C Z Ę Ś Ć IV MOŻLIWOŚCI WSPÓŁPRACY MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ Z SĄSIADUJĄCYMI GMINAMI W ZAKRESIE GOSPODARKI ENERGETYCZNEJ Gdańsk 2008
C Z Ę Ś Ć IV - SPIS TREŚCI 1. CHARAKTERYSTYKA GMINY DZIERZGOŃ ORAZ SĄSIADUJĄCYCH GMIN... 3 1.1 POŁOŻENIE I CHARAKTERYSTYKA MIASTA I GMINY DZIERZGOŃ... 3 1.2 CHARAKTERYSTYKA GMIN SĄSIADUJĄCYCH Z GMINĄ MIEJSKO-WIEJSKĄ DZIERZGOŃ... 5 2. MOŻLIWOŚĆ WSPÓŁPRACY GMINY DZIERZGOŃ Z SĄSIADUJĄCYMI GMINAMI W ZAKRESIE GOSPODARKI ENERGETYCZNEJ... 10 2.1 ZAOPATRZENIE W CIEPŁO... 10 2.2 ZAOPATRZENIE W ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ... 10 2.3 ZAOPATRZENIE W PALIWA GAZOWE... 10 2.4 ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII (OZE)... 11 2.5 UWAGI I WNIOSKI... 12 2
1. CHARAKTERYSTYKA GMINY DZIERZGOŃ ORAZ SĄSIADUJĄCYCH GMIN 1.1 Położenie i charakterystyka miasta i gminy Dzierzgoń Miasto i gmina Dzierzgoń położona jest w południowo-wschodniej części województwa pomorskiego, we wschodniej części powiatu sztumskiego. Miasto i gmina Dzierzgoń sąsiaduje bezpośrednio z sześcioma gminami. Od strony północno-zachodniej i północnej gmina Dzierzgoń graniczy z gminami Stare Pole i Markusy, od strony wschodniej i południowo-wschodniej z gminami Rychliki i Stary Dzierzgoń, od strony południowej i południowo-zachodniej z gminą Mikołajki Pomorskie, natomiast od strony zachodniej z gminą Stary Targ. Lokalizację miasta i gminy Dzierzgoń przedstawiono na rysunku nr 1.1. Na obszarze gminy zlokalizowane jest miasto Dzierzgoń oraz 34 miejscowości wiejskich. Siedziba gminy zlokalizowana jest w mieście Dzierzgoń. Gmina liczy ok. 9,6 tys. mieszkańców, przy czym w mieście Dzierzgoń zamieszkuje 5,7 tys. mieszkańców, natomiast w miejscowościach wiejskich ok. 3,9 tys. mieszkańców. Gmina zajmuje powierzchnię ok. 131 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi ponad 73 osoby na 1 km 2. Do największych miejscowości wiejskich gminy należą: Bruk, Żuławka Sztumska, Jasna, Bągart, Minieta, Stanowo i Morany. Na terenie wiejskim gminy użytki rolne zajmują 11,4 tys. ha, co stanowi około 87 % ogólnej powierzchni gminy (w tym grunty orne stanowią 9,95 tys. ha), tereny leśne, zadrzewienia i grunty leśne zajmują 0,43 tys. ha (3,4%), natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 1,3 tys. ha (9,9%). Gmina ma charakter rolniczy i usługowy. Większość mieszkańców prowadzi własne gospodarstwa rolne lub pracuje w różnych sektorach usług, handlu i przemysłu. Na terenie gminy zlokalizowanych jest kilka większych oraz kilkadziesiąt średnich i mniejszych zakładów produkcyjno-usługowych. Gmina Dzierzgoń nie posiada własnej bazy surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża ropy naftowej, gazu ziemnego oraz innych paliw kopalnych. Na terenie miasta Dzierzgoń zlokalizowanych jest kilka lokalnych systemów ciepłowniczych, natomiast na terenach wiejskich takie systemy nie występują. Aktualnie brak jest możliwości bezpośredniej współpracy miasta i gminy Dzierzgoń z sąsiadującymi gminami w zakresie zaopatrzenia w energię cieplną brak jest możliwości przesyłanie czynnika grzewczego w ramach lokalnych systemów ciepłowniczych. Miasto Dzierzgoń posiada plan gazyfikacji i jest w dużej części zgazyfikowane, natomiast tereny wiejskie gminy nie są zgazyfikowane. Istnie możliwość współpracy gminy Dzierzgoń z sąsiadującymi gminami w zakresie doprowadzenia gazu przewodowego GZ-50 do wybranych miejscowości zainteresowanych gmin. 3
W zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną gminy powiatu sztumskiego, malborskiego i kwidzyńskiego współpracują przy rozbudowie i modernizacji systemów elektroenergetycznych, stanowiących wspólną infrastrukturę gmin. Gminy zainteresowane są prowadzeniem prac modernizacyjnych i reelektryfikacyjnych zwiększających bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej. Na terenie gminy Dzierzgoń praktycznie brak jest urządzeń energetycznych większej mocy, które mogłyby być zaliczane do grupy odnawialnych źródeł energii (OZE), tj. źródeł wykorzystujących takie nośniki energii, jak: różnego rodzaju biomasę, biogaz, energię słoneczną czy energię wody i wiatru. Wyjątek stanowią tu dwie małe elektrownie wodne o łącznej mocy 69 kw, zlokalizowane w miejscowościach Dzierzgoń i Stanówko, kilka instalacji z pompami ciepła (Dzierzgoń) oraz małe indywidualne kotły i piece grzewcze na biomasę w gospodarstwach wiejskich. Gmina Dzierzgoń posiada na swoim terenie korzystne warunki dla wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń typu OZE, min.: systemy solarne (kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne), kompleksy agroenergetyczne, biogazownie, kotłownie na biomasę, pompy ciepła oraz urządzenia wykorzystujące energię wiatru i w bardzo ograniczonym zakresie małe elektrownie wodne (rzeki Dzierzgoń, Balewka i Tyna Wysoka). Rys. 1.1 Lokalizacja miasta i gminy Dzierzgoń w powiecie sztumskim 4
1.2 Charakterystyka gmin sąsiadujących z gminą miejsko-wiejską Dzierzgoń Gmina Dzierzgoń sąsiaduje bezpośrednio z czterema gminami wiejskimi woj. pomorskiego, tj. gminami: Stare Pole, Stary Targ, Stary Dzierzgoń i Mikołajki Pomorskie oraz dwiema gminami woj. warmińsko-mazurskiego, tj. gminą Markusy i Rychliki. Gminy wiejskie nie posiadają wspólnych systemów ciepłowniczych ani lokalnych systemów zaopatrujących również sąsiednią gminę w energię cieplną. Sąsiadujące gminy są natomiast powiązane systemami elektroenergetycznymi, a niektóre z nich również systemami gazowniczymi. Poniżej przedstawiono krótką charakterystykę poszczególnych gmin sąsiadujących z miastem i gminą Dzierzgoń. Gmina wiejska Stary Targ Gmina wiejska Stary Targ położona jest w województwie pomorskim w środkowej części powiatu sztumskiego. Gmina Stary Targ graniczy z gminą Dzierzgoń od strony wschodniej na odcinku pomiędzy granicą z gminą wiejską Mikołajki Pomorskie i gminą Stare Pole. Na obszarze gminy Stary Targ znajdują się 43 miejscowości wiejskie. Gmina liczy ok. 6,65 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię ok. 141 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi ponad 47 osób na 1 km 2. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 11,4 tys. ha, co stanowi ok. 80,9% powierzchni gminy, tereny leśne i zadrzewienia zajmują 1,39 tys. ha, natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 1,35 tys. ha, co stanowi ok. 9,6% całkowitej powierzchni gminy. Gmina ma charakter rolniczy. Warunki klimatyczne, jakie panują na obszarze gminy oraz bardzo dobre gleby sprzyjają uprawie roślin i produkcji rolnej. Na terenie gminy zlokalizowanych jest kilka mniejszych zakładów produkcyjno-usługowych. Gmina Stary Targ nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy odbywa się przede wszystkim w oparciu o własne, indywidualne źródła ciepła. Gmina Stary Targ nie jest zgazyfikowana. Istnieje ograniczona możliwość współpracy gminy Stary Targ z gminą Dzierzgoń w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego GZ-50 do wybranych miejscowości rejonu. Gmina Stary Targ posiada na swoim terenie korzystne warunki dla wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń energetycznych małej mocy zaliczanych do grupy OZE takich jak: kotłownie na biogaz i biomasę, systemy solarne (kolektory słoneczne) i w ograniczonym zakresie urządzenia wykorzystujące energię wiatru. 5
