SPRAWOZDANIE z podróŝy słuŝbowej poza granicami kraju

Podobne dokumenty
Plany kanałowe wykorzystania częstotliwości z zakresu MHz przeznaczonych dla DVB-T w Polsce zgodnie z Porozumieniem GE06

Wdrażanie anie naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce

SPRAWOZDANIE z podróży służbowej poza granicami kraju

Wdrożenie Naziemnej Telewizji Cyfrowej (DVB-T) w Polsce. FORUM GOSPODARCZE TELEKOMUNIKACJI I MEDIÓW MIKOŁAJKI, 3 kwietnia 2009

Radiofonia cyfrowa w paśmie L (zakres częstotliwości MHz)

Odbieranie cyfrowej telewizji naziemnej DVB-T jest BEZPŁATNE i nie wymaga kupowania abonamentu żadnej płatnej platformy cyfrowej.

Telewizja cyfrowa. Co w praktyce oznacza to dla mieszkańców?

Propozycja opłat dla służb radiodyfuzji naziemnej

Wyniki analiz. Oferta dla rynku. Trzeci multipleks DVB-T moŝliwy do uruchomienia na bazie planu GE06

Opracowanie koncepcji uruchomienia wysp cyfrowych w połączeniu z wyłączaniem emisji analogowej (wkład własny do projektu rozwojowego)

Przeznaczenie Wykorzystanie Porozumienia częstotliwości [MHz] wspomagające słyszenie (ALD)


Szanse Naziemnej Telewizji Cyfrowej

Propozycja harmonogramu cyfryzacji naziemnej telewizji

implementacji DVB-H H w oparciu o Plan DVB-T Genewa-06 Andrzej Marszałek

projekt Plan wdrażania naziemnej telewizji cyfrowej w standardzie DVB-T Wstęp

Cyfryzacja pytania i odpowiedzi

Naziemna telewizja cyfrowa w Europie i Polsce

KOMUNIKAT. Szanowni Państwo, Mieszkańcy powiatu łowickiego, skierniewickiego i rawskiego

PLAN ZAKRESÓW i KANAŁÓW RTV w POLSCE Dotyczy transmisji przewodowych, pasmo: 48,5 862 MHz

Współpraca z Administracją Państwa w zakresie cyfryzacji radiofonii i telewizji


Konspekt lekcji: Naziemna telewizja cyfrowa (DVB-T)

SPRAWOZDANIE z podróży służbowej poza granicami kraju

Konsultacje społeczne w sprawie przyszłego wykorzystania pasma UHF: sprawozdanie Lamy'ego

Plan wdraŝania naziemnej telewizji cyfrowej w standardzie DVB-T

DRUGA DYWIDENDA. Podsumowanie konsultacji w sprawie możliwych scenariuszy wykorzystania częstotliwości z zakresu MHz

Zagadnienia implementacji telewizji i radiofonii cyfrowej w Polsce

Branża kablowa na tle rynku telekomunikacyjnego

Grzegorz Pachniewski. Zarządzanie częstotliwościami radiowymi

W listopadzie 2012 r. rozpoczął się w Polsce proces wyłączania naziemnej telewizji analogowej. Szanowni Państwo!

Co to jest DVB-T? Jakie są korzyści z DVB-T? Większa liczba kanałów

z dnia 29 czerwca 2005 r. w sprawie Krajowej Tablicy Przeznaczeń Częstotliwości

INSTYTUT ŁĄCZNOŚCI PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY

Dywidenda cyfrowa dla radiodyfuzji odpowiedź na konsultacje UKE

Oddział we Wrocławiu. Zakład Kompatybilności Elektromagnetycznej (Z-21)

CO TO JEST NAZIEMNA TELEWIZJA CYFROWA I DLACZEGO JĄ WPROWADZAMY

SPRAWOZDANIE z podróży służbowej poza granicami kraju

- o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji.

Materiały pomocnicze Naziemna telewizja cyfrowa (DVB-T)

Oprogramowanie dla nbox i nbox recorder z funkcjami odbioru naziemnej telewizji cyfrowej (DVB-T)

Materiały pomocnicze Naziemna telewizja cyfrowa (DVB-T)

10 Międzynarodowa Organizacja Radia i Telewizji.

SPRAWOZDANIE z wyjazdu słuŝbowego za granicę A. CZĘŚĆ OGÓLNA

NAZIEMNA TELEWIZJA CYFROWA. dla każdego... bez opłat...

