Załącznik do uchwały nr XV/85/2012 z dnia 2 lutego 2012 r. PLAN ODNOWY SOŁECTWA PALCZEWO NA LATA 2011-2020 Przyjęty uchwałą Nr 1/2011 Zebrania Wiejskiego Sołectwa Palczewo z dnia 21 września 2011 r. 1
CHARAKTERYSTYKA SOŁECTWA Palczewo wieś sołecka w Gminie Ostaszewo, w Powiecie Nowodworskim, w Województwie Pomorskim Palczewo leży w południowym krańcu gminy Ostaszewo, 10 km od Ostaszewa, przy prawym wale Wisły. Sołectwo Palczewo obejmuje jedną wieś. Osią miejscowości są dwie drogi powiatowe łączące się w Palczewie: do Ostaszewa (nr 09118) i do Dąbrowy (nr 09120). Umożliwiają ona dojazd do drogi krajowej nr 77 Gdańsk Warszawa (ok. 15 km, przez Ostaszewo) oraz do Tczewa (ok. 12 km, przez Dąbrowę). Zabudowa jest zwarta i koncentruje się wzdłuż głównej drogi. Przeważają poniemieckie budynki jednorodzinne. Zaopatrzenie gospodarstw domowych w wodę odbywa się Centralnym Wodociągiem Żuławskim. Ścieki wywożone są wozami asenizacyjnymi do oczyszczalni w Ostaszewie. Odpady gromadzone są w pojemnikach i wywożone na wysypisko w Tczewie. Mieszkańcy korzystają z gazu w butlach. Zaopatrzenie mieszkańców w artykuły spożywcze realizowane jest przez jeden sklep spożywczo przemysłowy. Odpowiednio rozwinięta jest sieć telefonii stacjonarnej i komórkowej. Komunikację publiczną zapewnia prywatny przewoźnik autobusowy. Wieś posiada oświetlenie uliczne. Kształcenie na poziomie klas I-III szkoły podstawowej odbywa się w Nowej Cerkwi, klas IV-VI w Szkole Podstawowej w Ostaszewie, klas I-III gimnazjum w Ostaszewie. Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Palczewie liczy 18 członków. Do dyspozycji strażaków jest remiza wraz z garażem oraz samochód pożarniczy Star 25. Bezpieczeństwo publiczne zapewnia dzielnicowy z Komendy Powiatowej Policji w Nowym Dworze Gdańskim. Liczba mieszkańców sołectwa Palczewo na koniec czerwca 2011 r. roku wynosiła 256 osoby. Palczewo to wieś posiadająca wiele zabytków, prawdziwym unikatem jest jedyny na Żuławach drewniany kościół z roku 1712. p.w. Matki Bożej Częstochowskiej. Właścicielem i użytkownikiem jest Parafia Rzymsko Katolicka w Borętach. Niemniej cennym obiektem jest jeden z nielicznych XVIII wieczny wiatrak holenderski. Zabytkowy jest również układ ruralistyczny wsi, sięgający XIV w. oraz liczne budynki mieszkalne o konstrukcji zrębowej z początku XX w. 2
OCENA MOCNYCH I SŁABYCH STRON SOŁECTWA Silne strony Bliskość stolicy województwa i powiatu Atrakcyjne walory przyrodniczo-krajobrazowe i kulturowe Bliskość Wisły (atrakcja dla turystów i rybaków) Korzystne warunki dla produkcji rolnej (żyzne gleby, płaski teren) Czyste środowisko naturalne Dobrze rozwinięta sieć wodociągowa Dobra współpraca z wójtem i radą gminy Obszar przewidziany pod zabudowę mieszkaniową i mieszkalno-usługową Słabe strony Brak miejsc pracy, wysokie bezrobocie Ubóstwo, apatia i stagnacja części mieszkańców Brak zainteresowania ze strony inwestorów Uboga oferta rekreacyjna i sportowa Brak zaplecza agroturystycznego Brak kanalizacji sanitarnej Zły stan systemu melioracji Zły stan dróg Niedostosowanie gospodarstw rolnych do wymogów UE Szanse Wsparcie finansowe w ramach środków UE i in. Rozwój infrastruktury (w tym szamb, oczyszczalni przyzagrodowych, dróg utwardzonych oraz obiektów rekreacyjnych i sportowych) Pomoc samorządu w rozwoju inicjatyw lokalnych Moda na agroturystykę i żywność ekologiczną oraz produkty regionalne Możliwość wykorzystania Internetu Rozwój produkcji rolnej na cele inne niż żywnościowe (np. biopaliwa) Zagrożenia Utrzymujące się wysokie i długotrwałe bezrobocie Zbyt wolne tempo pokonywania opóźnień Zagrożenia powodziowe Utrzymujące się braki i zaniedbania w infrastrukturze Odpływ ludzi młodych i wykształconych Ograniczone środki i terminy w dostosowaniu do wymogów UE Słabnąca rentowność produkcji rolnej Rozwój masowej produkcji rolnej kosztem małych gospodarstw 3
INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCYCH ODNOWIE SOŁECTWA Tabela obok analizy i diagnozy zawiera opis działań (stanu docelowego) uznanych przez mieszkańców za najważniejsze dla poprawy stanu obecnego (bez względu na planowany współudział lokalnej społeczności/partnerów). Kompleksowe ujęcie potrzeb ma na celu ułatwienie określenia priorytetów. Plany mają orientacyjny charakter i będą precyzowane (zakres, harmonogram, koszt, źródła finansowania) w miarę możliwości ich realizacji. Kluczowe Analiza Diagnoza Plan zagadnienia Co jest? Jak jest? Jak ma być? Co posiadamy? Świetlica wiejska. Świetlica wyremontowana, jednak wymaga modernizacji systemu ogrzewania i doposażenia. Jakie funkcje pełni nasza wieś? Modernizacja systemu ogrzewania i doposażenie świetlicy. Boisko do piłki nożnej. Zaniedbane. Zagospodarowane i zadbane boisko do piłki nożnej. Wykonanie infrastruktury sportowej oraz wyposażenie w sprzęt sportowy. Budowa szatni. Remiza strażacka. Zabytkowy kościół Zabytkowy wiatrak holenderski. Wiodąca rolnicza, mieszkaniowa. Jacy jesteśmy? Ludność napływowa, zróżnicowana kulturowo. Zły stan ogólny budynku, wymaga remontu, brak zaplecza socjalnego. Zadbany, odrestaurowane wnętrze, wyremontowany dach. Zaniedbany, niszczejący, nieudostępniony dla potencjalnych zwiedzających. Zmniejszająca się dochodowość gospodarstw rolnych i ich ilość. Niska opłacalność produkcji rolnej. Przewaga ludzi w wieku średnim, zawodowo Zadbany, należycie odnowiony budynek, rozbudowany o zaplecze socjalne. Odpowiednio zagospodarowane otoczenie. Wyremontowany, zabezpieczony przed degradacją wiatrak, udostępniony dla zwiedzających. Profil produkcji dostosowany do potrzeb rynku, podążający za trendami. Funkcja mieszkaniowo turystyczna z nowoczesnym rolnictwem. Restrukturyzacja gospodarstw, przekwalifikowanie zawodowe. Integracja gospodarstw rolnych. Szkolenia zawodowe i ekologiczne. Rozwój agroturystyki jako dodatkowego źródła miejsc pracy i dochodu. Rozwój i umacnianie więzi międzysąsiedzkich. Podniesienie poziomu wykształcenia i kultury. 4
Z czego się utrzymujemy? Jak jesteśmy zorganizowani? Rolnictwo, praca poza wsią, emerytury, renty, zasiłki dla bezrobotnych. Rada Sołecka, Ochotnicza Straż Pożarna, Stowarzyszenie Palczewo Serce Żuław. związanych z rolnictwem, związanych z wsią. Malejąca liczba mieszkańców, odpływ ludzi młodych, wykształconych. Niskie dochody, brak miejsc pracy. Współpraca organizacji na poziomie średnim. Niekorzystne możliwości realizacji wspólnych celów. Aktywizacja społeczności lokalnej. Organizacja szkoleń i kursów: komputerowych, agroturystycznych, rolniczych, językowych, kulinarnych, krawieckich, kowalskich itp. Organizacja imprez kulturalnych. Podnoszenie poziomu życia i wykształcenia. Większe dochody mieszkańców, zwiększenie ilości miejsc pracy w turystyce i usługach. Zahamowanie bezrobocia. Tworzenie małych firm rodzinnych, kwater agroturystycznych i zakładów usługowych. Gospodarstwa dostosowane do nowoczesnej produkcji żywności ekologicznej i prowadzenia agroturystyki. Szkolenia na temat m.in. nowoczesnej produkcji, produkcji ekologicznej, produkcji o grupach producenckich, drobnej wytwórczości rolno spożywczej, agroturystyki, możliwości pozyskania środków finansowych z Funduszy Europejskich. Poprawa współpracy między organizacjami. Większe zainteresowanie kulturą fizyczną. Rozszerzenie zakresu działalności. Skupienie organizacji na wspólnych celach. Nawiązywanie współpracy z sąsiednimi wsiami. Poprawa sposobu przepływu informacji o prowadzonych przedsięwzięciach. Zebrania wiejskie, tablice i słupy ogłoszeniowe, biuletyn informacyjny gminy źródłem informacji o planach rozwoju wsi. Zaangażowanie mieszkańców w sprawy wsi. Organizacja festynów integracyjnych, koncertów, dyskotek, zawodów sportowych. Co proponujemy Świetlica wiejska prowadząca działalność Zbyt mała ilość zajęć kulturalnych Całkowicie wyremontowana, dobrze zorganizowana i wyposażona świetlica, 5
