BURMISTRZ MIST OSTRÓDY PROGNOZ ODDZIŁYWNI N ŚRODOWISKO PROJEKTU ZINTEGROWNEJ STRTEGII ROZWOJU SPOŁECZNOGOSPODRCZEGO OSTRÓDZKOIŁWSKIEGO OBSZRU FUNKCJONLNEGO LublinOstróda, 2015
utrzy Prgnzy: dr Witld Włszyn, mgr Tmasz Furtak Zamieszczne w niniejszym pracwaniu pinie i pglądy dzwierciedlają stanwisk autrów a nie Zamawiająceg. 2
Spis treści I. Wstęp...4 I.1. PODSTW PRWN...4 I.2. CELE I ZKRES PROGNOZY...4 I.3. METODY STOSOWNE PRZY SPORZĄDZNIU PROGNOZY...6 II. Zawartść i główne cele prjektwaneg dkumentu...7 III. Pwiązania Strategii OIOF z innymi dkumentami raz analiza zgdnści celów Strategii z celami chrny śrdwiska na pzimie reginalnym...17 III.1. POWIĄZNI Z DOKUMENTMI STRTEGICZNYMI N POZIOMIE REGIONLNYM...17 III.2. NLIZ ZGODNOŚCI CELÓW STRTEGII Z CELMI OCHRONY ŚRODOWISK N POZIOMIE REGIONLNYM...20 IV. Istniejący stan śrdwiska raz ptencjalne zmiany teg stanu w przypadku braku realizacji prjektwaneg dkumentu...28 IV.1. POŁOŻENIE...28 IV.2. WODY...28 IV.2.1. Wdy pwierzchniwe...28 IV.2.2. Wdy pdziemne...30 IV.3. POWIETRZE TMOSFERYCZNE...31 IV.4. GLEBY...34 IV.5. HŁS...34 IV.6. SYSTEM OBSZRÓW CHRONIONYCH N OBSZRZE OIOF...36 IV.6.1. Obszary Natura 2000...38 IV.6.2. Rezerwaty przyrdy...42 IV.6.3. Parki krajbrazwe...44 IV.6.4. Obszary chrnineg krajbrazu...45 IV.6.5. Użytki eklgiczne...46 IV.7. POTENCJLNE ZMINY ŚRODOWISK W PRZYPDKU BRKU RELIZCJI PROJEKTOWNEGO DOKUMENTU...46 V. Przewidywane znaczące ddziaływania na śrdwisk...48 VI. Infrmacje mżliwym ddziaływaniu na sieć bszarów Natura 2000 raz transgranicznym ddziaływaniu na śrdwisk...59 VII. Prpzycje dtyczące przewidywanych metd analizy skutków realizacji pstanwień prjektwaneg dkumentu...60 VIII. Pdsumwanie i rekmendacje...61 IX. Streszczenie Prgnzy...63 3
I. Wstęp I.1. Pdstawa prawna Pdstawy prawne dla przeprwadzneg w Prgnzie kreślenia skutków śrdwiskwych raz ceny rzwiązań funkcjnalnprzestrzennych i mżliwści rzwiązań eliminujących negatywne ddziaływania na śrdwisk prjektu Studium stanwią: Ustawa z dnia 3 października 2008 r. udstępnianiu infrmacji śrdwisku i jeg chrnie, udziale spłeczeństwa w chrnie śrdwiska raz cenach ddziaływania na śrdwisk (Dz.U. nr 199, pz. 1227 z późniejszymi zmianami), a także ustanwine na szczeblu międzynardwym: Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Eurpejskieg i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie ceny wpływu niektórych planów i prgramów dla śrdwiska (Dz. Urz. WE L 197 z dnia 21 lipca 2001 r.), tzw. Dyrektywa SE, Dyrektywa 2003/4/WE Parlamentu Eurpejskieg i Rady z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie publiczneg dstępu d infrmacji dtyczących śrdwiska i uchylająca dyrektywę Rady 90/313/EWG (Dz. Urz. WE L 41 z 2003 r.), Dyrektywa 2003/35/WE parlamentu Eurpejskieg i Rady z dnia 26 maja 2003 r. przewidującej udział spłeczeństwa w dniesieniu d sprządzania niektórych planów i prgramów w zakresie śrdwiska raz zmieniającej w dniesieniu d udziału spłeczeństwa i dstępu d wymiaru sprawiedliwści dyrektywy Rady 85/337/EWG i 96/61/WE (Dz. Urz. WE L 156 z dnia 25 czerwca 2003 r.), raz szereg innych ustaw szczególnych i przepisów wyknawczych. I.2. Cele i zakres Prgnzy Głównymi celami Prgnzy jest stwierdzenie czy i jakie przebrażenia w śrdwisku nastąpią wraz z przekształceniami terenu zgdnie z kierunkami kreślnymi w prjekcie Zintegrwanej Strategii Rzwju SpłecznGspdarczeg OstródzkIławskieg Obszaru Funkcjnalneg (dalej Strategia OIOF), a w szczególnści: kreślenie stpnia spójnści załżeń i celów prjektu Strategii z załżeniami i wytycznymi plityki eklgicznej; cena ptencjalnych znaczących zagrżeń dla śrdwiska wynikających z realizacji pstanwień zawartych w Strategii; wskazanie mżliwści graniczania ptencjalnych znaczących ddziaływań na śrdwisk wynikających z realizacji ustaleń Strategii; przedstawienie rekmendacji dtyczących mnitrwania wdrażania pstanwień ujętych w Strategii. Pstępwanie w sprawie ceny ddziaływania na śrdwisk skutków realizacji planów i prgramów jest jednym z narzędzi realizacji zasady trwałeg i zrównważneg rzwju. Zgdnej z wymgami art. 51 ust. 2 i art. 52 ust. 1 i 2 ustawy OOŚ, prgnza zawiera: Infrmacje zawartści, głównych celach prjektwaneg dkumentu raz jeg pwiązaniach z innymi dkumentami; 4
Infrmacje metdach zastswanych przy sprządzaniu prgnzy; Prpzycje dtyczące przewidywanych metd analizy skutków prjektwaneg dkumentu raz częsttliwści jej przeprwadzania; realizacji pstanwień Infrmacje mżliwym transgranicznym ddziaływaniu na śrdwisk; Streszczenie sprządzne w języku niespecjalistycznym. Prgnza kreśla, analizuje i cenia: Istniejący stan śrdwiska raz ptencjalne zmiany teg stanu w przypadku braku realizacji prjektwaneg dkumentu; Stan śrdwiska na bszarach bjętych przewidywanym znaczącym ddziaływaniem; Istniejące prblemy chrny śrdwiska isttne z punktu widzenia realizacji Strategii, w szczególnści dtyczące bszarów pdlegających chrnie na pdstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. chrnie przyrdy; Cele chrny śrdwiska ustanwine na szczeblu międzynardwym, wspólntwym i krajwym, isttne z punktu widzenia Strategii, raz spsby, w jakich te cele i inne prblemy śrdwiska zstały uwzględnine pdczas pracwywania dkumentu; Przewidywane znaczące ddziaływania, w tym ddziaływania bezpśrednie, pśrednie, wtórne, skumulwane, krótkterminwe, średniterminwe i długterminwe, stałe i chwilwe raz pzytywne i negatywne, na cele i przedmit chrny bszaru Natura 2000 raz integralnść teg bszaru, a także na śrdwisk, a w szczególnści na: różnrdnść bilgiczną, ludzi, zwierzęta, rśliny, wdę, pwietrze, pwierzchnię ziemi, krajbraz, klimat, zasby naturalne, zabytki, dbra materialne z uwzględnieniem zależnści między tymi elementami śrdwiska i między ddziaływaniami na te elementy. Prgnza przedstawia również rzwiązania mające na celu zapbieganie, graniczanie lub kmpensację przyrdniczą negatywnych ddziaływań na śrdwisk, mgących być rezultatem realizacji Strategii, w szczególnści na cele i przedmit chrny bszaru Natura 2000 raz integralnść teg bszaru, a także rzwiązania alternatywne d rzwiązań zawartych w Strategii wraz z uzasadnieniem ich wybru raz pis metd dknania ceny prwadzącej d teg wybru alb wyjaśnienie braku rzwiązań alternatywnych, w tym wskazania naptkanych trudnści wynikających z niedstatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. 5
