studia rolnicze i leśne, kierunek: ROLNICTWO ZOBACZ OPIS KIERUNKU ORAZ LISTĘ UCZELNI TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW PODSTAWOWYCH - I st. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW PODSTAWOWYCH Botanika i genetyka 75 h Budowa komórki roślinnej. Różnicowanie komórek i klasyfikacja tkanek. Ontogeneza okrytozalążkowych rozwój, budowa oraz funkcje łodygi, liścia i korzenia. Rozmnażanie roślin wegetatywne i generatywne. Modyfikacje i przystosowanie organów. Systematyka roślin. Elementy ekologii, fitosocjologii i ochrony przyrody. Znaczenie genetyki w hodowli roślin i zwierząt. Dziedziczenie proste, podstawy dziedziczenia. Struktura i liczba chromosomów. Struktura i funkcja genów. Postęp genetyczny. Inżynieria genetyczna. Techniki stosowane w genetyce i hodowli roślin. rozumienia zależności między strukturą a funkcją na poziomie komórek, tkanek, pojedynczych organizmów i populacji; rozumienia i stosowania systematyki roślin; rozpoznawania najbardziej rozpowszechnionych gatunków roślin w różnych ekosystemach; rozumienia podstawowych procesów prowadzących do powstawania zmienności genetycznej. Chemia i biochemia 75 h Elektronowa struktura atomów i cząsteczek. Teorie wiązań chemicznych. Nazewnictwo związków chemicznych. Elementy termodynamiki i kinetyki chemicznej. Charakterystyka podstawowych grup związków chemicznych. Analiza ilościowa i jakościowa. Metody identyfikacji związków organicznych. Molekularna organizacja życia. Budowa i właściwości białek oraz enzymów. Anabolizm i katabolizm węglowodanów, białek i tłuszczów. Budowa i funkcje kwasów nukleinowych. Mechanizmy regulacji procesów metabolicznych i przenoszenia energii. posługiwania się terminologią i nomenklaturą chemiczną; opisu właściwości pierwiastków i związków chemicznych oraz stanów materii; przedstawiania reakcji chemicznych za pomocą równań; wykonywania obliczeń chemicznych; wykorzystywania podstawowych technik laboratoryjnych; wykonywania analiz jakościowych i ilościowych. Fizjologia roślin i mikrobiologia 60 h Istota i mechanizmy regulacji podstawowych procesów życiowych roślin uprawnych. Dystrybucja związków odżywczych w roślinach. Wzrost i rozwój roślin. Spoczynek i starzenie. Reakcja roślin na stresy. Interakcje: roślina środowisko. Rośliny transgeniczne. Zakres mikrobiologii rolniczej. Morfologia, biochemia i fizjologia mikroorganizmów. Chorobotwórcze właściwości mikroorganizmów. Podstawy klasyfikacji i systematyki drobnoustrojów. Zastosowanie drobnoustrojów w rolnictwie. badania podstawowych procesów fizjologicznych roślin; rozumienia mechanizmów regulacji procesów fizjologicznych przez czynniki endo- i egzogenne na różnych poziomach organizacji rośliny; praktycznego hartowania roślin i poprawy ich tolerancji na stresy; interpretacji zjawisk zachodzących w środowisku pod wpływem mikroorganizmów; stosowania podstawowych technik mikrobiologicznych w praktyce rolniczej. Ekonomia 30 h Podstawowe prawa ekonomii. Mikro- i makroekonomia. Funkcjonowanie rynku. Pieniądz, system bankowy, rynek kapitałowy. Współzależność między rynkami. Zasady prowadzenia działalności gospodarczej. Prawa rządzące produkcją, podziałem, strona 1 / 5
