Wymagania edukacyjne z geografii Klasa I (zakres podstawowy) Liceum Ogólnokształcące Sióstr Salezjanek w Ostrowie Wielkopolskim (nowa podstawa programowa) I. INFORMACJE PODSTAWOWE NAUCZYCIEL PROGRAM PODRĘCZNIK Przemysław Zimniak Program nauczania geografii w zakresie podstawowym Ciekawi świata II. WYMAGANIA programowe z przedmiotu określone są według następujących poziomów: Wymagania (P) obejmują wiadomości i umiejętności, które umożliwiają uczniowi świadomy udział w lekcji, a także wykonywanie przez ucznia prostych zadań związanych z życiem codziennym, określają wiadomości i umiejętności ważne i najbardziej uniwersalne, stosunkowo łatwe do opanowania i użyteczne w życiu codziennym oraz niezbędne do kontynuowania nauki na wyższych poziomach. Wymagania (R) dotyczą wiadomości i umiejętności trudniejszych, wspierających tematy. Pośrednio mogą być użyteczne w pozaszkolnej działalności ucznia, zakładają opanowanie pełnego zakresu treści kształcenia. Określają wiadomości i umiejętności trudne do przyswojenia, złożone o charakterze problemowym, obejmują wiadomości i umiejętności wykraczające ponad treści zawarte w podręczniku. Dotyczą zagadnień szczególnie złożonych i twórczych naukowo. Wskaże na mapie świata (lub kontynentu) i poda nazwę najmłodszego państwa świata, Wskaże na mapie oraz poda nazwy państw sąsiadujących z Polską, Wymienia nazwy mierników ekonomicznych oraz nazwy mierników społecznego rozwoju państw, Wymieni główne cechy państw o gospodarce wysoko-, średnio- i słaborozwiniętej, Klasyfikacja państw świata Wymagania edukacyjne Wskaże na mapie oraz poda nazwy państw powstałych po rozpadzie ZSRR i Jugosławii, Omówi zróżnicowanie krajów świata według PKB per capita oraz według wskaźnika HDI, Scharakteryzuje strukturę gospodarki wybranych krajów średnio- i słaborozwiniętych, Omówi wybrane przykłady procesów integracji oraz procesów dezintegracji państw świata.
Scharakteryzuje strukturę gospodarki wybranych krajów wysokorozwiniętych, Wyjaśni pojęcie globalizacji, Wskaże pozytywne oraz negatywne skutki globalizacji. Wymieni czynniki wpływające na zmiany gęstości zaludnienia, Na przykładach ze świata wykaże działanie barier osadniczych, Poda ogólną liczbę ludności Ziemi oraz na poszczególnych kontynentach, Przedstawi zmiany zaludnienia na poszczególnych kontynentach, Przedstawi zróżnicowanie wskaźnika przyrostu naturalnego w krajach o różnym stopniu rozwoju Przedstawi zróżnicowanie wskaźnika dzietności na świecie, Rozpozna (na wykresie lub w tabeli) fazy rozwoju demograficznego i scharakteryzuje je, używając przykładów ze świata, Wyjaśni pojęcie eksplozji demograficznej, Omówi skutki eksplozji demograficznej, posługując się przykładami z wybranych krajów, Wymieni mierniki aktywności zawodowej oraz zdefiniuje strukturę zatrudnienia ludności, Przedstawi zróżnicowanie struktury zatrudnienia ludności na poszczególnych kontynentach, Wymieni rodzaje migracji, Przedstawi przestrzenne zróżnicowanie migracji na Ziemi. Ludność Urbanizacja Stosując przykłady ze świata, przedstawi działanie naturalnych oraz ekonomiczno-społecznych atrakcji osadniczych, Przedstawi zróżnicowanie rozmieszczenia ludności według długości oraz szerokości geograficznej, Omówi proces starzenia się społeczeństw w wybranych krajach, Przedstawi typy społeczeństw wyróżnione na podstawie struktury wg wieku i płci, Omówi różnice wykształcenia ludności w wybranych krajach, Wykaże wpływ wykształcenia ludności na przyrost naturalny oraz strukturę społeczną ludności, Wyjaśni pojęcie oraz przyczyny regresu demograficznego, Przedstawi skutki regresu demograficznego, posługując się przykładami z wybranych krajów, Wykaże zróżnicowanie bezrobocia w Omówi sposoby skutecznej walki z bezrobociem w różnych krajach, Wykaże pozytywne oraz negatywne skutki migracji, stosując przykłady z różnych krajów.
