na wyroby budowlane w budowlane w drogownictwie drogownictwie krajowe WT - krajowe WT - potrzeba wdroŝenia potrzeba wdroŝenia systemu

Meandry wdraŝania Norm Europejskich Europejskich na wyroby na wyroby budowlane w budowlane w drogownictwie drogownictwie krajowe WT - krajowe WT - potrzeba wdroŝenia potrzeba wdroŝenia systemu przepisów systemu technicznych przepisów w technicznych drogownictwie w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 1 SITK RP Konrad Jabłoński- AIP, PSWNA, SITK RP

Plan wykładu Geneza Norm Europejskich Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów i normy metod badań) - przykłady Krajowe dokumenty aplikacyjne w WE oraz w Polsce ( WT, NA) polskie przepisy Przestrzeganie dyrektywy 98/34/WE Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych, Posumowanie 2

Geneza Norm Europejskich Podstawowe 4 filary jednolitego rynku Unii Meandry Europejskiej, wdraŝania to swobodny Norm przepływ : Europejskich towarów, na wyroby kapitału, usług, osób. Parlament Europejski i Rada ustanawiając prawo UE (rozporządzenia i dyrektywy) zapewniają systemu realizację przepisów ww. 4 wolności, a Komisja Europejska nadzoruje realizacje tego prawa wydając m. inn. decyzje. budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 3 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Zidentyfikowane bariery w swobodnym Meandry przepływie wdraŝania towarów: Norm 1.róŜne sposoby formułowania przepisów krajowych, Europejskich na wyroby 2.stosowanie w przepisach krajów odniesień do norm krajowych, 3.stosowanie róŝnorodnych krajowych klasyfikacji wyrobów, 4.stosowanie systemu wymagań, przepisów aby wyrobom towarzyszyły róŝne krajowe certyfikaty i znaki. budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 4 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Działania słuŝące usuwaniu barier technicznych w obszarze swobodnego przepływu wyrobów budowlanych na obszarze UE: Meandry wdraŝania Norm Europejskich na wyroby harmonizacja techniczna, której celem jest zbliŝenie sposobu formułowania przepisów technicznych przez państwa członkowskie (> dyrektywa 89/106/EWG) budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia systemu przepisów wprowadzenie obowiązku powiadamiania o wszelkich projektowanych zmianach przepisów (>dyrektywa 98/34/WE) technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 5 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Dyrektywy zmierzające do usunięcia barier w swobodnym przepływie (obrocie) wyrobów w budownictwie, to: Meandry wdraŝania Norm DyrektywaRadyz dnia 21 grudnia 1988 r. w sprawie Europejskich zbliżenia przepisów na ustawowych, wyroby wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich odnoszących się do wyrobów budowlanych(89/106/ewg), budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca systemu 1998 r., przepisów (rozszerzona z dnia 20 lipca 1998 r.) ustanawiająca procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (98/34/WE). technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 6 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Dyrektywa 89/106/EWG (nowego podejścia) określa: Meandry wdraŝania Norm wymagania zasadnicze, odnoszące się do tych cech wyrobów, które mają istotne Europejskich na wyroby znaczenie w odniesieniu do bezpieczeństwa obiektów i są przedmiotem róŝnorodnych przepisów krajowych, zasady domniemania zgodności z dyrektywą poprzez wskazanie spełnienia systemu przepisów wymagań zharmonizowanych specyfikacji technicznych (EN i EAT), zasady obowiązkowej oceny zgodności, budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 7 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Dyrektywa 89/106/EWG (nowego podejścia) określa: Meandry wdraŝania Norm Europejskich na wyroby udział jednostek notyfikowanych w ocenie zgodności, obowiązkowe oznakowanie CE wyrobu, nadzór państwa nad przestrzeganiem zasad dyrektywy na rynku. budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia systemu przepisów technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 8 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Jednym ze środków słuŝących osiągnięciu harmonizacji technicznej jest opracowanie Meandry zharmonizowanych wdraŝania Norm specyfikacji technicznych (EN lub EAT), w których: Europejskich na wyroby właściwości techniczne wyrobów wyraŝone są w jednolity sposób, na podstawie ujednoliconych, wspólnych europejskich badań, a, systemu przepisów klasy/kategorie wymagań pozwalają na uwzględnienie uzasadnionych róŝnic krajowych przepisów, budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 9 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Rolę harmonizacji wyrobów w UE, w przezwycięŝaniu barier moŝna zilustrować następująco Meandry : wdraŝania Norm wymagania dotyczące wybranej Europejskich na wyroby właściwości wyrobu przed harmonizacją : właściwości techniczne wyrobów wyraŝone są w jednolity sposób, na podstawie ujednoliconych, wspólnych europejskich systemu badań, a, przepisów klasy/kategorie wymagań pozwalają na uwzględnienie uzasadnionych róŝnic krajowych przepisów, budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 10 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Rolę harmonizacji wyrobów w UE, w przezwycięŝaniu barier moŝna zilustrować następująco Meandry : wdraŝania Norm wymagania dotyczące wybranej właściwości Europejskich na wyroby wyrobu przed harmonizacją: budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia systemu przepisów technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 11 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Rolę harmonizacji wyrobów w UE, w przezwycięŝaniu barier moŝna zilustrować następująco Meandry : wdraŝania Norm wymagania dotyczące wybranej właściwości Europejskich na wyroby wyrobu po harmonizacji: budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia systemu przepisów technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 12 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Stanowienie przepisów technicznych naleŝy Meandry do wyłącznych wdraŝania kompetencji Norm państw członkowskich UE, a ich zróŝnicowanie uznaje Europejskich się za w pełni uzasadnione, na wyroby ze względu na odmienne warunki klimatyczne, przyjęty poziom ochrony lub np,. tradycje itp. Celem harmonizacji technicznej nie jest ujednolicenie przepisów w skali całej UE, lecz usunięcie barier technicznych polegających systemu na róŝnorodnych przepisów sposobach formułowania wymagań stawianych wyrobom w przepisach krajowych. budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 13 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Harmonizację techniczną moŝna więc postrzegać jako zmianę sposobu wyraŝania wymagań technicznych w przepisach poszczególnych państw Meandry wdraŝania Norm Europejskich na wyroby budowlane członkowskich. w drogownictwie Przepisy techniczne po harmonizacji mogą stawiać róŝne wymagania, wyraŝone jednak w ten sam systemu sposób. przepisów krajowe WT - potrzeba wdroŝenia technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 14 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Standardowe elementy harmonizacji technicznej Meandry w odniesieniu wdraŝania do wyrobów Norm budowlanych (dyrektywa 89/106/EWG) Europejskich na wyroby oparte są na następujących załoŝeniach: budowlane w drogownictwie wyroby budowlane wprowadzane na rynek UE muszą nadawać się do zamierzonego stosowania tj. mieć takie cechy (właściwości), systemu Ŝeby przepisów obiekty, do budowy których zostaną uŝyte, spełniały wymagania podstawowe dyrektywy, krajowe WT - potrzeba wdroŝenia technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 15 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Meandry wdraŝania Norm Europejskich na wyroby budowlane w drogownictwie krajowe WT - potrzeba wdroŝenia systemu przepisów technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 16 SITK RP

