Nowe zasady kształcenia elektryków w Polsce Mgr inż. Janusz Nowastowski - Sekretarz Zarządu PIGE Zapoczątkowane Procesem Bolońskim(rok1999) idee Europejskich Ram Kwalifikacyjnych dla szkolnictwa wyższego przyjęte przez Parlament Europejski w roku 2008, uzupełnione w roku 2009 o szkolnictwo zawodowe, zostają stopniowo wprowadzane w Polsce. Europejska Rama Kwalifikacji to pierwszy międzynarodowy układ odniesienia mający objąć wszystkie kwalifikacje (dyplomy szkół, certyfikaty szkoleń i kursów) ułatwiający porównanie kwalifikacji zdobytych w różnym czasie, różnych miejscach i formach. Polska wspólnie ze 136 krajami na świecie wdraża krajowe ramy kwalifikacyjne i od 2006 roku tworzy Polskie Ramy Kwalifikacyjne z 8 poziomami kształcenia. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczynia się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Wiedza i umiejętności oraz kompetencje personalne i społeczne, których uczący się nabywa w procesie kształcenia zawodowego, są opisane, zgodnie z ideą europejskich ram kwalifikacji, w języku efektów kształcenia, które obejmują: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów, w tym kompetencje personalne i społeczne, efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów, efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodach. Zestaw oczekiwanych efektów kształcenia właściwych dla kwalifikacji został podzielony na części, z których każda może być nauczana na kursach umiejętności zawodowych, o których mowa w przepisach w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych. Szkoły i inne podmioty, prowadzące kształcenie zawodowe, dokonują bieżącej oceny stopnia osiągnięcia przez uczących się zakładanych efektów kształcenia oraz ich przygotowania do potwierdzania kwalifikacji zawodowych. System egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie umożliwia oddzielne potwierdzanie w toku kształcenia każdej kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie. Działalność edukacyjna szkoły w zakresie kształcenia w danym zawodzie jest określona w programie nauczania dla danego zawodu. Program nauczania dla danego zawodu realizowany w szkole uwzględnia wszystkie elementy podstawy programowej.
Dla celów kształcenia, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, wskazano obszary kształcenia, do których są przypisane poszczególne zawody. Obszary kształcenia obejmują zawody pogrupowane pod względem wspólnych efektów kształcenia wymaganych do realizacji zadań zawodowych. Wyodrębniono 8 obszarów kształcenia: administracyjno-usługowy, budowlany, elektryczno-elektroniczny, mechaniczny i górniczo-hutniczy, rolniczo-leśny z ochroną środowiska, turystyczno-gastronomiczny, medyczno-społeczny, artystyczny. W ramach każdego obszaru kształcenia zawody uporządkowano według typów szkół: zasadnicza szkoła zawodowa, technikum, szkoła policealna. Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów, w tym kompetencje personalne i społeczne wyodrębnione zostały w grupy: bezpieczeństwo i higiena pracy, podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej, język obcy ukierunkowany zawodowo, kompetencje personalne i społeczne, organizacja pracy małych zespołów. W Polsce określono dotychczas 200 zawodów oraz wyodrębniono 251 kwalifikacji. Szkoły zawodowe i technika (4-ty poziom kształcenia) otrzymały również wzorcowe efekty kształcenia dla poszczególnych zawodów. Na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej zawód