Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Działania NFOŚiGW na rzecz wsparcia projektów z zakresu efektywności energetycznej Marcin Wiśniewski Kierownik Zespołu ds. Funduszy UE Spotkanie Grupy Roboczej Platformy PPP ds. efektywności energetycznej Warszawa, 23.04.2014 r. 1
Plan prezentacji 1. Wprowadzenie 2. Wybrane Programy Priorytetowe NFOŚiGW 3. Programy finansowane ze środków zagranicznych Norweski Mechanizm Finansowy PO IiŚ 2007-2013 4. Przygotowanie do perspektywy finansowej 2014-2020 5. Wnioski 2
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 25 lat doświadczenia w finansowaniu projektów z obszaru ochrony środowiska powołany w okresie zmian ustrojowych 1989 roku państwowa osoba prawna unikatowy na skalę światową kluczowy element systemu funduszy ekologicznych i filar ochrony środowiska 3
1. Wprowadzenie 4
Zobowiązania dla Polski Zobowiązania Polski mają zasadnicze konsekwencje dla polskich działań w zakresie poprawy efektywności energetycznej, wynikają w głównej mierze ze Strategii Europa 2020 i tzw. pakietu 3 20 : Zwiększenie średnio o 20% udziału energii z OZE w całkowitym zużyciu energii w UE (dla Polski 15%), Redukcja emisji CO 2 o 20% (przy czym zakłada się dążenie do osiągnięcia poziomu 30%), Poprawa efektywności energetycznej o 20%, w przypadku Polski 9% oszczędności energii finalnej do 2016 r. i 15% do 2020 r. 5
Dyrektywy Unii Europejskiej Przełożeniem legislacyjnym celów energetyczno-środowiskowych na bardziej szczegółowe zobowiązania są m.in. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej, np. Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej 2012/27/UE, Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków 2010/31/UE (tzw. dyrektywa EPBD), Dyrektywa w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy 2008/50/WE (tzw. Dyrektywa CAFE), Dyrektywa w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii 2006/32/WE (uchylona następnie przez Dyrektywę 2012/27/UE). 6
Doświadczenia z realizacji Polityki Spójności 2007-2013: Wnioski z Raportu ETO Opłacalność inwestycji w efektywność energetyczną realizowanych w ramach Polityki Spójności : Zrealizowane projekty w budynkach nie były opłacalne. Chęć odnowienia budynków była ważniejsza od podniesienia efektywności energetycznej. Zastosowane technologie były bardzo kosztowne i nie zapewniały wystarczających oszczędności energii w stosunku do nakładu. Poszczególne elementy efektywności energetycznej tj. użytkowanie energii (budynki użyteczności publicznej), przesył energii i wytwarzania energii finansowane były osobno brak efektu synergii. * Raport realizowany w 2012 r. objął Czechy, Włochy i Litwę. 7
Wnioski z Raportu PWC Analiza i ocena możliwości zintegrowania działań w obszarze efektywności energetycznej z uwzględnieniem odnawialnych źródeł energii, w tym z odpadów komunalnych i osadów ściekowych : Efekt: Wymagane działania Realizacja celów i zobowiązań Polski wymaga: oparcia inwestycji w renowację budynków na zasadach głębokiej termomodernizacji, realizacji projektów zintegrowanych pozwalających na osiągnięcie korzyści, które nie wystąpiłyby, gdyby elementy te zostały zrealizowane osobno. Wygenerowanie jak największej oszczędności energii w jak najkrótszym czasie + dążenie do osiągnięcia maksymalnej opłacalności. 8
