1 Szkoła Policji w Katowicach Wybrane przestępstwa i wykroczenia z ustaw szczególnych w tablicach (część I) Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26 października 1982 roku Opracowanie: asp. szt. Jacek Copik mł. asp. Arkadiusz Kaczyński Zakład SłuŜby Kryminalnej SZKOŁA POLICJI Wydawnictwo Szkoły Policji w Katowicach 2010
2 Wszelkie prawa zastrzeŝone Szkoła Policji w Katowicach 2010 KsiąŜki nie wolno reprodukować (adaptować) ani w całości, ani w części, niezaleŝnie od zastosowanej techniki (druk, fotografia, komputer, kserograf, fonografia itd.), bez pisemnej zgody Wydawcy. Druk i oprawa: Szkoła Policji w Katowicach
3 Spis treści Wstęp 5 1. Przepisy karne ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 7 2. Graficzne przedstawienie przestępstw i wykroczeń ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi 15 Spis tablic 33 Wykaz skrótów 35 Literatura 37
4
5 Wstęp Obecny program szkolenia zawodowego podstawowego zakłada, Ŝe kaŝdy uczestnik szkolenia, kierując się zasadami etyki zawodowej oraz przestrzegając praw człowieka, potrafi zastosować przepisy karne wybranych ustaw szczególnych zawartych w: art. 43, 43 1, 44, 45 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, art. 50, 51 ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji, art. 55 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych, art. 12, 13 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami uŝywania tytoniu i wyrobów tytoniowych, art. wybrane ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych, art. 62, 63, 65 z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. W bibliografii Szkoły Policji w Katowicach znajdują się skrypty zawierające opracowanie wybranych przestępstw części szczególnej prawa karnego w tablicach, które są wysoko oceniane przez grono pedagogiczne szkoły, jak i słuchaczy. Stanowią one wartościową pomoc dydaktyczną. Graficzne przestawienie ustawowych znamion daje bowiem słuchaczom większą moŝliwość przyswojenia treści programowych i pogłębienie posiadanej wiedzy. Brak jest natomiast takiego opracowania dotyczącego ustaw szczególnych, dlatego teŝ naszym zamiarem jest stworzenie cyklu skryptów, przedstawiających w formie graficznej wybraną problematykę ustaw szczególnych, których znajomość wymagana jest od słuchaczy szkolenia zawodowego podstawowego. Niniejsze opracowanie zawiera graficzne przedstawienie przestępstw i wykroczeń z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi i jest pierwszym z cyklu, w którym omówione zostaną wybrane ustawy szczególne.
6
7 1. Przepisy karne ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w rozdziale 3 zawiera artykuły: 43, 43 1, 44, 45, 45 1, 45 2, 45 3, które regulują odpowiedzialność karną sprawcy za zachowania wbrew ustawie. Ponadto ustawodawca zamieścił w nim artykuł 46 wyjaśniający pojęcia napoju alkoholowego i stanu nietrzeźwości oraz artykuł 47, który daje moŝliwość poddania osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa bądź wykroczenia badaniu na zawartość alkoholu, jeŝeli jest to istotne dla prowadzonego postępowania. W pierwszej części skryptu przedstawiona zostanie treść artykułów ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie. Dalsza część zawiera treść przepisów karnych ustawy przedstawionych w formie graficznej. Art. 43. 1. Kto sprzedaje lub podaje napoje alkoholowe w wypadkach, kiedy jest to zabronione, albo bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom, podlega grzywnie. 2. Tej samej karze podlega kierownik zakładu handlowego lub gastronomicznego, który nie dopełnia obowiązku nadzoru i przez to dopuszcza do popełnienia w tym zakładzie przestępstwa określonego w ust. 1. 3. W razie popełnienia przestępstwa określonego w ust. 1 albo 2 moŝna orzec przepadek napojów alkoholowych, chociaŝby nie były własnością sprawcy, moŝna takŝe orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na sprzedaŝy lub podawaniu napojów alkoholowych. 4. Orzekanie w sprawach o przestępstwa określone w ust. 1 i 2 następuje na podstawie przepisów o postępowaniu karnym.
8 Art. 43 1. 1. Kto spoŝywa napoje alkoholowe wbrew zakazom określonym w art. 14 ust. 1 i 2a-6 albo nabywa lub spoŝywa napoje alkoholowe w miejscach nielegalnej sprzedaŝy, albo spoŝywa napoje alkoholowe przyniesione przez siebie lub inną osobę w miejscach wyznaczonych do ich sprzedaŝy lub podawania, podlega karze grzywny. 2. Usiłowanie wykroczenia określonego w ust. 1 jest karalne. 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w ust. 1 moŝna orzec przepadek napojów alkoholowych, chociaŝby nie były własnością sprawcy. Art. 14. 1. Zabrania się sprzedaŝy, podawania i spoŝywania napojów alkoholowych: 1) na terenie szkół oraz innych zakładów i placówek oświatowo-wychowawczych, opiekuńczych i domów studenckich; 2) na terenie zakładów pracy oraz miejsc zbiorowego Ŝywienia pracowników; 3) w miejscach i czasie masowych zgromadzeń; 4) w środkach i obiektach komunikacji publicznej; 5) (uchylony); 6) w obiektach zajmowanych przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych, jak równieŝ w rejonie obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych. 1a. (uchylony). 2. (uchylony). 2a. Zabrania się spoŝywania napojów alkoholowych na ulicach, placach i w parkach, z wyjątkiem miejsc przeznaczonych do ich spoŝycia na miejscu, w punktach sprzedaŝy tych napojów. 3. Zabrania się sprzedaŝy, podawania i spoŝywania napojów zawierających więcej niŝ 18% alkoholu w ośrodkach szkoleniowych. 4. Zabrania się sprzedaŝy i podawania napojów zawierających więcej niŝ 18% alkoholu w domach wypoczynkowych. 5. SprzedaŜ, podawanie i spoŝywanie napojów zawierających więcej niŝ 4,5% alkoholu moŝe się odbywać na imprezach na otwartym powietrzu tylko za zezwoleniem i tylko w miejscach do tego wyznaczonych.
