Jezioro Genewskie To właśnie nad brzegami Jeziora Genewskiego rozciąga się obszar nazywany często szwajcarską riwierą. Na szczęście, nie ma tutaj tłumów turystów, kojarzonych zwykle z nadmorskimi kurortami. Północna część regionu obfituje w zieleń, a pobliskie Alpy są ośnieżone i pokryte lodem. Jezioro Genewskie (Jezioro Lemańskie, Lac Léman, Lac de Geneve, Genfersee) leży na skrzyżowaniu głównych dróg i szlaków kolejowych Europy. Podzielone jest między Szwajcarię i Francję, a położone w obniżeniu tektonicznym między Alpami i Jurą. Jest to największy w Alpach i Europie Zachodniej zbiornik wody pitnej, którego powierzchnia to 581,4 km², długość maksymalna (wzdłuż linii łączącej Villeneuve i Genewę) to 72,3 km, a szerokość maksymalna (pomiędzy Évian-les-Bains i Lozanną) to 13,8 km. Długość linii brzegowej wynosi 200,2 km, z czego na Szwajcarię przypada 142,2 km (kanton Vaud 102 km, kanton Valais 7,6 km, kanton Genewa 32,6 km), a na Francję (departament Haute-Savoie) - 58 km. Podzielona jest także powierzchnia jeziora: do Szwajcarii należy 345 km2, a do Francji pozostałe 236,4 km2. Średnie położenie lustra wody wynosi 372,05 m n.p.m. 1 / 14
Genewa i Jet d eau. Zimą do Szwajcarii koniecznie trzeba zabrać łańcuchy śnieżne. Bez łańcuchów ryzykujemy, że po silnych opadach śniegu nawet w dolinach nie będziemy mogli ruszyć. Pojazdy kempingowe nie mogą być tak po prostu stawiane na skraju szosy. Na wyraźnie do tego celu wyznaczonych parkingach dozwolony jest jednorazowy nocleg w drodze wiodącej na pole kempingowe. Do jeziora wpływa kilkaset rzek i rzeczek, z których największą jest Rodan. Rodan jest również jedyną rzeką wypływającą z jeziora. Nad jeziorem leżą miasta Genewa, Lozanna i Nyon oraz liczne ośrodki turystyczne, wypoczynkowe, sportowe i uzdrowiskowe. Należące do Szwajcarii północne brzegi porośnięte są przez winnice. 2 / 14
Znajdują się tu dwa główne rejony uprawy winorośli: La Côte rozciągający się na zachód od Lozanny i Laveaux w kierunku wschodnim. Jest to obszar Romandii, czyli frankofońskiej części Szwajcarii. W numerze opisujemy szwajcarski region Jeziora Genewskiego. Zamek w Chillon. Jak dojechać? Główne trasy do Szwajcarii prowadzą przez Dolinę Renu przez Bazyleę; ze Stuttgartu przez Singen i Konstanz do Zurychu lub z Monachium przez Wangen w Allgäu i austriackie miasto Bregenz oraz St. Gallen. Istnieje również możliwość przeprawienia się promami samochodowymi przez Jezioro Bodeńskie, stanowiące granicę pomiędzy Szwajcarią, Niemcami i Austrią. Z Austrii dojechać można od północy przez Bregenz lub Feldkirch oraz Schaan w księstwie Liechtenstein albo też przez Landeck i Tösens. Pociągi przewożące podróżnych oraz ich samochody osobowe do Lörrach, kursują z Hamburga, Bremy, Hildesheim, Düsseldorfu, Kolonii oraz z Berlina. Pod numerem telefonu 187 uzyskamy informacje o warunkach śniegowych 3 / 14
i zagrożeniu lawinowym w Szwajcarii. Zimą W regionie jest aż 400 km tras zjazdowych, które są położone na wysokości 1000 i 3000 m n.p.m. Do dyspozycji mamy też ponad 200 wyciągów. To prawdziwy raj dla narciarzy i snowboardzistów o różnym poziomie zaawansowania. Rodziny szczególnie mile widziane są w Lesin, Chateau-d Ox, Les Diablerets i Vilars. W Alpach Waadtlandzkich możliwe są zjazdy po lodowcu, jazda na biegówkach czy wędrówki w śniegowcach po wzniesieniach Jury. A wszystko w połączeniu z miejskim życiem i wyrafinowaną