Architektura Krajobrazu instrukcja obsługi sprzętu maj 2009
Spis treści Kompas (Suunto) Dalmierz (YARDAGE SCOUT PRO) Hipsometr elektroniczny Próbnik profilu glebowego Pehametr 3000 2 3 5 6 10
Kompas Suunto Korekta deklinacji Po wyborze określonego celu- odczytać wartość pomiaru (oboje oczu otwarte) trzymając kompas w ten sposób, aby linia stacjonarna (bez wskaźników E W ) pokrywała się z wybranym celem podczas celowania przez soczewkę. Proszę zwrócić uwagę na to, że linia stacjonarna wskazuje pomiar magnetyczny bez korekty deklinacji. deklinacja magnetyczna w Polsce Aby ustawić deklinację w kompasie należy doliczyć deklinację lokalną. (np. 20 wschód) do wartości odczytu magnetycznego: Lokalna deklinacja 20 wschód nowa wartość: 270 +20 = 290 Należy ponownie wycelować na obiekt przy wartości magnetycznej 270, a następnie przesunąć kompas ten sposób, aby wartość 290 pokryła się z naszym celem. Równocześnie należy tak przekręcić śrubę do regulacji deklinacji (czarna, plastikowa na sznureczku) aby linia z oznaczeniem E W pokryła się z celem. W ten sposób kompas został wyregulowany zgodnie z lokalną deklinacją 20. Od tego momentu można odczytywać kompas celując linią E W na wybrany cel. Ustawienie optyki Czyszczenie kompasu Optykę kompasu ustawia się poprzez regulację okularu. Okular najlepiej wyregulować tak, aby wizjer był ustawiony w pozycji pionowej. Jeśli brud lub wilgoć dostanie się do wnętrza kompasu można go oczyścić wykręcając uprzednio okular (ruchem przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, przepłukać czystą wodą, pozostawić do wyschnięcia i ponownie wkręcić okular. 3
Dalmierz typu YARDAGE SCOUT PRO Odczytywanie odległości Podczas patrzenia przez okular, naciśnij raz przycisk fire" (prawa górna strona urządzenia). Naciskając ten przycisk uruchamiasz wgląd do wskaźnika ciekłokrystalicznego. Namierz cel oddalony o co najmniej 20 jardów (18 metrów). Ponownie naciśnij przycisk fire" i przytrzymaj go do momentu, gdy na wyświetlaczu ukaże się odczyt zasięgu. Puść przycisk. Uruchomiony wyświetlacz pozostanie aktywny i wykaże ostatnie pomiary przez 30 sekund. Jeśli chcesz namierzać nowy cel, możesz w każdej chwili znów nacisnąć przycisk fire". UWAGA! Jak w przypadku każdego urządzenia laserowego, tak i w przypadku YARDAGE SCOUT PRO, nie zaleca się zbyt długiej obserwacji emisji przez soczewki powiększające. Zmiana jednostki pomiaru YARDAGE SCOUT PRO może mierzyć odległość w jardach lub metrach. Wskaźniki pomiaru w danej jednostce ulokowane są w prawym dolnym rogu wyświetlacza ciekłokrystalicznego. Aby dokonać wyboru jednostki pomiaru, należy spojrzeć przez okular, nacisnąć przycisk mode"(lewa górna strona urządzenia) i trzymać przez około 5 sekund. Podczas zmieniania jednostki z jardów na metry, na wyświetlaczu ukaże się jednostka miary METR" a wskaźnik JARD" zniknie. Podczas zmiany z metrów na jardy, procedura będzie odwrotna. Po ponownym włączeniu urządzenie powróci do ostatniego ustawienia. Konserwacja Delikatnie zdmuchnij (lub użyj do tego miękkiej szczoteczki do soczewek) pył i osady znajdujące się na soczewkach. Aby pozbyć się zabrudzeń lub odcisków palców, użyj miękkiej ściereczki bawełnianej i pocieraj nią lekko, kolistymi ruchami. Użycie porowatej ściereczki i każde niepotrzebne pocieranie powierzchni soczewek może spowodować zarysowania w rezultacie prowadzące do zniszczenia sprzętu. W przypadku gruntownego czyszczenia zalecamy użycie profesjonalnej fotograficznej chusteczki przeznaczonej do czyszczenia soczewek, fotograficznego płynu czyszczącego lub alkoholu izopropylowego. Nigdy nie aplikuj substancji czyszczących bezpośrednio na powierzchnię soczewek nałóż je na ściereczkę. 4