9 6. W innych niewymienionych miejscach, obiektach lub na określonych obszarach gminy, ze względu na ich charakter, rada gminy moŝe wprowadzić czasowy lub stały zakaz sprzedaŝy, podawania, spoŝywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych. 7. Minister właściwy do spraw transportu oraz minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, w drodze rozporządzenia, określą zasady i warunki sprzedaŝy, podawania i spoŝywania napojów alkoholowych na morskich statkach handlowych w Ŝegludze międzynarodowej, w pociągach i samolotach komunikacji międzynarodowej oraz w międzynarodowych portach morskich i lotniczych. 8. Minister właściwy do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia, wypadki i okoliczności, w których, uwzględniając zwyczaje międzynarodowe, dopuszczalne jest podawanie i spoŝywanie nieznacznej ilości napojów alkoholowych. Art. 44. Kto wbrew szczególnemu obowiązkowi nadzoru dopuszcza do sprzedawania, podawania lub spoŝywania napojów alkoholowych na terenie zakładu pracy, jak równieŝ powziąwszy wiadomość o sprzedawaniu, podawaniu lub spoŝywaniu na terenie zakładu pracy takich napojów nie podejmie prawem przewidzianego postępowania, podlega karze grzywny. Art. 45. Kto wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 ust. 1 i 2: 1) dostarcza napoje alkoholowe do miejsc sprzedaŝy lub 2) nie uwidacznia informacji o szkodliwości spoŝywania alkoholu, podlega karze grzywny. Art. 13. 1. Napoje alkoholowe dostarcza się do miejsc sprzedaŝy tylko w naczyniach zamkniętych, z oznaczeniem nazwy producenta, rodzaju i ilości napoju oraz jego mocy. 2. W miejscach sprzedaŝy i podawania napojów alkoholowych powinna być uwidoczniona informacja o szkodliwości spoŝywania alkoholu. Art. 45 1. Orzekanie w sprawach o czyny wymienione w art. 43 1-45 następuje na podstawie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.
10 Art. 45 2. 1. Kto wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 1 prowadzi reklamę lub promocję napojów alkoholowych lub informuje o sponsorowaniu imprezy masowej, z zastrzeŝeniem art. 13 1 ust. 5 i 6, podlega grzywnie od 10.000 do 500.000 złotych. 2. Orzekanie w sprawach o czyn wymieniony w ust. 1 następuje na podstawie przepisów o postępowaniu karnym. 3. JeŜeli czyn określony w ust. 1 został popełniony w zakresie działalności przedsiębiorcy, za sprawcę czynu zabronionego uznaje się osobę odpowiedzialną za zlecenie lub prowadzenie reklamy napojów alkoholowych. Art. 13 1. 1. Zabrania się na obszarze kraju reklamy i promocji napojów alkoholowych, z wyjątkiem piwa, którego reklama i promocja jest dozwolona, pod warunkiem Ŝe: 1) nie jest kierowana do małoletnich, 2) nie przedstawia osób małoletnich, 3) nie łączy spoŝywania alkoholu ze sprawnością fizyczną bądź kierowaniem pojazdami, 4) nie zawiera stwierdzeń, Ŝe alkohol posiada właściwości lecznicze, jest środkiem stymulującym, uspakajającym lub sposobem rozwiązywania konfliktów osobistych, 5) nie zachęca do nadmiernego spoŝycia alkoholu, 6) nie przedstawia abstynencji lub umiarkowanego spoŝycia alkoholu w negatywny sposób, 7) nie podkreśla wysokiej zawartości alkoholu w napojach alkoholowych jako cechy wpływającej pozytywnie na jakość napoju alkoholowego, 8) nie wywołuje skojarzeń z: a) atrakcyjnością seksualną, b) relaksem lub wypoczynkiem, c) nauką lub pracą, d) sukcesem zawodowym lub Ŝyciowym. 2. Reklama i promocja piwa, o której mowa w ust. 1, nie moŝe być prowadzona:
