Obraz statystyczny gospodarstw rolnych w Polsce, zmiany demograficzne i strukturalne mgr inż. Renata Kaczkowska Główny Urząd Statystyczny Warszawa, 14 stycznia 2009 r.
Definicja gospodarstwa rolnego Za gospodarstwo rolne gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą.
Definicja gospodarstwa rolnego (cd.) Za gospodarstwo indywidualne gospodarstwo indywidualne uważa się gospodarstwo rolne o powierzchni użytków rolnych od 0,10 ha, będące własnością lub znajdujące się w użytkowaniu osoby fizycznej lub grupy osób oraz gospodarstwo rolne osoby nieposiadającej użytków rolnych lub posiadającej użytki rolne o powierzchni mniejszej niż 0,10 ha, która ma co najmniej: 1 sztukę bydła lub (i) 5 sztuk trzody chlewnej albo 1 lochę lub (i) 3 sztuki owiec lub (i) 3 sztuki kóz lub (i) 1 konia lub (i) 30 sztuk drobiu lub (i) 1 strusia lub (i) 5 sztuk samic królików lub (i) 5 sztuk samic pozostałych zwierząt futerkowych lub (i) 3 sztuki pozostałych zwierząt utrzymywanych na rzeź lub (i) 1 pień pszczeli.
Definicja gospodarstwa rolnego (cd.) Za gospodarstwo osób b prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej uważa się gospodarstwo rolne, będące własnością lub znajdujące się w użytkowaniu w/w jednostek prowadzących działalność zaklasyfikowaną według PKD do działalności w zakresie sekcji A, dz. 01, grupy 01.1, 01.2, i 01.3, a także niezależnie od zaklasyfikowania działalności podstawowej, gdy powierzchnia użytków rolnych przekracza 1 ha i/lub prowadzony jest chów zwierząt.
Źródło danych Powszechny Spis Rolny 2002 Badanie Struktury Gospodarstw Rolnych 2005 2007
Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2007 r. Sektor prywatny Wyszczególnienie razem w tym gospodarstwa indywidualne Sektor publiczny Liczba gospodarstw 2579178 2578163 2575113 1015 W % ogółem 100,0 100,0 99,8 0,0 Powierzchnia użytków rolnych W hektarach 16177081 15607524 14418199 569557 W % ogółem 100,0 96,5 89,1 3,5
Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2007 r. (cd.) Sektor prywatny Wyszczególnienie razem w tym gospodarstwa indywidualne Sektor publiczny Liczba gospodarstw prowadzących działalność gospodarczą Wyłącznie rolniczą 2275806 2275205 2273280 601 Rolniczą i inną niż rolniczą 115150 114917 113966 233 Powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwach prowadzących działalność rolniczą W hektarach 15848627 15387433 14205384 461194 W % ogółem 100,0 97,1 89,6 2,9
Charakterystyka gospodarstw rolnych w 2007 r. (dok.) Wyszczególnienie razem Sektor prywatny Pogłowie zwierząt gospodarskich w tym gospodarstwa indywidualne Sektor publiczny W sztukach dużych 7817235 7724176 7226988 93059 W % ogółem 100,0 98,8 92,4 1,2 Liczba gospodarstw rolnych według klas wielkości ekonomicznej 2390956 2390122 2387246 834 0-2 ESU 1624237 1624047 1623700 190 2-4 299816 299748 299589 68 4-8 221556 221479 221317 77 8-16 146319 146245 146081 74 16-40 80313 80203 79916 110 40 ESU i 18716 18401 16644 315 Liczba pełnozatrudnionych W tysiącach AWU 2299,3 2289,0 2245,8 10,3
Liczba gospodarstw rolnych Lata w liczbach bezwzględnych 2002 2933228 977087 517040 629850 426869 266623 95943 12394 7422 2005 2733364 946679 446962 585479 388513 245038 99156 13868 7668 2007 2579178 771134 422610 614264 400152 244192 102723 15995 8109 2002=100 2007 87,9 78,9 81,7 97,5 93,7 91,6 107,1 129,1 109,3 2005=100 2007 94,4 81,5 94,6 104,9 103,0 99,7 103,6 115,3 105,8
Powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwach rolnych Lata w hektarach 2002 16899297 396526 725335 2039218 3031613 3656337 2722600 829897 3497770 2005 15905965 378370 637994 1895782 2762561 3364900 2856930 927821 3081606 2007 16177081 330846 613427 1990892 2838186 3357066 2969310 1071563 3005790 2002=100 2007 95,7 83,4 84,6 97,6 93,6 91,8 109,1 129,1 85,9 2005=100 2007 101,7 87,4 96,1 105,0 102,7 99,8 103,9 115,5 97,5
Średnia powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwach rolnych Lata w hektarach 2002 5,76 0,41 1,40 3,24 7,10 13,71 28,38 66,96 471,27 2005 5,82 0,40 1,43 3,24 7,11 13,73 28,81 66,90 401,88 2007 6,27 0,43 1,45 3,24 7,09 13,75 28,91 66,99 370,67 2002=100 2007 108,9 104,9 103,6 100,0 99,9 100,3 101,9 100,0 78,7 2005=100 2007 107,7 107,5 101,4 100,0 99,7 100,1 100,3 100,1 92,2
Liczba gospodarstw rolnych i powierzchnia użytków rolnych w 2007 r. powierzchnia użytków rolnych w ha 4 200 000 liczba gospodarstw 1 220 000 3 700 000 1 020 000 3 200 000 2 700 000 820 000 2 200 000 620 000 1 700 000 420 000 1 200 000 700 000 220 000 200 000 do 1 ha 1-5 5-10 10-15 15-30 30-50 50 i 20 000 powierzchnia użytków rolnych liczba gospodarstw
Liczba gospodarstw rolnych prowadzących działalność rolniczą w 2007 r. Lata w liczbach bezwzględnych 2002 2172205 553792 349516 508228 392549 256485 93156 11700 6779 2005 2476474 768375 403824 557783 383265 243388 98665 13714 7461 2007 2390956 645695 388346 591441 395822 243167 102531 15933 8020 2002=100 2007 110,1 116,6 111,1 116,4 100,8 94,8 110,1 136,2 118,3 2005=100 2007 96,5 84,0 96,2 106,0 103,3 99,9 103,9 116,2 107,5
Powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwach prowadzących działalność rolniczą Lata w hektarach 2002 15204600 229713 495843 1673193 2801826 3523886 2643398 783470 3053272 2005 15320310 319668 577909 1811275 2727403 3343404 2841543 916951 2782157 2007 15848627 281573 565622 1921069 2811012 3343792 2963697 1067060 2894803 2002=100 2007 104,2 122,6 114,1 114,8 100,3 94,9 112,1 136,2 94,8 2005=100 2007 103,4 88,1 97,9 106,1 103,1 100,0 104,3 116,4 104,0
Średnia powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwach prowadzących działalność rolniczą Lata w hektarach 2002 7,00 0,41 1,42 3,29 7,14 13,74 28,38 66,96 450,40 2005 6,19 0,42 1,43 3,25 7,12 13,74 28,80 66,86 372,89 2007 6,63 0,44 1,46 3,25 7,10 13,75 28,91 66,97 360,95 2002=100 2007 94,7 107,3 102,8 98,8 99,4 100,1 101,9 100,0 80,1 2005=100 2007 107,1 104,8 102,1 100,0 99,7 100,1 100,4 100,2 96,8
Pogłowie zwierząt gospodarskich w sztukach dużych (SD) Lata w sztukach dużych 2002 7577674 91784 157924 682069 1447274 2361209 1740118 322940 774357 2005 7379982 67668 132153 648755 1322201 2153079 1883932 403252 768941 2007 7817235 56786 120556 599979 1291811 2259792 2101789 494433 892083 2002=100 2007 103,2 61,9 76,3 88,0 89,3 95,7 120,8 153,1 115,2 2005=100 2007 105,9 83,9 91,2 92,5 97,7 105,0 111,6 122,6 116,0
Gospodarstwa według klas wielkości ekonomicznej w 2007 r. Wyszczególnienie Gospodarstwa prowadzące działalność rolniczą = 100 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 0-2 ESU 67,9 98,5 97,0 81,1 31,1 3,3 0,8 0,5 0,4 2-4 12,5 0,6 1,5 15,1 38,4 19,4 1,5 0,2 0,2 4-8 9,3 0,4 0,6 2,7 24,5 37,0 13,2 1,2 0,4 8-16 6,1 0,2 0,4 0,7 4,8 32,2 38,7 12,5 1,0 16-40 3,4 0,2 0,4 0,3 0,9 7,4 41,6 58,8 22,4 40 ESU i 0,8 0,1 0,1 0,1 0,3 0,6 4,3 26,8 75,5
