PRZEDSIĘBIORCO! SKORZYSTAJ! UWAGA! Publikacja ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest dokumentem określającym zasady udzielania wsparcia przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) w latach 2004 2005. Opracowanie zawiera informacje aktualne na dzień 30 listopada 2004 r., a opisane poniżej warunki korzystania z poszczególnych programów wsparcia mogą ulec zmianom. Przedsiębiorcy zainteresowani ubieganiem się o wsparcie powinni każdorazowo zapoznać się z pełną i aktualną dokumentacją dotyczącą wybranego programu wsparcia, w szczególności informacjami zawartymi w Wytycznych dla wnioskodawców, dostępnych na stronach internetowych PARP pod adresem: http://www.parp.gov.pl w zakładce Dotacje (Programy) (w przypadku programów wsparcia Phare) i/lub Fundusze Strukturalne (w przypadku programów wsparcia współfinansowanych z funduszy strukturalnych). Spis treści I. System wsparcia rozwoju przedsiębiorczości w Polsce wprowadzenie... 3 Krajowy System Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw (KSU)... 5 II. Formy pomocy rządu dla MSP... 11 Bezpłatne usługi informacyjne... 11 Lista teleadresowa Regionalnych Instytucji Finansujących... 14 III. Instrumenty współfinansowane w ramach programu Phare 2002. Przedsiębiorczość w Polsce. Regionalny Program Wsparcia dla MSP... 15 Program Technologie Informatyczne dla Przedsiębiorstw... 15 Program Rozwoju Przedsiębiorstw... 19 IV. Program Rozwoju Przedsiębiorstw Eksportowych... 22 Instrumenty współfinansowane w ramach Phare 2003. Wsparcie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw Projekt inwestycje MSP w technologie i projekty innowacyjne... 25 Program Rozwój i modernizacja przedsiębiorstw w oparciu o nowe technologie... 26 Wsparcie na doradztwo... 26 Dotacja na inwestycje... 29 Program Ścieżki od innowacji do biznesu... 32 Wsparcie na doradztwo... 32 Dotacja na inwestycje... 35 Pożyczka na innowacje... 38 V. Instrumenty współfinansowane w ramach Programu Phare 2003 Przedsiębiorczość w Polsce. Regionalny Program Wsparcia dla MSP... 41 Program Technologie Informatyczne dla Przedsiębiorstw... 42 Program Rozwoju Przedsiębiorstw... 45 Program Rozwoju Przedsiębiorstw Eksportowych... 48 Fundusz Dotacji Inwestycyjnych... 51 VI. Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw... 54 Działanie 2.1 Wzrost konkurencyjności MSP poprzez doradztwo... 54 Działanie 2.3 Wzrost konkurencyjności MSP poprzez inwestycje... 59 VII. Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich... 65 Działanie 2.3 Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki... 65
Redakcja: Anna Forin, Wanda Powałka, Amanda Soczówka Korekta: pracownicy zespołów odpowiedzialnych za wdrażanie poszczególnych programów wsparcia Adaptacja projektu okładki: Anna Forin, Amanda Soczówka Projekt okładki: Andrzej Kirsz Copyright by Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, 2004 Publikacja została przygotowana w ramach realizacji programu Kierunki działań rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw od 2003 do 2006 r. i wydana ze środków Ministerstwa Gospodarki i Pracy ISBN 83-88802-80-1 Wydanie V Nakład 44.000 egzemplarzy 2 Druk i oprawa: Instytut Technologii i Eksploatacji 26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10 tel.: (048) 36 442 41, fax: (048) 36 447 65
WPROWADZENIE SYSTEM WSPARCIA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W POLSCE System wsparcia rozwoju przedsiębiorczości w Polsce to struktura zaangażowana we wdrażanie programów służących wzmocnieniu sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) w Polsce, obejmująca zarówno sieci i struktury organizacyjne oraz instytucjonalne, jak i instrumenty wsparcia skierowane do małych i średnich przedsiębiorstw. System opiera się na współpracy partnerów na trzech poziomach działania, co obrazuje poniższy schemat (bloki zacienione odpowiadają partnerom akredytowanym w Krajowym Systemie Usług dla MSP): POZIOM CENTRALNY POLSKA AGENCJA ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI (PARP) instytucja rządowa, odpowiedzialna za wdrażanie polityki sektorowej POZIOM REGIONALNY REGIONALNE INSTYTUCJE FINANSUJĄCE (RIF) jedna w każdym województwie, odpowiedzialna za wdrażanie programów regionanych dla MSP POZIOM BEZPOŚREDNICH USŁUGODAWCÓW USŁUGODAWCY, posiadający duże doświadczenie we współpracy z MSP świadczą usługi doradcze, szkoleniowe, informacyjne, finansowe i proinnowacyjne INSTYTUCJE NIEKOMERCYJNE - Ośrodki wspierania biznesu - Fundacje i Stowarzyszenia - Agencje Rozwoju Regionalnego itp. INSTYTUCJE KOMERCYJNE - Wykonawcy akredytowani przez PARP - Wykonawcy uprawnieni do realizacji usług bez akredytacji PARP Współpraca między poszczególnymi partnerami służy rozwojowi systemu wspierania przedsiębiorczości w Polsce, a poprzez to zwiększeniu konkurencyjności przedsiębiorstw z sektora MSP. Poziom centralny to Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), która jest agencją rządową utworzoną w 2001 r. w wyniku przekształcenia Polskiej Fundacji Promocji i Rozwoju Małych i Średnich Przedsiębiorstw działającej w latach 1996 2000. W połowie 2002 r., w ramach realizacji rządowego pakietu programowego Przede wszystkim przedsiębiorczość, PARP przejęła zadania i obowiązki Agencji Techniki i Technologii oraz Polskiej Agencji Rozwoju Regionalnego. Dzięki konsolidacji trzech agencji powstała jedna instytucja, podległa Ministrowi Gospodarki i Pracy, która jest odpowiedzialna za wdrażanie programów pomocowych na rzecz rozwoju przedsiębiorczości, pochodzących z budżetu państwa oraz Unii 3
