Warszawa, dnia 1 czerwca 2012 r. UZP/DKD/KND/78/11 Informacja o wyniku kontroli doraźnej I. Określenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, które było przedmiotem kontroli. Zamawiający: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Plac Teatralny 2 87-100 Toruń Rodzaj zamówienia: usługi Przedmiot zamówienia: promocja Województwa Kujawsko-Pomorskiego w liniach lotniczych oraz na krajowych i międzynarodowych trasach lotniczych Tryb postępowania: przetarg nieograniczony Wartość zamówienia: 8 196 721,31 zł (2 135 118,86 euro) Data wszczęcia postępowania: 16 lipca 2010 r. Wszczęcie kontroli: na wniosek II. Informacja o stwierdzeniu naruszeń lub ich braku. Z analizy dokumentów przesłanych przez zamawiającego wynika, iŝ w pkt 5 opisu działań promocyjnych (załącznik nr 4 do SIWZ) znajdował się następujący wymóg: 1
Specjalne zapowiedzi pokładowe wydarzeń w Województwie Kujawsko-Pomorskim, które emitowane będą na pokładzie samolotu na trasie Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz. Wykonawca miał zapewnić kaŝdorazowo potencjalną moŝliwość odsłuchania przez minimum 30 odbiorców. Zapowiedzi będą podane jako informacja przez obsługę samolotu w języku polskim i angielskim. Zapowiedzi powinny być emitowane według następującego planu przez cały okres trwania umowy: poniedziałek wtorek środa czwartek piątek sobota/niedziela do ustalenia. Koszt przygotowania zapowiedzi miał pokryć wykonawca korzystając z informacji dostarczonych przez zamawiającego. Zapowiedź pokładowa nie mogła być krótsza niŝ 4 zdania złoŝone. Natomiast w pkt 6 opisu działań promocyjnych, zamawiający sporządził następujący zapis: Wykonawca wykona i zapewni umieszczenie bannera promującego tanie połączenia lotnicze na trasie Bydgoszcz Warszawa, Warszawa Bydgoszcz wraz z reklamą Województwa Kujawsko-Pomorskiego na internetowej stronie głównej przewoźnika, która notuje co najmniej 800 000 wejść w ciągu miesiąca średniorocznie i jest odwiedzana przez osoby zainteresowane podróŝami lotniczymi [ ]. Z kolei, w pkt 9 opisu działań promocyjnych, zamawiający wymagał umieszczenia logo Województwa Kujawsko-Pomorskiego na materiałach reklamujących połączenie lotnicze Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz. W dniu 3 sierpnia 2010 r. jeden z wykonawców zwrócił się do zamawiającego na podstawie art. 38 ust. 1 ustawy Pzp z prośbą o wyjaśnienie treści SIWZ, wskazując, iŝ z informacji jakie uzyskał od dyrekcji portu lotniczego w Bydgoszczy wynika, Ŝe na chwilę obecną nie istnieją Ŝadne krajowe połączenia lotnicze z i do Bydgoszczy, obejmuje 2
to oczywiście takŝe połączenie z Warszawą. Nie ma takŝe na chwilę obecną równieŝ Ŝadnych informacji o planach otwarcia takich połączeń. Na powyŝsze pytanie, zamawiający udzielił w dniu 6 sierpnia 2010 r. następującej odpowiedzi: Wyjaśniam, iŝ tzw. zapowiedzi pokładowe w samolotach kursujących na trasie Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz są jednym z podstawowych elementów przyjętej przez zamawiającego strategii Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Z informacji jakimi dysponuje zamawiający wynika, iŝ przewoźnicy lotniczy nie wykluczają uruchomienia lotów pasaŝerskich na ww. trasie. Informacja ta znajduje potwierdzenie równieŝ w publicznych wystąpieniach przedstawicieli portu lotniczego np. dodatek lokalny do Gazety Wyborczej z dnia 5 sierpnia 2010 r.. Jednocześnie w wyjaśnieniach z dnia 16 marca 2011 r. skierowanych do Urzędu Zamówień Publicznych zamawiający wskazał, iŝ w czasie prowadzenia przedmiotowego postępowania nie istniało regularne połączenie lotnicze Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz. Regularne loty wykonywane przez przewoźnika lotniczego Jet Air przestały być wykonywane wiosną 2010 r. Port Lotniczy w Bydgoszczy prowadził jednak przez cały czas negocjacje z