Podręcznik: Wczoraj i dziś ZASADY OCENIANIA KLASA IV 1. Przy ocenianiu wiedzy i umiejętności uczniów będą brane pod uwagę: - wyniki sprawdzianów (testów), -pisemne zadania domowe, -odpowiedzi ustne, - aktywność na lekcjach, - prace dodatkowe: rysunki, plansze, makiety. 2. Każdy uczeń ma prawo dwa razy w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do zajęć bez podania przyczyn. Nie dotyczy to wcześniej zapowiedzianych sprawdzianów. 3. Uczeń może poprawić ocenę ze sprawdzianu. Formę i termin poprawy ustala nauczyciel. 4. Jeżeli uczeń (lub jego rodzice) nie zgadzają się z oceną roczną mają prawo ubiegać się o jej poprawę zgodnie z zasadami i trybem zawartymi w WSO. 5. Wymagania sumują się. Np. na ocenę dostateczną należy opanować wiedzę i umiejętności przewidziane na ocenę dopuszczającą i dostateczną, na ocenę dobrą zaś wymagania z zakresu ocen: dopuszczającej, dostatecznej oraz dobrej itd. OCENA DOPUSZCZAJĄCA - wymienia osoby, które wchodzą w skład szkolnej społeczności - tłumaczy pochodzenie nazwy Polska - zna daty najważniejszych polskich świąt państwowych - zna polskie symbole narodowe i najważniejsze miejsca pamięci narodowej - recytuje tekst Mazurka Dąbrowskiego - wymienia i odnajduje na mapie regiony Polski - wie, czym są źródła historyczne, i podaje ich przykłady - rozumie znaczenie terminów: chronologia, data, era, rok, wiek, tysiąclecie, epoka historyczna, okres przed naszą erą i naszej ery - wyjaśnia znaczenie terminów: mapa, plan, legenda mapy - umie narysować linię chronologiczną i zaznaczyć na niej daty - oblicza upływ czasu między poszczególnymi wydarzeniami - ustala wiek, w którym miało miejsce dane wydarzenie - przedstawia podział ludności starożytnego Egiptu na warstwy społeczne
- zapisuje cyframi rzymskimi liczby arabskie i na odwrót - rozpoznaje pismo obrazkowe, klinowe i alfabetyczne - zna warunki geograficzne Grecji - podaje cechy charakterystyczne demokracji ateńskiej - wie, czym jest teatr, i wskazuje Grecję jako miejsce narodzin tej dziedziny sztuki - tłumaczy znaczenie terminów: filozofia, bogowie olimpijscy, mit, politeizm, heros, igrzyska olimpijskie, olimpiada - podaje rok pierwszych igrzysk olimpijskich - wymienia dyscypliny wchodzące w skład pięcioboju olimpijskiego - opisuje wygląd teatru greckiego i występujących w nim aktorów - wie, co to jest Forum Romanum, Panteon, Koloseum, akwedukt, droga, łuk triumfalny, terma -objaśnia znaczenia terminów: mesjasz, apostoł, Ewangelia, Biblia, Stary i Nowy Testament, poganin - wskazuje Palestynę jako miejsce narodzin chrześcijaństwa - rozumie, na czym polega różnica między wiarą w jednego boga a wiarą w wielu bogów - wskazuje na mapie Rzym, Kartaginę, Półwysep Apeniński (Italię), Palestynę i obszary objęte chrześcijaństwem u schyłku starożytności OCENA DOSTATECZNA - wymienia ludzkie potrzeby, - zna uprawnienia władz szkolnych i statut szkoły - tłumaczy znaczenie terminów: ojczyzna, mała ojczyzna, naród, patriotyzm, patriotyzm lokalny, herb - rozumie znaczenie terminów: Rzeczpospolita Polska, mniejszość narodowa, mniejszość etniczna, Polonia -omawia okoliczności powstania tekstu Mazurka Dąbrowskiego -wie, jaka jest symbolika barw polskiej flagi narodowej -podaje nazwy mniejszości narodowych i etnicznych żyjących w Polsce - opisuje główne regiony Polski -wskazuje główne skupiska Polonii na mapie świata - zna podstawy myślenia przyczynowo-skutkowego dotyczącego wydarzeń historycznych
