Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Gminy Mrągowo za 2014 Mrągowo, kwiecień 2015
I. Wstęp. Przystępując do Unii Europejskiej Polska zobowiązała się do zrealizowania działań zmierzających do uporządkowania gospodarki odpadami, w szczególności do ograniczenia ilości odpadów komunalnych deponowanych na składowiskach oraz zmniejszenia w kolejnych latach udziału w nich odpadów ulegających biodegradacji. Zgodnie z Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Warmińsko-mazurskiego na lata 2011-2016 przyjęto działania wspomagające prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwienia odpadów. Głównym celem wprowadzonych zmian do obecnie funkcjonującego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w województwie warmińsko-mazurskim było między innymi: dostosowanie systemu gospodarowania odpadami do wymagań UE i unikniecie kar wynikających z niedostosowania gospodarki odpadami do wymagań unijnych, wdrożenie systemu gospodarki odpadami komunalnymi wprowadzonego przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, obejmującego między przejęcie przez gminy obowiązków w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wprowadzenie do systemu regionalnych instalacji przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK). Gminy zapewniają budowę, utrzymanie i eksploatację własnych lub wspólnych z innymi gminami regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych prowadzenie selektywnego zbierania odpadów komunalnych, zmniejszenie ilości odpadów komunalnych zbieranych jako zmieszane, składowanych na składowiskach odpadów, zwiększenie ilości odpadów ulegających biodegradacji poddanych odzyskowi zakończenie budowy regionalnych zakładów zagospodarowania odpadów komunalnych, zmniejszenie liczby składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których składowane są odpady komunalne poprzez zamykanie składowisk niespełniających wymagań, rozwój wytwarzania paliwa alternatywnego z odpadów komunalnych, wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców, 2
Cel sporządzenia analizy Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 10 ustawy z dnia 13 września 1996 o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (j.t. Dz.U. z 2013, poz. 1399 ze zm.) gminy zobligowane zostały do wykonywania corocznej analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi na swoim terenie. Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Gminy Mrągowo ma na celu weryfikację możliwości technicznych i organizacyjnych Gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi, w tym: a) Możliwości przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania, b) Potrzeb inwestycyjnych związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi, c) Kosztów poniesionych w związku z odbieraniem, odzyskiem, recyklingiem i unieszkodliwianiem odpadów komunalnych, d) Liczby mieszkańców, e) Liczby właścicieli nieruchomości, którzy nie są obowiązani do ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na rzecz gminy i nie zawarli umowy na odbieranie odpadów komunalnych z przedsiębiorcą wpisanym do rejestru działalności regulowanej, w imieniu których gmina powinna przejąć ich obowiązki na mocy decyzji administracyjnej, f) Ilości odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie gminy, g) Ilości zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania, odbieranych z terenu miasta. II. Zagadnienia ogólne. Istniejący system zbierania odpadów na ternie gminy Mrągowo w 2014 roku. Gmina Mrągowo należy do powiatu mrągowskiego, stanowiąc jego jedną z większych gmin. Jej obszar zajmuje powierzchnię 294,87 km 2 i położony jest w obrębie Pojezierza Mrągowskiego. Na terenie Gminy Mrągowo znajduje się 64 miejscowości wiejskich, podzielonych na 31 sołectw. Według stanu z dnia 31 grudnia 2014 obszar gminy Mrągowo zamieszkiwany był przez 7 975 mieszkańców. 3
