PRODUKCJA I RECYKLING OPON
Produkcja opon Przy produkcji opon wykorzystuje się wiele surowców, w tym m. in.: -różne rodzaje kauczuków, -tkaniny kordowe, -sadze, -druty stalowe, -substancje olejowe.
Jak zbudowana jest opona? Opona jest produktem złożonym. To skomplikowane połączenie mieszanek gumy, stalowych drutów i włókien tekstylnych, takich jak nylon czy poliester. Materiały te nie są ze sobą sklejane, lecz zespalane w procesie reakcji chemicznej zwanej potocznie wulkanizacją.
Proces produkcyjny zaczyna się od wymieszania kauczuków ze specjalnymi olejami, sadzą, przeciwutleniaczami, przyśpieszaczami i innymi dodatkami. Dobór składników decyduje o właściwościach otrzymanego produktu. Jest on ściśle chronioną tajemnicą każdego producenta. Końcowym efektem tego etapu jest uzyskanie mieszanki gumowej.
Fabryka opon Dębica z 1939 r.
Kolejnym etapem jest proces wulkanizacji. Oponę surową, pokrywa się płynami zapobiegającymi przywarciu do formy lub membrany. Pod wpływem temperatury, mieszanki gumowe na skutek reakcji chemicznych przekształcają się w ciało o jednorodnych własnościach - gumę posiadającą cechy elastyczne w szerokim zakresie temperatury. Wulkanizacja odbywa się w prasach z formami segmentowymi lub dwu-połówkowymi z membraną gumową, do której wprowadzane są media wulkanizujące. Oponę surową nakłada się na membranę i następuje zamknięcie prasy. Pod wpływem ciśnienia wewnątrz membrany oraz temperatury opona surowa wypełnia zarys w formie. Proces biegnie w ściśle określonym czasie oraz odpowiedniej temperaturze i ciśnieniu. Zewnętrzny kształt opony wraz z rzeźbą bieżnika odwzorowany jest na formie wulkanizacyjnej.
Ostatnim etapem jest kontrola techniczna otrzymanego produktu. W ten sposób wytwarza się 80 % opon na rynku. Fabryki ogumienia różnią się jedynie stopniem zautomatyzowania poszczególnych etapów produkcyjnych.
ŚRODOWISKO
Zasadniczy problem obciążenia środowiska naturalnego przez zużyte opony wiąże się z bardzo długim okresem naturalnego rozkładu gumy w warunkach środowiska naturalnego. Mieszanki gumowe stosowane do produkcji opon zawierają złożone z długich łańcuchów polimery, które ulegają biodegradacji w okresie do 100 lat. Dlatego wraz z rozwojem przemysłu motoryzacyjnego przez cały XX w. systematycznie narastał problem utylizacji zużytych opon. Szczególnie, jeśli weźmiemy pod uwagę, że obecnie łączny tonaż rocznej produkcji opon to około 22 mln. ton. Skutki masowego składowania opon na wysypiskach (dziś w Polsce wyrzucanie opon na komunalne wysypiska śmieci jest surowo zakazane) są katastrofalne dla środowiska, podobnie jak dzikie leśne wysypiska opon, które jeszcze po roku 2000 były w naszym kraju plagą,
OPONY NISZCZĄ ŚRODOWISKO I NAS SAMYCH Las staje się składowiskiem niepotrzebnych odpadów i nieczystości, które nieustannie doprowadzają do degradacji środowiska naturalnego. Zużyte opony pozostawione gdzieś w leśnym rowie to ogromny ciężar dla przyrody, ale także całkowite jej okaleczanie. Podstawowym problemem jest fakt, iż rozkład gumy w warunkach naturalnych to proces długotrwały i mozolny, poważnie obciążający otaczający nas świat. Nadal istnieje bardzo wiele miejsc, które bogate są w ogromne ilości zużytych, nielegalnie pozostawionych opon, stanowiących katastrofalne niebezpieczeństwo dla środowiska, a przede wszystkim dla nas samych.
Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem zużytych opon nie wolno składować na wysypiskach śmieci. Zakaz ten obowiązuje także służby komunalne oraz urzędy gmin, których obowiązkiem jest troska o środowisko naturalne.
Recykling materiałowy Recykling materiałowy wymaga odzyskania z opon składników, które posłużyły do ich produkcji. W pierwszej fazie należy więc opony pociąć, rozdrobnić lub rozpuścić. Uzyskiwana w ten sposób guma jest dalej rozdrabniana i podlega obróbce termicznej. W mechanicznym procesie rozdrabniania uzyskuje się różnej wielkości cząsteczki gumy: pył gumowy, miał gumowy, granulat bądź grys. Oprócz gumy, uzyskuje się również stal oraz odpady tekstylne.
W jaki sposób można wykorzystać zużyte opony? wykorzystać jako element wchodzący w skład asfaltu przeznaczonego do budowy bezpieczniejszych dróg, usprawniać filtry wody zdaniem amerykańskiego naukowca Yuefeng Xie filtry wykonane z okruchów gumy mogą być nawet cztery razy skuteczniejsze niż wersje standardowe stworzyć energię cieplną utylizacja zużytych opon w elektrociepłowniach wiąże się z brakiem popiołów oraz zmniejszoną emisją CO2 i SO2 zregenerować je zużyte opony można podać bieżnikowaniu, a więc naklejeniu nowego bieżnika
Zużyte opony mają zastosowanie w wielu innych dziedzinach, np.. inżynierii lądowej. Wykorzystuje się je chociażby przy: umocnieniach nabrzeży morskich, falochronach, sztucznych rafach, umocnieniach brzegów rzek, nasypach, drogach o dużym obciążeniu, umocnieniach zboczy, ścianach wygłuszających, wypełnieniach przyczółków mostowych, podkładach pod tory tramwajowe, placach zabaw, itp.