RAPORT Z DZIAŁALNOŚCI SEPA POLSKA CZERWIEC 2007- WRZESIEŃ 2007 Cyrkulacja: Zarząd ZBP, Grupy Robocze SEPA PL, NBP, KIR S.A, MF Historia Dokumentu Szczegóły Wersja Autor Konsultacje Data Wersja wstępna 1.0 Dominika Duziak Elżbieta Oleszczuk, Paweł Widawski Wersja 2.0 Dominika Duziak Członkowie SEPA zatwierdzona przez Forum Polska SEPA Forum Polska po poprawkach 3.09.2007 10.09.2007 Zatwierdził: Remigiusz W. Kaszubski 1
Spis zawartości: I. Sekretariat SEPA Polska 3 1. Bieżąca koordynacja prac Grup Roboczych 3 2. Cyrkulacja dokumentacji oraz informacji, przeprowadzanie konsultacji pomiędzy bankami. 3 3. Przyjęcie PKUS do grona ciał konsultacyjnych SFP 4 4. Organizacja konferencji Praktyczne Aspekty Implementacji SEPA w Polsce 4 5. Organizacja NASO 5 6. Problem SEPA Reachability 5 7. Prace związane z budową strony internetowej SEPA Polska 9 8. Krajowy Plan Implementacji i Migracji SEPA w Polsce 9 9. Stosowanie identyfikatora IBAN do oznaczania rachunków bankowych 10 II. Grupy Robocze SEPA Polska 11 1. Grupa Robocza ds. Polecenia Przelewu SEPA 11 2. Grupa Robocza ds. Polecenia Zapłaty SEPA 13 3. Grupa Robocza ds. Kart SEPA 14 4. Grupa Robocza ds. Infrastruktury SEPA 14 5. Grupa Robocza ds. SECA 15 III. Podsumowanie 15 IV. Załączniki: 16 2
I. Sekretariat SEPA Polska Prace Sekretariatu SEPA Polska w III kwartale 2007 roku koncentrowały się na następujących zagadnieniach: 1. Bieżąca koordynacja prac Grup Roboczych W trzecim kwartale br. odbywały się głównie spotkania Grupy Roboczej ds. Polecenia Przelewu SEPA. Kilkakrotnie spotykało się jedynie Prezydium, które, zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami, określa kierunki prac całej Grupy. Szczegółowe informacje nt. prac Grup znajdują się w sekcji II niniejszego raportu. 2. Cyrkulacja dokumentacji oraz informacji, przeprowadzanie konsultacji pomiędzy bankami. A/ Do wszystkich Zarządów Banków- Członków Związku Banków Polskich przesłano List otwarty EPC w sprawie przystępowania do Systemów Płatności SEPA. B/ Zgodnie z ustanowioną przez EPC formą i procedurą, wykonano tłumaczenie formularza zgody polecenia zapłaty SEPA. Projekt został przesłany do Członków Grupy Roboczej z prośbą o weryfikację ( Przykładowy formularz dokumentu Zgody na obciążanie rachunku Poleceniem Zapłaty SEPA stanowi załącznik nr 1, po zatwierdzeniu przez SEPA Forum Polska zostanie przekazany do EPC jako oficjalna polska wersja formularza zgody polecenia zapłaty SEPA ). C/ Przeprowadzono drugą część komunikacji z władzami publicznymi. Przesłano do właściwych organów i ministerstw list zawierający informacje pozyskane na konferencji organizowanej przez Komisję Europejską dla przedstawicieli administracji publicznej ( notatka z tej konferencji prezentowana była jako załącznik do materiałów III SEPA Forum Polska). C/ Sekretariat przeprowadził konsultacje dotyczące: - SEPA Online Payments: odpowiedzi udzieliło 5 banków oraz KIR S.A. Zestawienie zostało przesłane do EPC. 3
- SEPA Direct Debit Rulebook; aspekty B2B - Odpowiedzi udzielił 1 bank, stanowisko przesłano do EPC. - Sekretariat przekazywał również kilkakrotnie Krajowy Plan Implementacji i Migracji SEPA do konsultacji z Grupami Roboczymi, jednak i tu liczba odpowiedzi była ograniczona. 3. Przyjęcie PKUS do grona ciał konsultacyjnych SFP W trakcie konsultacji Krajowego Planu Implementacji i Migracji SEPA z organizacją SWIFT, reprezentowaną na szczeblu krajowym przez Polski Komitet Użytkowników SWIFT, Sekretariat SEPA Polska otrzymał następującą propozycję: Mając na uwadze rolę, znaczenie i plany SWIFT w odniesieniu do projektów realizowanych w europejskim systemie płatniczym, proponuje się: 1. rozszerzenie SEPA Forum Polska o przedstawiciela Polskiego Komitetu Użytkowników SWIFT(PKUS), działającego przy Związku Banków Polskich forum polskich użytkowników SWIFT. 