ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK FARMAEUTYZNY 321301 O STRUKTURZE RZEDMIOTOWEJ wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn. 30.06.2012 Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1
SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY... 3 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY... 3 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA:... 3 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 3 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 3 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK FARMAEUTYZNY Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO... 4 7. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK FARMAEUTYZNY... 5 8. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE... 5 9. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK FARMAEUTYZNY Z INNYMI ZAWODAMI... 5 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK FARMAEUTYZNY... 5 11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK FARMAEUTYZNY... 6 12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW... 10 1. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia... 11 2. Język obcy w branży farmaceutycznej... 17 3. odstawy patofizjologii z elementami pierwszej pomocy... 20 4. Organizacja ochrony zdrowia... 23 5. Język migowy... 27 6. Technologia postaci leków... 33 7. Farmakologia... 39 8. Analiza leków... 43 9. Farmakognozja... 46 10. Technika sporządzania leków... 50 11. Analiza produktów leczniczych i wyrobów medycznych... 55 12. Badania tożsamości surowców naturalnych... 59 13. Świadczenia farmaceutyczne... 61 14. raktyki zawodowe... 66 ZAŁĄZNIKI... 69 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2
TY SZKOŁY: SZKOŁA OLIEALNA 1. TY ROGRAMU: RZEDMIOTOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: dr Ewa zyżewska, mgr Anna Makowska, dr Daniel Modnicki, mgr Krzysztof is (język migowy) Recenzenci: Konsultanci: mgr Urszula Wojtkiewicz 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu TEHNIK FARMAEUTYZNY opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2011 r. Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (projekt). Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z dnia 30 kwietnia 2007 z późn. zmianami. Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 r. Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zmianami. 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3
Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczospołecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK FARMAEUTYZNY Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu technik farmaceutyczny uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4
7. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK FARMAEUTYZNY Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego Technik farmaceutyczny wykonuje prace związane ze sporządzaniem i wytwarzaniem produktów leczniczych. Wykonuje czynności związane z obrotem produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu na podstawie ustawy rawo farmaceutyczne, w szczególności wydawania tych produktów, uczestniczy w analizach i procesie kontroli produktów leczniczych i wyrobów medycznych w laboratoriach. 8. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE Technik farmaceutyczny jako przedstawiciel fachowego personelu apteki wykonuje zadania zawodowe pod kierownictwem i opieką farmaceuty. Do zadań personelu kierowniczego należy sprawowanie nadzoru nad całokształtem działalności apteki (kierownik apteki) oraz nadzorowanie pracy personelu wykonującego zadania związane ze sporządzaniem i wytwarzaniem produktów leczniczych oraz wydawaniem artykułów dopuszczonych do obrotu w aptece na podstawie stosownych przepisów. Na wykonywaniu tych zadań koncentruje się personel techniczny apteki, którego przygotowanie do zawodu wymaga rozbudowanego kształcenia praktycznego. Realizowane jest ono w formie dwuletnich zajęć prowadzonych w szkole policealnej. Dominujące znaczenie ma tutaj aspekt praktyczny treść i metodyka prowadzonych w szkole zajęć koresponduje z podstawowymi założeniami szkolnictwa zawodowego, czyli przygotowanie uczących się do życia w dynamicznie zmieniających się warunkach, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. otrzeba kształcenia kadry technicznej w branży farmaceutycznej wynika z jednolitego charakteru studiów wyższych nie istnieją studia I stopnia, które przede wszystkim przygotowywałyby uczących się do wykonywania zadań zawodowych właściwych średniemu personelowi apteki. 9. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK FARMAEUTYZNY Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Z zasady zawody medyczne (obszaru Z) są jednokwalifikacyjne. Grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem KZ(Z.a): technik masażysta, technik ortopeda, opiekun medyczny, terapeuta zajęciowy, ortoptystka, opiekunka dziecięca, ratownik medyczny, higienistka stomatologiczna, asystentka stomatologiczna, dietetyk, technik dentystyczny, protetyk słuchu, technik sterylizacji medycznej, technik elektroradiolog, technik elektroniki i informatyki medycznej. 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK FARMAEUTYZNY Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik farmaceutyczny powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) sporządzania i wytwarzania produktów leczniczych, 2) wykonywania czynności związanych z obrotem produktami leczniczymi i wyrobami medycznymi oraz innymi produktami dopuszczonymi do obrotu na podstawie ustawy rawo farmaceutyczne, w szczególności wydawania tych produktów, 3) uczestniczenia w analizach i procesie kontroli produktów leczniczych i wyrobów medycznych w laboratoriach. Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się: rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5
1) efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów; 2) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru medyczno-społecznego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(Z.a); 3) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie technik farmaceutyczny: Z.19. Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu środkami farmaceutycznymi i materiałami medycznymi. 11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK FARMAEUTYZNY Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w szkole policealnej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 800 godzin, na kształcenie zawodowe praktyczne także 800 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik farmaceutyczny minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - na kształcenie w ramach kwalifikacji Z.19. przeznaczono minimum 950 godzin. - na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono minimum 430 godzin. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6
Tabela 3. lan nauczania dla programu o strukturze przedmiotowej Semestr Lp. Nazwa przedmiotu Liczba godzin w okresie nauczania I II III IV tygodniowo łącznie Kształcenie zawodowe teoretyczne 1 Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 3 2 5 80 2 Język obcy w branży farmaceutycznej 2 2 4 64 3 odstawy patofizjologii z elementami pierwszej pomocy 4 2 2 8 128 4 Organizacja ochrony zdrowia 2 4 6 96 5 Język migowy 3 3 48 6 Technologia postaci leków 2 2 2 6 96 7 Farmakologia 2 2 2 4 10 160 8 Analiza leków 2 2 4 64 9 Farmakognozja 2 2 4 64 Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe teoretyczne 15 17 10 8 50 800 Kształcenie zawodowe praktyczne* 10 Technika sporządzania leków 6 4 6 6 22 352 11 Analiza produktów leczniczych i wyrobów medycznych 4 4 3 3 14 224 12 Badania tożsamości surowców naturalnych 2 2 4 64 13 Świadczenia farmaceutyczne 4 6 10 160 Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe praktyczne 10 8 15 17 50 800 Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe 25 25 25 25 100 1600 raktyki zawodowe w II klasie 4 tygodnie * EGZAMIN rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7
Lp. Nazwa przedmiotu Dział programowy Liczba godzin 1 Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 1.1. odstawy podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej 58 1.2. Technologie informatyczne 22 2 Język obcy w branży farmaceutycznej 2.1. Informacja o produktach leczniczych w języku obcym 16 2.2. orozumiewanie się z pacjentem w języku obcym 48 3 odstawy patofizjologii z elementami pierwszej pomocy 3.1. Elementy anatomii, fizjologii i patofizjologii 94 3.2. Elementy pierwszej pomocy 34 4 Organizacja ochrony zdrowia 4.1. System ochrony zdrowia w olsce i Wspólnocie Europejskiej 64 4.2. odstawy psychologii i socjologii w ochronie zdrowia 32 5.1. Niesłyszący i język migowy 4 5 Język migowy 5.2. Daktylografia 8 5.3. Ideografia 36 6.1. Technologia poszczególnych postaci leku 72 6 Technologia postaci leków 6.2. Lek jałowy 12 6.3. odstawy homeopatii 12 7 Farmakologia 7.1. Farmakologia ogólna 40 7.2. Farmakologia szczegółowa 120 8 Analiza leków 8.1. odstawy analizy chemicznej 16 8.2. Metody analizy jakościowej i ilościowej 48 9 Farmakognozja 9.1. Składniki chemiczne surowców roślinnych 16 9.2. Fitoterapia 48 10 Technika sporządzania leków 10.1. Bezpieczeństwo sporządzania leków aptecznych i recepturowych 20 10.2. Sporządzanie leków aptecznych i recepturowych 332 11 Analiza produktów leczniczych i wyrobów medycznych 11.1. Bezpieczeństwo wykonywania analiz chemicznych 20 11.2. Analiza jakościowa i ilościowa produktów leczniczych oraz wyrobów medycznych 224 12 Badania tożsamości surowców naturalnych 12.1. Anatomia i morfologia surowców roślinnych 48 12.2. Elementy analizy fitochemicznej surowców naturalnych 16 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8
