System Świadectw Pochodzenia oraz praw majątkowych energii odnawialnej Departament Przedsiębiorstw Energetycznych NA CZYM DOKŁADNIE POLEGA ROLA URE W WYDAWANIU I UMARZANIU ŚWIADECTW POCHODZENIA Warszawa, 21 listopada 2005 r. 1
Zawartość prezentacji Podstawowe dokumenty prawne Stan aktualny OZE Koncesjonowanie OZE Obowiązek zakupu energii z OZE (obowiązek 1) Obowiązek uzyskania świadectw pochodzenia energii z OZE (obowiązek 2) Opłaty zastępcze oraz kary Wydawanie świadectw pochodzenia Umarzanie świadectw pochodzenia Rejestr ŚP i PMŚP 2
Podstawowe dokumenty prawne Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne ( Dz. U. nr 153, poz. 1504 z późn. zm.) - ostatnia istotna dla energii zielonej zmiana PE dokonana Ustawą o zmianie ustawy - Prawo energetyczne i Ustawy - Prawo ochrony środowiska z 4 marca 2005 r. (Dz. U. z 2005 r. nr 62 poz. 552). Rozporządzenie MGiP z dnia 9 grudnia 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązku zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2004 r. nr 267 poz. 2656). W MGiP jest opracowywane rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia albo uiszczenia opłaty zastępczej oraz zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii. 3
Koncesjonowane instalacje OZE Rodzaj źródła OZE Sumaryczna moc zainstalowana [MW] Liczba instalacji Elektrownie na biomasę 190,290 7 Elektrownie na biogaz 31,032 64 Elektrownie wiatrowe 71,821 56 Elektrownie wodne 1007,290 677 Współspalanie 16 Stan na dzień 14 listopada 2005 r. 4
Produkcja energii elektrycznej za trzy kwartały y 2005 r., na którą wystawiono świadectwa pochodzenia: Rodzaj źródła OZE Energia [MWh] Elektrownie na biomasę 338 435,805 Elektrownie na biogaz 74 752,689 Elektrownie wiatrowe 94 496,022 Elektrownie wodne 1 856 290,806 Współspalanie 563 046,804 Łącznie 2 927 022,126 5
Uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii z OZE Konieczna do wprowadzania energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych zasobów energii do sieci Konieczna do wnioskowania o wydanie świadectw pochodzenia energii z OZE Wydawana na wniosek użytkownika jednostki wytwórczej Z wnioskiem konieczne jest dostarczenie określonych dokumentów (dostępne na stronie internetowej URE) 6
Obowiązki do 1 X 2005 Wytwórca OZE Energia elektryczna Świadectwa Pochodzenia PE wytwórcze, sprzedające EE odbiorcom końcowym 7
Obowiązki od 1 X 2005 Wytwórca OZE Energia elektryczna URE Świadectwa Pochodzenia Prawa Majątkowe Dostawca z Urzędu (obecnie OSD) PE wytwórcze, sprzedające EE odbiorcom końcowym Prawa Majątkowe TGE 8
Obowiązek 1 - zakup EE z OZE (1) Podmiot zobowiązany Sprzedawcy z urzędu -wyłaniani przez Prezes URE w drodze przetargu lub decyzji spośród przedsiębiorstw posiadających koncesje na obrót energią elektryczną. Do czasu ustanowienia funkcję tą będą pełniły spółki dystrybucyjne Przedmiot zobowiązania Energia elektryczna wyprodukowana w źródłach energii odnawialnej (wytwórca musi posiadać koncesję na wytwarzanie energii z OZE), przyłączonych do sieci znajdujących się obszarze działania sprzedawcy z urzędu 9
Obowiązek 1 - zakup EE z OZE (2) Cena zakupu EE z OZE równa średniej cenie sprzedaży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym, w poprzednim roku kalendarzowym cena ta w 2004 r. wyniosła 118 zł/mwh - (http://www.ure.gov.pl/index.php?dzial=16&id=1178) cena powyższa ogłaszana jest przez Prezesa URE w terminie do dnia 31 marca każdego roku 10