2. rozszerzenie listy ciał konsultacyjnych SEPA Forum Polska o PKUS. Dzięki unikatowej wiedzy, doświadczeniu i kontaktom członków PKUS w zakresie standardów, usług i infrastruktury SWIFT, ta propozycja znakomicie wspiera cele postawione przed SEPA Forum Polska w zakresie między innymi: - przygotowania krajowego planu wdrożenia SEPA - określenia kamieni milowych projektu, harmonogramu migracji - opracowania strategii testowania, w tym scenariuszy testowania - wsparcia procesu wdrożenia SEPA we własnych instytucjach - budowy wspólnej krajowej platformy komunikacji. Sekretariat SEPA Polska przekazał propozycję Członkom SEPA Forum Polska i, po uzyskaniu aprobaty SFP, zaprosił PKUS do grona ciał konsultacyjnych SEPA Polska, a Panią Grażynę Cheetham, Przewodniczącą Prezydium PKUS do uczestnictwa w Forum w charakterze stałego obserwatora. 4. Organizacja konferencji Praktyczne Aspekty Implementacji SEPA w Polsce Sekretariat SEPA Polska prowadził działania związane z organizacją konferencji Praktyczne Aspekty Implementacji SEPA w Polsce ( Program konferencji stanowi załącznik nr 2). 4
5. Organizacja NASO W dniu 8 sierpnia EPC opublikowało zestaw dokumentacji dotyczącej procesu przystępowania banków do SEPA Credit Transfer Scheme, w tym m.in. Przewodnik po procesie przystępowania. Sekretarz SEPA Polska podjął prace związane w pierwszej kolejności z tłumaczeniem tych dokumentów, następnie z analizą oraz przygotowaniem odpowiednich opracowań oraz organizacją formalno- techniczną NASO. Zgodnie z wytycznymi EPC, jednym z uczestników procesu przystępowania jest NASO- Krajowa organizacja wpierająca banki w procesie przystępowania. Koncepcja NASO została przedstawiona na III spotkaniu SEPA Forum Polska, a następnie Zarządowi ZBP i uzyskała aprobatę. Sekretarz SEPA Polska opracował dokumentację związaną z funkcjonowaniem NASO, w szczególności zaś Procedurę przystępowania banków polskich do SCT Scheme ( Projekt procedury przystępowania stanowi załącznik nr 3, dokument konstytuujący NASO- załącznik nr 4 ; dokumenty te wymagają zatwierdzenia SEPA Forum Polska oraz Zarządu ZBP). Dla celów kontaktów z EPC, utworzono skrzynkę kontaktową o adresie naso@zbp.pl. Sekretariat SEPA Polska nawiązał konsultacje z Sekretariatem EPC w sprawach dotyczących procedury przystępowania. Ogólny harmonogram przystępowania stanowi załącznik do Krajowego Planu Implementacji i Migracji ( załącznik nr 5). 6. Problem SEPA Reachability Podczas spotkania Grupy Roboczej ds. Polecenia Przelewu SEPA w dniu 7 sierpnia br. zdefiniowano problem tzw. SEPA Reachability, mający kluczowe znaczenie dla implementacji polecenia przelewu SEPA w Polsce. W efekcie tego Sekretariat podjął następujące działania: A/ w pierwszej kolejności przesłano do wszystkich Członków Grupy Roboczej ds. Polecenia Przelewu list o następującej treści, wyjaśniający problematyczną kwestię: (...)Na ostatnim posiedzeniu Grupy w dniu 7 sierpnia br miała miejsce bardzo istotna dla polskiego sektora bankowego dyskusja dotycząca interpretacji zapisów Rulebooka w zakresie obowiązku posiadania zarówno zdolności odbioru jak i wysyłania komunikatów SEPA (reachability) jako warunku przystąpienia banku do Schematu SEPA Credit Transfer. 5