Badanie opinii Polaków na temat sposobów odbioru telewizji. na obszarach, na których brak jest zasięgu MUX-3 telewizji naziemnej

TECHNIKI SATELITARNE A RADIOFONIA I TELEWIZJA Foresight sektora kosmicznego w Polsce. Dr Karol Jakubowicz

Satelitarne platformy w Europie najpopularniejszy sposób cyfryzacji przekazów medialnych

I. Wykorzystanie środków publicznych w II kwartale 2009 roku.

LABORATORIUM TELEKOMUNIKACJI W TRANSPORCIE DROGOWYM RADIOKOMUNIKACJA AMATORSKA

Promieniowanie stacji bazowych telefonii komórkowej na tle pola elektromagnetycznego wytwarzanego przez duże ośrodki radiowo-telewizyjne

WYTYCZNE DOTYCZĄCE MODERNIZACJI ANTENOWYCH INSTALACJI ZBIOROWYCH (AIZ) PO WPROWADZENIU DVB-T

Pomiary analizatorem widma PEM szczegółowa analiza widma w badanych punktach

Stan przygotowań do wprowadzenia naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce

PLAY i T-Mobile wygrywają przetarg na 1800 MHz - pełne wyniki - AKTUALIZACJA 4

Wprowadzenie do HbbTV

Spis map Mapy przedstawiające przybliżone zasięgi stacji publicznej i komercyjnej radiofonii i telewizji: 1. Polskie Radio Program I 2.

Otoczenie prawne inwestycji szerokopasmowych

Rynek kablowy w Polsce i w Europie

Zasady przygotowania abonentów do odbioru

WDROŻENIE NAZIEMNEJ TELEWIZJI CYFROWEJ W POLSCE

Zalety ekonomiczne DAB+

INSTYTUT ŁĄCZNOŚCI ODDZIAŁ WE WROCŁAWIU ul. Swojczycka 38, Wrocław ZAKŁAD KOMPATYBILNOŚCI ELEKTROMAGNETYCZNEJ

Opracowanie: swietokrzyskieter.republika.pl

INSTALACJA ANTENOWA GOTOWA DO ODBIORU DARMOWYCH PROGRAMÓW Z MUX8. Kompletna oferta produktowa

GSMONLINE.PL dla zainteresowanych nowymi technologiami

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej DECYZJE

NAZIEMNA TELEWIZJA CYFROWA. Zasady przygotowania abonentów do odbioru naziemnej telewizji cyfrowej

IMPLEMENTACJA, OPTYMALIZACJA I KOMPATYBILNOŚĆ ELEKTOROMAGNETYCZNA SIECI DVB-H

Opracowanie koncepcji wyłączania nadajników analogowych w Polsce w związku z uruchamianiem cyfrowej telewizji (wkład własny do projektu rozwojowego)

Przyczyny i zakres awarii sygnału TVP na multipleksie MUX-3

Materiały pomocnicze Naziemna telewizja cyfrowa (DVB-T)

I N S T Y T U T SAMODZIELNA ZAMIEJSCOWA PRACOWNIA KOMPATYBILNOŚCI ELEKTROMAGNETYCZNEJ WE WROCŁAWIU

SPRAWOZDANIE z podróŝy słuŝbowej poza granicami

STANOWISKO POLSKICH SIECI NADAWCZYCH SP. z o.o. W RAMACH KONSULTACJI URZĘDU REGULACJI ELEKTRONICZNEJ DOTYCZĄCYCH DYWIDENDY CYFROWEJ

Materiały pomocnicze Naziemna telewizja cyfrowa (DVB-T)

RAPORT Z BADANIA JAKOŚCI I DOSTĘPNOŚCI POŁĄCZEŃ TELEFONICZNYCH Z NUMEREM ALARMOWYM 112 W SIECIACH GSM900/1800 i UMTS NA TRASIE POZNAŃ - WARSZAWA

INSTRUKCJA STANOWISKOWA. Oprogramowanie naziemnej telewizji cyfrowej DVB-T z dekoderem HD i dekoderem HD z cyfrową nagrywarką 250 GB

Materiały pomocnicze Naziemna telewizja cyfrowa (DVB-T)

Warszawa, dnia 18 grudnia 2013 r. Poz ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 6 grudnia 2013 r.

Załącznik nr 1 Wzór oferty

Możliwe scenariusze zmian i rozwoju rynku telewizyjnego w Polsce

TELEWIZJA KABLOWA SIECI TELEKOMUNIKACYJNEJ PULNET w Puławach

Biuro Zarządu BZ/^572015

Nr 1/2008. Proces koncesyjny na przykładzie wybranych państw europejskich. ANALIZA BIURA KRRiT. Biuro Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji

Bandplan I Regionu IARU pasmo 70 cm ( MHz) (Cavtat 2008)

DECYZJE. (Tekst mający znaczenie dla EOG)

Materiał pomocnic y ze Naziemna telewizja cyfrowa (DVB-T ( )

SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Warszawa, dnia 31 marca 2009 r. Druk nr 529

Wice Prezes PIIT Jerzy Sadowski

Gosp. domowe z komputerem 7,2 mln (54%) 0,4mln * Gosp. domowe z internetem 3,9 mln (30%) 1,3 mln *

Nowe rozwiązania technologiczne! Warszawa, 26 marca 2014 r.

Jak nadawcy komercyjni widzą przyszłość radia w Polsce

NARODOWY FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ

Problemy techniczne wdrażania planu sieci naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce

Podstawowa terminologia w dziedzinie telewizji cyfrowej

Biuletyn IR Cyfrowego Polsatu. 3 9 sierpnia 2015

Strategia przejścia z techniki analogowej na cyfrową. w zakresie telewizji naziemnej. Przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 4 maja 2005 r.


DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Transkrypt:

Warszawa, 21 października 2009 r. SPRAWOZDANIE z podróŝy słuŝbowej poza granicami kraju A. Część ogólna 1. Skład delegacji Wiktor Sęga Dyrektor, Departament Zarządzania Zasobami Częstotliwości, Wojciech Pieńkowski Naczelnik, Departament Zarządzania Zasobami Częstotliwości, Wydział Telewizji, Andrzej Marszałek Starszy Specjalista, Departament Zarządzania Zasobami Częstotliwości, Wydział Planowania i InŜynierii Widma, Radosław Tyniów Starszy Specjalista, Departament Zarządzania Zasobami Częstotliwości, Wydział Planowania i InŜynierii Widma. 2. Cel podróŝy Udział w wielostronnym spotkaniu ekspertów administracji Austrii, Czech, Niemiec, Węgier oraz Słowacji (tzw. grupa środkowo-europejska) w celu koordynacji warunków technicznych wykorzystania częstotliwości na potrzeby naziemnej telewizji cyfrowej (DVB-T) oraz ustalenia wspólnego podejścia do ewentualnej modyfikacji Planu GE-06 w związku ze zwolnieniem częstotliwości 790-862 MHz na potrzeby szerokopasmowej łączności elektronicznej. 3. Czas trwania i miejsce delegacji Praga (Czechy), 6-8.10.2009 r. 4. Informacja o zawarciu w sprawozdaniu informacji poufnych uniemoŝliwiających podanie sprawozdania do publicznej wiadomości Sprawozdanie nie zawiera informacji poufnych. B. Część szczegółowa 1. Otwarcie spotkania i przyjęcie porządku obrad. Spotkanie rozpoczął pan Jiři Duchač Dyrektor Departamentu ds. Częstotliwości Urzędu Regulacji Telekomunikacji Republiki Czeskiej - powitał zebranych i Ŝyczył owocnych obrad a następnie przedstawił kwestie organizacyjne. 2. Stan cyfryzacji radiodyfuzji naziemnej w poszczególnych krajach. Austria 1

Proces cyfryzacji telewizji naziemnej jest prowadzony z powodzeniem. Uruchomiono juŝ transmisje za pomocą ponad 200 stacji nadawczych (w tym 20 duŝej mocy) w systemie DVB- T. Aby uzyskać pełne pokrycie naleŝy dodatkowo włączyć nadawanie za pomocą 100-150 stacji głownie retransmisyjnych (gap-fillers). Zakończenie etapu przejściowego wdraŝania DVB-T powinno nastąpić z początkiem 2011 r. Wówczas rozpocznie się wyłączanie telewizji analogowej. Kompresja wizji w przekazach DVB-T realizowana jest zgodnie ze standardem MPEG-2. Zagospodarowanie częstotliwości dedykowanych dla poszczególnych multipleksów przedstawia się następująco: - Warstwa/sieć 1 - DVB-T Multipleks A: niemal ogólnokrajowe pokrycie; operatorem jest Telewizja Publiczna. - Warstwa/sieć 2 - DVB-T Multipleks B: pokrycie na poziomie 85 % ludności (20 stacji nadawczych); w ofercie dodatkowe programy ogólnokrajowe. - Warstwa/sieć 3 - DVB-T Multipleks C: multipleks regionalny; w wyniku otwartego konkursu przeprowadzonego 2 lata temu wydano 16 licencji dla operatorów na nadawanie programów o charakterze lokalnym; dotychczas została rozpoczęta emisja jedynie 6 programów. - Warstwa/sieć 4 - DVB-H: usługa płatna; dotychczas w zasięgu około 50% ludności (20 nadajników); Główny problem to brak na rynku odpowiedniej liczby telefonów z opcją moŝliwości odbioru DVB-H. - Warstwy/sieci 5-7 - obecnie odnotowuje się brak zainteresowania wykorzystaniem częstotliwości z tych sieci; trwają analizy oraz dyskusja jak efektywnie wykorzystać częstotliwości z zakresu 790-862 MHz. Czechy MoŜna uznać, Ŝe Czechy są w połowie procesu włączania nadawania programów telewizji naziemnej w systemie DVB-T. Zastosowano model wyspowy wdraŝania DVB-T (po włączeniu emisji cyfrowych na danym obszarze kraju i trwającej jakiś czas emisji równoległej - analogowej i cyfrowej - następuje wyłączenie telewizji analogowej). JednakŜe wyłączanie telewizji analogowej jest wolniejsze i trudniejsze niŝ wstępnie zakładano. Zakończenie etapu przejściowego wdraŝania DVB-T planowane jest na połowę 2012 r. Kompresja wizji w przekazach naziemnej telewizji cyfrowej realizowana jest zgodnie ze standardem MPEG-2. 5 lat temu wydano cztery licencje (przydziały częstotliwości) na sieci ogólnokrajowe. Zagospodarowanie częstotliwości dedykowanych dla poszczególnych multipleksów przedstawia się następująco: - DVB-T Multipleks 1: pokrycie na poziomie 85 % ludności (około 30 stacji nadawczych); operatorem jest telewizja publiczna; częstotliwości uŝywane wcześniej do analogowej emisji drugiego programu (ČT2) Czeskiej Telewizji są konwertowane w celu zwiększenia zasięgu multipleksu 1. - DVB-T Multipleks 2: pokrycie na poziomie 65 % ludności (20 stacji nadawczych); w ofercie programy ogólnokrajowe nadawców komercyjnych; częstotliwości uŝywane wcześniej do analogowej emisji drugiego programów nadawców komercyjnych są konwertowane w celu zwiększenia zasięgu multipleksu 2. - DVB-T Multipleks 3: pokrycie na poziomie 52 % ludności (10 stacji nadawczych); w ofercie nowe programy ogólnokrajowe nadawców komercyjnych; jednakŝe pojemność multipleksu nie jest w pełni wykorzystana z powodu braku oferty programowej. - DVB-T Multipleks 4: pokrycie na poziomie 26 % ludności (stacje małej mocy w największych miastach); z powodu braku oferty programowej rozwój tej sieci został wstrzymany. - DVB-H: brak póki co zainteresowania rynku wprowadzaniem tej usługi. 2