Przedstawi przyczyny urbanizacji w krajach słabo- i wysokorozwiniętych, Omawia etapy urbanizacji, Przedstawia rozmieszczenie największych miast świata, Charakteryzuje typy miast w przeszłości i obecnie, Charakteryzuje główne odmiany człowieka, Wyjaśnia terminologię dotyczącą zróżnicowania grup etnicznych, Wyjaśnia terminologię dotyczącą klasyfikacji języków świata, Charakteryzuje rozmieszczenie na Ziemi głównych rodzin językowych, Wymienia oraz charakteryzuje religie o największej liczbie wyznawców, Wykazuje wpływ chrześcijaństwa na gospodarkę, Wykazuje wpływ hinduizmu oraz islamu na życie społeczne i gospodarcze, Wskazuje miejsca i regiony, w których często wybuchają konflikty zbrojne, Omówi współczesne zagrożenie świata terroryzmem. Omówi zróżnicowanie wskaźnika urbanizacji na świecie, Charakteryzuje skutki urbanizacji, Przedstawia i uzasadnia rozmieszczenie megaregionów miejskich, Wykazuje zróżnicowanie poziomu życia ludności miejskiej w krajach o różnym stopniu rozwoju Przedstawia rozmieszczenie głównych oraz mieszanych odmian człowieka, Uzasadnia zróżnicowanie narodowościowe społeczeństw wybranych krajów świata, Wskazuje języki dominujące na poszczególnych kontynentach, Uzasadnia rozpowszechnienie na Ziemi pewnych języków, Przedstawia terytorialne zróżnicowanie religijne ludności, Omawia zmiany ilościowe wyznawców wybranych religii, Wykaże wpływ judaizmu na życie społeczne, Wykaże wpływ konfucjanizmu na życie społeczne i gospodarkę, Wyjaśni rolę organizacji międzynarodowych w rozwiązywaniu i likwidacji konfliktów zbrojnych, Scharakteryzuje wybrane, współcześnie trwające konflikty zbrojne. Działalność gospodarcza na świecie rolnictwo Wymieni funkcje rolnictwa oraz sposoby uprawy ziemi, Wykaże wpływ ukształtowania Wykaże wpływ klimatu oraz gleb na rozwój rolnictwa, Scharakteryzuje obszary
powierzchni oraz stosunków wodnych na rozwój rolnictwa, Wymieni czynniki społeczno gospodarcze warunkujące rozwój rolnictwa, Wykaże wpływ struktury wielkościowej i własnościowej gospodarstw oraz struktury użytkowania ziemi na rozwój rolnictwa, Klasyfikuje rośliny uprawiane przez człowieka, Scharakteryzuje uprawę zbóż na świecie, Klasyfikuje zwierzęta hodowane przez człowieka, Scharakteryzuje chów bydła na świecie, Podaje różne klasyfikacje gospodarki rolnej, Wykazuje na przykładach ze świata podobieństwa i różnice między gospodarką rolną towarową i naturalną, Wyjaśnia pojęcie GMO, Charakteryzuje zieloną oraz tęczową rewolucję rolną, Wymienia różne systemy żywieniowe na świecie, Wyjaśnia przyczyny braku żywności na świecie, Wymieni funkcje lasów w gospodarce i w przyrodzie, Omówi lesistość poszczególnych kontynentów, Wymieni organizmy wydobywane przez człowieka z wody, Wyjaśni pojęcia: rybactwo, rybołówstwo, akwakultura, marikultura, Wskaże państwa o największych połowach, Przedstawi i uzasadni zmiany wielkości światowych połowów. o dużym potencjale rozwoju rolnictwa, Wykaże wpływ chemizacji i mechanizacji na rozwój rolnictwa, Na przykładzie UE wykaże wpływ polityki na rolnictwo, Scharakteryzuje uprawę roślin przemysłowych na świecie, Scharakteryzuje uprawę używek, owoców i warzyw na świecie, Scharakteryzuje chów trzody chlewnej na świecie, Scharakteryzuje chów owiec i drobiu na świecie, Wykazuje na przykładach ze świata podobieństwa i różnice między gospodarką rolną intensywną i ekstensywną, Na przykładach ze świata wykazuje cechy oraz znaczenie gospodarki rolnej ekologicznej, Omówi rozmieszczenie upraw GMO na świecie, Przedstawi korzyści i zagrożenia niesione przez GMO, Charakteryzuje zmiany liczby osób głodujących i niedożywionych na świecie, Scharakteryzuje gospodarkę drewnem na świecie, Przedstawi sposoby przeciwdziałania nadmiernej deforestacji, Wskaże i uzasadni rozmieszczenie żyznych akwenów Wszechoceanu, Scharakteryzuje konsumpcję ryb na świecie, omówi zagrożenia wynikające z akwakultury, Przedstawi wykorzystanie i stan światowych zasobów Wszechoceanu.