dzieciom i młodzieży? Jak wygląda nasza wieś? Jaki jest stan naszego środowiska? kulturowo sportową, wyposażona w stół tenisowy, piłkarzyki, gry stolikowe, projektor. Wieś o zwartej zabudowie, rozmieszczonej wzdłuż drogi, w centrum kościół, świetlica, remiza OSP. Teren Żuław (depresja), klimat łagodny i wilgotny, rzeka Wisła, park, stare drzewa, drogi częściowo zadrzewione. Bociany, sowy, jastrzębie, ryby, sarny, lisy. Przeważają otwarte przestrzenie rolne z niewielkimi zadrzewieniami śródpolnymi, brak lasów. i sportowych dla dzieci i młodzieży. Obejścia w dużej części zaniedbane, brak małej architektury. Przeważa poniemiecka zabudowa, wiele budynków wymaga modernizacji. Nadbrzeża Wisły niezagospodarowane, rzeka nieczynna turystycznie, brak przystani. Zanieczyszczone rowy i zagłębienia terenu. Zorganizowany odbiór śmieci. Brak kanalizacji sanitarnej. zapewniająca aktywne spędzanie wolnego czasu. Zwiększenie zakresu działalności świetlicy poprzez organizację gier, zabaw, spotkań i wystaw, występów artystycznych i zawodów sportowych, w tym także na wolnym powietrzu, na odpowiednio urządzonym terenie (plac zabaw, miejsce do biesiadowania). Przygotowywanie okolicznościowych programów artystycznych. Ukwiecone i zadbane obejścia z ogrodami przystosowanymi do wypoczynku i rekreacji przebywających tu turystów, zadbane obiekty użyteczności publicznej, świetlica, parking. Odnowione elewacje budynków wraz z małą architekturą. Organizacja konkursów Piękna wieś, Zadbany ogród itp., współzawodnictwo międzysąsiedzkie. Estetyzacja wsi. Budowa ścieżki rowerowej. Sadzenie drzew przydrożnych i krzewów ozdobnych w obejściach. Rewitalizacja szlaku wodnego. Właściwe zagospodarowanie odpadów. 6
PLANOWANE ZADANIA INWESTYCYJNE I PRZEDSIĘWZIĘCIA AKTYWIZUJĄCE SPOŁECZNOŚĆ LOKALNĄ NA LATA 2011 2020 Tytuł Cele Efekt Czas realizacji Planowanym celem operacji jest podniesienie jakości życia mieszkańców poprzez zakup sprzętu komputerowego wraz z dostępem do Internetu. Świetlice internetowe aktywizacja i rozwój świadomości społecznej mieszkańców Gminy Ostaszewo W zakres operacji wchodzi urządzenie trzech stanowisk komputerowych w każdej z czterech świetlic wiejskich w miejscowości: Palczewo, Gniazdowo, Jeziernik, Nowa Kościelnica. Stanowisko komputerowe obejmuje laptop z oprogramowaniem, biurko oraz krzesło. Ponadto, zaplanowano wyposażenie każdej ze świetlic w urządzenie wielofunkcyjne wraz ze stolikiem oraz router WiFi. Stanowiska komputerowe będą kompleksowo wyposażone, umożliwiając wygodną i łatwą pracę zarówno dla dzieci i młodzieży jak również osób starszych. Posiadanie kompletnego sprzętu komputerowego oraz dostępu do Internetu w małych miejscowościach Gminy Ostaszewo umożliwi zapoznanie się z nowinkami technicznymi i multimedialnymi. Wykorzystanie potencjału kadry pracowniczej Gminnego Domu Kultury i Sportu pomoże użytkownikom w obsłudze komputera oraz Internetu jak również zapobiegnie niezgodnemu użytkowaniu sprzętu. Szacunkowy koszt 2011-2012 koszt całej inwestycji 48 tys. zł zewnętrzne 33.170,73 tys. zł, 14.829,27 tys. zł) 7