11 1) w telewizji, radiu, kinie i teatrze między godziną 6 00 a 20 00, z wyjątkiem reklamy prowadzonej przez organizatora imprezy sportu wyczynowego lub profesjonalnego w trakcie trwania tej imprezy; 2) na kasetach wideo i innych nośnikach; 3) w prasie młodzieŝowej i dziecięcej; 4) na okładkach dzienników i czasopism; 5) na słupach i tablicach reklamowych i innych stałych i ruchomych powierzchniach wykorzystywanych do reklamy, chyba Ŝe 20% powierzchni reklamy zajmować będą widoczne i czytelne napisy informujące o szkodliwości spoŝycia alkoholu lub o zakazie sprzedaŝy alkoholu małoletnim; 6) przy udziale małoletnich. 3. Zabrania się reklamy, promocji produktów i usług, których nazwa, znak towarowy, kształt graficzny lub opakowanie wykorzystuje podobieństwo lub jest toŝsame z oznaczeniem napoju alkoholowego lub innym symbolem obiektywnie odnoszącym się do napoju alkoholowego. 4. Zabrania się reklamy i promocji przedsiębiorców oraz innych podmiotów, które w swoim wizerunku reklamowym wykorzystują nazwę, znak towarowy, kształt graficzny lub opakowanie związane z napojem alkoholowym, jego producentem lub dystrybutorem. 5. Zabrania się informowania o sponsorowaniu imprez sportowych, koncertów muzycznych oraz innych imprez masowych przez producentów i dystrybutorów napojów, których zasadniczą działalność stanowi produkcja lub sprzedaŝ napojów alkoholowych zawierających od 8% do 18% alkoholu, w jakikolwiek inny sposób niŝ poprzez umieszczanie wewnątrz dzienników i czasopism, na zaproszeniu, bilecie, plakacie, produkcie lub tablicy informacyjnej związanej z określoną imprezą nazwy producenta lub dystrybutora oraz jego znaku towarowego, z zastrzeŝeniem ust. 6. 6. Informowanie o sponsorowaniu moŝe być prowadzone w radiu i telewizji pod warunkiem, iŝ będzie ograniczone wyłącznie do podania nazwy producenta lub dystrybutora napojów zawierających do 18% alkoholu lub jego znaku towarowego, a informacja ta nie będzie prezentowana w telewizji przez osobę fizyczną lub z wykorzystaniem wizerunku postaci ludzkiej.
12 7. Zabrania się informowania o, innym niŝ określone w ust. 5, sponsorowaniu przez producentów i dystrybutorów napojów alkoholowych, których zasadniczą działalność stanowi produkcja lub sprzedaŝ napojów alkoholowych zawierających od 8% do 18% alkoholu oraz informowania o sponsorowaniu przez producentów i dystrybutorów napojów zawierających powyŝej 18% alkoholu. 8. Zakaz określony w ust. 1 dotyczy równieŝ wydawnictw promocyjno-reklamowych przekazywanych przez producentów, dystrybutorów lub handlowców napojów alkoholowych klientom detalicznym. 9. Zakazy określone w ust. 1-8 nie obejmują reklamy i promocji napojów alkoholowych prowadzonej wewnątrz pomieszczeń hurtowni, wydzielonych stoisk lub punktów prowadzących wyłącznie sprzedaŝ napojów alkoholowych oraz na terenie punktów prowadzących sprzedaŝ napojów alkoholowych przeznaczonych do spoŝycia w miejscu sprzedaŝy. 10. Zakazy określone w ust. 1-8 dotyczą osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, które uczestniczą w prowadzeniu reklamy w charakterze zleceniodawcy albo zleceniobiorcy niezaleŝnie od sposobu i formy jej prezentacji. 11. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wielkość, treść, wzór i sposób umieszczania na reklamach, o których mowa w ust. 2 pkt 5, napisów informujących o szkodliwości spoŝycia alkoholu lub o zakazie sprzedaŝy alkoholu małoletniemu, mając na względzie ograniczenie spoŝycia alkoholu oraz przeciwdziałanie alkoholizmowi wśród młodzieŝy. Art. 45 3. 1. Kto bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom prowadzi obrót hurtowy napojami alkoholowymi, podlega grzywnie od 10.000 do 500.000 złotych. 1a. W razie popełnienia przestępstwa określonego w ust. 1 moŝna orzec przepadek napojów alkoholowych, chociaŝby nie były własnością sprawcy, moŝna takŝe orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na hurtowym obrocie napojami alkoholowymi.
