Tematy maturalne z języka polskiego sesja wiosenna 2012/2013
LITERATURA 1. Ślady tradycji Mickiewiczowskiej w literaturze polskiej. Omów sposoby funkcjonowania, funkcje nawiązań, aluzji bądź motywów, analizując wybrane utwory literackie. 2. Różne sposoby wykorzystania biografii pisarza w jego tekście literackim. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych utworów. 3. Wybory życiowe bohatera literackiego i ich konsekwencje. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów literatury XIX i XX wieku. 4. Różne relacje między rodzicami a dziećmi. Omów temat na podstawie wybranych utworów literackich. 5. Przemiana wewnętrzna bohatera, jako motyw literacki. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych utworów literackich. 6. Literackie rozmowy z Bogiem. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane teksty literatury polskiej. 7. Motyw cierpienia w literaturze XX w. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich. 8. Niepokoje człowieka końca wieku i próby ich przezwyciężenia w literaturze młodopolskiej i współczesnej. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych utworów. 9. Wpływ władzy na osobowość bohatera literackiego. Rozwiń temat na podstawie wybranych przykładów literackich z różnych epok. 10. Literacki pojedynek wrogów. Przedstaw problem, odwołując się do tekstów literackich różnych epok. 11. Różne sposoby prezentowania konfliktów pokoleniowych w literaturze. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych utworów literackich. 12. Funkcje motywu tańca w literaturze różnych epok. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych utworów. 13. Różne metody walki z zaborcą przedstawione w literaturze XIX wieku. Omów problem, analizując wybrane utwory literackie. 14. Omów funkcjonowanie motywu pracy. Rozwiń zagadnienie, odwołując się do utworów z różnych epok literackich.
15. Ideał życia szlachcica- ziemianina w przekazie literackim. Omów zagadnienie odwołując się do znanych Ci utworów różnych pisarzy. 16. Hiob, syn marnotrawny, miłosierny Samarytanin. Przedstaw uniwersalną wymowę przypowieści biblijnych oraz ich funkcjonowanie w literaturze. 17. Obrazy zniewolenia człowieka w totalitarnym państwie. Omów zagadnienie na podstawie wybranych tekstów literackich. 18. Krytyczne postawy pisarzy wobec własnego narodu. Omów problem w odwołaniu do wybranych tekstów literackich. 19. Różne postawy człowieka wobec totalitaryzmu. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów literatury polskiej i obcej. 20. Bohaterowie wobec trudu zmagania sie z własnym losem. Omów zagadnienie w oparciu o przykłady z literatury polskiej i obcej. 21. Polska i Polacy w przełomowych momentach własnej historii. Rozwiń temat, odwołując się do utworów literackich różnych epok. 22. Moralne konsekwencje wyborów i ich wpływ na życie człowieka. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych tekstów literackich. 23. Postawy człowieka wobec zagrożeń. Omów zagadnienia na przykładzie literatury polskiej i obcej. 24. Literackie autoportrety - omów problem na przykładzie wybranych tekstów literackich oraz biografii ich twórców. 25. Wyjaśnij słuszność stanowiska, że skutki faszyzmu sięgają ludzkich dusz. Odwołaj się do wybranych utworów lat wojny i okupacji. 26. Różnice w sposobach rozumienia patriotyzmu. Omów problem w odwołaniu do wybranych dzieł literatury polskiej. 27. Wizerunek dobrego gospodarza. Omów problem w kontekście utworów literackich różnych epok. 28. Przedstaw różne funkcje motywu powrotu do domu rodzinnego w wybranych utworach różnych epok literackich. Omów temat na wybranych przykładach. 29. Dzieła literackie drogowskazem w poszukiwaniu własnego systemu wartości. Omów zagadnienie w odwołaniu do wybranych tekstów literackich.
