Cel, rola, jakość, status i odpowiedzialność pracy rzeczoznawcy budowlanego.
Wprowadzenie Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa
Funkcja rzeczoznawcy budowlanego została powołana w 1975 r. w: Ustawie z dnia 24 października 1974 r. Prawo budowlane, Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 20 lutego 1975 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie.
Decyzje o nadaniu tytułu rzeczoznawcy budowlanego Wojewoda na podstawie regulacji zawartych w ustawie Prawo budowlane Krajowe organy samorządu zawodowego architektów i inżynierów budownictwa jako samodzielna funkcja techniczna w budownictwie Krajowe organy samorządu zawodowego architektów i inżynierów budownictwa wyłącznie jako tytuł zawodowy Do dnia 28 grudnia 2002 r. 28 grudnia 2002 r. - 24 września 2014 r. Po dacie 25 września 2014 r.
Rzeczoznawca stowarzyszeniowy ekspert z odpowiednim doświadczeniem, nie zawsze posiadający odpowiednie uprawnienia budowlane.
Status/ Regulacje prawne Rzeczoznawcy budowlanego
USTAWA z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa; USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane; ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie; ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 30 sierpnia 2004 r. w sprawie warunków i trybu postępowania w sprawach rozbiórek nieużytkowanych lub niewykończonych obiektów budowlanych.
USTAWA z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa Ustawa określa, jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać obecnie tytuł rzeczoznawcy budowlanego
USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane Ustawa określa skład komisji badającej przyczyny i okoliczności katastrofy oraz zakres czynności niezbędnych do likwidacji zagrożenia bezpieczeństwa ludzi i mienia
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie Rozporządzenie reguluje kwestie dotyczące ekspertyzy technicznej wymaganej przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu użytkowania wskazanych tam obiektów budowlanych, która powinna być sporządzona przez właściwą jednostkę badawczo-rozwojową albo rzeczoznawcę budowlanego lub rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, uzgodnionych z właściwym komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej lub państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 30 sierpnia 2004 r. w sprawie warunków i trybu postępowania w sprawach rozbiórek nieużytkowanych lub niewykończonych obiektów budowlanych Rozporządzenie reguluje kwestie dotyczące ekspertyzy technicznej na temat stanu technicznego obiektu budowlanego, którą wykonują osoby posiadające uprawnienia budowlane bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności, rzeczoznawca budowlany albo jednostka badawczo-rozwojowa bądź uczelnia.
W aktualnie obowiązujących przepisach brak jest regulacji wskazujących na obligatoryjność przypadków, w których należy powołać rzeczoznawcę budowlanego jako eksperta oraz jaki jest jego zakres kompetencji.
Zmiany w zakresie rzeczoznawstwa budowlanego wprowadzone ustawą deregulacyjną Ustawa Prawo budowlane Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa rzeczoznawstwo budowlane wyłączono spod unormowań ustawy - Prawo budowlane, a tym samym usunięto z katalogu samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie; pozbawiono możliwości sprawdzania przez rzeczoznawcę budowlanego projektu architektoniczno-budowlanego, przekazano dane dotyczące rzeczoznawców budowlanych z Centralnego Rejestru Rzeczoznawców - prowadzonego przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego Polskiej Izbie Inżynierów Budownictwa.
Ustawa o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa: określono zasady uzyskiwania tytułu rzeczoznawcy budowlanego, w decyzji o nadaniu tytułu rzeczoznawcy budowlanego wprowadzono nie tylko zakres rzeczoznawstwa, ale również okres do kiedy tytuł zachowuje ważność, określono, że podstawę podjęcia czynności rzeczoznawcy budowlanego stanowi dokonanie wpisu na listę rzeczoznawców budowlanych.