Europejskiej. Pozwala to na większą skuteczność w realizacji programów i bardziej efektywną kontrolę wykorzystania funduszy. Poziom wojewódzki to Regionalne Instytucje Finansujące (RIF), działające jako wojewódzkie instytucje zarządzające realizacją programów regionalnych skierowanych do sektora MSP i współpracujące z Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości przy realizacji programów krajowych oraz wdrażaniu polityki sektorowej adresowanej do MSP w regionie. Regionalne Instytucje Finansujące pełnią także analogiczną rolę wobec samorządowych władz regionalnych we wdrażaniu działań wynikających z realizacji strategii rozwoju regionu w obszarze dotyczącym MSP. W każdym województwie działa jedna RIF. W strukturach RIF funkcjonuje Punkt Konsultacyjny (PK), w którym przedsiębiorcy zainteresowani otrzymaniem dofinansowania z dostępnych programów wsparcia mogą bezpłatnie uzyskać niezbędne informacje z zakresu przygotowywania wniosków o pomoc finansową, a także na inne interesujące ich tematy dotyczące prowadzenia przedsiębiorstwa (więcej informacji o PK znajduje się na w rozdziale Formy pomocy rządu dla MSP). W RIF składane są też wnioski o wsparcie z dostępnych programów Phare i funduszy strukturalnych, które następnie poddawane są ocenie formalnej dokonywanej przez pracowników RIF, a czasami także (w zależności od rodzaju programu wsparcia) merytorycznej. Lista teleadresowa RIF znajduje się na str. 14 niniejszego opracowania oraz na stronach internetowych PARP pod adresem: http://www.parp.gov.pl/rif.php. Poziom bezpośrednich usługodawców to instytucje i organizacje o dużym doświadczeniu we współpracy z sektorem małych i średnich przedsiębiorców. Wszyscy usługodawcy specjalizują się w świadczeniu różnego rodzaju usług, zwłaszcza doradczych (w tym proinnowacyjnych), szkoleniowych, finansowych i informacyjnych. Na tym poziomie możemy rozróżnić dwie grupy usługodawców: 1) firmy nastawione na osiąganie zysku oraz 2) grupę jednostek niekomercyjnych, statutowo działających na rzecz rozwoju przedsiębiorczości. W ramach systemu wsparcia rozwoju przedsiębiorczości firmy komercyjne występują jedynie jako akredytowani przez PARP potencjalni wykonawcy usług, które mogą być dofinansowane ze środków programów Phare (edycje 2000 2003), a także Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i budżetu państwa w ramach realizacji Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw SPO WKP. Wykonawcy ci tworzą długą listę firm gotowych do świadczenia usług w ramach poszczególnych dziedzin specjalizacji (m.in. prowadzenia przedsiębiorstwa na terytorium Unii Europejskiej, zapewnienia jakości, innowacji i nowych technologii, wprowadzania produktów na nowe rynki zagraniczne, tworzenia sieci kooperacyjnych przedsiębiorstw, łączenia się przedsiębiorstw, pozyskiwania zewnętrznego finansowania na rozwój działalności gospodarczej), związanych z poszczególnymi programami wsparcia. Podstawowym kryterium umieszczenia na długiej liście akredytowanych wykonawców jest zdolność do świadczenia na rzecz małych i średnich 4
przedsiębiorców usług poprzez zapewnienie ekspertów posiadających odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie w realizacji usług z danej dziedziny specjalizacji określonych w regulaminie korzystania z danego funduszu wsparcia. Akredytowani wykonawcy usług mają także obowiązek przestrzegać w prowadzonej działalności zasad etyki zawodowej. Akredytacja wykonawców do świadczenia usług współfinansowanych z kolejnych edycji programów Phare i w ramach SPO WKP, nie jest ograniczona jedynie do firm komercyjnych ubiegać się o nią mogą także organizacje nie działające w celu osiągnięcia zysku. Zasady przyznawania i uchylania akredytacji reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania i uchylania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości wykonawcom usług doradczych oraz trybu wyboru najkorzystniejszej oferty realizacji tych usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 187, poz. 1936 i 1937). Wśród firm niekomercyjnych należy wyróżnić przede wszystkim ośrodki Krajowego Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw (KSU), prowadzące działalność nie nastawioną na zysk i współpracujące ze sobą w ramach sieci (więcej na temat KSU znajduje się w dalszej części opracowania). Proponowany model instytucjonalnego wsparcia MSP ukierunkowany jest na spełnienie wymogów związanych z utworzeniem zharmonizowanego systemu, poprzez który mali i średni przedsiębiorcy osiągną dostęp do różnego typu dofinansowanych usług doradczych i szkoleniowych oraz wsparcia na projekty inwestycyjne, współfinansowane z Funduszy Strukturalnych. KRAJOWY SYSTEM USŁUG DLA MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW Na wstępie należy zaznaczyć, że przedstawione w tej części materiału informacje dotyczą sieci Krajowego Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw (KSU), funkcjonującej przez ostatnie osiem lat w dotychczasowym kształcie i są aktualne wyłącznie do wejścia w życie rozporządzenia w sprawie KSU. Zgodnie z ustawą z dnia 28 maja 2004 r. o zmianie ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.Nr 145, poz. 1537), wprowadzone zostanie odrębne rozporządzenie w sprawie KSU dla MSP, które będzie regulowało: 1) szczegółowe wymagania wobec podmiotów ubiegających się o rejestrację lub zarejestrowanych w KSU w zakresie: a) potencjału technicznego i ekonomicznego niezbędnego do należytego świadczenia małym i średnim przedsiębiorcom oraz podmiotom podejmującym działalność gospodarczą usług doradczych, szkoleniowych, informacyjnych i finansowych, 5
b) kwalifikacji osób realizujących te usługi, c) systemu zapewnienia jakości tych usług, d) przestrzegania zasad etyki zawodowej; 2) tryb weryfikacji przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości ww. wymagań; 3) standardy świadczenia usług przez podmioty zarejestrowane w KSU. Rozporządzenie w sprawie KSU powinno wejść w życie najpóźniej na przełomie 2004/2005 r. Dlatego też przewiduje się, że już od pierwszych miesięcy 2005 r. nowy rejestr KSU będzie skupiał ośrodki spełniające kryteria rozporządzenia. Aktualne informacje o ośrodkach KSU i ich ofercie można znaleźć na stronach internetowych PARP pod adresem http://www.parp.gov.pl/ksu. Sieć KSU powstała w październiku 1996 r. z inicjatywy Polskiej Fundacji Promocji i Rozwoju Małych i Średnich Przedsiębiorstw (obecnie Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości) w wyniku realizacji zakończonego już programu Phare 1995 STEP I. PARP koordynuje działania KSU oraz wspiera merytorycznie i organizacyjnie uczestników sieci. Celem Krajowego Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw jest podniesienie konkurencyjności polskich małych i średnich firm poprzez dostarczenie im wysokiej jakości kompleksowych usług, a przez to lepsze przygotowanie ich do funkcjonowania na jednolitym rynku. KSU jest systemem otwartym. Raz do roku prowadzony jest nabór, w którym podstawowym kryterium kwalifikacyjnym jest doświadczenie ośrodka