POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Sterowanie bramą Numer ćwiczenia: 7 Opracowali: Tomasz Barabasz Piotr Zasada Merytorycznie sprawdził: dr inŝ. Jan Skórski 2007
Spis treści: Wstęp teoretyczny do ćwiczenia... 3 Treść ćwiczenia... 6 Schemat połączeń... 7 Listing programu... 7 materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 2
Wstęp teoretyczny do ćwiczenia System LCN umoŝliwia sterowanie bramą wjazdową, roletami, Ŝaluzjami. Producenci systemu opracowali dedykowane funkcje (przeznaczone specjalnie do tych zadań), które umoŝliwiają sterowanie bramami, roletami, Ŝaluzjami napędzanymi silnikami elektrycznymi. Klasyczne Ŝaluzje są sterowane za pomocą jednego silnika, który moŝe pracować w obu kierunkach. W zaleŝności od tego, w którą stronę obraca się silnik brama jest otwierana lub zamykana. JeŜeli brama została otwarta (zamknięta) zostaje wciśnięty wyłącznik krańcowy K1 (K2) i zostaje wyłączony silnik. W sterowaniu bramą waŝne jest to Ŝeby nie podać jednocześnie sygnału otwierania i zmykania bramy. NaleŜy równieŝ uwzględnić opóźnienie przy zmianie kierunku ruchu bramy. Aby były spełnione powyŝsze dwa warunki wykorzystuje się do tego celu układ dwóch przekaźników. Schemat proponowanego układu jest przedstawiony na rysunku 1.. M L przekaznik 2 "kierunek" przekaznik 1 "zasilanie" Rysunek 1. Sterowanie silnikiem lewo, prawo za pomocą dwóch przekaźników Pierwszy przekaźnik odpowiada za podanie zasilania na silnik. Drugi przekaźnik odpowiada za kierunek w jakim obraca się silnik, czyli za to czy brama otwiera się czy zamyka. JeŜeli brama zostaje otwierana (zamykana) i następuje Ŝądanie zamknięcia (otwarcia) to zasilanie zostaje odłączone, a styk od przekaźnika drugiego zmienia swoje połoŝenie. Czas trwania tej operacji powinien być dłuŝszy niŝ 0,5 sekundy. Po tym czasie materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 3
przekaźnik pierwszy załącza zasilanie i brama zostaje zamykana (otwierana). Za zatrzymanie pracy silnika odpowiada przekaźnik pierwszy. Do sterowania bramą (Ŝaluzjami, roletami) w systemie LCN moŝna wykorzystać moduł przekaźnikowy LCN-R8H, w który jest wbudowanych 8 przekaźników. Schemat wewnętrzny modułu LCN-R8H jest przedstawiony na Rysunku 2.. Przekaźnikami tymi moŝna sterować niezaleŝnie kaŝdym z osobna lub parami. JeŜeli we właściwościach modułu zadeklaruje się, Ŝe będzie się sterowało parami przekaźników to przekaźniki pierwszy z drugim, trzeci z czwartym, itd. będą mogły realizować sterowanie silnikiem lewo - prawo. C8 O8 R8 C7 O7 R7 C6 O6 R6 C5 O5 R5 C4 O4 R4 C3 O3 R3 C2 O2 R2 C1 O1 R1 LCN-R8H Rysunek 2. Schemat wewnętrzny modułu przekaźnikowego LCN-R8H W ćwiczeniu zostaną wykorzystane przekaźniki ósmy oraz siódmy sposób połączenia modułu LCN-R8H ze sterownikiem bramy jest przedstawiony na Rysunku 3.. Przekaźnik R7 odpowiada za załączenie zasilania natomiast przekaźnik R8 odpowiada za kierunek ruchu bramy (Ŝaluzji). System LCN sam realizuje sterowanie przekaźnikami R7 i R6. Programista będzie wydawał jedynie rozkazy w górę, w dół, stop. System LCN sam będzie realizował wcześniej omówiony algorytm sterowania. materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 4
K1 K2 PE D N L N C8 O8 R8 C7 O7 R7 LCN - R8H Rysunek 3. Schemat połączeń układu do sterowania bramą (dla silnika prądu zmiennego zasilanego z sieci 230V) W laboratorium na makiecie do sterowania bramą jest wykorzystany silnik prądu stałego. Zmiana kierunku obrotów silnika odbywa się poprzez zmianę polaryzacji zasilania. System LCN jest przystosowany do sterowania silnikami, z których wychodzą trzy przewody Rysunek 4.. Jeden ze sposobów utworzenia takiego sterowania jest pokazany na rysunek 4.. JeŜeli Ŝadna cewka przekaźników nie jest zasilana silnik nie obraca się. JeŜeli silnik ma obraca się w lewo lub w prawo naleŝy zasilić jedną z cewek. Dwie cewki zasilane na raz nie wprawiają silnika w ruch. materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 5