Geneza Norm Europejskich Meandry wdraŝania Norm Producent, który przeprowadził odpowiednią Europejskich procedurę na oceny wyroby zgodności, ma prawo umieszczania oznakowania CE budowlane na wyrobie, wskazującego, w drogownictwie Ŝe wyrób nadaje się do zamierzonego stosowania i upowaŝnia producenta do wprowadzenia wyrobu na rynek Unii Europejskiej. krajowe WT - potrzeba wdroŝenia systemu przepisów technicznych w drogownictwie Konrad Jabłoński _AIP, PSWNA, 17 SITK RP

Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów i normy metod badań), Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów i jednolite normy metod badań) 18

Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów Charakterystyka EN (klasyfikacyjne i jednolite normy metod badań) normy wyrobów i normy metod badań), Normy metod badań wg EN mają bardzo podobny układ jak normy metod badań wg dotychczasowych PN, przy czym w normach EN najczęściej podane są wymagania odnośnie do powtarzalności i odtwarzalności wyników badań. Wyniki oznaczeń wg PN i wg PN-EN róŝnią się!. 19

Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów Charakterystyka EN (klasyfikacyjne i jednolite normy metod badań) normy wyrobów i normy metod badań), Europejskie Normy wyrobów mają zupełnie inny charakter niŝ Polskie Normy wyrobów. Normy EN są normami klasyfikacyjnymi, a nie normami podającymi konkretne wymagania wobec wyrobów. Wynika to z dyrektywy 89/106/EWG. 20

Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów Charakterystyka EN (klasyfikacyjne i jednolite normy metod badań) normy wyrobów i normy metod badań), Według Norm Europejskich dotyczących wyrobów budowlanych: moŝna jedynie sklasyfikować poszczególne właściwości wyrobu i zaliczyć do odpowiedniej klasy lub kategorii, nie moŝna ustalić przydatności wyrobu do konkretnego zastosowania w danym kraju lub regionie!. 21

Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów Charakterystyka EN (klasyfikacyjne i jednolite normy metod badań) normy wyrobów i normy metod Przydatność wyrobu budowlanego do badań), konkretnego zastosowania w obiekcie moŝe być ustalona przez porównanie: oznaczonych (wg jednolitych norm EN metod badań) klas/kategorii właściwości uŝytkowych wyrobu, z wymaganiami (wyraŝonymi przez podanie odpowiednich klas/kategorii )zawartymi w krajowym przepisie technicznym, wobec tych właściwości uŝytkowych, które są istotne w miejscu zastosowania wyrobu. 22

Przykłady Norm Europejskich Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów i normy metod badań), Normy Europejskie dotyczące wyrobów budowlanych (materiałów) do robót drogowych 23

Przykłady Norm Europejskich Charakterystyka EN (klasyfikacyjne ZASADY OPISU KLASYFIKACJI WYMAGAŃ WOBEC WYROBU normy wyrobów i normy metod badań), 24

Lepiszcza drogowe według normalizacji europejskiej Lepiszcza asfaltowe w Polsce od 2003 r. Asfalty modyfikow. polimerami EN 14023 Asfaltowe emulsje kationowe EN 13808

Przykłady Norm Europejskich PN-EN 12591:2002

Przykłady Norm Europejskich PN-EN 14923 Klasyfikacja asfaltów modyfikowanych polimerami

Przykłady Norm Europejskich PN-EN 14923 Klasyfikacja asfaltów modyfikowanych

Przykłady Norm Europejskich Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów i normy metod badań), Normy Europejskie dotyczące wyrobów budowlanych (materiałów) do robót drogowych PNPN-EN dotyczące kruszyw i mieszanek do robót drogowych 29

Przykłady Norm Europejskich PNPN-EN dotyczące kruszyw i mieszanek do robót Charakterystyka EN (klasyfikacyjne drogowych normy wyrobów i normy metod badań), PN-EN 13043:2004 Kruszywa do mieszanek bitumicznych i powierzchniowych utrwaleń stosowanych na drogach, lotniskach i innych powierzchniach przeznaczonych do ruchu, EN 13242:2002 [PN-EN 13242:20080(oryg.)] Kruszywa do niezwiązanych i hydraulicznie związanych materiałów stosowanych w obiektach budowlanych i budownictwie drogowym (norma powinna się ukazać w języku polskim w?..), EN 13055-2:2004 Kruszywa lekkie - część 2: Kruszywa lekkie do mieszanek bitumicznych, powierzchniowych utrwaleń i do mieszanek niezwiązanych i związanych, z wyłączeniem betonówakademia i zapraw. Drogownictwa 30

Przykłady Norm Europejskich PNPN-EN dotyczące kruszyw i mieszanek do Charakterystyka EN (klasyfikacyjne robót drogowych normy wyrobów i normy metod badań), PN-EN 13108-1:2008 Mieszanki mineralno-asfaltowe -- Wymagania -Część 1: Beton asfaltowy PN-EN 13108-2:2008 Mieszanki mineralno-asfaltowe -- Wymagania -Część 2: Beton asfaltowy do bardzo cienkich warstw PN-EN 13108-5:2008 Mieszanki mineralno-asfaltowe -- Wymagania - 31 Część 5: Mieszanka SMA