13 Świadczenia farmaceutyczne 13.1. Realizacja świadczeń farmaceutycznych 120 13.2. Kompetencje zawodowe 40 14 raktyki zawodowe 160 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9
12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW W programie nauczania dla zawodu technik farmaceutyczny zastosowano taksonomię celów AB B. Niemierko. 1. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 80 godz. 2. Język obcy w branży farmaceutycznej 64 godz. 3. odstawy patofizjologii z elementami pierwszej pomocy 128 godz. 4. Organizacja ochrony zdrowia 96 godz. 5. Język migowy 48 godz. 6. Technologia postaci leków 96 godz. 7. Farmakologia 160 godz. 8. Analiza leków 64 godz. 9. Farmakognozja 64 godz. 10. Technika sporządzania leków 352 godz. 11. Analiza produktów leczniczych i wyrobów medycznych 224 godz. 12. Badania tożsamości surowców naturalnych 64 godz. 13. Świadczenia farmaceutyczne 160 godz. 14. raktyki zawodowe 160 godz. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10
1. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 1.1. odstawy podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej 1.2. Technologie informatyczne 1.1. odstawy podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia DG(1)1. rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej B odstawy działalności gospodarczej. DG(1)2. zdefiniować pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo; B Zasady planowania określonej działalności. Formy DG(2)1. zidentyfikować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych B organizacyjno-prawne działalności przedsiębiorstwa. osobowych i prawa autorskiego; Formy pozyskiwania kapitału. DG(2)2. zidentyfikować przepisy prawa podatkowego; B Rejestrowanie firmy. DG(2)3. analizować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych Dokumentacja dotycząca podejmowania działalności osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; gospodarczej. DG(2)4. określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów B Opodatkowanie działalności gospodarczej. o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa Wydajność pracy. Systemy wynagrodzeń autorskiego ; pracowników. DG(3)1. zidentyfikować przepisy dotyczące prowadzenia działalności B Obowiązki pracodawcy dotyczące ubezpieczeń gospodarczej ; społecznych. Ubezpieczenia gospodarcze. Etyka DG(3)2. dokonać analizy przepisów dotyczących prowadzenia działalności w biznesie. gospodarczej; Obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa DG(3)3. przewidywać konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów D i higieny pracy i ppoż. z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej ; DG(3)4. korzystać z przepisów dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej handlowej ; DG(4)1. wymienić przedsiębiorstwa i instytucje występujące w handlu i powiązania między nimi; DG(4)2. zidentyfikować przedsiębiorstwa handlowe na równych szczeblach obrotu towarowego; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11
DG(4)3. określić powiązania przedsiębiorstwa handlowego z otoczeniem; DG(7)2. wybrać właściwą formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej ; DG(7)3. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia działalności handlowej ; DG(7)4. wybrać formę opodatkowania działalności handlowej ; DG(7)5. sporządzić biznesplan dla wybranej działalności handlowej ; DG(9)1. obsługiwać biurowe urządzenia techniczne, DG(9)2. zastosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie handlowej działalności gospodarczej DG(9)3. Obsłużyć urządzenia biurowe otrzebne do wykonywania zadań zawodowych w działalności handlowej BH(1)1. wyjaśnić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujące podczas wykonywania zadań zawodowych BH(1)2. wyjaśnić zasady ochrony pożarowej miejsca pracy BH(1)3. wyjaśnić zasady utylizacji odpadów zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska BH(1)4. wyjaśnić zasady organizacji stanowiska pracy zgodnie z zasadami ergonomii BH(2)1. wyjaśnić zasady funkcjonowania służb działających w zakresie ochrony pracy BH(2)2. wyjaśnić zasady funkcjonowania służb działających w zakresie ochrony środowiska BH(3)1. wyjaśnić prawa i obowiązki pracownika związane z wykonywaniem zadań zawodowych lanowane zadania 1. Zadaniem uczniów będzie opracowania procedury postępowania przy zakładaniu własnej działalności gospodarczej. Zadanie powinno być wykonywane w grupach pod kierunkiem wybranego lidera. Grupy powinny zaprezentować swoje opracowania w formie prezentacji (w dowolnej formie, np.: plakaty, prezentacja multimedialna,). o prezentacji, powinna być przeprowadzona dyskusja pod kierunkiem eksperta (nauczyciela lub eksperta zewnętrznego) w celu zweryfikowania przedstawionych propozycji i ustalenia wspólnej procedury. Na podstawie opracowanej procedury grupa uczniów opracuje poradnik Krok po kroku zakładam własną działalność handlową. 2. Zadaniem uczniów będzie opracowanie projektu własnej działalności handlowej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12