Wiele banków bowiem, opierając się na zapisach Rulebooka 2.2 rozpoczęła przygotowania do przystąpienia do Schematu Polecenia Przelewu SEPA posiadając w początkowej fazie jedynie zdolność odbioru. Na spotkaniu omawiano zmienione przez Zgromadzenie Plenarne EPC zapisy Rulebooka SCT w wersji 2.3. Nowy zapis (w punkcie 5.3) stanowi, że każdy Uczestnik zaoferuje usługi związane z Schematem zarówno jako bank zleceniodawca płatności jak i bank beneficjent [ Each Participant shall offer services relating to the Scheme in the capacity of both Originator Bank and Beneficiary Bank. ]. Zapis ten oznacza obowiązek zapewnienia zarówno zdolności odbioru jak i wysyłania komunikatów SEPA. Nowy zapis Rulbooka w wersji 2.3 jest odmienny od tego z wersji poprzedniej 2.2, który wymagał jako warunku jedynie zapewnienia zdolności odbioru. [ Each Participant shall offer services relating to the Scheme in the capacity of Beneficiary Bank. A Participant may also offer services relating to the Scheme in the capacity of Originator Bank. ]. Wcześniejszy zapis był oczywiście znaczenie korzystniejszy dla banków, które zdecydowały o dwufazowej drodze do osiągnięcia pełnej zdolności operacyjnej SEPA. Dlatego też nowy zapis wywołał duże niezadowolenie wśród przedstawicieli banków tym bardziej, że List otwarty do Banków planujących przystąpienie do Systemów Polecenia Przelewu SEPA i Polecenia Zapłaty SEPA opublikowany przez EPC w dniu 31 maja 2007 stanowi co następuje: Uruchamiając System Polecenia Przelewu SEPA, EPC jako priorytet stawia osiągnięcie pełnej zdolności odbioru (ang.: receiver capability) i konsekwentnie podkreśla wagę przystąpienia do Systemu od momentu jego startu, jak największej liczby Uczestników. Utworzenie zdolności odbioru jest początkowo bardziej istotne, niż zapewnienie pełnej zdolności wysyłania komunikatów SEPA Credit Transfer przez wszystkich Uczestników. Nie mniej jednak, aby zapewnić osiągnięcie masy krytycznej i zgodność z Deklaracją z dnia 17 marca 2005 roku 1, wystarczająca liczba banków powinna być również w stanie wysyłać komunikaty SEPA CT. Zgodnie z powyższym, wszyscy Uczestnicy zidentyfikowani przez środowiska jako tworzący część grupy instytucji, których połączony wolumen reprezentuje masę krytyczną (przeważająca większość wolumenu transakcji polecenia przelewu w euro, zdefiniowana przez środowisko), powinna być w stanie inicjować płatności SEPA CT do dnia 28 stycznia 2008. Inne instytucje, nie mieszczące się w tym zakresie, powinny 1 Zgromadzenie Plenarne Europejskiej Rady ds. Płatności przyjęło na posiedzeniu 17 marca 2005 roku Deklarację zaangażowania w budowę jednolitego, zharmonizowanego, paneuropejskiego rynku usług płatniczych ( zwaną od miejsca jej sporządzenia Deklaracją z Crowne Plaza ). 6
osiągnąć zdolność wysyłania CT dla swoich klientów w ciągu roku 2008. (zakładając oczywiście, że udostępniają takie produkty). W dniu 8 sierpnia 2007 opublikowany został na stronach EPC, oczekiwany przez Sekretariat SEPA Polska, dokument Guide to the Adherence Process w wersji 1.0 (dalej Przewodnik). Dokument ten dostarcza liczne wskazówki interpretacyjne, które są korzystne dla polskich banków. W rozdziale 4.3 w tabeli Instruction for Filling in the Adherence Agreement and Schemes jako krok numer 4 wskazany jest obowiązek podania wybranej przez przyszłego Uczestnika Daty Gotowości. Jednocześnie zawarta jest definicja Daty Gotowości, która według Preambuły Umowy o Przystąpieniu (Adherence Agrement) rozumiana jest jako data w której Uczestnik deklaruje EPC gotowość spełnienia wszystkich wymagań zawartych w Rulebooku. Jednakże, tu pojawia się odwołanie do Listu Otwartego, który, jak opisano to powyżej, stanowi, ze dla Uczestników, którzy złożą aplikację o przystąpienie w 2008 roku (sama aplikacja może być złożona w 2007) Data Gotowości oznacza datę, w której Uczestnik będzie gotowy przynajmniej do otrzymywania płatności SEPA zgodnie z Rulebookiem. Ponadto w aneksie do Przewodnika zawierającym odpowiedzi na często zadawane pytania (FAQ) punkt 3 stanowi, że zgodnie z Listem Otwartym