posługiwania się miernikami społeczno-ekonomicznymi w ocenie rozwoju rynku rolnego oraz w podejmowaniu decyzji w skali makro i mikro; stosowania rachunku ekonomicznego w podejmowaniu krótko i długookresowych decyzji w zakresie działalności gospodarczej. Statystyka matematyczna 30 h Rachunek prawdopodobieństwa. Zmienne losowe i ich rozkład. Metody statystyki opisowej. Estymacja punktowa i przedziałowa. Weryfikacja hipotez. Analiza wariancji. Korelacja i regresja. Wykorzystanie metod statystyki matematycznej w doświadczalnictwie rolniczym. opracowywania statystycznego prostych układów doświadczalnych; oceny prawdopodobieństwa istotności zjawisk przyrodniczych i ekonomicznych w odniesieniu do polowej produkcji roślinnej. KIERUNKOWYCH - I st. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW KIERUNKOWYCH 450 h Agroekologia, agrometeorologia i ochrona środowiska Podstawowe pojęcia ekologiczne. Czynniki abiotyczne i biotyczne środowiska. Biocenoza i ekosystem. Ekologiczne podstawy optymalizacji produkcji rolniczej. Bioindykacja stanu środowiska. Ekologiczne podstawy rekultywacji zniszczonych terenów. Ochrona powietrza atmosferycznego, zasobów wodnych i glebowych. Ochrona i kształtowanie krajobrazu. Podstawy meteorologii i klimatologii. Mikroklimat środowiska rolniczego. Wskaźniki agroklimatyczne. Klimat Polski. rozumienia podstawowych prawidłowości funkcjonowania naturalnych układów ekologicznych; dostrzegania związków przyczynowo-skutkowych w świecie ożywionym i nieożywionym; rozumienia zagrożeń spowodowanych działalnością człowieka; stosowania wiedzy ekologicznej i sozologicznej do oceny środowiska; analizowania i opracowywania danych ze stacji meteorologicznej. Gleboznawstwo i chemia rolna Geneza gleb. Budowa profilu glebowego. Skład granulometryczny. Układy koloidalne. Minerały ilaste. Próchnica glebowa. Właściwości sorpcyjne, odczyn i kwasowość gleb. Systematyka gleb. Bonitacja i kompleksy glebowe. Skład chemiczny roślin. Podstawowe prawa żywienia roślin. Makro- i mikroelementy. Nawozy mineralne, naturalne i organiczne. Potrzeby pokarmowe i nawozowe roślin. Mapy odczynu i zasobności gleb. rozpoznawania podstawowych typów gleb; rozumienia znaczenia próchnicy i minerałów ilastych; określania właściwości fizycznych i chemicznych gleb; rozpoznawania nawozów; wykonywania oznaczeń zasobności gleb oraz stanu odżywienia rośli. Hodowla roślin i nasiennictwo Odmiana rolnicza, zmienność materiału roślinnego. Genetyczne podstawy hodowli roślin samo- i obcopylnych. Kształtowanie cech i właściwości roślin. Hodowla rekombinacyjna, heterozyjna, mutacyjna. Selekcja. Organizacja hodowli roślin. Nasiennictwo. Rejestracja odmian. Materiał siewny. określania własności odmian i materiału siewnego oraz możliwości ich reprodukcji; stosowania uregulowań prawnych dotyczących odmian i materiału siewnego. strona 2 / 5
Produkcja roślinna Gospodarcze i ekologiczne znaczenie użytków zielonych. Roślinność łąk i pastwisk. Zasady użytkowania łąk i pastwisk. Siedlisko roślin uprawy polowej. Teoretyczne podstawy uprawy roli. Specyficzne cechy polowej produkcji roślinnej. Technika uprawy roli. Specyfika uprawy różnych gleb. Siew, sadzenie, pielęgnowanie i zbiór roślin uprawnych. Zmianowanie. Systemy rolnictwa. Chwasty i ich właściwości biologiczne. Herbicydy i zasady ich stosowania. Charakterystyka botaniczno-biologiczna roślin uprawnych i ich rozpoznawanie. Rejonizacja i technologia uprawy poszczególnych gatunków. Jakość plonu. rozpoznawania roślinności łąkowej; projektowania właściwego użytkowania pastwisk i łąk; oceny efektów uprawowych; projektowania technologii uprawy, siewu i zbioru głównych płodów; projektowania zmianowań do różnych systemów rolnictwa; rozpoznawania chwastów i projektowania metod ich zwalczania; rozpoznawania nasion i całych roślin uprawy polowej. Ochrona roślin Rozwój i