Pnadt zakres Prgnzy zstał uzgdniny przez Reginalneg Dyrektra Ochrny Śrdwiska w Olsztynie (pism znak: WSTE.411.26.2015.BW z dnia 21 lipca 2015 r.) raz WarmińskMazurskieg Państwweg Pwiatweg Inspektra Sanitarneg (pism znak: ZNS.9082.2.52.2015.KM z dnia 23 lipca 2015 r.) w kwestii ustalenia stpnia szczegółwści infrmacji zawartych w tej ekspertyzie. Zasięg terytrialny pracwania bejmuje przede wszystkim tereny bjęte prjektem Strategii. RDOŚ w Olsztynie wskazał, prócz wymagań ustawwych, następujące zagadnienia szczegółwe d uwzględnienia w Prgnzie: kreślić cele i prirytety eklgiczne (cele nadrzędne, pdstawwe, uzupełniające), dknać analizy wpływu sfrmułwanych celów na śrdwisk, a szczególnie na warunki jeg chrny, dknać dniesienia zgdnści tych celów raz kierunków działań w stsunku d celów kreślnych w plitykach nadrzędnych (międzynardwych i krajwych), dknać dniesienia zgdnści tych celów raz kierunków działań w stsunku d celów kreślnych we wszystkich dkumentach pracwanych na ptrzeby gmin mających charakter dkumentów strategicznych, uwzględniających sferę przestrzenną, eknmiczną i spłeczną raz wszystkich dkumentów isttnych z punktu widzenia chrny śrdwiska pracwanych na pzimie lkalnym, reginalnym, krajwym, wskazać działania i kreślić zadania prwadzące d ich realizacji. Pnadt Prgnza pwinna ustalić czy zadania zawarte w Strategii są zgdne z zasadą zrównważneg rzwju raz na ile pzwlą ne na zachwanie istniejących wartści śrdwiska, wzbgacą lub dtwrzą bniżne wartści śrdwiska raz w jakim stpniu będą ptęgwać zagrżenia już istniejące. I.3. Metdy stswane przy sprządzaniu prgnzy Przy sprządzaniu prgnzy psłużn się metdami indukcyjnpiswą raz analgii śrdwiskwych. W analizie ptencjalnych ddziaływań na śrdwisk wykrzystan pdejście macierzwe. Na etapie sprządzania Prgnzy nie były znane szczegóły dtyczące knkretnych przedsięwzięć, które będą realizwane w ramach Strategii. W Prgnzie przeanalizwan więc zapisy prjektu Strategii OIOF dtyczące prpzycji celów strategicznych i przykładwych typów działań w kntekście zatwierdznych strategii prgramwych z zakresu plityki eklgicznej na szczeblu reginalnym i lkalnym. W niniejszym dkumencie dknan analizy ddziaływań na śrdwisk w parciu dane literaturwe raz dświadczenie eksperckie autrów, które zestawin z knkretnymi uwarunkwaniami lkalnymi. Przy sprządzaniu Prgnzy wykrzystan dstępne publikacje, dkumenty prgramwe i raprty dtyczące bszaru gmin i pwiatów w brębie OIOF, związane z zagadnieniami chrny i kształtwania śrdwiska. 6
II. Zawartść i główne cele prjektwaneg dkumentu 4 listpada 2013 rku przedstawiciele Gminy Miejskiej Ostróda, Gminy Miejskiej Iława, Gminy Ostróda, Gminy Iława, Gminy Miłmłyn, Gminy Mrąg, Pwiatu Ostródzkieg raz partnerów wspierających (rganizacji pzarządwych) pdpisali umwę partnerstwa w sprawie utwrzenia OstródzkIławskieg Obszaru Funkcjnalneg (OIOF). Partnerstw zawiązane zstał w celu przygtwania i realizacji prjektu OstródzkIławski Obszar Funkcjnalny złżneg d dfinanswania w ramach Nrweskieg Mechanizmu Finansweg 20092014 i/lub Mechanizmu Finansweg Eurpejskieg Obszaru Gspdarczeg 20092014, w ramach Prgramu: Rzwój miast pprzez wzmcnienie kmpetencji jednstek samrządu terytrialneg, dialg spłeczny raz współpracę z przedstawicielami spłeczeństwa bywatelskieg głszneg przez Ministerstw Rzwju Reginalneg. OIOF t bszar funkcjnalny wymagający restrukturyzacji i rzwju nwych funkcji przy użyciu instrumentów właściwych plityce reginalnej. Celem jeg utwrzenia jest pdjęcie między jednstkami samrządu terytrialneg ścisłej współpracy w kreślnych dziedzinach, zmierzającej d rzwju gspdarczeg i spłeczneg całeg bszaru. OstródzkIławski Obszar Funkcjnalny płżny jest w zachdniej części wjewództwa warmińskmazurskieg. Swym zasięgiem bejmuje tereny administracyjne sześciu gmin (czterech pwiatu stródzkieg i dwóch pwiatu iławskieg) łącznej pwierzchni 1 332,1 km2, w tym: dwie gminy miejskie: Ostróda (14,15 km2) i Iława (21,88 km2), dwie gminy miejskwiejskie: Miłmłyn (160,6 km2) i Mrąg (311,25 km2), dwie gminy wiejskie: Ostróda (400,89 km2) i Iława (424,21 km2). Partnerem OIOF jest pnadt Pwiat Ostródzki. Zakres terytrialny bszaru zachwuje ciągłść przestrzenną i łączy ze sbą dwie części dwóch pwiatów: iławskieg i stródzkieg. Ryc. 1. Płżenie OstródzkIławskieg Obszaru Funkcjnalneg w wj. warmińskmazurskim Źródł: Diagnza sytuacji spłeczngspdarczej OstródzkIławskieg Obszaru Funkcjnalneg; LublinOstróda, 2014 7
Głównym celem przygtwania Zintegrwanej Strategii Rzwju SpłecznGspdarczeg OstródzkIławskieg Obszaru Funkcjnalneg jest wskazanie mżliwych kierunków rzwju współpracy między jednstkami samrządu terytrialneg, twrzącymi bszar funkcjnalny, a także kreślenie najważniejszych z punktu widzenia OIOF przedsięwzięć planwanych d realizacji w bieżącym i klejnych kresach prgramwania funduszy unijnych. Zasadnicza merytryczna część dkumentu składa się z trzech mdułów. Pierwszy zawiera skrócną analizę bszaru funkcjnalneg, drugi ma charakter strategiczny (kreśla cele strategiczne, misję i wizję bszaru w przyszłści), natmiast trzeci służy mnitrwaniu wdrażania zapisów pracwania i wskazuje spsób kreślania wpływu realizwanych w ramach Strategii zadań na sytuację spłeczngspdarczą bszaru. Wizja rzwju OstródzkIławskieg Obszaru Funkcjnalneg brzmi: OstródzkIławski Obszar Funkcjnalny stanwi teren wyskiej jakści życia i gspdarwania, bgatej fercie turystycznej, rekreacyjnej i kulturalnej, przyciągający turystów i inwestrów. Jak bszar strategicznym kmunikacyjnie płżeniu, bgatych tradycjach i wielkiej atrakcyjnści dla gści, jest t subregin ważny i dceniany w plityce rzwju wjewództwa warmińskmazurskieg. T teren stałeg i knsekwentneg wzrstu parteg aktywnść, kreatywnść i mbilnść mieszkańców raz atrakcyjnść płżenia, zasbów przyrdniczych i kulturwych. Misją OstródzkIławskieg Obszaru Funkcjnalneg jest: zintegrwanie ptencjału rzwjweg wspólnt samrządwych, wchdzących w jeg skład, służące usprawnieniu prcesów budwania zrównważneg rzwju pprzez pbudzanie przedsiębirczści, pprawę warunków inwestwania, wspieranie rzwju sbweg mieszkańców, pbudzenie ruchu turystyczneg i pdnszenie standardów życia. 8
Ryc. 2. Układ bszarów prirytetwych i celów strategicznych w ramach Strategii OIOF Źródł: Zintegrwana Strategia Rzwju SpłecznGspdarczeg OstródzkIławskieg Obszaru Funkcjnalneg Prjekt Strategii kreśla trzy bszary prirytetwe a w ich brębie 34 cele strategiczne: 1) Knkurencyjna i nwczesna gspdarka (11 celów strategicznych), 2) Bgata i różnrdna infrastruktura (12 celów strategicznych), 3) Wyska jakść życia (11 celów strategicznych). 9