+ 24 V - M - M - Rysunek 4. Schemat połączeń układu do sterowania silnikiem prądu stałego (układ lewo-prawo) Treść ćwiczenia Wykorzystując standardową przejściówkę LCN-T8 i przyciski łączeniowe do niej podłączoną naleŝy zrobić sterownik bramy na dwóch przyciskach, które ma działać następująco: - Długie naciśnięcie przycisku otwórz powoduje, Ŝe brama ma się otwierać do momentu puszczenia przycisku - Długie naciśnięcie przycisku zamknij powoduje, Ŝe brama ma się zamykać do momentu puszczenia przycisku. - Krótkie naciśnięcie przycisku otwórz powoduje, Ŝe brama ma się otworzyć. - Krótkie naciśnięcie przycisku zamknij powoduje, Ŝe brama ma się zamknąć. - Brama ma się zatrzymać jeŝeli zostanie załączona krańcówka K1 lub K2 niezaleŝnie od tego, który z przycisków będzie naciśnięty. - JeŜeli brama otwiera się i zostaje naciśnięty przycisk zamknij brama ma się zatrzymać na 1,1 sekundy i zacząć się zamykać. materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 6
- JeŜeli brama zamyka się i zostaje naciśnięty przycisk otwórz brama ma się zatrzymać na 1,1 sekundy i zacząć się otwierać. Schemat połączeń LCN B3I 3 2 1 N K1 K2 PE D N L - zasilacz - 24 V + C8 O8R8 C7 O7R7 LCN-R8H L Ŝółty szary czerwony LCN-T8 P I T LCN-SH 1 2 Rysunek 5. Schemat połączeń dla Ćwiczenia 7 Listing programu Kod źródłowy do ćwiczenia numer 7 segment: 0 ID: 15 Nazwa: LCN-HU Komentarz: T - port: LCN-T8/TU4x standard keybord Dopuść blokadę tabeli A: TAK I - port: Bez czujnika P - port: przekaźnik: TAK Sterowanie rolet materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 7
rolety na przekaźnikach 5-8: TAK czas przełączania rolet: 1,1 s Output ports: WYJŚCIE 1: Podwójny wyłącznik WYJŚCIE 2: Podwójny wyłącznik Tabela przycisków A: Przycisk 1 Cel 1 -> S0, M15 "LCN-HU" Krótko: Przekaźnik: ---- --10 Długo: Przekaźnik: ---- --10 Puść: Przekaźnik: ---- --0- Przycisk 2 Cel 1 -> S0, M15 "LCN-HU" Krótko: Przekaźnik: ---- --11 Długo: Przekaźnik: ---- --11 Puść: Przekaźnik: ---- --01 Tabela przycisków B: Przycisk 7 Cel 1 -> S0, M15 "LCN-HU" Krótko: Niezaprogramowany Długo: Przekaźnik ---- --0- Puść: Niezaprogramowany Cel 2-> S0, M15 "LCN-HU" Krótko: Niezaprogramowany Długo: Blokada klawisza A: 1--- ---- Puść: Blokada klawisza A: 0--- ---- Przycisk 8 Cel 1 -> S0, M15 "LCN-HU" Krótko: Niezaprogramowany Długo: Przekaźnik ---- --0- Puść: Niezaprogramowany Cel 2 -> S0, M15 "LCN-HU" Krótko: Niezaprogramowany Długo: Blokada klawisza A: -1-- ---- materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 8
Puść: Blokada klawisza A: -0-- ---- Wyjaśnienia do listingu programu: Moduł LCN-R8H jest podłączony do portu P. Ze schematu pokazanego na (Rysunek 5.8.3.) wynika, Ŝe silnik jest podłączony do przekaźników R8 i R7. We właściwościach dla pola port P naleŝy wybrać opcje pokazane na (Rysunek 5.8.6.). Wybranie opcji: Rolety na przekaźnikach 5..8 oznacza, Ŝe przekaźniki pracują parami (przekaźnik 5 z przekaźnikiem 6 oraz przekaźnik 7 z przekaźnikiem 8) i realizują algorytm omówiony w części teoretycznej ćwiczenia. Opcja: czas przełączania rolet odpowiada za czas przy zmianie kierunków obrotów silnika. Za kierunek obrotów oraz stan pracy silnika odpowiada rozkaz: Silnik/Rolety. W polu o nazwie: Shutter on R7+R8 moŝna wybrać jedną z opcji: W górę, W dół, STOP. Rozkaz: Zablokuj przyciski blokuje wybrany przycisk w wybranej tabeli. Aby była moŝliwość blokady przycisków naleŝy we Właściwościach modułu w polu port T zaznaczyć opcję: Dopuść blokadę tabeli A. materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 9
Rysunek 6. Okno Właściwości modułu Rysunek 7. Tabela A -> przycisk 1 -> Cel 1 -> Krótko -> Silnik/Rolety materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 10
Rysunek 8. Tabela A -> przycisk 1 -> Cel 1 -> Długo -> Silnik/Rolety Rysunek 9. Tabela A -> przycisk 1 -> Cel 1 -> Puść -> Silnik/Rolety materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 11
Rysunek 10. Tabela A -> przycisk 2 -> Cel 1 -> Krótko -> Silnik/Rolety Rysunek 11. Tabela A -> przycisk 2 -> Cel 1 -> Długo -> Silnik/Rolety materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 12
Rysunek 12. Tabela A -> przycisk 2 -> Cel 1 -> Puść -> Silnik/Rolety Rysunek 13. Tabela B -> przycisk 7 -> Cel 1 -> Długo -> Silnik/Rolety materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 13
Rysunek 14. Tabela B -> przycisk 7 -> Cel 2 -> Długo -> Zablokuj przyciski Rysunek 15. Tabela B -> przycisk 7 -> Cel 2 -> Puść -> Zablokuj przyciski materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 14
Rysunek 16. Tabela B -> przycisk 8 -> Cel 1 -> Długo -> Silnik/Rolety Rysunek 17. Tabela B -> przycisk 8 -> Cel 1 -> Puść -> Silnik/Rolety materiał pobrany ze strony: www.gryf-elektryk.pl 15
Rysunek 18. Tabela B -> przycisk 8 -> Cel 2 -> Długo -> Zablokuj przyciski Rysunek 9. Tabela B -> przycisk 8 -> Cel 2 -> Puść -> Zablokuj przyciski.::laboratorium Automatyki Budynkowej w Systemie LCN::. 16