Urządzanie lasu Spis treści Przedmowa Część I GEODEZJA I. Wiadomości ogólne A. Geodezja jako nauka B. Działy geodezji C. Układy geodezyjne D. Jednostki miar i ich zamiana 1. Miara długości, powierzchni i objętości 2. Miary kątowe E. Mapy 1. Definicja mapy 2. Skala mapy 3. Podziałka i jej zastosowanie a. Podziałka liniowa b. Podziałka poprzeczna 4. Rodzaje map F. Znaczenie geodezji w leśnictwie II. Pomiary sytuacyjne A. Ogólne zasady pomiarów B. Osnowy geodezyjne C. Pomiar obiektów metodą związków liniowych 1. Tyczenie prostych i pomiar długości a. Tyczenie prostych b. Sprzęt do pomiaru długości c. Pomiar długości w terenie płaskim d. Pomiar długości w terenie falistym 2. Tyczenie kątów prostych. Węgielnica 3. Metody pomiaru szczegółów a. Metoda domiarów prostokątnych b. Metoda przedłuŝeń
c. Metoda wcięć liniowych d. Metoda biegunowa e. Metoda wcięć kątowych 4. Zasady organizacji prac pomiarowych D. Poligonowy pomiar obiektów 1. Wiadomości ogólne 2. Teodolit a. Budowa b. Warunki konstrukcyjne c. Pomiar kąta 3. Opracowanie wyników pomiarów poligonowych E. Pomiary busolowe 1. Wiadomości ogólne 2. Instrument busolowy a. Busola b. Dalmierz Reichenbacha c. Koło pionowe 3. Busolowy pomiar szczegółów 4. Opracowanie wyników pomiarów busolowych F. Rysowanie map sytuacyjnych 1. Wiadomości ogólne o kartowaniu i reprodukcji map 2. Koordynatograf i digimetr 3. Pantograf G. Obliczanie powierzchni pomierzonych obiektów 1. Sposób analityczny 2. Sposób graficzny 3. Sposób kombinowany 4. Sposób mechaniczny 5. Wyrównanie wyników obliczeń III. Pomiary wysokościowe A. Wiadomości ogólne B. Rodzaje niwelacji 1. Niwelacja geometryczna 2. Niwelacja trygonometryczna 3. Inne rodzaje niwelacji
C. Niwelatory D. Zastosowania niwelacji 1. Niwelacja trasy 2. Sporządzanie przekrojów podłuŝnych i poprzecznych IV. Pomiary sytuacyjno-wysokościowe A. Rodzaje pomiarów sytuacyjno-wysokościowych B. Niwelacja terenowa 1. Niwelacja metodą punktów rozproszonych 2. Niwelacja siatkowa C. Tachimetria 1. Zasady pomiarów tachimetrycznych 2. Tachimetry a. Teodolit uniwersalny b. Tachimetry typu Dahlta c. Tachimetry elektroniczne 3. Organizacja pracy w terenie 4. Obliczenia tachimetryczne i kreślenie warstwie D. UŜytkowanie map sytuacyjno-wysokościowych V. Pomiary realizacyjne A. Tyczenie linii oddziałowej B. Projektowanie i wytyczanie na gruncie działek (zrębów) o określonych rozmiarach VI. Fotogrametria i fotointerpretacja A. Wiadomości ogólne B. Fotogrametria 1. Podział fotogrametrii 2. Techniki fotograficzne 3. Rodzaje zdjęć lotniczych 4. Ocena zdjęcia lotniczego 5. Ustalanie skali zdjęć lotniczych 6. Identyfikacja treści zdjęć lotniczych 7. Stereoskopowe odczytywanie zdjęć a. Zasada widzenia stereoskopowego b. Stereoskop lustrzany ze śrubą paralaktyczną c. Układanie zdjęć pod stereoskopem
