INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE TECHNIK STERYLIZACJI MEDYCZNEJ KOD ZAWODU 321104 Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik sterylizacji medycznej powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) kwalifikowania sprzętu i wyrobów medycznych do procesów mycia, dezynfekcji i sterylizacji; 2) przeprowadzania mycia, dezynfekcji i sterylizacji przy użyciu odpowiednich metod i urządzeń; 3) przeprowadzania kontroli procesów dekontaminacji (proces polegający na usunięciu i dezaktywacji substancji szkodliwej -chemikaliów, materiałów radioaktywnych, czynników biologicznych-, która zagraża życiu lub zdrowiu ludzi poprzez kontakt bezpośredni lub używane sprzęty) 4) prowadzenia dokumentacji mycia, dezynfekcji i sterylizacji. PROFIL KOMPETENCYJNY ZAWODU TECHNIK STERYLIZACJI MEDYCZNEJ 1 Kompetencje zawodowe to odpowiednia wiedza, określone umiejętności oraz właściwa postawa. Poza określonym rodzajem wiedzy w danej dziedzinie i konkretnymi umiejętnościami zawodowymi trzeba również zachowywać się w sposób świadczący o zrozumieniu pełnionej roli zawodowej. Wszystkie te rzeczy pozwalają na wypełnianie obowiązków zawodowych na odpowiednim poziomie. Im kompetencje są większe a ich poziom wyższy tym dana osoba jest większym fachowcem a jej praca jest lepiej oceniana. Osoby które wykonują zawód technika sterylizacji medycznej, by sprawnie wywiązywać się z zadań zawodowych, poza formalnymi wymaganiami kwalifikacyjnymi powinny jeszcze charakteryzować się co najmniej czterema kompetencjami: 1. Sprawność motoryczna Wykonywanie złożonych ruchów dokładnie, szybko i w zmiennych warunkach, w celu realizacji zadań. Na sprawność motoryczną wpływają: zdolności kondycyjne (siła, szybkość, moc, wytrzymałość, gibkość) oraz koordynacyjne (dostosowanie ruchu, różnicowanie ruchu, zdolności: utrzymywania równowagi, szybkiej reakcji, orientacji, sprzężenia ruchów, rytmizacji). 2. Sumienność w dążeniu do rezultatów Wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie i z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymywanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. 3. Otwartość na innych Pozytywne nastawienie i traktowanie innych ludzi oraz okazywanie chęci ich zrozumienia. 4. Dbałość o rozwój i relacje 1 Profil pochodzi z podręcznika dla doradców zawodowych Narzędzie do badania kompetencji, Warszawa 2014 1
Dbałość o nawiązywanie kontaktów i utrzymywanie dobrych relacji oraz przekazywanie wiedzy i doświadczenia przez współprace w rozwiązywaniu problemów, z korzyścią dla wszystkich. Dostrzeganie współpracowników potrzebujących pomocy i zapewnienie im oczekiwanego wsparcia. ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY Technik sterylizacji medycznej (kod 321104) jest nowym zawodem wprowadzonym klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012 r. poz.7). Zawód technik sterylizacji medycznej jest też jednym z 2443. zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1145). Zawodu tego nie było w poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 lipca 2010 r. do 31 grudnia 2014 r. Występował za to (i nadal jest w klasyfikacji) zawód operator systemów sterylizacji artykułów sanitarnych, sprzętu i aparatów medycznych (kod 321101). Zawodu tego nie można było zdobyć w systemie szkolnictwa zawodowego. BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ W ZAWODZIE OPERATOR SYSTEMÓW STERYLIZACJI ARTYKUŁÓW SANITARNYCH, SPRZĘTU I APARATÓW MEDYCZNYCH W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W LATACH 2010-2015 2 Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani w okresie ogółem Bezrobotni według stanu na koniec okresu Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej ogółem Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec okresu 2015 4 2 4 1 2 0 2014 5 3 0 0 1 0 2013 2 2 0 0 0 0 