elektryk- 3 lata nauki: kształcenie zawodowe teoretyczne 350 godzin, kształcenie zawodowe praktyczne 800 godzin, Na poziomie technikum -zawód elektryk- 4 lata nauki kształcenie zawodowe teoretyczne 400 godzin, kształcenie zawodowe praktyczne 1000 godzin, Podział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy. Dla obszaru elektryczno-elektronicznego wyodrębniono następujące kwalifikacje i powiązane zawody. OBSZAR ELEKTRYCZNO-ELEKTRONICZNY (E) Oznaczenie i nazwa kwalifikacji E.1. Montaż i utrzymanie linii Telekomunikacyjnych E.2. Montaż, konfiguracja i utrzymanie urządzeń sieci telekomunikacyjnych E.3. Montaż urządzeń i systemów mechatronicznych E.4. Użytkowanie urządzeń i systemów mechatronicznych E.5. Montaż układów i urządzeń elektronicznych Nazwa zawodu, w którym obowiązuje ta kwalifikacja Monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych Monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych Technik telekomunikacji Monter mechatronik Technik mechatronik Monter mechatronik Monter-elektronik E.6. Wykonywanie instalacji urządzeń elektronicznych Monter-elektronik
E.7. Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych E.8. Montaż i konserwacja instalacji elektrycznych E.9. Uruchamianie oraz utrzymanie linii i urządzeń transmisji cyfrowej E.10. Montaż, uruchamianie i utrzymanie sieci transmisyjnych E.11. Obsługa oprogramowania i sprzętu informatycznego wspomagających użytkownika z niepełnosprawnością wzrokową E.12. Montaż i eksploatacja komputerów osobistych oraz urządzeń peryferyjnych E.13. Projektowanie lokalnych sieci komputerowych i administrowanie sieciami E.14. Tworzenie aplikacji internetowych i baz danych oraz administrowanie bazami E.15. Uruchamianie oraz utrzymanie terminali i przyłączy abonenckich E.16. Montaż i eksploatacja sieci rozległych E.17. Wykonywanie obsługi liniowej statków powietrznych i obsługi hangarowej wyposażenia awionicznego E.18. Eksploatacja urządzeń i systemów mechatronicznych E.19. Projektowanie i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych E.20. Eksploatacja urządzeń elektronicznych E.21. Montaż i eksploatacja urządzeń i systemów sterowania ruchem kolejowym E.22. Eksploatacja instalacji i urządzeń do wytwarzania i przesyłania energii cieplnej E.23. Eksploatacja instalacji i urządzeń do wytwarzania i przesyłania energii elektrycznej E.24. Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych E.25. Montaż i eksploatacja sieci zasilających oraz trakcji elektrycznej E.26. Montaż i eksploatacja środków transportu szynowego E.27. Montaż i eksploatacja urządzeń elektronicznych i systemów informatyki medycznej Technik elektronik Elektryk Elektromechanik Technik elektryk Elektryk Technik elektryk Technik telekomunikacji Technik telekomunikacji Technik tyfloinformatyk Technik informatyk Technik informatyk Technik teleinformatyk Technik informatyk Technik teleinformatyk Technik teleinformatyk Technik awionik Technik mechatronik Technik mechatronik Technik elektronik Technik automatyk sterowania ruchem kolejowym Technik energetyk Technik energetyk Technik elektryk Technik elektroenergetyk transportu szynowego Technik elektroenergetyk transportu szynowego Technik elektroniki i informatyki medycznej W zawodzie elektryk na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej obowiązują dwa moduły kwalifikacyjne do zdania praktycznego jako umiejętności przez absolwenta przed komisją zewnętrzną. Są to moduły E.7 oraz E.8.