Przykłady Norm Europejskich PNPN-EN dotyczące kruszyw i mieszanek do Charakterystyka EN (klasyfikacyjne robót drogowych normy i normy metod badań), PN-ENwyrobów 13108-6:2008 Mieszanki mineralno-asfaltowe -- Wymagania -Część 6: Asfalt lany PN-EN 13108-7:2008 Mieszanki mineralno-asfaltowe -- Wymagania -Część 7: Asfalt porowaty PN-EN 13108-8:2008 Mieszanki mineralno-asfaltowe -- Wymagania -Część 8: Destrukt asfaltowy 32

Przykłady Norm Europejskich PNPN-EN dotyczące kruszyw i mieszanek do Charakterystyka EN (klasyfikacyjne robót drogowych normy wyrobów i normy metod badań), PN-EN 13108-20:2008/AC:2008 Mieszanki mineralno-asfaltowe -- Wymagania -Część 20: Badanie typu PN-EN 13108-21:2008/AC:2008 Mieszanki mineralno-asfaltowe -- Wymagania -Część 21: Zakładowa kontrola produkcji PN-EN 13285:2004 Mieszanki niezwiązane -- Specyfikacja (oryg.) 33

Przykłady Norm Europejskich PNPN-EN dotyczące kruszyw i mieszanek do Charakterystyka EN (klasyfikacyjne robót drogowych normy i normy metod badań), PN-ENwyrobów 14227-1:2007 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -Wymagania -- Część 1: Mieszanki związane cementem PN-EN 14227-2:2007 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -Specyfikacje -- Część 2: Mieszanki ŜuŜlowe PN-EN 14227-3:2007 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -Wymagania -- Część 3: Mieszanki związane popiołami lotnymi 34

Przykłady Norm Europejskich PNPN-EN dotyczące kruszyw i mieszanek do Charakterystyka EN (klasyfikacyjne robót drogowych normy wyrobów i normy metod badań), PN-EN 14227-5:2007 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -- Wymagania -- Część 5: Mieszanki związane spoiwem drogowym PN-EN 14227-10:2006 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -- Specyfikacja -Część 10: Grunty stabilizowane cementem (oryg.) PN-EN 14227-11:2006 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -- Specyfikacja -Część 11: Grunty stabilizowane wapnem (oryg.) 35

Przykłady Norm Europejskich PNPN-EN dotyczące kruszyw i mieszanek do Charakterystyka EN (klasyfikacyjne robót drogowych normy wyrobów i normy metod badań), PN-EN 14227-12:2006 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -- Specyfikacja -Część 12: Grunty stabilizowane ŜuŜlem (oryg.) PN-EN 14227-13:2006 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -- Specyfikacja -Część 13: Grunty stabilizowane hydraulicznym spoiwem drogowym (oryg.) PN-EN 14227-14:2006 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -- Specyfikacja -Część 14: Grunty stabilizowane popiołami lotnymi (oryg.) 36

Przykłady Norm Europejskich PNPN-EN dotyczące kruszyw i mieszanek do Charakterystyka EN (klasyfikacyjne robót drogowych normy wyrobów i normy metod badań), PN-EN 14227-12:2006 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -- Specyfikacja -Część 12: Grunty stabilizowane ŜuŜlem (oryg.) PN-EN 14227-13:2006 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -- Specyfikacja -Część 13: Grunty stabilizowane hydraulicznym spoiwem drogowym (oryg.) PN-EN 14227-14:2006 Mieszanki związane spoiwem hydraulicznym -- Specyfikacja -Część 14: Grunty stabilizowane popiołami lotnymi (oryg.) 37

Przykłady Norm Europejskich Nowa Normy Europejska 13043 następujące Charakterystyka EN zastąpiła (klasyfikacyjne normy polskie (jako sprzeczne): 1.PN-B-01100:1987 Kruszywa mineralne. Kruszywa skalne. normy wyrobów i normy metod badań), Podział, nazwy i określenia. 2.PN-B-01101:1978 Kruszywa sztuczne. Podział, nazwy i określenia. 3.PN-B-11111:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych; świr i mieszanka. 4.PN-B-11112:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa łamane do nawierzchni drogowych. 5.PN-B-11113:1996 Kruszywa mineralne. Kruszywa naturalne do nawierzchni drogowych; piasek. 6.PN-B-11115:1998 Kruszywa mineralne. Kruszywa sztuczne z ŜuŜla stalowniczego do nawierzchni drogowych 7.PN-B-23004:1988 Kruszywa mineralne. Kruszywa sztuczne. Kruszywo z ŜuŜla wielkopiecowego kawałkowego. 8.PN-S-96504:1961 Drogi samochodowe. Wypełniacz kamienny do 38 mas bitumicznych.

Przykłady Norm Europejskich WŁAŚCIWOŚCI KRUSZYW GRUPY NORM METOD BADAŃ Charakterystyka EN (klasyfikacyjne W poszczególnych grupach norm zebrano właściwości normy i normy metod badań), kruszyw wyrobów opisane odpowiednimi normami metod badań, takŝe zebranych w zestawy: PN-EN 932 badania podstawowych właściwości kruszyw PN-EN 933 badania geometrycznych właściwości kruszyw PN-EN 1097 badania mechanicznych i fizycznych właściwości kruszyw PN-EN 1367 badania właściwości cieplnych i odporności kruszyw na działanie czynników atmosferycznych PN-EN 1744 badania chemicznych właściwości kruszyw PN-EN 13179 badania kruszyw wypełniających stosowanych do mieszanek bitumicznych 39

Przykłady Norm Europejskich DEFINICJE KRUSZYW WG EN Charakterystyka EN (klasyfikacyjne Wg EN jest Wymiar kruszywa dawne granice badań), normy wyrobów i normy metod uziarnienia (frakcja) kruszywa, nazywane są teraz wymiarem kruszywa, oznacza się je jako: dolny wymiar d i górny wymiar D sita czyli d/d przy załoŝeniu, Ŝe dopuszcza się pewną ilość ziaren przechodzących przez sito d (podziarno) i/lub pozostających na sicie D (nadziarno) na podstawie d/d zdefiniowano pojęcie kruszywa drobnego i grubego oraz kruszywa o ciągłym uziarnieniu 40