oraz jakość jego oferty usługowej. Ośrodki aplikujące są zobowiązane do wdrożenia systemu zarządzania jakością zgodnego z normą EN-PN ISO 9001:2001 oraz wdrożenia standardów sieci KSU. Włączenie do KSU jest uwarunkowane pozytywnym wynikiem audytu akredytującego, który jest prowadzony przez niezależnych audytorów. Ośrodki mogą uzyskać akredytację w ramach różnych specjalizacji odpowiadających kategoriom świadczonych usług, tj.: w doradztwie, szkoleniach, usługach informacyjnych i finansowych. System akredytacji, który gwarantuje określony standard świadczonych usług dla przedsiębiorców i innych klientów, dotyczy nie tylko ośrodków aplikujących o włączenie do sieci, ale także wszystkich ośrodków już działających w KSU. Są one zobowiązane do poddawania się okresowym audytom sprawdzającym i audytom wznawiającym. Obecnie w sieci KSU akredytowanych jest blisko 180 ośrodków, takich jak: agencje rozwoju regionalnego, centra wspierania biznesu, fundacje, stowarzyszenia, kluby oraz inne organizacje przedsiębiorców i pracodawców, fundusze poręczeń kredytowych, fundusze pożyczkowe, inkubatory przedsiębiorczości, instytuty badawczo-rozwojowe, izby gospodarcze, przemysłowo-handlowe oraz izby branżowe i rzemieślnicze, ośrodki innowacji i technologii, ośrodki wspierania przedsiębiorczości oraz inne organizacje pozarządowe. 6
Członkowie sieci są niezależni i samofinansujący się, a uczestnictwo w KSU jest dobrowolne. Przynależność do KSU zobowiązuje ośrodek do spełniania określonych standardów dotyczących organizacji pracy, świadczenia poszczególnych rodzajów usług oraz współpracy w ramach sieci. PARTNERZY W RAMACH KSU W ramach Krajowego Systemu Usług dla MSP można wyodrębnić następujące grupy ośrodków, odpowiadające kategoriom świadczonych przez nie usług lub specjalizacji, tj.: Regionalne Instytucje Finansujące RIF. Są to organizacje wyłonione w drodze regionalnych konkursów. Wszystkie te instytucje są ośrodkami akredytowanymi w KSU i legitymują się dużym doświadczeniem we współpracy z sektorem małych i średnich przedsiębiorstw. Posiadają także znaczący potencjał merytoryczny i organizacyjny do świadczenia usług dla MSP. Więcej informacji na temat RIF znajduje się na str. 14. Punkty Konsultacyjne PK Na terenie całej Polski działa blisko 180 Punktów Konsultacyjnych, z których zdecydowana większość prowadzona jest bezpośrednio przez ośrodki KSU (w dalszej perspektywie zakłada się, że wszystkie PK będą rekrutowały się spośród ośrodków KSU). PK świadczy bezpłatne usługi informacyjne dla małych i średnich przedsiębiorstw, nie wymagające dłuższego zaangażowania czasu pracy konsultanta obejmujące zagadnienia związane z administracyjno-prawnymi aspektami prowadzenia działalności gospodarczej oraz zarządzaniem przedsiębiorstwem (z dziedziny prawa, marketingu, finansów i podatków, produkcji i innych). Konsultacje mogą również dotyczyć informacji o dostępnej na rynku ofercie finansowania zewnętrznego skierowanej do sektora MSP (banków oraz innych instytucji finansowych, a także zasad ubiegania się o dofinansowanie w ramach dostępnych programów wsparcia. Więcej informacji na temat PK znajduje się na str. 12. Przedsiębiorcy zainteresowani skorzystaniem z usług PK znajdą listę teleadresową wszystkich ośrodków na stronie internetowej PARP pod adresem http://www.parp.gov.pl / w dziale Bezpłatne informacje. Krajowa Sieć Innowacji KSI Ze względu na rosnące zapotrzebowanie na usługi o charakterze proinnowacyjnym zdecydowano o wyodrębnieniu w ramach sieci KSU grupy ośrodków specjalizujących się w świadczeniu tego typu usług. Obecnie działa kilka ośrodków KSI, które stanowią swoisty łącznik pomiędzy światem nauki a sektorem MSP w komercjalizacji najnowszych rozwiązań technologicznych. Zajmują się m.in. obsługą procesu kojarzenia przedsiębiorców poszukujących konkretnych rozwiązań technologicznych z ich potencjalnymi dostawcami. W celu zapewnienia wysokiego standardu świadczonych usług doradczych o charakterze proinnowacyjnym wymaga się, by 7
ośrodki te miały podpisane umowy o współpracy z instytucjami badawczymi w zakresie świadczenia tych usług. Sieć Informacji dla Biznesu (Business Information Network BIN) Wśród akredytowanych ośrodków KSU, 23 ośrodki wyspecjalizowane są w kojarzeniu partnerów gospodarczych na poziomie krajowym i międzynarodowym (baza kooperacji) oraz w działaniach związanych z prowadzeniem wywiadowni gospodarczych w ramach BIN. Centra Euro Info (European Information Centre EIC) Międzynarodowa sieć ośrodków wyspecjalizowanych w świadczeniu usług informacyjnych, dotyczących Unii Europejskiej (m.in. regulacje prawne) oraz kojarzeniu partnerów gospodarczych. Na terenie Polski działa 14 ośrodków EIC, spośród których 12 posiada akredytację w KSU, a jeden jest prowadzony we współpracy z o- środkiem akredytowanym w KSU. Szczegółowe informacje na temat zakresu usług świadczonych przez Centra Euro Info znajdują się na ogólnopolskiej stronie internetowej EIC: http://www.euroinfo.org.pl. Krajowe Stowarzyszenie Funduszy Poręczeniowych spośród 50 lokalnych i regionalnych Funduszy Poręczeniowych działających w Polsce, 18 to ośrodki KSU. Szczegółowe informacje na temat Krajowego Stowarzyszenia Funduszy Poręczeniowych oraz lista instytucji działających w jego ramach znajdują się na stronie internetowej Stowarzyszenia: http://www.ksfp.org.pl. Polskie Stowarzyszenie Funduszy Pożyczkowych z blisko 80 instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe działających w ramach Stowarzyszenia, połowa prowadzona jest przez ośrodki KSU. Szczegółowe informacje na temat Polskiego Stowarzyszenia Funduszy Pożyczkowych oraz lista instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe w jego ramach znajdują się na stronie internetowej Stowarzyszenia: http://www.psfp.org.pl. STRUKTURA KSU Krajowy System Usług dla MSP jest siecią ogólnopolską, dobrowolnie współpracujących ze sobą ośrodków. Członkowie KSU są niezależni i samofinansujący się. Działania KSU koordynuje Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, która wspiera system organizacyjnie i merytorycznie. Sieć ośrodków podzielona jest na 16 regionów odpowiadających podziałowi administracyjnemu kraju. Ośrodki należące do sieci współpracują ze sobą na szczeblu regionalnym oraz ogólnopolskim. W każdym z województw, podczas spotkań regionalnych, wybierani są dwaj przedstawiciele ośrodków KSU, którzy zajmują się organizacją prac w regionie oraz reprezentują go w Radzie Koordynacyjnej KSU. Kadencja rady trwa dwa lata. Do wykonywania określonych prac Rada powołuje Grupy Zadaniowe, które czuwają nad rozwojem powierzonych im sfer działania sieci KSU. Do realizacji bieżących zadań powoływane są doraźnie Zespoły Zadaniowe. 8