przewoźnikami lotniczymi, mające na celu przywrócenie ruchu lotniczego na tej trasie. Ponadto, zamawiający w wyjaśnieniach z dnia 16 maja 2011 r. skierowanych do Urzędu Zamówień Publicznych wskazał, iŝ w chwili ogłoszenia przedmiotowego postępowania zamawiający nie wiedział równieŝ jaki przewoźnik lotniczy świadczyć będzie usługi lotów pasaŝerskich na trasie Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy Pzp Przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. Celem powyŝszej regulacji jest zapobiegnięcie przypadkom, w których wykonawcy byliby wprowadzani w błąd co do przedmiotu zamówienia poprzez niejasne, niejednoznaczne i niepełne wytyczne wskazane przez zamawiającego. Obowiązek opisu przedmiotu zamówienia w sposób wskazany w art. 29 ust. 1 ustawy Pzp oznacza, iŝ z opisu przedmiotu zamówienia musi wynikać dokładny zakres zamówienia oraz warunki jego realizacji. Opis przedmiotu zamówienia ma zapewnić, iŝ wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego jest w stanie, bez dokonywania dodatkowych interpretacji, zidentyfikować co jest jego przedmiotem oraz pozwolić na przygotowanie oferty i obliczenie ceny wykonania świadczenia. Wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego nie powinni być obciąŝani koniecznością poszukiwania informacji niezbędnych do przygotowania oferty u podmiotów zewnętrznych. Obowiązkiem zamawiającego ustalonym w art. 29 ust. 1 ustawy Pzp jest podanie informacji oraz wytycznych umoŝliwiających złoŝenie przez wykonawców ofert porównywalnych i zgodnych 3
ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 20 sierpnia 2009 r. sygn. sprawy: KIO/UZP 1018/09). W opinii Izby, wyraŝonej w wyroku z dnia 20 sierpnia 2009 r. sygn. sprawy 1033/09, z dyspozycji art. 29 ust. 1 ustawy Pzp wynika, iŝ dla wszystkich wykonawców opis przedmiotu zamówienia musi być zrozumiały i powinni rozumieć go w taki sam sposób. Opis przedmiotu zamówienia dokonany w sposób, który nie spełnia powyŝszych funkcji powinien zostać uznany za naruszający dyspozycje art. 29 ust. 1 ustawy Pzp. Ponadto, zgodnie z treścią art. 29 ust. 2 ustawy Pzp, przedmiotu zamówienia nie moŝna opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję, tym samym naruszeniem ustawy Pzp jest samo zaistnienie moŝliwości utrudniania uczciwej konkurencji poprzez zastosowanie określonych zapisów w specyfikacji, niekoniecznie zaś realnego uniemoŝliwienia takiej konkurencji. W związku z powyŝszym, naleŝy wskazać, iŝ zamawiający określając w pkt 5 opisu działań promocyjnych (załącznik nr 4 do SIWZ) wymóg zapowiedzi pokładowych na pokładach samolotów na trasie Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz, w pkt 6 ww. opisu, wymóg wykonania i zapewnienia umieszczenia bannera promującego tanie połączenia lotnicze na trasie Bydgoszcz Warszawa, Warszawa Bydgoszcz wraz z reklamą Województwa Kujawsko-Pomorskiego na internetowej stronie głównej przewoźnika oraz w pkt 9 ww. opisu, wymóg umieszczenia logo Województwa Kujawsko- Pomorskiego na materiałach reklamujących połączenie Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz, podczas gdy w chwili ogłoszenia przedmiotowego postępowania, jak równieŝ w jego trakcie, ww. połączenie lotnicze nie istniało i nie było wiadomo, który z przewoźników oraz kiedy je uruchomi, uniemoŝliwił wykonawcom sporządzenie oferty i skalkulowanie ceny. NaleŜy podkreślić, iŝ zgodnie z treścią pkt 5, 6 i 9 opisu działań promocyjnych (załącznik nr 4 do SIWZ) oraz w świetle wyjaśnień zamawiającego realizacja przedmiotowego zamówienia wymagała od wykonawcy współpracy z przewoźnikiem świadczącym połączenia lotnicze na ww. trasie, w celu uzgodnienia warunków, na jakich miałyby odbywać się zapowiedzi pokładowe na pokładach samolotów na trasie Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz oraz umieszczenia bannera wraz z reklamą na internetowej stronie głównej przewoźnika obsługującego ww. połączenie lotnicze, a takŝe logo Województwa Kujawsko-Pomorskiego na materiałach reklamujących ww. połączenie lotnicze. Brak istnienia takiego połączenia w trakcie trwania przedmiotowego postępowania oznaczał, iŝ potencjalni wykonawcy nie byli w stanie ocenić moŝliwości wykonania zamówienia oraz obliczyć cen ofertowych, a co za tym idzie złoŝyć ofert. 4