Gmina wiejska Stare Pole Gmina wiejska Stare Pole położona jest w województwie pomorskim we wschodniej części powiatu malborskiego. Gmina Stare Pole graniczy z gminą Dzierzgoń od strony południowej na odcinku pomiędzy granicą z gminą wiejską Stary Targ i gminą Markusy. Na obszarze gminy Stare Pole znajduje się 16 miejscowości wiejskich. Gmina liczy ok. 4,60 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię ok. 80 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi blisko 58 osób na 1 km 2. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 6,20 tys. ha, tereny leśne i zadrzewienia zajmują 0,33 tys. ha, natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 1,44 tys. ha. Gmina ma charakter rolniczy. Warunki klimatyczne, jakie panują na obszarze gminy oraz bardzo dobre gleby sprzyjają uprawie roślin i produkcji rolnej. Gmina Stare Pole nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy odbywa się przede wszystkim w oparciu o własne, indywidualne źródła ciepła. Gmina Stare Pole nie jest zgazyfikowana. Istnieje ograniczona możliwość współpracy gminy Stare Pole z gminą Dzierzgoń w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego GZ-50 do wybranych miejscowości rejonu. Gmina Stare Pole posiada na swoim terenie korzystne warunki dla wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń energetycznych małej mocy zaliczanych do grupy OZE takich jak: kotłownie na biogaz i biomasę, systemy solarne (kolektory słoneczne) i w ograniczonym zakresie urządzenia wykorzystujące energię wiatru. Gmina wiejska Markusy Gmina wiejska Markusy położona jest w województwie warmińsko-mazurskim w południowo-wschodniej części powiatu elbląskiego. Gmina Markusy graniczy z gminą Dzierzgoń od strony zachodniej na odcinku pomiędzy granicą z gminą wiejską Stare Pole i gminą Rychliki. Na obszarze gminy Markusy znajduje się 20 miejscowości wiejskich. Gmina liczy ok. 4,15 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię ok. 110 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi blisko 38 osób na 1 km 2. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 8,12 tys. ha, w tym grunty orne zajmują ok. 5,10 tys. ha. Gmina ma charakter rolniczy. Warunki klimatyczne, jakie panują na obszarze gminy oraz dobre gleby sprzyjają uprawie roślin i produkcji rolnej. Gmina Markusy nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. 6
Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy odbywa się przede wszystkim w oparciu o własne, indywidualne źródła ciepła. Gmina Markusy nie jest zgazyfikowana. Istnieje ograniczona możliwość współpracy gminy Markusy z gminą Dzierzgoń w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego GZ-50 do wybranych miejscowości rejonu. Gmina Markusy posiada na swoim terenie korzystne warunki dla wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń energetycznych małej mocy zaliczanych do grupy OZE takich jak: kotłownie na biogaz i biomasę, systemy solarne (kolektory słoneczne) i w ograniczonym zakresie urządzenia wykorzystujące energię wiatru. Gmina wiejska Rychliki Gmina wiejska Rychliki położona jest w województwie warmińsko-mazurskim w południowej części powiatu elbląskiego. Gmina Rychliki graniczy z gminą Dzierzgoń od strony zachodniej na odcinku pomiędzy granicą z gminą wiejską Markusy i gminą Stary Dzierzgoń. Na obszarze gminy Rychliki znajduje się 24 miejscowości wiejskich. Gmina liczy ok. 4,10 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię ok. 132 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi ok. 31 osób na 1 km 2. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 9,50 tys. ha, w tym grunty orne zajmują ok. 7,70 tys. ha. Gmina ma charakter rolniczy. Warunki klimatyczne, jakie panują na obszarze gminy oraz dobre gleby sprzyjają uprawie roślin i produkcji rolnej. Gmina Rychliki nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy odbywa się przede wszystkim w oparciu o własne, indywidualne źródła ciepła. Gmina Rychliki nie jest zgazyfikowana. Istnieje ograniczona możliwość współpracy gminy Rychliki z gminą Dzierzgoń w zakresie doprowadzenia gazu ziemnego GZ-50 do wybranych miejscowości rejonu. Gmina Rychliki posiada na swoim terenie korzystne warunki dla wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń energetycznych małej mocy zaliczanych do grupy OZE takich jak: kotłownie na biogaz i biomasę, systemy solarne (kolektory słoneczne) i w ograniczonym zakresie urządzenia wykorzystujące energię wiatru. Gmina wiejska Stary Dzierzgoń Gmina wiejska Stary Dzierzgoń położona jest w województwie pomorskim, we wschodniej części powiatu sztumskiego. Gmina Stary Dzierzgoń graniczy z gminą Dzierzgoń od strony zachodniej na odcinku pomiędzy granicą z gminą wiejską Rychliki i gminą Mikołajki Pomorskie. 7