E.7. Montaż i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych 1. Montaż maszyn i urządzeń elektrycznych 1. klasyfikuje maszyny i urządzenia elektryczne według określonych kryteriów; 2. określa parametry techniczne maszyn i urządzeń 3. rozróżnia parametry elementów i podzespołów maszyn i urządzeń 4. rozpoznaje maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich elementy; 5. rozróżnia materiały konstrukcyjne stosowane w maszynach i urządzeniach 6. rozpoznaje układy zasilania, sterowania i zabezpieczenia maszyn i urządzeń elektrycznych oraz ich elementy; 7. rozpoznaje przewody i kable elektryczne; 8. określa przeznaczenie maszyn i urządzeń 9. określa funkcje elementów i podzespołów stosowanych w maszynach i urządzeniach 10. odczytuje i sporządza rysunki oraz schematy maszyn i urządzeń 11. dobiera narzędzia do montażu maszyn i urządzeń 12. wykonuje montaż mechaniczny podzespołów elektrycznych i elektronicznych; 13. montuje układy zasilania, sterowania, regulacji oraz zabezpieczenia maszyn i urządzeń elektrycznych na podstawie dokumentacji; 14. sprawdza zgodność wykonanych prac z dokumentacją; 15. wykonuje pomiary parametrów maszyn i urządzeń elektrycznych. 2. Konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych 1. rozpoznaje części zamienne maszyn i urządzeń 2. lokalizuje typowe uszkodzenia maszyn i urządzeń 3. przestrzega zasad konserwacji maszyn i urządzeń 4. planuje kolejność czynności podczas demontażu i montażu maszyn i urządzeń 5. wykonuje pomiary napięcia zasilania, rezystancji uzwojeń i rezystancji izolacji; 6. wykonuje wymianę zużytych lub uszkodzonych elementów i podzespołów maszyn i urządzeń 7. wykonuje wymianę uszkodzonych elementów układów sterowania i zabezpieczeń maszyn i urządzeń 8. sprawdza poprawność wykonanego montażu układów sterowania i zabezpieczeń maszyn i urządzeń elektrycznych na podstawie dokumentacji; 9. przeprowadza oględziny i konserwację maszyn i urządzeń 10. sprawdza działanie maszyn i urządzeń elektrycznych po montażu i konserwacji. E.8. Montaż i konserwacja instalacji elektrycznych 1. Montaż instalacji elektrycznych 1. rozróżnia przewody stosowane w instalacjach 2. rozpoznaje sprzęt instalacyjny; 3. rozpoznaje źródła światła i oprawy oświetleniowe; 4. określa parametry techniczne instalacji elektrycznych i sprzętu instalacyjnego; 5. przestrzega zasad wykonywania instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych i przemysłowych; 6. sporządza schemat montażowy instalacji; 7. trasuje przebieg przewodów i położenie sprzętu instalacyjnego na podstawie schematu; 8. dobiera narzędzia do wykonywania różnych rodzajów instalacji 9. wykonuje połączenia między podzespołami elektrycznymi według schematu ideowego i montażowego; 10. sprawdza zgodność montażu instalacji elektrycznej ze schematem; 11. wykonuje pomiary parametrów instalacji i zabezpieczeń zgodnie z instrukcją;
12. sprawdza działanie instalacji elektrycznej po wykonanym montażu. 2. Konserwacja instalacji elektrycznych 1. przestrzega zasad i określa zakres przeprowadzania prac konserwacyjnych instalacji 2. rozpoznaje typowe uszkodzenia instalacji 3. dobiera części zamienne elementów instalacji elektrycznej na podstawie danych katalogowych; 4. dobiera narzędzia do montażu i demontażu elementów instalacji elektrycznej; 5. dobiera mierniki do przeprowadzania pomiarów parametrów instalacji 6. sprawdza ciągłość przewodów fazowych i ochronnych; 7. wykonuje pomiary parametrów instalacji 8. wykonuje wymianę uszkodzonych przewodów i podzespołów instalacji 9. sprawdza działanie środków ochrony przeciwporażeniowej; 10. wykonuje prace konserwacyjne instalacji elektrycznych zgodnie z dokumentacją. Aby osiągnąć tytuł technika elektryka trzeba zdać moduł E.7 i E.8 jak wyżej i dodatkowo moduł E.24. E.24. Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych 1. Eksploatacja maszyn i urządzeń elektrycznych 1. określa wymagania eksploatacyjne maszyn i urządzeń 2. organizuje i nadzoruje prace z zakresu eksploatacji maszyn i urządzeń 3. dobiera mierniki do przeprowadzania pomiarów parametrów maszyn i urządzeń 4. określa wpływ parametrów elementów i podzespołów na pracę maszyn i urządzeń 5. przestrzega zasad lokalizacji uszkodzeń i sposoby wymiany uszkodzonych elementów i podzespołów maszyn i urządzeń 6. dobiera części zamienne maszyn i urządzeń 7. dobiera zabezpieczenia maszyn i urządzeń 8. dobiera, instaluje i sprawdza działanie środków ochrony przeciwporażeniowej; 9. lokalizuje i usuwa uszkodzenia w maszynach i urządzeniach 10. ocenia stan techniczny maszyn i urządzeń elektrycznych. 2. Eksploatacja instalacji elektrycznych 1) określa wymagania eksploatacyjne instalacji 2) organizuje i nadzoruje prace z zakresu eksploatacji instalacji 3) dobiera, instaluje i sprawdza działanie środków ochrony przeciwporażeniowej; 4) przestrzega zasad lokalizacji uszkodzeń i sposoby wymiany uszkodzonych elementów instalacji 5) określa wpływ parametrów przewodów i sprzętu instalacyjnego na pracę instalacji 6) dobiera przewody i kable oraz sprzęt instalacyjny do wykonania instalacji 7) dobiera zabezpieczenia instalacji 8) dobiera mierniki oraz wykonuje pomiary odbiorcze i eksploatacyjne instalacji 9) ocenia stan techniczny instalacji elektrycznych na podstawie oględzin i pomiarów; 10) lokalizuje i usuwa uszkodzenia w instalacjach elektrycznych.
