P O W I A T O W Y U R ZĄ D P R A C Y C E N T R U M A K T Y W I Z A C J I Z A W O D O W E J 58-400 Kamienna Góra, ul. Sienkiew icza 6 a tel. (075) 64-50-160, fax. (075) 64-50-170 www.pupkamiennagora.pl e-mail: wrka@praca.gov.pl WARUNKI ODBYWANIA STAŻU PRZEZ BEZROBOTNYCH STAŻ- oznacza to nabywanie przez bezrobotnego umiejętności praktycznych do wykonywania pracy przez wykonywanie zadań w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. 1) Osoby bezrobotne będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy: a) bezrobotni do 25 roku życia, b) bezrobotni długotrwale albo po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego, o którym mowa w art. 50 ust.2 pkt 2 albo kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, c) bezrobotni powyżej 50 roku życia, d) bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego, e) bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia, f) bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia, g) bezrobotni niepełnosprawni - mogą zostać skierowane przez Powiatowy Urząd Pracy do odbycia stażu przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy do pracodawcy, rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub pełnoletniej osoby fizycznej, zamieszkującej i prowadzącej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym ogrodniczej, sadowniczej, pszczelarskiej i rybnej, w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym obejmującym obszar użytków rolnych o powierzchni przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub prowadzącej dział specjalny produkcji rolnej, o którym mowa w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291, z późn. zm.). 2) Powiatowy Urząd Pracy może skierować do odbycia stażu na okres do 12 miesięcy bezrobotnych do 25 roku życia. 3) Osoby bezrobotne, które nie ukończyły 27 roku życia, Powiatowy Urząd Pracy może skierować do odbycia stażu na okres do 12 miesięcy, jednak skierowanie takie przysługuje nie później niż w okresie 12 miesięcy od dnia określonego w dyplomie, świadectwie lub innym dokumencie poświadczającym ukończenie szkoły wyższej. 4) Uprawnionymi podmiotami do zorganizowania stażu są: 1
a) pracodawcy, b) organizacje pozarządowe, c) przedsiębiorcy niezatrudniający pracowników na zasadach przewidzianych dla pracodawców, d) pozostali wymienieni w pkt 1. 5) U organizatora stażu, który jest pracodawcą staż mogą odbywać jednocześnie bezrobotni w liczbie nie przekraczającej liczby pracowników zatrudnionych u organizatora w dniu składania wniosku w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy. 6) Bezrobotny nie może odbywać ponownie stażu u tego samego organizatora na tym samym stanowisku pracy, na którym wcześniej odbywał staż, przygotowanie zawodowe w miejscu pracy lub przygotowanie zawodowe dorosłych. 7) U organizatora stażu, który nie jest pracodawcą staż może odbywać jednocześnie jeden bezrobotny. 8) Uprawniony podmiot chcący zorganizować staż dla bezrobotnych, zwany dalej organizatorem składa do Powiatowego Urzędu Pracy wniosek o zawarcie umowy o zorganizowanie stażu. Powiatowy Urząd Pracy w terminie miesiąca od otrzymania wniosku organizatora informuje go o sposobie rozpatrzenia wniosku. 9) Jeżeli charakter pracy tego wymaga, Powiatowy Urząd Pracy, przed skierowaniem bezrobotnego do odbycia stażu, może skierować go na badania lekarskie lub psychologiczne mające na celu stwierdzenie zdolności bezrobotnego do odbywania stażu. Badania lekarskie przeprowadzane na wniosek Powiatowego Urzędu Pracy są finansowane z Funduszu Pracy. 10) Bezrobotnemu w okresie odbywania stażu przysługuje stypendium w wysokości 120% kwoty zasiłku, o którym mowa w art.72 ust.1 pkt1 913,70 zł brutto. Za okres, za który przysługuje stypendium, zasiłek dla bezrobotnych nie przysługuje. Okres pobierania zasiłku ulega skróceniu o okres odbywania stażu przypadającego za okres, w którym przysługiwałby zasiłek. 11) Bezrobotnemu uprawnionemu do stypendium, w przypadku czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby lub przebywania w zakładzie lecznictwa odwykowego lub konieczności osobistego sprawowania opieki nad członkiem rodziny w przypadkach, o których mowa w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, Powiatowy Urząd Pracy wypłaca stypendium po przedstawieniu odpowiedniego zaświadczenia lekarskiego. 12) Bezrobotny zachowuje prawo do stypendium za okres udokumentowanej niezdolności do pracy, przypadający w okresie odbywania stażu, za który na podstawie odrębnych przepisów pracownicy zachowują prawo do wynagrodzenia lub przysługują im zasiłki z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa. 2