Większść ze wskazanych w Strategii celów strategicznych ma charakter nieinwestycyjny i dtyczy sfery spłecznej (tab.1.). Zagadnienia chrny śrdwiska zawart przede wszystkim w celu strategicznym III.11. Edukacja eklgiczna i chrna śrdwiska, II.5. Rzbudwa systemu usług kmunalnych, II.9. Pprawa efektywnści energetycznej, II.11. Pdnszenie funkcjnalnści bszarów zurbanizwanych. Ich charakterystykę przedstawin w rzdziale III. Tab. 1. Identyfikacja celów charakterze inwestycyjnym raz wstępne wskazanie ich charakteru ddziaływań na śrdwisk Wstępna identyfikacja Identyfikacja charakteru charakteru działań ddziaływań prpnwanych działań Lp. Strategia OIOF przewaga ptencjalnie ptencjalnie nieinwestycyjne negatywnych przewaga ptencjalnie ptencjalnie inwestycyjne pzytywnych I. Knkurencyjna i nwczesna gspdarka I.1. Pprawa atrakcyjnści gspdarczej reginu I.1.1. Rzwój elementów infrastruktury reginu kluczwym 1. znaczeniu dla atrakcyjnści gspdarczej I.1.2. Opracwanie dkumentacji dla rzwju terenów 2. inwestycyjnych I.2. Opracwanie systemu pzyskiwania i bsługiwania inwestrów I.2.1. Inwentaryzacja publicznych i prywatnych terenów 3. inwestycyjnych gmin OIOF I.2.2. Zwiększanie atrakcyjnści dstępnych terenów 4. inwestycyjnych I.2.3. Stwrzenie wspólnych zasbów i rzwiązań 5. rganizacyjnych i technicznych służących prfesjnalnemu pzyskiwaniu inwestycji I.2.4. ktywne pzyskiwanie inwestycji publicznych (rządwych i 6. samrządwych), prywatnych raz inicjatyw realizwanych w frmule partnerstwa publicznprywatneg I.3. Wsparcie przedsiębirczści mieszkańców OIOF III.3.1. Zapewnienie dstępnści prfili kształcenia i prgramów 7. nauczania dstswanych d ptrzeb subreginalneg rynku pracy I.3.2. Wsparcie wykrzystywania metd prjektwych 8. prmujących innwacyjnść i przedsiębirczść w edukacji wszystkich szczebli I.3.3. Wprwadzanie ułatwień dla sób pdejmujących 9. działalnść gspdarczą raz rzwijających ją 10. I.3.4. Wsparcie preinkubacji przedsiębirstw I.4. Wspieranie dstarczania usług dla przedsiębirców I.4.1. Mnitrwanie dstępnści usług wsparcia dla 11. zakładających i prwadzących działalnść gspdarczą I.4.2. Lbbwanie na rzecz dstarczania przedsiębircm z 12. subreginu szerkiej gamy usług wsparcia 13. I.4.3. Wspieranie przedsięwzięć inkubacyjnych I.4.4. Rzbudwa reginalnych instrumentów inżynierii 14. finanswej dstępnych dla przedsiębirstw z terenu OIOF 10
I.5. Wsparcie knkurencyjnści i innwacyjnści lkalnej gspdarki I.5.1. Wzmcnienie i prfilwanie kierunku ddziaływania sieci 15. instytucji tczenia biznesu na pdnszenie knkurencyjnści i innwacyjnści przedsiębirstw z OIOF I.5.2. Wdrażanie prgramów finanswdradczych i 16. szkleniwych I.5.3. nimwanie pdejmwania współpracy śrdków 17. akademickich makrreginu ze śrdwiskiem bizneswym subreginu I.5.4. Zacieśnienie współpracy przedstawicieli biznesu ze 18. szkłami w zakresie twrzenia kierunków kształcenia i pracwywania prgramów dydaktycznych I.6. Wsparcie rzwju branż i prduktów silnej identyfikacji z reginem, przy uwzględnieniu reginalnych specjalizacji I.6.1. Identyfikacja prduktów charakterystyce reginalnej ze 19. szczególnym uwzględnieniem zagadnień eknmii wdy raz ptencjału biektów histrycznych I.6.2. Wspieranie rzwju przedsiębirczści w sektrach 20. partych lkalne dziedzictw gspdarcze i kulturwe I.6.3. Zintegrwana prmcja prduktów i branż reginalnych 21. wśród mieszkańców, przyjezdnych raz d pdmitów zewnętrznych I.7. Opracwanie jednlitej marki turystycznej i inwestycyjnej Mazur Zachdnich 22. I.7.1. Opracwanie jednlitej marki 23. 1.7.2. Wdrżenie i prmcja marki I.8. Wsparcie prcesów zrzeszania się i współpracy lkalnych przedsiębirców I.8.1. Identyfikacja ptrzeb i czekiwań przedsiębirców z OIOF 24. w zakresie rganizacji frum współpracy I.8.2. Wsparcie rganizacji frum współpracy śrdwiska 25. przedsiębirców z instytucjami publicznymi, w szczególnści szkłami I.8.3. Wspieranie pwstawania i działania przedsięwzięć 26. klastrwych w bszarach zgdnych z reginalnymi specjalizacjami I.9. Wsparcie rzwju turystyki na terenie OIOF I.9.1. Opracwanie strategii działań rganizacyjnych i 27. prmcyjnych na rzecz wspierania turystyki w bszarze I.9.2. Opracwanie i wspólne wykrzystywanie zintegrwanej 28. ferty turystycznej bszaru zakładającej krdynację przedsięwzięć turystycznych różnych pdmitów I.9.3. Identyfikacja i wsparcie przedsięwzięć służących 29. wydłużeniu aktywnści turystycznej na bszarze OIOF I.9.4. Wykrzystanie ptencjału biektów targwych i 30. htelwych d rzwijania turystyki bizneswej I.9.5. Wspieranie aktywnści mieszkańców w zakresie rzwju 31. ferty agrturystycznej i pensjnatwej I.9.6. Twrzenie ferty parków tematycznych dpaswanych d 32. ptencjału pszczególnych miejscwści OIOF I.10. Pdnszenie ptencjału kapitału ludzkieg i spłeczneg I.10.1. Zapewnienie dstępu d nauki języków bcych dla dzieci, 33. młdzieży i sób krzystających z ferty systemu kształcenia ustawiczneg I.10.2. Zapewnienie dradztwa zawdweg w szkłach 34. gimnazjalnych i pnadgimnazjalnych raz w instytucjach rynku pracy I.10.3. Prmcja i rzwój kształcenia zawdweg i 35. techniczneg na ptrzeby subreginalneg biznesu 11
36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. I.10.4. Wsparcie inicjatyw publicznych i prywatnych zmierzających d pdnszenia jakści kapitału ludzkieg I.11. Prmcja zatrudnienia I.11.1. Prwadzenie działań infrmacyjnych dtyczących dpwiedzialneg zatrudniania pracwników I.11.2. Wspieranie aktywnści instytucji rynku pracy na rzecz zatrudniania i praw pracwniczych I.11.3. Wykrzystanie preferencji inwestycyjnych na rzecz przedsięwzięć generujących nwe trwałe miejsca pracy I.11.4. Upwszechnienie dbrych praktyk z zakresu spłecznej dpwiedzialnści przedsiębirstw I.11.5. Organizacja kampanii infrmacyjnej na temat współpracy przedsiębirców ze szkłami zawdwymi II. Bgata i różnrdna infrastruktura II.1. Pprawa stanu infrastruktury kmunikacyjnej II.1.1. Zapewnienie pparcia dla inwestycji drgwych i klejwych służących pprawie zewnętrznej dstępnści subreginu II.1.2. Łączenie lkalnych układów kmunikacyjnych II.1.3. Intensyfikacja starań na rzecz pprawy bezpieczeństwa na drgach krajwych i wjewódzkich przebiegających przez OIOF II.1.4. Remnt i mdernizacja nawierzchni raz rzbudwa sieci dróg pwiatwych i gminnych II.1.5. Zmniejszenie bciążenia układów drgwych w centrach miejscwści II.2. Rzbudwa infrastruktury rwerwej i pieszrwerwej II.2.1. Rzwój sieci ścieżek rwerwych na terenie OIOF II.2.2. Rzbudwa i mdernizacja ciągów pieszych II.3. Rzwój systemów transprtu zbirweg II.3.1. Prwadzenie