8. Fotogrametryczne metody sporządzania map a. Metoda kombinowana b. Metoda uniwersalna 9. Fotogrametria w urządzaniu lasu a. Wykorzystanie zdjęć w taksacji leśnej b. Ustalanie granic wyłączeń c. Inne zastosowanie fotogrametrii C. Fotointerpretacja dla potrzeb ochrony lasu VII. Globalny System Pozycyjny - GIS (Global Positioning System) 68 VIII. Systemy informacji przestrzennej Część II POMIAR DRZEW I DRZEWOSTANÓW I. Pomiar drzewa leŝącego A. Charakterystyka obiektu pomiaru 1. Pojęcie pnia i strzały 2. Kształt strzał a. Geometryczne bryły obrotowe b. Kształt przekroju podłuŝnego strzał c. Kształt przekroju poprzecznego strzał B. Określanie miąŝszości strzały i części strzały 1. Wzory zwykłe a. Wzór środkowego przekroju b. Wzór Hossfelda 2. Wzory sekcyjne C. Dokładność wzorów dendrometrycznych 1. Definicje błędów 2. Teoretyczna dokładność wzorów dendrometrycznych 3. Empiryczna dokładność wzorów dendrometrycznych D. Wykonywanie pomiarów na drzewie leŝącym 1. Pomiar długości 2. Pomiar grubości 3. Określanie powierzchni przekroju poprzecznego E. Pomiar miąŝszości róŝnych sortymentów drewna F. Sposoby pomiaru miąŝszości oparte na zasadach fizyki II. Pomiar drzewa stojącego
A. Pomiar grubości B. Pomiar wysokości 1. Zasada geometryczna 2. Zasada trygonometryczna C. Pierśnicowa liczba kształtu 1. Definicja i rodzaje liczb kształtu 2. ZaleŜność pierśnicowej liczby kształtu strzały od niektórych cech drzewa 3. Określanie pierśnicowej liczby kształtu drzewa D. Określanie miąŝszości drzewa stojącego 1. Tablice liczb kształtu 2. Tablice miąŝszości 3. Wzór Denzina E. Określanie miąŝszości strzały i części strzały bez kory III. Pomiar drzewostanu A. Zasady ogólne B. Określanie elementów miąŝszości 1. Pomiar pierśnic 2. Przeciętny przekrój drzewostanu 3. Przeciętna pierśnica drzewostanu 4. Pierśnicowe pole przekroju drzewostanu ( a. Sposób wymagający pomiaru pierśnic wszystkich drzew b. Sposób liczenia drzew c. Sposób powierzchni próbnych d. Sposób Bitterlicha 5. Pomiar wysokości a. Średnia wysokość drzew w stopniach pierśnic b. Średnia wysokość drzewostanu c. Stałe krzywe wysokości 6. Pomiar grubości kory. Procent grubości kory 7. Pierśnicowa liczba kształtu a. Określanie pierśnicowej liczby kształtu dla stopni pierśnic b. Pierśnicowa liczba kształtu drzewostanu 8. Wysokość kształtu C. Określanie miąŝszości drzewostanu 1. Podział metod
2. Metody pomiarowe i pomiarowo-szacunkowe a. Metody drzew próbnych b. Zastosowanie tablic miąŝszości c. Wykorzystanie wzorów empirycznych 3. Metody szacunkowe 4. MiąŜszość drzewostanu na pniu bez kory a. Zastosowanie procentu miąŝszości kory b. Zastosowanie tablic miąŝszości c. Wykorzystanie wzorów empirycznych 5. MiąŜszość sortymentów drzewostanu na pniu a. Zastosowanie tablic sortymentowych Borzemskiego b. Zastosowanie tablic miąŝszości i zbieŝystości dłuŝyc kłód i wyrzynków Radwańskiego IV. Określanie wieku drzewa i drzewostanu A. Wiek drzewa 1. Liczenie okółków 2. Liczenie słojów na przekroju poprzecznym pnia B. Wiek drzewostanu V. Określanie przyrostu drzewa i drzewostanu A. Przyrost drzewa 1. Określanie przyrostu elementów miąŝszości a. Grubość b. Długość 2. Określanie przyrostu miąŝszości a. Sposoby zwykłe b. Sposoby sekcyjne B. Przyrost drzewostanu 1. Wiadomości wstępne a. Pojęcie przyrostu miąŝszości drzewostanu b. Rodzaje przyrostu miąŝszości c. Podział metod określania przyrostu miąŝszości drzewostanu 2. Określanie wstecz bieŝącego przyrostu miąŝszości drzewostanu przez pomiar jednorazowy w końcu okresu a. Metody pomiarowe. Zastosowanie tablic miąŝszości (sposób Grochowskiego) b. Metody szacunkowe. Zastosowanie tablic zasobności
