1810-1849 "Rodem warszawianin, sercem Polak, a talentem obywatel świata..."
Fryderyk Chopin urodził się 22 lutego 1810 r. w Żelazowej Woli, zmarł w Paryżu 17 października 1849 r.
Rodzice Fryderyka Chopina Justyna Krzyżanowska - Chopin Mikołaj Chopin
Siostry Fryderyka Chopina Ludwika Izabela Dom Chopinów był czysto polski. Nie można było sprawić Fryderykowi większej przykrości, jak kwestionując jego tytuł Polaka, z powodu francuskiego nazwiska". Emilia
Żelazowa Wola, w pobliżu Sochaczewa, nad Utratą -miejscowość, gdzie Chopinowie mieszkali po ślubie. Pola i łany mazowieckie, między którymi wiją się kręte drogi z pochylonymi, czasem przygarbionymi ze starości wierzbami, symbolem wielkiej tęsknoty Chopina za ziemią ojczystą.
1 października 1810 r. rodzina Chopinów przeniosła się do Warszawy. Zamieszkali w Pałacu Saskim.
Wrażliwy, chorowity chłopiec już od wczesnego dzieciństwa wykazywał fenomenalne zdolności muzyczne. Od matki uczył się pierwszych dźwięków mowy ojczystej, od niej słyszał melodie polskich pieśni. Pierwsze lekcje gry fortepianowej pobierał Chopin u matki.
Rodzice przekonawszy się o nadzwyczajnych zdolnościach syna, oddali go w ręce doświadczonego pedagoga, Wojciecha Żywnego. Frycek grał, improwizował, komponował. Muzyka stała się natchnieniem Fryderyka, ale i innych przedmiotów uczył się pilnie - początkowo w domu, a potem w Liceum Warszawskim, które ukończył z wyróżnieniem. Wojciech Żywny
Mały Chopinek" już od dzieciństwa z wielkim powodzeniem koncertował. Zapraszany na uroczystości i do salonów arystokracji warszawskiej. Budził podziw swą muzykalnością nie tylko publiczności, ale i wybitnych artystów goszczących w tym czasie w Warszawie. Z tego okresu pochodzą pierwsze próby kompozytora: młodzieńcze polonezy oraz marsz wojskowy.
Gdy u 16-letniego Chopina lekarze rozpoznali pierwsze objawy choroby płuc. Dla ratowania zdrowia wyjechał z matką i siostrami do Dusznik. Pomnik F. Chopina w Dusznikach Zdrój... Tam bowiem, gdy kilkoro dzieci przez śmierć ojca, do wód na kurację przybyłego, sierotami stało się, pan Fryderyk Chopin... dał dwa koncerty na dochód tychże..." Sobie przysporzył chwały, a sierotom? - 74 talary. -Dużo. Dom w którym koncertował F. Chopin
Po powrocie z uzdrowiska do Warszawy rozpoczął pierwszy rok studiów w Szkole Głównej Muzyki, pod kierunkiem Józefa Elsnera. Gdy Chopin skończył szkołę, prof. Józef Elsner wpisał mu ocenę: geniusz muzyczny. Należało kontynuować naukę na zachodzie Europy, należało dać się poznać. Czasy były trudne. Polska rządzona przez cara szykowała się do zbrojnego powstania. Gdyby Chopin wiedział, że powstanie wybuchnie już 30 listopada nie szykowałby się do wyjazdu. Józef Elsner - nauczyciel teorii i kompozycji.
Opuścił jednak Polskę, udając się do stolic europejskich. Ciężki to był wyjazd. Gnębiły go nie tylko przeczucia, ale także rozmyślania o losie Ojczyzny.
Nie spodziewał się kompozytor, że opuszcza Ojczyznę na zawsze. Na wiadomość, że powstanie upadło, Chopin chciał wracać do Warszawy.... chce mi się śmierci... - pisał. Moskal panem świata? O Boże, jesteś Ty!... Ach, czemu choć jednego Moskala zabić nie mogłem?" Wstrząs, jaki wówczas przeżył, pozostawił w nim ślad na całe życie, ślad, który dominował w jego utworach. Jego armaty ukryte w kwiatach nigdy nie umilkły. Chopin bronił i utwierdzał nieśmiertelność polskiego narodu - swoją twórczością.
