Forum Ochrony Środowiska Nowe zadania gmin wynikające ze znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku wgminach Uchwały rady gmin wprowadzające nowy system postępowania z odpadami komunalnymi prof. UKW dr hab. Zbigniew Bukowski Uniwersytet Kazimierza Wielkiego
Charakter prawny uchwał rad gmin podejmowanych na podstawie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach kryteria: zakres regulacji, charakter delegacji czy charakter prawny regulamin utrzymania czystości i porządku w gminie (uchwała wynikająca z rozdziału 2 ustawy zadania gmin), uchwały w zakresie obowiązków właścicieli nieruchomości (rozdział 3 ustawy), uchwały związane z gospodarowaniem odpadami komunalnymi przez gminę (rozdział 3a ustawy), uchwały w zakresie warunków udzielania zezwoleń na świadczenie usług (rozdział 4 ustawy).
Regulamin utrzymania czystości i porządku w gminach regulamin utrzymania czystości i porządku jako akt prawa miejscowego, ustala podstawowe wymagania w tym zakresie obowiązujące na terenie całej gminy, w tym w szczególności właścicieli nieruchomości
Zmiany a) prowadzenie we wskazanym zakresie selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych, w tym powstających w gospodarstwach domowych przeterminowanych leków i chemikaliów, zużytych baterii i akumulatorów, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, mebli i innych odpadów wielkogabarytowych, odpadów budowlanych i rozbiórkowych oraz zużytych opon, a także odpadów zielonych
pojęcia selektywnym zbieraniu - rozumie się przez to zbieranie, w ramach którego dany strumień odpadów, w celu ułatwienia określonego sposobu przetwarzania, obejmuje jedynie rodzaje odpadów charakteryzujące się takimi samymi właściwościami i takim samym charakterem; odpadach zielonych - rozumie się przez to stanowiące części roślin odpady komunalne pochodzące z pielęgnacji terenów zieleni oraz targowisk, z wyjątkiem odpadów pochodzących z czyszczenia ulic i placów;
Akty wykonawcze Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 maja 2012 r. w sprawie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw w dniu 11 czerwca 2012 r. (poz. 645), wejdzie w życie w dniu 26 czerwca 2012 r. poziomy recyklingu i przygotowania do ponownego użycia następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła mają wynosić od 10% w 2012 r., wzrastać corocznie najpierw o 2% do 2017 r., potem o 10 %, aby osiągnąć 50% w 2020 r. Natomiast wymagane poziomy recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych mają wynosić od 30% w 2012 r., potem wzrastają nieregularnie, aby osiągnąć 70% w 2020 r.
Inne postanowienia b) uprzątanie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego, c) mycie i naprawy pojazdów samochodowych poza myjniami i warsztatami naprawczymi;
Inne postanowienia 2) rodzaju i minimalnej pojemności pojemników przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości oraz na drogach publicznych, warunków rozmieszczania tych pojemników i ich utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, przy uwzględnieniu: a) średniej ilości odpadów komunalnych wytwarzanych w gospodarstwach domowych bądź w innych źródłach, b) liczby osób korzystających z tych pojemników; 3) częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego;
Pkt 4 Uchylono pkt 4 o treści określenie szczegółowych zasad utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczących maksymalnego poziomu odpadów komunalnych ulegających biodegradacji dopuszczonych do składowania na składowiskach odpadów. Poziom ten określany jest przez przepisy ustawowe, wobec czego nie trzeba było go powielać w akcie niższego rzędu
Pkt 5 W związku z uchyleniem przepisów dotyczących gminnych planów gospodarki odpadami w pkt 5 zastąpiono odwołanie do gminnych planów gospodarki odpadami odniesieniem do wojewódzkich planów gospodarki odpadami. Konsekwencją tej zmiany jest też znowelizowanie ust. 3 rada gminy jest obowiązana dostosować regulamin do wojewódzkiego planu gospodarki odpadami w terminie 6 miesięcy od dnia uchwalenia tego planu".
pozostałe 6) obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku; 7) wymagań utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach; 8) wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania.