Dalmierz typu YARDAGE SCOUT PRO Tabela trudności pomiarowych Problem Nie można włączyć przyrządu nie świeci się wyświetlacz ciekłokrystaliczny. Potencjalne rozwiązanie Naciśnij przycisk fire" znajdujący się z prawej górnej strony przyrządu Sprawdź poziom baterii, w razie potrzeby wymień Nie ma przycisku wymazującego ostami wynik pomiaru przed wczytaniem nowego. Ostatni wynik pomiarowy nie musi być wymazany przed kolejnym pomiarem. Należy po prostu nakierować urządzenie na nowy cel przy użyciu siatki nitek na wyświetlaczu, nacisnąć przycisk W systemie optycznym pojawiają się czarne punkty Jest to naturalna cecha charakterystyczna wyświetlacza ciekłokrystalicznego, której nie można całkowicie wyeliminować w procesie produkcji. Nie można namierzyć celu. Upewnij się, że wyświetlacz jest podświetlony. Upewnij się, że masz naciśnięty przycisk fire", i że przycisk mode" nie jest naciśnięty. Upewnij się, czy Twój palec lub ręka nie blokują obiektywu (soczewek najbliższych celowi), które emitują i otrzymują impulsy energetyczne. Upewnij się, że przyrząd nie jest przechylony podczas naciskania przycisku fire". Aby uzyskać odległość od mniej odblaskowego obiektu, należy przeskanować obiekt, aby wyszukać jego najbardziej odblaskowy punkt. Aby to zrobić, należy przytrzymać przycisk fire" i przeszukać siatką nitek wyświetlacza powierzchnię celu. Następnie należy zarejestrować hit" (czyli trafiony cel) na liczniku jakości celu. Kiedy przyrząd jakości celu zarejestruje trafiony cel",ustaw urządzenie w stabilnej pozycji i przytrzymaj przycisk fire" do momentu, gdy wyświetli się odczyt zasięgu. Upewnij się, że tryb wyszukiwania celu jest adekwatny do panujących warunków środowiskowych i sytuacyjnych. Każdy z trybów charakteryzuje się przecież inną maksymalną odległością od celu, czułością na poziom odblaskowości obiektu, etc. 5
Hipsometr elektroniczny Funkcje urządzenia DIST - Pomiar odległości i wysokości HGT - Pomiar wysokości DEG - Pomiar kąta Funkcje wybiera się przy pomocy przycisku. Pomiar odległości i wysokości Należy podać aktualną odległość - w tym celu trzymając wciśnięty przycisk hipsometr skierować ku górze lub w dół. Zwolnić przycisk gdy uzyskamy żądaną wartość. Czynność można powtórzyć - zwalniając przycisk gdy kąt jest zbyt mały aby uzyskać żądaną odległość. Odległość uzyskana w ten sposób mieści się w zakresie: 0-999m/stóp. 3. Krótkie naciśnięcie przycisku zamyka funkcję pomiaru odległości. Zapamiętana zostanie ostatnia wyświetlona wartość. Skróci to czas ustalania odległości przy następnych pomiarach. 4. Następnie -poziomą linia na wyświetlaczu- celujemy na korzenie drzew. Przycisk trzymamy w pozycji wciśniętej przez kilka sekund. 5. Gdy na wyświetlaczu pojawi się wynik pomiaru, zwalniamy przycisk aby przejść do pomiaru wysokości. Celujemy na wierzchołek drzewa lub na żądaną wysokość - trzymając wciśnięty przycisk. Czynność należy powtórzyć jeśli chcemy pomierzyć wysokość większej ilości drzew. Pomiar wysokości Wybierając funkcję HGT można bezpośrednio przejść przez do pomiaru wysokości z pominięciem wyznaczania odległości. Pomiar kąta Wybierając funkcję DEG przechodzimy do pomiaru kąta. Wysokości: do 999m/stóp Dokładność: 0.1m<100m/stóp, lm/stopa>100m/stóp Kąt: - 55 do + 85 Dokładność pomiaru kąta: 0.1 Akumulator Gdy akumulator wymaga ładowania na wyświetlaczu pojawia się napis: Bat 6