Na obszarze gminy Stary Dzierzgoń znajduje się 35 miejscowości wiejskich. Gmina liczy ok. 4,1 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię ok. 186 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi 22 osoby na 1 km 2. Na terenie gminy użytki rolne zajmują 12,6 tys. ha, co stanowi blisko 68% powierzchni gminy, tereny leśne i zadrzewienia zajmują 4,65 tys. ha, natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 1,36 tys. ha, co stanowi 7,3% całkowitej powierzchni gminy. Gmina ma charakter typowo rolniczy. Większość mieszkańców prowadzi własne gospodarstwa rolne. Na terenie gminy brak jest większych zakładów przemysłowych. Gmina Stary Dzierzgoń nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy odbywa się przede wszystkim w oparciu o własne, indywidualne źródła ciepła. Gmina Stary Dzierzgoń nie jest zgazyfikowana. Brak jest możliwość współpracy gminy Stary Dzierzgoń z gminą Dzierzgoń w zakresie wspólnej gazyfikacji. Na terenie gminy znajduje się elektrownia wodna małej mocy. Gmina posiada na swoim terenie korzystne warunki dla wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń energetycznych małej mocy zaliczanych do grupy OZE takich jak: kotłownie na biomasę, biogazownie, systemy solarne (kolektory słoneczne) i w ograniczonym zakresie urządzenia wykorzystujące energię wiatru. Gmina wiejska Mikołajki Pomorskie Gmina wiejska Mikołajki Pomorskie położona jest w województwie pomorskim w południowej części powiatu sztumskiego. Gmina Mikołajki Pomorskie graniczy z gminą Dzierzgoń od strony północno-wschodniej na odcinku pomiędzy granicą z gminą wiejską Stary Dzierzgoń i gminą Stary Targ. Na obszarze gminy Mikołajki Pomorskie znajduje się 20 miejscowości wiejskich. Gmina liczy ok. 3,8 tys. mieszkańców i zajmuje powierzchnię 92 km 2. Gęstość zaludnienia wynosi ponad 41 osób na 1 km 2. Na terenie gminy użytki rolne zajmują ok. 7,0 tys. ha, co stanowi ponad 76,% powierzchni gminy, tereny leśne i zadrzewienia zajmują 1,3 tys. ha, natomiast nieużytki, wody, tereny zabudowane i komunikacyjne zajmują 0,8 tys. ha, co stanowi ok. 8,8% całkowitej powierzchni gminy. Gmina ma charakter rolniczy. Większość mieszkańców prowadzi własne gospodarstwa rolne. Na terenie gminy zlokalizowanych jest kilkanaście mniejszych zakładów produkcyjno-usługowych. Gmina Mikołajki Pomorskie nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. 8
Zaspokajanie potrzeb cieplnych odbiorców na terenie gminy odbywa się przede wszystkim w oparciu o własne, indywidualne źródła ciepła. Gmina Mikołajki Pomorskie nie jest zgazyfikowana. Brak jest możliwość współpracy gminy Mikołajki Pomorskie z gminą Dzierzgoń w zakresie wspólnej gazyfikacji. Gmina posiada na swoim terenie korzystne warunki dla wprowadzania i eksploatowania specjalistycznych urządzeń energetycznych małej mocy zaliczanych do grupy OZE takich jak: biogazownie, kotłownie na biomasę, systemy solarne (kolektory słoneczne) i w ograniczonym zakresie urządzenia wykorzystujące energię wiatru. Dynamiczny rozwój energetyki bazującej na odnawialnych źródłach energii, stwarza nowe możliwości współpracy kilku sąsiadujących gmin w zakresie pozyskiwania, składowania i dystrybucji paliw ekologicznych, głównie biogazu i biomasy (odpady drzewne, rośliny energetyczne, odpady organiczne). Inwestycje tego typu powinny być traktowane jako przedsięwzięcia priorytetowe i wspólne dla kilku gmin sąsiadujących. Aktualnie wszystkie gminy sąsiadujące z gminą Dzierzgoń z woj. pomorskiego, poza gminą Stary Targ (dokument jest w trakcie realizacji), posiadają plan zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe opracowany zgodnie z obowiązującym prawem energetycznym. 9