Szkoły policealne realizują wymagania praktyczne jak dla technikum mając skrócony cykl nauczania 1-2,5 roku. Wprowadzono jako nowość kwalifikacyjne kursy zawodowe, które pracodawcy mogą zlecać szkołom. Kursy będą dostępne nie tylko dla uczniów, ale także absolwentów i osób pracujących. Po zdaniu egzaminu zawodowego na daną kwalifikację uczeń lub słuchacz otrzyma świadectwo, a po zdaniu wszystkich egzaminów przewidzianych w danym zawodzie oraz po ukończeniu szkoły dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe. Będzie możliwe zdawanie egzaminów eksternistycznych pod warunkiem, że ktoś skończył gimnazjum lub ośmioletnią szkołę podstawową i przynajmniej 2 lata pracował lub kształcił się w danym zawodzie. Ułatwi to potwierdzanie kompetencji zdobywanych w drodze nieformalnej lub poza formalnej edukacji. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Uczelnie wyższe od nowego roku akademickiego projektując programy, muszą brać pod uwagę zestawy efektów kształcenia dla wielkich obszarów studiów: humanistyki, nauk ścisłych, społecznych, przyrodniczych, technicznych, rolniczych i weterynaryjnych, medycznych oraz sztuki. Szkoły wyższe realizują szkolenie zawodowe na trzech poziomach : inżynierski - poziom 6 edukacji magisterski - poziom 7 edukacji doktorancki - poziom 8 edukacji Dla studiów technicznych uczelnie otrzymały wzorcowy zestaw efektów kształcenia oraz szczegółowy przykład dla kierunku elektronika. Na podstawie powyższego wzorca Wydział Telekomunikacji i Elektrotechniki Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w Bydgoszczy opracował program dla studiów inżynierskich kształcenia poprzez efekty dla kierunku ELEKTROTECHNIKA. Zgodnie z ogólnymi aktualnymi zasadami kształcenia wyróżniamy trzy obszary : wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne. WIEDZA INŻYNIERA ELEKTRYKA ma wiedzę w zakresie matematyki, obejmującą algebrę, analizę, probabilistykę oraz elementy matematyki dyskretnej i stosowanej, w tym metody matematyczne i metody numeryczne, niezbędne do: opisu i analizy działania obwodów elektrycznych, elementów i układów elektronicznych i energoelektronicznych, a także podstawowych zjawisk fizycznych w nich występujących, opisu i analizy działania układów elektroenergetycznych, opisu i analizy działania układów elektromechanicznych; ma wiedzę w zakresie fizyki, obejmującą mechanikę, termodynamikę, termokinetykę, optykę, elektryczność i magnetyzm, fizykę jądrową oraz fizykę ciała stałego, w tym wiedzę niezbędną do zrozumienia podstawowych zjawisk fizycznych występujących w elementach i układach elektrotechnicznych oraz w ich otoczeniu; ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie przetwarzania energii, w tym wiedzę niezbędną do zrozumienia fizycznych podstaw przemian energetycznych zachodzących podczas wytwarzania, przesyłania i użytkowania energii elektrycznej; ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie pól i fal elektromagnetycznych; ma elementarną wiedzę w zakresie materiałów stosowanych w inżynierii elektrycznej; ma uporządkowaną, podstawową wiedzę w zakresie budowy i zasady działania komputerów i systemów komputerowych; ma uporządkowaną, podstawową wiedzę w zakresie metodyki i technik programowania; ma uporządkowaną wiedzę w zakresie architektury i oprogramowania układów i systemów mikroprocesorowych (języki wysokiego i niskiego poziomu);