Probnik profilu glebowego Próbnik profilu glebowego jest przeznaczony do pobierania pionowych profili glebowych do głębokości ok. 40 cm i przekroju o przekroju ok. 10 x 5 cm. Urządzenie to pozwala na pobór prawie nienaruszonego rdzenia wraz ze strukturą korzeniową. Próbnik składa się z dwóch rynienek połączonych bolcami i ruchomego, wahliwego, uchwytu. Dolne części rynienek posiadają zaostrzone krawędzie dla ułatwienia penetracji w glebie i do przecinania korzeni. Dla łatwego rozłączania rynienek, po pobraniu rdzenia glebowego, służy wyjmowany dolny bolec łączący. Podczas większości czynności z próbnikiem, a zwłaszcza przy obsłudze dolnej części próbnika zaleca się bezwzględnie stosowanie rękawic ochronnych. Noże tnące próbnika są bardzo ostre i bardzo łatwo jest doznać poważnego zranienia. Wybór miejsca poboru rdzenia Zanim przystąpimy do pobierania rdzenia należy wytypowane miejsce sprawdzić czy nie znajdują się pod powierzchnią przeszkody, które mogły by uniemożliwić pobieranie próby lub zniszczyć krawędzie tnące noży. Wciskanie próbnika Po skontrolowaniu czystości" w miejscu poboru przystępujemy do pobierania próby. Wsuń ruchomy bolec (na łańcuszku) w otwór ramienia i łącznika. Sprawdź czy obie rynienki swobodnie się przesuwają. Stojąc pewnie na rozstawionych nogach postaw próbnik na wybranym punkcie poboru próby. 3. Zacznij wciskać krokowo, na przemian, każdą z rynienek próbnika naciskając na uchwyt to z jednej to z drugiej strony. Zwracaj uwagę aby rynienka z przeciwnej strony niż wciskana, w danym momencie, nie była równocześnie wyciągana. Dlatego należy przytrzymać (nadal lekko naciskać) uchwyt od strony rynienki już wciśniętej podczas gdy uchwyt drugiej rynienki wciskamy znacznie silniej. 4. Najlepsze efekty dają małe kroczki każdą z rynienek. Jeśli będziemy się śpieszyli i zwiększymy każdy z kroków, wówczas następuje zwężenie przekroju poprzecznego w obrębie noży co prowadzi do nieprawidłowego poboru. 5. Po osiągnięciu pełnego profilu lub gdy nie udaje się nam dalsze zagłębianie próbnika przystępujemy do jego wyciągnięcia. 7
Probnik profilu glebowego Wyciąganie próbnika Wciśnij jedną stronę próbnika. Uchwyć za przeciwległe ramię uchwytu (patrz rys. obok) i rozpocznij wyciągania. Ukośne ustawienie uchwytu zapewni ściśnięcie próbki-między rynienkami a tym samym sprawi, że próbka nie wypadnie. Dla łatwiejszego wyciągnięcia próbnika należy go przed wyjęciem lekko pochylić na boki rozpychając" strukturę gleby a tym samym zmniejszając tarcie w trakcie wyciągania. 3. Wyciągaj próbnik powoli. Jest bardzo ważne aby wyciągać próbnik przyjmując odpowiednią pozycję ciała: wyciągamy siła nóg a nie pleców. 4. Wyciągnięty próbnik połóż na ziemi tak aby odejmowana rynienka była na górze. Można też położyć na ziemi kawałek folii plastikowej. Taki sposób otwierania próbnika może nas zabezpieczyć przed wypadnięciem "przyklejonej" do rynienki próbki. 