banki, które nie będą miały zdolności inicjowania płatności w dniu uruchomienia systemu są uprawnione do uzyskania tej zdolności w ciągu 2008 roku. Tak więc Przewodnik sugeruje że, pomimo zmian w Rulebooku 2.3 (jednoznacznie wskazany wymóg zdolności odbioru i inicjowania płatności SEPA jako warunek przystąpienia) w przypadku jego interpretacji należy odwoływać się do Listu Otwartego, który pozwala (w imię zapewnienia receiver capability na jak największym obszarze SEPA) na liberalne podejście dla tzw. wczesnych uczestników, pozwalające na przystąpienie posiadając jedynie zdolność odbioru pod warunkiem osiągnięcia zdolności wysyłania (czyli pełnej gotowości operacyjnej SEPA) do końca 2008 r. Przewodnik, nie jest jednak do końca spójny, bowiem w rozdziale poświęconym Rejestrowi Uczestników (1.5) znajduje się informacja wskazująca, że Rejestr będzie zawierał nazwy Uczestników, którzy są gotowi do odbioru i wysyłania płatności Polecenia Przelewu SEPA w dniu publikacji (danej wersji) rejestru. Oznaczałoby to, że Uczestnicy posiadający tylko zdolność odbioru nie figurowaliby w Rejestrze Uczestników. 7
Powyższa interpretacja wydaje się być korzystna dla polskich banków, które w większości w pierwszej kolejności będą posiadały jedynie zdolność odbioru, co wystarczy do przystąpienia do Schematu (pod warunkiem osiągnięcia pełnej gotowości operacyjnej do końca 2008). Niepokojący jest jednak zapis ograniczający takim bankom możliwość figurowania w Rejestrze Uczestników. B/ W trakcie spływania do Sekretariatu opinii Banków nt. problemu Reachability uzgodniono, iż należy zorganizować spotkanie Grupy celem opracowania jednolitego stanowiska polskiego sektora bankowego. C/ Grupa postanowiła, iż należy wysłać oficjalny list do EPC z prośbą o wyjaśnienie rozbieżności i wątpliwości interpretacyjnych, ze wskazaniem, czy polska interpretacja, mówiąca, iż wystarczającym jest spełnienie warunku możliwości odbioru, jest właściwą. D/ Korzystając z uruchomienia przez EPC dla NASO sesji pytań, Sekretariat SEPA Polska wystosował do Pana Andrew Boltona ( EPC Programme Manager & Roll out Committee Secretariat) zapytanie w tej sprawie. E/ Pan Andrew Bolton wyjaśnił, że, jakkolwiek rzeczywiście zapis Rulebooka w wersji 2.3 jest rygorystyczny i wymaga pełnej zdolności zarówno odbioru jak i wysyłania komunikatów SEPA, o tyle List otwarty EPC ( który służy jako komentarz i podstawa do interpretacji Rulebooka) łagodzi podejście Rady do tego wymogu, wprowadzając pewne wyjątki. Przewidywane są również pewne dalsze odstępstwa od zasady pełnej zdolności, o których EPC powiadomi publicznie prawdopodobnie w połowie września. Priorytetem jest w obecnym stanie rzeczy osiągnięcie dostępności jak największej liczby banków na dzień operacyjnego startu polecenia przelewu SEPA. EPC rekomenduje, aby banki przystępowały do Systemu gdy tylko będą gotowe do odbioru komunikatów SEPA Credit Transfer, natomiast zdolność do inicjowania płatności SCT może zostać rozwinięta w ciągu 2008 r. Z odpowiedzi wynika również, że bank legitymujący się jedynie zdolnością odbioru znajdować się będzie w Rejestrze Uczestników. Z informacji pozyskanej do tej pory z EPC nie wynika, jakoby miało istnieć w Rejestrze zróżnicowanie banków o pełnej zdolności odbioru i inicjowania oraz banków posiadających jedynie zdolność odbioru. F/ Sekretariat przekazał oryginalną treść odpowiedzi Członkom SEPA Polska. Dnia 5 września Prezydium Grupy przedyskutuje odpowiedź EPC oraz potrzebę wysyłania oficjalnego pisma do EPC w sprawie Reachability. 8