ma elementarną wiedzę w zakresie obsługi narzędzi informatycznych służących do symulacji i projektowania układów i systemów elektrotechnicznych; ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie podstaw elektroenergetyki oraz systemów i sieci elektroenergetycznych; ma elementarną wiedzę w zakresie podstaw telekomunikacji; ma uporządkowaną wiedzę w zakresie podstaw sterowania i automatyki; ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie zasad działania elementów elektrotechnicznych (w tym elementów energoelektronicznych, urządzeń i instalacji elektrycznych oraz maszyn i napędów elektrycznych); ma uporządkowaną wiedzę w zakresie teorii obwodów ma uporządkowaną, podstawową wiedzę w zakresie teorii sygnałów i metod ich przetwarzania; ma uporządkowaną, podbudowaną teoretycznie wiedzę w zakresie metrologii, zna i rozumie metody pomiaru podstawowych wielkości charakteryzujących elementy i układy elektryczne różnego typu, zna metody obliczeniowe i narzędzia informatyczne niezbędne do analizy wyników eksperymentu; zna i rozumie procesy konstruowania i wytwarzania prostych urządzeń technicznych; zna i rozumie podstawy projektowania układów energoelektronicznych, analogowych i cyfrowych; układów elektronicznych, zna komputerowe narzędzia do projektowania i symulacji tych układów; zna i rozumie podstawy projektowania instalacji elektrycznych, w tym instalacji w budynkach inteligentnych, zna komputerowe narzędzia do projektowania tych instalacji; orientuje się w obecnym stanie oraz najnowszych trendach rozwojowych inżynierii elektrycznej; ma elementarną wiedzę na temat cyklu życia urządzeń i systemów technicznych; ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia pozatechnicznych uwarunkowań działalności inżynierskiej; zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujące w eksploatacji urządzeń ma elementarną wiedzę w zakresie ochrony własności intelektualnej oraz prawa patentowego; ma elementarną wiedzę w zakresie zarządzania, w tym zarządzania jakością, i prowadzenia działalności gospodarczej; zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości; UMIEJĘTNOŚCI INŻYNIERA ELEKTRYKA potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie; potrafi pracować indywidualnie i w zespole; potrafi opracować i zrealizować harmonogram prac w zakresie prostych zadań inżynierskich; potrafi opracować dokumentację dotyczącą realizacji zadania inżynierskiego i przygotować tekst zawierający omówienie wyników realizacji tego zadania; potrafi przygotować i przedstawić krótką prezentację wyników realizacji zadania inżynierskiego; posługuje się językiem angielskim w stopniu wystarczającym do porozumiewania się, a także czytania ze zrozumieniem kart katalogowych, not aplikacyjnych, instrukcji obsługi urządzeń elektrycznych i narzędzi informatycznych oraz podobnych dokumentów; ma umiejętność samokształcenia się, m.in. w celu podnoszenia kompetencji zawodowych; potrafi wykorzystać poznane metody i modele matematyczne, a także symulacje komputerowe do analizy i oceny działania układów elektrotechnicznych;
potrafi porównać rozwiązania projektowe elementów i układów elektrotechnicznych ze względu na zadane kryteria użytkowe i ekonomiczne (pobór mocy, szybkość działania, koszt itp.); potrafi posłużyć się właściwie dobranymi środowiskami programistycznymi, symulatorami oraz narzędziami komputerowo wspomaganego projektowania do symulacji, projektowania i weryfikacji elementów i układów elektrotechnicznych; potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami umożliwiającymi pomiar podstawowych wielkości charakteryzujących elementy i układy Elektrotechniczne; potrafi zaplanować i przeprowadzić symulację oraz pomiary charakterystyk elementów elektrycznych, a także wyznaczać podstawowe parametry charakteryzujące materiały, elementy i układy elektryczne; potrafi przedstawić otrzymane wyniki w formie liczbowej i graficznej, dokonać ich interpretacji i wyciągnąć właściwe wnioski; potrafi dokonać