5. Wyciągnij dolny bolec aby rozłączyć rynienki. Uważaj na ostre krawędzie tnące dolnej części próbnika. 6. Teraz możesz rozdzielić rynienki tak aby uzyskać swobodny dostęp do pobranej próby. Wykonuj czynność ostrożnie aby "przyklejona" do rynienki część rdzenia nie wypadła. Utrzymywanie próbnika Dla zapewnienia poprawności działania próbnika konieczne jest częste (w trakcie prac jak i przed wyjazdem w teren) kontrolowanie jego stanu. Szczególnie istotne jest sprawdzenie kształtu i ostrości elementów tnących. Każde zauważone wygięcie lub uszkodzenie krawędzi tnącej noży musi być niezwłocznie naprawione. Korzystając ze szczypiec i drobnego pilnika należy uszkodzone krawędzie wyprostować i naostrzyć. Można do ostatecznego wyostrzenia krawędzi użyć osełki. Tępe krawędzie tnące utrudniają poprawne pobranie próby gleby. Zawsze używaj dobrych rękawic ochronnych podczas operowaniem próbnikiem a zwłaszcza podczas jego otwierania i zamykania jak i mycia. Po każdym powrocie z terenu umyj dokładnie próbnik w czystej bieżącej wodzie. W trudno dostępnych miejscach posłuż się szczoteczką (np. do zębów). Próbnik wytrzyj i wysusz. Po wysuszeniu lekko nasmaruj wazeliną techniczną. 8
Pehametr 3000 Reprezentatywny wynik otrzymamy po przeprowadzeniu kilku pomiarów w różnych miejscach a. b. c. d. e. gniazdo do podłączenia elektrody pehametru wyświetlacz przyciski do kalibracji przełącznik ph/mv włącznik/ wyłącznik Sondę umieścić w glebie na poziomie korzeni. Pomiar dokonywany jest na czubku sondy. Pomiar dokonywany jest w wilgotnej glebie, ok. 2-3 h po ostatnim nawodnieniu Informacja na wyświetlaczu LO BAT" ozn. konieczność wymiany baterii. 9
Pehametr 3000 Sondę podłączyć do urządzenia ph3000. Zdjąć osłonę elektrody. Za pomocą przycisku ON/OFF włączyć urządzenie. Jeśli zajdzie potrzeba skalibrować. Poczekać, aż wynik na wyświetlaczu się ustabilizuje. Dla ochrony elektrody wykonać otwór w glebie specjalnym patyczkiem. Elektrodę ph wytrzeć suchą szmatką. Teraz można wykonać następny pomiar. 10
Pehametr 3000 Kalibracja Włączyć pehametr. Zdjąć osłonę z elektrody. Elektrodę wytrzeć suchą szmatką. Elektrodę zanurzyć w zielonym roztworze o ph 7,00. Odczekać, aż wynik na wyświetlaczu się ustabilizuje. Wciśnij przycisk do kalibracji z wartością 7,00. Zapali się zielona lampka. Poczekać, aż na wyświetlaczu ustabilizuje się wartość 7,00. Zielona lampka zgaśnie automatycznie. Elektrodę wytrzeć suchą szmatką. Elektrodę zanurzyć w czerwonym roztworze o ph 4. Poczekać, aż wynik się ustabilizuje. 11
Pehametr 3000 Kalibracja Naciśnij przycisk do kalibracji 4,00. Zapali się czerwona lampka. Poczekać, aż na wyświetlaczu ustabilizuje się wartość 4,00. Czerwona lampka zgaśnie automatycznie. Kalibracja zakończona. Konserwacja Elektrodę zanurzyć w roztworze KCl. W tym celu nalać roztworu KCl do osłony elektrody i zanurzyć w nim elektrodę. Tworzący się biały osad soli usunąć za pomocą szmatki. Elektroda powinna zawsze co najmniej do połowy być wypełniona roztworem KCl. Zdjąć gumową osłonę z górnej części elektrody i pipetą wprowadzić roztwór KCl do otworu elektrody. Naciskając przycisk mv wyświetli się napięcie na elektrodzie. Nowa elektroda szybko się stabilizuje i dla ph 7,00 wskazuje ok. 0 mv, a dla ph 4,00 ok. 150 mv. Jeśli różnica między dwiema wartościami jest mniejsza niż 140 mv, elektrodę należy wymienić. 12