7. Prace związane z budową strony internetowej SEPA Polska Prace związane z budową strony internetowej SEPA Polska zostały sfinalizowane i zostanie ona uruchomiona z dniem 11.09.2007 r. Strona posiadać będzie 2 płaszczyzny dostępu: jedną, przeznaczoną dla wszystkich zainteresowanych, zawierającą informacje o charakterze ogólnym, drugą zaś wymagającą zarejestrowania- dla Członków SEPA Polska. 8. Krajowy Plan Implementacji i Migracji SEPA w Polsce W okresie od czerwca do września br. trwały prace nad Krajowym Planem Implementacji i Migracji SEPA w Polsce ( załącznik nr 6), którego projekt zatwierdzony został w czerwcu przez SEPA Forum Polska, natomiast w lipcu- przez Zarząd ZBP. Plan podlegał konsultacjom przede wszystkim z podmiotami, którym przypisane są role i zadania w procesie wdrażania, tj.: z Narodowym Bankiem Polskim, Ministerstwem Finansów, Krajową Izbą Rozliczeniową, SWIFT. Dokument przekazano również, z prośbą o uwagi, do ciał konsultacyjnych SEPA Forum Polska, tj. RWKB, KAR, RBE i FTB. Zgodnie z założeniami, Krajowy Plan Implementacji i Migracji stanowić będzie dokument o pewnym stopniu ogólności, przedstawiający role, zadania i obowiązki zaangażowanych stron oraz podstawowe działania w procesie wdrażania SEPA. Zamieszczony zostanie na dedykowanej SEPA stronie internetowej w swobodnym dostępie, a oficjalnie ogłoszony podczas konferencji, organizowanej przez Sekretariat SEPA Polska w dniach 15-16 października br. W końcowej fazie prac nad Planem, znacznej zmianie uległa struktura dokumentu. Postanowiono m.in. wydzielić z Planu część dotyczącą Harmonogramów. Obecnie szczegółowy Harmonogram implementacji SEPA Credit Transfer, oraz prac SEPA Polska ( załącznik nr 7), stanowić będzie załącznik do Planu. Harmonogram ten, będący inicjatywą i opracowywany dzięki pomocy Pana Antoniego Hanusika, Przewodniczącego Rady Bankowości Elektronicznej, oraz Przewodniczących Grup Roboczych SEPA Polska, zbudowany jest w nowy, bardziej szczegółowy, ustrukturyzowany sposób, co czyni go przydatniejszym z operacyjnego punktu widzenia. Przeznaczony będzie jedynie dla osób zaangażowanych we wdrażanie SEPA w bankach i nie zostanie publicznie udostępniony. Drugim załącznikiem będzie Harmonogram procesu przystępowania banków do Systemu Polecenia Przelewu SEPA. 9
Harmonogram czasowy prac nad Krajowym Planem Implementacji i Migracji 06-07.2007 Konsultacje dokumentu drogą elektroniczną z Grupami Roboczymi SEPA PL 07.07.2007 Zarząd ZBP- aprobata pierwszej wersji oraz założeń Planu 07-09.2007 Dalsze konsultacje Planu z zainteresowanymi stronami 10.09.2007 Zatwierdzenie finalnej wersji przez SEPA Forum Polska 01.10.2007 Przedłożenie do zaopiniowania i zatwierdzenia Radzie ds. Systemu Płatniczego przy NBP 10.2007 Zatwierdzenie przez Zarząd ZBP 15.10.2007 Oficjalne przedstawienie Planu podczas Konferencji Praktyczne Aspekty Implementacji i Migracji SEPA w Polsce 9. Stosowanie identyfikatora IBAN do oznaczania rachunków bankowych ZBP skierował do NBP pismo, w którym zwrócił się z prośbą nowelizację zarządzenia nr 5/2002 Prezesa NBP w sprawie sposobu numeracji rachunków bankowych i powszechnego wprowadzenia identyfikatora IBAN do oznaczania rachunków bankowych. Jako uzasadnienie swojego wystąpienia, Związek wskazał obowiązek jego używania w dyspozycjach płatniczych w ramach wdrażanego aktualnie w bankach projektu SEPA oraz stosowanie identyfikatora w funkcjonującym systemie EuroElixir. Narodowy Bank Polski podjął się zadania nowelizacji zarządzenia i w odpowiedzi przekazał do Związku projekt zarządzenia, który w ocenie NBP zapewnia stosowanie IBAN do 10