objawy chorób roślin uprawnych. Wpływ czynników chorobotwórczych na plonowanie roślin i jakość plonu. Budowa, rozwój i szkodliwość agrofagów. Metody oraz sposoby walki z chorobami i szkodnikami rośliny. Odporność roślin na choroby i szkodniki. Obliczanie efektywności ekonomicznej zabiegów ochrony roślin. rozpoznawania chorób na podstawie objawów i oznak etiologicznych; planowania i przeprowadzenia właściwej ochrony roślin; rozpoznawania gatunków szkodników na podstawie cech morfologicznych i powodowanych uszkodzeń; podejmowania decyzji o właściwej technice ochrony roślin z uwzględnieniem zasad BHP. Produkcja zwierzęca Podstawowe procesy fizjologiczne zwierząt gospodarskich. Skład chemiczny pasz. Wartość pokarmowa pasz dla różnych gatunków zwierząt. Metody konserwowania i przechowywania pasz. Żywienie poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich. Gospodarka paszowa. Znaczenie gospodarcze i użytkowanie poszczególnych gatunków zwierząt domowych. Rasy zwierząt. Reprodukcja stada. Organizacja stada użytkowego i zarodowego. Ocena produkcyjności zwierząt. Wpływ środowiska na ustrój zwierzęcy. Zapobieganie chorobom zwierząt. układania dawek pokarmowych i sporządzania bilansu pasz w gospodarstwie; oceny organoleptycznej jakości pasz objętościowych i treściwych; rozpoznawania ras zwierząt gospodarskich; projektowania i planowania rozrodu oraz dostaw produktów pochodzenia zwierzęcego. Technika rolnicza Budowa maszyn i narzędzi rolniczych. Maszyny do konserwacji, czyszczenia, suszenia i przechowywania płodów rolnych. Maszyny i urządzenia w produkcji zwierzęcej. Automatyzacja procesów produkcyjnych. Przechowywanie, konserwacja i utrwalanie płodów rolnych. ustawiania i regulowania parametrów technicznych podstawowych narzędzi i maszyn rolniczych; planowania i projektowania czasu pracy w poszczególnych technologiach uprawy roślin; obliczania energochłonności poszczególnych prac polowych; przechowywania głównych płodów rolnych. Organizacja i ekonomika rolnictwa Istota rachunkowości. Bilans finansowy. Inwentaryzacja, wycena i księgowanie zdarzeń gospodarczych. Ewidencja pracy i płacy. Zasady gospodarki materiałowej. Podstawowe sprawozdania finansowe. Księgowość w nowych strona 3 / 5
podmiotach gospodarczych. Podstawowe wiadomości z zakresu prawa. Prawo własności. Hipoteka i księgi wieczyste. Prawodawstwo w zakresie wspólnej polityki rolnej Unii Europejskiej. Czynniki produkcji rolniczej. Ekonomika działów i gałęzi produkcji rolniczej. Organizacja terytorium gospodarstwa. Planowanie produkcji. Rachunek ekonomiczny w rolnictwie. Sporządzanie analizy gospodarczej i biznesplanu. Strategia marketingowa. prowadzenia ewidencji materiałowej w gospodarstwie rolnym; prowadzenia prostej księgowości; sporządzania sprawozdań finansowych; wypełniania formularzy związanych z systemem dopłat; sporządzania biznesplanów oraz projektów organizacji terytorium gospodarstwa. PODSTAWOWYCH - II st. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW PODSTAWOWYCH Ekofilozofia 30 h Ekologia przyrodnicza. Filozofia ochrony środowiska. Antroposfera i antropopresja. Kryzys ekologiczny i jego uwarunkowania. Filozoficzne podstawy ekorozwoju. Ekorozwój obszarów wiejskich. wykorzystywania treści kształcenia do wykonywania eksperymentów naukowych i ich opracowywania; rozumienia zjawisk ekologicznych zachodzących na obszarach wiejskich; planowania ekorozwoju obszarów wiejskich. Arofizyka 45 h Prawa i wielkości fizyczne. Układ jednostek miar. Ruch jego znaczenie w przyrodzie. Termodynamiczna