Niwelator Śruba ruchu leniwego (dwustronna) Libela pudełkowa 3.Podział koła poziomego Hz 4.Śruba ustawcza spodarki 5.Podstawa 6.Obiektyw 7.Przeziernik (NA728/NA730) lub znacznik osi celowej (NA720/NA724) 8.Regulacja ostrości obrazu 9.Przezierność do odczytu stopnia/gony 1O.Okular 1Lustro libeli (NA720/NA724) pryzmat (MA728/1MA730) Podstawowe czynności i ustawienia Linia pionu Poprzez ustawienie libelą instrument jest w przybliżeniu spoziomowany, pozostaje jednak pewne szczątkowe pochylenie instrumentu. Kompensator Szczątkowe pochylenie redukuje kompensator wewnętrzny, który powoduje, że oś celowa staje się idealnie pozioma. Odczyt w tył / przód Dla określenia różnicy wysokości ( H) między punktem terenowym A i B należy najpierw dokonać odczytu w tył, następnie w przód. Kolejne punkty w odniesieniu do punktu A należy pomierzyć jako boczne (S). 13
Niwelator Przygotowanie instrumentu do pomiaru NA720/NA724/NA728/NA730 wyjąć z pojemnika i sprawdzić kompletność: Niwelator Instrukcja obsługi 3.Klucz imbusowy 4.Osłona przeciwdeszczowa Ustawienie statywu Zwolnić śruby na nogach statywu i ustawić żądaną długość (wysokość), zablokować śruby: Ustawić nogi tak, aby zapewnić, stabilność. Mieć na uwadze, iż siła nacisku działa w kierunku nóg statywu. Przy ustawianiu statywu należy uważać, aby wstępnie możliwie dokładnie ustawić głowicę statywu poziomo Obsługa statywu Kontrola śrub i bolców (czy są na swoim miejscu) Przy transporcie używać tylko dostarczonych, oryginalnych opakowań. Złe transportowanie lub przechowywanie może prowadzić do uszkodzeń i błędów pomiarowych. Używać statywu tylko do celów pomiarowych. 14
Niwelator Przygotowanie instrumentu do pomiaru Poziomowanie Niwelator ustawić na statywie i dokręcić śrubę sercową od spodu głowicy. Śruby spodarki ustawić w środkowym położeniu 3. Spoziomować libelę pudełkową poprzez obracanie śrub w spodarce niwelatora. Doprowadzanie libeli do poziomy Przeciwległe śruby spodarki A i B równocześnie obracać dotąd, dokąd pęcherzyk znajdzie się w środku kształtu litery T utworzonej poprzez śruby A, B, C. Śrubę C obracać do momentu, aż pęcherzyk libeli znajdzie się w środku libeli 15
Niwelator Przygotowanie instrumentu do pomiaru Ogniskowanie obiektywu Obiektyw zwrócić w kierunku jasnej powierzchni (np. papier). Obracać okularem, aż krzyż nitek stanie się ostry i wyraźny czarny okular jest teraz ustawiony odpowiednio do oka obserwatora. 3. Zwrócić obiektyw w stronę łaty. 4. Obracać śrubą ostrości, aż obraz łaty stanie się wyraźny i ostry. Sprawdzić, czy po ustawieniu ostrości nie zmieniła się ostrość krzyża nitek i ewentualnie skorygować. Centrowanie Jeżeli zachodzi potrzeba dokładnego centrowania nad punktem niwelatora należy. 1.Zawiesić pion sznurkowy Śrubę sercową nieco zluzować i przesunąć delikatnie instrument na głowicy statywu, aż pion znajdzie się nad punktem 3.Dokręcić śrubę sercową. Wybór odczytu kątów Zmiana pomiędzy i gon: Śrubki zluzować kluczem imbusowym i zdjąć szkiełko. Obrócić szkiełko. 3. Włożyć na miejsce i dokręcić śrubę. 16