oznaczania rachunków bankowych, równocześnie nie usuwając z użycia identyfikatora NRB. Na dzień 10 września 2007 roku projekt zarządzenia znajdował się jeszcze w konsultacji środowiskowej. Planowany termin wejścia w życie 01.01.2008r. II. Grupy Robocze SEPA Polska 1. Grupa Robocza ds. Polecenia Przelewu SEPA Z uwagi na zakres prac oraz ich priorytetowy charakter, Grupa ds. Polecenia Przelewu była najbardziej aktywną spośród grup roboczych w ramach SEPA Polska. W dniu 19.06.2007 r. odbyło się posiedzenie Prezydium Grupy. Przedmiotem spotkania była dyskusja nad projektem Krajowego Planu Implementacji i Migracji SEPA, w szczególności zaś na temat harmonogramu prac Grupy i wdrażania SEPA Credit Transfer. Prezydium opracowało harmonogram, który został następnie rozesłany do konsultacji z Grupą. W dniu 12 lipca 2007 r. odbyło się kolejne spotkanie Prezydium, którego przedmiotem była dyskusja nt. budzących wątpliwości interpretacyjne zapisów SEPA Credit Transfer Rulebook i Payment Services Directive. Prezydium ustaliło, że niezbędna jest szczegółowa analiza ww. dokumentów, której celem jest uzyskanie jednolitej wykładni przyjętej przez polski sektor bankowy. Na podstawie informacji przekazanych przez Przewodniczącą Grupy, postanowiono, że, na wzór prac w EPC i innych krajach członkowskich UE, rekomendowanym jest, aby każda z grup roboczych SEPA PL przeprowadziła analizę PSD w zakresie dotyczącym jej przedmiotu działalności. Prezydium ustaliło, że, celem rozszerzenia dyskusji, należy zorganizować spotkanie całej Grupy Roboczej, na którym przedyskutowana zostanie kwestia problematycznych zapisów SEPA Credit Transfer Rulebook i Payment Services Directive. Prezydium postanowiło, że odbędzie serię spotkań poświęconych szczegółowej analizie PSD. Dnia 7.08.2007 r. odbyło się spotkanie całej Grupy Roboczej. Program spotkania obejmował dyskusję nt. planu implementacji Schematów SEPA w Polsce, oraz nt. zagadnień budzących wątpliwości w świetle Rulebook`a SCT oraz Dyrektywy ws. usług płatniczych. Szeroka dyskusja wywiązała się na tle punktu Analiza PSD i SEPA CT Rulebook pod kątem wątpliwości interpretacyjnych; Opracowanie wykładni wiążącej dla krajowego środowiska 11
bankowego, m.in. pojęć Rulebooka. Wyjaśniono, że SCT Scheme Rulebook w wersji 2.3, przyjętej przez Zgromadzenie Plenarne EPC w czerwcu br. jest wersją obowiązującą, która stanowi podstawę implementacji na styczeń 2008 r. Rulebook nie jest dokumentem zamkniętym, podlegać może zmianom, w szczególności wynikającym z praktyki bankowej. Rulebook dostosowywany być może również, w obszarach rozbieżności, do Dyrektywy o Usługach Płatniczych na Rynku Wewnętrznym (PSD). PSD znajduje się obecnie w Radzie UE, gdzie oczekuje na ostateczne zatwierdzenie. Należy spodziewać się zmian o charakterze edytorskim, usunięcia powtórzeń, poprawienia numeracji artykułów itp. Wersja ta zostanie przekazana Grupie niezwłocznie po otrzymaniu jej z Ministerstwa Finansów. Przy okazji dyskusji nad wersją 2.3 SCT Scheme Rulebook poruszono kwestię istotnej zmiany, która została włączona do tej wersji a mianowicie wyjaśnienia kwestii reachability (szerzej nt. problemu reachability w sekcji I pkt 6 ). Członkowie Grupy, prezentując w skrócie status prac w Bankach, podnieśli, że przygotowywania obejmują obecnie prace nad uzyskaniem zdolności odbioru komunikatów SEPA, co nie konstytuuje jeszcze zdolności operacyjnej, a zatem nie stanowi, w świetle powyższych uregulowań Rulebooka, przesłanki umożliwiającej przystąpienie do SEPA CT Scheme. Prezydium pracować będzie nad problematycznymi zapisami Rulebooka oraz Dyrektywy PSD. Ustalono, iż konieczna jest analiza PSD pod kątem zapisów mających znaczenie dla polecenia przelewu. Wyniki tej pracy wpłynąć powinny na kształt ustawy transponującej do prawa polskiego Dyrektywę PSD. Postanowiono, iż główny ciężar prac spoczywać będzie na Prezydium, natomiast Członkowie Grupy mogą zgłosić akces do prac w tym bloku tematycznym