Efektem zadania powinny być projekty opracowane przez uczniów zawierające: projekt planowanej działalności handlowej, wypełnione dokumenty niezbędne do jej założenia. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy odstawy formalno-prawne działalności gospodarczej wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do wykonywania do funkcjonowania na rynku pracy jako, przedsiębiorcy. owinny być kształtowane umiejętności analizowania przepisów prawa, a także postawy odpowiedzialności za działanie niezgodne z przepisami prawa. Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanego projektu. Komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). Urządzenia multimedialne. Środki dydaktyczne W pracowni w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zbiory przepisów prawa w zakresie działalności gospodarczej i prawa pracy. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Dominująca metodą kształcenia powinna być tekstu przewodniego która ułatwi uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji dotyczących zakładania własnej działalności handlowej, oraz metoda projektu. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach i indywidualnie. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanego projektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.2. Technologie informatyczne Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia DG(10)1. rozróżnić elementy marketingu-mi; B Badanie potrzeb klientów. DG(10)2. dobrać działania marketingowe do prowadzonej działalności Działania w małej firmie handlowej. handlowej; Źródła przychodów i kosztów w firmie handlowej. DG(10)3. opracować kwestionariusz badania ankietowego dotyczącego potrzeb D Usługi posprzedażowe. klientów; Zasady współpracy przedsiębiorstwa handlowego DG(10)4. analizować potrzeby klientów na podstawie przeprowadzonych z otoczeniem. badań ankietowych ; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13
DG(11)1. zidentyfikować składniki kosztów i przychodów w działalności handlowej; B Zastosowanie systemów informatycznych do obsługi przedsiębiorstwa DG(11)2. określić wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy; B DG(11)3. wskazać możliwości optymalizowania kosztów prowadzonej B działalności handlowej; DG(5)1. dokonać analizy działalności handlowej na rynku; DG(5)2. dokonać analizy czynników kształtujących popyt na sprzedawane towary; DG(5)3. porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne; DG(6)1. zidentyfikować procedury zakupu i sprzedaży w przedsiębiorstwach B handlowych funkcjonujących na rynku; DG(6)2. zorganizować współpracę z kontrahentami w zakresie zaopatrzenia i sprzedaży; DG(6)3. ustalić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami handlowymi D z branży; DG(6)4. zaplanować wspólne przedsięwzięcia dotyczące promowania towarów na rynku; DG(8)1.zorganizować stanowisko pracy biurowej z zastosowaniem zasad ergonomii; DG(8)2. rozróżnić ogólne zasady formułowania i formatowania pism; DG(8)3. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej; DG(8)4. wykonać czynności związane z przyjmowaniem korespondencji w różnej formie; DG(8)5. wykonać prace biurowe zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; BH(3)1. rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa B i higieny pracy; BH (3)2. wyjaśnić prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie zapewnienia B bezpieczeństwa i higieny pracy; BH(3)3. opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie handlowym; Z.19.3(20)1. posługiwać się oprogramowaniem komputerowym przeznaczonym do ewidencjonowania przychodu i rozchodu produktów leczniczych rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14
Z.19.3(20)2. osługiwać się oprogramowaniem komputerowym w celu wykonania wyceny leku recepturowego KZ (Z.a)(24)1. wykonywać zadania zawodowe z zastosowaniem systemów informatycznych KZ (Z.a)(24)2. obsługiwać program komputerowy wspomagający wykonywanie zadań zawodowych Z.19.3(20)1. posługiwać się oprogramowaniem komputerowym przeznaczonym do ewidencjonowania przychodu i rozchodu produktów leczniczych lanowane zadania Zadaniem uczniów będzie wykonanie projektu rowadzę własną firmę handlową. Dobierz 2 osoby, z którymi będziesz wykonywał/a projekt. ierwszym działaniem będzie przygotowanie opisu (konspektu) projektu, w którym określone zostają szczegółowe cele projektu, konieczne do podjęcia działania, lub pytania, na które należy poszukiwać odpowiedzi, czas wykonania projektu, ustalone z nauczycielem terminy konsultacji oraz kryteria, zakres i terminy oceny. II etap - opracowanie szczegółowego planu działania zawierającego następujące informacje: zadanie do wykonania, osoba odpowiedzialna za wykonanie zadania, termin wykonania zadania oraz ewentualne koszty. III etap - podejmowanie systematycznych działań projektowych: zbieranie i gromadzenie informacji potrzebnych do rozstrzygnięcia postawionych w projekcie problemów, selekcja i analiza zgromadzonych informacji, wnioskowanie ukierunkowane na wybór optymalnego rozwiązania, wykonanie projektu w praktyce. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy rowadzenie przedsiębiorstwa handlowego wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do funkcjonowania na rynku pracy jako przedsiębiorcy. owinny być kształtowane umiejętności przestrzegania przepisów prawa obowiązującego w działalności gospodarczej, współpracy z innymi przedsiębiorstwami w branży. Należy także kształtować postawę samodzielności w podejmowaniu decyzji, odpowiedzialności za siebie i innych. Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanego projektu. Środki dydaktyczne W pracowni w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zbiory przepisów prawa w zakresie działalności gospodarczej i prawa pracy, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące marketingu. Komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów). Urządzenia multimedialne. Zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów. Zalecane metody dydaktyczne W dziale szczególnie zaleca się stosować metodę projektu, która sprzyja rozwijaniu kompetencji personalnych i społecznych, samodzielnemu rozwiązywaniu problemów oraz rozpoznaniu wybranej tematyki w pogłębiony sposób. Formy organizacyjne rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15
Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach. Dominująca metodą kształcenia powinna być metoda projektów. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanego projektu. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16
2. Język obcy w branży farmaceutycznej 2.1. Informacja o produktach leczniczych w języku obcym 2.2. orozumiewanie się z pacjentem w języku obcym 2.1. Informacja o produktach leczniczych w języku obcym Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia JOZ(1)1. posługiwać się zasobami leksykalnych środków językowych związanych Słownictwo związane z wykonywaniem zadań z wykonywaniem zadań zawodowych zawodowych, szczególnie dotyczące wykonywania JOZ(1)2. posługiwać się zasobami gramatycznych środków językowych czynności zawodowych JOZ(1)3. posługiwać się zasobami ortograficznych środków językowych Korespondencja w języku obcym. JOZ(1)4. posługiwać się zasobami fonetycznych środków językowych Dokumenty apteczne. JOZ(3)1. dokonać analizy krótkich tekstów dotyczących wykonywania typowych Recepta. czynności zawodowych technika farmaceutycznego Źródła informacji o produktach leczniczych i wyrobach JOZ(3)2. zinterpretować krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania medycznych. typowych czynności zawodowych technika farmaceutycznego Informacje zawarte w ulotce i na opakowaniach JOZ(5)1. wyszukać w różnych obcojęzycznych źródłach informacje zawodowe produktów leczniczych i wyrobów medycznych. JOZ(5)2. wykorzystać informacje zawodowe pozyskane z różnych D Wiedza o produktach leczniczych i wyrobach obcojęzycznych źródeł medycznych w zasobach internetowych. Oferty szkoleniowe. lanowane zadania Opracowanie charakterystyki produktów leczniczych w języku obcym Wybór lidera, który podzieli grupę na pary oraz w drodze losowania rozdzieli poszczególne grupy leków, dla których będzie opracowana charakterystyka w języku polskim. Na podstawie otrzymanej instrukcji należy opracować charakterystykę w języku angielskim dla przydzielonej grupy leków. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni, w której powinny się znajdować: opakowania produktów leczniczych i wyrobów medycznych oraz słowniki angielsko-polskie, komputer z dostępem do Internetu (1 stanowisko dla dwóch uczniów), urządzenia multimedialne. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17
Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. zasopisma branżowe, filmy i prezentacje multimedialne. Słowniki angielsko-polskie medyczne (jeden na parę) oraz angielsko-polskie ogólne (jeden na 4-6 osób). Zalecane metody dydaktyczne Aktywizujące metody kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, dyskusji dydaktycznej. Dominującą metodą powinna być metoda ćwiczeń. Uczniowie będą otrzymywać zróżnicowane pomoce dydaktyczne do ćwiczenia umiejętności prowadzących do posługiwania się językiem obcym zawodowym. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach 10-osobowych. Dominująca forma organizacyjna pracy uczniów: indywidualna zróżnicowana ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testu typu próba pracy. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia 2.2. orozumiewanie się z pacjentem w języku obcym Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia JOZ(1)1. posługiwać się zasobami leksykalnych środków językowych związanych Słownictwo związane z wykonywaniem zadań z wykonywaniem zadań zawodowych JOZ(1)2. posługiwać się zasobami gramatycznych środków językowych zawodowych, szczególnie dotyczące wykonywania czynności zawodowych. JOZ(1)3. posługiwać się zasobami ortograficznych środków językowych Obsługa pacjentów w języku obcym. JOZ(1)4. posługiwać się zasobami fonetycznych środków językowych Opieka farmaceutyczna w ramach kompetencji JOZ(2)1. zrozumieć wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych zawodowych Zastosowanie zwrotów grzecznościowych. JOZ(2)2. zinterpretować typowe wypowiedzi dotyczące wykonywania czynności D zawodowych Sposób działania leków, możliwości wystąpienia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18
JOZ(4)1. formułować krótkie i zrozumiałe wypowiedzi umożliwiające D działań niepożądanych, wpływie na sprawność komunikowanie się w środowisku pracy JOZ(4)2. formułować krótkie i zrozumiałe teksty pisemne umożliwiające psychofizyczną, stosowaniu leków w okresie ciąży i laktacji. komunikowanie się w środowisku pracy Sposób użycia produktów leczniczych i wyrobów medycznych. orozumiewanie się ze współpracownikami. Organizacja stanowiska pracy. lanowane zadania Wykonywanie ćwiczeń weryfikujących rozumienie tekstu ze słuchu. Wybór lidera, który podzieli grupę na pary oraz w drodze losowania rozdzieli poszczególne role: technik farmaceutyczny, pacjent. Wykonaną pracę należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą być prowadzone w pracowni, w której powinny się znajdować: opakowania produktów leczniczych i wyrobów medycznych, słowniki angielsko-polskie. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów. zasopisma branżowe, filmy o tematyce dotyczącej pracy technika farmaceutycznego, prezentacje multimedialne. Słowniki angielsko-polskie medyczne (jeden na parę) oraz angielsko-polskie ogólne (jeden na 4-6 osób). Zalecane metody dydaktyczne Aktywizujące metody kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, dyskusji dydaktycznej. Dominują metodą powinna być metoda ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form: indywidualnie lub grupowo. Zajęcia należy prowadzić w grupach 10-24 osobowych. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru oraz testów typu próba pracy. Kryteria oceniania to zawartość merytoryczna, sposób prezentacji oraz dokumentacji sporządzanej w ramach realizacji zadań (ćwiczeń). Kontrola efektów kształcenia będzie prowadzona na podstawie bieżącej oceny pracy uczniów oraz sporządzonej dokumentacji. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19
3. odstawy patofizjologii z elementami pierwszej pomocy 3.1. Elementy anatomii, fizjologii i patofizjologii 3.2. Elementy pierwszej pomocy 3.1. Elementy anatomii, fizjologii i patofizjologii Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KZ (Z.a)(1)1. scharakteryzować elementy budowy organizmu człowieka Organizm jako całość w aspekcie KZ (Z.a)(1)2. scharakteryzować funkcje poszczególnych narządów i układów biofarmaceutycznym organizmu człowieka Układ ruchu KZ (Z.a)(4)1. wyjaśnić podłoże zmian chorobowych B Układ nerwowy KZ (Z.a)(4)2. opisać objawy zaburzeń i zmian chorobowych B Układ hormonalny Z.19.3(2)1. zastosować określenia fachowe z zakresu anatomii człowieka Układ krążenia Z.19.3(2)2. zastosować określenia fachowe z zakresu fizjologii człowieka Krew i układ limfatyczny Z.19.3(2)3. zastosować określenia fachowe z zakresu patofizjologii człowieka Układ oddechowy Układ pokarmowy Metabolizm Układ moczowo-płciowy Skóra i jej wytwory lanowane zadania (ćwiczenia) 1. Samodzielne zlokalizowanie na planszy/modelu poszczególnych narządów i układów 2. Wyjaśnienie funkcji (zagadnień fizjologii) poszczególnych narządów i układów organizmu człowieka 3. Analiza przypadku identyfikacja zaburzeń funkcji narządów i układów organizmu człowieka, wskazanie przyczyn tych zaburzeń 4. Quiz dopasowanie pojęć do definicji z zakresu anatomii, fizjologii i patofizjologii Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Uszczegółowione efekty kształcenia dotyczą wszystkich działów zamieszczonych w rubryce materiał kształcenia. Zaleca się, aby podczas realizacji kolejnych partii materiału za każdym razem odnosić się do wymagań sprecyzowanych w pierwszej rubryce tabeli. Środki dydaktyczne Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w plansze/modele anatomiczne rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20