Badanie ewaluacyjne 31 Lokalnych Grup Działania z terenu Wielkopolski dotyczące ich działalności i stanu realizacji Lokalnych Strategii Rozwoju finansowanych w ramach Osi 4 Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013 oraz ich wpływu na rozwój lokalny Badanie zrealizowane przez Fundeko Korbel, Krok-Baściuk Sp. J. na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego Warszawa 2013 Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europa inwestująca w obszary wiejskie Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013.
PRZEDMIOT BADANIA Ocena działalności LGD: Analiza realizacji celów i przedsięwzięć określonych w LSR; Analiza efektywności wydatkowania środków unijnych na realizację założeń LSR; Analiza wpływu LGD i realizowanej przez nie strategii na rozwój obszarów wiejskich.
CELE BADANIA Cel szczegółowy 1: Ocena i szacunek stopnia realizacji LSR do zakładanych wskaźników; Cel szczegółowy 2: Ocena efektywności działania LGD; Cel szczegółowy 3: Ocena wpływu realizacji LSR na rozwój obszarów wiejskich oraz metody Leader i jej wpływu na obszary wiejskie Wielkopolski.
ZAKRES BADANIA Zadanie 1: Stopień realizacji założeń LSR w latach 2009 2012 (Kryteria 1,3,4,5,8,9,10,11,15) Zadanie 2: Skala efektywności działania LGD na terenie województwa w odniesieniu do m.in. funkcjonowania organów LGD, działalności biura LGD, stanu zatrudnienia, liczby złożonych wniosków, itp. (Kryteria 2,6,7,12,13,14) Zadanie 3: Postrzeganie LGD przez mieszkańców oraz wpływ na rozwój obszarów wiejskich
METODOLOGIA BADANIA Analiza danych zastanych Indywidualne wywiady pogłębione z przedstawicielami instytucji odpowiedzialnych za wdrażanie Osi 4 Leader w województwie wielkopolskim (2 IDI) Telefoniczne wywiady pogłębione z przedstawicielami 31 LGD funkcjonujących na terenie województwa wielkopolskiego. Łącznie zrealizowano 31 wywiadów Telefoniczne wywiady z mieszkańcami z obszaru poszczególnych LGD. (666 CATI) Ankieta internetowa CAWI z wszystkimi LGD GIS (Geographic Information System)
KRYTERIUM 1 Liczba operacji, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy, zwanych dalej małymi projektami, na które została przyznana pomoc finansowa podmiotom innym niż jednostki sektora finansów publicznych, w stosunku do liczby wszystkich małych projektów, na które została przyznana pomoc finansowa w ramach LSR, wynosi: a) poniżej 10% 0 pkt, b) od 10 do 20% 1 pkt, c) powyżej 20 do 40% 4 pkt, d) powyżej 40% 6 pkt.
KRYTERIUM 1 Wśród aplikujących o dofinansowanie w ramach działania 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju małe projekty stanowią połowę złożonych wniosków, natomiast udział umów podpisanych przez jednostki z sektora finansów publicznych stanowi aż 62,2%, W większości LGD zaznacza się wyraźna tendencja dominacji wśród beneficjentów podmiotów sektora publicznego. Jednocześnie w 7 LGD, udział beneficjentów podmiotów sektora gospodarczego i społecznego przekraczał 50%, a w dwóch przypadkach udział ten sięgnął 70% lub więcej.
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 1 W.1. Średni udział wniosków, na które przyznano pomoc dla wnioskodawców z sektora innego niż publiczny wynosi 37,58% R.1. Zaleca się LGD przeprowadzenie szerszej akcji informacyjno szkoleniowej wśród podmiotów sektora społecznego i gospodarczego w zakresie możliwości ubieganie się o środki ze strony LGD R.2. Należy wprowadzić do LSR zapisy preferujące przy wyborze operacji projekty składane przez podmioty inne niż wywodzące się z sektora finansów publicznych
KRYTERIUM 2 Średnia frekwencja członków organu decyzyjnego oraz osób reprezentujących członków tego organu na posiedzeniach organu decyzyjnego, dotyczących wyboru operacji w ramach działania, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 21 ustawy, wynosi: a) poniżej 60% 0 pkt, b) od 60 do 70% 1 pkt, c) powyżej 70 do 80% 2 pkt, d) powyżej 80% 3 pkt.
KRYTERIUM 2 Średnia frekwencja członków Rady we wszystkich LGD na terenie województwa wielkopolskiego wyniosła 79%. dwie Grupy mogły wykazać się 100% frekwencją W przypadku pięciu LGD frekwencja nie przekroczyła 70%. Najniższy wynik wyniósł jedynie 52,0%.
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 2 W.2. Średnia frekwencja członków Rady na jej posiedzeniach z wynikiem 79 % przestawia się relatywnie dobrze i świadczy o znacznym poziomie dyscypliny panującej wśród jej członków. R.3. Sugerowane działania w tym zakresie dotyczą np.: zmiany regulaminu pracy Rady, zmiany statutu poszczególnych LGD, zmiany procedur oceny wniosków, zmiany systemu wynagradzania członków Rady za udział w posiedzeniu. R.4. Należy rozważyć korektę zapisów LSR polegającą na zmianach procedur oceny wniosków lub/i zmianach systemu wynagradzania członków Rady za udział w posiedzeniu.