Niwelator Odczytywanie wysokości Ustawić instrument, spoziomować i ustawić ostrość krzyża nitek Ustawić pionowo łatę 3.Krzyżem wycelować na łatę 4.Ustawić poprawnie ostrość obrazu 5.Ustawić dokładnie wyceliwanie przy pomocy śruby ruchu leniwego. 6. Skontrolować libelę, czy jest spoziomowana. 7. Odczytać ze środkowej kreski krzyża nitek wartość wysokości H z łaty (w przykładzie H= 585m). Pomiar odległości Punkt 1-6 powtórzyć (jak przy odczycie wysokości) po czym odczytać wysokość z łaty Odczyt Odczyt górny 2,670m Odczyt dolny 2,502m Różnica L 0,168m Odległość d 16,8m Wzór ogólny Odległość d = 100 x L 17
Niwelator Pomiar kąta NA720/NA724/NA728/NA730 posiada podział koła poziomego. Podział wyrażony jest w lub gon Szukane Kąt pomiędzy punktem A i punktem B Punkty 1-6 powtórzyć (jak przy odczycie wysokości) Przy czym zwrócić uwagę na pionowa nitkę krzyża,aby była wycelowana na środku łaty. 7. Kąt pionowy Hz ustawić na zero 8. Zacelować na punkt B (na środek (pionową oś symetrii) łaty). 9.Kąt poziomy odczytać z koła poziomego Hz (w przykładzie 60 ). Niwelacja: Różnica wysokości ΔH pomiędzy punktami A \ B Wybrać punkt ustawienia instrumentu pomiędzy punktami tak aby spełnione było w przybliżeniu d1=d2 <50m. Postępowanie Instrument ustawić na I1 Łatę ustawić na punkcie A (pionowo) 3. Wycelować na łatę odczytać wartość zapisać (wartość w tył). 4. Wycelować na punkt zmiany (przejścia) 2 odczytać wysokość zanotować jako odczyt w przód. 5. Ustawić instrument na l2 zacelować na łatę w punkcie 2 odczytać wartość w tył i zanotować. 6. Zacelować do przodu na punkt 3 7. W identyczny sposób postępować aż dotrzemy do punktu B. Rezultat otrzymamy z wzoru: ΔH = w tył - w przód 18
Niwelator Przykład dziennika pomiarowego: Niwelacja wielu punktów 1.Ustawić instrument centralnie pomiędzy punktami tak aby wszystkie znalazły się w zasięgu pomiarowym instrumentu. Ustawić łatę w punkcie odniesienia A (pionowo). 3.Wycelować na łatę, odczytać wysokość zanotować (=odczytowi w tył na znany punkt). 4.Łatę na ustawić pionowo w punkcie 1 5.Wycelować, odczytać wysokość, zanotować (wysokość punktu terenowego). 6.Dla innych punktów powtórzyć kroki od 4 do 5. 7.Wysokość otrzymuje się ze wzoru: H = H punktu wyjściowego + odczyt w tył (A) - H punktu terenowego. Przykład dziennika pomiarowego: 19
Niwelator Tachimetria niwelacyjna Szukane: Położenie dużej ilości punktów terenowych. Tachimetria niwelacyjna w normalnych warunkach odbywa się wraz z niwelacją punktów terenowych. Postępowanie: Kolejność taka, jak w przypadku pomiaru niwelacji punktów terenowych z tą różnicą, że odczytuje się jeszcze odległość (podział z łaty) jak również kąt poziomy Hz. Pomierzone wartości nanosimy na plan / mapę są one zgodne pod względem wysokości i położenie z rzeczywistymi. Tyczenie niwelacyjne Tyczenie jest odwrotnością tachimetrii - należy wyznaczyć punkty z planu / mapy w terenie. Postępowanie: Instrument ustawić na znanym punkcie, wycentrować i spoziomować. Instrument (po ustawieniu ostrości) zacelować na znany punkt. 3. Zorientować koło poziome Hz. 4. Łatę przy pomocy znanych danych (Hz, odległość i wysokość) naprowadzić na punkt i zaznaczyć 20