30. Literacki motyw samotności z wyboru lub samotności podyktowanej koniecznością. Przedstaw funkcjonowanie motywu w utworach różnych epok. 31. Pod niebem rodzinnym". Przedstaw motyw ojczyzny i jego funkcjonowanie w wybranych utworach literackich różnych epok. 32. Niepokoje moralne współczesnego człowieka i ich przyczyny. Wyjaśnij zagadnienie, odwołując się do różnych utworów literackich. 33. Omów funkcjonowanie motywu wierności w różnych epokach literackich, odwołując się do wybranych bohaterów literackich. 34. Motyw prometejski w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując sie do wybranych utworów literackich. 35. Omów funkcjonowanie motywu bohatera więźnia. Odwołaj się do wybranych przykładów literackich. 36. Literackie sposoby analizy ludzkiej psychiki. Przedstaw problem na przykładzie wybranych powieści psychologicznych. 37. Non omnis moriar". Odwołując sie do literatury pięknej, rozważ, jakie wartości decydują o nieśmiertelności człowieka i dzieła literackiego. 38. Postawa franciszkańska na przestrzeni epok. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów literackich. 39. Ranga motywów autobiograficznych w literaturze. Odwołaj się do wybranych przykładów literackich. 40. Literackie podróże na Wschód. Przedstaw sposoby kreacji bohaterów w literaturze polskiej i światowej. 41. Literackie portrety ojców. Omów zagadnienie, odwołując sie do wybranych utworów literackich różnych epok. 42. Literackie portrety matek. Omów zagadnienie, odwołując sie do wybranych utworów literackich różnych epok. 43. Przedstaw funkcjonowanie motywu przebaczenia w utworach literackich różnych epok. 44. Paraboliczne sposoby ujmowania ludzkiej egzystencji. Omów problem na wybranych przykładach literackich.
45. Przedstaw funkcjonowanie motywu tańca w literaturze. Odwołaj sie do wybranych dzieł różnych epok literackich. 46. "A to Polska właśnie"( S. Wyspiański). Przedstaw i oceń społeczeństwo polskie ukazane w wybranych tekstach literackich. 47. Echa powstań narodowych w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów literatury polskiej. 48. Literatura, jako wyraz dramatycznych losów pokolenia wojennego. Omów problem, odwołując sie do różnych tekstów literackich. 49. Portret artysty w literaturze. Porównaj różne kreacje, odwołując sie do wybranych przykładów literackich. 50. Polityk, gospodarz, artysta - różne sposoby realizowania siebie przez bohaterów literackich epok odrodzenia i oświecenia. 51. Czy banał, nijaka codzienność mogą stanowić temat wybitnego dzieła literackiego? Odpowiedz na pytanie, odwołując sie do wybranych utworów literackich. 52. "Miasto - przestrzeń znacząca, miejsce destrukcji, szansa rozwoju..." Jaki sens nadała literatura temu motywowi? Odpowiedz, odwołując sie do wybranych utworów literackich. 53. Od naśladownictwa rzeczywistości do deformacji - tradycja i nowoczesność w literaturze XX wieku. Omów zagadnienie, odwołując sie do wybranych utworów literackich. 54. Człowiek sam musi określić, co w życiu jest najważniejsze. Świat, jakich wartości - ważnych dla Ciebie - odnajdujesz w utworach literackich? 55. Motyw rewolucji w literaturze polskiej. Omów funkcjonowanie motywu na wybranych przykładach z różnych epok literackich. 56. Każda epoka tworzy bohaterów na miarę swoich czasów. Antyk stworzył Achillesa, średniowiecze Rolanda. Kim był bohater XX wieku? Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów literackich. 57. Motyw chłopa w literaturze polskiej. Omów funkcjonowanie motywu na wybranych przykładach literackich. 58. Czy literatura pomaga współczesnemu człowiekowi w kształtowaniu postawy moralnej? Przedstaw swoje zdanie na ten temat, odwołując sie do wybranych utworów literackich.