Efektywność energetyczna w Polsce Według Ministerstwa Gospodarki: Efektywność energetyczna polskiej gospodarki jest: ok. 3 razy niższa niż w najbardziej rozwiniętych krajach europejskich, ok. 2 razy niższa niż średnia w krajach UE. Zużycie energii pierwotnej w Polsce, odniesione do liczebności populacji, jest niemal 40% niższe niż w krajach starej 15 UE. Wniosek: Istnieje ogromny potencjał w zakresie oszczędzania energii Polsce (charakterystyczny dla gospodarki intensywnie rozwijającej się). 9
Oszczędności z inwestycji termomodernizacyjnych Według różnych szacunków: Zakres prac: Ocieplenie zewnętrznych przegród budowlanych (ścian, dachu, stropodachu, stropu nad piwnicą) - bez okien. Wymiana okien na okna szczelne, o niższej wartości współczynnika przenikania Wprowadzenie usprawnień w węźle cieplnym, w tym automatyki pogodowej oraz urządzeń regulacyjnych. Obniżenie zużycia ciepła w stosunku do stanu poprzedniego 15-25% 10-15% 5-15% Kompleksowa modernizacja wewnętrznej instalacji c.o., w tym hermetyzacja instalacji i izolowanie przewodów, przeprowadzenie regulacji hydraulicznej i zamontowanie zaworów termostatycznych we wszystkich pomieszczeniach. 10-25% Wprowadzenie podzielników kosztów. ok. 5% Wniosek: kompleksowa termomodernizacja przynosi większe oszczędności. 10
Charakterystyka kompleksowej termomodernizacji: Znaczna poprawa efektywności (zwykle więcej niż 60%*), Jest bardziej kosztowna niż płytka termomodernizacja, dlatego zasadnym dla inwestycji jest łączenie zwrotnych instrumentów finansowych z dotacją, Przykładowe bariery: brak świadomości społecznej, brak wiedzy fachowej dotyczącej finansowania inwestycji z zakresu efektywności energetycznej, wysokie koszty początkowe, ryzyko kredytowe, stosunkowo długie okresy zwrotu. (* - źródło: European Commission, Financial support for energy efficiency in buildings, Brussels, 18.04.2013, SWD(2013) 143 final) 11
2. Wybrane Programy Priorytetowe NFOŚiGW 12
Programy Priorytetowe NFOŚiGW Lemur Dopłaty do kredytów na budowę domów energooszczędnych Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach Kawka Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej i w budynkach wybranych podmiotów sektora finansów publicznych Sowa Gazela Bocian Prosument 13
Poprawa efektywności energetycznej Część 2) LEMUR - Energooszczędne budynki użyteczności publicznej Cel programu Uniknięcie emisji CO 2 w związku z projektowaniem i budową nowych energooszczędnych budynków użyteczności publicznej oraz zamieszkania zbiorowego. Zakres programu: Inwestycje polegające na projektowaniu i budowie lub tylko budowie nowych budynków użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego. Beneficjenci: Podmioty sektora finansów publicznych, z wyłączeniem państwowych jednostek budżetowych, Samorządowe osoby prawne, spółki prawa handlowego, Organizacje pozarządowe, w tym fundacje i stowarzyszenia, a także kościoły oraz kościelne osoby prawne, które realizują zadania publiczne na podstawie odrębnych przepisów. Forma dofinansowania: Dotacja 30%, 50% lub 70% kosztów kwalifikowanych, Pożyczka z możliwością umorzenia do wysokości 30%, 50% i 70%. Budżet : 300 mln zł (w tym dotacja 30 mln zł) 14
Poprawa efektywności energetycznej Część 2) LEMUR - Energooszczędne budynki użyteczności publicznej Warunki dofinansowania: Klasa budynku A dotacja / poziom umorzenia pożyczki do 70% Klasa A: Zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową 60% pierwotną 20% Klasa budynku B dotacja / poziom umorzenia pożyczki do 50% Klasa B: Zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową: 45% pierwotną 15% Klasa budynku C dotacja / poziom umorzenia pożyczki do 30% Klasa C: Zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową: 30% pierwotną 10% Pożyczka 1000zł/1m 2 Dofinansowanie w formie pożyczki udziela się na budowę nowych energooszczędnych budynków użyteczności publicznej oraz zamieszkania zbiorowego i wynosi do 1000 zł/1 m 2 powierzchni użytkowej pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza w budynku. 15