13 2. W wypadkach mniejszej wagi sprawca czynu określonego w ust. 1 podlega karze grzywny do 5.000 zł. 3. Orzekanie w sprawach o czyn wymieniony w ust. 1 następuje na podstawie przepisów o postępowaniu karnym. 4. JeŜeli czyn określony w ust. 1 został popełniony w zakresie działalności przedsiębiorcy, za sprawcę czynu zabronionego uznaje się osobę odpowiedzialną za wprowadzenie napojów alkoholowych do obrotu hurtowego. Art. 46. 1. Napojem alkoholowym w rozumieniu niniejszej ustawy jest produkt przeznaczony do spoŝycia zawierający alkohol etylowy pochodzenia rolniczego w stęŝeniu przekraczającym 0,5% objętościowych alkoholu. 2. Stan po uŝyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do: 1) stęŝenia we krwi od 0,2 do 0,5 alkoholu albo 2) obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm 3. 3. Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do: 1) stęŝenia we krwi powyŝej 0,5 alkoholu albo 2) obecności w wydychanym powietrzu powyŝej 0,25 mg alkoholu w 1 dm 3. Art. 47. 1. JeŜeli zachodzi podejrzenie, Ŝe przestępstwo lub wykroczenie zostało popełnione po spoŝyciu alkoholu, osoba podejrzana moŝe być poddana badaniu koniecznemu do ustalenia zawartości alkoholu w organizmie, w szczególności zabiegowi pobrania krwi. Zabiegu pobrania krwi dokonuje fachowy pracownik słuŝby zdrowia. 2. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, ministrem właściwym do spraw wewnętrznych oraz ministrem właściwym do spraw pracy, w drodze rozporządzenia, określa warunki i sposób dokonywania badań, o których mowa w ust. 1 i w art. 17 ust. 3. Art. 17. 1. Kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upowaŝniona mają obowiązek niedopuszczenia do pracy pracownika, jeŝeli zachodzi uzasadnione
14 podejrzenie, Ŝe stawił się on do pracy w stanie po uŝyciu alkoholu albo spoŝywał alkohol w czasie pracy. Okoliczności stanowiące podstawę decyzji powinny być podane pracownikowi do wiadomości. 2. Uprawnienia kierownika zakładu pracy, o którym mowa w ust. 1, słuŝą równieŝ organowi nadrzędnemu nad danym zakładem pracy oraz organowi uprawnionemu do przeprowadzenia kontroli zakładu pracy. 3. Na Ŝądanie pracownika, o którym mowa w ust. 1, kierownik zakładu pracy lub osoba przez niego upowaŝniona jest obowiązana zapewnić przeprowadzenie badania stanu trzeźwości pracownika.
15 2. Graficzne przedstawienie przestępstw i wykroczeń ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi Tablica nr 1 SPRZEDAś NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH, art. 43.1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (przestępstwo) PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA POWSZECHNY UMYŚLNOŚĆ W ZAMIARZE BEZPOŚREDNIM I EWENTUALNYM NIEKTÓRE MIEJSCA PRZED SPRZEDAśĄ ORAZ PODAWANIEM TAM NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PORZĄDEK W ZAKRESIE OBROTU NAPOJAMI ALKOHOLOWYMI POLEGA NA PODAWANIU LUB SPRZEDAśY NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH WBREW ZAKAZOWI LUB BEZ WYMAGANEGO ZEZWOLENIA LUB WBREW JEGO WARUNKOM
16 Tablica nr 2 Strona przedmiotowa art. 43 ust. 1 ustawy o WwTiPA Zachowanie się sprawcy polega na: sprzedawaniu napojów alkoholowych podawaniu napojów alkoholowych w wypadkach, kiedy jest to zabronione bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom art. 14 patrz tablica nr 7 osobom, których zachowanie wskazuje, Ŝe znajdują się w stanie nietrzeźwym osobom do lat 18 na kredyt lub pod zastaw Napojem alkoholowym jest produkt przeznaczony do spoŝycia zawierający alkohol etylowy pochodzenia rolniczego w stęŝeniu przekraczającym 0,5% objętościowych alkoholu. W razie popełnienia przestępstwa moŝna orzec przepadek napojów alkoholowych, chociaŝby nie były własnością sprawcy, moŝna takŝe orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na sprzedaŝy lub podawaniu napojów alkoholowych. W razie popełnienia wykroczenia moŝna orzec przepadek napojów alkoholowych, chociaŝby nie były własnością sprawcy.
17 Tablica nr 3 NIEDOPEŁNIENIE OBOWIĄZKU NADZORU, art. 43.2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (przestępstwo) PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA INDYWIDUALNY (KIEROWNIK ZAKŁADU HANDLOWEGO LUB GASTRONOMICZNEGO) UMYŚLNOŚĆ W ZAMIARZE BEZPOŚREDNIM I EWENTUALNYM NIEKTÓRE MIEJSCA PRZED SPRZEDAśĄ ORAZ PODAWANIEM TAM NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PORZĄDEK W ZAKRESIE OBROTU NAPOJAMI ALKOHOLOWYMI POLEGA NA NIEDOPEŁNIENIU OBOWIĄZKU NADZORU I W KONSEKWENCJI DO PODAWANIA LUB SPRZEDAWANIA NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH WBREW ZAKAZOWI LUB BEZ WYMAGANEGO ZEZWOLENIA W razie popełnienia przestępstwa moŝna orzec przepadek napojów alkoholowych, chociaŝby nie były własnością sprawcy, moŝna takŝe orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na sprzedaŝy lub podawaniu napojów alkoholowych.
18 Tablica nr 4 SPOśYWANIE NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH, art. 43 1.1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (wykroczenie) PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA POWSZECHNY UMYŚLNOŚĆ I NIEUMYŚLNOŚĆ NIEKTÓRE MIEJSCA PRZED SPOśYWANIEM ORAZ PODAWANIEM TAM NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PORZĄDEK W ZAKRESIE OBROTU NAPOJAMI ALKOHOLOWYMI POLEGA NA DZIAŁANIU JEST WYKROCZENIEM FORMALNYM Usiłowanie popełnienia wykroczenia jest karane.