Przykłady Norm Europejskich DEFINICJE KRUSZYW WG EN Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów i normy metod badań), 41

Przykłady Norm Europejskich DEFINICJE KRUSZYW WG EN Charakterystyka EN (klasyfikacyjne W normiewyrobów PN-EN 13043:2004 wypełniacze nazywane są normy i normy metod badań), kruszywem wypełniającym. Kruszywo wypełniające jest to kruszywo, którego większość przechodzi przez sito 0,063 mm, które moŝe być dodawane do materiałów budowlanych w celu uzyskania pewnych właściwości Norma PN-EN 13043:2004 podaje jeszcze dwie dodatkowe definicje: Wypełniacz mieszany jest to kruszywo wypełniające pochodzenia mineralnego, wymieszane z wodorotlenkiem wapnia, a więc są to np. pyły wymieszane z wapnem hydratyzowanym Wypełniacz dodany jest to kruszywo wypełniające pochodzenia mineralnego, wytworzone oddzielnie czyli 42 moŝe to być np. mączka wapienna

Przykłady Norm Europejskich DEFINICJE KRUSZYW WG EN Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów i normy metod badań), 43

Przykłady Norm Europejskich DEFINICJE KRUSZYW WG EN Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów i normy metod badań), Wg ISO 3310-2 sita 4 mm Wg ISO 3310-1 sita < 4 mm 44

Przykłady Norm Europejskich KLASYFIKACJA KRUSZYW WG EN Charakterystyka EN (klasyfikacyjne normy wyrobów i normy metod badań), 45

Przykłady Norm Europejskich KLASYFIKACJA KRUSZYW WG EN Charakterystyka EN (klasyfikacyjne UZIARNIENIE KRUSZYW GRUBYCH przykład wymagań wobec kruszywa 2/8 mm (kategorii: G 90/20) z tolerancja uziarnienia G normy wyrobów i normy metod badań), C 20/17,5 46

Przykłady Norm Europejskich KLASYFIKACJA KRUSZYW WG EN Charakterystyka EN (klasyfikacyjne ODPORNOŚĆ NA ROZDRABNIANIE KRUSZYWA normy wyrobów i normy metod badań), GRUBEGO wg PN-EN 1097-2:2000 W wyniku badania w bębnie Los Angeles otrzymuje się tzw. współczynnik LA. W zaleŝności od jego wartości, kruszywo zalicza się do odpowiedniej kategorii oznaczanej LAx, gdzie x oznacza maksymalną wartość współczynnika LA w danej kategorii Mamy 8 kategorii: LA15, LA20, LA25, LA30, LA40, LA50, LADeklarowana, LANR Przykładowa interpretacja kategorii LA30 współczynnik LA kruszywa wynosi 30 47

Krajowe dokumenty aplikacyjne: w krajach WE i w Polsce (WT, NA) 48

Krajowe dokumenty aplikacyjne: w krajach WE i w Polsce (WT, NA) KaŜdy przepis techniczny, w krajach członkowskich UE, dotyczący wymagań wobec materiałów budowlanych zawiera: wykaz właściwości uŝytkowych wyrobu, które są istotne w miejscu konkretnego zastosowania danego wyrobu, oraz wymagany, w miejscu zastosowania, poziom kaŝdej z wymaganych właściwości uŝytkowych do oceny przydatności, wyraŝony klasą lub kategorią. 49

Krajowe dokumenty aplikacyjne: w krajach WE i w Polsce (WT, NA) Wykaz istotnych właściwości wyrobu zaleŝy od konkretnego zastosowania; przykładowo odporność kruszywa na polerowanie (PSV), zastosowanego w mieszance mineralnoasfaltowej (mma) jest bardzo waŝna wtedy, gdy mma będzie zastosowana w warstwie ścieralnej, a zupełnie bez znaczenia w warstwach niŝej leŝących. Podobnie z odpornością na działanie opon okolcowanych itd.. 50

Krajowe dokumenty aplikacyjne: w krajach WE i w Polsce (WT, NA) Wybór właściwości danego wyrobu i poziom wymagań wobec tego wyrobu zaleŝy przede wszystkim od warunków klimatycznych i obciąŝeń wywieranych na obiekt, w który ma być wbudowany ten wyrób, a więc wymagania wobec tego materiału mogą być, i są, odmienne w poszczególnych krajach UE. 51

Polskie przepisy techniczne wdraŝające PN-EN do praktyki Prace nad pierwszym w kraju projektem dokumentu aplikacyjnego, do PN-EN 13043:2004 Kruszywa do mieszanek bitumicznych i powierzchniowych utrwaleń stosowanych na drogach, lotniskach i innych powierzchniach przeznaczonych do ruchu, zostały podjęte w 2004 r. przez PSWNA. W 2005 r. projekt został uzgodniony przez wszystkie zainteresowane strony i do 2008 r. prawnicy MI szukali podstawy do zatwierdzenia tego projektu jako przepisu technicznego 52

Polskie przepisy techniczne wdraŝające PN-EN do praktyki Drugi projekt dokumentu aplikacyjnego został opracowany przez PSWNA w 2007 r. do PN-EN 13808 Asfalty i lepiszcza asfaltowe Zasady klasyfikacji kationowych emulsji asfaltowych i uzgodniony z zainteresowanymi stronami w 2008 r. Wobec trudności ze znalezieniem podstawy do zatwierdzenia przez MI tego przepisu do stosowania postanowiono włączyć go do PN-EN 13808 jako załącznik krajowy (NA). 53

Polskie przepisy techniczne wdraŝające PN-EN do praktyki W latach 2006-2007 prowadzone były prace w IBDiM nad projektem dokumentu aplikacyjnego do serii PN-EN 13108 odnoszących się do mieszanek mineralnoasfaltowych. IBDiM arbitralnie uznał, bez dyskusji z zainteresowanymi stronami, które ze zgłoszonych opinii i uwag godne są uznania, a które nie i przedstawił MI do zarekomendowania w 2008 r. projekt WT-2 Nawierzchnie asfaltowe 2008. 54