gastronomią. Wspaniałe lasy i wyżyny zapraszają w okolice Vallée de Joux, do St-Cergue lub Ste-Croix/Les Rasses. Bogata oferta kulturalna cechują miasta Lozannę, Vevey-Montreux, Nyon, Rolle, Morges i Yverdon-les-Bains. Na uwagę zasługują też małe ośrodku, czyli gościnne górskie wioski, które w ofercie sportowej mają wiele atrakcji (jak np. przygoda w igloo czy przelot balonem). Genewa Jest trzecim pod względem liczby mieszkańców miastem Szwajcarii, położonym nad Jeziorem Genewskim i Rodanem. Miasto jest stolicą francuskojęzycznego kantonu Genewa. Symbolem miasta jest Jet d Eau fontanna wypuszczająca wodę na wysokość 140 metrów, która znajduje się na Jeziorze Genewskim. W Genewie mieszczą się siedziby blisko 250 organizacji międzynarodowych, takich jak ONZ 4 / 14
(siedziba europejska), Światowa Organizacja Zdrowia, Światowa Organizacja Handlu czy Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Odbywa się tu jedna z największych i najważniejszych wystaw motoryzacyjnych Geneva Motor Show (co roku w marcu). Jest to jedno z najbardziej kosmopolitycznych miast Europy - ponad połowa mieszkańców posiada zagraniczny paszport (wliczając osoby z podwójnym obywatelstwem). Znajduje się tu założony w 1559 roku uniwersytet. Genewa, mimo alpejskiego otoczenia, ma atmosferę bardziej śródziemnomorską. Zabudowa przywodzi na myśl południowe rejony Europy. W mieście są nadbrzeżne deptaki i domy z oknami wychodzącymi na jezioro. W porcie genewskim na wysokość 120 m tryska wodą fontanna Jet d Eau - symbol miasta. Genewa proponuje przyjeżdżającym turystom ciekawe muzea, oryginalne restauracje i wiele wydarzeń kulturalnych. Dzięki swojej lokalizacji stanowi również idealną bazę wypadową w szwajcarskie i francuskie Alpy. Na szczycie góry w pobliżu Leysin. Przydatne strony w sieci: www.lake-geneva-region.ch www.mojaszwajcaria.pl Lozanna 5 / 14
To miasto, które od wieków rywalizuje z Genewą. Jest największym z miast położonych na północnym brzegu jeziora i jednym z najpiękniejszych w Szwajcarii. O Lozannie często mówi się szwajcarskie San Francisco, ponieważ wiele z jej ulic biegnie to w górę, to w dół. Jest to miasto artystycznych eksperymentów i kulturalnej awangardy i zawsze wiele się tutaj dzieje. Lozanna to piąte pod względem wielkości miasto Szwajcarii i stolica kantonu Vaud. Jej nazwa nawiązuje do położenia na stromych stokach (loh-san). Najważniejsze atrakcje turystyczne to piękna katedra gotycka i l Art Brut, jedna z najbardziej niezwykłych kolekcji sztuki w Europie. Od XVIII w. datują się związki z Lozanną licznych pisarzy i wolnomyślicieli. Mieszkali tu m.in. Adam Mickiewicz (napisał tu Liryki lozańskie i przez rok prowadził wykłady na uniwersytecie), Wolter, Dickens, Byron i T.S. Eliot, który w Lozannie napisał Ziemię jałową. 6 / 14
Lozanna jest siedzibą najwyższej szwajcarskiej instancji sądowej Trybunału Federalnego, oraz od 1915 r. Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. W mieście znajduje się też Muzeum Olimpijskie. Uniwersytet w Lozannie. Montreux To chyba najbardziej znany kurort w kantonie Vaud. Jest miejscem dwóch dużych, corocznych festiwali: jazzowego Montreux Jazz Festival i telewizyjnego The Golden Rose Festival. Na głównym placu miasta znajduje się pomnik legendarnego lidera zespołu Queen Freddiego Mercury ego. W Montreux znajduje się także studio nagraniowe Moutain Studio, w którym nagrywały albumy sławy muzyki rockowej: Queen, Deep Purple, The Rolling Stones czy David Bovie. 7 / 14