Od dnia 01.04.2013 na terenie Gminy Mrągowo obowiązuje nowy system gospodarowania odpadami. Wobec powyższego wszyscy właściciele nieruchomości zamieszkałych, z tym dniem zostali objęci nowym systemem zagospodarowania odpadami komunalnymi. Każdy właściciel nieruchomości został zobligowany do złożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami. Właściciele nieruchomości niezamieszkałych, sezonowych, instytucje, firmy prowadziły gospodarowanie odpadami komunalnymi według już wcześniej obowiązujących zasadach, tj. poprzez zawarcie umowy cywilno-prawnej z przedsiębiorcą wpisanym do rejestru działalności regulowanej na terenie Gminy Mrągowo. Podstawy nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi w Gminie Mrągowo zostały opracowane i uchwalone przez Radę Gminy w latach 2012-2014. Wykaz podjętych uchwał Rady Gminy Mrągowo opisujących nowy system gospodarki odpadami obowiązujący od 01.04.2013 przedstawia się następująco: Uchwała NR XXI/213/12 Rady Gminy Mrągowo z dnia 23 listopada 2012 w sprawie ustalenia szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na terenie Gminy Mrągowo i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi; Uchwała Nr XXI/215/12 Rady Gminy Mrągowo z dnia 23 listopada 2012 w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalania stawki takiej opłaty; Uchwała Nr XXI/216/12 Rady Gminy Mrągowo z dnia 23 listopada 2012 w sprawie terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi; Uchwała Nr XXI/217/12 Rady Gminy Mrągowo z dnia 23 listopada 2012 w sprawie wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości położonych na terenie Gminy Mrągowo ; Uchwała Nr XXI/214/12 Rady Gminy Mrągowo z dnia 23 listopada w sprawie górnych stawek opłat, ponoszonych przez właścicieli nieruchomości, którzy pozbywają się z terenu nieruchomości nieczystości ciekłych oraz właścicieli nieruchomości, którzy są zobowiązani zawrzeć umowę na odbieranie odpadów komunalnych ; 4
Uchwała NR XXIII/240/13 Rady Gminy Mrągowo z dnia 11 stycznia 2013 w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Mrągowo; Uchwały zostały częściowo zweryfikowane w październiku 2013 n/w uchwałami: Uchwała NR XXX/315/13 Rady Gminy Mrągowo z dnia 29 października 2013 r zmieniająca Uchwałę NR XXIII/240/13 Rady Gminy Mrągowo z dnia 11 stycznia 2013 w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Mrągowo; Uchwała NR XXX/316/13 Rady Gminy Mrągowo z dnia 29 października 2013 zmieniająca Uchwałę NR XXI/213/12 Rady Gminy Mrągowo z dnia 23 listopada 2012 w sprawie ustalenia szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na terenie Gminy Mrągowo i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi; Ponadto we wrześniu 2014 roku podjęto n/w uchwały: Uchwała NR XL/396/14 Rady Gminy Mrągowo z dnia 30 września 2014 w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Mrągowo ( uchylająca wcześniej podjęte uchwały); Uchwała Nr XL/397/14 Rady Gminy Mrągowo z dnia 30 września 2014 w sprawie ustalenia szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na terenie Gminy Mrągowo i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi ( uchylająca ww. wcześniej podjęte chwały) Sposoby postępowania z odpadami komunalnymi w Gminie Mrągowo: 1. Odpady komunalne z terenu Gminy Mrągowo w 2014 roku odbierane były jako odpady zmieszane oraz jako odpady selektywnie zebrane. Odpady zmieszane były przekazywane wyłącznie do zastępczej instalacji przetwarzania odpadów komunalnych. 5
Zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Mrągowo właściciele nieruchomości zobowiązani byli do selektywnego zbierania powstałych na nieruchomości następujących frakcji odpadów tj.: Szkła, Papier, Metale, Tworzywa sztuczne oraz opakowania wielomateriałowe, Zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, Mebli i innych odpadów wielkogabarytowych, Komunalne odpady ulegające biodegradacji, w tym odpady zielone, Popioły paleniskowe, Odpady budowlane i rozbiórkowe z remontów budynku lub lokalu mieszkalnego, na wykoanie których nie jest wymagane uzyskanie pozwolenie na budowę, Odpadów niebezpiecznych wysegregowanych z odpadów komunalnych, w tym przeterminowanych leków i chemikaliów, zużytych baterii i akumulatorów a także zużytych opon. W Gminie Mrągowo na terenie zabudowy jednorodzinnej i wielorodzinnej obowiązywał system mieszany (workowo pojemnikowy) zbiórki odpadów komunalnych. Zmieszane odpady komunalne gromadzone były w pojemnikach 120 l, 240 l i 1100 l. Urządzenia do gromadzenia odpadów zmieszanych: pojemniki, kontenery zapewniał właściciel/ zarządca nieruchomości. Selektywna zbiórka odpadów komunalnych odbywała się w systemie workowym i pojemnikowym. Worki, pojemniki do selektywnej zbiórki zapewniał i dostarczał Wykonawca w zależności od potrzeb mieszkańców ( żółty do gromadzenia odpadów z tworzyw sztucznych, opakowań z tworzyw sztucznych, niebieski do gromadzenia odpadów z papieru i tektury, zielony do gromadzenia odpadów ze szkła, opakowań ze szkła, brązowy do gromadzenia odpadów biodegradowalnych, w szczególności odpadów zielonych i popiołów paleniskowych) 6
