III. INFRASTRUKTURA 3.1. Gospodarka wodno ściekowa Gospodarka wodno-ściekowa w gminie Rychtal jest obecnie tylko częściowo uregulowana. Gmina posiada, bowiem pełen stopień zwodociągowania (100 % mieszkańców gminy jest objętych siecią wodociągową), a niedostatecznie rozbudowana jest sieć kanalizacji sanitarnej. 3.1.1. Zaopatrzenie w wodę 3.1.1.1. Ujęcia wody Gmina Rychtal zaopatrywana jest w wodę za pomocą dwóch komunalnych systemów wodociągowych systemy ujęcia, uzdatniania i rozprowadzania wody. Udokumentowane zasoby wód podziemnych na terenie gminy w kategorii B eksploatowane są z poziomu czwartorzędowego. Wykaz ten przedstawia tabela 8. Dla ujęć wód w Rychtalu i Buczku Wielkim zostały ustanowione strefy ochrony pośredniej i bezpośredniej. Wszystkie ujęcia zaopatrzone są w stacje uzdatniania wody, które są zmodernizowane i posiadają niezależne systemy wodociągowe do zasilania w wodę. Zasoby wód podziemnych na terenie gminy pokrywają z nadwyżką potrzeby mieszkańców; gdzie średnie zapotrzebowanie wody wynosi ok. 330 m 3 /d. Ta dość duża rezerwa w pełni pokryje zapotrzebowanie na wodę w okresie perspektywicznym. Tabela 8. Wykaz czynnych ujęć wód podziemnych na terenie Gminy Rychtal Lokalizacja Użytkownik Nr studni Głębokość [m] Średnia wydajność [m 3 /h] Dobowy pobór wody [m 3 /d] Obsługiwane sołectwa 1 2 3 4 5 6 7 2 59,0 104,7 Buczek, Proszów, Sadogóra, Buczek Wielki Urząd Gminy 183,8 Stogniewice, 3 58,5 87,8 Zgorzelec, Drożki, Darnowiec 1 38,0 63,0 Rychtal, Rychtal Urząd Gminy 214,3 Krzyżowniki, 2 38,0 44,0 Skoroszów Źródło: Urząd Gminy Rychtal. III. INFRASTRUKTURA 22
Powyższe tabelaryczne zestawienie ujęć na terenie gminy zawiera jedynie ujęcia wód podziemnych, które wykorzystywane są przede wszystkim na potrzeby gospodarki komunalnej, w mniejszym stopniu na cele rolniczo produkcyjne. 3.1.1.2. Zużycie wody w gminie Na obszarze gminy, zarówno do celów komunalnych jak i przemysłowych, wodę ujmuje się z ujęć podziemnych. Wody powierzchniowe pobierane są tylko do nawodnień w rolnictwie i leśnictwie oraz w gospodarce rybackiej. Największym użytkownikiem wody w gminie jest gospodarka komunalna, następnie rolnictwo i leśnictwo oraz przemysł. Podstawowe znaczenie w zaopatrzeniu ludności w wodę mają zasoby wód podziemnych, które przeznaczone są przede wszystkim do zaopatrzenia ludności w dobrej jakości wodę do spożycia. Wody podziemne wykorzystywane są również do celów przemysłowych przez niewielkie zakłady, którym woda dostarczana jest komunalną siecią wodociągową. Dobowa zdolność produkcyjna czynnych ujęć wody na terenie gminy Rychtal wynosi 4 032 m 3 /d, natomiast urządzeń do uzdatniania wody 2 338 m 3 /d. Zdolność taka zaspokaja potrzeby ludności gminy, a od kilku lat nie jest nawet w pełni wykorzystywana. Wpływ na taką sytuację ma zmniejszająca się sprzedaż wody, będąca efektem rosnącego stopnia opomiarowania zużycia wody. Produkcja wody uzdatnionej na potrzeby gminy Rychtal w 2011 roku wyniosła 145,3 tys. m 3, z czego sprzedano 120,6 tys. m 3. Na potrzeby gospodarstw domowych dostarczono 120,6 tys. m 3, a na cele technologiczne 1,4 tys. m 3. Różnicę w poborze i sprzedaży stanowią straty w sieci wodociągowej, które wyniosły 23,3 tys m 3. Średniodobowe zużycie wody w przeliczeniu na jednego mieszkańca gminy wynosi 0,09 m 3 /d. Jest to wyliczone średnie zużycie wody łącznie z podmiotami prawnymi i jednostkami użyteczności publicznej znajdującymi się na terenie gminy. 3.1.1.3. Charakterystyka oraz ocena sieci wodociągowej Analizując rozwój sieci wodociągowej na terenie gminy Rychtal w latach 2005 2011 stwierdzono jej nieznaczny przyrost. Tendencję wzrostu długości sieci w prezentowanym okresie czasu (lata 2005-2011) przedstawia tabela 9. III. INFRASTRUKTURA 23