19 Tablica nr 5 Strona przedmiotowa art. 43 1 ust. 1 ustawy o WwTiPA Zachowanie się sprawcy polega na: spoŝywaniu napojów alkoholowych wbrew zakazom Patrz tablica nr 7 nabywaniu lub spoŝywaniu napojów alkoholowych w miejscach nielegalnej sprzedaŝy spoŝywaniu napojów alkoholowych przyniesionych przez siebie lub inną osobę w miejscach wyznaczonych do ich sprzedaŝy lub podawania Napojem alkoholowym jest produkt przeznaczony do spoŝycia zawierający alkohol etylowy pochodzenia rolniczego w stęŝeniu przekraczającym 0,5% objętościowych alkoholu. W razie popełnienia wykroczenia określonego w moŝna orzec przepadek napojów alkoholowych, chociaŝby nie były własnością sprawcy.
20 Tablica nr 6 USIŁOWANIE SPOśYWANIA NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH, art. 43 1.2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (wykroczenie) ZAPIS KWALIFIKACJI PRAWNEJ WYSOKOŚĆ GRZYWNY W DRODZE POSTĘĘPOWANIA MANDATOWEGO ART. 11 1 K.W. W ZW. Z ART. 43 1 UST. 1 USTAWY O WwTiPA ZGODNIE Z 11 3 K.W. KARĘ ZA USIŁOWANIE WYMIERZA SIĘ W GRANICACH ZAGROśENIA PRZEWIDZIANEGO DLA DANEGO WYKROCZENIA
21 Tablica nr 7 na terenie szkół oraz innych zakładów i placówek oświatowo-wychowawczych, opiekuńczych i domów studenckich na terenie zakładów pracy oraz miejsc zbiorowego Ŝywienia pracowników Zakazy sprzedaŝy, podawania i spoŝywania napojów alkoholowych wynikające z art. 14 ustawy o WwTiPA w miejscach i czasie masowych zgromadzeń w środkach i obiektach komunikacji publicznej w obiektach zajmowanych przez organy wojskowe i spraw wewnętrznych, jak równieŝ w rejonie obiektów koszarowych i zakwaterowania przejściowego jednostek wojskowych Zabrania się spoŝywania napojów alkoholowych na ulicach, placach i w parkach, z wyjątkiem miejsc przeznaczonych do ich spoŝycia na miejscu, w punktach sprzedaŝy tych napojów. Zabrania się sprzedaŝy, podawania i spoŝywania napojów zawierających więcej niŝ 18% alkoholu w ośrodkach szkoleniowych. Zabrania się sprzedaŝy i podawania napojów zawierających więcej niŝ 18% alkoholu w domach wypoczynkowych. SprzedaŜ, podawanie i spoŝywanie napojów zawierających więcej niŝ 4,5% alkoholu moŝe się odbywać na imprezach na otwartym powietrzu tylko za zezwoleniem i tylko w miejscach do tego wyznaczonych. W innych niewymienionych miejscach, obiektach lub na określonych obszarach gminy, ze względu na ich charakter, rada gminy moŝe wprowadzić czasowy lub stały zakaz sprzedaŝy, podawania, spoŝywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych. Minister właściwy do spraw zagranicznych określi, w drodze rozporządzenia, wypadki i okoliczności, w których, uwzględniając zwyczaje międzynarodowe, dopuszczalne jest podawanie i spoŝywanie nieznacznej ilości napojów alkoholowych. Minister właściwy do spraw transportu oraz minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, w drodze rozporządzenia, określą zasady i warunki sprzedaŝy, podawania i spoŝywania napojów alkoholowych na morskich statkach handlowych w Ŝegludze międzynarodowej, w pociągach i samolotach komunikacji międzynarodowej oraz w międzynarodowych portach morskich i lotniczych.
22 Tablica nr 8 DOPUSZCZENIE DO SPRZEDAWANIA NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH WBREW SZCZEGÓLNEMU OBOWIĄZKOWI NADZORU, art. 44 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (przestępstwo) PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA INDYWIDUALNY (OSOBA KTÓRA Z TYTUŁU SZCZEGÓLNEGO NADZORU ODPOWIEDZIALNA JEST ZA WYELMINOWANIE Z ZAKŁADU PRACY ZACHOWAŃ OPISANYCH W ART. 44 USTAWY NP. DYREKTOR, KIEROWNIK ZAKŁADU PRACY) UMYŚLNOŚĆ W ZAMIARZE BEZPOŚREDNIM I EWENTUALNYM PORZĄDEK, DYSCYPLINA I BEZPIECZEŃSTWO NA TERENIE ZAKŁADU PRACY POLEGA NA ZANIECHANIU JEST WYKROCZENIEM FORMALNYM
23 Tablica nr 9 Strona przedmiotowa art. 44 ust. 1 ustawy o WwTiPA Zachowanie się sprawcy polega na: dopuszcza do sprzedawania, podawania lub spoŝywania napojów alkoholowych na terenie zakładu pracy postąpieniu wbrew szczególnemu obowiązkowi nielegalnej sprzedaŝy powziąwszy wiadomość o sprzedawaniu, podawaniu lub spoŝywaniu na terenie zakładu pracy takich napojów nie podejmie prawem przewidzianego postępowania Szczególny obowiązek mają osoby, które z tytułu szczególnego nadzoru odpowiedzialne są za wyeliminowanie z zakładu pracy zachowań opisanych w art. 44 ustawy. Osobami takimi są dyrektorzy i kierownicy zakładów pracy.
