych wykonanych z propylenu, jest stabilny w temperaturze pokojowej przez 24 godziny. Mimo e jest on stabilny przez ten czas, pewna ilo insuliny b dzie pocz tkowo zaabsorbowana w materiale, z którego wykonany jest worek infuzyjny. Podczas wlewu insuliny nale y monitorowa st enie glukozy we krwi. 21
4.3 Przeciwwskazania Nadwra liwo na substancj czynn lub na któr kolwiek substancj pomocnicz (patrz punkt 6.1). 4.4 Specjalne ostrze enia i rodki ostro no ci dotycz ce stosowania Przed podró do innej strefy czasowej pacjent powinien skonsultowa si z lekarzem, gdy mo e by konieczne przyjmowanie insuliny i posi ków o innych porach. Hiperglikemia Nieodpowiednie dawkowanie lub przerwanie leczenia, szczególnie w cukrzycy typu 1, mo e prowadzi do hiperglikemii i cukrzycowej kwasicy ketonowej. Zwykle pierwsze objawy hiperglikemii pojawiaj si stopniowo w ci gu kilku godzin lub dni. S to: zwi kszone pragnienie, cz stsze oddawanie moczu, nudno ci, wymioty, senno, zaczerwieniona sucha skóra, sucho w ustach, utrata apetytu oraz zapach acetonu w wydychanym powietrzu. W cukrzycy typu 1 nieleczona hiperglikemia mo e prowadzi do cukrzycowej kwasicy ketonowej, która stanowi zagro enie ycia. Hipoglikemia Pomini cie posi ku lub nieplanowany du y wysi ek fizyczny mo e prowadzi do hipoglikemii. Hipoglikemia mo e wyst pi, gdy dawka insuliny jest zbyt du a w stosunku do zapotrzebowania na insulin. Nie wolno wstrzykiwa produktu Actrapid w przypadku wyst pienia hipoglikemii lub jej podejrzenia. Po ustabilizowaniu st enia glukozy we krwi mo e by konieczne dostosowanie dawki insuliny (patrz punkty 4.8 i 4.9). U pacjentów, u których st enie glukozy we krwi zmniejszy o si, np. w wyniku intensywnego leczenia cukrzycy, mo e doj do zmiany wczesnych objawów hipoglikemii, o czym powinni zosta poinformowani. U pacjentów d ugo choruj cych na cukrzyc objawy zapowiadaj ce hipoglikemi mog nie wyst powa. Równocze nie wyst puj ce choroby, zw aszcza zaka enia i stany gor czkowe zwykle zwi kszaj zapotrzebowanie na insulin. Wspó istniej ce choroby nerek, w troby lub maj ce wp yw na nadnercza, przysadk mózgow lub tarczyc mog spowodowa potrzeb zmiany dawki insuliny. Je li pacjent zmienia leczenie z jednego typu produktu insulinowego na inny, objawy zapowiadaj ce hipoglikemi mog ulec zmianie lub sta si mniej nasilone w porównaniu z objawami wyst puj cymi podczas stosowania poprzedniego typu insuliny. Zmiana stosowanych rodzajów produktów insulinowych. Zmiana typu lub rodzaju insuliny powinna odbywa si pod cis kontrol lekarza. Zmiany st enia, rodzaju (wytwórca), typu, pochodzenia (insulina zwierz ca, ludzka lub analog insuliny ludzkiej) i (lub) metody wytwarzania (rekombinowane DNA lub insulina zwierz ca) mog spowodowa konieczno zmiany dawki. Pacjenci zmieniaj cy leczenie z innej insuliny na Actrapid mog wymaga wi kszej liczby wstrzykni na dob lub zmiany dawki w porównaniu z dotychczas przyjmowanymi produktami insulinowymi. Je li dostosowanie dawki jest konieczne, mo e to nast pi podczas podania pierwszej dawki lub w ci gu pierwszych kilku tygodni lub miesi cy leczenia. Reakcje w miejscu wstrzykni cia Tak, jak w przypadku leczenia innymi insulinami, obserwuje si reakcje w miejscu wstrzykni cia, które mog objawia si bólem, zaczerwienieniem, pokrzywk, stanem zapalnym, zasinieniem, obrz kiem i sw dzeniem. Zmiany miejsc wstrzykni w obr bie jednego obszaru mog zmniejszy ryzyko takich reakcji. Reakcje zwykle ust puj w ci gu kilku dni lub tygodni. W rzadkich 22