KRYTERIUM 3 Liczba zadań określonych w zestawieniu rzeczowo finansowym operacji, na którą LGD została przyznana pomoc finansowa w ramach działania, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 23 ustawy, polegających na przeprowadzeniu szkoleń w zakresie przygotowania wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 21 ustawy, wynosi: a) poniżej 10 0 pkt, b) od 10 do 15 1 pkt, c) od 16 do 20 2 pkt, d) powyżej 20 4 pkt.
KRYTERIUM 3 Średnia ilość przeprowadzonych szkoleń wyniosła 12. Najlepsze LGD osiągnęły wyniki powyżej 30 szkoleń 2 grupy 7 LGD przeprowadziło poniżej 5 szkoleń
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 3 W.3. Zauważalne jest bardzo duże zróżnicowanie w liczbie przeprowadzonych szkoleń w zakresie przygotowania wniosków o przyznanie pomocy przez poszczególne LGD wyniki w tym zakresie różnią się pomiędzy najlepszymi i najgorszymi LGD kilkudziesięciokrotnie. R.5. Rekomenduje się zwiększenie liczby prowadzonych szkoleń w zakresie przygotowania wniosków przez LGD, które wypadły najgorzej w rankingu grup.
KRYTERIUM 4 Czy na wniosek danej LGD zostały podane do publicznej wiadomości informacje o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy finansowej w ramach działania, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 21 ustawy, w zakresie wszystkich rodzajów operacji, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy a) Tak 4 pkt. b) Nie 0 pkt. Tylko jedna Grupa ogłosiła dotychczas jedynie nabór na pierwsze działanie. Pozostałe grupy ogłosiły nabory na wszystkie działania. Sytuacja ta świadczy o dobrym postępie prac nad wydatkowaniem środków w ramach poszczególnych LSR.
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 4 W.4. Niemal wszystkie Grupy (poza 1 LGD) ogłosiły dotychczas nabory na wszystkie działania w ramach działania 413 Wdrażania lokalnych strategii rozwoju. R.6. Rekomenduje się monitoring sytuacji w 1 LGD, które nie ogłosiło naborów na wszystkie działania w kontekście możliwości realizacji założeń Lokalnej Strategii Rozwoju.
KRYTERIUM 5 Kryterium 5 Wysokość kwot pomocy finansowej przyznanej w ramach działania, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 23 ustawy, w zakresie kosztów związanych z nabywaniem umiejętności i aktywizacją, o których mowa w art. 63 lit. c rozporządzenia nr 1698/2005, w stosunku do wysokości kwot pomocy finansowej przyznanej w ramach działania, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 23 ustawy, wynosi: a) do 23% 0 pkt, b) powyżej 23% 4 pkt.
Towarzystwo Społeczno-Gospodarcze Dwa Stowarzyszenie LGD 7-Kraina Nocy i Dni Stowarzyszenie Wielkopolska Wschodnia Lider Zielonej Wielkopolski Wielkopolska Lokalna Grupa Działania Kraina KOLD "Leader Suchy Las" Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Krajna Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Okno zarnkowsko-trzcianecka Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Wrota Stowarzyszenie Światowid Stowarzyszenie Dolina Noteci Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Wspólnie dla przyszłości Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Kraina Stowarzyszenie Długosz Królewski Turkowska Unia Rozwoju - T.U.R. Stowarzyszenie Solna Dolina Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Unia Nadwarciańska Stowarzyszenie Solidarni w Partnerstwie Lokalna Grupa Działania - Z NAMI WARTO Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Dolina Stowarzyszenie Puszcza Notecka Stowarzyszenie Dolina Wełny Stowarzyszenie "Wielkopolska z wyobraźnią" Stowarzyszenie "Ostrzeszowska Lokalna Grupa Między Ludźmi i Jeziorami Stowarzyszenie Ziemi Grodziskiej Leader Stowarzyszenie - Lokalna Grupa Działania "Źródło" 6,3% 43,9% 43,7% 40,7% 40,0% 38,9% 35,2% 35,1% 34,0% 32,9% 32,5% 31,6% 31,4% 27,7% 25,3% 24,7% 24,2% 23,8% 23,7% 23,6% 23,5% 23,5% 23,5% 23,5% 23,5% 23,5% 23,5% 23,5% 23,5% 23,0% 57,1% KRYTERIUM 5 Łączna kwota pomocy finansowej przyznanej w ramach działania tego działania wyniosła 12 069 104,5 PLN, co stanowi 32,0% wysokości kwot pomocy finansowej przyznanej w ramach działania Funkcjonowanie lokalnej grupy działania ogółem. W zdecydowanej większości LGD z terenu województwa opisywana proporcja kosztów kształtuje się na poziomie średniej wynoszącej 23% lub ją przekracza. Jedynie 1 LGD uzyskała wynik poniżej tego poziomu. 0% 20% 40% 60%
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 5 Mimo iż widoczne są znaczne różnice w tym zakresie między poszczególnymi LGD - najlepsze z nich uzyskały w ramach tego kryterium wynik na poziome ponad 40% najgorsze zaś wynik poniżej 25%. Otrzymane wyniki wskazują na relatywnie dobrą sytuację w województwie pod względem proporcji kosztów nabywania umiejętności i aktywizacji do kosztów bieżącego utrzymania LGD.
KRYTERIUM 6 Kryterium 6 Udział LGD w charakterze wystawcy na targach które odbyły się: a) na obszarze województwa, w którym LGD posiada siedzibę 1 pkt, b) poza obszarem województwa, w którym LGD posiada siedzibę 2 pkt, c) poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 4 pkt.