Gospodarstwa prowadzące działalność inną niż rolniczą 0-1 1-2 2-5 5-10 10-20 Wyszczególnienie 20-50 50-100 w liczbach bezwzględnych 115150 24052 18335 29371 19961 12846 7121 1709 1755 Gospodarstwa prowadzące działalność rolniczą = 100 4,8 3,7 4,7 5,0 5,0 5,3 6,9 10,7 21,9
Nakłady pracy w gospodarstwach rolnych w 2007 r. Wyszczególnienie Gospodarstwa prowadzące działalność rolniczą = 100 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 do 0,49 AWU 43,4 80,6 56,5 35,2 16,4 7,6 4,9 3,9 3,3 0,50-0,99 16,7 13,2 22,3 22,4 16,2 9,5 5,7 5,9 4,0 1,00-1,99 25,3 5,1 17,2 31,5 42,7 43,3 35,7 31,1 21,6 2,00-2,99 11,6 0,8 3,2 9,3 20,2 31,6 39,5 36,1 18,2 3,00 AWU i 3,0 0,2 0,8 1,6 4,5 7,9 14,2 23,0 52,8
Użytkownicy gospodarstw indywidualnych pracujący w gospodarstwie rolnym w 2007 r. Wyszczególnienie Użytkownicy gospodarstw rolnych prowadzących działalność rolniczą = 100 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 mężczyźni 67,1 55,9 60,2 66,0 76,0 84,4 90,0 93,0 91,6 kobiety 32,9 44,1 39,8 34,0 24,0 15,6 10,0 7,0 8,4 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 do 24 lat 1,2 0,3 0,8 1,1 2,1 2,5 2,2 1,6 1,5 25-34 11,1 5,5 9,5 11,6 15,2 17,1 18,1 19,7 17,2 35-44 21,5 15,7 20,3 21,9 25,4 27,4 29,3 30,5 25,3 45-54 30,9 25,3 29,0 31,1 35,4 37,4 36,9 35,9 37,0 55-64 19,2 24,8 21,4 19,0 14,7 12,5 11,2 10,8 16,5 65 lat i 16,1 28,3 19,1 15,2 7,2 3,3 2,2 1,4 2,6
Wykształcenie rolnicze osoby kierującej w 2007 r. Wyszczególnienie 0-1 1-2 2-5 5-10 10-20 20-50 50-100 gospodarstwa rolne prowadzące działalność rolniczą = 100 40,8 22,4 33,2 40,6 52,2 66,0 74,8 80,2 82,6 wyższe 1,6 0,9 1,5 1,4 1,3 2,2 3,4 8,3 27,9 policealne 0,2 0,1 0,2 0,2 0,2 0,4 0,5 0,5 1,0 średnie zawodowe 7,7 3,3 5,9 6,8 9,3 14,1 22,1 27,5 29,0 zasadnicze zawodowe 9,3 3,4 5,0 7,4 13,8 21,8 24,9 22,2 10,3 kurs rolniczy 22,0 14,7 20,7 24,7 27,5 27,5 24,1 21,7 14,5
Gospodarstwa domowe z użytkownikiem gospodarstwa rolnego według źródeł dochodów Wyszczególnienie Gospodarstwa domowe z użytkownikiem gospodarstwa rolnego prowadzącego działalność rolniczą = 100 dochody z działalności rolniczej 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 dochody z działalności pozarolniczej 14,2 11,8 15,9 15,8 14,3 13,2 14,0 16,2 25,0 dochody z pracy najemnej 51,5 52,9 61,7 58,6 48,2 34,3 23,4 19,2 20,6 dochody z emerytury i renty 52,5 62,0 57,7 53,7 45,2 38,6 33,5 22,8 16,4 dochody z innych niezarobkowych źródeł utrzymania 11,4 10,7 13,9 12,2 10,7 10,2 9,3 7,0 7,3
Gospodarstwa domowe z użytkownikiem gospodarstwa rolnego o przeważających dochodach w 2007 r. Wyszczególnienie Gospodarstwa domowe z użytkownikiem gospodarstwa rolnego prowadzącego działalność rolniczą = 100 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 dochody z działalności rolniczej 25,3 2,5 6,5 17,2 44,6 72,2 86,5 89,7 86,4 dochody z działalności rolniczej i pracy najemnej 1,2 0,2 0,6 1,5 2,5 2,1 1,6 0,5 0,5 dochody z pracy najemnej 31,6 41,0 42,9 35,8 21,7 9,4 3,1 2,2 1,6 dochody z pracy najemnej i działalności rolniczej 4,3 2,5 5,7 6,6 4,8 1,9 0,8 0,3 0,2 dochody z działalności pozarolniczej 4,9 4,9 6,1 6,0 4,1 2,8 2,8 3,4 5,1 dochody z emerytury i renty 24,1 43,9 29,9 21,9 9,5 2,8 0,5 0,3 0,2 dochody z innych niezarobkowych źródeł utrzymania 1,1 1,7 1,8 1,0 0,5 0,3 0,1 0,1 0,1 pozostałe 7,5 3,2 6,5 10,0 12,3 8,5 4,6 3,6 5,8