JAROSŁAW STANKIEWICZ Zakład Górnictwa Skalnego IMBiGS TECHNOLOGIA RECYKLINGU KINESKOPÓW CRT
Na podstawie obowiązującej w Polsce ustawie o odpadach z dnia z dnia 27 kwietnia 2001r ( dz. U. Nr 62, poz.628 z późniejszymi zmianami) kwalifikuje się wysłużone kineskopy w podgrupie 16 02 13, tj. odpadów z zużytych urządzeń zawierających niebezpieczne elementy, określane w przypisie 1 jako szkło z lamp kineskopowych. Zapisy dyrektywy U.E. (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/96/WE z dnia 27 stycznia 2003 r, w sprawie odpadów sprzętu elektrycznego i elektronicznego -OJ L 037 13.02.2003 p.24) sprecyzowały, że w kineskopach elementem zawierającym substancje niebezpieczne jest warstwa luminescencyjna, która musi być usunięta z powierzchni szkła przed jego dalszym składowaniem, spopieleniem lub wykorzystaniem.
Zestawienie udziałów kategorii sprzętu elektrycznego w ogólnej masie (w procentach) na podstawie danych z organizacji odzysku z części krajów Unii Europejskiej (2008). Lp Kategoria sprzętu Wprowadzenie Zbiórka 1 2 Urządzenia IT i telekomunikacyjne 9,1 13,0 w tym monitory 1,6 5,0 Urządzenia konsumenckie 13,1 17,0 w tym telewizory 7,7 12,0
Materiały, elementy i podzespoły urządzeń elektrycznych oraz elektronicznych zawierają substancje niebezpieczne: Płytki obwodów drukowanych zawierają stopy lutownicze na bazie ołowiu; Izolacja okablowania elektrycznego zwłaszcza polichlorek winylu (PVC); Lampy kineskopowe: szczególnie niebezpieczne substancje to arsen, ołów, kadm, chrom, miedź, nikiel, cynk;
CEL RECYKLINGU 1. Unieszkodliwienie substancji niebezpiecznych 2. Pozyskanie frakcji materiałowych: - Tworzywo sztuczne - Stal - Aluminium - Guma - Szkło - Miedź - Inne
Lp OPIS OPERACJI TECHNOLOGICZNYCH RECYKLINGU 1 1-SELEKTYWNY DEMONTAŻ -metale Fe, Cu, Al., inne, -tworzywa wg rodzaju -płytki, elektronika -kineskop 2 NAPOWIETRZANIE KINESKOPU 3 PRZECINANIE METALOWEJ OPASKI WOKÓŁ EKRANU 4 SELEKTYWNY DEMONTAŻ 5 ODCINANIE / NACINANIE EKRANU OD STOŻKA 6 ODPYLANIE LUMINOFORU Z EKRANU - SZKŁO NA MAGAZN 7 KRUSZENIE SZKŁA STOŻKA 8 OCIERANIE AKWADAGU ZE SZKŁA STOŻKA- SZKŁO NA MAGAZYN 9 SPEDYCJA ODPADÓW WG RODZ. DO DALSZEJ PRZERÓBKI
Monitory Kineskopy po demontażu sprzętu ZSEE Telewizory
Linia demontażu
Kineskop kompletny Stanowisku demontażu
Frakcje po wstępnym demontażu: -Obudowy (ABS) -Płytki drukowane
Frakcje po wstępnym demontażu: -Przewody (miedź, PVC) -Al, Fe
Frakcje po wstępnym demontażu: -Opaski monitora (Fe) -Cewki
Frakcje po wstępnym demontażu: -Działo elektronowe -Guma
Rozdzielanie kineskopu na stożek i ekran (1)
Rozdzielanie kineskopu na stożek i ekran (2)
Demontaż maskownicy
Frakcje po przecięciu kineskopu: -Maskownica (Fe) -Szkło ekranu -Szkło stożka
Odsysanie luminoforu
Linia demontażu magazynowanie poszczególnych frakcji
Oczyszczanie szkła stożka
Szkło po oczyszczeniu
Linia do recyklingu (przetwarzanie szkła)
Linia do recyklingu (przetwarzanie szkła)
TECHNOLOGIA UNIESZKODLIWIANIA LUMINOFORU I ODZYSKU METALI ZIEM RZADKICH Zawartość w odpadzie luminoforowym substancji szkodliwych. L p. Próbka badana Zn [mg/kg] Cu [mg/kg] Cd [mg/kg] Ni [mg/kg] Cr [mg/kg] Fe [mg/kg] odpad NDW* odpad NDW* odpad NDW* odpad NDW* odpad NDW* odpad N D W * Al [mg/kg] odpad NDW* 1 1860 Odpad luminoforowy 80-180 10 25-75 1300 1-3 81 20-50 200 50-100 9040 54400 3,0 NDW*- dopuszczalna zawartość w glebach. Taki materiał przed składowaniem należy przekształcić, usuwając te z substancji szkodliwych i toksycznych, które mogą być reaktywne w warunkach składowania lub je stabilizując w postaci trudno rozpuszczalnych związków.
Schemat technologii unieszkodliwiania odpadu niebezpiecznego usuniętego ze szkła kineskopów.
Technologia unieszkodliwiania realizowana jest w sposób następujący: 1. Wydzielenie frakcji o wielkości ziaren > 0,125mm, jako odpadu bezpiecznego o kodzie 19 12 05, przeznaczonego do operacji zeszkliwienia 2. Wyługowanie z frakcji o wielkości ziaren <0,125mm składników rozpuszczalnych w wodzie oraz w środowisku alkalicznym. 3. Przekształcenie siarczków z frakcji o wielkości ziaren <0,125mm w postać stabilną w środowisku naturalnym i jednoczesne wyługowanie składników rozpuszczalnych w środowisku kwaśnym. 4. Oddzielenie ustabilizowanego chemicznie stałego odpadu o kodzie 19 03 05 od roztworu zawierającego oprócz zanieczyszczeń także związki itru i europu przeznaczone do odzysku, wg metody opracowanej w p. 3.5 PCZ 5. Zeszkliwienie ustabilizowanego odpadu o kodzie 19 03 05 łącznie z odpadem szklanym o kodzie 19 12 05 i zmiana kategorii wytworzonego w ten sposób odpadu na 19 03 07. Odpad taki może być składowany jako bezpieczny na składowiskach odpadów przemysłowych lub wydzielonych częściach składowisk komunalnych.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