Tabela 9. Rozwój sieci wodociągowej na terenie gminy Rychtal w latach 2005-2011 Wyszczególnienie w latach 2005 r. 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r 2010 r 2011 r Długość czynnej wodociągowej sieci rozdzielczej w poszczególnych latach w km 63,0 63,0 63,0 63,0 63,0 63,0 63,7 Źródło: GUS Polska Statystyka Publiczna wykresie 3. Przyrost długości sieci wodociągowej zamieszczony w tabeli 9 przedstawiono na Przedstawiony w tabeli 9 i na wykresie 3 przyrost rozdzielczej sieci wodociągowej na przestrzenni ostatnich 7 lat obrazuje niewielkie zwiększenie jej długości na obszarze gminy. Największy wzrost długości sieci miał miejsce na przestrzeni lat 2010 2011 r. Długość sieci wodociągowej na terenie gminy Rychtal w rozbiciu na poszczególne jednostki osadnicze w roku 2011 przedstawia tabela 10: Tabela 10. Długość sieci wodociągowej na terenie gminy Rychtal W tym długość Długość sieci Procent mieszkańców objętych kolektorów wodociągowej siecią wodociągową Jednostki osadnicze azbestowych [km] [%] [km] 2011 Rychtal 9,9 1,5 100 Skoroszów 4,5-100 Krzyżowniki 8,0-100 Buczek 6,1-100 Stogniewice 3,1-100 Proszów 5,9-100 Sadogóra 5,5-100 Drożki 11,9-100 Darnowiec 2,9-100 Zgorzelec 5,9-100 Ogółem 63,7 1,5 100 Źródło: Urząd Gminy Rychtal. III. INFRASTRUKTURA 24
Zgodnie z danymi przez Urzędu Gminy w Rychtalu sieć wodociągowa na terenie gminy wykonana jest głównie z rur PVC, jedynie nieznaczną część 1,5 km tj. 2,4 % stanowią kolektory azbestowe położone w m. Rychtal. Zgodnie z postanowieniami Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski, który został w dniu 14.05.2002 roku zaakceptowany przez Radę Ministrów, zastępowanie rur azbestowo cementowych w instalacjach ziemnych wyrobami bezazbestowymi powinno następować sukcesywnie i w miarę technologicznego zużycia, albo w przypadku woli wymiany na rury bezazbestowe. Kolejność usuwania wyrobów zawierających azbest powinna zostać określona w określonym programie gminnym wykonanym na bazie szczegółowej inwentaryzacji. 3.1.2. Oczyszczanie ścieków 3.1.2.1. Oczyszczalnie ścieków Na terenie gminy Rychtal, w miejscowości Skoroszów, na zachód od wsi Rychtal, istnieje jedna komunalna oczyszczalnia ścieków. Poniżej przedstawiono jej charakterystykę. Odbiornikiem oczyszczonych ścieków jest rów melioracyjny R-25 będący dopływem rzeki Studnicy w km 8+890. Tabela 11. Charakterystyka oczyszczalni ścieków w Skoroszowie. Miejscowość Użytkownik Odbiornik Skoroszów Źródło: Urząd Gminy Rychtal. Urząd Gminy Rychtal rów melioracyjny R-25 w km 8+890 rzeki Studnica Przepustowość [m 3 /d] Ważność pozwolenia wodnoprawnego Typ 464,0 31.12.2013 mech - biol Minimalny procent redukcji zanieczyszczeń, określonej w stosunku do ładunku zanieczyszczeń w ściekach dopływających do oczyszczalni, która docelowo ma obsługiwać 4 640 RLM, w trakcie normalnej pracy oczyszczalni powinien wynosić: - BZT 5 70 g O 2 /m 3 ; - ChZT 75 g O 2 /m 3 ; - Zawiesina ogólna - 90 g/m 3. III. INFRASTRUKTURA 25