Wysokość kary za niewypełnienie nienie obowiązku zakupu Art. 9a. ust. 6 K oz = C c ( E E ) oo zo Gdzie: K oz Minimalna wysokość kary pieniężnej, wyrażona w złotych C c Średnia cena sprzedaży energii elektrycznej w poprzednim roku kalendarzowym (na rynku konkurencyjnym), wyrażona w zł/mwh E oo Ilość oferowanej do zakupu energii elektrycznej wytworzonej w OZE, wyrażona w MWh E oz Ilość zakupionej energii elektrycznej wytworzonej w OZE w danym roku, wyrażona w MWh Kara za niewypełnienie obowiązku zakupu energii z OZE płacona jest na konto NFOŚiGW 11
Obowiązek 2 - pozyskanie ŚP Podmiot zobowiązany Przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub jej obrotem i sprzedające tę energię odbiorcom końcowym, przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej Przedmiot zobowiązania Uzyskanie i przedstawienie do umorzenia Prezesowi URE świadectwa pochodzenia energii z OZE lub Uiszczenie opłaty zastępczej 12
Wysokość opłaty zastępczej Gdzie: O z O z Opłata w danym roku = O ( E E ) o z O zj Jednostkowa opłata zastępcza ( za 2005 r. -240 zł/mwh) zj E o Ilość energii wynikająca z obowiązkowego zakupu ŚP w danym roku E z Ilość energii wynikająca z rzeczywiście zakupionych ŚP w danym roku Opłata zastępcza płacona jest na konto NFOŚiGW Jednostkowa opłata zastępcza podlega corocznej waloryzacji średniorocznym wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem z roku kalendarzowego poprzedzającego rok, dla którego oblicza się opłatę zastępczą, określonym w komunikacie Prezesa GUS w Monitorze Polskim ogłaszana przez Prezesa URE 13
Rozliczenie obowiązku 2 Wniosek o wydanie dok. potwierdzającego ilość PMŚP do umorzenia AA AA TGE TGE Dokument w formie elektronicznej Dokument AA AA Podmiot zobowiązany Oświadczenie o wielk. sprzedaży dla odb. końcowych Dokument z TGE potwierdzający ilość PMŚP Potwierdzenie wniesienia opłaty zastępczej URE Kontrola Kontrola wypełnienia obowiązku obowiązku Wniesienie opłaty zastępczej NFOŚiGW do 31 marca 14
Wysokość kary za rok 2005 Kara za niewypełnienie obowiązku przedstawienia do umorzenia ŚP lub uiszczenia opłaty zastępczej energii odnawialnej nie może być mniejszaniż: K = 1,3 ( O O ) z zz Gdzie: K Kara w danym roku O z Opłata zastępcza do zapłacenia w danym roku O zz Opłata zastępcza zapłacona w danym roku Art. 56 ust. 1 pkt 1a i ust. 2a pkt 1 Kara za nie wypełnienie obowiązku zakupu energii z OZE stanowi dochód NFOŚiGW 15
System ŚP P po 1 X 2005 r. (1) Świadectwa pochodzenia energii (dla energii wytworzonej od 1 X 2005 r.) Wystawiane na podstawie wniosku wytwórcy przez Prezesa URE Miejsce składania wniosku Prezesa URE -za pośrednictwem operatora sieci, do której przyłączona jest instalacja OZE Forma dokument papierowy -dla wytwórcy (nie wymagający zgłaszana na TGE przez wytwórcę energii) informacja elektroniczna -przekazywana na TGE Ilość energii na ŚP zmienna, ŚP wystawiane na wnioskowaną ilość Częstotliwość wydawania ŚP -jeden raz na kwartał dla danej instalacji OZE na całkowitą produkcję w danym kwartale 16
System SP po 1 X 2005 r. (2) Okres ważności ŚP nie ograniczony jednak TGE będzie umarzała prawa majątkowe w kolejności od najstarszych Możliwości handlu -wyłącznie na TGE w formie praw majątkowych wynikających z ŚP (obrót pozasesyjny wymaga zgłoszenia na Giełdzie) Maksymalny okres po jakim można występować z wnioskiem o wydanie ŚP -nie określony Terminy wydawania przez URE do 14 dni roboczych od wpłynięcia wniosku do URE od OSD URE przekazuje TGE informacje o posiadaczach ŚP na podstawie prowadzonej w URE ewidencji ŚP TGE prowadzi rejestr ŚP i praw majątkowych 17