Lp. Nazwa Lokalnej Grupy Działania Udział w targach Liczba zdobytych na obszarze województwa poza obszarem województwa poza terytorium kraju punktów w ramach kryterium 6 1 KOLD x 4 2 Stowarzyszenie Światowid x 4 3 Czarnkowsko-Trzcianecka Lokalna Grupa Działania x 2 4 Stowarzyszenie "Ostrzeszowska Lokalna Grupa Działania" x 2 5 Stowarzyszenie Dolina Wełny x 2 6 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Gościnna Wielkopolska w Pępowie x 2 7 Stowarzyszenie Puszcza Notecka x 2 8 Stowarzyszenie Solidarni w Partnerstwie x 2 9 Stowarzyszenie Solna Dolina x 2 10 Stowarzyszenie Unia Nadwarciańska x 2 11 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Krajna nad Notecią x 2 12 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Wrota Wielkopolski x 2 13 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Dolina Samy x 2 14 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Kraina Trzech Rzek x 2 15 Towarzystwo Społeczno-Gospodarcze Dwa mosty x 2 16 Turkowska Unia Rozwoju - T.U.R. x 2 17 "Leader Suchy Las" x 1 18 Między Ludźmi i Jeziorami x 1 19 Lider Zielonej Wielkopolski x 1 20 Lokalna Grupa Działania - Z NAMI WARTO x 1 21 Stowarzyszenie - Lokalna Grupa Działania "Źródło" x 1 22 Stowarzyszenie "Wielkopolska z wyobraźnią" x 1 23 Stowarzyszenie Dolina Noteci x 1 24 Stowarzyszenie LGD 7-Kraina Nocy i Dni x 1 25 Stowarzyszenie Wielkopolska Wschodnia x 1 26 Stowarzyszenie Wspólnie dla przyszłości x 1 27 Stowarzyszenie Długosz Królewski x 1 28 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Okno Południowej Wielkopolski x 1 29 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Zaścianek x 1 30 Stowarzyszenie Ziemi Grodziskiej Leader x 1 31 Wielkopolska Lokalna Grupa Działania Kraina Lasów i Jezior x 1
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 6 Wszystkie LGD z terenu województwa brały udział w imprezach targowych: a) 2 grupy brały udział w targach poza terytorium Polski b) 14 grup brało udział w imprezach targowych odbywających się poza obszarem województwa wielkopolskiego; c) 15 grup wzięło udział w targach odbywających się na terenie województwa. Otrzymane wyniki wskazują na dużą aktywność LGD z terenu województwa w udziale w imprezach targowych. Na uwagę zasługuje fakt, że 48,0% grup korzysta z tej formy promocji na terenie województwa wielkopolskiego.
KRYTERIUM 7 Czy LGD współdziałała z innymi LGD w ramach organizacji zrzeszającej LGD. a) Tak 5 pkt. b) Nie 0 pkt. Większość 27 LGD (87,0%) z terenu województwa współdziała z innymi LGD w ramach organizacji zrzeszającej grupy przede wszystkim w ramach Wielkopolskiej Sieci LGD.
Lp. Nazwa Lokalnej Grupy Działania Czy LGD współdziała z innymi LGD w organizacji zrzeszającej LGD (Tak/Nie) Liczba zdobytych punktów w ramach kryterium 7 1 Czarnkowsko-Trzcianecka Lokalna Grupa Działania Tak 5 2 KOLD Tak 5 3 Lider Zielonej Wielkopolski Tak 5 4 Lokalna Grupa Działania - "Z NAMI WARTO" Tak 5 5 Stowarzyszenie - Lokalna Grupa Działania "Źródło" Tak 5 6 Stowarzyszenie "Ostrzeszowska Lokalna Grupa Działania" Tak 5 7 Stowarzyszenie "Wielkopolska z wyobraźnią" Tak 5 8 Stowarzyszenie "Dolina Wełny" Tak 5 9 Stowarzyszenie "LGD 7-Kraina Nocy i Dni" Tak 5 10 Stowarzyszenie "Lokalna Grupa Działania Gościnna Wielkopolska" w Pępowie Tak 5 11 Stowarzyszenie "Puszcza Notecka" Tak 5 12 Stowarzyszenie "Solidarni w Partnerstwie" Tak 5 13 Stowarzyszenie "Solna Dolina" Tak 5 14 Stowarzyszenie "Unia Nadwarciańska" Tak 5 15 Stowarzyszenie "Wielkopolska Wschodnia" Tak 5 16 Stowarzyszenie "Wspólnie dla przyszłości" Tak 5 17 Stowarzyszenie Długosz Królewski Tak 5 18 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Krajna nad Notecią" Tak 5 19 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Okno Południowej Wielkopolski" Tak 5 20 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania "Wrota Wielkopolski" Tak 5 21 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Zaścianek Tak 5 22 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Dolina Samy Tak 5 23 Stowarzyszenie Światowid Tak 5 24 Stowarzyszenie Ziemi Grodziskiej Leader Tak 5 25 Towarzystwo Społeczno-Gospodarcze Dwa mosty Tak 5 26 Turkowska Unia Rozwoju - T.U.R. Tak 5 27 Wielkopolska Lokalna Grupa Działania Kraina Lasów i Jezior Tak 5 28 "Leader Suchy Las" Nie 0 29 "Między Ludźmi i Jeziorami" Nie 0 30 Stowarzyszenie "Dolina Noteci" Nie 0 31 Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Kraina Trzech Rzek Nie 0
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 7 W.5. Współpraca LGD z terenu województwa wielkopolskiego z innymi grupami w organizacji zrzeszającej jest zadawalająca obecnie 4 grupy nie współdziała w tym zakresie z innymi LGD. R.7. Rekomenduje się poczynić starania w kierunku zachęcenia grup, które dotychczas nie biorą udziału we współpracy z innymi LGD w ramach organizacji zrzeszającej do jej rozpoczęcia i przystąpienia, np. do Wielkopolskiej Sieci LGD.