Przepisy przejściowe Sejmik województwa jest obowiązany uchwalić, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, zaktualizowany wojewódzki plan gospodarki odpadami (art. 16 ust. 1 nowelizacji). Regulaminy utrzymania czystości i porządku na terenie gminy uchwalone przed dniem wejścia w życie ustawy zachowują moc do dnia wejścia w życie nowych regulaminów, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, i mogą być zmieniane w zakresie upoważnienia zawartego w ustawie zmienianej w art. 1 (art. 22 ust. 2 nowelizacji). Tak więc maksymalny okres obowiązywania dotychczasowych regulaminów to 1 stycznia 2013 r.
kwestia zawartości merytorycznej regulaminów Wśród przykładowych błędów wymienić można: brak wymagań dotyczących selektywnego zbierania odpadów komunalnych (podkreślić tutaj trzeba zmianę z dniem 12 czerwca 2009 r. upoważnienia ustawowego rozszerzającą te obowiązki na zużyte baterie i zużyte akumulatory, co w przypadku zmian w regulaminie wymagać winno uregulowania), określanie konkretnych środków służących usuwaniu śniegu czy lodu (np. piasku), czy wykluczanie zastosowania innych dopuszczonych do obrotu w Polsce (np. specjalnie preparowanej soli), wprowadzanie wymagań co do uprzątnięcia sopli i innych zlodowaceń bez względu na to, czy mamy do czynienia z częścią nieruchomości służącą do użytku publicznego, czy też nie, brak określenia minimalnej pojemności urządzeń przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych co jest jednak jedną z najważniejszych kwestii wymagających uregulowania (za taki brak należy też uznać określenie minimalnej pojemności w zależności od występujących potrzeb), brak określenia częstotliwości pozbywania się odpadów z terenów przeznaczonych do użytku publicznego
Uchwały związane z obowiązkami właścicieli nieruchomości Zakres tego obowiązku w związku z nowelizacją ustawy polegającą na obligatoryjnym przejęciu przez gminy obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie zagospodarowania odpadów komunalnych uległ de facto istotnym zmianom. W zakresie dokumentowania art. 6 ust. 1 otrzymał brzmienie: "1. Właściciele nieruchomości, którzy pozbywają się z terenu nieruchomości nieczystości ciekłych, oraz właściciele nieruchomości, którzy nie są obowiązani do ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na rzecz gminy, wykonując obowiązek określony w art. 5 ust. 1 pkt 3b, są obowiązani do udokumentowania w formie umowy korzystania z usług wykonywanych przez: 1) gminną jednostkę organizacyjną lub przedsiębiorcę posiadającego zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych lub 2) gminną jednostkę organizacyjną lub przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, wpisanego do rejestru działalności regulowanej, o którym mowa w art. 9b ust. 2 przez okazanie takich umów i dowodów uiszczania opłat za te usługi."
uchwały Pomimo braku zmian w pozostałej części art. 6 dotyczącej właśnie uchwał rad gminy zakres treści tych uchwał ulega zmianom. Aktami tymi są: określenie w zależności od lokalnych warunków, innych sposobów udokumentowania wykonania obowiązków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3b (uchwała fakultatywna), określenie górnych stawek opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za usługi, o których mowa w art. 6 ust. 1 (uchwała obligatoryjna). Przy czym podejmując tę drugą uchwałę rada gminy stosuje niższe stawki, jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny (art. 6 ust. 4) oraz może stosować zróżnicowane stawki w zależności od gęstości zaludnienia na danym obszarze gminy oraz odległości od miejsca unieszkodliwiania odpadów komunalnych (art. 6 ust. 4a).
Art. 6a W związku z obligatoryjnym przejęciem przez gminy obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie zagospodarowania odpadów komunalnych, zrezygnowano z przeprowadzania referendum w tym zakresie. W związku z tym ust. 1 otrzymał brzmienie: "1. Rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, przejąć od właścicieli nieruchomości wszystkie albo wskazane obowiązki, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3b w zakresie pozbywania się nieczystości ciekłych oraz art. 5 ust. 1 pkt 4". Obowiązek wynikający z pkt 3b to pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi, natomiast z pkt 4 to uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości
Zakres uchwały Przejęcie powyższych obowiązków wiąże się z opłatami - przejmując obowiązki, rada gminy ustala opłatę ponoszoną przez właścicieli nieruchomości za wykonywanie przejętych obowiązków. Opłata ta jest ustalana w sposób zryczałtowany za okresowe pozbywanie się określonej ilości wskazanego rodzaju nieczystości ciekłych oraz uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości. Wysokość opłaty jest uzależniona od faktycznych kosztów ponoszonych przez gminę z tytułu zorganizowania i funkcjonowania systemu zagospodarowywania nieczystości ciekłych oraz uprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości. Ustalając opłaty rada gminy określa terminy ich uiszczania. Opłaty nieuiszczone w wyznaczonym terminie podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Uchwały związane z gospodarowaniem odpadami komunalnymi przez gminę W związku z przejęciem przez gminy obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie odbierania odpadów komunalnych dodany został nowy rozdział 3a pt. Gospodarowanie odpadami komunalnymi przez gminę. Wprowadzono w nim obligatoryjne przejęcie przez gminy obowiązków właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy w zakresie zagospodarowania odpadów komunalnych (art. 6c ust. 1). Ponadto wprowadzono przepis, zgodnie z którym rada gminy może, w drodze uchwały, stanowiącej akt prawa miejscowego, podjąć decyzję o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na której nie zamieszkują mieszkańcy, a prowadzona jest działalność, w związku z którą powstają odpady komunalne (art. 6c ust. 2).