- Multipleksy 6-7 - obecnie odnotowuje się brak zainteresowania wykorzystaniem częstotliwości z tych sieci; częstotliwości z zakresu 790-862 MHz będą wykorzystane zgodnie z koncepcją Komisji Europejskiej. Częstotliwości z zakresu 790-862 MHz są obecnie wykorzystywane do emisji przez kilka stacji nadawczych do emisji DVB-T ale tylko w okresie przejściowym. Niemcy Przejście z nadawania analogowego na cyfrowe w zakresie telewizji naziemnej zostało zakończone w listopadzie 2008 r. Nadawcy publiczni dysponują 3 ogólnokrajowymi (ponad 90% pokrycie dla odbioru stacjonarnego) multipleksami (420 stacji nadawczych w 140 lokalizacjach). Nadawcy komercyjni do końca 2009 r. uzyskają zdolność do nadawania programów za pomocą 84 stacji nadawczych (w 30 lokalizacjach) uzyskując tym samym pokrycie na poziomie 50% ludności dla odbioru stacjonarnego. W niedalekiej przyszłości zostanie podjęta inicjatywa uruchomienia regionalnej sieci DVB-T dla nadawców komercyjnych. 87 analogowych stacji TV nadal funkcjonuje. Są to nadajniki wykorzystywane przez amerykańskie i brytyjskie siły zbrojne stacjonujące w Niemczech. Nadawanie programów DVB-T odbywa się z uŝyciem kompresji wizji według standardu MPEG-2. W dwóch regionach (Stuttgart i Hale/Lipzig) jesienią 2009 rozpoczęło się nadawanie programów przez nadawców komercyjnych z uŝyciem standardu kompresji obrazu MPEG-4. Ponadto trwają testy systemu DVB-T2 w Hamburgu. Nadawcy publiczni chcą w przyszłości uniknąć wielokrotnej konwersji systemów emisji (TVA DVB-T/MPEG2 DVB-T/MPEG-4 DVB- T2) i są skłonni nie wdraŝać systemu DVB-T/MPEG-4 tylko od razu przejść na DVB-T2. Jeśli chodzi o emisje DVB-H to w wyniku bankructwa operatora tej usługi (Mobile 3.0) emisje regularne zostaną wszczęte po wyłonieniu kolejnej spółki, która będzie świadczyć tę usługę. Licencja (przydział częstotliwości) dla operatora sieci pozostaje wciąŝ waŝna. W kanałach powyŝej 60 nadawane sa programy TV w systemie DVB-T za pomocą 6 stacji duŝej mocy i 3 stacji małej mocy. Niemcy zamierzają wyłączyć te emisje a takŝe emisje prowadzone w systemach wojskowych do połowy 2010 r. i zwolnić pasmo 790-862 MHz na potrzeby szerokopasmowej łączności elektronicznej. Federalna Agencja ds. Sieci przygotowała juŝ załoŝenia do przetargu (aukcji) na częstotliwości z tego zakresu. Węgry Naziemna telewizja cyfrowa jest transmitowana w ramach trzech multipleksów: - dwóch DVB-T (MUX A, MUX C): oferta programowa to w sumie 8 programów redagowanych przez telewizję publiczna oraz nadawców komercyjnych (3 z nich są jakości HD a dwa podlegają skramblowaniu); - jednego DVB-H (MUX B): oferta płatna to między innymi programy telewizji publicznej niestety póki co zainteresowanie konsumentów jest niewielkie. Stosowne licencje na transmitowanie programów w ramach wyŝej wymienionych multipleksów zostały wydane na okres 12 lat. Kompresja wizji w przekazach DVB-T realizowana jest zgodnie ze standardem MPEG-4. W związku z faktem, iŝ znaczna część rynku odbioru programów TV jest zagospodarowana przez platformy kablowe i satelitarne oraz biorąc pod uwagę wysokie ceny set-top-box ów, widzów naziemnej telewizji cyfrowej przybywa bardzo powoli. Wyłączenie telewizji analogowej planowane jest na koniec 2011 r. Do tego czasu celem jest osiągniecie pokrycia ludnościowego sygnałem DVB-T na poziomie 94 %. Na koniec 2009 r. pokrycie to wynosiło około 80 %. Do nadawania DVB-T wykorzystywane są kanały TV powyŝej 60. 3