OFERTA OŚRODKÓW KSU Każdy z akredytowanych ośrodków KSU świadczy przynajmniej jedną z czterech kategorii usług adresowanych do małych i średnich firm lub osób podejmujących działalność gospodarczą, tj. usługi: doradcze (w tym proinnowacyjne), szkoleniowe, informacyjne, finansowe. Większość ośrodków realizuje także usługi na rzecz władz lokalnych czy regionalnych. Część ośrodków specjalizuje się w określonych dziedzinach lub branżach, w tym m.in. w transferze technologii, systemach zarządzania jakością, badaniach i certyfikacji. Krótką charakterystykę usług realizowanych przez KSU zawiera poniższe zestawienie: USŁUGI DORADCZE! o charakterze ogólnym, np.: w dziedzinie: marketingu, finansów, prawa, planowania i zarządzania, eksportu, jakości oraz dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą! o charakterze proinnowacyjnym, w tym: diagnoza potrzeb technologicznych, promocja technologii i nowych rozwiązań technologicznych, wdrażanie nowych technologii, inne działania, w których następuje transfer wiedzy lub innowacyjnej technologii USŁUGI FINANSOWE! udzielanie poręczeń kredytowych, stanowiących dodatkową formę zabezpieczenia kredytów i pożyczek (fundusze poręczeń kredytowych)! udzielanie pożyczek na rozpoczęcie lub rozwój działalności gospodarczej (lokalne fundusze pożyczkowe) USŁUGI INFORMACYJNE! udzielanie informacji o: administracyjno-prawnych aspektach wykonywania działalności gospodarczej dostępnych programach pomocy publicznej dla przedsiębiorców oraz innych dostępnych źródłach finansowania działalności gospodarczej zasadach dokonywania inwestycji w UE zasadach przygotowywania wniosków o pomoc publiczną i finansowanie działalności gospodarczej z innych źródeł imprezach targowo-wystawienniczych! kojarzenie partnerów gospodarczych! sprawdzanie wiarygodności partnerów handlowych wywiadownie gospodarcze USŁUGI SZKOLENIOWE! specjalistyczne, np. z zakresu marketingu, finansów i zarządzania! dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą! branżowe! ogólne (m.in. komputerowe, językowe) DLACZEGO WARTO KORZYSTAĆ Z USŁUG ŚWIADCZONYCH PRZEZ OŚRODKI KSU? Konsultanci KSU mają duże doświadczenie we współpracy z przedsiębiorcami, znają specyfikę swoich środowisk lokalnych oraz kierunki rozwoju regionu dzięki temu służą profesjonalną pomocą w zakresie planowania rozwoju firmy, także pod kątem zmian zachodzących na danym terenie. Dzięki różnorodności ośrodków skupionych w KSU oferta świadczonych przez nie usług jest bardzo szeroka. Każdy przedsiębiorca lub osoba rozpoczynająca działalność gospodarczą powinien znaleźć w ośrodku KSU pomoc w rozwiązaniu problemów związanych z prowadzeniem własnej firmy. Niemniej jednak niektóre ośrodki 9
specjalizują się jedynie w bardzo wąskim zakresie świadczonych usług (np. związanych z daną branżą) i nie są w stanie samodzielnie zaspokoić wszystkich oczekiwań przedsiębiorców. W związku z tym stworzono wewnętrzny system pozwalający ośrodkom na szybkie wyszukiwanie partnerów w ramach KSU. Niezależnie od stopnia złożoności poszukiwanej usługi, dzięki wdrożonym w KSU narzędziom wymiany informacji, każdy ośrodek w krótkim czasie powinien wyszukać dla swoich klientów specjalistę lub zebrać zespół ekspercki, który sprosta oczekiwaniom przedsiębiorców. Ośrodki KSU posiadają wdrożone standardy świadczonych usług (oparte na wymaganiach zgodnych z normą EN-PN ISO 9001:2001), dlatego też w każdym z ośrodków klienci obsługiwani są z jednakową starannością. Niezmiernie ważnym czynnikiem jest również dostępność geograficzna ośrodków. Sieć obecna jest niemalże w całej Polsce. W poszczególnych regionach różna jest liczba ośrodków KSU, niemniej jednak dąży się do jak najbardziej równomiernego dostępu do usług we wszystkich województwach. JAK SKORZYSTAĆ Z USŁUG OFEROWANYCH PRZEZ KSU? Aby skorzystać z pomocy ośrodka KSU, wystarczy udać się do jego siedziby lub zadzwonić i umówić się na spotkanie z konsultantem. W zależności od specyfiki zamówienia oraz potrzeb klienta, usługa może zostać zrealizowana w ośrodku lub bezpośrednio w przedsiębiorstwie. Wybór ośrodka, z usług którego będzie korzystał przedsiębiorca, zależy tylko od niego. W tym względzie nie istnieją żadne ograniczenia terytorialne. Każdy ośrodek indywidualnie ustala koszty świadczonych usług. Podczas wyceny pod uwagę branych jest wiele czynników, m.in. czas pracy konsultanta, złożoność usługi, wreszcie poziom cen na rynku. GDZIE ZNALEŹĆ INFORMACJE O KSU? Bliższe informacje na temat KSU można uzyskać w każdym ośrodku należącym do sieci, w tym w Regionalnych Instytucjach Finansujących i Punktach Konsultacyjnych, a także w siedzibie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Pełna lista adresowa ośrodków KSU dostępna jest na stronach internetowych KSU pod adresem: http://ksu.parp.gov.pl Tam też można znaleźć na bieżąco aktualizowany katalog usług świadczonych przez poszczególne ośrodki KSU. 10
FORMY POMOCY RZĄDU DLA MSP Celem polityki Rządu wobec małych i średnich przedsiębiorców (MSP) do 2006 r. jest pobudzenie aktywności sektora MSP zapewniającej zatrudnienie w tym sektorze oraz wzrost jego konkurencyjności i zdolności do funkcjonowania na Jednolitym Rynku Europejskim. Działania Rządu wynikają z realizacji zapisów dokumentu Kierunki działań Rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw od 2003 do 2006 roku, przyjętego przez Radę Ministrów w dniu 4 lutego 2003 r. Środki budżetowe służą również finansowaniu nieodpłatnych usług doradczych i informacyjnych dla małych i średnich przedsiębiorców. Od września 2004 roku ze środków budżetowych finansowana jest działalność sieci Punktów Konsultacyjnych (PK), w których zarówno mali, jak i średni przedsiębiorcy mogą korzystać z bezpłatnych usług informacyjnych z zakresu prowadzenia własnej firmy oraz dostępnych programów wsparcia dla przedsiębiorców. Utworzenie Punktów Konsultacyjnych jest kontynuacją inicjatywy