W Montreux przez długi czas mieszkał w malutkiej chatce nad jeziorem (słynna Duckhouse, Duckingham Palace) Freddie Merkury (lider zespołu Queen). Tu komponował i nagrał ostatnią płytę Made in Haeven. If you want peace of soul, go to Montreux - tak swego czasu miał powiedzieć. Nad Jeziorem Genewskim rozsypano prawdopodobnie jego prochy. W 1971 roku, gdy Deep Purple nagrywało w Montreux płytę Machine Head, spłonęło miejscowe kasyno, podpalone przez racę wystrzeloną z pistoletu sygnałowego przez fana Franka Zappy (który przez wiele lat posiadał zresztą swój własny kamper!)... Wydarzenie to dało początek powstaniu jednej z najsłynniejszych piosenek w historii rocka: Smoke on the Water. Przed Bożym Narodzeniem w Montreux. Montreux było również miejscem, w którym od 1960 roku aż do śmierci w 1977 roku żył w jednym z hoteli znany rosyjski pisarz Vladimir Nabokov (autor m.in. Lolity i Prawdziwego życia Sebastiana Knighta ). Hotel zaoferował mu dożywotnio i bezpłatnie apartament, by jego osoba dodawała splendoru i 8 / 14
przyciągała gości. Rejon Montreux-Vevey można zwiedzać według kilku kluczy. Miejscowe biura turystyczne proponują na przykład wycieczkę śladami poetów, albo też odkrywanie regionu tropami sławnych i bogatych, z których wielu zarówno dawniej, jak i obecnie chętnie odwiedzało te strony. Vevey To miasto o charakterze turystyczno-wypoczynkowym, położone zaledwie kilkanaście kilometrów od Montreux. W czasie I wojny światowej powstał w Vevey Szwajcarski Komitet Generalny Pomocy Ofiarom Wojny w Polsce, założony przez Henryka Sienkiewicza, który właśnie tu zmarł w 1916 roku. W Vevey ostatnich 25 lat swego życia spędził również Charles Chaplin, którego pomnik naturalnej wielkości znajduje się na nadbrzeżnym bulwarze. Winnice rozciągające się nad Jeziorem Genewskim są cenione nie tylko przez miłośników win. Bardzo dobrze oznakowane trasy rowerowe prowadzą łagodnie to w górę, to w dół przez tereny uprawy winorośli. Zimą jednak lepiej wybrać się na wycieczkę niebiesko-żółtym winnym pociągiem, kursującym między Vevey i Puidoux-Chexbres. 9 / 14
Okolice Jeziora Genewskiego słyną także z winnic. W regionie Jeziora Genewskiego odbywa się przez cały rok wiele imprez, m.in. festiwal rockowy w Bex (impreza gromadząca corocznie ok. 5-7 tys. widzów), Karnawał Lozański, Festiwal Narcyzów w Montreux, Morges-sous-Rire - Festiwal Humoru w Mores, festiwal operowy na wolnym powietrzu w Avenches, Hockeyades Watch Valley impreza dla fanów hokeja w Le Sentier/Vallée de Joux, festiwal teatrów ulicznych w Vevey, Zlot Starych Samochodów w Mores. Na tych stronach znajdziemy szczegółowe informacje: www.bexrock.ch www.carnavalausanne.ch www.montreux-vevey.com www.morges-sous-rire.ch www.paleo.ch www.festivalcite.ch www.avenches.ch/opernfestival www.hockeyades.ch www.artistesderue.ch www.british-cars.ch Jednym z najcenniejszych zabytków historycznych rejonu Montreux-Vevey i całej Szwajcarii jest znajdujący się 3 km na wschód od Montreux średniowieczny zamek Chillon. To tutaj w XVI wieku, w okresie walk o władzę, przez sześć lat więziono przykutego do kolumny berneńczyka Francois Bonivarda. Trzy stulecia później, te dramatyczne wydarzenia stały się dla lorda Byrona inspiracją do napisania poematu romantycznego Więzień Chillonu. XIII-wieczny zamek (choć najstarsza część 10 / 14