Polska W dniu 30 września 2009 r. wydano licencję na uŝytkowanie częstotliwości z pierwszego multipleksu na rzecz nadawców transmitujących obecnie programy w sposób analogowy. Jest to multipleks mieszany, w którym znajduje się siedem programów TV: trzy nadawane przez nadawcę publicznego a cztery przez nadawców komercyjnych. Przewiduje się 3 etapy wdraŝania naziemnej telewizji cyfrowej w ramach multipleksu pierwszego (całkowite pokrycie kraju sygnałem cyfrowym powinno nastąpić w połowie 2011 r.). Wyłączanie telewizji analogowej następować będzie w czterech etapach (całkowite wyłączenie emisji analogowych powinno mieć miejsce do dnia 31 lipca 2013 r.). Jednocześnie przygotowywana jest dokumentacja konkursowa na udzielenie licencji częstotliwościowej na drugi multipleks DVB-T, w którym ma znaleźć się zupełnie nowa oferta programowa. Telewizja Publiczna otrzymała równieŝ licencję na ogólnokrajowy trzeci multipleks (który będzie całkowicie dostępny po wyłączeniu telewizji analogowej) na wyłączną własność. W czerwcu 2009 r. udzielono równieŝ licencji na świadczenie (hurtowej) usługi DVB-H. Usługa początkowo (do 2015 r.) będzie dostępna w 31 największych miastach w Polsce a po tym czasie na terenie całej Polski. WaŜność licencji wygasa w 2024 r. Do emisji DVB-T (tylko w okresie przejściowym) wykorzystywane są kanały powyŝej 60. JednakŜe intencją regulatorów jest przeznaczenie zakresu częstotliwości 790-862 MHz na potrzeby szerokopasmowej łączności elektronicznej. Część tego zakresu jest obecnie wykorzystywana przez Polskie Siły Zbroje oraz siły zbrojne wschodnich sąsiadów Polski. Słowacja Latem roku 2009 rozstrzygnięto dwa przetargi na trzy multipleksy DVB-T. Oba przetargi wygrała firma Towerom Slovakia. Multipleksy 2 i 3: licencja obowiązuje przez 20 lat. Wykorzystuje się kanały poniŝej 61. Po wyłączeniu telewizji analogowej programy telewizji publicznej zostana przeniesione na multipleks 1, natomiast programy nadawców komercyjnych do multipleksu 2. Wyłączenie telewizji analogowej planowane jest na koniec 2012 r. Multipleks 1: tymczasowo jest to wspólny multipleks dla programów redagowanych przez nadawcę publicznego i komercyjnych. Licencja wygasa w 2015 r. Wykorzystuje się jedynie kanały powyŝej 60. Do końca marca 2010 r. zakłada się 87% pokrycie ludnościowe w tym multipleksie. Obecnie nie przewiduje się uruchomienia usługi DVB-H. 3. Przyszłe wykorzystanie pasma VHF (174-230 MHz). Austria Obecnie nie przewiduje się wykorzystania tak zwanego III zakresu TV dla telewizji cyfrowej. Zatem całe rozwaŝane pasmo, póki co, zostanie przeznaczone na T-DAB. Cały czas trwają dyskusje nad efektywnym wykorzystaniem omawianego zakresu częstotliwości. Austria zamierza uwaŝnie śledzić rozwój usług w paśmie VHF w krajach sąsiednich. Telewizja analogowa została w tym zakresie częstotliwości prawie wyłączona. Emisja prowadzona jest jedynie za pomocą kilku stacji retransmisyjnych. Czechy 4