2012 3 1 0 0 1 0 2011 5 3 0 0 1 0 Mniejsza liczba zgłoszonych miejsc pracy lub aktywizacji zawodowej od liczby nowo zarejestrowanych spowodowała, że w okresie 2011-2014 zawód ten sklasyfikowany został 2 Informacje te opracowano na podstawie załącznika nr 3 do Sprawozdania MPiPS-01 o rynku pracy Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności. Zgodnie z programem badań statystycznych statystyki publicznej załącznik ten jest przekazywany przez powiatowe urzędy pracy do wojewódzkich urzędów pracy do 10. dnia roboczego lipca z danymi za I półrocze danego roku oraz do 10. dnia roboczego stycznia z danymi za II półrocze roku poprzedniego. 2
jako nadwyżkowy 3, tzn. taki na który na rynku pracy istnieje mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. W urzędach pracy rejestrują się nieliczne osoby z tym zawodem. Od 2015 roku Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. W poprzedniej metodologii wskaźnikiem wykorzystywanym do wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych był wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu. W nowej, zmienionej metodologii wybór zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest dokonywany na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 4. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup, ponieważ żaden ze wskaźników nie osiągnął wymaganego w metodologii poziomu. Technik sterylizacji medycznej w 2015 r. został zakwalifikowany do grupy zawodów nieokreślonych. Natomiast operator systemów sterylizacji artykułów sanitarnych, sprzętu i aparatów medycznych został zakwalifikowany w 2015 r. do zawodów będących w nadwyżce. MOŻLIWOŚCI ZATRUDNIENIA W badaniu pracodawców 5 realizowanym przez Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu w latach 2010-2014 wynika, że zawód technik sterylizacji medycznej oraz operator systemów sterylizacji artykułów sanitarnych, sprzętu i aparatów medycznych nie pojawił się ani razu. W badaniu internetowych ofert pracy 6 realizowanym na zlecenie Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu obejmującym okres wrzesień-listopad 2014 oraz luty-kwiecień 2015 zawód ten również nie wystąpił. W badaniu przeprowadzonym w powiatach województwa kujawsko-pomorskiego pn. Barometr zawodów 7, które jest prognozą zapotrzebowania na pracowników w 3 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. W 2011 r. 77,9% wszystkich zawodów, którymi legitymowali się bezrobotni lub zgłoszono w nich wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zostały sklasyfikowane jako nadwyżkowe. Zawody deficytowe stanowiły 17,9% zawodów a zrównoważone 4,2%. Informacja przygotowana na podstawie opracowania: Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie kujawsko-pomorskim w 2012 r Publikacja przygotowywana w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raporty z lat wcześniejszych znajdują się na stronie internetowej WUP. 4 Wskaźnik dostępności ofert pracy: iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia: iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu. Wskaźnik płynności bezrobotnych: iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 5 Badanie 2000 pracodawców jest realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badania pracodawców znajduje się na stronie internetowej WUP oraz na stronie www.podlupa.wup.torun.pl 6 Badanie internetowych ofert pracy dla województwa kujawsko-pomorskiego to kolejne realizowane w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II badanie, które ma na celu poszerzenie informacji na temat regionalnego rynku pracy. Celem badania jest analiza ilościowa i jakościowa treści internetowych ofert pracy dla województwa kujawsko-pomorskiego zamieszczonych na 4. portalach ogólnopolskich: Pracuj.pl, Praca.Gratka.pl, GazetaPraca.pl, Regiopraca.pl. Badanie obejmowało okres wrzesień-listopad 2014 oraz luty-kwiecień 2015. Raport z badania dostępny jest na stronie internetowej WUP w Toruniu www.podlupa.wup.torun.pl 7 Barometr zawodów jest prognozą zapotrzebowania na pracowników w 2016 r. Badanie zostało przeprowadzone na przełomie III i IV kwartału 2015 r. W przypadku wystąpienia nieprzewidzianych zdarzeń, sytuacja w niektórych zawodach 3