realizowanej od 2000 r., finansowanej z budżetu państwa, związanej z funkcjonowaniem Punktów Konsultacyjno-Doradczych (PKD) i wynika ze stale rosnącego zapotrzebowania przedsiębiorców na informacje dotyczące dostępnych programów i instrumentów wsparcia. Większość obecnych PK prowadzona jest przez organizacje, które mają doświadczenie m.in. w realizacji usług w ramach Punktów Konsultacyjno-Doradczych. Dużym ułatwieniem dla przedsiębiorców jest również to, że znaczna część nowych PK posiada siedzibę w tym samym miejscu, co PKD, niejednokrotnie już rozpoznawanym przez dotychczasowych klientów małych i średnich przedsiębiorców, a także znanym w środowisku przedsiębiorców, którzy jeszcze nie korzystali z bezpłatnych usług informacyjnych. BEZPŁATNE USŁUGI INFORMACYJNE Dla kogo? Bezpłatne usługi informacyjne dostępne są dla: małych i średnich przedsiębiorców, których przedsiębiorstwa spełniają warunki określone w Załączniku I do Rozporządzenia Komisji Europejskiej Nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorców (Dz. Urz. WE L10 z 13.01.2001) zmienionego rozporządzeniem nr 364/2004 r. z 25 lutego 2004 (Dz. Urz. WE L 63 z 28.02.2004 r.). Uwaga! Usługi informacyjne PK świadczone są w ramach tzw. pomocy de minimis. Oznacza to, że mogą być one świadczone małym i średnim przedsiębiorcom, pod 11
warunkiem że wartość usługi łącznie z wartością innej pomocy de minimis udzielonej przedsiębiorcy z różnych źródeł i w różnych formach w okresie kolejnych 3 lat poprzedzających dzień świadczenia usługi nie przekracza równowartości w złotych polskich kwoty 100.000 euro. Informacje o tym, czy dana pomoc była pomocą de minimis, przedsiębiorca powinien uzyskać od organu udzielającego takiej pomocy. 12 Zakres usług Punktów Konsultacyjnych (PK) Punkty Konsultacyjne zajmują się bezpłatnym świadczeniem usług informacyjnych, nie wymagających dłuższego zaangażowania czasu pracy konsultanta, związanych z: administracyjno-prawnymi aspektami prowadzenia działalności gospodarczej oraz zarządzaniem przedsiębiorstwem (z dziedziny prawa, marketingu, finansów i podatków, produkcji i innych). Usługi dotyczyć mogą także informacji o dostępnej na rynku ofercie finansowania zewnętrznego, w szczególności: banków, skierowanej do sektora MSP (wraz ze szczegółowymi warunkami udzielania kredytów) oraz innych instytucji finansowych, tj.: firm leasingowych, funduszy pożyczkowych, funduszy poręczeń kredytowych, funduszy kapitałowych i innych. Ponadto, konsultacje mogą obejmować pomoc w zakresie: możliwości i sposobów korzystania z instrumentów wsparcia dla MSP dostępnych w PARP lub w Regionalnych Instytucjach Finansujących (RIF), w tym udzielanie informacji o zasadach przygotowywania wniosków o pomoc publiczną i finansowania działalności gospodarczej z innych źródeł, a także pomoc w wyborze akredytowanego wykonawcy usług, który będzie realizował działania w ramach projektu doradczego opisanego we wniosku o wsparcie (np. z programu Phare, czy w ramach Działania 2.1 SPO WKP); projektów pomocowych (w tym np. realizowanych w ramach polityki Rządu wobec sektora MSP oraz Programów Komisji Europejskiej); a także możliwości i zasad korzystania z usług doradczych, szkoleniowych, informacyjnych czy finansowych oferowanych m.in. przez ośrodki zarejestrowane w Krajowym Systemie Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw (KSU). Gdzie i jak? Bezpłatne usługi informacyjne dostępne są na terenie całej Polski w blisko 180 Punktach Konsultacyjnych, wyłonionych w drodze konkursu, w którym głównym kryterium oceny były kwalifikacje i doświadczenie poszczególnych konsultantów, mających świadczyć usługi informacyjne w ramach PK, a także lokalizacja PK w danym regionie, szczególnie uwzględniająca zapotrzebowanie lokalnych małych i średnich przedsiębiorców na informacje.
Większość tych organizacji jest skupiona w sieci ośrodków KSU i posiada wdrożony system zarządzania jakością. 1 2 3 3 kroki do bezpłatnych usług informacyjnych opis Wybór Punktu Konsultacyjnego przedsiębiorca, który potrzebuje skorzystać z konsultacji w zakresie prowadzenia własnej firmy czy zdobycia środków na jej dalszy rozwój, dowiaduje się, czytając tę informację, o możliwości skorzystania z bezpłatnych usług informacyjnych świadczonych w jednym z blisko 180 PK na terenie całej Polski. Następnie samodzielnie wybiera PK, z usług którego chce skorzystać. Szczegółowe informacje dotyczące zasad korzystania z usług PK wraz z wykazem ośrodków działających w poszczególnych województwach zamieszczone są na stronach internetowych PARP, pod adresem: http://www.parp.gov.pl / bezpłatne informacje. Ustalenie zakresu usługi rozmowa z konsultantem PK podczas rozmowy przedsiębiorcy z konsultantem ustalany jest zakres, rodzaj oraz wymagany czas usługi. Realizacja usługi informacyjnej przedsiębiorca korzysta z usługi informacyjnej w celu poszerzenia swojej wiedzy na temat zarządzania przedsiębiorstwem lub zdobycia informacji pomocnych w prowadzeniu działalności gospodarczej. W zależności od potrzeb może to być jedno spotkanie lub więcej. Pomoc udzielana przedsiębiorcy w postaci bezpłatnej usługi PK stanowi pomoc publiczną, która może być udzielana wyłącznie jako pomoc o charakterze de minimis. Potwierdzeniem wykonanej usługi dla przedsiębiorcy jest wydanie przez PK zaświadczenia o udzielonej pomocy de minimis. 13
woj. dolnośląskie Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Lista teleadresowa RIF woj. podkarpackie Agencja Rozwoju Regionalnego "MARR" S.A. ul. Krupnicza 13 tel. (71) 344 58 41, fax. (71) 372 36 85 ul. Chopina 18 tel. (17) 788 18 50, fax. (17) 788 18 64 50-075 Wrocław warr@warr.pl www.warr.pl 39-300 Mielec marr@ptc.pl www.marr.com.pl woj. kujawsko-pomorskie Toruńska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. woj. podlaskie Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego ul. Kopernika 4 tel. (56) 621 04 21, fax (56) 622 28 99 ul. Starobojarska 15 tel. (85) 740 86 83, fax (85) 740 86 85 87-100 Toruń sekretariat@tarr.org.pl www.tarr.org.pl 15-073 Białystok pfrr@pfrr.bialystok.pl www.pfrr.bialystok.pl woj. lubelskie woj. pomorskie Lubelska Fundacja Rozwoju ARR Agencja Rozwoju Pomorza S.A. Rynek 7 tel. (81) 743 65 43, fax. (81) 743 72 26 ul. Piwna 36/39 tel. (58) 323 31 00, fax. (58) 301 13 41 20-111 Lublin lfr@lfr.lublin.pl