genetycznych skał na danym obszarze Polski z przeszłością geologiczną, Temat Geografia. Wymagania na oceny kl II gimnazjum.: 1.. Środowisko przyrodnicze Europy - bdb, db- wskazuje na mapie i opisuje: -położenie geograficzne Europy, - wskazuje na mapie wybrane elementy linii brzegowej, rzeki i jeziora Europy, - wymienia typy klimatu występujące w Europie i podaje ich główne cechy, - określa, na podstawie map, główne cechy środowiska przyrodniczego - zna podstawowe definicje, np. fiord, -uzasadnia wpływ czynników kształtujących klimat na cechy klimatu różnych obszarów Europy, -dst, dop -myli pojęcia, definicje, nie potrafi dokładnie wskazana mapie określonych miejsc, nie umie dobrze wyjaśnić zjawisk dot. środowiska przyrodniczego -ndst- nie zna pojęć, definicji, myli/nie wyjaśnia podstawowych zjawisk przyrodniczych dot. Tematu. 2. Podział polityczny i zróżnicowanie kulturowe Europy - bdb, db- lokalizuje na mapie wskazane państwa Europy i ich stolice, - wymienia państwa europejskie powstałe po 1990 roku, podaje przyczyny kulturowego podziału Europy - wymienia główne grupy językowe i religie wyznawane w Europie - określa wpływ zróżnicowania narodowościowego i kulturowego Europy na zmiany polityczne współczesnej Europy, -dst, dop- myli pojęcia, przynależność kulturową, etniczną, narodową, nie podaje dokładnie podziału Europy -ndst- nie zna pojęć,nazw, definicji, nie umie znaleźć podziału kulturowego Europy 3. Położenie, obszar i granice - bdb, db - wymienia, na podstawie map, cechy położenia Polski w Europie i na świecie, wymienia przykłady przyrodniczych i gospodarczych konsekwencji położenia Polski, danych liczbowych dot Polski, nie znapodaje wielkość obszaru Polski, wskazuje na mapie granice Polski z poszczególnymi jej sąsiadami oraz granicę morską, -wymienia nazwy i wskazuje na mapie państwa sąsiadujące z Polską i ich stolice -oblicza różnice czasu słonecznego wskazanych miejsc w Polsce, - zna pojęcia: morskie wody wewnętrzne, morskie wody terytorialne, granice wewnętrzne UE -dst,dop- myli lub nie zna danych liczbowych dot Polski, myli sąsiadów P, -słabo oblicza czas lokalny ( słoneczny) -ndst nie zna pojęć, danych, nie liczy czasu lokalnego 4. Wydarzenia z przeszłości geologicznej i surowce mineralne Polski - - bdb, db- zna podział dziejów Ziemi na ery i okresy, -wskazuje, korzystając z mapy geologicznej Polski, rejony występowania różnych rodzajów skał (wyróżnionych ze względu na genezę -na wybranych przykładach ukazuje związek występowania określonych typów
opisuje warunki tworzenia się pokładów węgla kamiennego i wapienia - dst, dop- nie zna dokładnie dziejów geol. Polski, myli ery, okresy, nie umie znaleźć związku między dziejami a występowaniem surowców - ndst- nie zna pojęć, definicji dot tematu,nie znajduje powiązań. 5. Surowce mineralne Polski 6. Działalność lądolodu i jego wpływ na rzeźbę terenu. - bdb, db- wskazuje na mapie miejsca wydobycia w Polsce wybranych surowców energetycznych, metalicznych, skalnych, -podaje przykłady gospodarczego wykorzystania skał, - rozpoznaje główne rodzaje skał wyróżnionych ze wzglądu na genezę występujących we własnym regionie - dst, dop- nie wskazuje dokładnie na mapie miejsca wydobycia w Polsce wybranych surowców energetycznych, metalicznych, skalnych, myli rodzaje skał -ndst- nie zna pojęć, rodzajów skał, miejsc surowców mineralnych - bdb, db- wskazuje na mapie maksymalne zasięgi zlodowaceń na obszarze Polski, -wymienia przykłady form terenu powstałe w wyniku erozyjnej i akumulacyjnej działalności lądolodu oraz wód wypływających z topniejącego lodowca, - wskazuje na mapie przykłady form polodowcowych występujących na obszarze Polski, - rozpoznaje i opisuje, na podstawie rysunków lub fotografii, wskazane formy terenu powstałe w wyniku działalności lądolodu lub wód wypływających z topniejącego lodowca (w tym typy jezior polodowcowych) - dst, dop- nie zna dokładnie przykładów form terenu powstałych w wyniku erozyjnej i akumulacyjnej działalności lądolodu, myli genezę powstania form polodowcowych - ndst- nie zna pojęć, nie wie nic o genezie powstania form polodowcowych 7. Klimat Polski - bdb, db- wymienia czynniki kształtujące klimat Polski, -wymienia cechy klimatu umiarkowanego przejściowego, -podaje główne cechy rozkładu temperatury powietrza i opadów na obszarze Polski, wymienia cechy klimatu górskiego - opisuje, na podstawie diagramów oraz map klimatycznych, cechy klimatu wskazanych regionów Polski - dst, dop- myli czynniki kształtujące klimat Polski, - nie potrafi wymienić cech klimatu umiarkowanego przejściowego -ndst- nie zna pojęć, nie umie zanalizować klimatogramu 8. Wody powierzchniowe - bdb, db- wskazuje na mapie główne rzeki Polski: Wisłę, Odrę oraz wybrane rzeki przymorza, -wskazuje na mapie wybrane dopływy Wisły i Odry, -wskazuje na mapie obszary Polski należące do zlewiska Morza Bałtyckiego, Morza Północnego oraz Morza Czarnego, - zna pojęcia: jeziora krasowe, jeziora sztuczne, zasilanie rzeki - zaznacza na mapie konturowej wskazane dorzecza oraz działy wodne, - dst, dop- myli pojęcia, nie wskazuje poprawnie gł. rzek Polski, myli dorzecza Wisły, Odry -ndst- nie zna pojęć, nie pokazuje dokładnie gł.rzek Polski, dorzeczy, zlewisk
9. Morze Bałtyckie 10. Zróżnicowanie gleb w Polsce. 11. Podział administracyjny 12. Liczba i rozmieszczenie ludności - bdb, db- opisuje, na podstawie map, położenie Bałtyku, -wskazuje na mapie wybrane elementy linii brzegowej, -przedstawia znaczenie Morza Bałtyckiego dla gospodarki Polski, -wyjaśnia genezę wybranych typów wybrzeży, - przedstawia, korzystając z map, wybrane cechy fizyczne i chemiczne wód Bałtyku: temperaturę wody, zasolenie, zlodzenie, - zna pojęcia: morze szelfowe, zalew, wybrzeże mierzejewo - zalewowe - dst, dop-nie opisuje dokładnie zagadnień związanych z Bałtykiem, myli pojęcia - ndst- nie zna pojęć, nie zna znaczenia gospodarczego Bałtyku. -bdb, db - opisuje warunki powstawania wskazanych typów gleb strefowych i astrefowych, wskazuje na mapie najważniejsze rejony występowania wybranych typów gleb - wykazuje związek pomiędzy typem genetycznym gleby a warunkami jej powstawania - dst,dop- niedokładnie opisuje warunki powstawania wskazanych typów gleb strefowych i astrefowych, myli pojęcia, nie zna genezy gleb - ndst- nie zna pojęć, nazw gleb, nie umie wskazać genezy pochodzenie gleb - bdb, db- wskazuje na mapie poszczególne województwa i ich stolice, -podaje strukturę samorządu terytorialnego - określa przynależność własnej miejscowości do poszczególnych jednostek administracyjnych: gminy, powiatu, województwa, - dst,dop- nie umie dokładnie wskazać woj. i ich stolic, myli dane ze swojego regionu -ndst- nie zna granic administracyjnych, stolic, własnego regionu - bdb, db- podaje liczbę ludności Polski, -podaje aktualną wartość współczynnika przyrostu naturalnego w Polsce, -podaje przyczyny i przykłady konsekwencji procesu starzenia się społeczeństwa, -podaje wartość średniej gęstości zaludnienia w Polsce, -wskazuje na mapie Polski obszary o dużej i małej gęstości zaludnienia - opisuje wykresy - zna pojęcia: przyrost naturalny, współczynnik przyrostu naturalnego, niż demograficzny, wyż demograficzny, proces starzenia się społeczeństwa, saldo migracji zagranicznych, przyrost rzeczywisty, wskaźnik przyrostu rzeczywistego, gęstość zaludnienia - dst, dop- myli pojęcia zw z tematem, zna niektóre definicje demograficzne, nie umie zanalizować wykresu - ndst- nie zna pojęć, definicji, nie umie zaanalizowaćwykresów
13. Zróżnicowanie ludności 14. Migracje i zróżnicowanie narodowościowe ludności 15. Współczesne procesy urbanizacyjne. 16. Czynniki rozwoju rolnictwa. 17. Rozmieszczenie upraw wybranych roślin oraz główne rejony hodowli w Polsce. - bdb, db- podaje charakterystyczne cechy ludności Polski dotyczące struktury wieku i płci, - podaje cechy struktury zatrudnienia ludności Polski - dostrzega związek kształtu piramidy wieku i płci ludności Polski z przyrostem naturalnym oraz średnią długością życia, strukturą zawodową - zna pojęcia: piramida wieku i płci ludności, echo wyżu i niżu demograficznego, struktura zatrudnienia, stopa bezrobocia -dst, dop- nie zna dokładnie pojęć, myli związki piramidy demograficznej i cech ludności - ndst- nie zna pojęć, nie umie zanalizować piramidy. - bdb, db- zna główne kierunki migracji z Polski i do Polski, -podaje główne przyczyny i kierunki migracji ludności polskiej w czasie i po zakończeniu II wojny światowej oraz współcześnie, -wymienia nazwy państw, w których żyje najwięcej ludności polskiego pochodzenia, -przedstawia przyczyny i kierunki migracji wewnętrznych, - zna pojęcia: emigracja, imigracja, Polonia, mniejszość narodowa, etniczna - ocenia społeczne skutki emigracji, - dst, db- myli pojęcia, nie zna dokładnie państw z Polonią, nie zna skutków emigracji i imigracji - ndst- nie zna pojęć, definicji, nie zna procesów migracyjnych - bdb, db- zna typy zespołów miejskich, -wskazuje na mapie położenie wybranych miast Polski, -przedstawia cechy sieci osadniczej w Polsce, -wymienia wybrane funkcje miast podaje cechy współczesnych procesów urbanizacyjnych - zna pojęcia: wieś, miasto, aglomeracja, konurbacja, urbanizacja, współczynnik urbanizacji - dst,dop- myli pojęcia, nie zna dokładnie procesów urbanizacyjnych - ndst- nie zna pojęć, procesów urbanizacyjnych - bdb, db- podaje przyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa, -wymienia i wskazuje na mapie obszary o najlepszych warunkach przyrodniczych dla rozwoju rolnictwa -omawia poza przyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa, -podaje najważniejsze cechy polskiego rolnictwa - zna pojęcia: rolnictwo (gospodarstwa) samo zaopatrzeniowe, rolnictwo (gospodarstwa) towarowe - dst,dop- myli pojęcia dot rolnictwa, nie zna czynników przyrodniczych, poza przyrodniczych - ndst- nie zna pojęć, czynników dot. rolnictwa -bdb, db- podaje główne obszary uprawy: pszenicy, żyta, pszenżyta, ziemniaków, buraków cukrowych oraz owoców i warzyw -wymienia uprawy w najbliższej okolicy: wsi, gminie (w przypadku uczniów mieszkających na wsi), w strefie podmiejskiej (w przypadku uczniów mieszkających w mieście), -wymienia główne rejony chowu bydła i trzody chlewnej - zna pojęcia: zbiory, plony, obsada -dst, dop- nie zna dokładnie pojęć, miejsc upraw/hodowli poszczególnych
surowców - ndst- nie zna pojęć, regionów upraw, definicji dot. rolnictwa 18. Problemy współczesnej energetyki. 19.. Przemysł na przełomie XX i XXI wieku. - bdb, db- podaje tradycyjne i alternatywne źródła energii, - wskazuje na mapie główne rejony wydobycia surowców energetycznych w Polsce, zna rozmieszczenie największych elektrowni w kraju, opisuje główne problemy energetyki w Polsce - analizuje wykresy -wyjaśnia lokalizację największych elektrowni, -wykazuje konieczność zmian w strukturze zużycia energii elektrycznej w Polsce, - dst, dop- myli pojęcia dot.tematu, nie umie wyjaśnić problemów współczesnej energetyki - ndst- nie zna pojęć, nie zna problemów polskiej energetyki, w tym: alternatywnej - bdb, db- opisuje zmiany zachodzące w przemyśle polskim po 1989 roku i podaje ich przyczyny, -podaje przykłady zmian w przemyśle własnego regionu i ich przyczyny, -wymienia główne cechy przemysłu wysokich technologii - dst, dop- nie zna dokładnie zmian w przemyśle, myli pojęcia, skutki zmian w przemyśle - ndst- nie zna pojęć, genezy zmian w przemyśle. 