III zakres TV nadal jest intensywnie wykorzystywany przez telewizje analogową, jednakŝe wyłączenie emisji w kanale TV nr 12 nastąpi w przyszłym roku. T-DAB nie jest na razie priorytetem dla nadawców publicznych. Niemcy Niemcy mają narodową strategię odnośnie wykorzystania zakresu III TV i podziału DVB-T na cztery warstwy T-DAB (bloki częstotliwości o szerokości 1,75 MHz). Pasmo to moŝe zostać wykorzystane dla wąskopasmowych usług z uŝyciem urządzeń przenośnych. Tak więc pasmo UHF zostanie wykorzystane dla usług szerokopasmowych a VHF dla usług wąskopasmowych. Ta koncepcja zakłada neutralność technologii i usług. W chwili obecnej pasmo VHF jest wykorzystywane do emisji programów w systemie DAB/DMB. MoŜliwa jest jednak późniejsza migracja do innych technologii. Komisja ds. radiodyfuzji rozstrzygnęła w marcu 2009 r., kwestie związane z wnioskami zgłoszonymi przez kraje federalne odnośnie ogólnokrajowego multipleksu dla nadawcy publicznego i komercyjnych. 33% pojemności tego multipleksu zostanie przeznaczonych dla publicznego radia Deutschlandradio, a pozostałe 66% dla nadawców komercyjnych. W trakcie przetargu organizowanego zgodnie z przepisami niemieckiego prawa telekomunikacyjnego wyłoniono operatorów dwóch sieci: ogólnokrajowej oraz regionalnej (dla Bawarii). Sieć ogólnokrajowa będzie implementowana z uŝyciem jedynie bloków częstotliwościowych 5A i 5C. Ograniczenie częstotliwości do dwóch bloków dla całej sieci wymagało w niektórych obszarach uŝycia zasobów widmowych z poza Porozumienia GE-06. Jeśli chodzi o sieć dla Bawarii to do jej budowy został wykorzystany blok 12D. Na niektórych obszarach Bawarii sieć nadawczą planuje się pod kątem odbioru przenośnego wewnątrz budynków. Oznacza to z jednej strony konieczność stosowania stacji duŝej mocy dla emisji w bloku 12D a z drugiej strony przejście z pasma L do VHF dla warstw lokalnych. W niedalekiej przyszłości odbędą się przetargi na sieci regionalne w Saksonii oraz Saksonii-Anhalt. Przełączanie emisji DVB-T z pasma VHF na UHF rozpoczęło się w listopadzie 2008 r. w północnej części Niemiec i będzie kontynuowane w Bawarii w latach 2009-2011. Stacje DVB-T: BERLIN kanał TV nr 5 i 7, LIPSK kanał TV nr 8 oraz ESSEN kanał TV nr 8 zostaną wyłączone (i przełączone do pasma UHF) jak tylko częstotliwości te będą moŝliwe do uŝycia dla T-DAB w ramach SFN. ZaleŜy to między innymi od terminu wyłączenia TV analogowej w Polsce. Węgry Rozpoczęto nadawanie T-DAB w Budapeszcie (multipleks zawiera 10 programów radiofonii publicznej i komercyjnej). Przyszłe plany w tym zakresie nie są jeszcze określone. III zakres TV jest nadal intensywnie eksploatowany przez telewizję analogową. Polska Nie zdecydowano jeszcze o przyszłym wykorzystaniu II zakresu TV. Obecnie pasmo to jest zajęte przez sieć telewizji analogowej. Być moŝe Polska zdecyduje się na uŝycie tego zakresu do implementacji DVB-T2 po wyłączeniu telewizji analogowej. Słowacja III zakres TV jest ciągle wykorzystywany przez telewizję analogową (program telewizji publicznej STV1). Dotychczas nie wydano Ŝadnej licencji na T-DAB w tym zakresie. Administracja łaczności Słowacji naciska na operatora sieci, aby uwolnił to pasmo najszybciej jak to moŝliwe w celu udostępnienia tych częstotliwości do świadczenia innych usług niŝ telewizja. 4. Dwu- i trójstronne spotkania koordynacyjne W ramach spotkania wielostronnego poszczególne administracje odbyły spotkania koordynacyjne (w sprawie technicznych warunków wykorzystania częstotliwości) w mniejszych grupach według poniŝszego porządku: 5

Administracje uczestniczące w spotkaniu koordynacyjnym Wyniki uzgodnień Czechy Niemcy Polska Załącznik nr 1, Załącznik nr 2 Czechy Węgry Słowacja Załącznik nr 3 Austria Czechy Załącznik nr 4 Polska Słowacja Załącznik nr 2, Załącznik nr 5 Węgry Słowacja Załącznik nr 6 Austria Niemcy Odrębny protokół w języku niemieckim 5. Propozycja Słowacji w kwestii doboru nowych częstotliwości w IV i V zakresie TV (470-790 MHz) dla słuŝby radiodyfuzyjnej Słowacja posiada cztery niekompletne warstwy/sieci DVB-T w paśmie UHF jeśli przyjąć załoŝenie, Ŝe kanały TV powyŝej 60 zostaną wyłączone z uŝytku dla słuŝby radiodyfuzyjnej. Podobna sytuacja jest w Austrii i na Węgrzech. Jest to powaŝny problem dla słowackich operatorów ogólnokrajowych sieci stacji nadawczych, którzy nie są w stanie zapewnić pełnego pokrycia kraju sygnałem cyfrowym bez uprzedniego wypełnienia białych plam w planach częstotliwościowych spowodowanych przeznaczeniem częstotliwości z kanałów TV powyŝej 60 na potrzeby słuŝb innych niŝ radiodyfuzja. W związku z powyŝszym Słowacja przedstawiła propozycję jak znaleźć dodatkowe częstotliwości, które zrekompensują straty po kanałach 61-69. Propozycja zdaniem przedstawicieli Słowacji uwzględnia w maksymalnym stopniu ochronę praw krajów sąsiednich do częstotliwości nabytych w ramach Porozumienia GE-06. Przedstawiciele Słowacji i Węgier dyskutowali o moŝliwościach wypełnienia przygranicznych białych plam w planach częstotliwościowych. Następnie przedstawiciele Austrii poddali w wątpliwość potrzebę takiego uzupełniania planu rozdziału częstotliwości argumentując, Ŝe w Austrii nie ma wystarczającego zainteresowania wykorzystaniem wszystkich warstw DVB-T uzyskanych przez ten kraj na mocy Porozumienia GE-06. Przedstawiciele Słowacji argumentowali, iŝ w ich kraju taka potrzeba istnieje. Delegaci Austrii i Węgier wyrazili obawę, iŝ znalezienie rozwiązania problemu wskazanego przez Słowację moŝe okazać się niemoŝliwe jednakŝe zadeklarowali, iŝ część propozycji przedstawionych przez przedstawicieli Słowacji zostanie rozwaŝona z uwzględnieniem zasad zapisanych w Porozumieniu GE-06. Przedstawiciele Niemiec dla porównania zreferowali sytuację w swoim kraju, jaka nastąpiła po decyzji o przeznaczeniu częstotliwości z zakresu 790-862 MHz na potrzeby inne niŝ telewizja. OtóŜ dokonali oni takich przesunięć częstotliwości między warstwami, aby z czterech podziurawionych ogólnokrajowych warstw DVB-T zbudować trzy warstwy pełne. Nie ma bowiem moŝliwości całkowitego odtworzenia utraconych obszarów wykorzystania częstotliwości (ang. allotments) w kanałach 61-69 za pomocą kanałów 21-60. 6. Propozycja Polski odnośnie modyfikacji kilku warstw DVB-T w celu zbudowania jednej warstwy regionalnej Przedstawiciele Polski przedstawili pozostałym krajom propozycję zmian w Planie GE-06 (Załącznik nr 2), polegających na modyfikacji granic niektórych obszarów wykorzystania 6