krytycznej analizy działania elementów i urządzeń elektrycznych, przeprowadzić ich diagnozę oraz dokonać wyboru elementu lub urządzenia stosownie do potrzeb; potrafi zaprojektować proste układy elektroniczne i energoelektroniczne, wykorzystując komputerowe narzędzia do projektowania i symulacji tych układów, z uwzględnieniem zadanych kryteriów użytkowych i ekonomicznych, używając właściwych metod, technik i narzędzi; potrafi zaprojektować proste urządzenie elektryczne oraz instalację elektryczną, z uwzględnieniem zadanych kryteriów użytkowych i ekonomicznych, używając właściwych metod, technik i narzędzi; potrafi projektować proste układy i systemy elektroniczne przeznaczone do różnych zastosowań, w tym proste systemy cyfrowego przetwarzania sygnałów; potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego układu lub systemu elektrotechnicznego; potrafi konfigurować proste urządzenia, układy pomiarowe i sterujące, w tym sterowniki programowalne; potrafi sformułować algorytm, posługuje się językami programowania wysokiego i niskiego poziomu oraz odpowiednimi narzędziami informatycznymi do oprogramowania mikrokontrolerów lub mikroprocesorów; przy formułowaniu i rozwiązywaniu zadań z obszaru elektrotechniki potrafi dostrzegać ich aspekty pozatechniczne, w tym środowiskowe, ekonomiczne i prawne; stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny pracy; potrafi ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi służących do rozwiązywania prostych zadań inżynierskich, typowych dla obszaru elektrotechniki oraz wybierać i stosować właściwe metody i narzędzia. KOMPETENCJE SPOŁECZNE INŻYNIERA ELEKTRYKA rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy), podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych; ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżynieraelektryka, w tym jej wpływ na środowisko, i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje; ma świadomość ważności zachowania w sposób profesjonalny, przestrzegania zasad etyki zawodowej; ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania; potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy; ma świadomość roli społecznej absolwenta uczelni technicznej, a zwłaszcza rozumie potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu m.in. poprzez środki masowego przekazu informacji i opinii dotyczących osiągnięć inżynierii elektrycznej i innych aspektów
działalności inżyniera-elektryka; podejmuje starania, aby przekazać takie informacje i opinie w sposób powszechnie zrozumiały. Polska Izba Gospodarcza Elektrotechniki wspólnie ze Stowarzyszeniem Elektryków Polskich oraz reprezentantami pięciu krajów europejskich pracuje nad projektem - Transparentność kształcenia inżynierów elektryków w Europie. Więcej o tym programie na stronie www.elevet.sep.com.pl oraz www.facebook.com/elevet PIGE rekomenduje powyższe zasady kształcenia elektryków poprzez wyznaczenie konkretnych efektów do osiągnięcia przez ucznia lub studenta w obszarach wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych jako najbardziej wiarygodne dobre praktyki szkolnictwa w dziedzinie inżynierii elektrycznej. Strona domowa PIGE www.elektrotechnika.org.pl Źródła: USTAWA z 27 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym; ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z 7 lutego 2012 roku w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach; ROZPORZĄDZENIE MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia; ROZPORZĄDZENIE MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO z dnia 4 listopada 2011 r. w sprawie wzorcowych efektów kształcenia; materiały i publikacje Instytutu Badań Edukacyjnych www.ibe.edu.pl