badań i analiz służących kreśleniu ptrzeb i mżliwści w zakresie zapewnienia transprtu zbirweg pmiędzy miejscwściami OIOF II.3.2. Rzwój sieci płączeń z wykrzystaniem transprtu zbirweg służących pprawie mbilnści mieszkańców i pdniesieniu atrakcyjnści ferty bszaru dla przyjezdnych II.3.3. Prmcja wykrzystania systemów transprtu zbirweg przez mieszkańców i przyjezdnych II.4. Twrzenie warunków d rzwju budwnictwa mieszkaniweg II.4.1. Opracwanie dkumentacji na ptrzeby rzbudwy budwnictwa mieszkaniweg II.4.2. Uzbrajanie terenów przeznaczanych pd budwnictw mieszkaniwe II.5. Rzbudwa systemu usług kmunalnych II.5.1. Rzwój systemów aglmeracyjnych służących zapewnieniu dstępu d sieci kanalizacyjnych i wdciągwych II.5.2. Rzwój systemów wdkan na bszarach pzaaglmeracyjnych uwzględniający ptrzeby zachwania standardów eklgicznych na bszarach szczególnej trski śrdwisk II.5.3. Pdnszenie jakści systemu zbiórki i unieszkdliwiania dpadów kmunalnych służące minimalizacji bciążeń dla śrdwiska naturalneg II.5.4. Pdjęcie starań zmaksymalizwanie dstępu mieszkańców d sieci gazwej, energetycznej, teleinfrmatycznej raz ciepłwniczej 12
58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. II.6. Pdnszenie dstępnści d nwczesnych technlgii kmunikacyjnych II.6.1. Wspieranie rzwju sieci teleinfrmatycznych umżliwiających krzystanie przez mieszkańców z technlgii cyfrwych II.6.2. Identyfikacja prblemów z dstępnścią d sieci teleinfrmatycznych i angażwanie się wspólnt samrządwych w upwszechnianie dstępu d tych sieci II.6.3. Cyfryzacja usług publicznych jednstek OIOF II.6.4. Pdnszenie świadmści mieszkańców w zakresie wykrzystania technlgii infrmatycznych II.7. Pdnszenie jakści i dstępnści infrastruktury sprtwej i rekreacyjnej II.7.1. Wykrzystanie elementów infrastruktury sprtwej d prmcji subreginu raz d prmcji sprtu II.7.2. Zapewnianie dstępu d twartych biektów sprtwych i rekreacyjnych II.7.3. Pdjęcie starań wytwrzenie specjalizacji pszczególnych partnerów w udstępnianiu różnrdnej infrastruktury sprtwej i wykrzystanie tej specjalizacji d prmcji bszaru II.7.4. Rzbudwa i mdernizacja biektów sprtwych na terenie OIOF II.7.5. Rzbudwa ferty zajęć sprtwych dla mieszkańców i przyjezdnych II.7.6. Rzbudwa infrastruktury d uprawiania sprtów zimwych raz całrcznych II.8. Rewitalizacja płączeń kanałwych i wykrzystanie zasbów wdnych subreginu II.8.1. Zabieganie zapewnienie wyskieg standardu utrzymania istniejących i budwę nwych płączeń kanałwych w granicach OIOF II.8.2. Prmcja wykrzystania zasbów wdnych d rzwju turystyki II.8.3. Wsparcie i rzwój przedsięwzięć zmierzających d pprawy jakści ferty biektów plażwych II.8.4. Rewitalizacja terenów przyrzecznych i przyjezirnych na cele turystyczne II.9. Pprawa efektywnści energetycznej II.9.1. Opracwanie i realizacja planów gspdarki niskemisyjnej dla gmin bszaru funkcjnalneg II.9.2. Racjnalizacja energetyczna biektów użytecznści publicznej II.9.3. Wspieranie działań służących pprawie standardów energetycznych w budynkach prywatnych II.9.4. Prmcja wykrzystania bezpiecznych źródeł energii dnawialnej II.10. Utrzymanie i rzwój biektów edukacyjnych II.10.1. Mdernizacja placówek edukacyjnych na terenie OIOF II.10.2. Zapewnienie dstępnści d wyskiej jakści wypsażenia placówek światwych w pmce dydaktyczne raz w sprzęt sprtwy II.10.3. Prwadzenie z lkalnymi spłecznściami dialgu dtycząceg ptymalizacji sieci placówek światwych z uwzględnieniem prmcji placówek edukacyjnych ferujących najlepsze warunki kształcenia II.10.4. Rzwój współpracy pmiędzy JST raz placówkami edukacyjnymi z terenu OIOF w zakresie mżliwści dknywania wspólnych zamówień wypsażenia 13
II.10.5. Wykrzystanie narzędzi infrmatycznych d wspierania prcesów nauczania i zarządzania placówkami edukacyjnymi II.11. Pdnszenie funkcjnalnści bszarów zurbanizwanych II.11.1. Pdnszenie estetyki biektów publicznych raz dążenie 81. d zapewnienia wyskieg pzimu estetyki przestrzeni publicznej II.11.2. Zagspdarwanie centrów miejscwści z 82. uwzględnieniem funkcji isttnych dla mieszkańców i przyjezdnych 83. II.11.3. Likwidacja występujących barier architektnicznych II.11.4. Twrzenie nwych i pdnszenie jakści istniejących 84. parków, zieleńców i innych biektów rślinnych dstępnych w przestrzeni publicznej II.11.5. Budwa biektów małej infrastruktury na ptrzeby 85. rekreacji mieszkańców i turystów 86. II.11.6. Rewitalizacja terenów zdegradwanych II.12. Ochrna biektów zabytkwych II.12.1. Inwentaryzacja, zabezpieczenie i renwacja biektów i 87. bszarów zabytkwych na terenie miejscwści OIOF II.12.2. Grmadzenie i dystrybucja infrmacji biektach 88. histrycznych wśród mieszkańców i przyjezdnych i ich wykrzystanie w prmcji bszaru III. Wyska jakść życia III.1. Pprawa jakści współpracy instytucji publicznych ze spłecznścią i budwanie pstaw bywatelskich 89. III.1.1. Dialg z rganizacjami spłecznymi 90. III.1.2. Partycypacja mieszkańców w plityce rzwju lkalneg III.1.3. Prmcja aktywnści spłecznej mieszkańców i 91. wlntariatu III.1.4. Prmcja pstaw patritycznych dstswanych d 92. wymgów współczesnści III.1.5. Wspieranie prcesów partycypacji mieszkańców w 93. pdejmwaniu decyzji kierunkach działania instytucji publicznych III.2. Pdnszenie efektywnści działalnści wychwawczej i światwej III.2.1. Zapewnianie dstępnści placówek żłbkwych i 94. przedszklnych III.2.2. Pdnszenie jakści i urzmaicanie metd nauczania 95. stswanych w placówkach światwych III.2.3. Wdrżenie planów pracy dla uczniów szczególnie uzdlninych raz dzieci specyficznych ptrzebach 96. edukacyjnych wraz ze wsparciem przygtwania nauczycieli i wychwawców d pracy w takich prgramach III.2.4. Utwrzenie we współpracy z partnerami spłecznymi 97. atrakcyjnej ferty zajęć ddatkwych i świetlicwych dla uczniów III.2.5. Wspieranie działań mających na celu pdnszenie 98. kmpetencji nauczycieli i wychwawców III.3. Pdnszenie jakści przygtwania uczniów d funkcjnwania na rynku pracy III.3.1. Zapewnienie pwszechneg dradztwa zawdweg w 99. szkłach gimnazjalnych i pnadgimnazjalnych III.3.2. Zapewnienie dstępnści prfili kształcenia i prgramów 100. nauczania dstswanych d ptrzeb subreginalneg rynku pracy III.3.3. Wspieranie współpracy pmiędzy przedsiębircami a 101. szkłami pnadgimnazjalnymi w zakresie przygtwania uczniów d przyszłej pracy 80. 14