Polskie przepisy techniczne wdraŝające PN-EN do praktyki WT-1 Kruszywa 2008; Wymagania Techniczne Kruszywa do mieszanek mineralno-asfaltowych i powierzchniowych utrwaleń na drogach publicznych WT-1 Kruszywa 2008 stanowią wdroŝenie europejskiej normy EN 13043:2002, zatwierdzonej do stosowania w Rzeczypospolitej Polskiej, jako Polska Norma PN-EN 13043:2004 Kruszywa do mieszanek bitumicznych i powierzchniowych utrwaleń stosowanych na drogach, lotniskach i innych powierzchniach przeznaczonych do ruchu. WT-1 Kruszywa 2008 uzyskały rekomendację Ministra Infrastruktury w dniu 30 września 2008 r., po zaopiniowaniu przez Stałą Komisję Rekomendacji w dniu 16 września 2008 r. 55

Polskie przepisy techniczne wdraŝające PN-EN do praktyki WT-1 Kruszywa 2008 składa się z dwóch części, przy czym układ część 1 jest wzorowany na układzie normy PN-EN 13043:2004 i zawiera jeszcze dwa Załączniki: 1 i 2; Część druga zawiera tabelaryczny wykaz wymagań wobec kruszyw do mieszanek mineralnoasfaltowych oraz wymagań wobec kruszyw do powierzchniowych utrwaleń 56

Polskie przepisy techniczne wdraŝające PN-EN do praktyki WT-1 Kruszywa 2008 Część 2 Wymagane właściwości zawiera 8 działów z tablicami: 1.Kruszywo do podbudowy z betonu asfaltowego 2.Kruszywo do warstwy wiąŝącej, wyrównawczej i wzmacniającej z betonu asfaltowego 3.Kruszywo do warstwy ścieralnej z betonu asfaltowego 4.Kruszywo do warstwy ścieralnej z mieszanki SMA i BBTM 5.Kruszywo do warstwy wiąŝącej i ścieralnej z asfaltu lanego 6.Kruszywo do warstwy wiąŝącej i ścieralnej z asfaltu porowatego 7.Kruszywo do powierzchniowych utrwaleń 8.Podział kruszywa w zaleŝności od odporność na Akademia DrogownictwaJaki status tej tablicy? 57 rozdrabnianie metodą Los Angelos

WT-1 KRUSZYWA 2008 WYMAGANIA WOBEC KRUSZYWA GRUBEGO DO PODBUDOWY Z BETONU ASFALTOWEGO WT-1 Kruszywa 2008 Część 2 Wymagane właściwości zawiera 7 tablic: 1.Kruszywo do podbudowy z betonu asfaltowego 2.Kruszywo do warstwy wiąŝącej, wyrównawczej i wzmacniającej z betonu asfaltowego 3.Kruszywo do warstwy ścieralnej z betonu asfaltowego 4.Kruszywo do warstwy ścieralnej z mieszanki SMA i BBTM 5.Kruszywo do warstwy wiąŝącej i ścieralnej z asfaltu lanego 6.Kruszywo do warstwy wiąŝącej i ścieralnej z asfaltu porowatego 7.Kruszywo do powierzchniowych utrwaleń 58

WT-1 KRUSZYWA 2008 WYMAGANIA WOBEC KRUSZYWA GRUBEGO DO PODBUDOWY Z BETONU ASFALTOWEGO WT-1 Kruszywa 2008 Część 2 Wymagane właściwości zawiera 7 tablic: 1.Kruszywo do podbudowy z betonu asfaltowego 2.Kruszywo do warstwy wiąŝącej, wyrównawczej i wzmacniającej z betonu asfaltowego 3.Kruszywo do warstwy ścieralnej z betonu asfaltowego 4.Kruszywo do warstwy ścieralnej z mieszanki SMA i BBTM 5.Kruszywo do warstwy wiąŝącej i ścieralnej z asfaltu lanego 6.Kruszywo do warstwy wiąŝącej i ścieralnej z asfaltu porowatego 7.Kruszywo do powierzchniowych utrwaleń 59

WT-1 KRUSZYWA 2008 WYMAGANIA WOBEC KRUSZYWA DROBNEGO DO PODBUDOWY Z BETONU ASFALTOWEGO Punkt WT -1 Kruszywa 2008 Właściwości kruszywa Wymagania wobec kruszyw w zaleŝności od kategorii ruchu KR1 2 KR3 4 KR5 6 4.1.3 4.1.5 4.1.6 Uziarnienie wg PN-EN 933-1; wymagana kategoria; Tolerancje uziarnienia; odchylenia nie większe niŝ wg kategorii: Zawartość pyłów wg PN-EN 933-1, kategoria nie wyŝsza niŝ: G F 85 i G A 85 G TC NR G TC 20 G TC 20 f 16

WT-1 KRUSZYWA 2008 WYMAGANIA WOBEC KRUSZYWO DROBNEGO LUB O CIĄGŁYM UZIARNIENIU DO WARSTWY WIĄśĄCEJ, WYRÓWNAWCZEJ I WZMACNIAJĄCEJ Z BETONU ASFALTOWEGO Punkt WT-1 Kruszywa 2008 Właściwości kruszywa Wymagania wobec kruszyw w zaleŝności od kategorii ruchu KR1 2 KR3 4 KR5 6 4.1.3 Uziarnienie wg PN-EN 933-1 kruszywa: G F 85 (brak G A! 4.1.5 4.1.6 Tolerancja uziarnienia kruszywa drobnego i o ciągłym uziarnieniu; odchylenia nie większe niŝ wg kategorii: Zawartość pyłów wg PN-EN 933-1 w kruszywie drobnym; kategoria nie wyŝsza niŝ: G TC NR G TC 20 G TC 20 f 16 4.1.7 4.1.10 4.3.1 4.5.3 Jakość pyłów wg PN-EN 933-9; kategoria nie wyŝsza od: Kanciastość kruszywa drobnego wg PN-EN 933-6, rozdział 8; kategoria nie niŝsza niŝ: Gęstość ziaren wg PN-EN 1097-6, rozdz. 7, 8 lub 9: Grube zanieczyszczenia lekkie wg PN- EN 1744-1 p.14.2; kategoria nie wyŝsza niŝ: MB F 10 E csdeklarowana E cs 30 E cs 30 deklarowana przez producenta m LPC 0,1