www.lfr.lublin.pl 80-831 Gdańsk sekretariat@arpg.gda.pl www.arpg.gda.pl woj. lubuskie woj. śląskie Wrocławska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w siedzibie Agencji Rozwoju Górnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Regionalnego w Zielonej Górze ul. Chopina 14 tel. (68) 327 05 04, fax. (68) 325 38 88 ul. Wita Stwosza 31 tel. (32) 201 40 56, fax (32) 257 95 29 65-001 Zielona Góra agencja@region.zgora.pl www.region.zgora.pl 40-042 Katowice garr@garr.pl www.garr.pl woj. łódzkie woj. świętokrzyskie Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Staropolska Izba Przemysłowo-Handlowa ul. Tuwima 22-26 tel. (42) 632 18 92, fax. (42) 633 07 63 ul. Sienkiewicza 53 tel. (41) 344 43 92, fax. (41) 368 02 21 90-002 Łódź larr@lodz.pl www.larr.lodz.pl 25-002 Kielce sekretariat@siph.com.pl www.siph.com.pl woj. małopolskie woj. warmińsko-mazurskie Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Warmińsko-Mazurska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. ul. Kordylewskiego 11 tel. (12) 411 46 03, fax. (12) 412 43 79 ul. Kajki 10/12 tel. (89) 521 12 50, fax. (89) 521 12 60 31-542 Kraków biuro@marr.pl www.marr.pl 10-547 Olsztyn wmarr@wmarr.olsztyn.pl www.wmarr.olsztyn.pl woj. mazowieckie woj. wielkopolskie Fundacja Małych i Średnich Przedsiębiorstw Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Koninie ul. Smocza 27 tel. (22) 838 03 51, fax. (22) 838 02 61 ul. Zakładowa 4 tel. (63) 245 30 95, fax. (63) 242 22 29 01-048 Warszawa izbarimp@fund.org.pl www.fund.org.pl 62-510 Konin arr@arrkonin.org.pl www.arrkonin.org.pl woj. opolskie Stowarzyszenie Promocja Przedsiębiorczości Ośrodek Wspierania Przedsiębiorczości w Opolu woj. zachodniopomorskie Zachodniopomorska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. ul. Damrota 4 tel. (77) 456 56 00, fax. (77) 454 40 97 ul. Stoisława 2 tel. (91) 488 24 88, fax. (91) 488 26 26 45-064 Opole biuro@rif.opole.pl www.rif.opole.pl 70-223 Szczecin zarzad@zarr.com.pl www.zarr.com.pl Informacje na temat zasad funkcjonowania RIF znajdują się na str. 4. 14
INSTRUMENTY WSPÓŁFINANSOWANE W RAMACH PROGRAMU PHARE 2002 Przedsiębiorczość w Polsce Regionalny Program Wsparcia dla MSP Program realizowany jest w ramach 13 zintegrowanych programów regionalnych, przy czym poszczególne instrumenty wsparcia wdrażane są w wybranych województwach. Uwaga! Wsparcie w ramach programów finansowanych środkami Phare 2002 nie może być udzielone na projekty dotyczące działalności gospodarczej w zakresie: rolnictwa, rybołówstwa, rybactwa, produkcji, przetwarzania oraz wprowadzania do obrotu produktów wymienionych w Załączniku I do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską 1, górnictwa węgla, produkcji żeliwa i stali, świadczenia usług transportu morskiego oraz przybrzeżnego transportu wodnego, a także pomocniczych usług transportu morskiego. Szczegóły na temat wymienionych powyżej wyłączeń sektorowych znajdują się w Wytycznych dla wnioskodawców do poszczególnych programów wsparcia. W ramach projektów bezpośrednio skierowanych do przedsiębiorców obecnie dostępne są następujące instrumenty: Program Technologie Informatyczne dla Przedsiębiorstw Program Rozwoju Przedsiębiorstw Program Rozwoju Przedsiębiorstw Eksportowych PROGRAM TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE DLA PRZEDSIĘBIORSTW Cel Celem programu jest umożliwienie wprowadzania nowoczesnych rozwiązań technologicznych, ułatwiających zarządzanie przedsiębiorstwem, poprawiających relacje z klientami oraz skuteczność i efektywność działania MSP. 1 Tabela zawierająca interpretację, jaka działalność gospodarcza w zakresie produkcji, przetwórstwa i obrotu towarami rolnymi może być wsparta w ramach programu Phare znajduje się na stronie internetowej PARP pod adresem http://www.parp.gov.pl, w zakładce Dotacje (Programy). 15
Dla kogo? Wsparcie może być udzielone Wnioskodawcy, który: jest małym lub średnim przedsiębiorcą, którego przedsiębiorstwo spełnia warunki określone w Załączniku I do Rozporządzenia Komisji Europejskiej Nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorców (Dz. Urz. WE L10 z 13.01.2001) zmienionego Rozporządzeniem 364/2004 r. z 25 lutego 2004 r.(dz.urz. WE L 63 z 28.02.2004 r.), ma siedzibę na terenie jednego z województw: dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, opolskiego, podlaskiego, pomorskiego, świętokrzyskiego lub warmińsko-mazurskiego, jest bezpośrednio odpowiedzialny za przygotowanie i wdrożenie projektu (nie może pełnić roli pośrednika), posiada odpowiednie środki finansowe zapewniające płynną i terminową realizację działań oraz funkcjonowanie firmy w dłuższym czasie, ma doświadczenie i umiejętność zarządzania przedsięwzięciem odpowiadającym wielkości projektu, na który składany jest wniosek o wsparcie. Na co? W ramach programu mogą być dofinansowane usługi doradcze z zakresu identyfikacji i wdrożenia rozwiązań technologii informatycznych, dostosowanych do potrzeb i zakresu działalności podstawowej Wnioskodawcy. Świadczone usługi mogą obejmować doradztwo dotyczące wdrażanej technologii informatycznej na każdym poziomie jej projektowania. Raport na temat realizowanego projektu zawierać będzie konkretne wyniki poparte dokumentacją i wdrożonym oprogramowaniem. Przykłady działań, które mogą być finansowane w ramach programu: 1) audit technologiczny, 2) identyfikacja potrzeb przedsiębiorstwa w zakresie technologii informatycznych, 3) tworzenie specyfikacji technicznej związanej ze sprzętem i oprogramowaniem, 4) doradztwo w procesie negocjacji związanych z nabywaniem sprzętu i oprogramowania, 5) tworzenie opisu zakresu czynności na stanowiskach pracy związanych z technologią informatyczną, pomoc w procesie rekrutacji pracowników, 6) tworzenie działu do spraw technologii informatycznych w ramach przedsiębiorstwa, 7) tworzenie baz danych, lokalnych sieci, stron internetowych, 8) tworzenie aplikacji dla programów informatycznych, 9) pomoc i wsparcie techniczne na wezwanie, w zakresie rozwiązań wdrożeniowych/operacyjnych, 10) doradztwo w wyborze narzędzi informatycznych ulepszających zarządzanie. 16
Szczegółowy zakres działań kwalifikowanych znajduje się w Wytycznych dla Wnioskodawców, które wraz ze wzorami dokumentów zgłoszeniowych dostępne są na stronie internetowej PARP pod adresem http://www.parp.gov.pl w zakładce Dotacje (Programy). Usługi doradcze uznaje się za kwalifikowane jeżeli są wykonywane przez akredytowanych wykonawców firmy doradcze i organizacje wspierania biznesu akredytowane przez PARP do realizacji działań na rzecz Wnioskodawców w ramach Programu Technologie Informatyczne dla Przedsiębiorstw. W przypadku wybranych usług dopuszcza się możliwość ich realizacji przez wykonawców spoza listy firm akredytowanych według odrębnej procedury opisanej w Wytycznych dla Wnioskodawców. Dofinansowaniu mogą podlegać jedynie koszty kwalifikowane. Należy pamiętać, że wypłacone wsparcie jest refundacją rzeczywiście poniesionych wydatków. Wysokość wsparcia na usługi doradcze nie może przekroczyć 50% całkowitych kwalifikowanych kosztów netto projektu. Pozostała część kosztów projektu musi być finansowana ze środków Wnioskodawcy. Minimalna kwota wsparcia to równowartość w PLN kwoty 1.000 EUR. Maksymalna kwota wsparcia to równowartość w PLN kwoty 10.000 EUR. 1 2 3 10 kroków do uzyskania wsparcia Uzyskanie informacji o programie przedsiębiorca zainteresowany uzyskaniem dofinansowania znajdzie kompleksową informację na temat programu w Regionalnych Instytucjach Finansujących (RIF), Punktach Konsultacyjnych (PK), ośrodkach KSU oraz w PARP. Informacje o programie, Wytyczne dla Wnioskodawców, kompletne dokumenty zgłoszeniowe oraz adresy RIF dostępne są na stronie internetowej PARP pod adresem http://www.parp.gov.pl w zakładce Dotacje (Programy). Wybór akredytowanego wykonawcy usług oraz podpisanie z nim umowy przedsiębiorca wybiera usługodawcę z listy akredytowanych wykonawców i podpisuje z nim umowę. Lista wykonawców uprawnionych do świadczeniu usług w ramach programu dostępna jest na stronie internetowej PARP pod adresem http://www.parp.gov.pl w zakładce Dotacje (Programy). Przygotowanie i złożenie w RIF kompletnego wniosku o udzielenie wsparcia przedsiębiorca składa wniosek na formularzu, którego format dostępny jest na stronie internetowej PARP pod adresem: http://www.parp.gov.pl w zakładce Dotacje (Programy), stosując się do wskazówek zawartych w Wytycznych dla Wnioskodawców. Dwa egzemplarze wniosku wraz z wymaganymi załącznikami przedsiębiorca wysyła w zaklejonej kopercie listem poleconym, 17
4 5 6 7 8 9 10 przesyłką kurierską lub dostarcza na adres właściwej ze względu na siedzibę Wnioskodawcy RIF. Przewidziane terminy składania wniosków: 17 stycznia 2005 r., 1 marca 2005 r., do godz. 15.00 Rozpatrywanie wniosku przez Komisję Oceniającą w RIF I etap (kompletność wniosku, kryteria kwalifikacyjne) RIF dokonuje formalnej oceny wniosku złożonego przez przedsiębiorcę. Wnioski przedsiębiorców nie spełniających kryteriów formalnych nie podlegają dalszej ocenie. Rozpatrywanie wniosku przez Komisję Oceniającą w RIF II etap (ocena merytoryczna wniosku, decyzja o udzieleniu wsparcia) Komisja Oceniająca dokonuje oceny technicznej i finansowej wniosku, a następnie podejmuje decyzję o udzieleniu wsparcia. RIF informuje o tej decyzji przedsiębiorcę. Podpisanie umowy wsparcia pomiędzy RIF a przedsiębiorcą pozytywna decyzja Komisji Oceniającej oznacza rekomendację do podpisania umowy wsparcia. RIF przesyła przedsiębiorcy do podpisu dwa egzemplarze umowy wsparcia. Rozpoczęcie realizacji działań objętych umową wsparcia po podpisaniu przez obie strony umowy wsparcia przedsiębiorca może rozpocząć realizację usług nią objętych. Przedsiębiorca może otrzymać zaliczkę w wysokości do 50% kwoty wsparcia, pod warunkiem złożenia zabezpieczenia w formie weksla wraz z deklaracją wekslową i wyodrębnienia oddzielnego rachunku na potrzeby obsługi zaliczki. Wniosek o zaliczkę wraz z wymaganymi dokumentami przedsiębiorca składa bezpośrednio w RIF. Złożenie w RIF kompletnego wniosku o wypłatę wsparcia po zakończeniu działań objętych umową wsparcia przedsiębiorca składa w RIF wniosek o wypłatę wsparcia wraz z raportami: technicznym i finansowym, wyszczególniającymi faktycznie poniesione koszty oraz zrealizowane działania. Sprawdzenie wniosku przez RIF RIF weryfikuje dostarczone dokumenty pod względem formalnym. Może też zwrócić się do przedsiębiorcy z prośbą o ich uzupełnienie lub złożenie wyjaśnień. Wypłata wsparcia przez RIF na podstawie kompletnego wniosku o wypłatę wsparcia, wymaganych raportów oraz rekomendacji RIF określana jest, a następnie wypłacana ostateczna kwota wsparcia. 18
PROGRAM ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTW Cel Celem programu jest wzmocnienie sektora produkcji i usług przez rozwój małych i średnich przedsiębiorstw oraz wzrost udziału sektora MSP w lokalnych gospodarkach. Dla kogo? Wsparcie może być udzielone Wnioskodawcy, który: jest małym lub średnim przedsiębiorcą, którego przedsiębiorstwo spełnia warunki określone w Załączniku I do Rozporządzenia Komisji Europejskiej Nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorców (Dz. Urz. WE L10 z 13.01.2001) zmienionego Rozporządzeniem 364/2004 r. z 25 lutego 2004 r. (Dz.Urz.WE L 63 z 28.02.2004 r.), ma siedzibę na terenie jednego z województw: dolnośląskiego, lubelskiego, lubuskiego, łódzkiego, małopolskiego, opolskiego, podkarpackiego, pomorskiego, warmińsko-mazurskiego lub zachodniopomorskiego, jest bezpośrednio odpowiedzialny za przygotowanie i wdrożenie projektu (nie może pełnić roli pośrednika), posiada odpowiednie środki finansowe, zapewniające płynną i terminową realizację działań oraz funkcjonowanie firmy w dłuższym czasie, ma doświadczenie i umiejętności zarządzania przedsięwzięciem odpowiadającym wielkości projektu, na który składany jest wniosek o wsparcie. Na co? Wsparcie przeznaczone może być na finansowanie części kosztów usług doradczych, świadczonych przez akredytowanych wykonawców związanych z realizacją działań polegających na: 1) ocenie konkurencyjnej pozycji przedsiębiorstw poprzez opracowanie raportu opisującego bieżącą sytuację firmy w powiązaniu z jej konkurencją i firmami współpracującymi, 2) określeniu i wdrożeniu strategii rozwoju przedsiębiorstwa, 3) wdrożeniu planu inwestycyjnego poprzez opracowanie dokumentacji niezbędnej dla inwestycji związanej ze strategią przedsiębiorstwa (przygotowywanie biznesplanów i studiów wykonalności itp.). Szczegółowy zakres działań kwalifikowanych opisany jest w Wytycznych dla Wnioskodawców, które, wraz ze wzorami dokumentów zgłoszeniowych, znajdują 19