24 Tablica nr 10 DOSTARCZENIE NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH, NIEUWIDACZNIANIE INFORMACJI O SZKODLIWYM SPOśYWANIU ALKOHOLU, art. 45 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (wykroczenie) PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA POWSZECHNY UMYŚLNOŚĆ I NIEUMYŚLNOŚĆ ZABEZPIECZENIE GWARANCJI, Iś PRZEZNACZONE DO SPOśYCIA NAPOJE ALKOHOLOWE POCHODZĄ Z LEGALNEGO ŹRÓDŁA I ODPOWIADAJĄ PODAWANYM NA ETYKIECIE PARAMETROM, PONADTO INTERES SPOŁECZNY W ZAKRESIE ZWALCZANIA ALKOHOLIZMU PRZEZ ZABEZPIECZENIE OBOWIĄZKU UWIDOCZNIENIA INFORMACJI O SZKODLIWOŚCI SPOśYWANIA NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH POLEGA NA DZIAŁANIU JEST WYKROCZENIEM FORMALNYM
25 Tablica nr 11 Strona przedmiotowa art. 45 ustawy o WwTiPA Zachowanie się sprawcy polega na: dostarcza napoje alkoholowe do miejsc postąpieniu wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 ust. 1 i 2 nie uwidacznia informacji o szkodliwości spoŝywania alkoholu Napoje alkoholowe dostarcza się do miejsc sprzedaŝy tylko w naczyniach zamkniętych, z oznaczeniem nazwy producenta, rodzaju i ilości napoju oraz jego mocy. W miejscach sprzedaŝy i podawania napojów alkoholowych powinna być uwidoczniona informacja o szkodliwości spoŝywania alkoholu.
26 Tablica nr 12 PROWADZENIE REKLAMY, PROMOCJA NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH INFORMOWANIE O SPOSNSOROWANIU IMPREZY MASOWEJ art. 45 2.1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (przestępstwo) PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA POWSZECHNY UMYŚLNOŚĆ W ZAMIARZE BEZPOŚREDNIM I EWENTUALNYM ZABEZPIECZENIE OPINII PUBLICZNEJ PRZED WPŁYWEM REKLAMY LUB PROMOCJI NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH POLEGA NA PROWADZENIU REKLAMY LUB PROMOCJI NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH WBREW PRZEPISOM USTAWY JeŜeli przestępstwo zostało popełnione w zakresie działalności przedsiębiorcy, za sprawcę czynu zabronionego uznaje się osobę odpowiedzialną za zlecenie lub prowadzenie reklamy napojów alkoholowych.
27 Tablica nr 13 Strona przedmiotowa art. 45 2.1 ustawy o WwTiPA Zachowanie się sprawcy polega na: postąpieniu wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 1 Patrz tablica nr 14 prowadzi reklamę napojów alkoholowych prowadzi promocję napojów alkoholowych informowanie o sponsorowaniu imprezy masowej z zastrzeŝeniem Prowadzone w radiu i telewizji pod warunkiem, iŝ będzie ograniczone wyłącznie do podania nazwy producenta lub dystrybutora napojów zawierających do 18% alkoholu lub jego znaku towarowego, a informacja ta nie będzie prezentowana w telewizji przez osobę fizyczną lub z wykorzystaniem wizerunku postaci ludzkiej. Zabrania się informowania o sponsorowaniu imprez sportowych, koncertów muzycznych oraz innych imprez masowych przez producentów i dystrybutorów napojów, których zasadniczą działalność stanowi produkcja lub sprzedaŝ napojów alkoholowych zawierających od 8% do 18% alkoholu, w jakikolwiek inny sposób niŝ poprzez umieszczanie wewnątrz dzienników i czasopism, na zaproszeniu, bilecie, plakacie, produkcie lub tablicy informacyjnej związanej z określoną imprezą nazwy producenta lub dystrybutora oraz jego znaku towarowego, z zastrzeŝeniem ust. 6.