przypadkach reakcje w miejscu wstrzykni cia mog wymaga przerwania leczenia produktem Actrapid. Stosowanie insuliny Actrapid w skojarzeniu z pioglitazonem Zg aszane przypadki niewydolno ci serca zwi zane z leczeniem pioglitazonem w skojarzeniu z insulin dotyczy y w szczególno ci pacjentów obci onych czynnikami ryzyka rozwoju niewydolno ci kr enia z przyczyn sercowych. Powinno to by brane pod uwag w przypadku rozwa ania leczenia skojarzonego pioglitazonem i produktem Actrapid. Je li stosuje si leczenie skojarzone, pacjentów nale y obserwowa, czy nie pojawi si u nich przedmiotowe i podmiotowe objawy niewydolno ci serca, przyrost masy cia a i obrz ki. Nale y zaprzesta stosowania pioglitazonu w przypadku nasilenia si objawów sercowych. 4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji Wiele produktów leczniczych ma wp yw na metabolizm glukozy. Nast puj ce leki mog zmniejsza zapotrzebowanie pacjenta na insulin : doustne leki przeciwcukrzycowe, inhibitory monoaminooksydazy (IMAO), leki blokuj ce receptory beta-adrenergiczne, inhibitory enzymu konwertuj cego angiotensyn (ACE), salicylany, steroidy anaboliczne i sulfonamidy. Nast puj ce leki mog zwi ksza zapotrzebowanie pacjenta na insulin : doustne leki antykoncepcyjne, leki tiazydowe, glikokortykosteroidy, hormony tarczycy, sympatykomimetyki, hormon wzrostu i danazol. Leki blokuj ce receptory beta-adrenergiczne mog maskowa objawy hipoglikemii. Oktreotyd i lanreotyd mog zarówno zmniejsza jak i zwi ksza zapotrzebowanie na insulin. Alkohol mo e nasila lub zmniejsza hipoglikemizuj ce dzia anie insuliny. 4.6 Wp yw na p odno, ci i laktacj P odno Badania na zwierz tach dotycz ce szkodliwego wp ywu na reprodukcj nie wykaza y adnego niepo danego wp ywu na p odno. Ci a Nie ma ogranicze w stosowaniu insuliny w leczeniu cukrzycy w okresie ci y, poniewa insulina nie przenika przez barier o yskow. Zarówno hipoglikemia, jak i hiperglikemia, które mog pojawi si w przypadku nieprawid owo leczonej cukrzycy, zwi kszaj ryzyko wewn trzmacicznego uszkodzenia p odu i jego mierci. W okresie ci y lub jej planowania u pacjentek z cukrzyc zalecana jest zatem zwi kszona kontrola st enia glukozy we krwi i jego monitorowanie. Zapotrzebowanie na insulin zwykle zmniejsza si w pierwszym trymestrze i stopniowo zwi ksza si w czasie drugiego i trzeciego trymestru ci y. Zwykle po porodzie zapotrzebowanie na insulin gwa townie wraca do warto ci sprzed okresu ci y. Karmienie piersi Nie ma ogranicze w stosowaniu produktu Actrapid w okresie karmienia piersi. Leczenie insulin kobiet w okresie karmienia piersi nie stwarza zagro enia dla dziecka. Jednak e, w tym okresie mo e by konieczne dostosowanie dawki produktu Actrapid. 4.7 Wp yw na zdolno prowadzenia pojazdów i obs ugiwania maszyn 23
Zdolno koncentracji i reagowania mo e by os abiona w wyniku wyst pienia hipoglikemii, co mo e stanowi ryzyko w sytuacjach, w których zdolno ci te maj szczególne znaczenie (np. podczas prowadzenia samochodu lub obs ugiwania maszyn). Pacjenci powinni by poinformowani o sposobach zapobiegania hipoglikemii podczas kierowania pojazdami. Jest to szczególnie istotne u pacjentów, u których nie wyst puj lub s ma o nasilone wczesne objawy hipoglikemii lub u których hipoglikemia pojawia si cz sto. W tych przypadkach nale y dok adnie rozwa y mo liwo prowadzenia pojazdów mechanicznych. 