WT-1 KRUSZYWA 2008 WYMAGANIA WOBEC KRUSZYWA DROBNEGO LUB O UZIARNIENIU CIĄGŁYM DO WARSTWY ŚCIERALNEJ Z BETONU ASFALTOWEGO Punkt WT-1 Kruszywa 2008 Właściwości kruszywa Wymagania wobec kruszyw w zaleŝności od kategorii ruchu KR1 2 KR3 4 KR5 6 4.1.3 Uziarnienie wg PN-EN 933-1 kruszywa: G F 85 (brak G A!) 4.1.5 4.1.6 4.1.7 4.1.10 4.3.1 4.5.3 Tolerancja uziarnienia kruszywa drobnego i o ciągłym uziarnieniu; odchylenia nie większe niŝ wg kategorii: Zawartość pyłów wg PN-EN 933-1 w kruszywie drobnym; kategoria nie wyŝsza niŝ: Jakość pyłów wg PN-EN 933-9; kategoria nie wyŝsza od: Kanciastość kruszywa drobnego wg PN-EN 933-6, rozdział 8; kategoria nie niŝsza niŝ: Gęstość ziaren wg PN-EN 1097-6, rozdz. 7, 8 lub 9: Grube zanieczyszczenia lekkie wg PN- EN 1744-1 p.14.2; kategoria nie wyŝsza niŝ: G TC NR G TC 20 G TC 20 f 16 MB F 10 E csdeklarowana E cs 30 E cs 30 deklarowana przez producenta m LPC 0,1

Polskie przepisy techniczne wdraŝające PN-EN do praktyki WT-2 Nawierzchnie asfaltowe 2008; Wymagania techniczne - Nawierzchnie asfaltowe na drogach publicznych WT-2 Nawierzchnie asfaltowe 2008 są zgodne z normami europejskimi przyjętymi do stosowania w Polsce, dotyczącymi odpowiednich materiałów drogowych, w tym norm serii PN-EN 13108 odnoszących się do mieszanek mineralnoasfaltowych. Zawierają one wymagania techniczne dotyczące mieszanek mineralno-asfaltowych produkowanych na gorąco oraz warunki wykonania i odbioru drogowych nawierzchni asfaltowych. Wymagania dostosowano do krajowych warunków klimatycznych, materiałowych i technicznych. WT-2 Nawierzchnie asfaltowe 2008 uzyskały rekomendację Ministra Infrastruktury w dniu 26 lutego 2009 r., po zaopiniowaniu przez Stałą Komisję Rekomendacji. 63

Polskie przepisy techniczne wdraŝające PN-EN do praktyki WT-2 Nawierzchnie asfaltowe 2008; Wymagania techniczne - Nawierzchnie asfaltowe na drogach publicznych, jest m. in. dokumentem aplikacyjnym do norm: Mieszanki mineralno-asfaltowe Wymagania Beton asfaltowy (EN 13108-1) Mieszanki mineralno-asfaltowe Wymagania Beton asfaltowy do bardzo cienkich warstw (EN 13108-2) Mieszanki mineralno-asfaltowe Wymagania Mieszanka SMA (EN 13108-5) 64

Polskie przepisy techniczne wdraŝające PN-EN do praktyki WT-2 Nawierzchnie asfaltowe 2008; Wymagania techniczne - Nawierzchnie asfaltowe na drogach publicznych, jest m. in. dokumentem aplikacyjnym do norm: Mieszanki mineralno-asfaltowe Wymagania Asfalt lany (EN 13108-6) Mieszanki mineralno-asfaltowe Wymagania Beton asfaltowy porowaty (EN 13108-7) Mieszanki mineralno-asfaltowe Wymagania Destrukt asfaltowy (EN 13108-8) Mieszanki mineralno-asfaltowe Zgodność z wymaganiami Badanie typu (EN 13108-20) Mieszanki mineralno-asfaltowe Zgodność z wymaganiami - Zakładowa Kontrola Produkcji (EN 13108-21). 65

Tabelaryczne zestawienie norm serii EN 13108 dotyczących poszczególnych mieszanek mma Kolejny numer normy EN 13108-.. beton asfaltowy Znormalizowany rodzaj mieszanki mineralno-asfaltowej wg symboli w EN bet. asfalt. do bardzo cienkich warstw miękki beton asfaltowy mieszanka HRA mieszanka mastyksowo -grysowa SMA asfalt lany beton asfaltowy porowaty AC BBTM SA HRA SMA MA PA..-1 + X X X X x X..-2 X + X X X X X..-3 X X + X X X X..-4 X X X + X X X..-5 X X X X + X X..-6 X X X X X + X..-7 X X X X X X +..-8 + + + + + + +..-20 + + + + + + + 66..-21 + + + + + + +

WT-2 NAWIERZCHNIE ASFALTOWE 2008; WYMAGANIA TECHNICZNE Rozdziały WT-2: Wprowadzenie 1. Zakres 2. Powołane Polskie Normy 3. Określenia 4. Skróty i symbole 5. Podstawowe uwagi o asfaltowej nawierzchni drogowej i zalecenia doboru materiałów 6. Materiały do mieszanek mineralno-asfaltowych 7. Mieszanki mineralno-asfaltowe 8. Wykonanie nawierzchni asfaltowej 9. Odbiór i reklamacja 67