13) Bezrobotny zawiadamia Powiatowy Urząd Pracy o niezdolności do pracy w terminie 2 dni od dnia wystawienia zaświadczenia, o którym mowa w pkt 12, oraz dostarcza to zaświadczenie w terminie 7 dni od dnia jego wystawienia. 14) Bezrobotni, z wyjątkiem odbywających leczenie w zakładzie lecznictwa odwykowego, są obowiązani do przedstawienia zaświadczenia o niezdolności do pracy wskutek choroby na druku określonym w odrębnych przepisach. Nie przedstawienie zaświadczenia w wymaganej formie skutkuje pozbawieniem statusu bezrobotnego z pierwszym dniem niezdolności do pracy. 15) Osoba skierowana na staż traci statusu osoby bezrobotnej z powodu pozostawania niezdolnym do pracy wskutek choroby lub przebywania w zakładzie lecznictwa odwykowego przez nieprzerwany okres 90 dni, przy czym za okres nieprzerwany uważa się również okresy niezdolności do pracy wskutek choroby oraz przebywania w zakładzie lecznictwa odwykowego w sytuacji, gdy każda kolejna przerwa między okresami niezdolności do pracy wynosi mniej niż 30 dni kalendarzowych; pozbawienie statusu bezrobotnego następuje z upływem ostatniego dnia wskazanego okresu 90-dniowego. 16) Na wniosek bezrobotnego odbywającego staż organizator jest obowiązany do udzielenia dni wolnych w wymiarze 2 dni za każde 30 dni kalendarzowych odbywania stażu. Za dni wolne przysługuje stypendium. Za ostatni miesiąc odbywania stażu pracodawca jest obowiązany udzielić dni wolnych przed upływem terminu zakończenia stażu. 17) Jeżeli osoba bezrobotna po skierowaniu nie podjęła stażu, traci status osoby bezrobotnej od następnego dnia po dniu skierowania na okres: a) 120 dni w przypadku pierwszego niepodjęcia, b) 180 dni w przypadku drugiego niepodjęcia, c) 270 dni w przypadku trzeciego i każdego kolejnego niepodjęcia. 18) Osoba bezrobotna, która z własnej winy nie ukończyła stażu, jest obowiązana do zwrotu kosztów stażu z wyjątkiem sytuacji, gdy powodem nieukończenia stażu było podjęcie zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności gospodarczej. 19) Przez koszty stażu należy rozumieć: - koszty badań lekarskich i psychologicznych wymaganych w przepisach odrębnych. 20) Pozbawienie statusu bezrobotnego z powodu przerwania z własnej winy stażu następuje na okres: a) 120 dni w przypadku pierwszego przerwania, b) 180 dni w przypadku drugiego przerwania, c) 270 dni w przypadku trzeciego i każdego kolejnego przerwania. 21) Staż odbywa się na podstawie umowy zawartej przez Powiatowy Urząd Pracy z organizatorem, według programu określonego w umowie. Przy ustalaniu programu powinny być uwzględnione predyspozycje psychofizyczne i zdrowotne, poziom 3
wykształcenia oraz dotychczasowe kwalifikacje zawodowe bezrobotnego. Program powinien określać: a) nazwę zawodu lub specjalności, której program dotyczy, b) zakres zadań wykonywanych przez bezrobotnego, c) rodzaj uzyskiwanych kwalifikacji lub umiejętności zawodowych, d) sposób potwierdzenia nabytych kwalifikacji lub umiejętności zawodowych, e) opiekuna osoby objętej programem stażu. 23) Organizator stażu: a) zapoznaje bezrobotnego z programem stażu, b) zapoznaje bezrobotnego z jego obowiązkami oraz uprawnieniami, c) zapewnia bezrobotnemu profilaktyczną ochronę zdrowia w zakresie przewidzianym dla pracowników, d) zapewnia bezrobotnemu bezpieczne i higieniczne warunki odbywania stażu na zasadach przewidzianych dla pracowników, e) szkoli bezrobotnego na zasadach przewidzianych dla pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych oraz zapoznaje go z obowiązującym regulaminem pracy, f) przydziela bezrobotnemu, na zasadach przewidzianych dla pracowników, odzież i obuwie robocze, środki ochrony indywidualnej oraz niezbędne środki ochrony osobistej, g) zapewnia bezrobotnemu, na zasadach