Bezpiecznie do celu Poprawa funkcjonowania transportu publicznego na terenie Gminy Ostaszewo poprzez budowę i remont wiat przystankowych. Budowa 19 wiat przystankowych zaplanowana jest w następujących obrębach geodezyjnych: Palczewo (4 przystanki), Nowa Cerkiew (1 przystanek), Gniazdowo (1 przystanek), Jeziernik (6 przystanków), Ostaszewo (4 przystanki), Nowa Kościelnica (3 przystanki). Remont 8 wiat przystankowych zostanie przeprowadzony w następujących miejscowościach: Palczewo (1 przystanek), Nowa Cerkiew (2 przystanki), Gniazdowo (1 przystanek), Ostaszewo (4 przystanki). Wzrost bezpieczeństwa osób korzystających z transportu publicznego, a także osób poruszających się po drodze. Poprawa jakości życia mieszkańców Gminy Ostaszewo. Poprawa funkcjonowania transportu publicznego. Usprawnienie organizacji ruchu drogowego. Wzrost dostępności atrakcji turystycznych. Poprawa estetyki i wizerunku gminy. Zmniejszenie dysproporcji regionalnych w zakresie wyposażenia w infrastrukturę. 2011-2012 koszt całej inwestycji 151 tys. zł zewnętrzne 98 tys. zł, 53 tys. zł) 8
Utwardzenie placu wokół świetlicy wiejskiej w Palczewie (zakup materiałów i wykonanie) Poprawa estetyki, funkcjonalności i wizerunku świetlicy wiejskiej i całego sołectwa Palczewo. Wykonanie tej inwestycji umożliwi bezpieczne użytkowanie świetlicy centrum życia społeczno-kulturowego lokalnej społeczności, a także terenu wokół. 2012 11.008 zł (Fundusz Sołecki) Remont ogrzewania w świetlicy wiejskiej. Rozwój tożsamości społeczności wsi Palczewo oraz zachowanie dziedzictwa kulturowego. Zaspokojenie potrzeb społecznych oraz kulturalnych społeczności, integracja, podniesienie standardu oraz bezpieczeństwa korzystania z obiektu, podniesienie poziomu dotychczasowej oferty kulturalnej i sportowej. Remont ogrzewania w budynku świetlicy wiejskiej, możliwość kontynuacji rozwoju działalności świetlicy w nowych, komfortowych warunkach a co za tym idzie stworzenie potencjału i nowej jakości do rozwoju tożsamości społeczności wsi Palczewo. Stworzenie właściwego standardu oraz zapewnienie bezpieczeństwa korzystania z obiektu świetlicy w Palczewie. 2012-2013 10 tys. zł zewnętrzne 6 tys. zł, 4 tys. zł) Zagospodarowanie terenu na potrzeby rekreacyjnowypoczynkowe, w tym urządzenie placu zabaw Boisko do piłki nożnej Zaspokajanie potrzeb społecznych oraz kulturalnych mieszkańców sołectwa Palczewo. Estetyzacja terenu niedaleko świetlicy wiejskiej przyczyni się do podniesienia atrakcyjności całej miejscowości. Zapewnienie dzieciom i dorosłym aktywnej formy spędzania wolnego czasu. Podniesienie standardu i możliwości rozwoju fizycznego osób aktywnie uczestniczących w życiu sportowym. Wyrównywanie szans dzieci i młodzieży z terenu wsi. Promocja zdrowego Ogrodzony i odpowiednio urządzony teren rekreacyjno wypoczynkowy, w tym m.in.: urządzenia placu zabaw, wiaty biesiadne z ławkami i stołami. Zagospodarowane i zadbane boisko do piłki nożnej. Wykonanie infrastruktury sportowej oraz wyposażenie w sprzęt sportowy. 2012-2013 60 tys. zł zewnętrzne 35 tys. zł, 25 tys. zł) 2014-2016 50 tys. zł zewnętrzne 30 tys. zł, 20 tys. zł) 9
stylu życia, organizacja czasu wolnego dla dzieci i młodzieży. Estetyzacja miejscowości. Remiza OSP Dzięki modernizacji budynku użyteczności publicznej, jakim jest remiza zostanie podniesiony poziom warunków życia mieszkańców Palczewa poprzez podniesienie jakości usług w zakresie bezpieczeństwa przeciwpożarowego, przeciwpowodziowego. Ponadto, wykonanie tej inwestycji przyczyni się do podniesienia estetyki centrum wsi i tym samym uatrakcyjnienia miejscowości. Strażnica odnowiona, wyremontowane zarówno jej wnętrze jak i elewacja zewnętrzna. Zagospodarowanie terenu przy OSP. Stworzenie zaplecza socjalnego 2014-2016 250 tys. zł zewnętrzne 150 tys. zł, 100 tys. zł) Zabytkowy wiatrak holenderski Zachowanie dziedzictwa kulturowego, integracja społeczności, zaspokajanie potrzeb społecznych oraz kulturalnych, uatrakcyjnienie miejscowości pod względem turystycznym. Wyremontowany, zabezpieczony przed degradacją wiatrak, udostępniony dla zwiedzających. 2016-2020 600 tys. zł prywatne 500 tys. zł 100 tys. zł) 10