rzeczoznawstwo budowlane nie jest samodzielną funkcją techniczną w budownictwie, ale istnienie tytułu zawodowego jest celowe Uzasadnienie wprowadzonych zmian ponieważ Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa podczas procesu inwestycyjnego lub budowlanego, a także poza nim, konieczne bywa dokonanie szczegółowych i specjalistycznych analiz, które może przeprowadzić wyłącznie osoba z wieloletnim doświadczeniem, stale podnosząca poziom swojej wiedzy, specjalizująca się w stosunkowo wąskiej dziedzinie budownictwa; uczestnictwo w komisji do spraw katastrof budowlanych, o której mowa w art. 76 ustawy Prawo budowlane; w ramach tzw. dobrej praktyki, np. być powoływany jako biegły w sprawach dotyczących budownictwa
Kto może zostać rzeczoznawcą budowlanym Tytuł rzeczoznawcy budowlanego może być nadany osobie, która: korzysta w pełni z praw publicznych posiada: a) tytuł zawodowy magistra inżyniera, magistra inżyniera architekta, inżyniera lub inżyniera architekta, b) uprawnienia budowlane bez ograniczeń, c) co najmniej 10 lat praktyki w zakresie objętym rzeczoznawstwem, d) znaczący dorobek praktyczny w zakresie objętym rzeczoznawstwem; jest członkiem właściwej izby samorządu zawodowego.
Cel i Rola Rzeczoznawcy budowlanego
Główna rola rzeczoznawcy budowlanego Mimo braku regulacji określających zadania rzeczoznawcy budowlanego jego rola jest bardzo ważna i polega w szczególności na: wydawaniu opinii i sporządzaniu ekspertyz (w tym dokonywanie oględzin, zbieranie materiałów); udziale w postępowaniach prowadzonych przez organy administracji publicznej, w szczególności organy nadzoru budowlanego, udziale we wszystkich etapach realizacji inwestycji przy rozwiązywaniu złożonych problemów, udziale w sprawach spornych z zakresu budownictwa.
Rola rzeczoznawcy budowlanego w przypadku awarii budowlanej na etapie projektowania - zapobieganie możliwości wystąpienia awarii budowlanej; na etapie realizacji ekspert przywoływany jest do trudnych rozwiązań technicznych i eliminacji błędów wykonawstwa, a w przypadku zdarzenia się awarii do działań ex post tzn. opracowania ekspertyzy, której celem jest przede wszystkim określenie przyczyn awarii oraz przedstawienie propozycji sposobu usunięcia jej skutków; na etapie użytkowania w przypadku zagrożenia awarią, zadaniem eksperta jest ocena stanu technicznego obiektu i wskazanie sposobów usunięcia przyczyn tego stanu, a gdy wystąpi awaria podanie propozycji rozwiązań w celu likwidacji jej skutków.
W praktyce, omawiając zadania rzeczoznawcy budowlanego należy pamiętać, że w przypadku awarii nie może on orzekać o winie uczestników procesu budowlanego, gdyż jest to wyłącznym uprawnieniem sądu. Rzeczoznawca ocenia tylko przyczyny i skutki techniczne awarii. Czy wyciąga wnioski z błędów poprzedników, co z nimi dalej robi?
Decyzje rzeczoznawców pociągają za sobą często ogromne koszty. Bardzo często układy konstrukcyjne i wartości obiektów oraz wzmocnień i modernizacji wymagają odpowiednich decyzji rzeczoznawców posiadających najwyższe kwalifikacje.
Niektóre przykłady bardzo trudnych i kosztownych ocen i decyzji eksperckich zmiany fundamentowania pod eksploatowanymi obiektami budowlanymi, zwiększanie wytrzymałości i nośności elementów oraz sztywności obiektów budowlanych, podnoszenie właściwości akustycznych, zmiany istniejących układów konstrukcyjnych istniejących obiektów budowlanych, zwłaszcza budowli, hydroizolacje obiektów budowlanych modernizacje i renowacje budynków zabytkowych.
Odpowiedzialność rzeczoznawcy
Podsumowanie Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa
Analiza wniosków dotyczących braków formalnych Kim jest obecnie rzeczoznawca budowlany? Jaka jest jego rola, status w procesie inwestycyjnym? Jaki jest rzeczywisty zakres odpowiedzialności? Etyka i standardy rzeczoznawcy budowlanego?
Analiza wniosków dotyczących braków formalnych Czy chcemy się specjalizować, być ekspertami (rzeczoznawcami) w danej dziedzinie? Czy czujemy i widzimy taka potrzebę? Czy, a jeśli tak, to co trzeba zmienić, aby rzeczoznawstwo budowlane i osoby tym tytułem się posługujące były spiritus movens budownictwa.
Dziękuję za uwagę Tomasz Żuchowski Podsekretarz Stanu Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwa