Warszawa, 4 października 2011r. SPRAWOZDANIE z podróży służbowej poza granicami kraju A. Część ogólna 1. Skład delegacji Krzysztof Ołpiński - naczelnik Wydziału Danych Operatorów w Departamencie Analiz Rynku Telekomunikacyjnego Dorota Wilkowska główny specjalista Wydziału Danych Operatorów w Departamencie Analiz Rynku Telekomunikacyjnego 2. Cel podróży Udział w warsztatach Methodological Workshop on Electronic Communications Market Indicators 3. Czas trwania i miejsce delegacji 27 29 września 2011 r., Bruksela, Belgia. 4. Informacja o zawarciu w sprawozdaniu informacji poufnych uniemożliwiających podanie sprawozdania do publicznej wiadomości Sprawozdanie nie zawiera informacji poufnych uniemożliwiających podanie ich do publicznej wiadomości. B. Część szczegółowa Celem warsztatów była dyskusja na temat wypracowania wskaźników dotyczących rynku telekomunikacyjnego, w związku z koniecznością zbierania danych na potrzeby agendy cyfrowej 2012 (COCOM i Raport Implementacyjny). Warsztaty odbyły się w dniach 28-29 września 2011 r. Pierwszego dnia warsztatów poruszano problemy związane głównie z zagadnieniami dotyczącymi NGA 1 oraz Internetu szerokopasmowego. Wśród zagadnień NGA najistotniejsze 1 NGA dostęp następnej generacji 1
dotyczyły popytu na usługę NGA i pokrycia siecią NGA. W przypadku Internetu szerokopasmowego zwrócono szczególną uwagę na łącza dostępu do Internetu szerokopasmowego posiadane przez operatorów alternatywnych, jak również ruch oraz wskaźnik churn 2, Internet mobilny oraz wskaźniki KPI 3 z punktu widzenia konsumenta. Końcowa sesja dotyczyła ogólnych wskaźników rynku telekomunikacyjnego, takich jak przychody i inwestycje. Omawiano różne kategorie przychodu oraz inwestycji, jak również zagadnienia średniego przychodu na użytkownika (ARPU). Spotkanie w dniu kolejnym poświęcone było wskaźnikom rynku telefonii mobilnej oraz stacjonarnej. Wśród omawianych wskaźników w zakresie telefonii ruchomej znalazły się przede wszystkim: liczba kart SIM M2M (Machine-to-Machine), udziały rynkowe MVNO 4, średnia cena za minutę połączenia, opłaty roamingowe, ruch i przychody z interkonektu. W odniesieniu do telefonii stacjonarnej poruszano problemy związane z udziałami w rynku w zakresie usług głosowych, ruchem w sieci stacjonarnej oraz przenośnością numerów. Podczas końcowej sesji przedstawiono informacje o przygotowywanych projektach raportów oraz podsumowano dwudniowe ustalenia w zakresie wskaźników dotyczących rynku telekomunikacyjnego, które będą brane pod uwagę przy konstruowaniu przez Komisję Europejską formularzy na potrzeby agendy cyfrowej. C. Wnioski W trakcie trwania warsztatów ustalono terminowy plan zbierania danych na potrzeby agendy cyfrowej, który wyglądać będzie następująco: CZYNNOŚĆ Dystrybucja kwestionariusza A (sektor Złożenie kwestionariusza A (sektor Dystrybucja kwestionariusza B (dostęp Walidacja kwestionariusza A (sektor Złożenie kwestionariusza B (dostęp TERMIN Połowa października 2011 Połowa grudnia 2011 Połowa grudnia 2011 Koniec stycznia 2012 Koniec lutego 2012 2 Wskaźnik churn wskaźnik w branży telekomunikacyjnej oznaczający odejście klientów do konkurencyjnych operatorów sieci komórkowych 3 Wskaźnik KPI wskaźnik wydajności lub efektywności 4 MVNO wirtualny operator sieci ruchomej świadczący usługi za pomocą infrastruktury innego operatora 2
Dystrybucja kwestionariusza C (2011 dane Walidacja kwestionariusza B (dostęp Złożenie kwestionariusza C (2011 dane Walidacja kwestionariusza C (2011 dane Konsultacje w zakresie przygotowanych projektów raportów Koniec lutego 2012 Koniec marca 2012 Początek kwietnia 2012 Połowa kwietnia 2012 Od połowy kwietnia do połowy maja 2012 Publikacja Digital Agenda Scoreboard 2012 Koniec maja 2012 W odniesieniu do poszczególnych obszarów rynku telekomunikacyjnego ustalono ponadto: 1. W zakresie NGA: Zaproponowano gromadzenie danych w odniesieniu do poszczególnych kategorii łączy, takich jak: FTTH 5, FTTB 6, VDSL 7, DOCSIS 3.0 i inne (np. stały dostęp bezprzewodowy, łącza satelitarne o wysokiej przepustowości), jak również z podziałem na operatorów zasiedziałych oraz nowych uczestników rynku. Wymagany będzie ponadto podział na rodzaje dostępu (np. LLU, dostęp hurtowy, odsprzedaż). Określono dwa powiązane ze sobą cele w zakresie szybkości Internetu szerokopasmowego co najmniej 30 Mb/s dla wszystkich użytkowników oraz 100 Mb/s dla co najmniej 50% gospodarstw domowych do końca 2020 r. 2. W zakresie Internetu szerokopasmowego: Ruch szerokopasmowy: Do chwili obecnej ruch mierzony był jedynie w odniesieniu do telefonii stacjonarnej i mobilnej. Do formularzy zostanie wprowadzone również pojęcie ruchu w odniesieniu do Internetu szerokopasmowego w tym celu zostanie opracowana odpowiednia definicja tego ruchu. Zdecydowano, iż do pomiaru ruchu Internetu mobilnego brane będą pod uwagę jedynie urządzenia dedykowane. Wskaźnik churn usług szerokopasmowych: Informacje na temat rezygnacji z usług będą zbierane za pomocą badań, np. Eurobarometer on Electronic Communications. Internet mobilny szerokopasmowy 5 FTTH światłowód do abonenta 6 FTTB światłowód do budynku 7 VDSL technologia DSC umożliwiająca szybką transmisję danych 3
Definicja użytkownika końcowego zostanie zharmonizowana z definicją stosowaną przez OECD. Zrezygnowano z następujących wskaźników: hurtowego dostępu świadczonego przez głównych operatorów alternatywnych w oparciu o LLU, dostęp współdzielony, hurtowy DSL i inne technologie w związku z tym, iż dotyczą marginalnej części całego rynku - większość operatorów alternatywnych nie ma własnej sieci (tylko 1,2% linii DSL operatorów alternatywnych jest oferowanych na ich własnej infrastrukturze). łączy DSL oraz innych łączy posiadanych przez głównych operatorów alternatywnych w związku z tym, iż są to rynki fragmentaryczne. 3. W zakresie przychodów i inwestycji telekomunikacyjnych: Przychody z rynku telekomunikacyjnego Dane dotyczące przychodów gromadzone będą według zaproponowanych przez Komisję kategorii: Telefonia ruchoma: a. Czas trwania połączeń w telefonii ruchomej, b. Internet szerokopasmowy mobilny, c. Inne. Telefonia stacjonarna (włączając kablówki): a. Czas trwania połączeń w telefonii stacjonarnej, b. Internet szerokopasmowy stacjonarny (włączając kablówki). Inne: a. Broadcasting, b. Inne (wszystko, co nie zostało sklasyfikowane). Dodatkowo, przychody z uwalniania pakietów powinny być pokazane jako % przychodów ogółem. Komisja Europejska w najbliższym czasie przedstawi propozycję wydzielenia usług spośród pakietów. Inwestycje telekomunikacyjne Wartość inwestycji będzie zawierać również wartości nierzeczowe, a nie jak dotychczas tylko rzeczowe. Inwestycje podawane będą w odniesieniu do następujących kategorii: Sektor telefonii ruchomej; Sektor telefonii stacjonarnej (włączając kablówki) operator zasiedziały; Sektor telefonii stacjonarnej operatorzy alternatywni; Inne (wszystko, co nie zostało sklasyfikowane). 4. W zakresie rynku telefonii ruchomej: Zaproponowano wydzielenie kart SIM M2M spośród innych kart SIM. 4
Zmodyfikowano definicję MVNO poprzez dodanie wyrażenia, że MVNO nie powinien być w pełni własnością jednego z operatorów MNO 8. Zrezygnowano z dotychczas stosowanej kategoryzacji przychodów w podziale na SMS, MMS, telewizji mobilnej i transmisji danych, jak również ze wskaźników: przychody z interkonektu oraz ruch interkonektowy. Wskaźnik APPM (Average Price Per Minute) zostanie zastąpiony wskaźnikiem ARPU (Average Revenue Per User). Komisja zaproponowała przekazywanie danych w oparciu o rzeczywiście wykonane minuty połączeń, nie zaś o minuty bilowane. Komisja Europejska przedstawi propozycję wydzielenia usług spośród pakietów. 5. W zakresie telefonii stacjonarnej i przenośności numerów Komisja zrezygnowała z następujących wskaźników: udział w rynku czasu trwania połączeń według rodzajów (krajowe, międzynarodowe i mobilne) operatora zasiedziałego oraz wskaźnika HHI koncentracji rynku. W 2012 r. do końca kwietnia zbierane będą dane za 2011 r. Przenośność numerów Czas potrzebny na przeniesienie numeru będzie definiowany jako maksymalny czas pomiędzy pierwszą czynnością powziętą przez klienta (np. przedstawienie prośby o przeniesienie numeru lub prośba o zakończenie starej umowy z zamiarem przeniesienia numeru do nowego operatora włączając okres, w którym zgłoszona była prośba) a aktywacją numeru u nowego operatora. 8 MNO operator sieci ruchomej 5