WT-2 NAWIERZCHNIE ASFALTOWE 2008; WYMAGANIA TECHNICZNE Nowe pojęcia w WT-2 (rozdz. 6-7) wynikające z serii: EN 13108 Badania typu projektowanie AC empiryczne lub funkcjonalne recepta wejściowa, recepta wyjściowa walidowana na wytwórni, ZKP, OCL/ZPZ, oznakowanie CE i dokument towarzyszący oznakowaniu. Stosowanie destruktu asfaltowego do wytwarzania mma. Standaryzacja RA: po przekruszeniu pozyskanej mma, przesianie na 2-3 frakcje, oznaczenie zawartości ciał obcych, zawartości lepiszcza i jego właściwości (PiK), uziarnienia i rodzaju kruszywa, a na tej podstawie jednorodności destruktu. Jednorodność destruktu i jego właściwości decydują o moŝliwości zastosowania destruktu do mma przeznaczonej do warstwy. 68

Polskie przepisy techniczne wdraŝające PN-EN do praktyki WT-3 Emulsje asfaltowe 2009 Wymagania techniczne - Kationowe emulsje asfaltowe na drogach publicznych WT-3 Emulsje asfaltowe 2009 wdraŝają zapisy normy PN-EN 13808 Asfalty i lepiszcza asfaltowe Zasady klasyfikacji kationowych emulsji asfaltowych do stosowania na drogach publicznych Rzeczypospolitej Polskiej. WT-3 Emulsje asfaltowe 2009 określają właściwości i metody badań kationowych emulsji asfaltowych dostosowane do polskich warunków klimatycznych oraz do obciąŝenia ruchem drogowym. WT-3 Emulsje asfaltowe 2009 uzyskały rekomendację Ministra Infrastruktury w dniu 26 lutego 2009 r., po zaopiniowaniu przez Stałą Komisję Rekomendacji. 69

Polskie przepisy techniczne wdraŝające PN-EN do praktyki WT-3 Emulsje asfaltowe 2009 Wymagania techniczne - Kationowe emulsje asfaltowe na drogach publicznych WT-3 wdraŝa nie tylko PN-EN 13808:2005 Asfalty i lepiszcza asfaltowe Zasady klasyfikacji kationowych emulsji asfaltowych ale równieŝ związaną z tą normą: -- Zasady s PN-EN 14733:2005 Asfalty i lepiszcza asfaltowe - Emulsje asfaltowe, asfalty fluksowane, asfalty upłynnione - Kontrola produkcji przemysłowej.ulsji asfaltowych PN-EN 13808:2005 Asfalty i lepiszcza asfaltowe -- Zasady specyfikacji kationowych emulsji 70

Przestrzeganie dyrektywy 98/34/WE w Polsce Dyrektywa 98/34/WE, uzupełniona dyrektywą 98/48/WE (98/34/WE: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiająca procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących cych usług społeczeństwa stwa informacyjnego), nakłada obowiązek (art. 8) niezwłocznego przekazywania Komisji Europejskiej wszelkich projektów przepisów technicznych, z wyjątkiem tych, które w pełni stanowią transpozycję normy międzynarodowej lub europejskiej (..) i ustala procedurę notyfikacji projektów tych przepisów. 71

Przestrzeganie dyrektywy 98/34/WE w Polsce Postanowienia dyrektywy 98/34/WE zostały tylko częściowo przeniesione do prawa polskiego rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych, uzupełnionego rozporządzeniem Rady Ministrów z 6 kwietnia 2004 r (Dz. U. nr 65 poz.597). Do krajowego prawa nie przeniesiono zbioru definicji (art. 1), w tym pojęcia: przepisy techniczne, który (art. 1, ustęp 11) ma brzmienie zacytowane na następnych slajdach. 72

Przestrzeganie dyrektywy 98/34/WE w Polsce przepisy techniczne, specyfikacje techniczne i inne wymagania bądź zasady dotyczące usług, włącznie z odpowiednimi przepisami administracyjnymi, których przestrzeganie jest obowiązkowe, de jure lub de facto, w przypadku wprowadzania do obrotu, świadczenia usługi, ustanowienia operatora usług lub stosowania w Państwie Członkowskim lub na przewaŝającej jego części jak równieŝ przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne Państw Członkowskich, z wyjątkiem określonym w art. 10, zakazujących produkcji, przywozu, wprowadzania do obrotu i stosowania produktu lub zakazujących świadczenia bądź korzystania z usługi lub ustanawiania dostawcy usług. 73

Przestrzeganie dyrektywy 98/34/WE w Polsce Przepisy techniczne obejmują de facto: -( ) - dobrowolne porozumienia, w których władze publiczne są stroną umawiającą się, a które przewidują w interesie ogólnym, zgodność ze specyfikacjami technicznymi lub innymi wymogami albo zasadami dotyczącymi usług, z wyjątkiem specyfikacji odnoszących się do przetargów przy zamówieniach publicznych. ( ). Przepisami technicznymi de facto są, więc wspomniane wyŝej, Wymagania Techniczne rekomendowane przez Ministra Infrastruktury, chociaŝ w Rozporządzeniu RM z 23.12.2002 r. w sprawie notyfikacji o tym zapomniano Czy dlatego odstąpiono od notyfikacji WT..? 74

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych 75

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych Pierwsze w kraju prace, zmierzające do opracowania koncepcji krajowych dokumentów aplikacyjnych, a późnie projektu systemu przepisów technicznych w drogownictwie, zostały podjęte juŝ w 2001 roku przez Polskie Stowarzyszenie Wykonawców Nawierzchni Asfaltowych (PSWNA). W lipcu 2001 r. PSWNA przekazało Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oraz Instytutowi Badawczemu Dróg i Mostów opracowanie pt. Inwentaryzacja przepisów i dokumentów dotyczących wykonania robót nawierzchniowych, a w kwietniu 2002 r. kolejne pt. Ocena przepisów i dokumentów technicznych dotyczących wykonywaniaakademia robótdrogownictwa nawierzchniowych. 76

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych W 2007 r. PSWNA wykonało dla GDDKiA pracę pt. Analiza stanu obecnego i projekt systemu przepisów technicznych dotyczących nawierzchni asfaltowych, w ramach, której powstały trzy opracowania: 1. Analiza stanu przepisów technicznych w Polsce. 2. Analiza przepisów technicznych w krajach europejskich: Niemczech, Austrii, Wielkiej Brytanii i Francji. 3. Propozycja nowego systemu przepisów technicznych w Polsce do nawierzchni asfaltowych. 77

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych W opracowaniach tych wykazano, że obecne przepisy techniczne w polskim drogownictwie nie tylko są merytorycznie niekompletne, niespójne i przestarzałe, ale także nie są w żaden systematyczny sposób aktualizowane (doskonalone). Wykazano również, że to, co istnieje w polskim drogownictwie, w dziedzinie przepisów technicznych, nie można nazwać systemem - jest to jedynie zbiór pojedynczych przepisów bez ustalonych i prawnie umocowanych procedur ich opracowywania, weryfikacji, 78 wdrażania i doskonalenia.