W trybie przetargowym w okresie od 01.01.2014 do 31.12.2014 obowiązek odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych od mieszkańców gminy realizował Zakład Usług Komunalnych Z.L. Lubowidzki z siedzibą w Mrągowie, przy ul. Młodkowskiego 2A. Firma świadczy usługi odbioru i zagospodarowania odpadów także w 2015 roku ( umowa w sprawie zamówienia publicznego zawarta w dniu 12.11.2014 ) Ponadto z terenu Gminy Mrągowo z nieruchomości niezamieszkałych ( nie objętych gminnym systemem gospodarki odpadami) odpady były i są odbierane także przez Zakład Usług Komunalnych Z.L. Lubowidzki oraz przez Remondis Mrągowo Sp. z o.o. z siedzibą w Mrągowie, ul. Lubelska 5, 11-700 Mrągowo. 2. Nowy przyjęty przez gminę system gospodarki odpadami komunalnymi wiązał się z wprowadzeniem opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od liczy osób zamieszkujących na terenie nieruchomości. Uchwalone przez Radę Gminy Mrągowo Uchwałą Nr XXI/215/12 z dnia 23 listopada 2012, opłaty za gospodarowanie odpadami nie uległy zmianie i wynoszą: a) jeżeli odpady są zbierane i odbierane w sposób selektywny: 9,00 zł miesięcznie od osoby b) jeżeli odpady nie są zbierane i odbierane w sposób selektywny: 13,000 zł miesięcznie od osoby. 3. Zgodnie z zawartą umową Zakład Usług Komunalnych Z.L. Lubowidzki zorganizował i uruchomił na terenie Gminy Miasta Mrągowo Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. PSZOK dla mieszkańców Gminy zlokalizowany jest w Mrągowie przy ul. Długiej 19. Czynny jest codziennie za wyjątkiem świąt i dni wolnych od pracy: od poniedziałku do piątku w godzinach 8 00 do 16 00 w soboty w godzinach 8 00 do 13 00 Do PSZOK-u przyjmowane są nieodpłatnie odpady zbierane selektywnie pochodzące od mieszkańców Gminy Mrągowo po okazaniu dokumentu potwierdzającego miejsce zamieszkania (np. dowód osobisty, potwierdzenie dokonywania opłat za odpady itp.). W punkcie selektywnego zbierania odpadów komunalnych odbierane były następujące frakcje odpadów: papier, tworzywa sztuczne, szkło, odpady komunalne ulegające biodegradacji, odpady niebezpieczne wydzielone ze strumienia odpadów komunalnych (przeterminowane leki, chemikalia, farby, zużyte baterie i akumulatory ), zużyte opony, odpady budowlane i rozbiórkowe, popiół paleniskowy, odpady wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Przeterminowane leki można było wrzucać do pojemników znajdujących się w aptekach w Mrągowie. Pojemniki na zużyte baterie znajdują się również w obiektach użyteczności 7
publicznej tj. Urząd Gminy Mrągowo i placówkach oświatowych na terenie gminy tj.: Zespół Szkół w Marcinkowie, Zespół Szkół w Szestnie, Szkoła Podstawowa w Kosewie, Szkoła Podstawowa w Bożem. Odpady zielone, przez, które rozumie się odpady komunalne stanowiące części roślin pochodzących z pielęgnacji terenów zielonych, ogrodów, własnych posesji mieszkańcy najczęściej kompostowali w przydomowych kompostownikach, a uzyskany kompost wykorzystywali na własne potrzeby lub bezpłatnie mogli dostarczać do PSZOK w Mrągowie. III. Ocena możliwości technicznych i organizacyjnych Gminy w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi 1. Możliwość przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania. Jak wiadomo podstawą tworzenia i funkcjonowania systemu gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce była jego regionalizacja. Według tej zasady w województwie warmińsko-mazurskim wyodrębnionych zostało 5 regionów gospodarki odpadami komunalnymi, na terenie których wskazano regionalne instalacje przetwarzania odpadów komunalnych oraz instalacje służące do zastępczej obsługi regionów. Gmina Mrągowo należy do Regionu Centralnego gospodarki odpadami komunalnymi w województwie warmińsko-mazurskim. Na terenie Gminy Mrągowo nie ma możliwości przetwarzania odpadów komunalnych. W województwie