Działalność gospodarcza na świecie przemysł Przedstawia klasyfikację surowców mineralnych i wymienia surowce mineralne energetyczne, Charakteryzuje rozmieszczenie występowania i wydobycia bituminów (ropy naftowej i gazu ziemnego) na świecie, Przedstawia strukturę surowcową światowej produkcji energii elektrycznej, Omawia zmiany światowej produkcji energii elektrycznej, wymienia największych producentów energii elektrycznej, Wskazuje odnawialne źródła energii elektrycznej, Charakteryzuje światową hydroenergetykę, Wymienia czynniki lokalizacji zakładów przemysłowych, Charakteryzuje współczesny rozwój tradycyjnych gałęzi i branż przemysłu, Przedstawia funkcje przemysłu, Wymienia rodzaje okręgów przemysłowych i wskazuje ich przykłady ze świata, Wyjaśnia pojęcie: przemysł zaawansowanych technologii (przemysł high-tech), Wymienia branże przemysłu hightech, Wskazuje nowe formy organizacji przestrzennej przemysłu high-tech, Przedstawia korzyści wynikające z tworzenia się i działania klastrów. Charakteryzuje rozmieszczenie występowania i wydobycia węgli (kamiennego i brunatnego) na świecie, Omawia rozmieszczenie wydobycia wybranych rud metali, Omawia światowe zużycie energii elektrycznej per capita, Charakteryzuje produkcję energii elektrycznej w różnych krajach wg rodzajów elektrowni, Omawia rolę elektrowni wiatrowych, słonecznych i geotermalnych w światowej produkcji energii elektrycznej, Uzasadnia konieczność coraz szerszego stosowania odnawialnych źródeł energii elektrycznej, Charakteryzuje etapy rozwoju przemysłu, Charakteryzuje rozwój wybranych, nowoczesnych branż przemysłowych, Omawia rozmieszczenie współczesnych obszarów koncentracji przemysłu, Charakteryzuje wybrane okręgi przemysłowe świata, Omawia czynniki lokalizacji zakładów przemysłu high-tech, Omawia rozmieszczenie przemysłu high-tech na świecie, Wykazuje wpływ rozwoju przemysłu high-tech na poziom życia ludności oraz stopień rozwoju gospodarczego kraju. Działalność gospodarcza na świecie usługi
Przedstawia klasyfikację usług, Wykazuje rolę usług w krajach o różnym stopniu rozwoju Przedstawia klasyfikację transportu lądowego, Charakteryzuje transport drogowy w Wyjaśnia nazewnictwo związane z transportem wodnym, Charakteryzuje transport wodny śródlądowy w krajach o różnym stopniu rozwoju Wymienia ładunki przewożone transportem lotniczym oraz przesyłowym, Charakteryzuje transport lotniczy w Przedstawia klasyfikację łączności, Wyjaśnia rolę telefonii w światowym transferze informacji, Wyjaśnia pojęcia: bilans handlowy, bilans płatniczy, saldo bilansu, Przedstawia strukturę towarową światowego handlu, Wymienia kraje najchętniej odwiedzane przez turystów, Charakteryzuje światowy ruch turystyczny, Wskaże walory turystyczne własnej okolicy, Przedstawi stan zagospodarowania turystycznego w otoczeniu. Omawia stan usług edukacyjnych oraz zdrowotnych w krajach o różnym stopniu rozwoju Uzasadni podział usług na III i IV sektor, Charakteryzuje transport kolejowy w Wyjaśnia rolę transportu lądowego w gospodarce narodowej wybranych krajów, Charakteryzuje transport morski w Wyjaśnia rolę transportu wodnego w gospodarce narodowej wybranych krajów, Charakteryzuje transport przesyłowy w Wyjaśnia rolę transportu lotniczego i przesyłowego w gospodarce narodowej wybranych krajów, Przedstawia