3.1.2.2. Charakterystyka oraz ocena sieci kanalizacyjnej Niekorzystnym zjawiskiem jest realizacja sieci wodociągowej przy jednoczesnym zaniedbywaniu rozwoju kanalizacji sanitarnej. Przyrost długości sieci kanalizacyjnej w lata 2005-2011 przedstawia tabela 12. Tabela 12. Rozwój sieci kanalizacyjnej na terenie gminy Rychtal w latach 2005-2011 Wyszczególnienie w latach 2005 r. 2006 r. 2007 r. 2008 r. 2009 r 2010 r 2011 r Długość czynnej sieci kanalizacyjnej [km] Źródło: Urząd Gminy Rychtal 14,7 14,7 14,7 14,7 14,7 14,7 14,7 W rozpatrywanym okresie, tj. w latach 2005 2011, długość sieci kanalizacyjnej na terenie Gminy Rychtal nie uległa zmianie. Długość istniejącej sieci kanalizacyjnej na terenie gminy Rychtal wynosi obecnie 14,7 km. W sieć kanalizacyjną wyposażone są miejscowości Rychtal, Skoroszów i Krzyżowniki. Ścieki bytowo-gospodarcze oraz z drobnych zakładów przemysłowych i rzemieślniczych odprowadzane są poprzez system kanałów grawitacyjnych, przepompowni ścieków oraz kanałów tłocznych do Gminnej Oczyszczalni Ścieków w Skoroszowie. Ilość ścieków komunalnych odprowadzanych do oczyszczalni siecią kanalizacyjną rocznie z terenu Gminy Rychtal w roku 2011 kształtowała się na poziomie 71,3 tys m 3 /rok. Jest to ilość ścieków bytowych odprowadzanych z gospodarstw domowych. 3.1.2.3. Zbiorniki bezodpływowe do gromadzenia ścieków Ze względu na niewystarczające nasycenie terenu gminy siecią kanalizacyjną, odprowadzającą ścieki do oczyszczalni, odpady płynne zagospodarowywane są przez gospodarstwa lub gromadzone w zbiornikach bezodpływowych (szambach), które okresowo wywożone są taborem asenizacyjnym do oczyszczalni ścieków w Rychtalu. Na terenie gminy funkcjonują 2 podmioty obsługujących zbiorniki bezodpływowe, które zasięgiem działania obejmują całą gminę. Jednakże większość istniejących zbiorników jest nieszczelna, a część gospodarstw w ogóle ich nie posiada. Ponadto problemem są budynki wielorodzinne, które są pozostałością po byłych PGR-ach. Ścieki z tych zabudowań są odprowadzane do dużych zbiorników bezodpływowych (nie zawsze spełniających wymagania techniczne), co jest zjawiskiem niekorzystnym ze względu na ochronę wód i gleb. Z kolei brak III. INFRASTRUKTURA 26
urządzeń oczyszczających i gromadzących ścieki powoduje, że są one często bezpośrednio odprowadzane do rowów melioracyjnych, zanieczyszczając okoliczne cieki wodne. Zwiększa to zagrożenie zanieczyszczenia środowiska ściekami bytowymi. Brakuje również systemu rejestracji urządzeń gospodarki wodnej i ściekowej, systemu kontroli zbiorników bezodpływowych oraz oczyszczalni przydomowych. Funkcjonowanie oczyszczalni ścieków w Skoroszowie, o przepustowości 464 m 3 /dobę daje możliwość doprowadzania ścieków z obszarów wiejskich. Zintegrowanie pracy oczyszczalni ścieków z wybudowaniem kanalizacji na terenach wiejskich dotychczas nie objętych systemem kanalizacji powinno przyczynić się do uporządkowania gospodarki ściekowej na terenie gminy Rychtal. Na podstawie zapisów Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 13 września 1996 roku (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.) Art. 3, pkt 3, gmina zobowiązana jest do prowadzenia ewidencji tych zbiorników w celu kontroli częstotliwości ich opróżniania, oraz w celu opracowania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej. 3.1.3. Ujmowanie i odprowadzenie wód deszczowych W gminie Rychtal problem stanowi również ujmowanie i odprowadzenie wód deszczowych przede wszystkim na terenach zurbanizowanych. Wynika to z braku wystarczającej ilości kanalizacji deszczowej, a co za tym idzie spływ wód opadowych następuje często bezpośrednio do środowiska gruntowo - wodnego. Na terenie gminy (poza centrum wsi Rychtal) brak jest zorganizowanego systemu kanalizacji deszczowej. W niektórych miejscowościach istnieje sieć drenarska odwadniająca pola, włączona do wiejskich rowów przydrożnych. Niewielkie fragmenty kanalizacji deszczowych istnieją na niektórych drogach o szczególnym znaczeniu dla regionu. Ta część wód opadowych, która ujmowana jest systemami kanalizacji deszczowych odprowadzana jest do odbiorników (wód powierzchniowych) bezpośrednio bez podczyszczania. Celem poprawy stanu czystości wód powierzchniowych należy przewidzieć podczyszczalnie wód opadowych. Szczególnie dotyczy to większych jednostek osadniczych o zwartej zabudowie, gdzie koncentracja ścieków deszczowych jest największa z uwagi na umocnione nawierzchnie dróg, placów, powierzchni dachowych. Z tego względu w przypadku terenów, które zostaną objęte rozbudową sieci kanalizacyjnych należy przewidzieć budowę sieci rozdzielczej, ze wskazanym podczyszczaniem ścieków deszczowych przed ich zrzutem do odbiornika. III. INFRASTRUKTURA 27
3.1.4. Tendencje rozwoju gospodarki wodno-ściekowej Na dzień dzisiejszy brak infrastruktury kanalizacyjnej doprowadzającej ścieki do oczyszczalni jest głównym problemem gospodarki wodno ściekowej gminy. Jest to zjawisko bardzo niekorzystne, zwłaszcza ze względu na wysoki stopień zwodociągowania gmin. W takiej sytuacji konieczne jest podjęcie zdecydowanych działań zmierzających do uporządkowania systemu odprowadzenia i oczyszczania ścieków. 3.2. Urządzenia wodne Łączna długość cieków podstawowych na terenie gminy wynosi 18,040 km, natomiast długość rowów szczegółowych wynosi 53,000 km. Na istniejącej na terenie gminy Rychtal sieci rzecznej do obiektów hydrotechnicznych należą tylko 3 zastawki na rzece Studnica, zlokalizowane w miejscowości Zgorzelec i tuż przed dopływem do Studnicy cieku Głuszynki. 3.3. Gospodarka odpadami Z dniem 01 stycznia 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 01 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ((Dz.U. Nr 152, poz. 897 z późn. zm). W związku z tym podstawą do prowadzenia gospodarki w zakresie zagospodarowania odpadów komunalnych będą Wojewódzkie Plany Gospodarki Odpadami, uchwalane przez Sejmik Województwa. Głównym źródłem odpadów komunalnych są: gospodarstwa domowe, sektor handlowy i sektor usług. Około 40% odpadów powstających w gminie stanowią odpady organiczne (trawa, liście, gałęzie). Na terenie Gminy Rychtal nie ma eksploatowanego składowiska odpadów komunalnych. Gmina korzysta obecnie ze składowiska znajdującego się na terenie Gminy Kępno, gdzie wywożone są przez firmę odpady (niesegregowane) w oparciu o stosowne umowy podpisane z właścicielami składowisk. W wyniku podjętych przez Gminę działań na rzecz uporządkowania gospodarki odpadami, polegających na wdrażaniu przez Gminę programu selektywnej zbiórki odpadów i likwidacji dzikich składowisk odpadów, całoroczne sprzątanie ciągów jezdnych i pieszych oraz terenów ogólnodostępnych. Widoczna jest wyraźna poprawa stanu środowiska w tym zakresie. Gmina umożliwia mieszkańcom od 2004 r. pozbywanie się segregowanych odpadów komunalnych. Prowadzi zintegrowany system selektywnej zbiórki odpadów dla gospodarstw w kolorowych workach. Ponadto Gmina Rychtal III. INFRASTRUKTURA 28
rozszerzyła system selektywnej zbiórki odpadów o zbiórkę odpadów wielkogabarytowych i niebezpiecznych (przeterminowane leki, baterie, akumulatory) jak również zużytego sprzętu AGD i RTV. 3.4. Drogi i koleje 3.4.1. Drogi Na terenie gminy Rychtal istnieje dobrze rozbudowana sieć dróg. Głównym szlakiem komunikacyjnym jest obecnie droga krajowa nr 39, której długość na obszarze gminy wynosi 11,38 km. Ważną funkcję komunikacyjną spełniają również istniejące drogi powiatowe o długości ok. 41,0 km oraz, nieco mniejszą funkcję komunikacyjną pełnią drogi gminne, których łączna długość wynosi 61,0 km, w tym utwardzone ok. 19,0 km (o nawierzchni ulepszonej 10,0 km). Zestawienie danych dotyczących dróg istniejących na terenie gminy przedstawia tabela 13. Tabela 13. Dane dotyczące dróg na terenie gminy Rychtal Nr drogi Opis odcinka Długość [km] Nazwa 1 2 3 Drogi krajowe 39 11,38 Namysłów - Kępno Drogi powiatowe 13524 2,00 Trębaczów Drożki 13525 10,00 Bralin Darnowiec 13541 b.d. Piotrówka Ignacówka 13543 7,00 Trzcinica gr. województwa 13544 10,00 Krzyżowniki Buczek 13545 11,00 Rychtal - gr. województwa 13546 1,00 Rychtal - gr. województwa 13567 b.d. Drożki - gr. województwa Drogi gminne 9859-9886 61,26 - - wartości długości dróg powiatowych podano w przybliżeniu; b.d. brak danych; Źródło: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Powiatowy Zarząd Dróg w Kępnie, Urząd Gminy Rychtal. Na wymienionych drogach, odbywa się ruch pojazdów samochodowych o zróżnicowanym natężeniu. W roku 2010 Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad prowadziła Generalny Pomiar Ruchu. Całoroczny cykl pomiarowy w 2010 roku składał się z 9 dni pomiarowych. Pomiar obejmował wykonanie dziewięciu pomiarów dziennych (od godz. od 6:00 do 22:00) oraz dwóch pomiarów nocnych (od godz. 22:00 do 6:00) w tym dwóch pomiarów całodobowych, według ściśle określonego harmonogramu. Strukturę średniego natężenie ruchu na drodze krajowej nr 39 na odcinku Rychtal Baranów przedstawia tabela 14. III. INFRASTRUKTURA 29
Motocykle Sam. osob. i mikrobusy Lekkie sam. ciężarowe Bez przyczepy Z przyczepą Autobusy Ciągniki rolnicze Rowery Program Ochrony Środowiska dla Gminy Rychtal Tabela 14. Natężenie ruchu na drodze krajowej przechodzącej przez teren gminy Rychtal. Opis odcinka Rodzajowa struktura ruchu pojazdów silnikowych Nr drogi Długość [km] Nazwa Pojazdy silnikowe ogółem Samochody ciężarowe 39 21,4 Rychtal - Baranów 5 728 34 4190 695 267 475 42 25 27 Źródło: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w Poznaniu, Generalny Pomiar Ruchu 2010. Zagrożenia Droga nr 39 stanowi potencjalne źródło nadzwyczajnego zagrożenia dla środowiska i znajduje się w rejestrze NZŚ. Obiekty budowlane przy drodze krajowej zgodnie z art. 43. ust. 1 ustawy o drogach publicznych (Dz. U nr 14 poz. 60 z późn. zmianami), powinny być usytuowane od zewnętrznej krawędzi jezdni w odległości co najmniej: - dla obiektów budowlanych na terenie zabudowy miast i wsi 10 m; - dla obiektów budowlanych poza terenem zabudowy 25 m. 3.4.2. Koleje Przez teren gminy przebiega jednotorowa linia kolejowa o