warmińsko-mazurskim w Regionie Centralnym gospodarki odpadami komunalnymi, nie funkcjonuje regionalna instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych. Wszystkie odpady z tego powodu przekazywane były do instalacji zastępczej obsługi region. Zgodnie z uchwała Nr XXIX/574/13 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 27 sierpnia 2013 zmieniająca uchwałę nr XVIII/334/12 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 19 czerwca 2012 w sprawie wykonania Planu gospodarki odpadami dla województwa warmińsko-mazurskiego na lata 2011-2016 są to: REGION CENTRALNY Instalacje regionalne do przetwarzania odpadów komunalnych w Regionie Właściciel /Zarządzający Instalacja regionalna Lokalizacja instalacji Zakład Gospodarki Odpadami Składowisko odpadów, kwatera III Wysieka 8
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Bartoszycach Instalacje do zastępczej obsługi Regionu Właściciel /Zarządzający Instalacja Lokalizacja instalacji Do momentu wybudowania pozostałych instalacji regionalnych Olsztyński Zakład Komunalny Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Olsztynie Sortownia zmieszanych odpadów komunalnych Olsztyn Marta Prychodko (firma przedsiębiorcy : Marta Prychodko Sortownia zmieszanych odpadów komunalnych Skup-Sprzedaż Hurtow Świętajno Opakowań Wtórnych "DBAJ") Zakład Gospodarki Odpadami Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Sortownia zmieszanych odpadów komunalnych Wysieka Bartoszycach Zakład Gospodarki Odpadami Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Kompostownia odpadów ulegających biodegradacji Wysieka Bartoszycach Miejska Energetyka Cieplna Spółka z ograniczoną Składowisko odpadów Polska Wieś odpowiedzialnością" w Mrągowie Gmina Ruciane-Nida (Zarządzający: Zakład Usług Komunalnych w Rucianem- Nidzie) Składowisko odpadów Wólka Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami Eko-MAZURY" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Siedliskach Instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów Składowisko odpadów, kwatera II Siedliska Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych RUDNO Instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania Spółka z ograniczoną odpadów odpowiedzialnością" w Rudnie Składowisko odpadów, kwatera II Międzygminny Zakład Kompleksowego Przerobu Odpadów Komunalnych Sękity Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością" w Bisztynku-Kolonii Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej KOMUNALNIK" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Kętrzynie AMEST Kętrzyn" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Mażanach Zakład Usług Komunalnych Uskom" Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Mławie Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych RUDNO Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością" w Rudnie Instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych Instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych Składowisko odpadów, kwatera II Instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych Na wypadek awarii instalacji regionalnej Składowisko odpadów, kwatera II Rudno Sękity Kętrzyn/Pudwągi Mażany Różanki Rudno 9
Niesegregowane zmieszane odpady komunalne o kodzie 20 03 01 w 2014 roku trafiły do następujących instalacji: a) Składowisko odpadów w Polskiej Wsi, którego właścicielem jest Miejska Energetyka Cieplna Sp. z o.o. w Mrągowie 287,56 Mg b) Instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów w Kętrzynie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Komunalnik Sp z o.o. w Kętrzynie 1202,66 Mg ( z czego odpady o kodzie 19 12 12-532,06 Mg trafiły na składowisko odpadów AMEST Kętrzyn Sp. z o.o. w Mażanach) c) Instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów w Różankach Zakład Usług Komunalnych Uskom Sp. z o.o. w Mławie - 98,34 Mg ( z czego odpady o kodzie 19 12 12-11,07 Mg trafiły na składowisko odpadów) W 2014 roku z terenu gminy zebrano 1,78 Mg odpadów ulegających biodegradacji o kodzie 20 02 01, które przekazano na kompostownie w Pudwągach, instalacja Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej Komunalnik w Kętrzynie. Ponadto wszystkie odpady zielone zagospodarowywane były samodzielnie przez