KRYTERIUM 8 Poziom realizacji przedsięwzięć i celów szczegółowych określonych w LSR: a) wskaźniki produktu zostały osiągnięte w... %, b) wskaźniki rezultatu zostały osiągnięte w %. Wskaźnik oceniany według średniej dla województwa.
KRYTERIUM 8 Poziom realizacji wskaźników produktu określonych w LSR [%] średni stopień realizacji wskaźników produktu wyniósł 70,60% ; dla 4 grup wskaźniki produktu są już zrealizowane w więcej niż 100% ; średni dla całego województwa wskaźnik osiągnięcia zarówno wskaźników produktu jak i rezultatu jest wysoki;
Stowarzyszenie Wielkopolska Wschodnia Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Dolina Noteci Stowarzyszenie Ziemi Grodziskiej Leader Stowarzyszenie Puszcza Notecka "Leader Suchy Las" Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Solna Dolina Między Ludźmi i Jeziorami Towarzystwo Społeczno-Gospodarcze Dwa KOLD Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Lokalna Grupa Działania - Z NAMI WARTO Stowarzyszenie Długosz Królewski Stowarzyszenie Dolina Wełny Stowarzyszenie Wspólnie dla przyszłości Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie - Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Turkowska Unia Rozwoju - T.U.R. Stowarzyszenie Światowid Stowarzyszenie "Ostrzeszowska Lokalna Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie "Wielkopolska z wyobraźnią" Stowarzyszenie Unia Nadwarciańska Wielkopolska Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Solidarni w Partnerstwie Stowarzyszenie LGD 7-Kraina Nocy i Dni Lider Zielonej Wielkopolski 196,7% 180,3% 135,6% 132,0% 128,0% 99,9% 93,3% 86,8% 71,8% 69,9% 66,6% 62,4% 50,0% 48,0% 47,5% 35,9% 34,8% 34,4% 32,6% 31,2% 28,7% 18,9% 10,0% 8,0% 2,3% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 449,0% 0% 150% 300% 450% 600% KRYTERIUM 8 Poziom realizacji wskaźników rezultatu określonych w LSR [%] średni stopień realizacji wskaźników rezultatu wyniósł 69,6%. ; 11 grup osiągnęło wynik powyżej średniej ; dla 6 grup wskaźniki rezultatu są już zrealizowane w więcej niż 100% ;
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 8 W.6. Średni wskaźnik osiągnięcia zarówno wskaźników produktu jak i rezultatu w ramach LSR jest wysoki występują jednakże duże różnice w tym zakresie między najlepszymi i najgorszymi grupami w województwie. Wiele grup z województwa miała poważne problemy z oceną poziomu realizacji wskaźników. Część wskaźników zapisanych w LSR jest niemierzalnych i trudnych do oszacowania, co może wpłynąć na końcową ich realizację. R.8. Zaleca się podjęcie działań naprawczych przez LGD, których poziom realizacji wskaźników realizacji LSR (produktu i rezultatu) jest niższy od średniej. R.9. Zalecany jest przegląd zapisów LSR w zakresie docelowej wysokości wskaźników produktu i rezultatu w tych LGD, które w badaniu osiągnęły niższy od średniej dla województwa poziom realizacji tych wskaźników; jednocześnie sugeruje się także dokonanie analizy zapisów LSR w tym zakresie w przypadku grup które już na obecnym etapie osiągnęły wartość tych wskaźników na poziomie znacznie przekraczającym 100%. R.10. Zaleca się w przyszłej perspektywie finansowej wprowadzenie katalogu wskaźników produktu oraz rezultatu, z których będą mogły korzystać LGD.
KRYTERIUM 9 Poziom realizacji budżetu LSR w ramach działania 413 Wdrażanie LSR: a) Wysokość wnioskowanej pomocy finansowej w ramach działania 413, określona na podstawie wniosków o przyznanie pomocy w ramach tego działania, wybranych przez LGD, w stosunku do kwoty określonej w budżecie LSR na to działanie (w %). b) Wysokość pomocy finansowej przyznanej w ramach działania 413, w stosunku do kwoty określonej w budżecie LSR na to działanie (w %). c) Wysokość wnioskowanej pomocy finansowej w ramach działania 413, określona na podstawie wniosków o płatność w ramach tego działania w stosunku do kwoty określonej w budżecie LSR na to działanie (w %). Wskaźnik oceniany według średniej dla województwa.
KRYTERIUM 9 Poziom realizacji budżetu LSR w ramach działania 413 Wdrażanie LSR wnioski wybrane przez LGD. Średni poziom realizacji budżetu poszczególnych LGD na poziomie województwa wielkopolskiego kształtuje się następująco: wnioski wybrane przez LGD 63,7%; wnioski, na które podpisano umowy o dofinansowanie 42,8%; wnioski o płatność 24,1%. 20 grup uzyskało wynik powyżej średniej dla województwa najlepsze grupy osiągnęły w badanym okresie czasu stopień wydatkowania budżetu LSR wynoszący powyżej 80% najgorsze grupy nie osiągnęły poziomu 10,0%
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 9 Zebrane dane wskazują na relatywnie niski poziom wydatkowania budżetu poszczególnych LSR, biorąc pod uwagę znaczny okres czasu, jaki obejmowało badanie. Sytuacja ta dotyczy przede wszystkim faktu, że realizacja budżetu w odniesieniu do operacji zakończonych wynosi jedynie niecałą ¼ budżetu strategii. Jednocześnie biorąc pod uwagę niedługi czas, jaki został na realizację i rozliczenie operacji wybranych do dofinansowania, także poziom wydatkowania środków mierzony kwotą wybranych operacji przez LGD nie jest wysoki.