4.8 Dzia ania niepo dane a. Podsumowanie profilu bezpiecze stwa Hipoglikemia jest najcz ciej obserwowanym dzia aniem niepo danym w trakcie leczenia. Cz sto wyst powania hipoglikemii zmienia si w zale no ci od grupy pacjentów, wielko ci dawki i kontroli glikemii, patrz podpunkt c poni ej. Na pocz tku leczenia insulin mog wyst pi zaburzenia refrakcji, obrz k i miejscowa reakcja uczuleniowa (ból, zaczerwienienie, pokrzywka, stan zapalny, zasinienie, obrz k i wi d w miejscu wstrzykni cia). Reakcje te s zwykle przemijaj ce. Szybka poprawa kontroli glikemii mo e by zwi zana ze stanem okre lanym jako ostra neuropatia bólowa, która zwykle przemija. Intensyfikacja leczenia insulin z szybk popraw kontroli glikemii mo e by zwi zana z nasileniem si objawów retinopatii cukrzycowej, podczas gdy powolna poprawa kontroli glikemii zmniejsza ryzyko post pu retinopatii cukrzycowej. b. Tabelaryczne zestawienie dzia a niepo danych Wymienione poni ej dzia ania niepo dane pochodz z danych otrzymanych w badaniach klinicznych i s sklasyfikowane zgodnie z cz sto ci MedDRA (ang. Medical Dictionary for Regulatory Activities) i klasyfikacj uk adowo-narz dow. Kategorie cz sto ci s zdefiniowane zgodnie z nast puj c konwencj : bardzo cz sto ( 1/10); cz sto ( 1/100 do < 1/10); niezbyt cz sto ( 1/1000 do < 1/100); rzadko ( 1/10 000 do < 1/1000); bardzo rzadko (< 1/10 000); cz sto nieznana (nie mo na oszacowa na podstawie dost pnych danych). Zaburzenia uk adu immunologicznego Zaburzenia metabolizmu i od ywiania Niezbyt cz sto pokrzywka, wysypka Bardzo rzadko reakcje anafilaktyczne* Bardzo cz sto hipoglikemia* Zaburzenia uk adu nerwowego Niezbyt cz sto neuropatia obwodowa (bolesna neuropatia) Zaburzenia oka Niezbyt cz sto zaburzenia refrakcji Bardzo rzadko retinopatia cukrzycowa Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania * patrz podpunkt c Niezbyt cz sto lipodystrofia* Niezbyt cz sto reakcje w miejscu wstrzykni cia, obrz k c. Opis wybranych dzia a niepo danych 24
Reakcje anafilaktyczne: Wyst pienie uogólnionej reakcji nadwra liwo ci (w tym uogólniona wysypka skórna, wi d, poty, zaburzenia o dkowo-jelitowe, obrz k naczynioruchowy, trudno ci w oddychaniu, ko atanie serca i spadek ci nienia krwi) jest bardzo rzadkie, lecz mo e stanowi zagro enie ycia. Hipoglikemia: Hipoglikemia jest najcz ciej obserwowanym dzia aniem niepo danym i mo e wyst pi, gdy dawka insuliny jest zbyt du a w stosunku do zapotrzebowania. Ci ka hipoglikemia mo e prowadzi do utraty przytomno ci i (lub) drgawek, a w nast pstwie do przemijaj cego lub trwa ego upo ledzenia czynno ci mózgu, a nawet mierci. Objawy hipoglikemii zwykle pojawiaj si nagle, tj.: zimne poty, ch odna blada skóra, znu enie, pobudzenie nerwowe lub dr enia, niepokój, nienaturalne uczucie zm czenia lub os abienia, stan spl tania, zaburzenie koncentracji, senno, uczucie silnego g odu, zaburzenia widzenia, ból g owy, nudno ci i ko atanie serca. W badaniach klinicznych cz sto wyst powania hipoglikemii zmienia a si w zale no ci od grupy pacjentów, wielko ci dawki i kontroli glikemii. Lipodystrofia: Lipodystrofia (w tym lipohipertrofia, lipoatrofia) mo e wyst pi w miejscu wstrzykni cia. Ci g a zmiana miejsca wstrzykni cia w obr bie danego obszaru mo e zmniejszy ryzyko takich reakcji. d. Dzieci i m odzie Na podstawie informacji uzyskanych po wprowadzeniu produktu do obrotu i pochodz cych z bada klinicznych cz sto, rodzaj i nasilenie dzia a niepo danych u dzieci i m odzie y nie wykazuj adnych ró nic w stosunku do szerokiego do wiadczenia w populacji ogólnej. e. Inne szczególne grupy pacjentów Na podstawie informacji uzyskanych po wprowadzeniu produktu do obrotu i pochodz cych z bada klinicznych cz sto, rodzaj i nasilenie dzia a niepo danych u pacjentów w podesz ym wieku i u pacjentów z zaburzeniami czynno ci nerek lub w troby nie wykazuj adnych ró nic w stosunku do szerokiego do wiadczenia w populacji ogólnej. 