pochodzi jeszcze sprzed roku tysięcznego!) jest jednym z najlepiej zachowanych średniowiecznych zamków w Europie. Szczególnie imponująco budowla wygląda od strony jeziora. Les Diablerets Les Diablerets to autentyczna wioska u stóp majestatycznego lodowca, położona w sercu Alp Waadtlandzkich. Jest atrakcyjnym ośrodkiem sportów zimowych, a Glacier 3000 - rajem dla narciarzy i snowboardzistów. Kto nie jeździ na deskach, może wybrać przejażdżki psimi zaprzęgami, autobus śniegowy lub elegancką restaurację ze wspaniałą kuchnią i urokliwymi widokami. Leysin Leysin to ośrodek sportowych przyjemności pośród dziewiczej przyrody i jedno z ulubionych miejsc dla miłośników snowboardu. To tu znajduje się Kuklos jedyna restauracja obrotowa we francuskojęzycznej części Szwajcarii, która zapewnia niepowtarzalny widok na łańcuchy górskie dookoła szczytu La Berneuse (2048 m n.p.m.). 11 / 14
Symbolem Jeziora Genewskiego jest narcyz. W maju odbywa się Festiwal Narcyzów w Montreux. W Leysin znajduje się Centrum Szkolenia Lawinowego, w którym można poznać i zrozumieć mechanizm tworzenia się lawin oraz poznać metody poszukiwania potencjalnych ofiar. Treningi prowadzone są zarówno indywidualnie, jak i w grupie. Pozwalają poznać specjalistyczne metody i sprzęt, a przez to poczuć się bezpieczniej. Oprac. Dariusz Wołodźko Współpraca: Adriana Czupryn (Switzerland Tourism) Wybrane kempingi z warunkami do uprawiania sportów zimowych w regionie Jeziora Genewskiego rekomendowane przez ACSI Kemping Attermenzen Randa Zermatt Okres funkcjonowania: 1/01 do 3/01, 01/02 do 31/12 Cena orientacyjna: 20.20/ 24.40 Cena orientacyjna w okresie ferii zimowych: 18.30/ 21.50 Liczba miejsc przechodnich: 150 (80-100 m2) Powierzchnia: 2,4 ha Położenie na wysokości: 1400 m Tel. (+41) (0)27-9672555 rest.camping@rhone.ch Kemping Santa Monica Raron/Turtig Okres funkcjonowania: całoroczny 12 / 14
Cena orientacyjna: 18.60/ 24.70 Cena orientacyjna w okresie ferii zimowych: 15.10/ 19.30 Liczba miejsc przechodnich: 120 (80-100 m2) Liczba miejsc stałych: 150 Powierzchnia: 4 ha Położenie na wysokości: 630 m Tel. (+41) (0)27-9342424 info@santa-monica.ch Schönblick Saas Grund Okres funkcjonowania: całoroczny Cena orientacyjna: 17.40/ 20.50 Cena orientacyjna w okresie ferii zimowych: 18.60/ 21.80 Liczba miejsc przechodnich: 40 (70-100 m2) Liczba miejsc stałych: 15 Powierzchnia: 1 ha Położenie na wysokości: 1650 m Tel. (+41) (0)27-9572267 schoenblick@campingschweiz.ch Kemping Du Soleil Lesin Okres funkcjonowania: całoroczny Cena orientacyjna: 21.10/ 23.00 Cena orientacyjna w okresie ferii zimowych: 28.30/ 33.90 Liczba miejsc przechodnich: 25 Liczba miejsc stałych: 55 Powierzchnia: 1,7 ha Położenie na wysokości: 1250 m Tel. (+41) (0)24-4943939 info@camping-leysin.ch Le Rocheray C.C.C.V. Le Sentier Okres funkcjonowania: całoroczny Cena orientacyjna: 24.90/ 31.30 Cena orientacyjna w okresie ferii zimowych: 21.80/ 26.80 Liczba miejsc przechodnich: 30 (20-60 m2) Liczba miejsc stałych: 30 Powierzchnia: 0,7 ha Położenie na wysokości: 1000 m Tel. (+41) (0)21-8455174 Les Frassettes C.C.C.V. - Gryon/La Barboleusaz Okres funkcjonowania: całoroczny Cena orientacyjna: 22.10/ 25.90 Cena orientacyjna w okresie ferii zimowych: 20.80/ 24.60 Liczba miejsc przechodnich: 45 13 / 14
Liczba miejsc stałych: 50 Powierzchnia: 1 ha Położenie na wysokości: 1200 m Tel. (+41) (0)24-4981088 stgservice@bluewin.ch