KRYTERIUM 10 Poziom realizacji budżetu przedsięwzięć i celów szczegółowych, określonych w LSR: a) budżet przedsięwzięć został osiągnięty w. %, b) budżet celów szczegółowych został osiągnięty w. %. Wskaźnik oceniany według średniej dla województwa. Z uwagi na fakt, iż część LGD (12 grup) nie posiada podzielonej struktury budżetu LSR na cele szczegółowe i przedsięwzięcia, grupy te nie zostały wzięte pod uwagę w przedmiotowym kryterium z uwagi na brak danych.
KRYTERIUM 10 Poziom realizacji budżetu przedsięwzięć w ramach LSR. średni poziom realizacji budżetu przedsięwzięć w województwie wynosi 26,82% - poziom ten jest relatywnie niski; 6 LGD posiada wyniki powyżej wskazanych średnich, w tym 2 LGD osiągają wynik powyżej 80,0% realizacji budżetu przedsięwzięć i celów. 14 LGD cechuje niższa realizacja budżetu od średniej w tym grupy z najniższym stopniem realizacji poniżej 10%
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 10 W.7. Widoczne jest znaczne zróżnicowanie poziomu realizacji budżetu przedsięwzięć i celów przez poszczególne grupy oraz generalny relatywny niski średni poziom realizacji budżetów LSR w całym województwie. R.11. Z uwagi na brak części danych ze strony niektórych LGD dotyczących stopnia realizacji budżetu i wskaźników w LSR, proponuje się w tych grupach przegląd zapisów strategii w zakresie zasad monitorowania i ewaluacji założeń strategii tak aby wszystkie grupy na bieżąco posiadały aktualne dane dotyczące stopnia realizacji LSR pozwoli to na bieżąco monitorować stan realizacji strategii. R.12. Zalecane jest dla tych LGD, które nie posiadają obecnie wydzielonej struktury budżetu z podziałem na cele i przedsięwzięcia, stworzenie jej. Sytuacja ta znacznie ułatwi lub wręcz umożliwi stały monitoring stopnia realizacji LSR i pozwoli z odpowiednim wyprzedzeniem podejmować działania naprawcze. R.13. Zaleca się w grupach o niższym od średniej poziomie realizacji budżetu LSR, podjąć działania polegające na przyspieszeniu wydatkowania środków w tym zakresie poprzez zmiany w harmonogramie wydatkowania środków zawartym w LSR. R.14.W części LGD zaleca się dokonanie przeglądu zapisów LSR w kontekście spójności matryc logicznych a budżetem strategii analiza odpowiedzi na poszczególne pytania badawcze wskazał bowiem na często duże rozbieżności między poziomem realizacji budżetu LSR a poziomem osiągnięcia wskaźników produktu i rezultatu.
KRYTERIUM 11 Liczba innowacyjnych wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania 413 Wdrażanie LSR, wybranych przez LGD, w stosunku do wszystkich wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania 413 Wdrażanie LSR, wybranych przez LGD. Weryfikacja danych na podstawie wniosków o przyznanie pomocy, od chwili gdy powstał obowiązek określania (we wniosku o przyznanie pomocy), czy operacja ma charakter innowacyjny. a) Dla operacji z zakresu działania 311 i 312 od dnia 30.06.2010r. b) Dla operacji z zakresu działania 313 od dnia 30.04.2010r. c) Dla małych projektów od dnia 10.05.2010 Wskaźnik oceniany według średniej dla województwa. 4 LGD nie oceniały operacji pod kątem ich innowacyjności
KRYTERIUM 11 413.312 Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 22,5% Procent wniosków innowacyjnych w stosunku do wszystkich złożonych wniosków. 413.311 Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej 413.313 Odnowa i rozwój wsi 413 Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju - małe projekty 21,7% 18,6% 57,9% W ramach wszystkich działań złożono 687 projektów o charakterze innowacyjnym. 4 LGD nie oceniały operacji pod kątem ich innowacyjności. Spośród pozostałych LGD średnia liczba wniosków innowacyjnych spośród wszystkich operacji wybranych przez LGD wynosi 46% LGD w różny sposób podchodziły do kwestii oceny innowacyjności, stosując jako jej miarę różne kryteria 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 11 W.8 Charakterystyczne jest znaczne zróżnicowanie między poszczególnymi LGD w zakresie liczby wybieranych operacji o charakterze innowacyjnym. R.15. Zaleca się wprowadzenie do procedur oceny we wszystkich grupach kwestii innowacyjności operacji.
KRYTERIUM 12 Koszt zadań określonych w zestawieniu rzeczowo finansowym operacji, na którą LGD została przyznana pomoc finansowa w ramach działania 431, polegających na przeprowadzeniu szkoleń w zakresie przygotowania wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania 413 przypadający na 1 wnioskodawcę w ramach działania 413 Wdrażanie LSR (wnioski złożone do LGD) w porównaniu z odsetkiem operacji objętych wnioskami o przyznanie pomocy finansowej w ramach działania 413, które zostały wybrane przez LGD, a na realizację których została przyznana taka pomoc. Jako miarę efektywności zastosowano średni koszt zadania szkoleniowego przypadający na 1 wnioskodawcę w odniesieniu do odsetka operacji wybranych do dofinansowania przez LGD. Otrzymany wskaźnik różnicuje poszczególne grupy pod względem kosztów i efektów podejmowanych przez nie działań szkoleniowych. Wskaźnik oceniany według średniej dla województwa.