4.9 Przedawkowanie Nie mo na dok adnie okre li dawki insuliny prowadz cej do hipoglikemii. Hipoglikemia mo e rozwija si stopniowo, je li podano zbyt du dawk w stosunku do zapotrzebowania pacjenta: agodna hipoglikemia mo e by leczona doustnym podaniem glukozy lub produktów zawieraj cych cukier. Zaleca si, aby pacjenci z cukrzyc zawsze mieli przy sobie produkty zawieraj ce cukier; ci ka hipoglikemia, kiedy pacjent traci przytomno, mo e by leczona glukagonem (od 0,5 mg do 1,0 mg) podanym domi niowo lub podskórnie przez osob przeszkolon lub glukoz podan do ylnie przez wyszkolony personel medyczny. Glukoz nale y poda do ylnie w przypadku, gdy stan pacjenta nie poprawia si w ci gu od 10 do 15 minut po podaniu glukagonu. Po odzyskaniu przytomno ci przez pacjenta zaleca si doustne podanie w glowodanów, aby zapobiec nawrotowi hipoglikemii. 5. W A CIWO CI FARMAKOLOGICZNE 5.1 W a ciwo ci farmakodynamiczne Grupa farmakoterapeutyczna: leki stosowane w cukrzycy. Insuliny i analogi do wstrzykiwa, szybko dzia aj ce, insulina (ludzka). Kod ATC: A10A B01. Mechanizm dzia ania i rezultat dzia ania farmakodynamicznego 25
Dzia anie insuliny polega na zmniejszeniu st enia glukozy we krwi w wyniku u atwienia wychwytu glukozy w komórkach mi ni i tkanki t uszczowej, gdzie insulina wi e si z odpowiednimi receptorami. Dzia anie hipoglikemizuj ce insuliny wynika tak e z jednoczesnego hamowania uwalniania glukozy z w troby. Badanie kliniczne, przeprowadzone w jednym z oddzia ów intensywnej opieki medycznej zajmuj cym si leczeniem hiperglikemii (st enie glukozy powy ej 10 mmol/l) u 204 pacjentów z cukrzyc i 1344 pacjentów bez cukrzycy poddanych du ym zabiegom operacyjnym, wykaza o, e normoglikemia (st enie glukozy 4,4-6,1 mmol/l) osi gni ta po do ylnym podaniu produktu Actrapid zmniejszy a miertelno o 42% (z 8% do 4,6%). Actrapid jest insulin szybko dzia aj c. Pocz tek dzia ania wyst puje w ci gu ½ godziny, dzia anie maksymalne wyst puje mi dzy 1,5 a 3,5 godziny, a ca kowity czas dzia ania utrzymuje si oko o 7-8 godzin. 5.2 W a ciwo ci farmakokinetyczne Okres pó trwania insuliny w krwiobiegu wynosi kilka minut. Dzia anie preparatu insuliny jest zatem okre lone wy cznie przez charakterystyk wch aniania. Na proces ten wp ywa wiele czynników (np. dawka insuliny, droga i miejsce podania, grubo podskórnej tkanki t uszczowej, typ cukrzycy). Farmakokinetyka preparatów insuliny podlega zatem zmienno ci wewn trz- i mi dzyosobniczej. Absorpcja Maksymalne st enie w osoczu wyst puje w ci gu 1,5 do 2,5 godzin po podaniu podskórnym. Dystrybucja Nie stwierdzono ca kowitego wi zania z bia kami osocza, z wyj tkiem kr cych przeciwcia insulinowych (o ile s obecne). Metabolizm Insulina ludzka jest rozk adana przez proteaz insulinow lub enzymy rozk adaj ce insulin i prawdopodobnie bia kow izomeraz dwusiarczkow. Poznano wiele miejsc rozpadu (hydrolizy) w cz steczce insuliny ludzkiej; aden z metabolitów pochodz cy z procesu rozpadu nie jest aktywny. Eliminacja Ko cowy okres pó trwania insuliny jest zale ny od szybko ci wch aniania z tkanki podskórnej. Ko cowy okres pó trwania (t 1/2 ) jest wi c raczej miar absorpcji ni eliminacji per se insuliny z osocza (okres pó trwania insuliny w krwiobiegu wynosi kilka minut). Badania kliniczne wykaza y, e t 1/2 wynosi oko o 2-5 godzin. Dzieci i m odzie W a ciwo ci farmakokinetyczne produktu Actrapid badano u kilkorga (n=18) dzieci (6-12 lat) i m odzie y (13-17 lat) z cukrzyc. Wyniki s ograniczone, ale sugeruj, e profil farmakokinetyczny u dzieci i m odzie y mo e by podobny do profilu farmakokinetycznego u doros ych. Natomiast C max by o ró ne w obu grupach wiekowych, wskazuj c na znaczenie indywidualnego dawkowania. 