102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124. III.3.4. Twrzenie i wspieranie działania punktów ćwiczenia umiejętnści zawdwych symulujących realne stanwiska pracy III.4. Wspieranie idei kształcenia ustawiczneg i wykrzystywania umiejętnści twórczych III.4.1. Mnitrwanie ptrzeb w zakresie kształcenia ustawiczneg i jeg prmwanie III.4.2. Wspieranie działań służących nabywaniu przez mieszkańców umiejętnści rękdzielniczych i kreatywnych III.5. Wsparcie instytucji kultury III.5.1. Mdernizacja infrastruktury i wypsażenia instytucji kultury na terenie OIOF III.5.2. Zapewnienie w placówkach kulturalnych dstępnści d zasbów cyfrwych III.5.3. Uzupełnianie infrastruktury kulturalnej dstswanej d ptrzeb lkalnych spłecznści raz turystów III.6. Prmcja kultury III.6.1. Krdynacja prac publicznych i prywatnych instytucji kultury z terenu OIOF III.6.2. Opracwanie wspólneg kalendarza imprez kulturalnych na terenie OIOF i ustalenie zasad krdynacji terminów imprez III.6.3. Prmcja współpracy instytucji kultury w zakresie zamawiania i udstępniania dóbr kultury III.6.4. Wykrzystanie współpracy z pdmitami kmercyjnymi w celu udstępniania na terenie OIOF atrakcyjnej ferty kulturalnej III.6.5. Wspieranie mieszkańców w zakresie prwadzenia aktywnści kulturalnej raz działalnści twórczej III.7. Prmcja aktywnści fizycznej III.7.1. Organizacja pzalekcyjnych zajęć sprtwych dla dzieci i młdzieży III.7.2. Wspieranie aktywnści mieszkańców i rganizacji w zakresie prmcji kultury fizycznej i sprtu III.7.3. Wspieranie inicjatyw prmujących uprawianie sprtu amatrskieg raz pdnszących pzim kjarzenia terenów OIOF z mżliwścią uczestniczenia w zajęciach sprtwych III.7.4. Prmcja wykrzystania dstępnych i budwanych twartych biektów sprtwych raz terenów rekreacyjnych III.8. Pprawa jakści i dstępnści usług prfilaktyki i chrny zdrwia III.8.1. Wdrażanie we współpracy z partnerami spłecznymi prjektów prfilaktyki zdrwtnej III.8.2. Wspieranie prcesów mdernizacji szpitali raz pprawy standardów bsługiwania w nich pacjentów III.8.3. Rzwój systemów infrmacji na temat dstępnści usług medycznych w pradniach specjalistycznych III.8.4. Wspieranie działań w zakresie pprawy jakści świadczeń w przychdniach pdstawwej pieki zdrwtnej III.8.5. Prwadzenie działań mających na celu pprawę dstępnści d wykwalifikwaneg persnelu medyczneg w placówkach na terenie OIOF III.9. Rewitalizacja spłeczna III.9.1. Określenie bszarów występwania zjawiska wykluczenia spłeczneg mieszkańców III.9.2. Wspieranie rganizacji szkleń na rzecz aktywizacji spłecznej raz zawdwej sób zagrżnych różnymi frmami wykluczenia III.9.3. Organizwanie zajęć dla dzieci raz dla rdzin zagrżnych wykluczeniem spłecznym 15
III.9.4. Pdnszenie świadmści mieszkańców w zakresie mżliwści wynikających z wykrzystania zasbów cyfrwych d rzwju własnych kmpetencji III.9.5. Organizacja frm wsparcia szkleniwdradczeg dla 126. sób zakładających własne działalnści gspdarcze raz pszukujących zatrudnienia III.10. Pmc spłeczna III.10.1. Prwadzenie współpracy pmiędzy partnerami OIOF raz partnerami spłecznymi w celu racjnalizacji ferty usług 127. dstępnych dla mieszkańców wymagających krzystania z systemów pieki spłecznej 128. III.10.2. Realizacja zadań z zakresu plityki spłecznej III.11. Edukacja eklgiczna i chrna śrdwiska III.11.1. Wspieranie działań na rzecz chrny i zachwania 129. cennych przyrdnicz bszarów i biektów na terenie OIOF III.11.2. Przeciwdziałanie niewłaściwym pstawm sób 130. zanieczyszczających śrdwisk naturalne raz wspieranie graniczania niskiej emisji III.11.3. Prwadzenie działań mających na celu minimalizwanie 131. ddziaływania akustyczneg ciągów kmunikacyjnych raz innych źródeł hałasu Źródł: Opracwanie własne 125. 16
III. Pwiązania Strategii OIOF z innymi dkumentami raz analiza zgdnści celów Strategii z celami chrny śrdwiska na pzimie reginalnym III.1. Pwiązania z dkumentami strategicznymi na pzimie reginalnym Strategia OIOF jest zgdna z kluczwymi dkumentami strategicznymi szczebla wjewódzkieg. nalizę w tym kntekście przedstawin pniżej. Strategia rzwju spłeczngspdarczeg wjewództwa warmińskmazurskieg d rku 2025 Strategia piera się na kncepcji trzech płaszczyzn rzwju, bejmujących: ludzi, gspdarkę i relacje między człwiekiem a gspdarką. Zstały ne sadzne w śrdwisku przyrdniczym, pnieważ t w nim dbywają się wszelkie działania człwieka. Na tej pdstawie wyróżnin trzy prirytety strategiczne: 1. Knkurencyjna gspdarka; 2. Otwarte spłeczeństw; 3. Nwczesne sieci. Cel główny Strategii wjewództwa brzmi: Spójnść eknmiczna, spłeczna i przestrzenna Warmii i Mazur z reginami Eurpy. Jeg siągnięciu służyć będą 4 sfrmułwane cele strategiczne: wzrst knkurencyjnści gspdarki, wzrst aktywnści spłecznej, wzrst liczby i jakści pwiązań sieciwych, nwczesna infrastruktura rzwju. Szczególnym spsbem siągnięcia zapisów Strategii jest wyznaczenie Obszarów Strategicznej Interwencji (OSI), c pzwli skncentrwać interwencję na ściśle kreślnych zagadnieniach. W tku prac nad Strategią wyróżnin 9 Obszarów Strategicznej Interwencji: 1. Tygrys warmińskmazurski; 2. glmeracja Olsztyna; 3. Ośrdki subreginalne; 4. Nwczesna wieś; 5. Obszary peryferyzacji spłeczngspdarczej; 6. Obszary słabym dstępie d usług publicznych; 7. Obszary przygraniczne; 8. Obszary wymagające restrukturyzacji i rewitalizacji; 9. Obszary ekstremalnie niskiej dstępnści kmunikacyjnej. OstródzkIławski Obszar Funkcjnalny należy d 2 Obszarów Strategicznej Interwencji, tj. Tygrys warmińskmazurski raz Nwczesna wieś raz częściw d OSI Obszary słabym dstępie d usług publicznych (gmina Iława) i OSI Obszary wymagające restrukturyzacji i rewitalizacji (miasta Iława, Ostróda, gmina Mrąg). Cele zapisane w niniejszej Strategii Rzwju OIOF przyczynią się d realizacji nadrzędnych dkumentów strategicznych na pzimie krajwym i makrreginalnym, w 17