rolę telekomunikacji komputerowej w światowym transferze informacji, Omawia współczesne tendencje zmian w światowej telekomunikacji, Omawia strukturę geograficzną światowego handlu, Wyjaśnia rolę usług w handlu międzynarodowym, Przedstawia wybrane regiony turystyczne świata, Wyjaśnia rolę turystyki w gospodarce narodowej, Wskaże źródła it dotyczące okolicy (obiekty oraz publikacje), Ocenia rozwój turystyki we własnej okolicy. III. SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA A. OBSZARY AKTYWNOŚCI UCZNIA PODLEGAJĄCE OCENIE:
a) Test polega na jednokrotnym lub wielokrotnym wyborze poprawnych odpowiedzi. Zawiera materiał całego działu. b) Sprawdzian może mieć różną formę, obejmuje materiał całego działu. c) Kartkówki obejmują nie więcej niż trzy ostatnie tematy. Trwają 5 20 minut i mogą być wcześniej niezapowiedziane. Kartkówki uczeń nie poprawia. d) Odpowiedź ustna polega na sprawdzeniu bieżącej wiedzy (do trzech ostatnich tematów). Polega na omówieniu go zagadnienia i odpowiedzi na pytania. e) Zadanie domowe praca wykonana przez ucznia w domu. f) Projekty prace długoterminowe, wykonane przez ucznia w domu, prezentowane lub omówione na zajęciach. g) Referaty i materiały pomocnicze prace wyszukane lub zrobione przez ucznia w domu. B. Wszystkie oceny wystawiane są według następującej skali procentowej: 96-100% celujący 90-95 % bardzo dobry 75-89 % dobry 55-74 % dostateczny 40-54 % dopuszczający 0-39 % niedostateczny C. Przypisuje się następujące wagi za poszczególne formy aktywności: x 7 konkursy, olimpiady; x 5 testy, sprawdziany, projekty; x 3 odpowiedzi, kartkówki; x 2 zadania domowe, referaty, praktyczne umiejętności. D. Na ocenę okresową i końcoworoczną uczeń pracuje systematycznie; nie ma możliwości zmiany oceny w wyniku jednorazowego przygotowania się z określonej części materiału. E. Podstawą wystawienia oceny okresowej jest średnia ważona wszystkich ocen otrzymanych w tym czasie, wg wzoru: S X 1 W1 X 2 W2 X W W W 1 2 n n W n Gdzie: X 1,X 2 X n są otrzymanymi ocenami (1,2,3,4,5,6) za daną formę aktywności W 1,W 2 W n są przypisanymi wagami Zależność oceny okresowej od średniej ważonej:
Średnia ważona S S 1,59 1,6 S 2,59 2,6 S 3,59 Ocena niedostateczny dopuszczający dostateczny 3,6 S 4,59 dobry 4,6 S 5,6 < S bardzo dobry celujący Ocenę końcoworoczną obliczamy wg wzoru: S = 0,5 x średnia ważona I okresu + 0,5 x średnia ważona II okresu Ocenianie bieżące ma na celu monitorowanie pracy ucznia oraz służy przekazaniu informacji o jego bieżących osiągnięciach edukacyjnych. Nauczyciel za prace pisemne (testy, sprawdziany, kartkówki) wystawia ocenę cząstkową na pracy ucznia wraz z % udziałem zdobytych punktów, zgodnie z przeliczeniem % udziału zdobytych punktów na ocenę szkolną według obowiązującego systemu oceniania szkolnego i wskazuje uczniowi w formie ustnej błędy oraz braki w przyswajaniu wiedzy. W przypadku prac domowych, odpowiedzi ustnych, realizacji projektów ocena uzasadniana jest przez nauczyciela w formie ustnej. Na prośbę ucznia lub rodzica/ prawnego opiekuna wystawione oceny mogą zostać uzasadnione pisemnie bez względu na ocenianą formę aktywności ucznia. Oceny bieżące wyrażone stopniami szkolnymi wpisywane są do dziennika internetowego używając oznaczenia cyfrowego. Przemysław Zimniak nauczyciel geografii