- wyjaśnia znaczenie terminów: zabytek, muzeum, archiwum, skansen, ród, archeolog, pamiątka rodzinna, genealogia, drzewo genealogiczne - odróżnia postacie historyczne od bohaterów baśniowych i legendarnych -kwalifikuje różne źródła historyczne zgodnie z podziałem na źródła materialne (pisane, niepisane) i niematerialne - posługuje się cyframi rzymskimi i arabskimi w celu oznaczania jednostek czasu - wymienia epoki historyczne oraz podaje ich daty graniczne - wymienia elementy, z jakich składa się mapa historyczna - porządkuje daty na linii chronologicznej -określa datę danego wydarzenia, używając określeń I połowa lub II połowa danego wieku - wymienia materiały pisarskie, których używano od starożytności - charakteryzuje pismo obrazkowe, klinowe i alfabetyczne, a także wskazuje różnice między nimi - wyjaśnia znaczenie terminów: Hellada, Hellenowie, wielka kolonizacja, kolonia, Akropol, agora, polis - wie, kim był Perykles -tłumaczy znaczenie terminu demokracja - zna genezę starożytnego teatru - wymienia rodzaje sztuk granych w greckim teatrze (tragedia, komedia/ - wymienia imiona najważniejszych bogów greckich (Zeus, Hera, Posejdon, Afrodyta, Atena, Hades, Hefajstos, Ares, Apollo, Hermes) -zna postacie Heraklesa i Odyseusza jako bohaterów mitów greckich - wymienia najważniejszych filozofów greckich (Sokrates, Platon, Arystoteles/ - umieszcza na linii chronologicznej daty: wojny trojańskiej, ukształtowania się greckich polis, rządów Peryklesa w Atenach, narodzin teatru greckiego, pierwszych igrzysk olimpijskich - opisuje na przykładzie starożytnych Aten wygląd greckiej polis - podaje rok założenia Rzymu opisanego w legendzie - rozumie znaczenie terminów: prawo rzymskie, prawo XII tablic, kodeks, Kodeks Justyniana - zna przyczyny prześladowań chrześcijan w państwie rzymskim - wymienia symbole pierwszych chrześcijan chrystogram i rybę - wie, kim był Konstantyn Wielki
- umieszcza na linii chronologicznej daty założenia Rzymu, zabójstwa Juliusza Cezara, ukrzyżowania Jezusa z Nazaretu, wydania edyktu mediolańskiego i upadku cesarstwa zachodnio-rzymskiego, a także określa, w którym wieku odbyły się poszczególne wydarzenia - omawia różnice między republiką a cesarstwem - wymienia zasługi Rzymian w dziedzinie architektury i budownictwa, używając terminów: Forum Romanum, Panteon, Koloseum, akwedukty, drogi, łuki triumfalne, termy OCENA DOBRA - wyjaśnia znaczenie terminów: rodzina dwupokoleniowa, rodzina Wielopokoleniowa -wyjaśnia znaczenie terminów: rada pedagogiczna, rada szkoły, rada samorządu uczniowskiego - omawia sposoby okazywania patriotyzmu w czasie wojny i w okresie pokoju - zna sposoby zdobywania wiedzy o historii małej ojczyzny -podaje przykłady dzieł sztuki i architektury, które należą do polskiego dziedzictwa narodowego - wyjaśnia, kim był Józef Wybicki - wymienia przykłady postaci historycznych oraz bohaterów baśniowych i legendarnych - dokonuje podziału źródeł historycznych na materialne i niematerialne oraz wyróżnia wśród źródeł materialnych pisane i niepisane -określa, czym zajmuje się archeologia - wskazuje podobieństwa i różnice między muzeum a skansenem - odróżnia mapę od planu - opisuje materiały pisarskie od starożytności do czasów współczesnych -wyjaśnia, czym były Wielkie Dionizje - omawia różnice między tragedią i komedią - wie, jakimi dziedzinami życia opiekowali się poszczególni bogowie greccy oraz jakie były ich atrybuty - wie, kim był Homer, wymienia jego dzieła - wie, czym jest gimnazjon -opisuje przebieg starożytnych igrzysk olimpijskich wie, jak termin olimpiada rozumiano w starożytności, i objaśnia, co oznacza on współcześnie - tłumaczy na podstawie tekstu źródłowego, jaką rolę w Atenach odgrywał sąd skorupkowy - zna legendarne początki Rzymu
-wymienia grupy tworzące społeczeństwo starożytnego Rzymu - nazywa poszczególne elementy stroju i uzbrojenia rzymskiego legionisty - wymienia osiągnięcia starożytnych Rzymian, z których korzystamy współcześnie - objaśnia, w jaki sposób budowano drogi w starożytnym Rzymie - rozpoznaje na ilustracjach budowle wznoszone przez starożytnych Rzymian: akwedukty, łuki triumfalne, amfiteatry OCENA BARDZO DOBRA -tłumaczy, czym jest rodzina niepełna i w jaki sposób ona powstaje - wymienia wydarzenia, na pamiątkę których ustanowiono święta państwowe - rozumie, dlaczego powinno się okazywać szacunek symbolom narodowym - omawia różnice między szkołą dawną a