Poprawa efektywności energetycznej Część 3) Dopłaty do kredytów na budowę domów energooszczędnych Cel programu: Oszczędność energii i ograniczenie lub uniknięcie emisji CO 2 przed dofinansowanie przedsięwzięć poprawiających efektywność wykorzystania energii w nowowybudowanych budynkach mieszkalnych. Zakres programu: Budowa lub zakup nowego domu jednorodzinnego, Zakup lokalu mieszkalnego w nowym budynku mieszkalnym wielorodzinnym. Beneficjenci: Osoby fizyczne budujące nowe domy jednorodzinne, Osoby fizyczne kupujące domy jednorodzinne i mieszkania w domach wielorodzinnych od deweloperów (spółdzielni mieszkaniowych). Forma dofinansowania: Dotacja na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego. Budżet: 300 mln zł 16
Poprawa Efektywności Energetycznej Część 3) Dopłaty do kredytów na budowę domów energooszczędnych Wysokość dofinansowania: Wysokość dofinansowania jest uzależniona od uzyskanego wskaźnika rocznego jednostkowego zapotrzebowania na energię użytkową do celów ogrzewania i wentylacji (Euco). Dofinansowanie w przypadku domów jednorodzinnych wynosi: Standard NF40 - EUco 40 kwh/(m 2 *rok) 30 000 zł brutto, Standard NF15 - EUco 15 kwh/(m 2 *rok) 50 000 zł brutto. Dofinansowanie w przypadku lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych wynosi: Standard NF40 - EUco 40 kwh/(m 2 *rok) 11 000 zł brutto, Standard NF15 - EUco 15 kwh/(m 2 *rok) 16 000 zł brutto. W przypadku nie osiągnięcia zakładanego standardu NF15, dotacja może być obniżona do poziomu przewidzianego dla standardu NF40. W przypadku nie osiągnięcia zakładanego standardu NF40, dotacja nie zostanie udzielona. 17
Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach (PolSEFF II) Cel programu: Ograniczenie zużycia energii w wyniku realizacji inwestycji w zakresie efektywności energetycznej i zastosowania odnawialnych źródeł energii w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw. W rezultacie realizacji programu nastąpi zmniejszenie emisji CO 2. Zakres programu: Przedsięwzięcia inwestycyjne służące poprawie efektywności energetycznej, polegające na zakupie urządzeń wymienionych na Liście Kwalifikowalnych Maszyn i Urządzeń (LEME), Przedsięwzięcia inwestujące w poprawę efektywności energetycznej, bazujące na rozwiązaniach indywidualnych i osiągające min. 20% oszczędności energii, Przedsięwzięcia polegające na termomodernizacji budynku/ów pozostających w dysponowaniu beneficjenta, w wyniku której zostanie osiągnięte min. 30% oszczędności energii, Inwestycje polegające na zastosowaniu OZE, w tym m.in. fotowoltaiki, w istniejących obiektach wykorzystujących konwencjonalne źródła energii, Beneficjenci: Mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie przedsiębiorstwa, Forma dofinansowania: Dotacja na częściowe spłaty kapitału kredytów bankowych, realizowane za pośrednictwem banku. 18