charakterystyka niektórych zjawisk w glebie i roślinie. Układ atmosfera-roślina-gleba. Zjawiska powierzchniowe w cieczach. Transport molekularny. wykonywania pomiarów podstawowych wielkości fizycznych; wykonywania podstawowych obliczeń; opisu procesów fizycznych zachodzących w glebie i roślinach. Analiza instrumentalna 45 h Chromatografia. Fotometria. Spektrofotometria. Metody spektroskopowe w bliskiej podczerwieni. Metody elektrochemiczne. prowadzenia badań z wykorzystaniem metod analizy instrumentalnej; oceny błędu analitycznego; wykonania zestawów pomiarowych i planowania toku procesu analitycznego. KIERUNKOWYCH - II st. TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW KIERUNKOWYCH 150 h Arobiotechnologia Techniki stosowane w roślinnych kulturach tkankowych. Inżynieria genetyczna metody izolowania i charakterystyka materiału genetycznego. Transformowanie roślin i selekcja organizmów transgenicznych. Perspektywy biotechnologii roślin. posługiwania się podstawowymi technikami stosowanymi w biotechnologii; prowadzenia kultur in vitro w skali laboratoryjnej; transgenezy roślin metodami wektorowymi i bezwektorowymi; selekcji strona 4 / 5
i charakteryzowania transformantów. Kształtowanie środowiska Elementy środowiska i ocena jego stanu. Relacje człowiek środowisko. Przestrzenne rozmieszczenie użytków rolnych. Prawidłowe gospodarowanie na terenach rolniczych. Model funkcjonalno-przestrzenny systemu przyrodniczego. Rekultywacja krajobrazu zdegradowanego. Strategia ochrony i kształtowania środowiska. kształtowania i ochrony krajobrazu; planowania i wykorzystania użytków ekologicznych dla wzmocnienia ekologicznej stabilności biocenoz. Metody badań rolniczych Formułowanie problemu badawczego. Cel badań i hipoteza robocza. Metody gromadzenia danych w naukach rolniczych. Doświadczenie jako metoda badań rolniczych. Zasady pobierania prób oraz wykonywania obserwacji i pomiarów. Metody badania związków między dwiema cechami. Metody analizy danych ankietowych. Zastosowania analizy czynnikowej i analizy skupień w badaniach rolniczych. Zasady wnioskowania statystycznego i merytorycznego. planowania badań; wyboru metody badawczej prowadzenia oraz weryfikacji i interpretacji badań; dokonywania opisu probabilistycznego i wnioskowania statystycznego w przypadku zjawisk przyrodniczych. Postęp biologiczny Metody zwiększenia produktywności roślin dla celów żywieniowych, przemysłu farmaceutycznego, kosmetycznego i energetycznego w zakresie ilościowym i jakościowym. Certyfikacja gospodarstw. oceny różnych technologii uprawy roślin i wdrażania osiągnięć najnowszych badań podstawowych i stosowanych do praktyki rolniczej; wykorzystywania przepisów prawnych związanych z systemami rolnictwa, technologią nawożenia, ochroną oraz uprawą roślin. PRAKTYKI Praktyki powinny trwać nie krócej niż 8 tygodni. Zasady i formę odbywania praktyk ustali jednostka uczelni prowadząca kształcenie. INNE WYMAGANIA: Programy nauczania powinny: - przewidywać zajęcia z zakresu: wychowania fizycznego 60 h, języków obcych 120 h, technologii informacyjnej 30 h, - zawierać treści poszerzające wiedzę humanistyczną w wymiarze nie mniejszym niż 60 h, - przewidywać zajęcia z zakresu grafiki inżynierskiej, ochrony własności intelektualnej oraz bezpieczeństwa pracy i ergonomii. Ćwiczenia terenowe powinny być zaplanowane, w wymiarze co najmniej 30 godzin, w zakresach: botaniki i genetyki, gleboznawstwa i chemii rolnej, hodowli roślin i nasiennictwa oraz produkcji roślinnej. strona 5 / 5