współczesną -opisuje kulturę i tradycje wybranej mniejszości narodowej bądź etnicznej żyjącej w Polsce - wymienia filmy i książki o tematyce historycznej - rozpoznaje znak Zabytek chroniony prawem i wie, co on oznacza - przygotowuje drzewo genealogiczne najbliższej rodziny - wskazuje wydarzenia, które oznaczają początek i koniec poszczególnych epok historycznych - wie, czym zajmuje się kartografia - krótko charakteryzuje poszczególne epoki historyczne - wyjaśnia, dlaczego ludzie tworzyli malowidła naskalne -tłumaczy, czym są piktogramy i w jakim celu stosuje się je współcześnie - wymienia przyczyny i skutki wielkiej kolonizacji - wymienia najważniejsze osiągnięcia Peryklesa - przedstawia, w jaki sposób działał sąd skorupkowy -podaje imiona najważniejszych tragedio- i komediopisarzy greckich (Sofokles, Arystofanes, Eurypides) -opisuje, jaki był przebieg konkursów teatralnych w starożytnej Grecji -opowiada co najmniej jeden mit grecki - podaje przykłady prac Heraklesa -wyjaśnia, co oznaczają wyrażenia: koń trojański, pięta Achillesa i stajnia Augiasza -przedstawia poglądy Sokratesa, Platona i Arystotelesa
- porównuje teatr współczesny ze starożytnym teatrem greckim - porównuje starożytne igrzyska olimpijskie ze współczesnymi olimpiadami - ocenia osiągnięcia starożytnych Greków -wyjaśnia znaczenie terminów: Imperium Rzymskie, legionista, języki romańskie, bazylika, gladiator, prowincja, barbarzyńca, zgromadzenie ludowe, senat - tłumaczy, czym jest Wilczyca kapitolińska -omawia genezę chrześcijańskich symboli - dostrzega związki chrześcijaństwa z religią judaistyczną -wymienia różne odłamy chrześcijaństwa - charakteryzuje różne typy ustroju państwa rzymskiego: królestwo, republikę, cesarstwo OCENA CELUJĄCA - wymienia mniejszości narodowe, które żyły w przedwojennej Polsce - analizuje tekst hymnu Polski i wyjaśnia znaczenie wybranych zwrotów - porównuje strukturę narodowościową II Rzeczypospolitej i współczesnej Polski -omawia na przykładach pochodzenie nazwisk i przydomków - wskazuje przebieg, przyczyny i skutki wybranych wydarzeń historycznych - wyjaśnia, kim był prawdziwy święty Mikołaj - zna legendy związane z Mikołajem, biskupem Miry - przedstawia postać Henryka Schliemanna - znajduje w internecie strony, które zawierają informacje pomocne przy tworzeniu drzewa genealogicznego -wyjaśnia różnice w określaniu dat za pomocą kalendarzy juliańskiego i gregoriańskiego - przedstawia dokonania, które umożliwiły człowiekowi przejście do osiadłego trybu życia - zna dawne i współczesne sposoby wytopu żelaza -wyjaśnia znaczenie terminów: pięściak, ziemianka, dymarka, epoka kamienia, epoka brązu, epoka żelaza, cywilizacja, miasto-państwo, mumia, sarkofag, piramida, faraon, kanał nawadniający, Sumerowie, Babilon, Mezopotamia, Bliski Wschód - wie, dlaczego pierwsze cywilizacje powstały nad wielkimi rzekami - podaje najważniejsze osiągnięcia pierwszych cywilizacji: system nawadniający, koło, koło garncarskie, szkło, cegłę, kalendarz
- wymienia najważniejsze zabytki starożytnych Mezopotamii i Egiptu - opowiada, w jakim celu wznoszono piramidy i w jaki sposób one powstawały - podaje najważniejsze fakty z życia faraona Ramzesa II - umieszcza na linii chronologicznej przybliżoną datę pojawienia się człowieka rozumnego oraz daty powstania pierwszych państw sumeryjskich - wskazuje na mapie tereny, na których pojawili się przodkowie człowieka, i zaznacza kierunki ich wędrówki -odnajduje na mapie starożytne Egipt i Mezopotamię, rzeki Eufrat, Tygrys i Nil oraz miasto Babilon - charakteryzuje koczowniczy i osiadły tryb życia ocenia dokonania ludów starożytnej Mezopotamii - charakteryzuje warstwy społeczne starożytnego Egiptu - wymienia zalety i wady wychowania spartańskiego - omawia podobieństwa i różnice między demokracją ateńską a współczesną demokracją przedstawicielską - porównuje demokrację ateńską ze sposobem sprawowania władzy w starożytnym Egipcie - wyjaśnia, co oznaczają powiedzenia: wrócić z tarczą i wrócić na tarczy - tłumaczy, czym był szlak bursztynowy Podręcznik: Wczoraj i dziś KLASA V ZASADY OCENIANIA 1. Przy ocenianiu wiedzy i umiejętności uczniów będą brane pod uwagę: awdzianów (testów), ć na lekcjach, 2. Każdy uczeń ma prawo dwa razy w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do zajęć bez podania przyczyn. Nie dotyczy to wcześniej zapowiedzianych sprawdzianów. 3. Uczeń może poprawić ocenę ze sprawdzianu. Formę i termin poprawy ustala nauczyciel. 4. Jeżeli uczeń (lub jego rodzice) nie zgadzają się z oceną roczną mają prawo ubiegać się o jej poprawę zgodnie z zasadami i trybem zawartymi w WSO. 5. Wymagania sumują się. Np. na ocenę dostateczną należy opanować wiedzę i umiejętności przewidziane na ocenę dopuszczającą i dostateczną, na ocenę dobrą zaś wymagania z zakresu ocen:
dopuszczającej, dostatecznej oraz dobrej itd. OCENA DOPUSZCZAJĄCA - wyjaśnia znaczenie terminów: plemię, gród, drużyna, książę, Szczerbiec -- zna legendy o Lechu, Czechu i Rusie, o Popielu oraz o Piaście -- rozpoznaje cechy charakterystyczne legendy - podaje cechy idealnego rycerza - opisuje średniowieczny klasztor i tryb życia mnichów, używając wyrazów: zakon, reguła, ubóstwo - tłumaczy, dlaczego królowi Kazimierzowi nadano przydomek Wielki - wskazuje na mapie Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie - rozumie przełomowe znaczenie roku 1492 w dziejach Europy i świata - zna postać Krzysztofa Kolumba i jego osiągnięcie - tłumaczy, na czym polegało przełomowe odkrycie Mikołaja Kopernika - umieszcza na linii chronologicznej datę odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba -pokazuje na mapie trasę pierwszej wyprawy dalekomorskiej Krzysztofa Kolumba - wyjaśnia znaczenie terminów: dwór, paź, komnata, arras - wie, którzy władcy panowali w Rzeczypospolitej w okresie rozkwitu polskiej kultury - podaje najważniejsze postanowienia unii lubelskiej zna daty: chrztu Polski i zjazdu gnieźnieńskiego, bitwy pod Grunwaldem, pierwszej wolnej elekcji elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla Polski, I rozbioru Rzeczypospolitej, utworzenia Komisji Edukacji Narodowej, uchwalenia Konstytucji 3 maja, - wie, czym były obiady czwartkowe i kto w nich uczestniczył - wymienia dokonania Tadeusza Kościuszki przed wybuchem powstania w 1794 roku - wie, jaką rolę odegrali w trakcie powstania kościuszkowskiego Jan Henryk Dąbrowski i Jan Kiliński - omawia przyczyny i skutki III rozbioru Polski - wskazuje na mapie ziemie utracone przez Rzeczpospolitą w wyniku I, II i III rozbioru rozumie znaczenie terminu potop szwedzki, wojna podjazdowa
- wskazuje na mapie terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów i miejsce zawarcia unii polskolitewskiej w 1569 roku pokazuje na mapie państwa, z którymi Rzeczpospolita prowadziła wojny w XVII wieku OCENA DOSTATECZNA - zna podstawowe fakty z życia świętego Wojciecha - zaznacza na linii chronologicznej daty śmierci biskupa Wojciecha, zjazdu gnieźnieńskiego oraz koronacji Bolesława Chrobrego -- wyjaśnia znaczenie terminów: klasztor, post, skryptorium, kopista, kupiec, rzemieślnik, cech, burmistrz, samorząd miejski, rynek -- wymienia grupy ludności żyjące w średniowiecznym mieście -wymienia najważniejsze osiągnięcia Kazimierza Wielkiego, w tym założenie Akademii Krakowskiej - podaje przyczyny i skutki wielkiej wojny z zakonem krzyżackim - wskazuje na mapie: Pomorze Gdańskie, Małopolskę, Wielkopolskę, Kujawy, Mazowsze, Śląsk - wskazuje na mapie Kraków oraz obszar Królestwa Polskiego za panowania Kazimierza Wielkiego - wyjaśnia sens powiedzenia: Kazimierz Wielki zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną - przedstawia okoliczności objęcia polskiego tronu przez Jadwigę - podaje przyczyny odkryć geograficznych w XV i XVI stuleciu - wyjaśnia znaczenie terminów: karawela, Nowy Świat, Indianie, broń palna, konkwistador - wymienia najważniejszych przedstawicieli polskiego renesansu - wyjaśnia znaczenie terminów: sejm, sejmik, pospolite ruszenie, szlachta, przywilej, poseł, herb -rozumie znaczenie terminu demokracja szlachecka - wymienia postanowienia Artykułów henrykowskich - rozpoznaje takie elementy architektoniczne, jak: loggia, arkady, attyka - potrafi opisać wygląd tradycyjnego stroju szlacheckiego podaje daty: obrad Sejmu Wielkiego, wojny prowadzonej w obronie Konstytucji 3 maja, II rozbioru Polski, III rozbioru Rzeczypospolitej - zna przyczyny i skutki uchwalenia Konstytucji 3 maja - wie, kim byli Stanisław Małachowski i Hugo Kołłątaj wyjaśnia znaczenie terminów: barok, oświecenie, klasycyzm
- wymienia charakterystyczne cechy sztuki barokowej i klasycystycznej - podaje przykłady budowli barokowych i klasycystycznych z uwzględnieniem regionu, w którym mieszka - omawia reformy Sejmu Wielkiego - opowiada o wydarzeniach, które rozegrały się podczas powstania kościuszkowskiego, używając wyrażeń: naczelnik powstania, przysięga Kościuszki, kosynierzy - podaje przyczyny i skutki wybuchu powstania w 1794 roku OCENA DOBRA - tłumaczy, jakie były przyczyny i skutki chrztu Polski - wie, jaką rolę pełnili duchowni w państwie Mieszka I - omawia następstwa misji i męczeńskiej śmierci biskupa Wojciecha - wskazuje na mapie ziemie polskie zamieszkiwane przez najważniejsze plemiona słowiańskie w X wieku wie, jaką rolę odgrywali w średniowiecznym mieście burmistrz i członkowie ławy miejskiej - wskazuje różnice między stylami romańskim i gotyckim pokazuje na mapie terytorium państwa zakonu krzyżackiego oraz Malbork - opowiada o uczcie u Wierzynka - umieszcza na linii chronologicznej daty: zawarcia unii polsko-litewskiej w Krewie, bitwy pod Grunwaldem, podpisania I i II pokoju toruńskiego - podaje przyczyny i skutki zawarcia unii polsko-litewskiej w Krewie - wymienia najważniejsze dokonania Władysława Jagiełły i Kazimierza Jagiellończyka -zna najważniejsze dokonania Bartłomieja Diaza, Vasco da Gamy i Ferdynanda Magellana - wymienia skutki odkryć geograficznych dla mieszkańców Europy i Ameryki - wyjaśnia znaczenie terminów renesans i humanizm - rozpoznaje charakterystyczne cechy budowli renesansowych -zna datę hołdu pruskiego - wie, na czym polegała uprzywilejowana pozycja szlachty w Rzeczypospolitej, -wymienia prawa i obowiązki szlachty - wymienia przywileje szlacheckie ograniczające wolność osobistą chłopów
- wymienia narodowości żyjące na terytorium Rzeczypospolitej Obojga Narodów - zna prawa, które konfederacja warszawska gwarantowała szlachcie - tłumaczy, czym była reformacja - podaje najważniejsze przyczyny i skutki wojen polsko-szwedzkich i polsko-tureckich w XVII wieku - wskazuje na mapie miejsca najważniejszych bitew stoczonych przez wojska polskie w XVII stuleciu - opowiada o wyprawie wiedeńskiej Jana III Sobieskiego, używając wyrazów: oblężenie, odsiecz, sułtan, husaria - przedstawia postulaty konfederatów barskich - wymienia najważniejsze postanowienia Konstytucji 3 maja - omawia okoliczności, w jakich zawiązano konfederację targowicką, i wymienia jej następstwa - zna okoliczności ustanowienia Orderu Virtuti Militari przez Stanisława Augusta Poniatowskiego - wymienia najważniejsze wynalazki epoki oświecenia - opisuje przebieg insurekcji kościuszkowskiej - omawia rolę chłopów w powstaniu kościuszkowskim OCENA BARDZO DOBRA - podaje autorów średniowiecznych kronik, które zawierają legendy o początkach państwa polskiego - wie, na czym polegał słowiański obrzęd postrzyżyn - wymienia przyczyny i skutki zjazdu gnieźnieńskiego - charakteryzuje politykę zewnętrzną i wewnętrzną Bolesława Chrobrego - wymienia elementy kultury rycerskiej i dworskiej -- podaje przykłady miejsc w Polsce, w których znajdują się obecnie zamki wzniesione w średniowieczu bądź ich ruiny -- wyjaśnia znaczenie terminów: sołtys, pług, trójpolówka, lokacja -wyjaśnia znaczenie terminu unia - omawia politykę wewnętrzną i zewnętrzną Kazimierza Wielkiego - tłumaczy, jakie znaczenie miało dla Polski odzyskanie Pomorza Gdańskiego w 1466 roku -zna datę wynalezienia ruchomej czcionki przez Jana Gutenberga, zatwierdzenia uchwały nihil novi, - podaje przykłady najważniejszych dzieł renesansowych