Poprawa efektywności energetycznej Część 4) Inwestycje energooszczędne w małych i średnich przedsiębiorstwach (PolSEFF II) Rodzaje przedsięwzięć: Inwestycje LEME - przedsięwzięcia obejmujące realizację działań inwestycyjnych w zakresie: poprawy efektywności energetycznej i/lub zastosowania OZE, termomodernizacji budynku/ów i/lub zastosowania OZE, realizowane poprzez zakup materiałów/urządzeń/technologii zamieszczonych na Liście LEME Dotyczy przedsięwzięć, których finansowanie w formie kredytu z dotacją nie przekracza 250 000 euro; Inwestycje Wspomagane - przedsięwzięcia obejmujące realizację działań inwestycyjnych, które nie kwalifikują się jako Inwestycje LEME, w zakresie: poprawy efektywności energetycznej i/lub OZE, w wyniku których zostanie osiągnięte min. 20% oszczędności energii, termomodernizacji budynku/ów i/lub OZE, w wyniku których zostanie osiągnięte minimum 30% oszczędności energii. Dotyczy przedsięwzięć, których finansowanie w formie kredytu z dotacją nie przekroczy 1 000 000 euro. Budżet: 60 mln zł 19
Poprawa jakości powietrza Część 2) KAWKA- Likwidacja niskiej emisji wspierająca wzrost efektywności energetycznej i rozwój rozproszonych, odnawialnych źródeł energii Cel programu Zmniejszenie narażenia ludności na oddziaływanie zanieczyszczeń powietrza w strefach, w których występują znaczne przekroczenia dopuszczalnych i docelowych poziomów stężeń tych zanieczyszczeń. Zakres programu Przedsięwzięcia mające na celu ograniczanie niskiej emisji związane z podnoszeniem efektywności energetycznej oraz wykorzystaniem układów wysokosprawnej kogeneracji i OZE, w szczególności; likwidacja lokalnych źródeł ciepła tj.: indywidualnych kotłowni lub palenisk węglowych, kotłowni zasilających kilka budynków oraz kotłowni osiedlowych i podłączenie obiektów do miejskiej sieci ciepłowniczej lub ich zastąpienie przez źródło o wyższej niż dotychczas sprawności wytwarzania ciepła; rozbudowa sieci ciepłowniczej w celu podłączenia istniejących obiektów (ogrzewanych ze źródeł lokalnych przy wykorzystywaniu paliwa stałego) do centralnego źródła ciepła wraz z podłączeniem obiektu do sieci; zastosowanie kolektorów słonecznych celem obniżenia emisji w lokalnym źródle ciepła opalanym paliwem stałym; termomodernizacja budynków wielorodzinnych. 20
Poprawa jakości powietrza Część 2) KAWKA- Likwidacja niskiej emisji wspierająca wzrost efektywności energetycznej i rozwój rozproszonych, odnawialnych źródeł energii Beneficjenci: Podmioty, które realizują przedsięwzięcie mogące być przedmiotem dofinansowania przez wfośigw ze środków udostępnionych przez NFOŚiGW kategorie beneficjentów wskażą indywidualnie wfośigw w ogłaszanych konkursach. Forma dofinansowania: Dotacja udzielana przez wfośigw ze środków NFOŚiGW kwota dofinansowania przedsięwzięcia wynosi do 90% jego kosztów kwalifikowalnych, w tym do 45% kosztów kwalifikowalnych przedsięwzięcia ze środków NFOŚiGW w formie dotacji. Budżet : 285 mln zł 21
System zielonych inwestycji GIS Część 1) Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej Część 5) Zarządzanie energią w budynkach wybranych podmiotów sektora finansów publicznych Cel programu: Ograniczenie lub uniknięcie emisji CO 2 poprzez dofinansowanie przedsięwzięć poprawiających efektywność wykorzystania energii przez budynki użyteczności publicznej oraz sektora finansów publicznych. Zakres programu: Termomodernizacja budynków, w tym w szczególności: ocieplenie obiektu, wymiana okien, wymiana drzwi zewnętrznych, przebudowa systemów grzewczych (wraz z wymianą źródła ciepła), wymiana systemów wentylacji i klimatyzacji, przygotowanie dokumentacji technicznej dla przedsięwzięcia, zastosowanie systemów zarządzania energią w budynkach, wykorzystanie technologii odnawialnych źródeł energii; Wymiana oświetlenia wewnętrznego na energooszczędne. Budżet GIS cz. 1) 686 mln zł (w tym: dotacja 298 mln zł) GIS cz. 5) 461 mln zł (dotacja) 22