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych Klasyczny przykład: Rozporządzenie MTiGM z 1999 r. o warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. Dostrzeżone błędy w momencie opublikowania nie zostały usunięte, a dostrzeżono już kilkanaście razy więcej. W opublikowanych WT-1, Wt-2 i WT-3 już zauważono błędy i pomyłki, bo nie zadziałał żaden mechanizm weryfikacji. Kto ma zbierać uwagi, kto ma podejmować decyzje, co należy czynić z uwagami, pomyłkami i błędami?. Kto podejmie decyzję o architekturze systemu 79 i procedurach jego funkcjonowania?..

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych Do podstawowych wad obecnego stanu w zakresie przepisów technicznych w polskim drogownictwie zaliczono: 1. istnienie nielicznych przepisów (rozporządzeń) oraz szeregu różnych publikacji technicznych wchodzących w rolę przepisów, w konsekwencji brak jednoznacznego oddzielenia przepisów obligatoryjnych od dokumentów do dobrowolnego stosowania, co tworzy wiele sytuacji niejednoznacznych w codziennej praktyce i powoduje nadanie gryfu potocznej obligatoryjności" publikacjom niedopracowanym i niezweryfikowanym, 80

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych 2. istnienie różnych publikacji technicznych dotyczących tego samego zagadnienia (np. mieszanka mastyksowo-grysowa SMA występuje w PN, Zeszycie IBDiM, OST GDDKiA i BZDBDiM), 3. niekompletność przepisów (rozporządzeń), rozumiane, jako pokrycie przepisami jedynie fragmentów techniki drogowej, 4. brak jasno określonych procedur dotyczących tworzenia projektów przepisów, ich weryfikacji doskonalenia, (ankietowania) oraz trybu dalszego 81

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych 5. niewłaściwe wykonywanie obowiązku opieki nad przepisami techniczno-budowlanymi przez Ministerstwo Infrastruktury (Ml), brak inwentaryzacji potrzeb w zakresie opracowania przepisów i publikacji nieobligatoryjnych (instrukcje, zalecenia, poradniki) oraz odpowiedzialności za zlecanie ich opracowań i kontroli stosowania, 6. brak odniesienia do aktów prawnych dotyczących wyrobów budowlanych i ich stosowania wynikających z Dyrektywy o Wyrobach Budowlanych (Construction Products Directive 89/106/EWG) oraz pozostałych Dyrektyw (np. 82 98/34/WE),

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych 7. w zakresie norm i ich wdrażania: brak określonej odpowiedzialności za inspirowanie i kierowanie pracami związanymi z praktycznym wdrażaniem norm EN dotyczących techniki drogowej, w tym drogowych wyrobów budowlanych do wykonywania nawierzchni (krajowe przepisy aplikacyjne do klasyfikacyjnych norm EN), brak określonej odpowiedzialności za ustalanie priorytetów w tłumaczeniu norm EN związanych z techniką drogową oraz uczestnictwo w pracach TC CEN (śledzenie tych prac lub uczestnictwo), brak merytorycznej koordynacji pomiędzy działaniem Ministerstwa Infrastruktury a Polskim Komitetem Normalizacyjnym (PKN), 83

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych 8. brak wciągnięcia do współpracy nad tworzeniem przepisów technicznych szerszych środowisk w celu weryfikacji zapisów oraz przeprowadzenia konsultacji społecznych/branżowych. 84

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych Na podstawie ww. analizy dotychczasowego stanu w krajowym drogownictwie oraz funkcjonowania systemów przepisów technicznych w drogownictwie wybranych krajów UE o uporządkowanej gospodarce drogowej, w 2007 roku PSWNA przedstawiło koncepcję nowego systemu przepisów technicznych w polskim drogownictwie. Czas na wdrożenie projektu takiego systemu!. 85

Potrzeba wdroŝenia w kraju systemu przepisów drogowych System przepisów technicznych powinien składać się z następujących części: 1. organu doradczo-konsultacyjnego, monitorującego system z ramienia Ministra Infrastruktury 2. nowej struktury i hierarchii dokumentów technicznych, 3. procedur zapewniających ciągłe funkcjonowanie i doskonalenie systemu!. 86

Posumowanie Posumowanie Obecny stan przepisów technicznych jest teraz jednym z głównych czynników spowalniających proces przygotowania inwestycji drogowych i ich realizacji oraz wprowadzających napięcia w relacjach projektant inwestor - wykonawca lub wykonawca-nadzór budowy. W konsekwencji budujemy drogi nie tak dobre, jakie powinny i mogłyby być. KaŜdy kilometr drogi zbudowanej według wadliwych przepisów technicznych to zwiększone ryzyko zbyt szybkiego jej zniszczenia i konieczności kolejnych niepotrzebnych wydatków ponoszonych przez podatników, tzn. przez nas wszystkich. 87

Posumowanie Wszyscy drogowcy powinni, wspierać działania Posumowanie Departamentu Technologii Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, zainspirowane opracowaniem przez PSWNA projektu systemu przepisów technicznych w drogownictwie, zmierzające do udoskonalenia i wdroŝenia w Ŝycie tego projektu, aby uporządkować wreszcie zasady inicjowania, opracowywania, uzgadniania, aprobowania i zatwierdzania projektów róŝnego rodzaju przepisów de jure i de facto, instrukcji, wytycznych itp. i wdroŝyć sprawny system ciągłego ich doskonalenia. 88

Posumowanie Dziękuję za uwagę!!! 89 jablonski konrad@gmail.com

jablonski konrad@gmail.com 90