Stowarzyszenie Unia Nadwarciańska Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania KOLD Między Ludźmi i Jeziorami Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Okno Lider Zielonej Wielkopolski Wielkopolska Lokalna Grupa Działania Kraina Stowarzyszenie Solidarni w Partnerstwie Stowarzyszenie Ziemi Grodziskiej Leader Stowarzyszenie Dolina Noteci Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Kraina Stowarzyszenie Wielkopolska Wschodnia Stowarzyszenie Światowid Towarzystwo Społeczno-Gospodarcze Dwa Stowarzyszenie Puszcza Notecka Turkowska Unia Rozwoju - T.U.R. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Wrota Stowarzyszenie Wspólnie dla przyszłości Stowarzyszenie Solna Dolina Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Dolina Lokalna Grupa Działania - Z NAMI WARTO Stowarzyszenie "Ostrzeszowska Lokalna Grupa Stowarzyszenie - Lokalna Grupa Działania "Źródło" Stowarzyszenie Długosz Królewski Czarnkowsko-Trzcianecka Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Krajna "Leader Suchy Las" 17,9 12,8 12,6 12,3 9,2 6,0 0,00 0,00 0,00 35,8 25,0 69,0 68,4 53,2 52,0 98,1 78,8 133,2 127,5 118,7 112,1 180,4 176,4 159,7 193,5 243,5 361,1 400,1 KRYTERIUM 12 Koszt szkoleń w przeliczeniu na 1 wnioskodawcę [PLN/wnioskodawca] Średni koszt zadania w zakresie przeprowadzonych szkoleń przypadający na 1 wnioskodawcę i odnoszący się do liczby operacji wybranych do dofinansowania przez LGD wynosi na terenie województwa wielkopolskiego 151,4 PLN Koszt najdroższych szkoleń wynosi powyżej 400,0 PLN (4 LGD) Koszt najtańszych szkoleń nie przekracza 20,0 PLN (6 LGD) 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 12 W.9. Występują bardzo duże różnice w kosztach jednostkowych szkoleń. Fakt ten może wynikać prawdopodobnie z różnych form prowadzenia szkoleń przez poszczególne LGD i różnej wysokości ponoszonych w związku z tym kosztów. Opisane zróżnicowanie nie zmienia jednakże faktu dużych różnic pomiędzy poszczególnymi grupami w zakresie kosztów szkoleń. R.16 Zaleca się monitoring realizacji usług szkoleniowych prowadzonych przez LGD dla których wartość tych zadań w przeliczeniu na 1 wnioskodawcę przekraczała średnią dla województwa.
KRYTERIUM 13 Liczba (ewent. średnia liczba) wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania 413 Wdrażanie LSR, złożonych do LGD, przypadająca na 1 pracownika w LGD w porównaniu z odsetkiem operacji objętych wnioskami o przyznanie pomocy finansowej w ramach działania 413, które zostały wybrane przez LGD, w ramach których świadczone były w biurze LGD usługi doradcze, a na realizację których została przyznana taka pomoc. Miarą efektywności jest liczba wniosków o przyznanie pomocy przypadająca na 1 pracownika biura LGD i odniesiona do odsetka wniosków, na które przyznana została pomoc, w ramach których świadczone były usługi doradcze. Wskaźnik oceniany według średniej dla województwa.
Stowarzyszenie Dolina Noteci Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Lokalna Grupa Działania - Z NAMI WARTO Stowarzyszenie LGD 7-Kraina Nocy i Dni Stowarzyszenie Światowid "Leader Suchy Las" Turkowska Unia Rozwoju - T.U.R. Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania KOLD Lider Zielonej Wielkopolski Stowarzyszenie "Wielkopolska z Stowarzyszenie Solidarni w Partnerstwie Stowarzyszenie Długosz Królewski Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Solna Dolina Stowarzyszenie Wielkopolska Wschodnia Stowarzyszenie Wspólnie dla przyszłości Stowarzyszenie "Ostrzeszowska Lokalna Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Puszcza Notecka Stowarzyszenie - Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Unia Nadwarciańska Między Ludźmi i Jeziorami Stowarzyszenie Dolina Wełny Wielkopolska Lokalna Grupa Działania Stowarzyszenie Ziemi Grodziskiej Leader Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Towarzystwo Społeczno-Gospodarcze 0,0% 0,0% 3,5% 2,2% 6,7% 6,7% 6,4% 6,0% 5,5% 9,2% 9,0% 8,5% 8,3% 8,0% 7,7% 12,0% 12,0% 10,9% 10,5% 14,0% 13,8% 21,1% 20,4% 19,3% 18,7% 24,8% 24,0% 29,5% 35,1% 33,3% 36,0% KRYTERIUM 13 Udział liczby wniosków o przyznanie pomocy przypadającej na 1 pracownika biura LGD, odniesiony do odsetka wniosków, na które przyznana została pomoc, w ramach których świadczone były usługi doradcze Średnia wartość przedmiotowego wskaźnika wynosi 13,6 wniosków na 1 pracownika. 12 LGD notuje wartości powyżej wyznaczonej średniej. Dość wysoka korelacja (współczynnik korelacji 0,68) pomiędzy liczbą pracowników biur LGD, a liczbą składanych wniosków o dofinansowanie, co świadczy o prawidłowej polityce kadrowej prowadzonej w poszczególnych LGD. Najlepsze LGD notują liczbę wniosków przypadających na 1 pracownika na poziomie powyżej 30, a najmniej efektywne LGD oscylują poniżej 5. 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 13 W.10. Występuje zróżnicowana sytuacja panująca w poszczególnych LGD w przypadku relacji liczby wniosków, liczby pracowników oraz ilości świadczonych usług doradczych. R.17. Zaleca się monitoring stanu zatrudnienia w biurze LGD w kontekście świadczonych usług doradczych - w grupach, które osiągnęły wartości poniżej średniej dla województwa.