System zielonych inwestycji GIS Część 1) Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej Część 5) Zarządzanie energią w budynkach wybranych podmiotów sektora finansów publicznych Beneficjenci: Część 1) Programu: Jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki; Podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego niebędące przedsiębiorcami; Ochotnicza Straż Pożarna; Uczelnie i samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej oraz podmioty lecznicze prowadzące przedsiębiorstwo: Organizacje pozarządowe, Kościoły i inne związki wyznaniowe. Część 5) Programu: Polska Akademia Nauk oraz utworzone przez nią instytuty naukowe; Państwowe i samorządowe instytucje kultury; Instytucje gospodarki budżetowej; Komendy powiatowe i miejskie Państwowej Straży Pożarnej Państwowe Jednostki Budżetowe Forma finansowania: Dotacja ze środków GIS do 50% kosztów kwalifikowalnych, Pożyczka. 23
System zielonych inwestycji GIS Część 6) SOWA Energooszczędne oświetlenie uliczne Cel programu: Ograniczenie emisji CO 2 poprzez dofinansowanie przedsięwzięć poprawiających efektywność energetyczną systemów oświetlenia ulicznego. Zakres programu: Dofinansowanie może być udzielone na realizację przedsięwzięć polegających na: modernizacji oświetlenia ulicznego, montażu urządzeń do inteligentnego sterowania oświetleniem, montażu sterowalnych układów redukcji mocy oraz stabilizacji napięcia zasilającego. Forma finansowania: Dotacja do 45% kosztów kwalifikowalnych, Pożyczka do 55% kosztów kwalifikowalnych. Beneficjenci: Jednostki samorządu terytorialnego posiadające tytuł do dysponowania infrastrukturą oświetlenia ulicznego w zakresie realizowanego przedsięwzięcia. Budżet : 356 mln zł (w tym dotacja: 160 mln zł) 24
System zielonych inwestycji GIS Część 7) GAZELA Niskoemisyjny transport miejski Cel programu: Ograniczenie lub uniknięcie emisji CO 2 poprzez dofinansowanie przedsięwzięć polegających na obniżeniu zużycia energii i paliw w transporcie miejskim. Zakres programu: Działania dotyczące taboru polegające na: zakupie nowych autobusów hybrydowych zasilanych gazem CNG, szkoleniu kierowców pojazdów transportu miejskiego. Działania dotyczące infrastruktury i zarządzania polegające na: modernizacji lub budowie stacji obsługi tankowania pojazdów, modernizacji lub budowie tras rowerowych, bus pasów, parkingów Parkuj i Jedź, wdrażaniu systemów zarządzania transportem miejskim, wdrożeniu systemu roweru miejskiego. Forma finansowania: Dotacja do 100% kosztów kwalifikowalnych. Beneficjenci: Gminy, spółki komunalne, inne podmioty świadczące usługi w zakresie transportu miejskiego. Budżet: 80 mln zł 25
Wspieranie rozproszonych, odnawialnych źródeł energii Część 1) BOCIAN - Rozproszone, odnawialne źródła energii Cel programu: Ograniczenie lub uniknięcie emisji CO 2 poprzez zwiększenie produkcji energii z instalacji wykorzystujących OZE. Zakres programu: Budowa, rozbudowa lub przebudowa instalacji OZE, takich jak: Elektrownie wiatrowe, Systemy fotowoltaiczne, Pozyskiwanie energii z wód geotermalnych, Małe elektrownie wodne, Źródła ciepła opalane biomasą, Biogazownie, Instalacje wytwarzania biogazu, Wytwarzanie energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji na biomasę. Beneficjenci: Przedsiębiorcy w rozumieniu art. 43 ust. 1 Kodeksu cywilnego. Forma dofinansowania: Pożyczka od 2 do 40 mln zł. Budżet: 420 mln zł 26