Część III PODSTAWY URZĄDZANIA LASU I. Wiadomości wstępne 1. Pojęcie i zadania urządzania lasu 2. Pojęcie gospodarstwa leśnego 3. Funkcje lasu i cele gospodarstwa leśnego 4. Stan lasów w Polsce 5. Specyfika gospodarstwa leśnego i produkcji leśnej II. Czynniki produkcji i ich rola w organizacji gospodarstwa leśnego III. Podstawy organizacji ładu czasowego 1. Ład czasowy a intensyfikacja produkcji leśnej 2. Ład czasowy a równomierność dochodów a. Obręb gospodarczy b. Model lasu normalnego i jego ocena c. Model lasu rzeczywistego IV. Podstawy systemizacji lasu 1. Pojęcie i zadania ładu przestrzennego 2. Metoda kierunku cięć 3. Jednostki systemizacyjne, podział powierzchniowy 4. Nieprawidłowości w przestrzennym rozmieszczeniu drzewostanów V. Podstawy przyrodnicze urządzania lasu 1. Klimat, gleba, zasięgi drzew 2. Rejonizacja przyrodniczoleśna 3. Metody oznaczania jakości siedlisk leśnych 4. Klasyfikacja siedlisk leśnych w Polsce VI. Metody urządzania lasu 1. Metody obrębowe 2. Metody drzewostanowe 3. Metody strukturalne Część IV TECHNIKA PRAC URZĄDZENIOWYCH I. Operat urządzania lasu II. Zasady sporządzania planu urządzenia lasu A. Podział i kolejność prac urządzeniowych B. Prace przygotowawcze
1. Weryfikacja dokumentów katastralnych 2. Prace glebowosiedliskowe 3. Analiza i korekta istniejącego podziału powierzchniowego 4. Aktualizacja zasięgu i lokalizacji obszarów chronionych C. Taksacja drzewostanów 1. Zasady tworzenia wyłączeń leśnych 2. Elementy taksacyjne drzewostanu i sposoby ich określania a. Struktura (budowa) pionowa b. Skład gatunkowy c. Zmieszanie d. Wiek e. MiąŜszość f. Stopień (wskaźnik, czynnik) zadrzewienia g. BieŜący przyrost miąŝszości h. Jakość drzewostanu i. Przeciętna wysokość i pierśnica, klasa bonitacji siedliska j. Zwarcie, luki k. Podrost, nalot, podszyt l. Pochodzenie m. Opis wyłączeń obejmujących grunty nieleśne n. Wskazówki gospodarcze na najbliŝszy okres gospodarczy (10-lecie) 3. Technika sporządzania opisów taksacyjnych D. Prace kameralne 1. Opracowanie materiałów i zestawień inwentaryzacyjnych oraz sporządzanie map leśnych b. Sporządzanie oryginału opisów taksacyjnych c. Wykonywanie map przeglądowych d. Rejestr powierzchniowy e. Tabela klas wieku f. Inne zestawienia g. Technika komputerowa w urządzaniu lasu 2. Zasady opracowywania ogólnej części operatu a. Ogólna charakterystyka lasu b. Analiza gospodarki przeszłej c. Podstawy gospodarki przyszłej
3. Sporządzanie szczegółowych planów zagospodarowania lasu a. Plan cięć b. Plan hodowli lasu c. Plan ochrony lasu d. Plan ubocznego uŝytkowania lasu e. Plan zagospodarowania turystycznego f. Inne plany (aneksy) III. Nowoczesne metody taksacji lasu 1. Metoda statystyczna 2. Metoda fotolotnicza 3. Metody kombinowane 4. Wielkoobszarowa inwentaryzacja lasu IV. Organizacja urządzania lasu w Polsce 1. Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej 2. Rewizja planów urządzenia lasu V. Zasady urządzania lasów rezerwatowych oraz lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa 1. Plany ochrony parków narodowych i rezerwatów przyrody 2. Urządzanie lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa VI. Wykaz waŝniejszych symboli i skrótów stosowanych w opisach taksacyjnych Literatura