znaczeniu lokalnym relacji Kępno Bukowa Śląska. Obecnie odcinek przebiegający przez teren gminy jest zamknięty dla ruchu pasażerskiego i towarowego. Linia przebiega przez środkową część gminy, na odcinku niespełna 6,0 km. 3.5. Sieć gazowa Gmina Rychtal nie posiada sieci gazowej. Większość mieszkańców korzysta do celów socjalnych i grzewczych z gazu propan-butan dowożonego w butlach bądź zbiorników napełnionych gazem płynnym. Przez północny skraj gminy przebiegają dwie nitki gazociągu wysokiego ciśnienia DN 500 mm Odolanów - Komorzno, z których możliwe jest doprowadzenie gazu. III. INFRASTRUKTURA 30
3.6. Źródła emisji pól elektromagnetycznych System elektroenergetyczny gminy Rychtal oparty jest na linii średniego napięcia o mocy 15 kv, z powiązaniem głównego punktu zasilania GZP 110/15 kv Kępno. Obsługa użytkowników realizowana jest poprzez linie niskiego napięcia podłączone do trafostacji słupowych i murowanych. Eksploatatorem tych linii jest Energetyka Kaliska S.A. w Kaliszu Rejon Energetyczny Kępno. Zaopatrzenie w energię elektryczną prowadzone jest liniami napowietrznymi średnich napięć 15 kv, wyposażonej w lokalne stacje transformatorowe 15/0,4 kv. Ze stacji tych energia doprowadzana jest do indywidualnych odbiorców za pośrednictwem miejscowych linii niskiego napięcia 380/220 kv napowietrznych bądź kablowych. Wszystkie wyżej wymienione obiekty są źródłem pól elektromagnetycznych, ale jego natężenie nie stwarza zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi. Wszystkie miejscowości gminy są zelektryfikowane i posiadają od jednej do kilku stacji transformatorowych. Duża lesistość gminy oraz obecność obszarów chronionych stwarzają konieczność doziemnego poprowadzenia systemów kablowych przy planowaniu dalszego rozwoju czy modernizacji sieci energetycznej. Źródłem pól elektromagnetycznych są stacje radiowe, telewizyjne i telefonii komórkowej, medyczne urządzenia diagnostyczne i terapeutyczne, urządzenia przemysłowe i gospodarstwa domowego oraz systemy przesyłowe energii elektrycznej. Z punktu widzenia ochrony środowiska istotne znaczenie mają urządzenia radiokomunikacji rozsiewczej; stacje nadawcze radiowe i telewizyjne oraz telefonii komórkowej. Emitują one do środowiska fale elektromagnetyczne wysokiej częstotliwości w postaci radiofal o częstotliwości od 0,1 300 MHz i mikrofal od 300 do 300 000 MHz. Na terenie gminy znajdują się przede wszystkim pojedyncze oraz liniowe źródła pól elektromagnetycznych wraz ze związanymi z nimi stacjami elektroenergetycznymi. 3.6.1. Stacje bazowe telefonii komórkowej Na obszarze Gminy Rychtal zlokalizowane są 2 obiekty telefonii komórkowej: stacja bazowa nr BT 30 638 Rychtal (ul. Kępińska, dz. ewid. nr 417/5 obręb Rychtal, Gmina Rychtal) operator POLKOMTEL S.A. sieci PLUS GSM; - równoważna moc promieniowania 2613 W; III. INFRASTRUKTURA 31
- zakres częstotliwości: 1 antena sektorowa 900 MHz; 1 antena radiolinii 17,7 19,7 GHz; - zakres oddziaływania 47 m od stacji. stacja bazowa PTK CENTERTEL 6219 Rychtal C2 (ul. Kępińska, dz. ewid. nr 417/7 obręb Rychtal, Gmina Rychtal); - zakres częstotliwości: 9 anten sektorowych typu BSA001 i BSA005; 1 antena radioliniowa typu RLA15-06; - zakres oddziaływania 84,2 m od stacji. Postępowanie administracyjne związane z lokalizacją stacji odbywa się zgodnie z obowiązującymi przepisami Prawa ochrony