- ocenia znaczenie wypraw odkrywczych dla Europejczyków i ludów zamieszkujących Amerykę -podaje przykłady budowli renesansowych w Polsce - wyjaśnia znaczenie terminów: elekcja, pole elekcyjne, - tłumaczy, na czym polegała zasada libeum veto - zna główne przyczyny i skutki wojen polsko-moskiewskich w XVII stuleciu - charakteryzuje poszczególne grupy polskiej szlachty - porównuje szlachecki sejm walny ze współczesnym polskim parlamentem - porównuje postanowienia unii lubelskiej z ustaleniami unii w Krewie - wskazuje różnice między pacta conventa i Artykułami henrykowskimi -omawia przyczyny i skutki wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą -umieszcza na linii chronologicznej daty: 1788, 1791, 1792, 1793, daty wybuchu powstania kościuszkowskiego oraz III rozbioru Polski - wyjaśnia, dlaczego Tadeusz Kościuszko wydał uniwersał połaniecki - porównuje sztukę barokową z klasycystyczną oraz wskazuje różnice między stylem renesansowym i barokowym w architekturze OCENA CELUJĄCA -zna pisemną relację Ibrahima ibn Jakuba dotyczącą państwa Mieszka I -omawia legendarne początki dynastii Piastów -- przedstawia stanowisko historyków dotyczące pochodzenia przodków Mieszka I -- porównuje przebieg granic współczesnej Polski i państwa Mieszka I - rozpoznaje na przykładach średniowiecznych budowli takie elementy architektoniczne, jak: portal, rozeta, apsyda, łuk, sklepienie -- przekazuje informacje na temat zabytków romańskich i gotyckich znajdujących się w rodzinnej miejscowości lub regionie -wyjaśnia, jaką rolę w sztuce średniowiecznej odgrywała tematyka religijna -- omawia przebieg procesu lokacji wsi -wyjaśnia znaczenie terminów: Prusy, zakon krzyżacki, wielki mistrz - wie, dlaczego Konrad Mazowiecki sprowadził Krzyżaków do Polski - wymienia przyczyny konfliktu polsko-krzyżackiego
- umieszcza na linii chronologicznej daty: sprowadzenia Krzyżaków do Polski, podboju Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków, koronacji Władysława Łokietka, bitwy pod Płowcami - ocenia rolę Władysława Łokietka w procesie zjednoczenia państwa polskiego wie, kim byli Hernan Cortez i Francisco Pizarro - zna teorie dotyczące tego, kto dotarł do Ameryki przed 1492 rokiem - sporządza notatkę na temat wybranego twórcy renesansowego na podstawie zgromadzonych informacji -wyjaśnia znaczenie terminów: folwark, pańszczyzna, kmiecie - zna datę uchwalenia unii polsko-litewskiej w Lublinie - wymienia nazwy współczesnych państw, które leżą na terytorium dawnej Rzeczypospolitej - podaje przykłady dzieł sztuki nawiązujących do wydarzeń z XVI- i XVII-wiecznej historii Rzeczpospolitej - opowiada o losach Tadeusza Kościuszki po powstaniu w 1794 roku - rozpoznaje takie elementy architektoniczne, jak: gzyms, tympanon, fasada - ocenia dokonania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Podręcznik: Był sobie człowiek KLASA SZÓSTA ZASADY OCENIANIA 1. Przy ocenianiu wiedzy i umiejętności uczniów będą brane pod uwagę: ć na lekcjach, e, makiety. 2. Każdy uczeń ma prawo dwa razy w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do zajęć bez podania przyczyn. Nie dotyczy to wcześniej zapowiedzianych sprawdzianów. 3. Uczeń może poprawić ocenę ze sprawdzianu. Formę i termin poprawy ustala nauczyciel. 4. Jeżeli uczeń (lub jego rodzice) nie zgadzają się z oceną roczną mają prawo ubiegać się o jej poprawę zgodnie z zasadami i trybem zawartymi w WSO. 5. Wymagania sumują się. Np. na ocenę dostateczną należy opanować wiedzę i umiejętności przewidziane na ocenę dopuszczającą i dostateczną, na ocenę dobrą zaś wymagania z zakresu ocen: dopuszczającej, dostatecznej oraz dobrej itd.
OCENA CELUJĄCA -Porównuje zjawisko migracji ludzi ze wsi do miast na ziemiach polskich w XIX w. i obecnie, - opisuje formy samoorganizacji społecznej, kulturalnej i gospodarczej Polaków w trzech zaborach, - podaje przykłady zabiegów propagandowych stosowanych przez komunistów, - porównuje koncepcje odzyskania niepodległości głoszone przez R. Dmowskiego i J. Piłsudskiego, - wyjaśnia znaczenie Bitwy Warszawskiej dla losów Europy, -zna historię portu gdyńskiego, - podaje przykłady nietolerancji we współczesnym świecie, - opowiada historię Armii Krajowej, opowiada o holokauście, - omawia okoliczności powstania KOR-u, - zna wydarzenia stanu wojennego, - zna historie jednoczenia się Polski z UE, - opowiada o działalności ONZ, - tłumaczy sentencję: Historia jest nauczycielką życia. - wykazuje inicjatywę do samodzielnego podejmowania zadań; - bierze aktywny udział w konkursach, w których jest wymagana wiedza historyczna i odnosi w nich sukcesy; - stawia trafne pytania pozwalające rzetelnie odtworzyć rzeczywistość; -interpretuje zapisy w ustawie - rozwiązuje problemy w sposób twórczy; - umie poprowadzić dyskusję; - jest autorem pracy wykonanej dowolną techniką o dużych wartościach poznawczych i dydaktycznych; - biegle posługuje się mapą, atlasem, globusem OCENA BARDZO DOBRA - Wymienia cechy jakimi charakteryzuje się osoba przedsiębiorcza, - wskazuje na mapie politycznej świata, tereny objęte ekspansja kolonialną w XIX w., - opisuje krajobraz miasta przemysłowego na przykładzie Łodzi, - wymienia skutki rewolucji w Rosji, - wyjaśnia określenie szklane domy, - wyjaśnia w jaki sposób przyłączono do Polski Górny Śląsk, - omawia skutki wojny polsko bolszewickiej, - wyjaśnia wyrażenie rządy silnej ręki, -wymienia problemy gospodarcze, które musiała pokonad odradzająca się Polska, - podaje przykłady zbrodniczości systemu stalinowskiego, - zna cechy systemów totalitarnych, - zna przebieg II wojny światowej, - wyjaśnia dlaczego okupanci szczególnie prześladowali polska inteligencję -rozumie, że w wyniku zmiany granic ucierpiały różne narodowości, - rozumie na czym polegała niedemokratyczność systemu powojennego w Polsce, -rozumie dlaczego zmiany w Polsce w latach 1989-1990 uważa się za przełomowe, - zna pozytywne i negatywne aspekty globalizacji, -podaje przykłady wynalazków lub odkryć opisanych wcześniej przez pisarzy wizjonerów - jest zawsze przygotowany do lekcji; - ma odrobione wszystkie prace domowe;
- aktywnie uczestniczy w lekcji i działaniach grupy; - bierze udział w konkursach, w których jest wymagana wiedza historyczna; -chętnie podejmuje zadania dodatkowe; - potrafi sprawnie posługiwać się mapą historyczną; - dociera samodzielnie do źródeł informacji wskazanych przez nauczyciela; - posługuje się bardzo dobrym językiem polskim w mowie i piśmie; - rozróżnia w tekście fakty i opinie; - wyjaśnia znaczenie dosłowne i symboliczne przedmiotu na obrazie. - wykonuje albumy/plansze związane z tematyką lekcji historii w VI klasie OCENA DOBRA - Rozumie skutki przemian w sposobie produkcji, - zna pojęcia: proletariusze, burżuazja, urbanizacja, - rozumie potrzebę walki o polskość pod zaborami - Zna postać Romana Dmowskiego, - wyjaśnia określenie cud nad Wisłą, - zna pojęcie sanacja, - wyjaśnia co znaczy określenie, że Gdynia jest polskim oknem na świat, -określa różnice między patriotyzmem a nacjonalizmem, - podaje przykłady antysemityzmu w III Rzeszy, - zna okoliczności wybuchu