przetargi Art. 6d reguluje kwestię przetargów na wybór przedsiębiorcy odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości organizowanych przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta. W przypadku gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców rada gminy może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, w celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Bierze przy tym pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
opłata Skutkiem przejęcia przez gminy obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie odbierania odpadów komunalnych jest to, iż właściciele nieruchomości są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi (art. 6h). Obowiązek ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi powstaje: 1) w przypadku nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy - za każdy miesiąc, w którym na danej nieruchomości zamieszkuje mieszkaniec; 2) w przypadku nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne.- za każdy miesiąc, w którym na danej nieruchomości powstały odpady komunalne (art. 6i). Większość szczegółowych kwestii związanych z opłatami regulowana będzie w drodze uchwały przez radę gminy.
Opłata c.d. W przypadku nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn: 1) liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, albo 2) ilości zużytej wody z danej nieruchomości, albo 3) powierzchni lokalu mieszkalnego - oraz stawki opłaty ustalonej na podstawie art. 6k ust. 1 (art. 6j ust.1). Jednakże w przypadku nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, rada gminy może uchwalić jedną stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego (art. 6j ust. 2). W przypadku nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn liczby pojemników z odpadami komunalnymi powstałymi na danej nieruchomości oraz stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności (art. 6j ust. 3).
Opłata c.d. W przypadku nieruchomości, która w części stanowi nieruchomość, na której zamieszkują mieszkańcy, a w części nieruchomość, na której nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi sumę opłat obliczonych zgodnie z powyższymi regułami (art. 6j ust. 4). Jednakże w przypadku takich nieruchomości rada gminy może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, na mocy której ustali sposób obliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na terenie tych nieruchomości zgodnie z regułami określonymi w art. 6j ust. 1, 2 albo 3.
Opłata c.d. Rada gminy, w drodze uchwały: 1) dokona wyboru jednej z określonych w art. 6j ust. 1 i 2 metod ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustali stawkę takiej opłaty; 2) ustali stawkę opłaty za pojemnik o określonej pojemności (art. 6k ust. 1). Rada gminy, określając stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, bierze pod uwagę: 1) liczbę mieszkańców zamieszkujących daną gminę; 2) ilość wytwarzanych na terenie gminy odpadów komunalnych; 3) koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, o których mowa w art. 6r ust. 2; 4) przypadki, w których właściciele nieruchomości wytwarzają odpady nieregularnie, w szczególności to, że na niektórych nieruchomościach odpady komunalne powstają sezonowo (art. 6k ust. 2). Obligatoryjnie rada gminy ma określić niższe stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane w sposób selektywny (art. 6k ust. 3).
Tryb uiszczania Oprócz ustalenia stawki opłaty rada gminy także obligatoryjnie określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, termin, częstotliwość i tryb uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę warunki miejscowe (art. 6l).
deklaracja Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi będzie pobierana od mieszkańców na podstawie ustalonej stawki przez gminę oraz na podstawie deklaracji składanej przez mieszkańców. W tym celu w art. 6m wprowadza się przepis, zgodnie z którym właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta deklarację o wysokości miesięcznej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości, obejmujący objaśnienia dotyczące sposobu jej wypełnienia oraz pouczenie, że deklaracja stanowi podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego, określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, rada gminy, uwzględniając konieczność zapewnienia prawidłowego obliczenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Uchwała zawiera także informację o terminach i miejscu składania deklaracji (art. 6n ust. 1). Rada gminy w uchwale tej może fakultatywnie określić wykaz dokumentów potwierdzających dane zawarte w deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (art. 6n ust. 2).