Niwelator Kontrola i rektyfikacja Statyw Połączenia wszystkich elementów muszą zawsze być mocne. Śruby imbusowe dokręcać umiarkowanie. Przeguby na głowicy statywu dokręcać tak, aby po podniesieniu statywu nogi nie opadały w dół. Libela pudełkowa Spoziomować instrument. Obrócić instrument o 180. 3. Jeżeli pęcherzyk zszedł z pozycji górowania należy libelę zrektyfikować (patrz punkt następny). 4. Kluczem imbusowym skorygować połowę błędu i powtórzyć kroki 2 i 3 dotąd, dokąd pęcherzyk w każdym dowolnym położeniu zajmuje centralny punkt libeli. Kontrola i korekcja celowej Przy zrektyfikowanej i spoziomowanej libeli pudełkowej oś celowa musi być pozioma. Kontrola Na płaskim obszarze wybrać odcinek około 30 cm. Na punktach końcowych (A, B) ustawić łaty. 3. Ustawić i spoziomować instrument na punkcie I1 (w środku między A i B). 4. Odczytać wysokość z dwóch łat. odczyt np. A = 832 m odczyt B = 616 m H = A-B = 0.216 m 5. Ustawić niwelator bardzo blisko łaty A (około 1m). 6. Odczytać z łaty A (np: 604 m). 7. Obliczyć jakie powinno być wskazanie na łatę B; np: odczyt z łaty A - H = 604 m -0.216 m= 388 m. 8. Porównać odczyt wyliczony z rzeczywiście odczytanym z łaty B. Jeżeli różnica wyliczony / rzeczywisty jest większa od 3 mm należy zrektyfikować oś celową. Klucz imbusowy obracać aż otrzymamy wartość wyliczoną (tu: 388 m). Ponownie sprawdzić linię celową (jak w poprzednich punktach). 21
Niwelator Obsługa i przechowywanie Transport Przy transporcie należy używać wyłącznie oryginalnych transporterów i opakowań Leica - Goesystems. Po długim składowaniu lub po transporcie prosimy sprawdzić warunki geometryczne (rektyfikację) instrumentu. W terenie Prosimy uważać przy transporcie w terenie, aby: albo instrument przenosić w transporterze lub też na statywie z zamocowanym doń instrumentem tak, aby głowica statywu opierała się o ramię. W samochodzie Instrumentu nie wolno przewozić samochodem luzem. Poprzez wibracje i uderzenia można instrument uszkodzić. Musi on być zawsze transportowany w kontenerze w sposób bezpieczny. Przechowywanie Temperatura przechowywania niwelatora to -40 C > +70 C. Należy na to zwrócić uwagę w zimie, latem na słońcu i w samochodzie. Zawilgocone urządzenie rozpakować, instrument, transporter oraz akcesoria wysuszyć (max 40 C) i wyczyścić. Można spakować dopiero po całkowitym wysuszeniu. 22
Niwelator Ostrzeżenia Nie używać w środowisku agresywnym lub wybuchowym. Przeznaczony do użycia w normalnych warunkach otoczenia. Możliwość używania podczas deszczu (instrument wodoszczelny). Przy pracy z dowolnym rodzajem łat w sąsiedztwie insalacji elektrycznych (np. druty wysokiego napięcia, linie trakcyjne) istnieje niebezpieczeństwo porażenia prądem i śmierci. Przy pomiarach w czasie burzy istnieje niebezpieczeństwo porażenia piorunem. Nie celować bezpośrednio w słońce niwelatorem. Grozi to uszkodzeniem wzroku. Niedostateczne oznakowanie np. w czasie pomiarów w ruchu drogowym, budowie, innych zadaniach mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. W przypadku niefachowej obsługi urządzeń istnieje możliwość uszkodzenia produktu lub akcesoriów na skutek uderzenia, upadku, itp. Może to prowadzić do uszkodzenia zabezpieczeń lub okaleczenie ludzi. Przy umocowanej pionowo łacie istnieje możliwość jej przewrócenia wskutek np. wiatru, przez co łata może zranić ludzi lub skrzywić własną oś pionową. Przy nieodpowiednim obchodzeniu się z wyposażeniem można wywołać następujące skutki: przy podgrzewaniu części z tworzyw sztucznych powstają trujące gazy, które mogą zatruć człowieka przy lekkomyślnym obchodzeniu można spowodować okaleczenia tak siebie, jak i osób trzecich a także zanieczyszczenie środowiska. 23