szczególnści Strategii rzwju wjewództwa warmińskmazurskieg, z którą Strategia rzwju OIOF zachwuje pełną zgdnść. Plan Zagspdarwania Przestrzenneg Wjewództwa Warmińsk Mazurskieg Dkument przyjęt Uchwałą Nr VII/164/15 Sejmiku Wjewództwa WarmińskMazurskieg z dnia 27 maja 2015 rku. Na terenie OIOF w Planie przewidzian realizację szeregu inwestycji celu publiczneg (tab.2). Tab. 2. Inwestycje celu publiczneg zapisane w PZP Wjewództwa WarmińskMazurskieg, które będą realizwane na bszarze OIOF Lkalizacja inwestycji: 1 gmina miejska Lp. Nazwa inwestycji Prgram, dkument 2 gmina miejskwiejska 3 gmina wiejska Inwestycje celu publiczneg znaczeniu pnadlkalnym z zakresu infrastruktury kmunikacyjnej 1 Ostróda Budwa drgi S7 Warszawa Prgram Budwy Dróg Krajwych 2 Miłmłyn, Nidzica, Olsztynek 1. Gdańsk na dc. Olsztynek na lata 20112015 3 Grunwald, Janwiec Kścielny, Miłmłyn, Nidzica Napierki. Ostróda Wielletnia Prgnza Finanswa 2 Mrąg Rzbudwa drgi wjewódzkiej nr 2. Wjewództwa Warmińsk519 na dcinku Małdyty Mrąg. 3 Małdyty Mazurskieg na lata 20142039 Wielletnia Prgnza Finanswa 1 Iława Rzbudwa drgi wjewódzkiej nr 3. Wjewództwa Warmińsk 2 Susz 521 na dcinku Susz Iława. Mazurskieg na lata 20142039 3 Iława Rzbudwa drgi wjewódzkiej nr Wielletnia Prgnza Finanswa 1 Iława 4. 536 na dcinku Iława Sampława Wjewództwa Warmińsk3 Iława, Lubawa wraz z ulicą Lubawską w Iławie. Mazurskieg na lata 20142039 Klej Mdernizacja linii klejwej E65/C1 Działdw, Iława E 65 na dcinku Warszawa Gdynia Wielletni Prgram Inwestycji 2 Susz 5. w zakresie warstwy nadrzędnej LCS, Klejwych d 2015 rku 3 Działdw, Grdziczn, Iława, ERTMS/ETCS/GSMR, DST raz IłwOsada, Lubawa, Rybn zasilania układu trakcyjneg. Rzbudwa systemu zdalnej 1 Działdw, Iława diagnstyki dla autmatyki Wielletni Prgram Inwestycji 2 Susz 6. klejwej i rzjazdów na liniach Klejwych d 2015 rku 3 Działdw, Grdziczn, Iława, klejwych E 65/CE65 raz nr 8 i IłwOsada, Lubawa, Rybn 64 prace przygtwawcze. Mdernizacja linii klejwych d 1 Działdw, Iława dpwiednich prędkści Master Plan dla Transprtu 2 Susz przewzwych, w tym: 7. Klejweg w Plsce d 2030 rku 3 Działdw, Grdziczn, Iława, a) 161 200 km/h na linii GdańskIłwOsada, Lubawa, Rybn Warszawa Elektrenergetyka 1 Ostróda Budwa dcinka linii 110kV Plan Rzwju na lata 20142019. 8. 2 Olsztynek Olsztynek Ostróda. ENERGOPERTOR S. 3 Ostróda, Gietrzwałd Plan Rzwju na lata 20142019. 9. Budwa GPZ Ostróda Wschód. 1 Ostróda ENERGOPERTOR S. 1 Lubawa, Przebudwa linii 110kV Iława Plan Rzwju na lata 20142019. 10. Iława Wschód Lubawa Ostróda 3 Iława, Gietrzwałd, Lubawa, ENERGOPERTOR S.. Gietrzwałd na dwutrwą. Ostróda Przebudwa linii 110kV Iława Plan Rzwju na lata 20142019. 1 Iława, Nwe Miast Lubawskie 11. Nwe Miast Lubawskie. ENERGOPERTOR S.. 3 Iława, Nwe Miast Lubaw. 18
12. Mdernizacja linii 110kV Olsztyn Mątki Mrąg. Plan Rzwju na lata 20142019. ENERGOPERTOR S.. 2 Mrąg 3 Jnkw, Łukta 13. Mdernizacja linii 110kV Pasłęk Mrąg. Plan Rzwju na lata 20142019. ENERGOPERTOR S.. 2 Mrąg, Pasłęk 14. Mdernizacja linii 110kV Iława Pern Plan Rzwju na lata 20142019. ENERGOPERTOR S.. 1 Iława 2 Biskupiec, 3 Iława, Nwe Miast Lubaw. Zapatrzenie w gaz Realizacja gazciągów wyskieg 2 Pasłęk, Małdyty, Mrąg, ciśnienia: Łukta Jnkw, Plan rzwju PSG Sp. z.. 3Rychliki, 15. Gietrzwałd, Stawiguda a) relacji Kścierzyna Olsztyn /Gdańsk f) relacji Sambrw Iława 3 Ostróda, Iława Gspdarka wdna, chrna śrdwiska i krajbrazu Inwestycje związane z utrzymaniem, rzwjem i mdernizacją śródlądwych dróg 1 Ostróda wdnych: Nardwa Strategia 2 Miłmłyn, Mrąg, Pasłęk, Zalew 16. Rewitalizacja Kanału Elbląskieg na Gspdarwania Wdami 2030 (z 3 Elbląg, Małdyty, Markusy, dcinku Jezir Druzn uwzględnieniem etapu 2015) Ostróda, Rychliki Miłmłyn, Miłmłyn Zalew, Miłmłyn Ostróda Stare Jabłnki. Rewitalizacja Kanału Elbląskieg na 1 Ostróda dcinkach: Plan gspdarwania wdami na 2 Miłmłyn, Mrąg, Pasłęk, Zalew 17. Jezir Drużn Miłmłyn, bszarze drzecza Wisły (d 2015) 3 Elbląg, Małdyty, Markusy, Miłmłyn Zalew, Miłmłyn Rychliki, Ostróda Ostróda Stare Jabłnki. Ochrna cennych zasbów przyrdniczych na terenie parków Park Krajbrazwy Pjezierza krajbrazwych Pmrza, Kujaw, Iławskieg: Warmii i Mazur przed nadmierną i 1 Iława niekntrlwaną presją turystów. Pwstanie małej infrastruktury Wielletnia Prgnza Finanswa 2 Iława, Susz 18. turystycznej w celu skanalizwania Wjewództwa Warmińsk 3 Zalew ruchu turystyczneg i stwrzenie Mazurskieg na lata 20142039 Park Krajbrazwy Wzgórz warunków d uprawiania turystyki Dylewskich: nieinwazyjnej na bszarach 3 Dąbrówn, Grunwald, Lubawa, chrninych (Zespół Parków Ostróda Krajbrazwych Pjezierza Iławskieg i Wzgórz Dylewskich). Źródł: PZP Wjewództwa Warmińsk Mazurskieg, 2015 Reginalny Prgram Operacyjny Wjewództwa WarmińskMazurskieg na lata 20142020 Reginalny Prgram Operacyjny jest głównym dkumentem służącym realizacji zapisów Strategii rzwju wjewództwa. Osiągnięciu celów RPO WiM 20142020 służyć będzie 12 pniższych si prirytetwych: 1. Inteligentna gspdarka Warmii i Mazur; 2. Kadry dla gspdarki; 3. Cyfrwy regin; 4. Efektywnść energetyczna; 5. Śrdwisk przyrdnicze i racjnalne wykrzystanie zasbów; 6. Kultura i dziedzictw; 7. Infrastruktura transprtwa; 19
8. Obszary wymagające rewitalizacji; 9. Dstęp d wyskiej jakści usług publicznych; 10. Reginalny rynek pracy; 11. Włączenie spłeczne; 12. Pmc techniczna. RPO WiM 20142020 wciela w życie nwe spjrzenie na kwestię rzwju reginalneg pprzez tzw. pdejście zintegrwane, szczególnie dnszące się d bszarów strategicznych z punktu widzenia rzwju reginu, wskazanych w Strategii rzwju spłeczngspdarczeg wjewództwa warmińskmazurskieg. III.2. naliza zgdnści celów Strategii z celami chrny śrdwiska na pzimie reginalnym Zagadnienia chrny śrdwiska Strategii OIOF zawart przede wszystkim w celu strategicznym III.11. Edukacja eklgiczna i chrna śrdwiska, w ramach któreg wyróżnin następujące działania: III.11.1. Wspieranie działań na rzecz chrny i zachwania cennych przyrdnicz bszarów i biektów na terenie OIOF, III.11.2. Przeciwdziałanie niewłaściwym pstawm sób zanieczyszczających śrdwisk naturalne raz wspieranie graniczania niskiej emisji, III.11.3. Prwadzenie działań mających na celu minimalizwanie ddziaływania akustyczneg ciągów kmunikacyjnych raz innych źródeł hałasu. Przykładwe działania w ramach celu strategiczneg III.11: Prmwanie pstaw preklgicznych wśród sób zamieszkujących i dwiedzających bszar, Prwadzenie akcji edukacyjnych wśród mieszkańców nt. właściweg pstępwania z dpadami i ściekami kmunalnymi, Zachęcanie mieszkańców d mdernizwania instalacji technicznych w budynkach mieszkalnych przyczyniających się d graniczania niekrzystneg wpływu na tczenie, Pdejmwanie działań na rzecz rzwju uwzględniająceg zachwanie śrdwiska przyrdniczeg w dbrym stanie, Realizacja inwestycji na rzecz graniczania szkdliweg ddziaływania hałasu na człwieka i tczenie. Pnadt, ściśle z chrną śrdwiska pwiązane są następujące działania z bszaru prirytetweg II. Bgata i różnrdna infrastruktura: CEL STRTEGICZNY II.5. ROZBUDOW SYSTEMU USŁUG KOMUNLNYCH II.5.1. Rzwój systemów aglmeracyjnych kanalizacyjnych i wdciągwych służących zapewnieniu dstępu d sieci II.5.2. Rzwój systemów wdnkanalizacyjnych na bszarach pzaaglmeracyjnych uwzględniający ptrzeby zachwania standardów eklgicznych na bszarach szczególnej trski śrdwisk Na terenie OstródzkIławskieg Obszaru Funkcjnalneg niektóre miejscwści z gmin wiejskich raz miejskwiejskich nadal pzbawine są dstępu d aglmeracyjnych sieci wdn 20