Wspieranie rozproszonych, odnawialnych źródeł energii Część 4) Prosument linia dofinansowania z przeznaczeniem na zakup i montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii Cel programu: Ograniczenie lub uniknięcie emisji CO 2 w wyniku produkcji energii z odnawialnych źródeł, poprzez zakup i montaż małych instalacji lub mikroinstalacji OZE, do produkcji energii elektrycznej lub ciepła i energii elektrycznej dla osób fizycznych oraz wspólnot oraz spółdzielni mieszkaniowych. Zakres programu: Finansowane będą następujące instalacje do produkcji energii elektrycznej lub do produkcji ciepła i energii elektrycznej: źródła ciepła opalane biomasą; pompy ciepła; kolektory słoneczne; systemy fotowoltaiczne; małe elektrownie wiatrowe; mikrobiogazownie; mikrokogeneracja na biomasę. 27
Wspieranie rozproszonych, odnawialnych źródeł energii Część 4) Prosument linia dofinansowania z przeznaczeniem na zakup i montaż mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii Beneficjenci: Część a) Programu linia dofinansowania dla samorządów Jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki Część b) Programu linia dofinansowania poprzez bank oraz część c) linia dofinansowania poprzez wfośigw: Osoby fizyczne posiadające prawo do dysponowania budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym albo prawo do dysponowania budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym w budowie, Wspólnoty mieszkaniowe zarządzające budynkami mieszkalnymi wielorodzinnymi; Spółdzielnie mieszkaniowe zarządzające budynkami mieszkalnymi wielorodzinnymi. Forma dofinansowania: Pożyczka do 100% kosztów kwalifikowalnych, Dotacja. Budżet: 600 mln zł (w tym dotacja: 150 mln zł) 28
3. Programy finansowane ze środków zagranicznych 29
Mechanizm Finansowy EOG i NMF 2009-2014 - Program Operacyjny PL03 (2013) Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii Cel programu: Redukcja emisji gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń powietrza oraz zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w ogólnym bilansie zużycia. Zakres programu: Promowanie oszczędności energii poprzez realizację projektów termomodernizacji (wraz z wymianą oświetlenia wbudowanego) i możliwości wymiany istniejących, często przestarzałych źródeł energii zaopatrujących ww. termomodernizowane budynki nowoczesnymi w tym wykorzystującymi energię ze źródeł odnawialnych. Beneficjenci: Państwowe jednostki budżetowe, Jednostki sektora finansów publicznych. Forma dofinansowania: Dotacja od 170 tys. EUR do 3 mln EUR Intensywność dofinansowania jest uzależniona od uzyskanego efektu ekologicznego (redukcja lub uniknięcie emisji CO 2 ) i nie jest wyższa niż 80% całkowitych kosztów projektu. Dokładny poziom dofinansowania jest określany dla każdego projektu indywidualnie. Budżet: 67 mln EUR 30
Mechanizm Finansowy EOG i NMF 2009-2014 - Program Operacyjny PL04 (2014) Oszczędzanie energii i promowanie odnawialnych źródeł energii Cel programu : Redukcja emisji gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń powietrza oraz zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w ogólnym bilansie zużycia. Zakres programu: Projekty polegające na modernizacji lub wymianie istniejących źródeł ciepła wraz z modernizacją procesu spalania lub zastosowaniem innego nośnika energii (np. spalanie gazu, oleju lub biomasy poprzez eliminację spalania węgla). Beneficjenci: Małe, duże i średnie przedsiębiorstwa Forma dofinansowania: Dotacja od 600 tys. EUR do 5 mln EUR. Intensywność dofinansowania nie jest wyższa niż 30% wartości kosztów kwalifikowalnych. Dokładny poziom dofinansowania jest określany dla każdego projektu indywidualnie. Budżet : 12 639 873 EUR, tj. 53 223 766,56 PLN. 31