poszczególnych zawodach w 2016 r., zawód technik sterylizacji medycznej nie został wybrany do zawodów poddawanych analizie. ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ 8 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego określa, że zawód ten od 1 września 2012 r. można zdobyć wyłącznie w Policealnej Szkole Zawodowej dla Dorosłych o cyklu kształcenia trwającym 1 rok. Zawodu tego do września 2012 r. nie można było zdobyć w systemie szkolnictwa zawodowego. Dla zawodu technik sterylizacji medycznej wyodrębniono jedną kwalifikację wykonywanie dezynfekcji i sterylizacji medycznej. Jednak nie ma możliwości zdobycia tego zawodu na kursach kwalifikacyjnych. SZKOŁY W REGIONIE Według danych pochodzących Systemu Informacji Oświatowej, na dzień 30.09.2015 r. zawód technik sterylizacji medycznej w województwie kujawsko-pomorskim można zdobyć w 5. szkołach policealnych. W Bydgoszczy można go zdobyć w Policealnej Szkole Sterylizacji Medycznej, która uruchomiła ten kierunek we wrześniu 2012 r. Jest to szkoła niepubliczna o uprawnieniach szkoły publicznej. W Bydgoszczy kształcenie w tym zawodzie oferuje również Szkoła Medyczna dla Dorosłych TEB Edukacja. Kierunek prowadzi również Medyczna Szkoła Policealna nr 9 w Grudziądzu, Szkoła Policealna Medyczno-Społeczna dla dorosłych w Inowrocławiu oraz Policealne Medyczne Studium Zawodowe FAMA w Toruniu. Szkoły w Grudziądzu i Inowrocławiu są szkołami publicznymi. Pozostałe maja uprawnienie szkół publicznych. Poniższa tabela przedstawia informację o liczbie absolwentów i uczniów kształcących się w zawodzie technik sterylizacji medycznej w województwie kujawsko-pomorskim. Liczba osób Rok szkolny Uczniowie kontynuujący naukę w zawodzie Absolwenci osoby kończące naukę w zawodzie 2011/2012 0 0 (na dzień 30.09.2011 r.) 2012/2013 12 0 (na dzień 30.09.2012 r.) może ulec zmianie. Lista zawodów poddawanych analizie została ograniczona do 177. Barometr uwzględnia kwalifikacje pracowników i rzeczywiste przygotowanie do wykonywania zawodu. Raport z badania dostępny jest pod adresem: http://wup.torun.pl/urzad/publikacje/publikacje-dotyczace-rynku-pracy/ 8 Źródło informacji: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, serwis internetowy Ministerstwa Edukacji Narodowej www.men.gov.pl oraz System Informacji Oświatowej www.cie.men.gov.pl 4
2013/2014 167 12 (na dzień 30.09.2013 r.) 2014/2015 128 83 (na dzień 30.09.2014 r.) 2015/2016 91 61 (na dzień 30.09.2015 r.) Opracowanie własne na podstawie Systemu Informacji Oświatowej Wykaz szkół i placówek prowadzących kształcenie w zawodzie technik sterylizacji medycznej dostępny jest na stronie internetowej Centrum Informatycznego Edukacji pod adresem: http://sio.men.gov.pl/index.php/rspo KURSY Informacje o kursach prowadzonych przez instytucje szkoleniowe między innymi z dziedziny sterylizacji medycznej dostępne są w Elektronicznym Rejestrze Instytucji Szkoleniowych na stronie internetowej: http://ris.praca.gov.pl PRZYDATNE ADRESY http://www.sterylizacja.org.pl/ - strona internetowa Polskiego Stowarzyszenia Rozwoju Sterylizacji i Dezynfekcji Medycznej ( stowarzyszenie to jest inicjatorem wpisania zawodu technik sterylizacji medycznej do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego). Opracowanie: Lilla Załęska doradca zawodowy Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu, Wydział Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej Akceptował: Janusz Bokser data ostatniej aktualizacji: czerwiec 2016 r. 5