Fakt, iŝ w trakcie trwania przedmiotowego postępowania, jeden z wykonawców zwrócił się do zamawiającego z prośbą o wyjaśnienie treści SIWZ w zakresie dotyczącym pkt 5 opisu działań promocyjnych (załącznik nr 4 do SIWZ), wskazuje na zainteresowanie ze strony innych podmiotów uczestnictwem w przedmiotowym postępowaniu. JednakŜe zamawiający w wyjaśnieniach treści SIWZ z dnia 6 sierpnia 2010 r. nie przekazał potencjalnym wykonawcom niezbędnych informacji do sporządzenia oferty, tj. dotyczących przewoźnika lotniczego, który będzie obsługiwał połączenie lotnicze na trasie Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz w trakcie realizacji przedmiotowego zamówienia. Stwierdzenie zamawiającego, iŝ przewoźnicy lotniczy nie wykluczają uruchomienia lotów pasaŝerskich na ww. trasie, czy odwołanie się do informacji prasowych w Ŝaden sposób nie precyzuje tego zapisu. Zamawiający nie wskazał jednoznacznie wszystkich elementów istotnych dla wykonania usługi, a tym samym uniemoŝliwił potencjalnym wykonawcom przygotowanie oferty i obliczenie ceny. Z uwagi na brak istniejącego połączenia oferent musiał bowiem liczyć się z konicznością zorganizowania połączenia na trasie Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz. W świetle powyŝszego uzasadniona wydaję się być teza, iŝ ofertę w przedmiotowym postępowaniu mógł złoŝyć jedynie wykonawca mający obsługiwać połączenie lotnicze na trasie Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz, poniewaŝ jako jedyny byłby w stanie obliczyć cenę za realizację przedmiotowego zamówienia (kwestia dotycząca współpracy wykonawcy z przewoźnikiem lotniczym, o którym mowa w pkt 5, 6 i 9 opisu działań promocyjnych). W takiej sytuacji, stwierdzenie zamawiającego w wyjaśnieniach z dnia 16 maja 2011 r. skierowanych do Urzędu Zamówień Publicznych, iŝ docelową grupą wykonawców przedmiotowego zamówienia były agencje reklamowe i marketingowe, a nie przewoźnicy lotniczy, naleŝy uznać za bezpodstawne. PowyŜszą tezę potwierdza fakt, iŝ jedyną ofertę w przedmiotowym postępowaniu złoŝył wykonawca Polskie Linie Lotnicze LOT S.A., który po zawarciu przedmiotowej umowy w dniu 27 października 2010 r., uruchomił połączenie lotnicze na trasie Bydgoszcz Warszawa Bydgoszcz. NaleŜy równieŝ wskazać, iŝ zamawiający w pkt 1 opisu działań promocyjnych (załącznik nr 4 do SIWZ) - Kampania promująca Województwo (akcja prowadzona wyłącznie w pierwszym miesiącu realizacji przedmiotowego zamówienia), posłuŝył się sformułowaniem co najmniej dwóch z niŝej wymienionych nośników, co oznacza, iŝ wykonawcy uprawnieni byli do swobodnego wybrania kilku spośród wskazanych w pkt 2-9 przez zamawiającego nośników. PowyŜszy zapis mógł doprowadzić w efekcie do nieporównywalności ofert w przypadku zaoferowania przez wykonawców realizacji w tej części zamówienia z uŝyciem róŝnych nośników. Jednocześnie naleŝy podkreślić, 5
iŝ zamawiający nie przewidywał w ogłoszeniu o zamówienie oraz w SIWZ moŝliwości złoŝenia ofert wariantowych. Tym samym, zamawiający opisując przedmiot zamówienia w sposób nieprecyzyjny i niejednoznaczny naruszył art. 29 ust. 1 i 2 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy Pzp. Jednocześnie uprzejmie informuję, iŝ od wyniku kontroli doraźnej zamawiającemu przysługuje prawo zgłoszenia do Prezesa Urzędu umotywowanych zastrzeŝeń w terminie 7 dni od dnia doręczenia informacji o wyniku kontroli (art. 167 ust. 1 ustawy Pzp). 6