2. MOŻLIWOŚĆ WSPÓŁPRACY GMINY DZIERZGOŃ Z SĄSIADUJĄCYMI GMINAMI W ZAKRESIE GOSPODARKI ENERGETYCZNEJ 2.1 Zaopatrzenie w ciepło W zakresie bezpośredniego zaopatrzenia w ciepło brak jest możliwości współpracy miasta i gminy Dzierzgoń z sąsiadującymi gminami. W odniesieniu do gmin przedstawionych w pkt. 1, wymiana energii cieplnej pomiędzy tymi gminami a gminą Dzierzgoń w okresie najbliższych 15 lat nie ma uzasadnienia techniczno-ekonomicznego i nie jest dalej rozpatrywana. 2.2 Zaopatrzenie w energię elektryczną Inwestycje i eksploatacja systemów elektroenergetycznych są przedsięwzięciami o zasięgu regionalnym i ponadregionalnym, dlatego modernizacja systemów elektroenergetycznych i reelektryfikacja na obszarze powiatu sztumskiego wymusza ścisłą współpracę poszczególnych gmin opisanych w pkt.1 z miastem i gminą Dzierzgoń w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną. Inwestycje modernizacyjne determinują również ścisłą współpracę tych gmin z miastami: Kwidzyn, Malbork, Susz i Sztum. Decydujące znaczenie w przypadku planowania dostaw energii elektrycznej w tym rejonie ma Koncern Energetyczny ENERGA S.A. Oddział w Elblągu, Rejon Energetyczny Kwidzyn - właściciel całości systemu energetycznego. Polityka tej firmy decydować będzie zarówno o wielkości produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (siłownie wiatrowe), jak również możliwości dystrybucji energii na obszarze sąsiadujących gmin. 2.3 Zaopatrzenie w paliwa gazowe W ramach zaopatrzenia w paliwa gazowe istnieją ograniczone możliwości współpracy i wspólnego działania kilku gmin w ramach budowy nowych odcinków sieci gazowych średniego i niskiego ciśnienia i gazyfikacji nowych terenów powiatu sztumskiego. Aktualnie zgazyfikowane są jedynie miasta Sztum i Dzierzgoń oraz część gminy miejsko-wiejskiej Sztum. Na wybranych terenach gminy, w perspektywie najbliższych kilku lat, planowana jest ograniczona rozbudowa sieci gazowych średniego ciśnienia rozprowadzających gaz ziemny GZ-50. Bardziej prawdopodobna jest jednak rozbudowa w rejonie miasta Dzierzgoń i okolicznych miejscowości systemów sieci przesyłowych biogazu lub Alternatywnie przesyłu metanu pozyskanego z biogazu. 10
Prowadzone aktualnie i planowane prace termomodernizacyjne obiektów mieszkalnych, przemysłowych i użyteczności publicznej, a także dynamiczne wprowadzanie odnawialnych źródeł energii prowadzi do znacznego obniżenia bilansu zapotrzebowania odbiorców na paliwa gazowe, natomiast obniżenie zużycia gazu GZ-50 będzie rzutować z kolei na ograniczenie nowych inwestycji w sektorze paliw gazowych. 2.4 Odnawialne źródła energii (OZE) W okresie 2 4 lat gmina Dzierzgoń powinna stworzyć bardzo korzystne warunki dla realizacji programu wdrażania odnawialnych źródeł energii. W tym okresie czasu powinien powstać na terenach przemysłowych miasta Dzierzgoń (rejon ulic Betoniarzy i Słonecznej) kompleks agroenergetyczny, który stanowiłby źródło dostawy biogazu do największych kotłowni gazowo-olejowych i gazowych oraz do nowych źródeł ciepła. Alternatywnym rozwiązaniem jest budowa specjalnych biogazowni i produkcja na bazie biogazu metanu, który mógłby być rozprowadzany istniejącym systemem sieci gazowych. W wybranych rejonach miasta Dzierzgoń powinien również powstać pogram budowy lokalnych kotłowni opalanych biomasą, alternatywnie biogazem lub gazem ziemnym. W tym celu należy poddać konwersji na biopaliwa (biogaz, biomasa), wybrane kotłownie węglowe oraz kotłownie aktualnie opalane olejem opałowym. Nowe kotłownie powinny być opalane wybranym rodzajem biopaliwa, tj.: biogazem, odpadami drzewnymi, zrębkami z roślin energetycznych lub uszlachetnioną formą