Artysta wojażował z Berlina do Wiednia, Pragi, Paryża - gdzie osiadł na stałe. Lata 1839-1848 były okresem w życiu Chopina, w którym osiągnął szczyty sławy. Oblegany przez przyjaciół, wielbicieli, uczniów, jaśniał dowcipem, intelektem, talentem. Koncertował, improwizował, komponował. Powstawały koncerty, mazurki, preludia, walce, sonaty, nokturny, ballady, etiudy, scherza. Grał bez wytchnienia. Robert Schumann pisał o jego muzyce:... Chopin zagrał śpiewał na fortepianie najpiękniejsze swe pieśni Nic w przyrodzie nie było zdolne przypomnieć tych dźwięków, chyba w ciszy nocnej smutna nuta słowika..."
Niestety, ciągle zapracowany, chory, za mało myślał o swoim zdrowiu. Spalał się, stan jego zdrowia pogarszał się. Choroba wkraczała w ostatnią fazę. Nadeszła i śmierć. Jest kilka relacji z ostatnich dni życia Chopina. Jedna z nich pochodzi z ust ks. Aleksandra Jełowickiego: "... Czy wierzysz? - Wierzę... Jak mię matka nauczyła... Odbył spowiedź, przyjął Wijatyk i Ostatnie Pomazanie.... to, com przyjął, jest nad wszelką cenę... Kocham Boga i ludzi!... Módlcie się za mną! Do widzenia w Niebie!... Jestem u źródła szczęścia... Umarł 17 października 1849 r. w Paryżu.
Gdy Chopinowi niewiele już zostało życia, mówił do swej siostry, Ludwiki Jędrzejewiczowej: Wiem, iż wam Paskiewicz nie pozwoli mnie przewieźć do Warszawy, więc zabierzcie przynajmniej moje serce".
Siostra serce Fryderyka, ukryte jak kontrabanda, przewiozła do Warszawy. Złożono je w urnie, potem umieszczono w pięknej hebanowej skrzynce. Za zgodą ks. Sotkiewicza, ówczesnego proboszcza kościoła Świętego Krzyża, spoczęło w nawie głównej w drugim filarze po lewej stronie tegoż kościoła. Gdzie skarb twój, tam serce twoje. Fryderykowi Chopinowi Rodacy.
Pozostała do wypełnienia wola artysty. W kościele św. Magdaleny w Paryżu wykonano - zgodnie z jego pragnieniem - "Requiem" Mozarta. Wiele znakomitości w pojazdach i pieszo towarzyszyło mu w kondukcie pogrzebowym na miejsce ostatniego spoczynku - cmentarz Père - Lachaise "Mimo wielkiej sławy, znacznej ilości dzieł napisanych i udzielanych lekcji, majątku Chopin nie zostawił: nieszczęśliwi Polacy, których wygnanie sprowadzało tyle razy do jego drzwi, wiedzieli, gdzie ta fortuna się rozeszła".
I zawsze aktualne jest to, co C.K. Norwid pisał w 117. numerze "Dziennika Polskiego" w Poznaniu w dniu 25 października 1849 r. : "Rodem warszawianin, sercem Polak, a talentem obywatel świata. Fryderyk Chopin zeszedł z tego świata... Umiał zbierać kwiaty polne, rosy z nich ani puchu nie odtrącając najlżejszego Przezeń Ludu polskiego porozrzucane łzy po polach w diademie ludzkości się zebrały w diament piękna... Wszędzie jest, bo w Ojczyzny duchu mądrze przestawał i w Ojczyźnie spoczął, bo jest wszędzie!"
Pomnik F. Chopina w Łazienkach - Warszawa
Pamiątki po Fryderyku Chopinie Fragment wnętrza z ostatnim fortepianem Fryderyka Chopina firmy I. Pleyela Fotografia firmy "Orion" z XIX wieku. Zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/1316
Złoty zegarek Fryderyka Chopina, który otrzymał od Angeliki Catalani, włoskiej śpiewaczki w 1820 - zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie, nr inw. M/29 List Fryderyka Chopina do rodziny w Warszawie, Szafarnia, 10 sierpnia 1824 Kalendarzyk Fryderyka Chopina na rok 1848 Sonata g-moll op. 65
Opracowała: Magdalena Misiąg