lub też sygnalizować kwestie, których rozważenie wydaje się konieczne. Prezydium na następnym spotkaniu opracuje harmonogram pracy w tym zakresie. Uzgodniono, iż kolejne spotkanie Grupy odbędzie się pod koniec września br. 22.08.2007 odbyło się posiedzenie Prezydium mające na celu wypracowanie stanowiska w związku z problemem reachability (patrz: sekcja I pkt 6). Dnia 5 września odbyło się kolejne spotkanie Prezydium, w którego programie było stworzenie projektu rekomendacji Grupy w sprawie wdrażania polecenia przelewu, dalsza dyskusja nt. reachability (zapoznanie z odpowiedzią EPC, weryfikacja potrzeby wysyłania pisma oficjalnego, zgłoszenie dodatkowych pytań), dyskusja nt. procedury przystępowania banków do SCT Scheme- analiza przewodnika, pytania oraz kwestia opinii prawnej nt. Rulebooka i Porozumień o Przystąpieniu. 12
2. Grupa Robocza ds. Polecenia Zapłaty SEPA Przewodniczący Grupy Roboczej ds. Polecenia Zapłaty wystosował drogą elektroniczną list do wszystkich Członków Grupy, o następującej treści: (...) Jak ustaliliśmy, SEPA DD będzie wprowadzany jako produkt równoległy, przy jednoczesnym dostosowywaniu do zasad jego funkcjonowania krajowego Polecenia Zapłaty. Takie rozwiązanie pozwoli nam uniknąć ryzyka, iż podmioty nie przygotowane do uruchomienia SEPA DD wystąpią z obecnego porozumienia PZ. Osobiście uważam to rozwiązanie za najlepsze z możliwych, pomimo faktu, iż wiąże się ono z dodatkowymi kosztami utrzymywania dwóch równoległych systemów. W chwili obecnej implementacja SEPA DD jest uzależniona od adaptacji PSD do polskiego prawa. Jest bardzo trudno rozpocząć jakiekolwiek prace określające formułę funkcjonowania nowego produktu bez znajomości dokładnych norm prawnych w jakich będzie on finalnie funkcjonował. Co więcej, mamy tu do czynienia z problemem adaptacji polskiego prawa jak i ciągłych niejasności w samym PSD (nadal nie jest jasna sytuacja związana z akceptowanym modelem aktywacji usługi). Dobrą informacją jest to, że od strony technicznej mamy wszystkie potrzebne dane. Mam tu na myśli zasady funkcjonowania produktu jak i formaty wymiany danych. Podczas roboczego spotkania z Krajową Izbą Rozliczeniową udało się nam ustalić, iż KIR będzie gotowy do uruchomienia komunikacji dotyczącej SEPA DD w połowie 2008 roku - funkcjonalność ta będzie implementowana w systemie EUROELIXIR. W chwili obecnej wszystkie siły po stronie KIR zostały skierowane do pracy przy udostępnieniu SEPA CT. Biorąc pod uwagę powyższe powinniśmy się w chwili obecnej zastanowić nad krokami jakie możemy podjąć w najbliższym czasie. Jak zaznaczyłem wcześniej sytuacja jest skomplikowana z uwagi na brak konkretnych regulacji prawnych (należy także wziąć pod uwagę ryzyko "niepełnej" implementacji PSD do polskiego prawa jak ma to miejsce w przypadku regulacji podatkowych - zaimplementowano tylko cześć rozwiązań zalecanych w dyrektywie unijnej). Dodatkowo już na początku zetkniemy się z niewiadomą co do aktywacji produktu. Powinniśmy zastanowić się nad możliwym do realizacji harmonogramem działań, zbliżających nas do uregulowania miejsca SEPA DD w naszych realiach. 13
Działaniem jakie możemy rozpocząć już od teraz jest oddziaływanie na produkt krajowy celem dostosowania go w kierunku rozwiązań SEPA. Pierwszym działaniem będzie działanie na rzecz elektronizacji zgód. Przewodniczący zaproponował jednocześnie prowadzenie prac i konsultacji drogą elektroniczną. W odpowiedzi nadeszły stanowiska 3 Banków oraz NBP. Wobec tak ograniczonego odzewu, Przewodniczący przygotował dokument, zawierający opis obecnej sytuacji oraz propozycje dalszych działań dot. krajowego polecenia zapłaty ( dokument stanowi załącznik nr 8) Odpowiedzi udzieliły 2 Banki, które zaaprobowały kierunki wskazane w dokumencie. Na IV spotkaniu SEPA Forum Polska zaprezentowany zostanie projekt rekomendacji Grupy ds. Polecenia Zapłaty ( projekt stanowi załącznik nr 9) 3. Grupa Robocza ds. Kart SEPA Po opracowaniu i zatwierdzeniu Rekomendacji dot. wdrażania SEPA w obszarze kart płatniczych, Prezydium nie inicjowało spotkań. 