PO IiŚ 2007-2013 Działanie 9.3 Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej Plany Gospodarki Niskoemisyjnej Cel działania: Wsparcie działań na rzecz realizacji pakietu klimatyczno-energetycznego do roku 2020: redukcja emisji gazów cieplarnianych; zwiększenia udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych; redukcja zużycia energii finalnej, co ma zostać zrealizowane poprzez podniesienie efektywności energetycznej, poprawa jakości powietrza na obszarach, na których odnotowano przekroczenia jakości poziomów dopuszczalnych stężeń w powietrzu i realizowane są programy (naprawcze) ochrony powietrza (POP) oraz plany działań krótkoterminowych (PDK). Założenia planów gospodarki niskoemisyjnej: Dotyczy całości obszaru geograficznego, który podlega danemu samorządowi/samorządom, Koncentruje się na środkach służących redukcji emisji CO 2, wykorzystaniu OZE oraz podniesieniu efektywności energetycznej, Powinien obejmować wszystkie sektory i podmioty będące producentami i odbiorcami energii ze szczególnym uwzględnieniem działań w sektorze publicznym. 32
PO IiŚ 2007-2013 Działanie 9.3 Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej Plany Gospodarki Niskoemisyjnej Beneficjenci: Jednostki sektora finansów publicznych, Jednostki samorządu terytorialnego oraz ich grupy, związki, stowarzyszenia i porozumienia JST, Podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego niebędące przedsiębiorcami, Organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały, Organy policji, straży pożarnej (w tym również OSP), straży miejskiej, Państwowe szkoły wyższe, Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, Organizacje pozarządowe, kościoły, kościelne osoby prawne i ich stowarzyszenia oraz inne związki wyznaniowe. Ostatni konkurs w NFOŚiGW: Nabór wniosków: 2.09.2013-31.10.2013, Budżet konkursu: 10 mln zł z Funduszu Spójności, Dotacja do 85% kosztów kwalifikowalnych. 33
PO IiŚ 2007-2013 Działanie 9.3 Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej Plany Gospodarki Niskoemisyjnej 17 59 *52% 70 56 91 *74% 69 *48% 26 34 84 35 97 21 24 78 39 73 759 - liczba wniosków złożonych (w tym 12 grupowych); 873 - liczba gmin biorących udział w konkursie (35% gmin w Polsce); wnioskowana kwota dofinansowania 48,7 mln zł (kwota całkowita 56,9 mln zł); * aktywność gmin z danego województwa 34
4. Przygotowanie do perspektywy finansowej 2014-2020 35
PO IiŚ na lata 2014 2020 Oś priorytetowa I: Promocja odnawialnych źródeł energii 4.1. Wspieranie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych. 4.2. Promowanie efektywności energetycznej i korzystania z odnawialnych źródeł energii w przedsiębiorstwach. 4.3. Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym. 4.4. Rozwijanie i wdrażanie inteligentnych systemów dystrybucji działających na niskich i średnich poziomach napięcia. 4.5. Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu. 4.7. Promowanie wysokosprawnej kogeneracji energii cieplnej i elektrycznej w oparciu o popyt na użytkową energię cieplną. 36
5. Wnioski 37
Wnioski Jak jest? Zobowiązania państwa polskiego, Potencjał polskiej gospodarki, Ograniczone możliwości finansowe potencjalnych beneficjentów (zwłaszcza jednostek publicznych), Co należy zrobić? Kontynuować podjęte działania, Zapewnić bardziej komplementarne i spójne wsparcie, Zwiększyć świadomość społeczną, Wykorzystać środki UE w perspektywie finansowej 2014-2020, Wykorzystywać model PPP. 38
Dziękuję za uwagę www.nfosigw.gov.pl 39