się na stronie internetowej PARP pod adresem http://www.parp.gov.pl w zakładce Dotacje (Programy). Usługi doradcze uznaje się za kwalifikowane, jeżeli są wykonywane przez akredytowanych wykonawców firmy doradcze i organizacje wspierania biznesu akredytowane przez PARP do świadczenia usług na rzecz Wnioskodawców w ramach Programu Rozwoju Przedsiębiorstw. W przypadku wybranych usług dopuszcza się możliwość ich realizacji przez wykonawców spoza listy firm akredytowanych według odrębnej procedury opisanej w Wytycznych dla Wnioskodawców. Dofinansowaniu mogą podlegać jedynie koszty kwalifikowane. Należy pamiętać, że wypłacone wsparcie jest refundacją rzeczywiście poniesionych wydatków. Wysokość wsparcia na usługi doradcze nie może przekroczyć 50% całkowitych kwalifikowanych kosztów netto projektu. Pozostała część kosztów projektu musi być finansowana ze środków Wnioskodawcy. Minimalna kwota wsparcia to równowartość w PLN kwoty 500 EUR. Maksymalna kwota wsparcia to równowartość w PLN kwoty 5.000 EUR. 1 2 3 10 kroków do uzyskania wsparcia Uzyskanie informacji o programie przedsiębiorca zainteresowany uzyskaniem dofinansowania znajdzie kompleksową informację na temat programu w Regionalnych Instytucjach Finansujących (RIF), Punktach Konsultacyjnych (PK), ośrodkach KSU oraz w PARP. Informacje o programie, Wytyczne dla Wnioskodawców, kompletne dokumenty zgłoszeniowe oraz adresy RIF dostępne są na stronie internetowej PARP pod adresem http://www.parp.gov.pl w zakładce Dotacje (Programy). Wybór akredytowanego wykonawcy usług oraz podpisanie z nim umowy przedsiębiorca wybiera usługodawcę z listy akredytowanych wykonawców i podpisuje z nim umowę. Lista wykonawców uprawnionych do świadczenia usług w ramach programu dostępna jest na stronie internetowej PARP pod adresem http://www.parp.gov.pl w zakładce Dotacje (Programy). Przygotowanie i złożenie w RIF kompletnego wniosku o udzielenie wsparcia przedsiębiorca składa wniosek na formularzu, którego format dostępny jest na stronie internetowej PARP pod adresem http://www.parp.gov.pl w zakładce Dotacje (Programy), stosując się do wskazówek zawartych w Wytycznych dla Wnioskodawców. Dwa egzemplarze wniosku wraz z wymaganymi załącznikami przedsiębiorca wysyła w zaklejonej kopercie listem poleconym, przesyłką kurierską lub dostarcza na adres właściwej ze względu na siedzibę Wnioskodawcy RIF. Przewidziane terminy składania wniosków: 24 stycznia 2005 r., 7 marca 2005 r., do godz. 15.00. 20
4 5 6 7 Rozpatrywanie wniosku przez Komisję Oceniającą w RIF I etap (kompletność wniosku, kryteria kwalifikacyjne) RIF dokonuje formalnej oceny wniosku złożonego przez przedsiębiorcę. Wnioski przedsiębiorców nie spełniających wymogów formalnych nie podlegają dalszej ocenie. Rozpatrywanie wniosku przez Komisję Oceniającą w RIF II etap (ocena merytoryczna wniosku, decyzja o udzieleniu wsparcia) Komisja Oceniająca dokonuje oceny jakościowej i finansowej wniosku. Następnie sporządza listę Wnioskodawców kwalifikujących się do otrzymania wsparcia. RIF informuje o tej decyzji przedsiębiorcę. Podpisanie umowy o udzielenie wsparcia pomiędzy RIF a przedsiębiorcą pozytywna decyzja Komisji Oceniającej oznacza rekomendację do podpisania umowy o udzielenie wsparcia. RIF przesyła przedsiębiorcy do podpisu dwa egzemplarze umowy wsparcia. Rozpoczęcie realizacji działań objętych umową wsparcia po podpisaniu przez obie strony umowy wsparcia przedsiębiorca może rozpocząć realizację usług nią objętych. Przedsiębiorca może otrzymać zaliczkę w wysokości do 50% kwoty wsparcia, pod warunkiem złożenia zabezpieczenia w formie weksla wraz z deklaracją wekslową i wyodrębnienia oddzielnego rachunku na potrzeby obsługi zaliczki. Wniosek o zaliczkę wraz z wymaganymi dokumentami przedsiębiorca składa bezpośrednio w RIF. 8 9 10 Złożenie w RIF kompletnego wniosku o wypłatę wsparcia po zakończeniu działań objętych umową wsparcia, przedsiębiorca składa w RIF wniosek o wypłatę wsparcia wraz z raportami: technicznym i finansowym, wyszczególniającymi faktycznie poniesione koszty oraz zrealizowane działania. Sprawdzenie wniosku przez RIF RIF weryfikuje dostarczone dokumenty pod względem formalnym. Może też zwrócić się do przedsiębiorcy z prośbą o ich uzupełnienie lub złożenie wyjaśnień. Wypłata wsparcia przez RIF na podstawie kompletnego wniosku o wypłatę wsparcia, wymaganych raportów oraz rekomendacji RIF określana jest, a następnie wypłacana ostateczna kwota wsparcia. 21
PROGRAM ROZWOJU PRZEDSIĘBIORSTW EKSPORTOWYCH Cel Celem programu jest zwiększenie konkurencyjności i efektywności MSP na rynkach eksportowych poprzez współfinansowanie projektów wdrażających plany rozwoju eksportu przedsiębiorstw oraz wybranych działań ukierunkowanych na rozwój rynków eksportowych. Dla kogo? Wsparcie może być przyznane Wnioskodawcy, który: jest małym lub średnim przedsiębiorcą, którego przedsiębiorstwo spełnia warunki określone w Załączniku I do Rozporządzenia Komisji Europejskiej Nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorców (Dz. Urz. WE L10 z 13.01.2001) zmienionego Rozporządzeniem 364/2004 r. z 25 lutego 2004 r. (Dz. Urz. WE L 63 z 28.02.2004 r.), jest bezpośrednio odpowiedzialny za przygotowanie i wdrożenie projektu (nie może pełnić roli pośrednika), jest eksporterem lub potencjalnym eksporterem usług lub towarów pochodzenia krajowego, ma siedzibę na terenie jednego z województw: dolnośląskiego, kujawsko- -pomorskiego, łódzkiego, małopolskiego lub pomorskiego, posiada odpowiednie środki finansowe zapewniające płynną i terminową realizację działań oraz funkcjonowanie firmy w dłuższym okresie czasu, ma doświadczenie i umiejętności zarządzania przedsięwzięciem odpowiadające wielkości projektu, na który składany jest wniosek o wsparcie. Na co? Przedsiębiorca może uzyskać wsparcie na zakup usług doradczych świadczonych przez akredytowanych wykonawców obejmujących m.in.: 1) planowanie eksportu oraz rozwój produktów eksportowych ocena pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa na wybranych rynkach eksportowych, rozwój strategii eksportowej przedsiębiorstwa; 2) rozwój umiejętności związanych z marketingiem eksportowym wdrażanie wybranych elementów planu rozwoju eksportu produktów eksportowych badanie rynku zagranicznego, 22