właścicieli nieruchomości w przydomowych kompostowniach. Gmina stale dążyła do zmniejszenia ilości odpadów zmieszanych, a tym samym do wzrostu ilości odpadów pozyskiwanych z selektywnej zbiórki. W celu zapobiegania powstawaniu odpadów komunalnych na terenie Gminy w 2014 roku zorganizowana była kampania informacyjna propagująca selektywne zbieranie odpadów. W ramach realizacji zadania wydrukowano 2000 szt. ulotek przypominających o prawidłowej segregacji odpadów. Ulotki trafiły do mieszkańców naszej gminy, zostały rozwieszane w miejscach publicznych, wiejskich tablicach informacyjnych. Realizacja zadania miała na celu podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców gminy Mrągowo w zakresie segregowania odpadów komunalnych. 2. Potrzeby inwestycyjne związane z gospodarowaniem odpadami komunalnymi. W 2014 na terenie Gminy nie realizowano żadnych zadań inwestycyjnych związanych z gospodarowaniem odpadami komunalnymi. Wybudowanie i uruchomienie Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych tak jak i w 2013 roku zostało 10
scedowane na firmę wyłonioną w drodze przetargu nieograniczonego o udzielenie zamówienia publicznego na zadanie: Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych na terenie Gminy Mrągowo Jednakże główną inwestycją w naszym województwie była i jest budowa w Olsztynie zakładu przetwarzania odpadów, w którym będą odzyskiwane surowce wtórne, a z pozostałych odpadów ma być wytwarzane paliwo alternatywne. Przedsięwzięcie jest elementem projektu System zagospodarowania odpadów komunalnych w Olsztynie. Budowa Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013. Zasadniczym celem planowanej inwestycji było rozwiązanie problemu gospodarki odpadami na terenie 37 gmin środkowej części województwa warmińsko-mazurskiego. Realizacja projektu gwarantując osiągnięcie polskich i europejskich standardów przyczyni się do poprawy stanu środowiska w obrębie jego oddziaływania. Budowa specjalistycznego zakładu odzysku i unieszkodliwiania odpadów przyczyni się do redukcji odpadów deponowanych na składowiskach w tym redukcji odpadów ulegających biodegradacji. Realizacja inwestycji przyczyni się do wzrostu poziomu odzysku odpadów także poprzez rozbudowany program selektywnej zbiórki i edukacji ekologicznej. Ponieważ w projekcie gospodarki odpadami uczestniczą gminy znacznie oddalone do Olsztyna zdecydowano o zbudowaniu w terenie tzw. stacji przeładunkowych. Do nich będą trafiały odpady z okolicznych gmin i będą tu prasowane tak, by mniejsze gabarytowo i łatwiejsze w transporcie trafiały do miejsca ich przetwarzania w Olsztynie. Taka stacja powstanie między innymi w Polskiej Wsi, miejscowości naszej gminy. W ramach tzw. projektu śmieciowego rekultywowanych jest także 8 składowisk odpadów. Gmina Mrągowo w ramach realizowanego projektu pn. System zagospodarowania odpadów komunalnych w Olsztynie. Budowa Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów posiada udziały w spółce prawa handlowego Zakład Gospodarki odpadami Komunalnymi w Olsztynie w ilości 167 udziałów po 500,00 zł każdy udział o łącznej wartości 83 500,00 zł. 3. Liczba mieszkańców. a) liczba mieszkańców zameldowanych na dzień 31.12.2014 7 975 osób, b) systemem objęto na dzień 31.12.2014 : 6 160 osób, zebrano 2 208 deklaracji, w tym: ilość zadeklarowanych gospodarstw domowych segregujących odpady 1 393 (co stanowi 66,21% wszystkich gospodarstw zamieszkałych, objętych 11
systemem), w których zamieszkuje 4 422 osoby ( co stanowi 71,79% wszystkich osób zamieszkujących, zadeklarowanych) ilość zadeklarowanych gospodarstw domowych, w których odpady nie są segregowane 711 (co stanowi 33,79% wszystkich gospodarstw zamieszkałych, objętych systemem), w których zamieszkuje 1738 osoby ( co stanowi 28,21 % wszystkich osób zamieszkujących, zadeklarowanych) ilość gospodarstw domowych, dla których została złożona deklaracja 0, na dowód, że nieruchomość nie jest zamieszkiwana przez mieszkańców 104 Różnica w liczbie mieszkańców zameldowanych a wykazanych w złożonych deklaracjach wynika m.in. z faktu podejmowania nauki poza miejscem stałego meldunku przez wielu uczniów i studentów. Analogiczna sytuacja występuje wśród osób czynnych zawodowo, którzy ze względu na wykonywaną pracę przebywają poza terenem gminy. Na bieżąco prowadzone są działania mające na celu weryfikację danych zawartych w deklaracjach i sprawdzenie ich ze stanem faktycznym. 