KRYTERIUM 14 Odsetek wniosków o przyznanie pomocy w ramach Działania 413, w ramach których świadczone były w biurze LGD usługi doradcze, na które przyznano pomoc, w stosunku do wniosków wybranych przez LGD, w ramach których świadczone były w biurze LGD usługi doradcze. Miarą oceny jest w tym przypadku odsetek operacji, na które przyznano pomoc w stosunku do wniosków wybranych przez LGD, w ramach których świadczone były usługi doradcze. Im wyższy obliczony odsetek wniosków tym wyższa efektywność świadczonego doradztwa.
KRYTERIUM 14 Odsetek wniosków o przyznanie pomocy w ramach Działania 413, w ramach których świadczone były w biurze LGD usługi doradcze, na które przyznano pomoc, w stosunku do wniosków wybranych przez LGD, w ramach których świadczone były w biurze LGD usługi doradcze. średnia wartość w województwie wynosi 66,40%; Wynik powyżej wyznaczonej wartości średniej zanotowało 17 LGD (55,0%). w przypadku 4 grupy, przyznano pomoc w 100,0% wniosków, w ramach których świadczone były usługi doradcze,
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 14 W.11. Zauważalny jest relatywnie niski średni odsetek operacji wybranych do dofinansowania, w ramach których świadczone były usługi doradcze. R.18. Zaleca się podniesienie jakości świadczonych przez LGD usług doradczych dla wnioskodawców w zakresie całościowej procedury aplikowania o środki tj. od złożenia wniosku o dofinansowanie po podpisanie umowy wsparcia.
KRYTERIUM 15 Stan realizacji projektów współpracy. Wysokość wnioskowanej pomocy finansowej w ramach działania 421, określona na podstawie wniosków o przyznanie pomocy w ramach tego działania, w stosunku do limitu z rozporządzenia o wyborze LGD przysługującego LGD na to działanie (w %) a) Wysokość pomocy finansowej przyznanej w ramach działania 421, w stosunku do limitu z rozporządzenia o wyborze LGD przysługującego LGD na to działanie (w %) b) Wysokość wnioskowanej pomocy finansowej w ramach działania 421, określona na podstawie wniosków o płatność w ramach tego działania, w stosunku do limitu z rozporządzenia o wyborze LGD przysługującego LGD na to działanie (w %). Wskaźnik oceniany według średniej dla województwa.
Nazwa Lokalnej Grupy Działania Wysokość wnioskowanej pomocy finansowej w ramach działania 421, określona na podstawie wniosków o przyznanie pomocy w ramach tego działania, w stosunku do limitu z rozporządzenia o wyborze LGD przysługującego LGD na to działanie (w %) Wysokość pomocy finansowej przyznanej w ramach działania 421, w stosunku do limitu z rozporządzenia o wyborze LGD przysługującego LGD na to działanie (w %) Wysokość wnioskowanej pomocy finansowej w ramach działania 421, określona na podstawie wniosków o płatność w ramach tego działania, w stosunku do limitu z rozporządzenia o wyborze LGD przysługującego LGD na to działanie (w %). Stowarzyszenie Unia Nadwarciańska 102,2% 100,0% 31,6% KOLD 101,8% 63,0% 17,1% Turkowska Unia Rozwoju - T.U.R. 100,2% 10,0% 9,8% Stowarzyszenie Solna Dolina 100,0% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Zaścianek 100,0% 57,9% 47,2% Lokalna Grupa Działania - Z NAMI WARTO 100,0% 100,0% 23,4% Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Gościnna Wielkopolska 91,4% 4,7% 4,0% Stowarzyszenie - Lokalna Grupa Działania "Źródło" 70,6% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie "Ostrzeszowska Lokalna Grupa Działania" 48,7% 48,7% 4,8% Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Wrota Wielkopolski 45,9% 45,9% 2,5% Czarnkowsko-Trzcianecka Lokalna Grupa Działania 41,4% 0,0% 0,0% Między Ludźmi i Jeziorami 41,2% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Wielkopolska Wschodnia 40,1% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Solidarni w Partnerstwie 37,8% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Ziemi Grodziskiej Leader 33,8% 33,8% 10,0% Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Krajna nad Notecią 31,0% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Puszcza Notecka 30,1% 0,0% 0,0% Lider Zielonej Wielkopolski 20,5% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie LGD 7-Kraina Nocy i Dni 13,0% 10,5% 8,7% Wielkopolska Lokalna Grupa Działania Kraina Lasów i Jezior 3,9% 0,0% 0,0% "Leader Suchy Las" 0,0% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie "Wielkopolska z wyobraźnią" 0,0% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Dolina Noteci 0,0% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Dolina Wełny 0,0% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Wspólnie dla przyszłości 0,0% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Długosz Królewski 0,0% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie LGD Okno Południowej Wielkopolski 0,0% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Dolina Samy 0,0% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Kraina Trzech Rzek 0,0% 0,0% 0,0% Stowarzyszenie Światowid 0,0% 0,0% 0,0%
KRYTERIUM 15 Według stanu na koniec marca 2012 roku grupy wnioskowały o środki na działanie 421 Wdrażanie projektów współpracy stanowiące 36,0% limitu z rozporządzenia o wyborze LGD, przysługującego im na to działanie. Pomoc finansowa przyznana LGD na to działanie w województwie wyniosła średnio 16,0% budżetu. Jednocześnie na poziomie wniosków o płatność operacje zakończone stanowiły 5,0% kwoty limitu z rozporządzenia. W przypadku złożonych wniosków o dofinansowanie 14 grup uzyskało wyniki wyższe od średniej dla województwa. Na etapie przyznania pomocy 7 grup w województwie znalazło się powyżej wyznaczonej średniej. W przypadku etapu składania wniosków o płatność, wynik powyżej średniej notuje 7 grup jednakże w tym przypadku większość grup notuje wartości zerowe, które znacznie zaniżają całą średnią.