4. Grupa Robocza ds. Infrastruktury SEPA Grupa ds. Infrastruktury włączyła się w zorganizowaną przez Sekretarza Grupy, Panią Elżbietę Oleszczuk ( ZBP) dyskusję i cykl spotkań nt. budowy dodatkowych usług opcjonalnych ( AOS), w których udział brali również przedstawiciele Ministerstwa Finansów, NBP oraz ZUS. Sekretariat SEPA Polska monitoruje proces tworzenia AOS w innych krajach SEPA. Rozważane są cały czas możliwości budowy 3 grup AOS: dla polskich znaków diakrytycznych, jak również dla transferów na rzecz Urzędów Skarbowych oraz ZUS. Jednak z uwagi na to, że kwestie te nie są traktowane przez banki w sposób priorytetowy, a w innych krajach prace w tym zakresie zostały przesunięte na dalszy plan, prace koncentrują się obecnie na analizie potrzeby opracowania takich usług. 14
5. Grupa Robocza ds. SECA Sekretariat SEPA Polska wystąpił do Departamentu Emisyjno- Skarbcowego NBP z inicjatywą zorganizowania spotkania, którego przedmiotem byłaby dyskusja nt: - wstępnych ustaleń Dyrektora Departamentu Emisyjno- Skarbcowego z innymi Bankami Centralnymi dot. wprowadzania wymogów SEPA w krajach non euro; - wizji NBP organizacji współpracy z bankami komercyjnymi, m. In. w świetle wymogów SEPA; - dalszego postępowania i planów wdrożenia Zarządzenia nr 8 Prezesa NBP. Dyrektor Departamentu Emisyjno Skarbcowego NBP zaproponował, aby spotkanie dotyczyło pełnej wizji przyszłej organizacji obrotu gotówkowego. Odbyły sie dwa spotkania robocze w siedzibie NBP, na których przedstawiciele NBP wspólnie z przewodniczącym Grupy Roboczej ds Gotówki oraz przewodniczącym Zespołu ds. Obrotu Gotówkowego przy ZBP określali obszary i aspekty, w których należy przeanalizować możliwości wprowadzenia zmian w organizacji obrotu gotówkowego. Przedyskutowano także możliwe kierunki dalszego rozwoju tego obszaru oraz rolę poszczególnych podmiotów funkcjonujących w obszarze obrotu gotówkowego. Została uzgodniona konieczność pilnego zorganizowania spotkania Prezydium Grupy Roboczej ds. Gotówki z Przedstawicielami NBP, na którym zostaną przedyskutowane wstępne koncepcje zmian w uregulowaniu zasad obrotu gotówkowego. III. Podsumowanie Na IV spotkaniu SEPA Forum Polska przedstawione zostały do dyskusji i akceptacji Członków Forum następujące dokumenty: 1. Przykładowy formularz dokumentu Zgody na obciążanie rachunku Poleceniem Zapłaty SEPA 2. Projekt procedury przystępowania banków do Systemu Polecenia Przelewu SEPA. 3. NASO 4. Harmonogram przystępowania banków do Systemu Polecenia Przelewu SEPA. 5. Krajowy Plan Implementacji i Migracji SEPA 6. Harmonogram prac SEPA Polska 15
7. Projekt rekomendacji dot. polecenia zapłaty- propozycje dalszych działań Grupy Roboczej ds. Polecenia Zapłaty SEPA 8. Projekt rekomendacji dot. polecenia przelewu. IV. Załączniki: 1. Przykładowy formularz dokumentu Zgody na obciążanie rachunku Poleceniem Zapłaty SEPA 2. Program konferencji Praktyczne aspekty implementacji i migracji SEPA w Polsce. 3. Projekt procedury przystępowania banków do Systemu Polecenia Przelewu SEPA. 4. NASO 5. Harmonogram przystępowania banków do Systemu Polecenia Przelewu SEPA. 6. Krajowy Plan Implementacji i Migracji SEPA 7. Harmonogram prac SEPA Polska 8. Propozycje dalszych działań dot. krajowego polecenia zapłaty 9. Projekt rekomendacji dot. polecenia przelewu. 10. Sprawozdanie ze spotkania Legal Support Group przy EPC 16