59. Refleksyjnie, żartobliwie, groteskowo. Twoje rozważania o różnych sposobach ukazywania świata i człowieka w wybranych utworach literackich. 60. "Jak żyć - spytał mnie ktoś, kogo ja miałam zapytać o to samo" (Wisława Szymborska). Przedstaw sposoby na życie udane, odwołując sie utworów różnych epok literackich. 61. Omów problem zniewolenia człowieka w XX w., odwołując się do wybranych tekstów literackich. 62. "Jest zawsze miejsce na nadzieję" (Gustaw Herling-Grudzinski). Zaprezentuj utwory literackie, w których odnalazłeś motyw nadziei i wiary w sens pokonywania trudności. 63. Motyw domu rodzinnego i jego funkcje. Omów zagadnienie na podstawie przykładów literackich różnych epok. 64. Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich bohaterów w utworach literackich różnych epok. 65. Motyw pielgrzyma i jego funkcje w literaturze. Omów problem na podstawie wybranych przykładów literackich. 66. Motyw winy i kary oraz jego funkcje w literaturze. Omów zagadnienie na podstawie wybranych utworów literackich. 67. Świat bez miłości jest światem martwym" (Albert Camus). Uzasadnij to stwierdzenie, odwołując się do wybranych literackich obrazów miłości. 68. Wpływ Biblii na literaturę. Dokonaj analizy porównawczej, odwołując się do wybranego utworu z epoki późniejszej.
ZWIAZKI LITERATURY Z INNYMI DZIEDZINAMI SZTUKI 1. Współczesne wersje motywu Madonny w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów na wybranych przykładach. 2. Inspiracje antyczne w kulturze. Scharakteryzuj je, analizując wybrane dzieła literackie, malarskie, rzeźbiarskie czy architektoniczne. 3. Autoportret w literaturze i sztukach plastycznych. Omów sposoby autokreacji artysty, analizując wybrane przykłady. 4. Dialog ze średniowieczem w różnych tekstach kultury późniejszych epok. Omów temat na wybranych przykładach. 5. Sposoby przedstawiania wojny w literaturze i sztuce XX w. Przedstaw problem na wybranych przykładach z literatury oraz malarstwa. 6. Przedstaw funkcję motywu drogi w różnych tekstach kultury. Omów temat na wybranych przykładach. 7. Sposoby prezentowania pojedynku. Zaprezentuj temat w oparciu o wybrane teksty kultury. 8. Porównaj obraz anioła w wybranych dziełach literackich i malarskich. 9. Totalitaryzm w różnych tekstach kultury. Przedstaw sposoby jego prezentacji na wybranych tekstach kultury. 10. Wydarzenia historyczne, jako temat tekstów literackich i sztuki. Przedstaw temat na podstawie wybranych przykładów. 11. Motywy tyrtejskie w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Omów temat, analizując wybrane przykłady. 12. Człowiek wobec dylematu wiary.omów problem w odwołaniu do wybranych tekstów literackich i dzieł malarskich. 13. Obraz PRL-u w literaturze i sztuce. Omów zjawisko na wybranych przykładach. 14. Świat jest teatrem, aktorami ludzie". Omów sposób funkcjonowania motywu teatrum mundi w odwołaniu do wybranych tekstów literackich i innych dzieł sztuki. 15. Świat na opak, jako sposób przedstawiania i objaśniania rzeczywistości. Omów problem w odwołaniu do wybranych dzieł literackich i malarskich.
16. Śmiech, który uzdrawia i oczyszcza. Omów problem w odwołaniu do wybranych tekstów literackich i dzieł malarskich. 17. Scharakteryzuj - w odwołaniu do wybranych przykładów - sposób funkcjonowania figury skąpca w literaturze i malarstwie. 18. Scharakteryzuj literackie obrazy miłości, jako odbicie artystycznych konwencji i obyczajowości różnych epok. Omów problem na wybranych przykładach. 19. Omów sposoby funkcjonowania mitu Narcyza w literaturze i innych sztukach. 20. Smutek, pesymizm, melancholia... Jako sposób przeżywania i opisywania świata? Omów problem na przykładzie wybranych dzieł literackich i malarskich. 21. Sposoby funkcjonowania mitu prometejskiego w literaturze i innych sztukach. Omów problem na wybranych przykładach. 22. Oniryzm, jako sposób kreowania świata przedstawionego. Omów problem w odwołaniu do wybranych dzieł literackich i malarskich. 23. Wykaż, że kultura średniowieczna stała się inspiracją dla twórców literatury i sztuki epok późniejszych. 24. Tatry i Zakopane w artystycznych doznaniach. Omów temat w oparciu o literaturę, malarstwo i muzykę. 25. Sposoby funkcjonowania archetypu mistrza i ucznia w literaturze i filmie. Omów problem na wybranych przykładach. 26. Dzieło malarskie, jako inspiracja dla wyobraźni poety. Omów problem na wybranych przykładach. 27. Związki sztuki ze światopoglądem epoki. Omów problem na wybranych przykładach. 28. Człowiek jest częścią natury. Uzasadnij tezę na wybranych przykładach literackich i malarskich. 29. Przyroda ojczysta, jako temat i źródło inspiracji artystycznych. Omów problem, odwołując sie do wybranych tekstów sztuki. 30. Artystyczne interpretacje powstań narodowych w literaturze i sztuce. Omów problem na wybranych przykładach.