częstotliwości dla kilku warstw DVB-T w celu budowy jednej warstwy regionalnej na potrzeby nadawcy publicznego. Delegaci z Polski spytali przedstawicieli pozostałych krajów czy są w stanie wyrazić zgodę na zaproponowane modyfikacje, zwłaszcza Ŝe zgodnie z wynikami poczynionych analiz rozwaŝane zmiany nie powinny negatywnie wpłynąć na rozwój DVB-T w tych krajach. Przedstawiciele Czech poinformowali, Ŝe wstępnie propozycja Polski wydaje im się do zaakceptowania, lecz przed wydaniem ostatecznej opinii muszą zapoznać się ze szczegółami odnośnie implementacji sieci stacji nadawczych w rozpatrywanych allotment ach (muszą sprawdzić parametry techniczne stacji, które będą zlokalizowane na obszarach planowanych allotment ów). Delegaci z Polski odpowiedzieli, Ŝe pokrycie sygnałem DVB-T na obszarach będących rozszerzeniem pierwotnych (uzgodnionych podczas konferencji GE-06) allotment ów będzie realizowane za pomocą stacji małej mocy. 7. Propozycja Czech odnośnie uzupełnienia luk w sieci DVB-T po zwolnieniu kanalów TV nr 61-69 Przedstawiciele Czech opisali sytuację w swoim kraju odnośnie zajętości pasma 790-862 MHz. Następnie stwierdzili, Ŝe średnio, kaŝdy kraj stracił około 1,5 warstwy DVB-T w planach częstotliwościowych w wyniku przeznaczenia zakresu 790-862 na potrzeby słuŝb innych niŝ radiodyfuzja. Częściowe choćby odtworzenie utraconych warstw nie będzie moŝliwe bez współpracy wielu krajów. Dlatego Administracja czech zaproponowała reaktywację środkowo-europejskiej grupy koordynacyjnej (kraje AUT-CZE-D-HNG-POL-SVK) w celu wspólnych prac nad planami częstotliwości dla DVB-T i ewentualnie DVB-T2 w obliczu implementacji dywidendy cyfrowej. Wszystkie kraje poparły reaktywację grupy środkowo-europejskiej. 8. Kolejne spotkanie Administracje ustaliły, Ŝe spotkania grupy powinny odbywać się przynajmniej raz w roku albo częściej w zaleŝności od potrzeb. Wyniki wcześniejszych spotkań dwustronnych będą wówczas prezentowane podczas obrad plenarnych grupy. 9. MoŜliwości zwiększenia rozmiarów allotment ów Przedstawiciele Czech przedstawili wstępną ideę odnośnie moŝliwości zwiększenia rozmiarów obszarów wykorzystania częstotliwości podczas planowania sieci dla systemu DVB-T2. 10. Radiofonia cyfrowa w paśmie 87,5-108 MHz moc multipleksów audio Omówiono zagadnienia parametrów sygnałów audio (wartość dewiacji częstotliwości, wartość poziomu mocy MPX) w odniesieniu do wdraŝania takich systemów cyfrowego radia jak: DRM+, DRM120, HD Radio, FMeXtra oraz cyfrowe usługi uzupełniające (np. DARC) przy uwzględnieniu wpływu na słuŝby w sąsiednich pasmach (np. radionawigację lotniczą). C. Wnioski Implementacja dywidendy cyfrowej oraz zamiary niektórych krajów odnośnie konwersji systemu DVB-T na DVB-T2 powodują potrzebę rewizji nowych przecieŝ jeszcze planów rozdziału częstotliwości określonych podczas Regionalnej Konferencji Radiokomunikacyjnej RRC-04/06 i zawartych w Porozumieniu oraz Planie GE-06. Wspomniana modyfikacja Planu GE-06 wiąŝe się z szeregiem międzynarodowych uzgodnień kwestii technicznych a takŝe politycznych związanych z wykorzystywaniem częstotliwości. 7