Zabrania się reklamy, promocji produktów i usług, których nazwa, znak towarowy, kształt graficzny lub opakowanie wykorzystuje podobieństwo lub jest toŝsame z oznaczeniem napoju alkoholowego lub innym symbolem obiektywnie odnoszącym się do napoju alkoholowego. Zabrania się reklamy i promocji przedsiębiorców oraz innych podmiotów, które w swoim wizerunku reklamowym wykorzystują nazwę, znak towarowy, kształt graficzny lub opakowanie związane z napojem alkoholowym, jego producentem lub dystrybutorem. Zabrania się informowania o sponsorowaniu imprez sportowych, koncertów muzycznych oraz innych imprez masowych przez producentów i dystrybutorów napojów, których zasadniczą działalność stanowi produkcja lub sprzedaŝ napojów alkoholowych zawierających od 8 % do 18 % alkoholu, w jakikolwiek inny sposób niŝ poprzez umieszczanie wewnątrz dzienników i czasopism, na zaproszeniu, bilecie, plakacie, produkcie lub tablicy informacyjnej związanej z określoną imprezą nazwy producenta lub dystrybutora oraz jego znaku towarowego, z zastrzeŝeniem ust. 6. Informowanie o sponsorowaniu moŝe być prowadzone w radiu i telewizji pod warunkiem, iŝ będzie ograniczone wyłącznie do podania nazwy producenta lub dystrybutora napojów zawierających do 18% alkoholu lub jego znaku towarowego, a informacja ta nie będzie prezentowana w telewizji przez osobę fizyczną lub z wykorzystaniem wizerunku postaci ludzkiej. 28 Zabrania się informowania o, innym niŝ określone w ust. 5, sponsorowaniu przez producentów i dystrybutorów napojów alkoholowych, których zasadniczą działalność stanowi produkcja lub sprzedaŝ napojów alkoholowych zawierających od 8% do 18% alkoholu oraz informowania o sponsorowaniu przez producentów i dystrybutorów napojów zawierających powyŝej 18% alkoholu. Zakaz określony w ust. 1 dotyczy równieŝ wydawnictw promocyjno-reklamowych przekazywanych przez producentów, dystrybutorów lub handlowców napojów alkoholowych klientom detalicznym. Zakazy określone w ust. 1-8 nie obejmują reklamy i promocji napojów alkoholowych prowadzonej wewnątrz pomieszczeń hurtowni, wydzielonych stoisk lub punktów prowadzących wyłącznie sprzedaŝ napojów alkoholowych oraz na terenie punktów prowadzących sprzedaŝ napojów alkoholowych przeznaczonych do spoŝycia w miejscu sprzedaŝy. Zakazy określone w ust. 1-8 dotyczą osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, które uczestniczą w prowadzeniu reklamy w charakterze zleceniodawcy albo zleceniobiorcy niezaleŝnie od sposobu i formy jej prezentacji. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wielkość, treść, wzór i sposób umieszczania na reklamach, o których mowa w ust. 2 pkt 5, napisów informujących o szkodliwości spoŝycia alkoholu lub o zakazie sprzedaŝy alkoholu małoletniemu, mając na względzie ograniczenie spoŝycia alkoholu oraz przeciwdziałanie alkoholizmowi wśród młodzieŝy.
29 Tablica nr 14 Reklama i promocja piwa nie moŝe być prowadzona art. 13 1 zabrania się na obszarze kraju reklamy i promocji napojów alkoholowych wyjątek piwo w telewizji, radiu, kinie i teatrze między godziną 6 00 a 20 00, z wyjątkiem reklamy prowadzonej przez organizatora imprezy sportu wyczynowego lub profesjonalnego w trakcie trwania tej imprezy na kasetach wideo i innych nośnikach w prasie młodzieŝowej i dziecięcej na okładkach dzienników i czasopism na słupach i tablicach reklamowych i innych stałych i ruchomych powierzchniach wykorzystywanych do reklamy, chyba Ŝe 20% powierzchni reklamy zajmować będą widoczne i czytelne napisy przy udziale małoletnich atrakcyjnością seksualną relaksem lub wypoczynkiem nauką lub pracą sukcesem zawodowym lub Ŝyciowym reklama i promocja jest dozwolona, pod warunkiem, Ŝe: nie wywołuje skojarzeń z: nie zawiera stwierdzeń, Ŝe alkohol posiada właściwości lecznicze, jest środkiem stymulującym, uspakajającym lub sposobem rozwiązywania konfliktów osobistych nie podkreśla wysokiej zawartości alkoholu w napojach alkoholowych jako cechy wpływającej pozytywnie na jakość napoju alkoholowego nie przedstawia abstynencji lub umiarkowanego spoŝycia alkoholu w negatywny sposób nie jest kierowana do małoletnich nie przedstawia osób małoletnich nie zachęca do nadmiernego spoŝycia alkoholu nie łączy spoŝywania alkoholu ze sprawnością fizyczną bądź kierowaniem pojazdami
Tablica nr 15 30 PROWADZENIE BEZ WYMAGANEGO ZEZWOLENIA LUB WBREW JEGO WARUNKOM HURTOWEGO OBROTU NAPOJAMI ALKOHOLOWYMI art. 45 3.1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (przestępstwo) PODMIOT STRONA PODMIOTOWA PRZEDMIOT OCHRONY STRONA PRZEDMIOTOWA POWSZECHNY UMYŚLNOŚĆ W ZAMIARZE BEZPOŚREDNIM I EWENTUALNYM PORZĄDEK W ZAKRESIE OBROTU NAPOJAMI ALKOHOLOWYMI POLEGA NA PROWADZENIU HURTOWEGO OBROTU NAPOJAMI ALKOHOLOWYMI BEZ WYMAGANEGO ZEZWOLENIA LUB WBREW JEGO WARUNKOM W razie popełnienia przestępstwa moŝna orzec przepadek napojów alkoholowych, chociaŝby nie były własnością sprawcy, moŝna takŝe orzec zakaz prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na hurtowym obrocie napojami alkoholowymi. JeŜeli czyn został popełniony w zakresie działalności przedsiębiorcy, za sprawcę czynu zabronionego uznaje się osobę odpowiedzialną za wprowadzenie napojów alkoholowych do obrotu hurtowego.