kanalizacyjnych. W przypadku braku mżliwści włączenia d aglmeracji należy pszukiwać dla nich rzwiązań alternatywnych, takich jak np. budwa eklgicznych przydmwych bądź zbirwych czyszczalni ścieków, a w przypadku braku wdciągów, d ich rzbudwy bądź budwy. II.5.3. Pdnszenie jakści systemu zbiórki i unieszkdliwiania dpadów kmunalnych służące minimalizacji bciążeń dla śrdwiska naturalneg; II.5.4. Pdjęcie starań zmaksymalizwanie dstępu mieszkańców d sieci gazwej, energetycznej, teleinfrmatycznej raz ciepłwniczej; Przykładwe działania w ramach celu II.5: Budwa i mdernizacja sieci kanalizacyjnych i wdciągwych, Wspieranie rzwju przydmwych i zbirwych czyszczalni ścieków, Edukacja eklgiczna mieszkańców, Zachęcanie mieszkańców d mżliwie pełnej segregacji dpadów kmunalnych, Wspieranie rzbudwy i mdernizacji sieci gazwych, energetycznych, teleinfrmatycznych i ciepłwniczych. Cele związane z chrną śrdwiska zawarte są również w celu strategicznym II.9 raz II.11. CEL STRTEGICZNY II.9. POPRW EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ II.9.1. Opracwanie i realizacja planów gspdarki niskemisyjnej dla gmin bszaru funkcjnalneg II.9.2. Racjnalizacja energetyczna biektów użytecznści publicznej II.9.3. Wspieranie działań służących pprawie standardów energetycznych w budynkach prywatnych II.9.4. Prmcja wykrzystania bezpiecznych źródeł energii dnawialnej; Przykładwe działania w ramach celu II.9: Przygtwanie i wdrażanie planów gspdarki niskemisyjnej w gminach, Realizacja inwestycji służących zmniejszeniu zużyciu energii elektrycznej i cieplnej w budynkach użytecznści publicznej, Zwiększanie wykrzystania dnawialnych źródeł energii w budynkach użytecznści publicznej, Zachęcanie mieszkańców d bniżania zużycia energii w budynkach prywatnych, Prmwanie wykrzystania przez sby i pdmity prywatne OZE nieddziałujących na śrdwisk. CEL STRTEGICZNY II.11. PODNOSZENIE FUNKCJONLNOŚCI OBSZRÓW ZURBNIZOWNYCH II.11.4. Twrzenie nwych i pdnszenie jakści istniejących parków, zieleńców i innych biektów rślinnych dstępnych w przestrzeni publicznej; II.11.6. Rewitalizacja terenów zdegradwanych. Przykładwe działania w ramach celu II.11: Rzwój i dnwa terenów zielnych, Przygtwywanie i realizacja prgramów rewitalizacji, Rewitalizacja spłeczna i techniczna zdegradwanych bszarów miast i miejscwści wiejskich. 21
Cele plityki eklgicznej na pzimie reginalnym zamieszczn w kilku kluczwych dkumentach strategicznych. Ich charakterystykę przedstawin pniżej. Strategia Rzwju SpłecznGspdarczeg Wjewództwa WarmińskMazurskieg d rku 2020 Cele chrny śrdwiska Strategii OIOF, zapisane w szczególnści w celu III.11. Edukacja eklgiczna i chrna śrdwiska raz celach II.5, II.9, II.11 krespndują z następującymi celami chrny śrdwiska Strategii Rzwju Wjewództwa Warmińsk Mazurskieg: Pprawa jakści i chrna śrdwiska przyrdniczeg (cel 4.3). Zapewnienie chrny i racjnalneg użytkwania zasbów naturalnych: pdnszenie świadmści eklgicznej spłeczeństwa; zachwanie walrów krajbrazwych wjewództwa; weryfikacja frm chrny przyrdy; chrna przed pwdziami i deficytem wdy; zapewnienie integralnści przyrdniczej wjewództwa; chrna i restytucja elementów rdzimej przyrdy, w tym prwadzenie inwentaryzacji, walryzacji i mnitringu różnrdnści bilgicznej. B. Pprawa jakści śrdwiska i bezpieczeństwa eklgiczneg: redukcja emisji zanieczyszczeń pwietrza, w szczególnści z niskich źródeł emisji raz pprzez stswanie transprtu (np. rwerweg) i grzewania przyjazneg śrdwisku; rzbudwa sieci kanalizacyjnych (w tym także kanalizacji deszczwej) raz budwa lub mdernizacja czyszczalni ścieków (zwłaszcza na terenach zabudwy rzprsznej), dalsze inwestwanie w sieci wdciągwe; zapbieganie pwstawaniu dpadów i racjnalna gspdarka dpadami, w tym selektywna zbiórka dpadów, recykling, dzysk, budwa instalacji zagspdarwania dpadów; usuwanie substancji stwarzających szczególne zagrżenie dla śrdwiska, zwłaszcza PCB i azbestu; chrna eksystemów leśnych przed pżarami i innymi szkdliwymi czynnikami zagrażającymi trwałści lasów, prwadzenie mnitringu śrdwiska i gólndstępnej wjewódzkiej bazy danych śrdwisku (GIS). Dstswana d ptrzeb sieć nśników energii (cel 4.2) zbieżny z celem II.9. Strategii OIOF Pprawa efektywnści energetycznej. Sieć gazwa: Mdernizacja i budwa dystrybucyjnej/przesyłwej sieci gazwej, w szczególnści na bszarach jej pzbawinych, infrmatyczne systemy wspmagające zarządzanie i eksplatację dystrybucyjnej/przesyłwej sieci gazwej; B. Sieć energetyczna: Mdernizacja ptymalizująca jej parametry i wprwadzanie rzwiązań służących pprawie efektywnści energetycznej w reginie; C. Sieć ciepłwnicza: Budwa niskemisyjnych wydajnych źródeł ciepła wraz z siecią rzdzielczą; D. Wykrzystanie dnawialnych źródeł energii i węglwdrów łupkwych: w części dtyczącej OZE. Plan Zagspdarwania Przestrzenneg Wjewództwa WarmińskMazurskieg Cele chrny śrdwiska Strategii OIOF, zapisane w szczególnści w celu III.11. Edukacja eklgiczna i chrna śrdwiska raz celach II.5, II.9, II.11 krespndują z następującymi celami chrny śrdwiska Planu Zagspdarwania Przestrzenneg Wjewództwa WarmińskMazurskieg: I) Ochrna i kształtwanie najcenniejszych zasbów śrdwiska przyrdniczeg i kulturweg, w tym chrna krajbrazów Ustala się reginalny system bszarów chrninych, pwiązany z systemem krajwym i składający się z rezerwatów przyrdy, parków krajbrazwych, bszarów chrnineg krajbrazu, bszarów Natura 2000, użytków eklgicznych i zespłów przyrdniczkrajbrazwych. 22