WNIOSKI I REKOMENDACJE DLA KRYTERIUM 15 W.12. Niepokojące jest zjawisko, że znaczna część LGD nie wnioskowała w badanym okresie o dofinansowanie przygotowania i realizacji projektów współpracy tym samym poziom wykorzystania budżetu w ramach tych działań jest obecnie niewielki. R.19. Zaleca się monitoring planu realizacji projektów współpracy w poszczególnych LGD zwłaszcza tych które nie wnioskowały dotychczas o ich dofinansowanie, zaleca się przyspieszenie realizacji projektów współpracy przez wszystkie LGD.
OCENA WPŁYWU REALIZACJI LSR NA ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH ORAZ METODY LEADER I JEJ WPŁYWU NA OBSZARY WIEJSKIE WIELKOPOLSKI WYNIKI CATI Wiedzę o istnieniu lokalnych grup deklaruje 55,18% ankietowanych w ramach badania telefonicznego CATI mieszkańców, ale tylko 1/3 posiada wiedzę o ich działalności. Ocena stopnia poinformowania mieszkańców o działalności LGD uznawana jest za średnią, a za najlepsze źródła informacji i promocji LGD uznano informacje przekazywane za pośrednictwem mediów (prasa, radio, TV). Mieszkańcy odczuwają potrzebę kontynuowania działań promocyjnych za pośrednictwem mediów. Rozpoznawalność marki lub znaku LGD jest niska. Tylko około 11% mieszkańców poddanych ankiecie zadeklarowało bardzo dobrą lub dobrą rozpoznawalność, jednak nie można zauważyć związku pomiędzy odsetkiem mieszkańców rozpoznających LGD, a rozpoznawalnością jego marki czy znaku.
OCENA WPŁYWU REALIZACJI LSR NA ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH ORAZ METODY LEADER I JEJ WPŁYWU NA OBSZARY WIEJSKIE WIELKOPOLSKI WYNIKI CATI W opinii badanych projekty realizowane z Programu Leader i współfinansowane przez LGD wywierają największy wpływ na generowanie nowych możliwości spędzania wolnego czasu oraz poszerzenie oferty turystycznej, a podejmowane przez LGD projekty w największym stopniu wpływają na poprawę atrakcyjności turystycznej i rekreacyjnej regionów. Zdecydowana większość mieszkańców (91%) odczuwa potrzebę kontynuacji działań prowadzonych przez lokalne grupy z jednoczesnym wskazaniem na aktywizację społeczności lokalnej oraz rozwój infrastruktury publicznej. W opinii mieszkańców najpilniejszym problemem, który powinien być rozwiązywany dzięki inicjatywom finansowanym przez LGD jest bezrobocie, a pomoc unijna powinna dotrzeć do młodzieży i kobiet.
WNIOSKI I REKOMENDACJE W. 13. Znajomość LGD wśród mieszkańców zamieszkujących obszary ich działalności jest umiarkowana R. 20. Proponuje się intensyfikację działań informacyjnych i promocyjnych dotyczących działalności LGD wśród mieszkańców, wraz z promocją marki LGD
WNIOSKI KOŃCOWE W wyniku realizacji badania stwierdzono, iż większość LGD funkcjonuje dobrze, jednakże występuje znaczne zróżnicowanie sytuacji poszczególnych LGD. Różnice odnoszą się zarówno do funkcjonowania grup jak i wdrażania posiadanych przez nie LSR. Zaleca się podjęcie działań naprawczych w 6 grupach, które uzyskały punktację poniżej ustalonego minimum po wcześniejszej szczegółowej analizie wyników tych grup w ramach poszczególnych kryteriów oceny od 1 do 7. Jednocześnie zaleca się szczegółową analizę sytuacji w grupach, które w ramach kryteriów od 8 do 15 uzyskały wyniki niższe od średniej dla województwa. Podczas oceny należy jednak mieć na uwadze fakt, iż kryteria według których oceniane były LGD, nie zawsze odzwierciedlają rzeczywistość.
Dziękujemy za uwagę! Fundeko Korbel, Krok Baściuk Sp. J. Aleje Jerozolimskie 125/127 02-017 Warszawa www.fundeko.pl, biuro@fundeko.pl Tel. 22/699 71 40, Fax. 22/207 24 56