20. Wybrane gałęzie przemysłu. -bdb, db- podaje gałęzie przemysłu obecnie najszybciej rozwijające się, -wskazuje na mapie wybrane okręgi przemysłowe, -wymienia zakłady przemysłowe w okolicy swojego miejsca zamieszkania i przedstawia ich profil produkcji -zna pojęcia: ośrodek przemysłowy, okręg przemysłowy - dst, dop- nie potrafi wymienić wszystkich ważnych gałęzi przemysłu, myli położenie okręgów przemysłowych - ndst- nie zna gałęzi przemysłu Polsce, okręgów, i ich lokalizacji 21. Rozwój usług w Polsce. - bdb, db- rozróżnia rodzaje usług i opisuje ich znaczenie w gospodarce kraju, -podaje przykłady placówek i instytucji usługowych w Polsce i we własnym regionie (gminie, województwie ) oraz miejscowości, -podaje główne cechy transportu w Polsce, -opisuje, na podstawie map tematycznych, przebieg głównych szlaków transportowych, - wyjaśnia przyczyny szybkiego rozwoju wybranych usług w Polsce i we własnym regionie, -dst, dop- myli rodzaje usług, nie zna dokładnych rodzajów transportu w Polsce - ndst- nie zna pojęć dot.tematu, nie umie wskazać gł. rodzajów transportu, nie zna rodzajów usług
22. Walory turystyczne - bdb, db- podaje przykłady miejscowości oraz obszarów w Polsce o dużych walorach turystycznych - ocenia atrakcyjność turystyczną własnego regionu, -ocenia zagospodarowanie turystyczne kraju i własnego regionu, - dst, dop-nie zna ważniejszych obszarów turystycznych Polski, słabo orientuje się w zaletach turystycznych swojego regionu - ndst- nie zna żadnych atrakcji turystycznych Polski, swojego regionu, 23. Pobrzeża Południowo bałtyckie wpływ Bałtyku na środowisko i gospodarkę regionu. 24. Gospodarka na pojezierzach na tle warunków naturalnych. 25. Zróżnicowanie przyrodnicze, gospodarcze i kulturowe pasa Nizin Środkowopolskich. - bdb, db- wskazuje na mapie i omawia położenie regionu, -wymienia i wskazuje na mapie główne krainy geograficzne regionu, -wskazuje na mapie wybrane elementy linii brzegowej, -wymienia i opisuje cechy polskich krajobrazów nadmorskich, -wskazuje na mapie położenie wybranych miast (portów, uzdrowisk) - dst,dop- nie umie dokładnie wskazać regionu, słabo zna cechy polskiego morza i uzdrowisk oraz portów - ndst- nie zna pojęć dot, polskiego morza, nie umie wskazać na mapie portów, uzdrowisk - bdb, db- opisuje położenie oraz wskazuje na mapie główne krainy geograficzne pasa pojezierzy, -wymienia oraz podaje przykłady elementów rzeźby młodoglacjalnej, - charakteryzuje, korzystając z map, klimat pojezierzy, -wykazuje związek klimatu z rzeźbą terenu, rozpoznaje na mapie (na podstawie kształtu) rodzaje jezior polodowcowych - dst,dop- myli pojęcia związane z pojezierzami, nie znajduje związków przyczynowo-skutkowych - ndst- nie zna pojęć, nie czyta mapy - bdb, db- opisuje położenie oraz wskazuje na mapie główne krainy geograficzne pasa Nizin Środkowopolskich, -przedstawia wiodące cechy środowiska przyrodniczego regionu, -przedstawia dominujące cechy gospodarki poszczególnych krain wchodzących w skład Nizin Środkowopolskich, -wskazuje na mapie wybrane ośrodki przemysłowe regionu - wykazuje współzależności, na podstawie map tematycznych, między składnikami środowiska przyrodniczego, - dst, dop- nie może dokładnie przedstawić cech Nizin, nie wskazuje na mapie dokładnie ośrodków przemysłowych -ndst- nie zna pojęć, nie umie wskazać wzajemnych zależności: przyrodaczłowiek