środowiska i poprzedzone jest procedurą raportu oddziaływania na środowisko. Przepisy ochrony środowiska nakładają na inwestora obowiązek wykonania pomiarów pól elektromagnetycznych bezpośrednio po uruchomieniu obiektu. Lokalizacja anten na znacznych wysokościach (30-50 m n p t.) oraz kierunkowa charakterystyka ich promieniowania powodują, że w miejscach dostępnych dla ludności pole elektromagnetyczne emitowane przez anteny nadawcze stacji bazowych jest wielokrotnie niższe niż dopuszczalne. Stacje bazowe nie stanowią więc zagrożenia dla zdrowia mieszkańców gminy. 3.6.2. Emitery energetyczne Na terenie gminy prócz stacji telefonii komórkowej, zlokalizowane są następujące źródła promieniowania elektromagnetycznego: - elektroenergetyczne linie napowietrzne NN 0,4 kv, SN 15 kv, WN 110 kv; - stacje elektroenergetyczne (GPZ) Kępno; - stacje transformatorowe SN 15 kv; - cywilne stacje radiowe CB o mocy około 10 W; - urządzenia nadawcze, diagnostyczne i inne, będące w posiadaniu policji, straży pożarnej, pogotowia i zakładów przemysłowych. Pola elektromagnetyczne wokół linii o napięciu 15 kv i niższym traktowane są jako nieistotne z punktu widzenia wpływu na środowisko i zdrowie ludzi. Natomiast pola elektromagnetyczne o wartościach przekraczających wartości dopuszczalne mogą występować wokół linii elektroenergetycznych wysokich napięć oraz w otoczeniu stacji elektroenergetycznych. Uciążliwość elektroenergetyczna wymienionych obiektów oraz istniejących linii elektroenergetycznych wraz ze stacjami nie została dokładnie zbadana. Natomiast według danych literaturowych ( Linie i stacje elektroenergetyczne w środowisku człowieka M. Szuba), pomiary pól elektromagnetycznych wskazują na to, że pod liniami III. INFRASTRUKTURA 32
110 kv i 220 kv mogą być przekroczone dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych określone dla terenów zabudowy mieszkaniowej. W związku z tym pod liniami 110 kv i 220 kv i w bezpośrednim ich sąsiedztwie należy unikać lokalizacji takiej zabudowy, lub jej planowaną lokalizację poprzedzić pomiarami pól elektromagnetycznych w środowisku. Biorąc pod uwagę fakt, że w gminie Rychtal znajdują się tereny o znaczących walorach krajobrazowych, szczególną uwagę należy zwrócić na dodatkowy aspekt budowy linii elektroenergetycznych i obiektów radiokomunikacyjnych i radiowych, jakim jest wpływ wysokich konstrukcji wsporczych na krajobraz. W celu ochrony krajobrazu przed negatywnym oddziaływaniem linie elektroenergetyczne, stacje nadawcze radiowotelewizyjne, stacje bazowe telefonii komórkowej i inne obiekty radiokomunikacyjne, należy lokalizować poza miejscami objętymi szczególną ochroną, z uwzględnieniem zakazów wynikających z aktów prawa miejscowego powołujących określone formy ochrony przyrody i w taki sposób, aby ich wpływ na krajobraz był jak najmniejszy. Należy także wprowadzić zasadę, że jeśli w bliskim sąsiedztwie planowana jest lokalizacja kilku obiektów radiowo telewizyjnych lub obiektów radiokomunikacyjnych, to muszą one być lokalizowane na jednej konstrukcji wsporczej. Zagadnienia ochrony ludzi i środowiska przed niejonizującym promieniowaniem elektromagnetycznym są regulowane przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, prawa budowlanego, prawa ochrony środowiska, zagospodarowania przestrzennego i przepisami sanitarnymi. III. INFRASTRUKTURA 33