Koszty systemu Art. 6r stanowi, że opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi będzie stanowiła dochód gminy, z którego gmina będzie finansowała koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty: 1) odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych; 2) tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych; 3) obsługi administracyjnej tego systemu. Katalog wydatków, które gmina będzie mogła finansować z tej opłaty jest więc katalogiem zamkniętym.
Zakres usług Art. 6r ust. 3 zawiera delegację dla rady gminy dla obligatoryjnego określenia, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w szczególności ilość odpadów komunalnych odbieranych od właściciela nieruchomości, częstotliwość odbierania odpadów komunalnych od właściciela nieruchomości i sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Natomiast fakultatywnie rada gminy może określić, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, rodzaje dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokość cen za te usługi (art. 6r ust. 4).
Przepisy przejściowe Jeśli chodzi o przepisy przejściowe dotyczące uchwał związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi przez gminę to przyjęto, że rady gmin są obowiązane podjąć, w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, uchwały, o których mowa w art. 6k ust. 1 (uchwała w sprawie dokonania wyboru jednej z określonych w art. 6j ust. 1 i 2 metod ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki takiej opłaty; a także ustalenia stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności), art. 6l (określenie terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi), art. 6n ust. 1 (określenie wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości) i art. 6r ust. 3 (określenie szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów). Jeżeli rada gminy nie podejmie uchwał w tym terminie, wojewoda wzywa ją do podjęcia uchwał, wyznaczając termin na ich podjęcie. Po bezskutecznym upływie tego terminu wojewoda wydaje w tej sprawie zarządzenie zastępcze. Przyjęte w tym trybie zarządzenie wywołuje skutki prawne, takie jak akt prawa miejscowego (art. 10 ust. 1 nowelizacji). Uchwały te nie mogą wejść w życie później niż w terminie 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy (art. 10 ust. 2 nowelizacji). Do dnia ich wejścia w życie, nie dłużej jednak niż przez 18 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, gmina nie jest obowiązana do odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości (art. 10 ust. 4 nowelizacji). W uchwale, o której mowa w art. 6n ust. 1 (określenie wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości), rada gminy określi także termin składania pierwszej deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (art. 12).
Kampania informacyjna Szczególny informacyjny obowiązek nałożono na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Jest on obowiązany przeprowadzić, w sposób zwyczajowo przyjęty, kampanię informacyjną na temat praw i obowiązków właścicieli nieruchomości, określonych w uchwałach, o których mowa w art. 6k ust. 1, art. 6l, art. 6n ust. 1 i art. 6r ust. 3 (art. 13).
Uchwały związane z warunkami udzielania zezwoleń na świadczenie usług Zmiany ustawy o utrzymaniu czystości i porządku objęły także rozdział czwarty tej ustawy Warunki udzielania zezwoleń na świadczenie usług. Podstawową nowością było wyłączenie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości z obowiązku posiadania zezwolenia. Spowodowało to zmianę delegacji dla rady gminy do wydania odpowiedniej uchwały. Po zmianach przepis zawarty w art. 7 ust. 3a brzmi: Rada gminy określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, wymagania, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, uwzględniając opis wyposażenia technicznego niezbędnego do realizacji zadań. Pkt 2 dotyczy prowadzenie przez przedsiębiorców działalności w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych i transportu nieczystości ciekłych. Zgodnie z przepisami przejściowymi uchwały rad gmin wydane na podstawie art. 7 ust. 3a zachowują moc do dnia wejścia w życie nowych uchwał rad gmin wydanych na podstawie art. 7 ust. 3a w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą (art. 22 ust. 3 nowelizacji).
wymagania Natomiast delegacja zawarta w art. 7 ust. 3 pozostała bez zmian - rada gminy określi, w drodze uchwały, wymagania, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 3 i 4 (dotyczy to prowadzenia przez przedsiębiorców działalności w zakresie ochrony przed bezdomnymi zwierzętami oraz prowadzenia schronisk dla bezdomnych zwierząt, a także grzebowisk i spalarni zwłok zwierzęcych i ich części).
podsumowanie Od jakości nowo przyjmowanego prawa lokalnego zależeć będzie sukces lub niepowodzenie nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi. Uchwały te stanowić będą kluczowy element szczegółów tego systemu.