Aby zachowana została nadrzędna zasad równoprawnego dostępu do widma częstotliwości wszelkie prace na zmianami w Planie GE-06 muszą mieć jak najszerszy charakter i odbywać się w gronie co najmniej kilku krajów. Stąd pomysł na reaktywację środkowo-europejskiej grupy koordynacyjnej, która powstała podczas przygotowań do konferencji RRC-06. Formuła współpracy wielostronnej wydaje się optymalna z punktu widzenia zaspokojenia interesów wszystkich krajów regionu podczas reorganizacji przydziałów częstotliwości spowodowanej wdraŝaniem w pasmach telewizyjnych nowych usług, głównie szerokopasmowych (dywidenda cyfrowa). NaleŜy aktywnie uczestniczyć w dalszych pracach grupy. 8

Załącznik nr 1 9

Załącznik nr 1 10

Załącznik nr 2 Modification of Polish allotments in GE-06 Plan Background: In connection with necessity to create the regional DVB-T layer Poland has proposed to change shapes of some allotments from various DVB-T layers and join them to one (regional) layer. In order to fit shapes of allotments of the regional DVB-T layer to the administrative borders (as shown on the map) the Administration of Poland has proposed to modify shapes of following allotments: No Name Ch P Adm_ref_id SFN_id Action Trg_name Trg_ref_id Trg_SFN_id 1. REG-22- PL-2 22 U 480002797 9202 MOD BIALYSTOK 480002015 2-22-2 2. REG-23- LB-2 23 U 480002798 9062 MOD LUBLIN 480002184 2-23-23 3. REG-23- PM-1 23 U 480002799 9221 MOD KOSZALIN 480002140 2-23-18 4. REG-25- DS-2 25 U 480002800 9022 MOD WROCLAW 480002304 2-25-40_16 5. REG-26- LD-2 26 U 480002801 9102 MOD CZESTOCHOWA 480002042 2-26-5 6. REG-26- PK-1 26 U 480002802 9181 MOD LEZAJSK 480002165 1-26-21 7. REG-26- WM-1 26 U 480002803 9281 MOD OLSZTYN 480002198 2-26-24 8. REG-27- MZ-3 27 U 480002804 9143 MOD WARSZAWA 480002290 2-27-38 9. REG-27- WP-2 27 U 480002805 9302 MOD POZNAN 480002247 2-27-30 10 PK-2 29 U 480002806 REG-29-9182 MOD BIESZCZADY 480002025 4-29-3_31 11WP-1 31 U 480002807 REG-31- MOD PILA 480002228 1-31-28_10 11

Załącznik nr 2 12 WP-3 31 U 480002808 13 LS 32 U 480002809 14 MP-2 34 U 480002810 15 OP 34 U 480002811 16 KP 36 U 480002812 17 LB-3 36 U 480002813 18 MZ-2 39 U 480002814 19 SL 41 U 480002815 20 MZ-1 42 U 480002816 21 MZ-5 42 U 480002817 22 LD-1 43 U 480002818 23 SK 47 U 480002819 24 PM-2 48 U 480002820 25 DS-1 49 U 480002821 26 ZP-2 48 U 480002822 27 MP-1 50 U 480002823 28 WM-2 50 U 480002824 29 LB-1 52 U 480002825 30 MZ-4 56 U 480002826 31 PL-1 58 U 480002827 32 ZP-1 60 U 480002828 9301 REG-31-9303 MOD KALISZ 480002100 4-31-13 REG-32-9081 MOD ZIELONA GORA 480002335 1-32-44_41 REG-34-9122 MOD ZAKOPANE 480002319 2-34-42_20 REG-34-9161 MOD OPOLE 480002210 1-34-26 REG-36-9041 MOD BYDGOSZCZ 480002034 2-36-4 REG-36-9063 MOD ZAMOSC 480002327 2-36-43 REG-39-9142 MOD PLOCK 480002237 2-39-29 REG-41-9241 MOD KATOWICE 480002112 3-41-14_39 REG-42-9141 ADD REG-42-9145 MOD DEBLIN 480002053 8-42-6 REG-43-9101 MOD LODZ 480002173 1-43-22 REG-47-9261 MOD KIELCE 480002124 1-47-15_25 REG-48-9222 MOD GDANSK 480002069 1-48-8 REG-49-9021 MOD JELENIA GORA 480002097 5-49-12 REG-48-9322 MOD SZCZECIN 480002281 3-48-36_35 REG-50-9121 MOD KRAKOW 480002154 6-50-19_37 REG-50-9282 MOD GIZYCKO 480002076 3-50-9 REG-52-9061 MOD SIEDLCE 480002267 1-52-32 REG-56-9144 MOD OSTROLEKA 480002225 2-56-27 REG-58-9201 MOD SUWALKI 480002272 3-58-34 REG-60-9321 MOD BIALOGARD 480002013 1-60-1 12

Załącznik nr 3 13

Załącznik nr 4 14

Załącznik nr 5 15

Załącznik nr 6 16

Załącznik nr 6 17

Załącznik nr 6 18