HUMAN CENTRIC LIGHTING Kompleksowe Rozwiązania Oświetleniowe
Rozwój technologiczno-naukowy, który rozpoczął się w latach 50. ubiegłego stulecia spowodował znaczące zmiany w niemal każdej sferze ludzkiego życia. Obecnie spędzamy minimum 8 godzin w ciągu dnia w biurach bez względu na porę roku, mając ograniczony dostęp do naturalnego światła. Badania naukowe jednoznacznie potwierdzają, że najbezpieczniejsze jest dla nas światło słoneczne, które nie tylko wspiera proces widzenia, ale także reguluje nasz rytm dobowy, pozytywnie wpływa na samopoczucie, nastrój oraz efektywność w pracy. Wymienione aspekty są jednak niejednoznaczne i niemożliwe do obiektywnej oceny, gdyż zależą od indywidualnych predyspozycji. Human Centric Lighting to koncepcja sztucznego oświetlania pomieszczeń, która uwzględnia dobowy rytm aktywności człowieka. Celem jest zastosowanie zaawansowanej technologii, która umożliwi wygenerowanie światła o widmie zbliżonym do widma światła słonecznego zmieniającego się w zależności od pory dnia.
FOTORECEPTOR iprgc FALE I CZĘSTOTLIWOŚCI Kiedy w 2001 roku odkryto na powierzchni siatkówki trzeci receptor, nastąpiła rewolucja w badaniach nad wpływem światła słonecznego na rytm biologiczny człowieka w ciągu dnia i roku. Fotoreceptor zwany iprgc (światłoczuła komórka zwojowa siatkówki) zawierający barwnik o nazwie melanopsyna odpowiada za regulację tzw. niewzrokowych odpowiedzi na światło, m. in. kompleksową regulację rytmów okołodobowych, kontrolę rytmu sen-czuwanie i odruch zwężenia źrenicy pod wpływem światła.¹ Wyniki badań potwierdziły tezę, że nasz rytm biologiczny zmienia się w ciągu dnia oraz w zależności od pór roku pod wpływem warunków świetlnych poprzez sygnał wysyłany przez fotoreceptory iprgc do mózgu. Branża oświetleniowa od kilku lat próbuje sprostać oczekiwaniom rynku i dostarczyć rozwiązanie, które umożliwi regulowanie okołodobowego cyklu biologicznego człowieka. Ogromna większość firm bazuje jednak wyłącznie na zmianie temperatury barwowej, która jest widoczna dla oka, ale nie wpływa na regulowanie wydzielania melatoniny. Aby fotoreceptor iprgc mógł przesłać odpowiedni sygnał do mózgu, który uruchomi lub zablokuje proces uwalniania hormonu snu do organizmu, do siatkówki oka musi trafić odpowiednia ilość energii światła niebieskiego (rano) oraz czerwonego (po południu) o ściśle określonej długości fali. WIDMO ŚWIATŁA NATURALNEGO O 8 RANO DZIAŁANIE MELATONINY W dojrzałej siatkówce oka znajduje się około 3 000 światłoczułych komórek zwojowych, które są najbardziej wrażliwe na pasmo światła niebieskiego o ściśle określonej długości fal. Promieniowanie w danym zakresie, które wywiera najsilniejsze działanie na układ okołodobowy Ludzkie oko FOTORECEPTOR iprgc człowieka i odruch zwężenia źrenicy. Fotoreceptor iprgc koduje energię promieniowania świetlnego i rejestruje zmiany w natężeniu promieniowania zachodzące WIDMO ŚWIATŁA LED o poranku (przez minimum 90 minut). Następnie sygnał zostaje wysłany do szyszynki, dzięki czemu następuje zahamowanie wydzielania melatoniny. Organizm otrzymuje informację o rozpoczęciu się cyklu czuwania i wybudza się ze snu, a tym samym przygotowuje nas do dziennej aktywności. Z kolei przed zachodem słońca, kiedy promieniowanie czerwonych fal widma światła osiąga najwyższą wartość, ponownie rozpoczyna się proces uwalniania melatoniny do organizmu, która stopniowo przygotowuje nas do snu, przez co reguluje nasz rytm okołodobowy. WIDMO ŚWIATŁA OPRAWY TRANSPARENT CIRCADIAN WZBOGACONEGO NIEBIESKIMI LEDAMI Długotrwałe przebywanie w pomieszczeniach o ograniczonym dostępie dziennego światła naraża nas na niekorzystne zjawisko uwalniania melatoniny na równym poziomie przez cały dzień. Może to skutkować wieloma negatywnymi dolegliwościami, takimi jak: brak koncentracji, złe samopoczucie, senność, apatia, zmęczenie, a nawet depresja.