biomasy, tj. granulatem, brykietami itp. Zmodernizowane systemy grzewcze mogą być wspomagane również instalacjami solarnymi oraz pompami ciepła. Inwestycje te powinny być realizowane sukcesywnie w dwóch lub trzech etapach. Na obszarach wiejskich gminy Dzierzgoń oraz sąsiadujących gmin należy wykorzystać lokalny potencjał istniejących zasobów biomasy (sprasowana słoma, odpady drzewne, rośliny energetyczne). W tym celu należy opracować strategiczny plan pozyskania biomasy na wybranych terenach gminy, bazując na tzw. roślinach energetycznych, jak również plan pozyskania biopaliw płynnych (np. biodisel, ekopal, bioetanol, itp.). Potencjalne zasoby energetyczne biomasy (głównie odpady drzewne i sprasowana słoma) w każdej gminie powiatów: sztumskiego, malborskiego i kwidzyńskiego są znaczne i pozwalają na jej energetyczne wykorzystanie. W tabeli 2.1 przedstawiono obliczone zasoby biomasy dla wybranych gmin powiatu sztumskiego, kwidzyńskiego i malborskiego. Na terenach północnych i południowych gminy Dzierzgoń istnieją duże możliwości budowy siłowni wiatrowych. W tym przypadku predysponowane pod tego rodzaju inwestycje są głównie tereny zlokalizowane poza obszarem zabudowanym i terenami rolniczymi. Ograniczeniom lokalizacyjnym, ekologicznym ani technicznym nie podlegają natomiast urządzenia wykorzystujące energię słoneczną. W warunkach lokalnych należy wspierać budowę instalacji solarnych (kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne) w obiektach publicznych np. w szkołach, halach sportowych itd. do podgrzewania wody użytkowej. W tym miejscu należy podkreślić, że z inicjatywy i pod kierunkiem gminy 11
Dzierzgoń, jest aktualnie realizowany projekt wykorzystania energii słonecznej pod nazwą Słoneczne dachu Powiśla, który obejmuje współpracę 11 sąsiadujących gmin z kilku powiatów. Wykorzystanie przedstawionych zasobów OZE pozwala spełnić dość wysokie wymagania określone w Strategii rozwoju OZE, dotyczące ich procentowego udziału w ogólnym bilansie paliw dla danej gminy. Udział energii ze źródeł odnawialnych w ogólnym bilansie energetycznym gminy w perspektywie do roku 2020 powinien wynosić w granicach nawet 36,8%, tj. znacznie powyżej wartości przyjętej w założeniach Polityki energetycznej Polski do 2025 i stosownych dyrektywach UE (15%). Tabela 2.1. Potencjalne roczne zasoby biomasy dla wybranych gmin. Gmina Powiat tzw. miękka (sprasowana słoma) Zasoby biomasy w TJ/rok tzw. twarda (drewno, odpady drzewne) Dzierzgoń 210 65 70 Ryjewo 86 45 46 kwidzyński Gardeja 215 55 56 gm. wiejska Kwidzyn 230 75 76 Sztum 175 78 80 Mikołajki Pomorskie sztumski 110 20 21 Stary Targ 184 23 24 2.5 Uwagi i wnioski 1. Gmina Dzierzgoń nie posiada własnej bazy kopalnych surowców energetycznych. Na jej terenie nie występują udokumentowane złoża gazu ziemnego, ropy naftowej ani innych paliw kopalnych. 2. Położenie gminy Dzierzgoń stwarza możliwości wspólnego planowania przedsięwzięć w zakresie zaopatrzenia w biopaliwa. Dla wybranych obszarów wiejskich gminy należy opracować plan założenia i eksploatacji roślin energetycznych. Działania te powinny być realizowane w ramach kompleksowego programu wdrażania tego typu upraw w rejonie powiatów sztumskiego i kwidzyńskiego. 3. Przyjęto założenie, że na terenie gminy w ramach wprowadzania odnawialnych źródeł energii preferencje uzyska biogaz (budowa biogazowi lub kompleksu agroenergetycznego), biomasa różnego typu, energia solarna (kolektory słoneczne) oraz w uzasadnionych przypadkach elektrownie wiatrowe. 4. Infrastruktura systemów elektroenergetycznego i gazowniczego, południowowschodniego rejonu woj. pomorskiego (powiaty sztumski, kwidzyński i malborski), stwarza możliwości planowania przedsięwzięć obejmujących swym zasięgiem kilka sąsiadujących gmin, w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną (w tym również reelektryfikację), paliwa gazowe oraz biopaliwa. 12