31 Tablica nr 16 Strona przedmiotowa art. 45 3.1 ustawy o WwTiPA Zachowanie się sprawcy polega na: bez wymaganego zezwolenia Obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości powyŝej 18% alkoholu moŝe odbywać się tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Zezwolenie na obrót hurtowy napojami o zawartości do 18% alkoholu wydaje marszałek województwa. Zezwolenie na sprzedaŝ detaliczną napojów alkoholowych wydaje właściwy ze względu na lokalizację punktu sprzedaŝy wójt (burmistrz, prezydent miasta). prowadzeniu obrotu hurtowego napojami alkoholowymi wbrew warunkom zezwolenia (warunki prowadzenia działalności na podstawie zezwolenia na obrót napojami alkoholowymi) przekazywanie organowi zezwalającemu informacji o wielkości sprzedaŝy napojów alkoholowych, w terminie do dnia 31 stycznia za rok poprzedni, sprzedaŝ napojów alkoholowych, wymienionych w zezwoleniu, wyłącznie przedsiębiorcom posiadającym zezwolenie na obrót hurtowy tymi napojami lub zezwolenie na sprzedaŝ detaliczną napojów alkoholowych, prowadzenie obrotu hurtowego tylko napojami alkoholowymi oznaczonymi znakami akcyzy, o ile wymóg oznaczenia tymi znakami wynika z innych przepisów, zaopatrywanie się w napoje alkoholowe, wymienione w zezwoleniu, u producentów oraz u przedsiębiorców posiadających zezwolenie na obrót hurtowy tymi napojami, posiadanie tytułu prawnego do korzystania ze stacjonarnego magazynu dostosowanego do przechowywania napojów alkoholowych, niezaleganie przez przedsiębiorcę z realizacją ciąŝących na nim zobowiązań podatkowych oraz wynikających z ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscach wymienionych w zezwoleniu, zgłaszanie ministrowi właściwemu do spraw gospodarki lub właściwemu marszałkowi województwa zmian stanu faktycznego i prawnego przedsiębiorcy, w stosunku do danych zawartych w zezwoleniu, w terminie 14 dni od dnia powstania zmiany, przestrzegania innych warunków określonych przepisami prawa.
32 Tablica nr 17 StęŜenie alkoholu WE KRWI W WYDYCHANYM POWIETRZU poniżej 0,2 dozwolone poniżej 0,1 mg w 1 dm3 od 0,2 do 0,5 stan po uŝyciu alkoholu od 0,1 mg do 0,25 mg w 1 dm3 powyżej 0,5 stan nietrzeźwości powyżej 0,25 mg w 1 dm3 przelicznik x 2.1
33 Spis tablic Tablica nr 1 SprzedaŜ napojów alkoholowych, art. 43.1 ustawy o WwTiPA 15 Tablica nr 2 Strona przedmiotowa, art. 43 ust. 1 ustawy o WwTiPA 16 Tablica nr 3 Niedopełnienie obowiązku nadzoru, art. 43.2 ustawy o WwTiPA 17 Tablica nr 4 SpoŜywanie napojów alkoholowych, art. 43 1.1 ustawy o WwTiPA 18 Tablica nr 5 Strona przedmiotowa, art. 43 1 ust. 1 ustawy o WwTiPA 19 Tablica nr 6 Usiłowanie spoŝywania napojów alkoholowych, art. 43 1.2 ustawy o WwTiPA 20 Tablica nr 7 Zakazy sprzedaŝy, podawania i spoŝywania napojów alkoholowych wynikające z art. 14 ustawy o WwTiPA 21 Tablica nr 8 Dopuszczenie do sprzedawania napojów alkoholowych wbrew szczególnemu obowiązkowi nadzoru, art. 44 ustawy o WwTiPA 22 Tablica nr 9 Strona przedmiotowa, art. 44 ust. 1 ustawy o WwTiPA 23 Tablica nr 10 Dostarczenie napojów alkoholowych, nieuwidacznianie informacji o szkodliwym spoŝywaniu alkoholu, art. 45 ustawy o WwTiPA 24 Tablica nr 11 Strona przedmiotowa, art. 45 ustawy o WwTiPA 25 Tablica nr 12 Prowadzenie reklamy, promocja napojów alkoholowych informowanie o sponsorowaniu imprezy masowej, art. 45 2.1 ustawy o WwTiPA 26 Tablica nr 13 Strona przedmiotowa, art. 45 2.1 ustawy o WwTiPA 27
34 Tablica nr 14 Art. 13 1 ustawy o WwTiPA 28 Tablica nr 15 Prowadzenie bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom hurtowego obrotu napojami alkoholowymi, art. 45 3.1 ustawy o WwTiPA 30 Tablica nr 16 Strona przedmiotowa, art. 45 3.1 ustawy o WwTiPA 31 Tablica nr 17 StęŜenie alkoholu 32
35 Wykaz skrótów k.w. ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 109, poz. 756 z późn. zm.) ustawa o WwTiPA nr dm mg ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity Dz. U. z 1997 r. Nr 113, poz. 731, 732 z późn. zm.) numer decymetr miligram
36
37 Literatura 1. Bojarski M., Polskie prawo wykroczeń. Zarys wykładu, Warszawa 2003. 2. Kotowski W., Kurzępa B., Przestępstwa pozakodeksowe Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2007. 3. Kotowski W., Kurzępa B., Wykroczenia pozakodeksowe Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2008. 4. Kupiński R., Gałązka M., Szafrańska E., Nowicka I., Wybrane zagadnienia materialnego i procesowego prawa wykroczeń, Szczytno 2005. 5. Marek A., Prawo wykroczeń, Warszawa 2004. 6. Skrzydło-NiŜnik I., Zalas G., Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Komentarz Doktryna Orzecznictwo, Zakamycze 2002.
38