4. Liczba właścicieli nieruchomości, którzy nie zawarli umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1. W 2014 właściciele nieruchomości niezamieszkałych lub przebywający na swoich posesjach jedynie sezonowo, którzy nie są obowiązani do ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na rzecz gminy, byli informowani o konieczności zawarcia indywidualnej umowy na korzystanie z usług wykonywanych przez przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne, wpisanego do rejestru działalności regulowanej. Poza systemem były zakłady przemysłowe i firmy, które miały podpisane umowy cywilnoprawne na odbiór odpadów komunalnych z przedsiębiorcami wpisanymi do rejestru działalności regulowanej. Gmina posiada wykazy właścicieli nieruchomości, którzy zawierali stosowne umowy cywilno-prawne na świadczenie usług komunalnych z przedsiębiorcą wpisanym do rejestru działalności regulowanej. Wykazy te są dostarczane do Gminy przez podmioty odbierające odpady komunalne wraz z obowiązkiem sporządzenia kwartalnych sprawozdań Ponadto gmina nie posiada informacji o takich właścicielach nieruchomości niezamieszkałych, którzy nie zawarli stosownych umów na odbiór odpadów komunalnych z 12
jedną z firm wpisanych do rejestru działalności regulowanej. W świetle powyższego nie wystąpiła potrzeba podjęcia przez gminę działań na rzecz zorganizowania odbioru odpadów komunalnych za właściciela nieruchomości w drodze decyzji administracyjnej. 5. Ilość odpadów komunalnych wytworzonych na terenie Gminy Mrągowo w 2014 roku Tab. 1 Masa odpadów komunalnych wytworzonych i odebranych w 2014 roku z terenu Gminy Mrągowo Kod odebranych odpadów komunalnych 20 03 01 Rodzaj odebranych odpadów komunalnych Niesegregowane zmieszane odpady komunalne Masa odebranych odpadów komunalnych [Mg] Sposób zagospodarowania odebranych odpadów komunalnych 287,56 D5 20 03 01 Niesegregowane zmieszane odpady komunalne 1301,00 R12 20 03 06 Odpady ze studzienek kanalizacyjnych 1,86 D5 20 03 07 Odpady wielkogabarytowe 6,31 D5 20 03 07 Odpady wielkogabarytowe 16,15 R13 20 01 23* Urządzenia zawierające freony 0,279 R5 20 01 32 Leki inne niż wymienione w 20 01 31 0,018 R1 20 01 35 20 01 36 Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21 i 20 01 23 zawierające niebezpieczne składniki Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21 i 20 01 23, 20 01 35 2,408 R5 0,616 R5 20 02 01 Odpady ulegające biodegradacji 1,78 Kompostowanie 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury 69,68 Recykling materiałowy 15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych 35,35 R3 15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych 3,03 R13 15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych 7,56 R12 15 01 04 Opakowania z metali 0,387 R3 15 01 07 Opakowania ze szkła 96,58 R3/R5 16 01 03 Zużyte opony 0,89 R1 17 01 01 Odpady z betony oraz gruz betonowy z rozbiórki i remontów 117,85 R12 17 04 05 Żelazo i stal 4,89 R4 13
Legenda: Procesy odzysku i procesy unieszkodliwiania R1 Wykorzystanie głównie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii ( * ) R3 Recykling lub odzysk substancji organicznych, które nie są stosowane jako rozpuszczalniki (w tym kompostowanie i inne biologiczne procesy przekształcania) ( ** ) R4 Recykling lub odzysk metali i związków metali R5 Recykling lub odzysk innych materiałów nieorganicznych ( *** ) R12 Wymiana odpadów w celu poddania ich któremukolwiek z procesów wymienionych w pozycji R1-R11 R13 Magazynowanie odpadów poprzedzające którykolwiek z procesów wymienionych w pozycji R1-R12 (z wyjątkiem wstępnego magazynowania u wytwórcy odpadów) D5 Składowanie na składowiskach w sposób celowo zaprojektowany (np. umieszczanie w uszczelnionych oddzielnych komorach, przykrytych i izolowanych od siebie wzajemnie i od środowiska itd.) Niesegregowane zmieszane odpady komunalne o kodzie 20 03 01 w ilości 1202,66 Mg przekazano do PGK Komunalnik Sp. z o.o. ul. Plac Słowiański 2, 11-400 Kętrzyn i otrzymano: I. frakcje podsitowa 624,67 Mg - odpad o kodzie 19 12 12 biodegradowalny odzysk na własnej kompostowni PGK Komunalnik w Pudwągach II. balast 532,06 Mg pozostałość po składowaniu - składowisko odpadów III. surowce wtórne - 45,93 Mg przygotowanie do odzysku następująco: 1. 