26. Zróżnicowanie przyrodnicze i gospodarcze wyżyn. 27. Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki w Karpatach. 28. Walory turystyczne Tatr i Podhala. 29. Wpływ środowiska przyrodniczego na gospodarkę Sudetów. - bdb, db- opisuje położenie oraz wskazuje na mapie główne krainy geograficzne pasa wyżyn, -przedstawia charakterystyczne cechy rzeźby terenu poszczególnych krain pasa wyżyn, -wymienia przykłady form krasowych w Dolinie Prądnika i w okolicy Chęcin, -przedstawia dominujące cechy gospodarki poszczególnych krain wchodzących w skład pasa wyżyn, - wąwóz, rzeźba krasowa, stalaktyt, stalagmit, stalagnat - wyjaśnia pochodzenie lessu na wyżynach oraz gołoborzy w Górach Świętokrzyskich, - dst, dop- słabo zna pojęcia dot, tematu, nie umie wyjaśnić zjawiska krasowego, pochodzenia lessu,gołoborza - ndst- nie zna pojęć, genezy powstania zjawisk przyrodniczych im gospodarczych wyżyn. - bdb, db- opisuje położenie oraz wskazuje na mapie Pogórze Karpackie i Beskidy, -wymienia rodzaje skał występujące na Pogórzu i w Beskidach, -przedstawia dominujące cechy gospodarki Pogórza Karpackiego i Beskidów, -przedstawia rolę kotlin śródgórskich w gospodarce regionu, -wymienia i lokalizuje na mapie wybrane uzdrowiska - zna pojęcia: flisz karpacki, płaszczowina, połonina -dst, dop- słabo zna pojęcia dot. zagadnień przyrodniczych, gospodarczych Karpat, nie umie wskazać genezy fliszu, mało wie o gospodarce regionu - ndst- nie zna pojęć, nie umie wskazać ważnych miejsc turystycznych, gospodarczych. - bdb, db- opisuje położenie oraz wskazuje na mapie Tatry, Podhale i Pieniny, -wymienia rodzaje skał występujących w Tatrach i Pieninach, -opisuje elementy rzeźby wysokogórskiej Tatr i przedstawia ich genezę, -opisuje piętrowy układ roślinności w Tatrach, -podaje przykłady walorów turystycznych Tatr, Podhala i Pienin - zna pojęcia: alpejska rzeźba terenu, granie, turnie, piarg, stożek piargowy, wywierzysko, hale - dst, dop- myli pojęcia dot. tematu, nie zna dokładnie walorów turystycznych regionu, słabo zna genezę Tatr - ndst- nie zna pojęć, nie zna genezy gór, myli piętra roślinności - bdb, db- opisuje położenie oraz wskazuje na mapie Sudety i Przedgórze Sudeckie, -wskazuje na mapie pasma górskie Sudetów oraz Kotliny Kłodzkiej i Kotliny Jeleniogórskiej, -wymienia główne surowce mineralne (w tym skalne) Sudetów i Przedgórza sudeckiego, wymienia przykłady rzeźby zrębowej - przedstawia dominujące cechy gospodarki Sudetów, - dst, dop- słabo opisuje Sudety, myli pojęcia, nie umie dokładnie wskazać surowców, nie zna genezy rzeźby zrębowej - ndst- nie zna pojęć dot. Sudetów, nie umie wskazać ich na mapie, neumie wskazać walorów rzeźby, turystyki.
30.. Region, w którym mieszkasz położenie i środowisko przyrodnicze. - bdb, db- opisuje, na podstawie map o różnej treści, położenie własnego regionu w Polsce, -opisuje, korzystając z mapy, położenie własnej miejscowości (w krainie geograficznej, gminie, powiecie, województwie), -wymienia nazwy sąsiednich miejscowości, -opisuje cechy środowiska przyrodniczego własnego regionu: budowę geologiczną, rzeźbę terenu, wody powierzchniowe, warunki klimatyczne, szatę roślinna oraz faunę, -przedstawia formy ochrony przyrody w regionie, -podaje nazwy i wskazuje na mapie ewentualne parki narodowe i krajobrazowe, które znajdują się w regionie ( Cieszynianka) - dst,dop- nie potrafi dokładniej opisać swojego regionu, myli pojęcia dotyczące swoich okolic,nie umie na mapie wskazać położenia -ndst- nie potrafi niczego opowiedzieć swoim regionie, podać żadnych przykładów.