przewidzianych dla pracowników, bezpłatne posiłki i napoje profilaktyczne, h) niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 7 dni, informuje Urząd o przypadkach przerwania odbywania stażu, o każdym dniu nieusprawiedliwionej nieobecności bezrobotnego oraz o innych zdarzeniach istotnych dla realizacji programu, i) po zakończeniu stażu, wydaje bezrobotnemu opinię zawierającą informacje o zadaniach zrealizowanych przez bezrobotnego i umiejętnościach praktycznych pozyskanych w trakcie stażu, j) dostarcza do Powiatowego Urzędu Pracy w terminie 5 dni po zakończeniu każdego miesiąca stażu listę obecności podpisywaną przez bezrobotnego. 24) Powiatowy Urząd Pracy na wniosek organizatora lub z urzędu, po zasięgu opinii organizatora i wysłuchaniu bezrobotnego może pozbawić bezrobotnego możliwości kontynuowania stażu w przypadku: a) nieusprawiedliwionej nieobecności podczas więcej niż jednego dnia pracy, b) naruszenia podstawowych obowiązków określonych w regulaminie pracy, w szczególności stawienia się do odbywania stażu w stanie wskazującym na spożycie alkoholu, narkotyków lub środków psychotropowych lub spożywania w miejscu pracy alkoholu, narkotyków lub środków psychotropowych, c) usprawiedliwionej nieobecności uniemożliwiającej zrealizowanie programu stażu. 4
25) Urząd na wniosek bezrobotnego odbywającego staż lub z urzędu może rozwiązać z organizatorem umowę o odbycie stażu w przypadku niezrealizowania przez Organizatora programu stażu lub niedotrzymania warunków jego odbywania, po wysłuchaniu Organizatora stażu. 26) Bezrobotnemu odbywającemu staż przysługuje prawo do równego traktowania na zasadach przewidzianych w przepisach rozdziału II a w dziale pierwszym ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.) 27) Bezrobotny skierowany do odbycia stażu: a) przestrzega ustalonego przez organizatora rozkładu czasu pracy, b) sumiennie i starannie wykonuje zadania objęte programem stażu oraz stosuje się do poleceń organizatora i opiekuna, o ile nie są one sprzeczne z prawem, c) przestrzega przepisów i zasad obowiązujących pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy, w szczególności regulaminu pracy, tajemnicy służbowej, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych, d) sporządza sprawozdanie z przebiegu stażu zawierające informacje o wykonywanych zadaniach oraz uzyskanych kwalifikacjach lub umiejętnościach zawodowych. 28) Opiekun bezrobotnego odbywającego staż udziela bezrobotnemu wskazówek i pomocy w wypełnianiu powierzonych zadań oraz poświadcza własnym podpisem prawdziwość informacji zawartych w sprawozdaniu bezrobotnego. 29) Opiekun bezrobotnego odbywającego staż może jednocześnie sprawować opiekę nad nie więcej niż 3 osobami bezrobotnymi odbywającymi staż. 30) Bezrobotny, który uległ wypadkowi w trakcie odbywania stażu, w drodze do i z miejsca odbywania stażu, zawiadamia niezwłocznie lub po ustaniu przeszkód uniemożliwiających zawiadomienie o wypadku Organizatora, u którego odbywa staż. 31) Czas pracy bezrobotnego odbywającego staż nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, a bezrobotnego będącego osobą niepełnosprawną zaliczona do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności - 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Bezrobotny nie może odbywać stażu w niedzielę i święta, w porze nocnej, w systemie pracy zmianowej ani w godzinach nadliczbowych. 32) Bezrobotnemu odbywającemu staż przysługuje prawo do okresów odpoczynku na zasadach przewidzianych dla pracowników. 33) Bezrobotny w terminie 7 dni od dnia otrzymania opinii od organizatora, przedkłada w Powiatowym Urzędzie Pracy tę opinię wraz ze sprawozdaniem z przebiegu stażu. 5
34) Powiatowy Urząd Pracy po zapoznaniu się z treścią sprawozdania bezrobotnego o przebiegu stażu i opinii wystawia bezrobotnemu zaświadczenie o odbytym stażu a następnie zwraca bezrobotnemu opinię oraz sprawozdanie wraz z kopią programu stażu. Podstawa prawna: - Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.) - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 sierpnia 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków odbywania stażu przez bezrobotnych (Dz. U. Nr 142 poz. 1160) 6