Wystawianie świadectw od 1 X 2005 r. (3) Złożenie wniosku owydanie świadectwa OZE Elektrow nia OZE Kontrola wyników pomiarów do 14 dni OSD/OSP Potwierdzenie Potwierdzenie ilości ilości EE EE wprowadzonej wprowadzonej do do sieci sieci Komunikacja niezgodności Potwierdzony wniosek do 14 dni URE Wniosek Wniosek weryfikacja weryfikacja formalna formalna i i merytoryczna Wydanie świadectwa Odmowa wydania świadectwa Pierwsze zapisanie danych 30 X 2005 r. TGE Rejestr Rejestr SP SP ii PM PM SP SP Zapisanie świadectwa w rejestrze na TGE 18
Prawa majątkowe (PMŚP) P) (1) Z dniem 1 października 2005 r. art. 9e otrzymał brzmienie: 1. Potwierdzeniem wytworzenia energii elektrycznej w odnawialnym źródle energii jest świadectwo pochodzenia tej energii, zwane dalej świadectwem pochodzenia. 6. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa pochodzenia są zbywalne i stanowią towar giełdowy. 7. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa pochodzenia powstają z chwilą zapisania świadectwa, na podstawie informacji o wydanych świadectwach pochodzenia, o której mowa w ust. 17, po raz pierwszy na koncie ewidencyjnym w rejestrze świadectw pochodzenia prowadzonym przez podmiot, o którym mowa w ust. 9, i przysługują osobie będącej posiadaczem tego konta. 8. Przeniesienie praw majątkowych wynikających ze świadectwa pochodzenia następuje z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu w rejestrze świadectw pochodzenia. 19
Rejestr ŚP P i PMŚP P (2) Do prowadzenia rejestru ŚP uprawniony jest podmiot prowadzący giełdę towarową w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych i organizujący na tej giełdzie obrót prawami majątkowymi wynikającymi ze ŚP (cechą energii wytworzoną w OZE) Prezes URE przekazuje informacje o wydanych i umorzonych świadectwach pochodzenia podmiotowi prowadzącemu rejestr tych świadectw Obowiązek uzyskania ŚP i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE spoczywa na wytwórcach i przedsiębiorstwach obrotu sprzedających energię el. odbiorcom końcowym W przypadku braku możliwości uzyskania ŚP powinna być uiszczona opłata zastępcza Obrót PMŚP odbywa się niezależnie od obrotu energią elektryczną 20
Wniosek o wydanie dok. potwierdzającego ilość PMŚP do umorzenia Umarzanie ŚP P (1) Dokument AA AA TGE TGE Dokument w formie elektronicznej do 31 marca Informacja o umorzonych ŚP w formie elektronicznej AA AA Podmiot zobowiązany Dokument z TGE potwierdzający ilość PMŚP Decyzja o umorzonych ŚP URE Kontrola Kontrola wypełnienia obowiązku obowiązku Wniesienie opłaty zastępczej NFOŚiGW 21
Umarzanie ŚP P (2) Z dniem 1 października 2005 r. art. 9e otrzymał brzmienie: 11. Podmiot, o którym mowa w ust. 9 (TGE), jest obowiązany, na wniosek przedsiębiorstwa energetycznego, o którym mowa w art. 9a ust. 1 (zobowiązanego), wydać dokument stwierdzający prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia przysługujące wnioskodawcy i odpowiadającą tym prawom ilość energii elektrycznej 13. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek przedsiębiorstwa energetycznego, o którym mowa w art. 9a ust. 1 (zobowiązanego), któremu przysługują prawa majątkowe wynikające ze świadectwa pochodzenia, umarza, w drodze decyzji, to świadectwo pochodzenia w całości albo w części. 14. Świadectwo pochodzenia umorzone do dnia 31 marca danego roku kalendarzowego jest uwzględniane przy rozliczeniu wykonania obowiązku określonego w art. 9a ust. 1 w poprzednim roku kalendarzowym. 15. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa pochodzenia wygasają z chwilą jego umorzenia. 16. Przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa w art. 9a ust. 1, wraz z wnioskiem o umorzenie świadectwa pochodzenia jest obowiązane złożyć Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki dokument, o którym mowa w ust. 11. 22
Kontakt tel. 022 66 16 238 e-mail: zdzislaw.muras@ure.gov.pl 23