Ustala się różnrdnść bilgiczną jak naturalny kapitał przestrzeni strategicznym znaczeniu dla reginu. Przyjmuje się zrównważne zarządzanie przestrzenią przyrdniczą, stanwiącą ptencjał rzwju reginalneg i lkalneg. Uznaje się za niezbędne przeprwadzenie kmplekswej identyfikacji struktury jakściwej krajbrazów wjewództwa (z uwzględnieniem zaleceń Eurpejskiej Knwencji Krajbrazwej i metdyki, która będzie pracwana na pzimie krajwym), ze szczególnym zwróceniem uwagi na najcenniejsze i najbardziej zagrżne krajbrazy Warmii i Mazur. Przeciwdziałanie zagrżenim degradacji krajbrazów w prcesach gspdarwania w przestrzeni raz dążenie d dtwrzenia (przywrócenia walrów) krajbrazów zdegradwanych. Wypracwanie metd i działań kmplekswej chrny krajbrazu, uwzględnianych następnie w dkumentach planistycznych i strategicznprgramwych różnej rangi, realizwanych w spsób ciągły. Pstrzeganie krajbrazów jak ważnych elementów ptencjału rzwjweg wjewództwa, isttnych dla jakści życia, atrakcyjnści inwestycyjnej raz prmcji reginu. Ustala się zachwanie i chrnę tżsamści raz różnrdnści kulturwej reginu, znajdujących swój wyraz w zachwanych elementach histrycznych struktury przestrzennej wjewództwa. Ustala się zachwanie, chrnę i utrzymanie w dbrym stanie najważniejszych w skali reginalnej i pnadreginalnej biektów zabytkwych. Zesplenie i krdynacja frm i metd chrny dziedzictwa kulturweg. Przyjmuje się przeciwdziałanie negatywnym zjawiskm mającym wpływ na stan biektów zabytkwych jak ważny element plityki przestrzennej reginu. II) Uwzględnianie w plityce przestrzennej wymgów chrny i dtwarzania różnrdnści gatunkwej i siedliskwej, w tym kształtwanie spójnści terytrialnej i funkcjnalnej przestrzeni przyrdniczej dla zapbiegania jej fragmentacji Ustala się kształtwanie systemów zielnej infrastruktury, w celu zapewnienia eklgicznej spójnści bszarów raz zachwania cennych funkcji eksystemów. Ustala się zachwanie i dtwarzanie kluczwych struktur bszarwych w systemie pwiązań Eklgicznych. Rekmenduje się przeciwdziałanie fragmentacji siedlisk, głównie pprzez rzwój zielnej infrastruktury; Rekmenduje się kształtwanie wewnątrzmiejskich układów eklgicznych w pwiązaniu z reginalnym systemem eklgicznym; III) Racjnalne gspdarwanie zasbami naturalnymi, w tym zabezpieczenie cennych gspdarcz złóż kpalin, a także jakściwa i ilściwa chrna wód Ustala się zachwanie i chrnę zasbów wdnych raz siągnięcie i utrzymanie dbreg stanu wód pwierzchniwych i pdziemnych, jak jeden z prirytetów zarządzania przestrzenią; Kształtwanie zasbów wdnych i racjnalne nimi gspdarwanie; Ustala się chrnę wód pdziemnych, w tym w szczególnści głównych zbirników wód pdziemnych, będących strategicznymi zasbami wód, stanwiącymi źródł zapatrzenia ludnści w wdę; Zachwanie zasbów glebwych i racjnalne ich wykrzystanie; 23
Kształtwanie zasbów leśnych pprzez realizację wielfunkcyjnej gspdarki leśnej raz zwiększanie biróżnrdnści w lasach; Ochrna zasbów złóż kpalin i racjnalne gspdarwanie nimi z uwzględnieniem zasad i celów zrównważneg rzwju; IV) Ochrna kmpnentów śrdwiska, kształtujących warunki zamieszkania człwieka Pdniesienie stpnia słny meterlgicznej w wjewództwie zintegrwanej z systemem słny na pzimie krajwym; Dążenie d uzyskania dbreg stanu klimatu akustyczneg w wjewództwie; Ochrna jakści pwietrza atmsferyczneg, przeciwdziałanie źródłm zanieczyszczeń w celu zachwania dbreg stanu aersanitarneg; Ochrna ludnści przed wzrstem prmieniwania elektrmagnetyczneg; Ochrna ludnści raz śrdwiska przyrdniczeg przed ptencjalnym wystąpieniem pważnych awarii i przed substancjami stwarzającymi szczególne zagrżenie; Ochrna przed zagrżeniami wywłanymi przez czynniki naturalne. Reginalny Prgram Operacyjny Wjewództwa Warmińsk Mazurskieg na lata 20142020 Cele chrny śrdwiska Strategii OIOF, zapisane w szczególnści w celu III.11. Edukacja eklgiczna i chrna śrdwiska raz celach II.5, II.9, II.11 z następującymi celami chrny śrdwiska Reginalneg Prgramu Operacyjneg Wjewództwa Warmińsk Mazurskieg: 4.1. Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pchdzącej ze źródeł dnawialnych 5. Śrdwisk przyrdnicze i racjnalne wykrzystanie zasbów 5.1. Inwestwanie w sektr gspdarki dpadami celem wypełnienia zbwiązań kreślnych w drbku prawnym Unii w zakresie śrdwiska raz zaspkjenie wykraczających pza te zbwiązania ptrzeb inwestycyjnych, kreślnych przez państwa człnkwskie 5.2. Inwestwanie w sektr gspdarki wdnej celem wypełnienia zbwiązań kreślnych w drbku prawnym Unii w zakresie śrdwiska raz zaspkjenie wykraczających pza te zbwiązania ptrzeb inwestycyjnych, kreślnych przez państwa człnkwskie 5.3. Ochrna i przywrócenie różnrdnści bilgicznej, chrna i rekultywacja gleby raz wspieranie usług eksystemwych, także pprzez prgram Natura 2000 raz zielną infrastrukturę 5.4. Wspieranie inwestycji ukierunkwanych na knkretne rdzaje zagrżeń przy jednczesnym zwiększeniu dprnści na klęski i katastrfy i rzwijaniu systemów zarządzania klęskami i katastrfami Prgram Ochrny Śrdwiska Wjewództwa WarmińskMazurskieg na lata 20112014 z uwzględnieniem perspektywy na lata 20152018 Cele chrny śrdwiska Strategii OIOF, zapisane w szczególnści w celu III.11. Edukacja eklgiczna i chrna śrdwiska raz celach II.5, II.9, II.11 krespndują z celami kreślnymi w Prgramie Ochrny Śrdwiska Wjewództwa WarmińskMazurskieg. PRIORYTET I: DOSKONLENIE DZIŁŃ SYSTEMOWYCH Kierunki działań: 24
I.1. Uwzględnianie zasad chrny śrdwiska w strategicznych prgramach rzwju wjewództwa I.2. Rzwój współpracy międzyreginalnej i międzynardwej dla realizacji celów Prgramu Ochrny Śrdwiska I.3. ktywizacja rynku na rzecz chrny śrdwiska I.4. Rzwój systemu ekzarządzania I.5. Wzrst udziału spłeczeństwa w działaniach na rzecz chrny śrdwiska I.6. Rzwój badań i pstęp techniczny w dziedzinie chrny śrdwiska I.7. Wzrst dpwiedzialnści za szkdy w śrdwisku I.8. Uwzględnianie aspektów eklgicznych w planwaniu przestrzennym: I.9. Wzrst świadmści eklgicznej spłeczeństwa PRIORYTET II: ZPEWNIENIE OCHRONY I RCJONLNEGO UŻYTKOWNI ZSOBÓW NTURLNYCH Kierunki działań: II.1. Ochrna przyrdy i krajbrazu II.2. Rzwijanie trwale zrównważnej, wielfunkcyjnej gspdarki leśnej II.3. Racjnalne gspdarwanie zasbami wdy II.4. Ochrna pwierzchni ziemi II.5. Właściwe gspdarwanie zasbami gelgicznymi II.6. Ochrna klimatu II.7. Dsknalenie gspdarwania zasbami energetycznymi PRIORYTET III: POPRW JKOŚCI ŚRODOWISK I BEZPIECZEŃSTW EKOLOGICZNEGO Kierunki działań: III.1. Ograniczanie śrdwiskwych zagrżeń zdrwia i życia III.2. Pprawa jakści pwietrza III.3. Pprawa jakści wód III.4. Dsknalenie systemu gspdarki dpadami III.5. Ograniczanie ddziaływania hałasu i pól elektrmagnetycznych III.6. Ograniczanie zagrżeń ze strny substancji chemicznych w śrdwisku Tab. 3. Spójnść celów chrny śrdwiska w Strategii OIOF z celami strategicznych dkumentów na pzimie wjewódzkim pdsumwanie Plan Prgram Ochrny Cele Strategiczne Strategia Rzwju Zagspdarwania RPO Wjewództwa Lp. Śrdwiska OIOF Wjewództwa WM Przestrzenneg WM Wjewództwa WM Wjewództwa WM 1. II.5. Rzbudwa systemu usług kmunalnych 4.3.. Pprawa jakści śrdwiska i bezpieczeństwa eklgiczneg B. Pprawa jakści śrdwiska i III. Racjnalne gspdarwanie zasbami naturalnymi, w tym zabezpieczenie cennych 5. Śrdwisk przyrdnicze i racjnalne wykrzystanie zasbów Prirytet III: Pprawa jakści śrdwiska i bezpieczeństwa eklgiczneg III.3. Pprawa jakści 25