5.3 Przedkliniczne dane o bezpiecze stwie Dane niekliniczne, wynikaj ce z konwencjonalnych bada farmakologicznych dotycz cych bezpiecze stwa, bada toksyczno ci po podaniu wielokrotnym, genotoksyczno ci, potencjalnego dzia ania rakotwórczego oraz toksycznego wp ywu na rozród i rozwój potomstwa, nie ujawniaj wyst powania szczególnego zagro enia dla cz owieka. 6. DANE FARMACEUTYCZNE 26
6.1 Wykaz substancji pomocniczych Chlorek cynku Glicerol Metakrezol Wodorotlenek sodu (do dostosowania ph) Kwas solny (do dostosowania ph) Woda do wstrzykiwa 6.2 Niezgodno ci farmaceutyczne Produkty insulinowe powinny by dodawane wy cznie do tych zwi zków, o których wiadomo, e nie powoduj z nimi niezgodno ci. Produkty lecznicze dodane do roztworu insuliny mog powodowa degradacj insuliny, np. je li zawieraj zwi zki tiolowe lub siarczyny. 6.3 Okres wa no ci Przed otwarciem: 30 miesi cy. Podczas stosowania lub dora ny zapas: produkt nale y przechowywa maksymalnie przez 6 tygodni. Przechowywa w temperaturze poni ej 30 C. 6.4 Specjalne rodki ostro no ci podczas przechowywania Przed otwarciem: przechowywa w lodówce (2 C 8 C). Nie zamra a. Podczas stosowania lub dora ny zapas: przechowywa w temperaturze poni ej 30 C. Nie przechowywa w lodówce. Nie zamra a. W celu ochrony przed wiat em wk ad przechowywa w opakowaniu zewn trznym. W celu uzyskania informacji o warunkach przechowywania, patrz punkt 6.3. 6.5 Rodzaj i zawarto opakowania 3 ml roztworu we wk adzie (szk o typu 1) wyposa onym w t ok (z bromobutylu) i zamkni tym korkiem (z bromobutylu/poliizoprenu). Wielko ci opakowa to: 1, 5 i 10 wk adów. Nie wszystkie wielko ci opakowa musz znajdowa si w obrocie. 6.6 Specjalne rodki ostro no ci dotycz ce usuwania i przygotowania produktu leczniczego do stosowania Igie i produktu Actrapid Penfill nie wolno przekazywa innym osobom. Nie nape nia wk adu ponownie. Nie stosowa tego produktu leczniczego, je li roztwór nie jest przezroczysty, bezbarwny i wodny. Nie stosowa produktu Actrapid, je li by on zamro ony. Pacjent powinien by poinformowany o konieczno ci wyrzucenia ig y po ka dym wstrzykni ciu. W nag ym przypadku u pacjentów stosuj cych Actrapid (hospitalizacja lub dysfunkcja wstrzykiwacza insuliny), Actrapid mo e by pobrany z wk adu za pomoc strzykawki 100 j. 27
Wszelkie resztki niewykorzystanego produktu leczniczego lub jego odpady nale y usun w sposób zgodny z lokalnymi przepisami. 7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJ CY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU Novo Nordisk A/S Novo Allé DK-2880 Bagsværd Dania 8. NUMERY POZWOLE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU EU/1/02/230/005 EU/1/02/230/006 EU/1/02/230/007 9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU / DATA PRZED U ENIA POZWOLENIA Data wydania pierwszego pozwolenia: 7 pa dziernika 2002 Data ostatniego przed u enia pozwolenia: 18 wrze nia 2007 10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZ CIOWEJ ZMIANY TEKSTU CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO 01/2013 Szczegó owe informacje o tym produkcie leczniczym s dost pne na stronie internetowej Europejskiej Agencji Leków http://www.ema.europa.eu 28