15 01 01 (opakowania z papieru i tektury) 8,91 Mg 2. 15 01 02 ( opakowania z tworzyw sztucznych) 13,85 Mg 3. 15 01 04 (opakowania z metalu) - 7,76 Mg 4. 15 01 05 (opakowania wielomateriałowe) 4,13 Mg 5. 15 01 07 (opakowania ze szkła) 11,28 Mg Niesegregowane zmieszane odpady komunalne o kodzie 20 03 01 w ilości 98,34 Mg przekazano do ZUK Uskom Sp. z o.o., ul. Płocka 102, 06-500 Mława, Zakład Odzysku Odpadów Komunalnych w Różanka i otrzymano : I. kod: 191212>80mm (pozostałości z przesiewania) 11,07 Mg został przekazany do unieszkodliwiania na składowisku II. kod: 191210 (paliwo alternatywne)- 27,98 Mg, III. kod 190599 (pozostałości z przesiewania)- 24,14 Mg IV. kod: 191202 (metale żelazne) 0,83 Mg, V. ubytek masy oraz wytworzone paliwo alternatywne magazyn. na terenie zakładu 34,32 Mg 14
Ponadto do Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych w 2014 roku mieszkańcy Gminy Mrągowo dostarczyli następujące odpady komunalne: Tab.2Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów ul. Długa 19 11-700 Mrągowo 17 01 01 20 01 36 20 03 07 13 02 25 Odpady z betony oraz gruz betonowy z rozbiórki i remontów Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż wymienione w 20 01 21, 20 01 23 i 20 01 35 Odpady wielkogabarytowe Mineralne oleje silnikowe przekładniowe i smarowe nie zawierające związków chlorowcoorganicznych 2,38 0,595 2,77 0,167 6. Wskaźniki odzysku i recyklingu odpadów komunalnych przewidziane do osiągnięcia w 2014 roku i latach następujących: Ograniczenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2012 w sprawie poziomów ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania oraz sposobu obliczenia poziomu masy tych odpadów (DZ.U. z 2012, poz. 676), określa poziomy ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 roku. Poziom, który gminy musiały osiągnąć w 2014 roku, jak wynika z niżej przedstawionej tabeli wynosi 50,00% Poziomy w latach 2012-2020 Rok 2012 16 lipca 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 16 lipca 2020 Dopuszczalny poziom masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 [%] 75 50 50 50 45 45 40 40 35 Wykorzystując wzór do ustalenia poziomu ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania, wskazany w ww. Rozporządzeniu, przyjmuje się, że ilość odpadów ulegających biodegradacji na jednego mieszkańca wsi w 1995 wynosiła 47 kg (dla miasta 155 kg). W porównaniu do masy obecnie wytwarzanych odpadów komunalnych przez jednego mieszkańca na terenie naszego 15
województwa czyli 286 kg, jest to ilość stosunkowo niewielka. Opierając się na założeniach wzoru, dla Gminy Mrągowo została ustalona ilość odpadów ulegających biodegradacji w 1995 Wartość ta wynosi 360,63 Mg. Idąc dalej, możemy ustalić dopuszczalną masę odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazanych do składowania w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 Dla Gminy Mrągowo masa tych odpadów wynosi 180,62 Mg (360,63 *50%). Przyjmując te wskaźniki i biorąc pod uwagę przede wszystkim ilość zmieszanych odpadów komunalnych, która trafiła z naszej instalacji zastępczej (PGK Komunalnik w Kętrzynie) na składowisko odpadów, Gmina Mrągowo w roku 2014 wypracowała wskaźnik ograniczenia na poziomie 116,59 %. Jeżeli osiągnięty w roku rozliczeniowym poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania jest równy bądź mniejszy niż poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania wynikający ze wskazanej tabeli, to poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania w roku rozliczeniowym został osiągnięty. Jak widać Gminie wiejskiej Mrągowo nie udało się osiągnąć wskaźnika ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji na wymaganym poziomie. Przyczyną tego są mogą być wcześniej przyjęte założenia i wytyczne dla sposobu wyliczenia wskaźnika, sposób przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych przez instalację, do której odpady trafiały, a także w dalszym ciągu zbyt duża ilość odpadów komunalnych, wytwarzanych przez mieszkańców naszej gminy Reasumując, w celu osiągnięcia wymaganego poziomu ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania i spełnienia rosnących wymagań w zakresie redukcji odpadów komunalnych ulegających biodegradacji, kierowanych do składowania należy z jednej strony stale prowadzić selektywną zbiórkę odpadów u źródła, w tym odpadów zielonych i kierować je do instalacji odzysku i regionalnych instalacji przetwarzania odpadów lub zagospodarowywać je we własnym zakresie, np. w przydomowych kompostowniach. Z drugiej strony pozostały strumień odpadów komunalnych należy kierować tylko i wyłącznie, w naszym przypadku do zastępczej instalacji mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów, celem ich przetworzenia w kompostowniach, przesortowania, i odzyskania surowców wtórnych, przekazywanych na instalacje odzysku. 16
Poziomy recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych. Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 maja 2012 w sprawie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych ( DZ.U. z 2012, poz. 645), poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia papieru, tworzyw sztucznych i szkła, dla 2014 roku wynosi 14%. Osiągnięty przez Gminę Mrągowo w 2014 roku poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia ww. frakcji odpadów komunalnych wyniósł 48,98% (poziom osiągnięty) Poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia [%] 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Papier, metal, tworzywa sztuczne, szkło 1) 10 12 14 16 18 20 30 40 50 1) Poziomy są liczone łącznie dla wszystkich podanych frakcji odpadów komunalnych. Natomiast w stosunku do odpadów innych niż niebezpieczne odpady budowlane i rozbiórkowe wymagany poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami dla 2014 roku został określony na poziomie 38% Poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami [%] 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Inne niż niebezpieczne odpady budowlane i rozbiórkowe 30 36 38 40 42 45 50 60 70 Osiągnięty przez Gminę Mrągowo poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych w 2014 roku wyniósł 100 % (poziom osiągnięty). 17
IV. Opłaty z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi w okresie od 01.01.2014 roku do 31.12.2014 roku Wpływy z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi Zaległości na dzień 31.12.2014 Nadpłaty na dzień 31.12.2014 Należności z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi: 703 933,18 zł 129 568,12 zł 3 033,89 zł 831 894,68 zł V. Koszty obsługi systemu w okresie od 01.04.2014 do 31.12.2014 1. Koszty łącznie: 738 736,10 zł 2. Odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych 659 062,00 zł 3. Koszty administracyjne: 79 674,10 zł w tym: wynagrodzenie pracowników ( 1,50 etatu) 66 590,98 zł szkolenia pracowników 1 170,00 zł programy komputerowe, opieka autorska 1 653,12 zł przesyłki pocztowe 2 500,00 zł koszty eksploatacyjne ( materiały biurowe, telefony, inne ) 7 760,00 zł Podsumowanie i wnioski Na terenie Gminy Mrągowo od dnia 1 kwietnia 2013 roku funkcjonuje nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi wynikający z nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Gmina Mrągowo podjęła wszystkie wymagane przepisami prawa uchwały oraz podjęła wszystkie obowiązki z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi. Jednak w przyszłości, zasadnym będzie, podjęcie w miarę posiadanych własnych środków finansowych, czynności i działań zmierzających do wybudowania własnego, stacjonarnego, gminnego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych. W chwili obecnej Punkt 18
Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych dla mieszkańców Gminy Mrągowo jest utworzony i prowadzony przez firmę wyłoniona drodze przetargu na odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych. Priorytetowym zadaniem dla Gminy Mrągowo na lata następne będzie także dalsze uświadamianie mieszkańców gminy w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi w celu ograniczenia ilości wytwarzanych odpadów komunalnych, racjonalne sortowanie odpadów i dążenie do intensyfikacji selektywnej zbiórki odpadów u źródła, poprzez edukację ekologiczną i bodźce ekonomiczne. Mrągowo 15.04.2015 Sporządziła: Joanna Gajo, referent referatu RBK Zatwierdził: Wojciech Trawiński, kierownik referatu RBK 19