31. Symbol w literaturze i w malarstwie. Porównaj sposoby jego wykorzystania w wybranych dziełach z okresu modernizmu. 32. Topos stworzenia świata w literaturze i sztuce. Omów jego funkcje, analizując wybrane utwory literackie, dzieła plastyczne lub inne. 33. Wizja historii Polski w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 34. Literackie i malarskie wizje ogrodu. Omów zagadnienie, odwołując sie do wybranych przykładów. 35. Artystyczne interpretacje pejzażu wiejskiego w literaturze i sztuce. Dokonaj analizy porównawczej wybranych tekstów kultury. 36. Folklor, jako natchnienie pisarzy i malarzy różnych epok. Omów temat na wybranych przykładach. 37. Omów sposoby funkcjonowania wątków i symboli biblijnych w literaturze i sztuce wybranych epok. 38. Twórczość Stanisława Wyspiańskiego inspiracją dla poszukiwań artystycznych w teatrze polskim XX wieku. 39. Obraz warszawskiego getta i tragedii narodu żydowskiego ukazany w literaturze i sztuce. Przedstaw problem na wybranych przykładach. 40. Tylko cierpienie nadaje sens życiu i kształtuje rzeczywistość. Zinterpretuj sąd w oparciu o Nowy Testament, wybrane utwory literackie i dzieła sztuki.
JĘZYK 1. Zbadaj i scharakteryzuj język czasopism młodzieżowych, analizując wybrane przykłady. 2. Sens i język graffiti. Omów problem na wybranych przykładach. 3. Omów pochodzenie oraz morfologię nazw miejscowych Kolbuszowszczyzny. 4. Błędy językowe w czasopismach. Dokonaj analizy wybranych przykładów. 5. Dokonaj analizy języka wybranego utworu literackiego. 6. Język reklam radiowych i telewizyjnych. Dokonaj analizy i oceny wybranych przykładów. 7. Popularne nazwiska Kolbuszowej i okolic. Zbadaj ich pochodzenie i strukturę słowotwórczą. 8. Frazeologia na usługach reklamy. Omów problem na wybranych przykładach. 9. Scharakteryzuj język współczesnego felietonu na przykładzie tekstów wybranego felietonisty. 10. Język narzędziem zniewolenia. Rozważ problem, odwołując sie do utworów realizujących poetykę socrealizmu. 11. Językowe źródła komizmu. Omów mechanizmy językowe powstawania komizmu, analizując wybrane przykłady literackie. 12. Scharakteryzuj, na konkretnych przykładach, słownictwo komputerowe. 13. Rodzaje błędów językowych i mechanizmy ich powstawania. Omów zjawisko, opierając sie na wybranych przykładach z prasy młodzieżowej. 14. Stylizacja gwarowa. Przedstaw jej funkcje, odwołując sie do wybranych przykładów. 15. Tak mówią uczniowie. Przedstaw i oceń żargon młodzieżowy. 16. Sztuka przekonywania a manipulacja językowa porównaj sposoby wykorzystania środków językowych we współczesnych polskich tekstach propagandowych. 17. Omów funkcje archaizacji w wybranych tekstach literackich rożnych epok.
18. Język w służbie satyry dawniej i dziś. Omów zagadnienie na wybranych przykładach. 19. Sztuka epistolografii scharakteryzuj język listów wybranej postaci autentycznej: artysty, króla, polityka i in.. 20. Odwołując się do kilku wybranych czasopism, dokonaj analizy językowej nagłówków prasowych. Określ ich funkcję.