Powstania Warszawskiego i rozumie jego znaczenie, - zna pojecie repatrianci, - zna okoliczności powstania NSZZ Solidarność, -wymienia zmiany w konstytucji, które doprowadziły do postania III Rzeczpospolitej, - rozumie zagrożenia płynące z korzystania z Internetu, rozumie określenie sztafeta pokoleń -aktywnie uczestniczy w lekcjach i pracach grupy, - starannie prowadzi zeszyt i ma odrobione prace domowe, -potrafi przygotować wypowiedź ustną krótkie opowiadanie, - umie korzystać z osi czasu, - potrafi pracować z mapą historyczną i atlasem, - popełnia niewielkie błędy w wypowiedziach ustnych i pisemnych; - przyporządkowuje tekst źródłowy do źródeł opisowych lub aktów prawnych; - efektywnie pracuje w zespole. OCENA DOSTATECZNA -Podaje przykłady przedsiębiorczości, -wymienia czynniki rozwoju miast w II połowie XIX w., - wie na czym polegała germanizacja, - zna hasła głoszone przez Lenina, -zna postać i zasługi Józefa Piłsudskiego, - wyjaśnia co wydarzyło się 15 sierpnia 1920 r. pod Warszawą, - wyjaśnia cel budowy COP-u, - wie czym charakteryzuje się nacjonalizm, - zna pojęcia: kołchoz i łagier, - zna strony walczące w II wojnie światowej, - wymienia formy oporu, jakie stosowali Polacy podczas okupacji, - wymienia skutki II wojny światowej dla Polski,
- rozumie wpływ autorytetu Jana Pawła II na przemiany w Polsce i Europie, - zna postać Lecha Wałęsy i Tadeusza Mazowieckiego, - podaje przykłady globalizacji, - rozumie wpływ minionych pokoleń na współczesność. -Odczytuje znaczenie symboliki przedmiotów na obrazie, przyporządkowuje lata do wieków, - potrafi analizować proste teksty ( często przy pomocy nauczyciela ); - systematycznie prowadzi zeszyt; odrabia prace domowe; -wykazuje się niewielką aktywnością w czasie lekcji; - korzysta z osi czasu, mapy ( często przy pomocy nauczyciela ); -konstruuje krótkie wypowiedzi; - potrafi zredagować prostą notatkę ( plan, opis ); OCENA DOPUSZCZAJĄCA -Wie na czym polega przedsiębiorczość, - zna warunki pracy i życia mieszkańców XIX- wiecznego miasta, - wie jak Polacy starali się zachować polskość na ziemiach zaboru pruskiego, -podaje 1 przyczynę wybuchu rewolucji w Rosji, -wie dlaczego dzień 11 listopada Polacy uznają za Święto Odzyskania Niepodległości, - rozumie znaczenie dostępu Polski do morza, - rozumie pojecie patriotyzm, - wie na czym polegała kolektywizacja wsi, - wie co to był nazizm, - wie dlaczego doszło do wybuchu II wojny światowej, - zna pojęcia: okupacja, ruch oporu, zna warunki życia Polaków w PRL, -zna przyczyny wprowadzenia stanu wojennego, - rozumie sens jednoczenia się Europy, - wie czego dotyczyły obrady Okrągłego Stołu, - wie czym jej UE i rozpoznaje jej symbole, - wie czym jest globalizacja, -zna rodzaje źródeł historycznych. -wskazuje łatwe do rozpoznania postacie na obrazie, ilustracji; -podejmuje próby uzupełnienia braków w wiedzy. OCENA NIEDOSTATECZNA -nie opanował podstaw programowych; - braki w wiedzy i umiejętnościach umożliwiających kontynuację nauki przedmiotu w kolejnych klasach; - braki w wiedzy są na tyle duże, że nie rokują nadziei na ich usunięcie nawet z pomocą nauczyciela. nie podejmuje prób uzupełnienia braków koniecznych umiejętności, -nie bierze udziału w lekcji i pracach grupy, - nie umie samodzielnie korzystać z podręcznika, mapy historycznej i osi czasu, - nie potrafi streścić lub opowiedzieć przeczytanego tekstu historycznego, - nie rozumie znaczenia podstawowych pojęć historycznych