TRANSPARENT CIRCADIAN DLA KOGO? Oprawy Transparent zostały wyposażone w System CIRCADIAN wykorzystujący niebieskie i czerwone diody o odpowiedniej długości fali, które imitują najważniejszą cechę światła słonecznego mają zdolność do zahamowania oraz uwalniania hormonu snu do organizmu o odpowiedniej porze. Oprawa Transparent Circadian jest przeznaczona przede wszystkim do pomieszczeń o ograniczonym dostępie do światła słonecznego sal szpitalnych, domów spokojnej starości, czy biur. Szczególnie polecany jest w krajach skandynawskich, gdzie dostęp do naturalnego światła jest niewielki przez długi okres w ciągu roku. Rano oraz w południe białe światło LED (4000K) jest wzbogacane o światło niebieskie o ściśle określonej długości fali, które blokuje proces uwalniania melatoniny. Z kolei po południu do białego światła dodawane jest czerwone światło o dokładnie dobranej długości fali, które ma za zadanie odprężyć i stopniowo przygotować organizm do fazy snu. System zaprojektowany przez Mats Thorén und Lars Bylund Przeczytałem materiał prezentacyjny dla oprawy CIRCADIAN TRANSPARENT i muszę stwierdzić, że pomysł jest znakomity. Bazuje na faktach naukowych zaprezentowanych przez dwie niezależne grupy badawcze, które zademonstrowały spektrum działania z obliczonym pikiem długości fali o wartości 459 464 nm ekspozycji ludzkiego oka na światło widzialne dla wywoływanego przez światło zjawiska hamowania procesu uwalniania melatoniny.2 ³ Terapia świetlna (zwana również leczeniem jaskrawym światłem) była stosowana jako leczenie pierwszego rzutu choroby afektywnej sezonowej (znanej również jako zaburzenie depresyjne lub zaburzenie dwubiegunowe o sezonowym wzorcu przebiegu) od początku lat 80-tych XX wieku.⁴ ⁵ Ekspozycja na światło przed odpowiednią ilość czasu działa korzystnie nie tylko na leczenie sezonowych zaburzeń nastroju, lecz także na leczenie zaburzeń depresyjnych niezależnych od pory roku, a także zaburzeń okołodobowego rytmu snu.⁶ 7 Idea CIRCADIAN TRANSPARENT wpisuje się w oparte na dowodach podejście do leczenia wyżej wymienionych zaburzeń psychicznych i wspiera postępowanie kliniczne z nimi związane. Timo Partonen Doktor Nauk Medycznych Państwowy Instytut Zdrowia i Pomocy Społecznej, Finlandia BIBLIOGRAFIA 1. J. B. Zawilska, K. Czarnecka. Melanopsyna nowo odkryty chronobiologiczny receptor światła, Postępy biologii komórki. Tom 33, nr 2, 2006 r., s. 229-246 2. Brainard GC, Hanifin JP, Greeson JM, Byrne B, Glickman G, Gerner E, Rollag MD. Action spectrum for melatonin regulation in humans: evidence for a novel circadian photoreceptor. J Neurosci 2001 Aug 15;21(16):6405-12. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11487664 3. Thapan K, Arendt J, Skene DJ. An action spectrum for melatonin suppression: evidence for a novel non-rod, non-cone photoreceptor system in humans. J Physiol 2001 Aug 15;535(Pt 1):261-7. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11507175 4. Rosenthal NE, Sack DA, Gillin JC, Lewy AJ, Goodwin FK, Davenport Y, Mueller PS, Newsome DA, Wehr TA. Seasonal affective disorder: a description of the syndrome and preliminary findings with light therapy. Arch Gen Psychiatry 1984 Jan;41(1):72-80. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/6581756 5. Partonen T, Lönnqvist J. Seasonal affective disorder. Lancet 1998 Oct 24;352(9137):1369-74. www.ncbi.nlm.nih.gov/ pubmed/9802288 6. Lam RW, Levitt AJ, Levitan RD, Michalak EE, Cheung AH, Morehouse R, Ramasubbu R, Yatham LN, Tam EM. Efficacy of bright light treatment, fluoxetine, and the combination in patients with nonseasonal major depressive disorder: a randomized clinical trial. JAMA Psychiatry 2016 Jan;73(1):56-63. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26580307 7. Auger RR, Burgess HJ, Emens JS, Deriy LV, Thomas SM, Sharkey KM. Clinical practice guideline for the treatment of intrinsic circadian rhythm sleep-wake disorders: advanced sleep-wake phase disorder (ASWPD), delayed sleep-wake phase disorder (DSWPD), non-24-hour sleep-wake rhythm disorder (N24SWD), and irregular sleep-wake rhythm disorder (ISWRD). An update for 2015. J Clin Sleep Med 2015 Oct 15;11(10):1199-236. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26414986
KONTAKT Centrala tel. +48 12 656 36 33 +48 12 295 80 00 essystem@essystem.pl Dział eksportu tel. +48 12 656 36 33 +48 12 295 80 00 export@essystem.pl Oddziały handlowe Kraków tel. +48 12 295 80 00 essystem@essystem.pl Warszawa ul. Jagiellońska 78 03-301 Warszawa tel. +48 22 334 63 30 35 fax +48 22 334 63 36 warszawa@essystem.pl Poznań ul. Niezłomnych 1a 61-894 Poznań tel. +48 61 851 80 89 fax +48 61 851 76 80 poznan@essystem.pl Łódź ul. Legionów 93/95 91-072 Łódź tel. +48 42 633 60 13 fax +48 42 633 58 67 lodz@essystem.pl Śląsk ul. Wincentego Pola 16 44-100 Gliwice tel. +48 32 339 31 56 fax +48 32 339 31 55 slask@essystem.pl Rzeszów Al. Armii Krajowej 80 35-307 Rzeszów tel. +48 17 850 82 85 fax +48 17 850 82 86 rzeszow@essystem.pl Gdańsk ul. Biała 1 80-435 Gdańsk tel. +48 58 345 23 45 fax +48 58 341 91 11 gdansk@essystem.pl Wrocław ul. Kobierzycka 18 52-315 Wrocław tel. +48 71 782 82 98 fax +48 71 783 29 23 wroclaw@essystem.pl Mazury ul. Olsztyńska 2 11-500 Wilkasy (k. Giżycka) tel. +48 87 429 96 30-35 fax +48 87 429 96 02 mazury@essystem.pl www.essystem.pl