Podział i rodzaje przyczep kempingowych Turyści w Polsce uprawiający caravaning najczęściej używają przyczep kempingowych. Według PFCC, w 2006 roku, aż 67 proc. turystów krajowych korzystało z noclegów w przyczepie kempingowej. A czym jest przyczepa kempingowa? Jakie są jej rodzaje? Jest to przyczepa samochodowa na dwóch lub więcej kołach ze specjalnie zabudowanym i wyposażonym wnętrzem, przystosowana do ciągnięcia przez samochód. Jej głównym celem jest zapewnienie schronienia zarówno w czasie dogodnych warunków atmosferycznych, jak i w przypadku złej pogody. Niezbędne jest też zapewnienie noclegów i możliwość bytowania w warunkach plenerowych. Duża, dwuosiowa przyczepa Hobby Prestige. Podstawową zaletą przyczep kempingowych jest mniejszy koszt zakupu i większy komfort w porównaniu do kamperów tej samej wielkości. Największą wadą jest 1 / 14
zakaz przebywania pasażerów w środku w czasie jazdy. Użytkowanie ich wiąże się także z odpowiednio dobranym samochodem, większym zużyciem paliwa, utrudnionym manewrowaniem, pogorszeniem bezpieczeństwa jazdy i ograniczeniem widoczności z tyłu pojazdu. Na polskim rynku jedynym producentem przyczep jest Fabryka Przyczep Niewiadów. Najpopularniejsze wśród kupujących marki przyczep zagranicznych to: Adria, Bürstner, Hobby, Hymer, Knaus, Dethleffs, Cristall, LMC, Fendt i T.E.C. Naczepa kempingowa firmy Pacific RV. Takie naczepy są bardzo popularne w USA, Kanadzie i Australii. Przyczepa kempingowa razem z ciągnącym ją samochodem osobowym tworzy tzw. zestaw caravaningowy. Przyczepy kempingowe możemy podzielić na: przyczepy kempingowe stałe oraz przyczepy kempingowe składane. Pod względem liczby osi możemy wyróżnić przyczepy jednoosiowe lub podwójne i tandemowe. Trzecim rodzajem przyczep są tzw. nietypowe przyczepy kempingowe. 2 / 14
Kolejna klasyczna elegancja, tym razem marki Dethleffs. Klasyczne Przyczepy kempingowe stałe to najbardziej rozpowszechnione modele wśród wszystkich rodzajów przyczep. Są to przyczepy nieskładane, zbudowane z elementów o sztywnej konstrukcji, które umieszczono na kołach. Pojazdy tego typu nazywane są również karawaną. Nazwa pochodzi od perskiego słowa karwan i przybliżona jest do słów carovana (wł.), caravane (franc.) czy caravana (hiszp.). Oznacza zarówno konwój podróżnych, jak i turystyczny pojazd mieszkalny. Angielska nazwa caravan to dom na kołach lub po prostu mieszkalna przyczepa samochodowa. 3 / 14
Sposób na dodatkowe powiększenie przestrzeni przyczepy: namiot na górze, namiot z tyłu. Podstawowe wyposażenie przyczepy (podobnie jak w kamperze) obejmuje: miejsca noclegowe i wypoczynkowe, aneks kuchenny oraz łazienkę z toaletą. Najważniejszym wskaźnikiem przy doborze przyczepy jest liczba miejsc noclegowych, które decydują o komforcie bytowania. Najczęściej spotyka się modele 2-,3-,4- i 5-osobowe, ale są też przyczepy przeznaczone dla większej liczby osób. Kolejnym wyznacznikiem komfortu przebywania w przyczepie jest powierzchnia użytkowa. Biorąc pod uwagę dostępne przyczepy, należy wyróżnić jednostki: małe (od 2,8 m do 4,2 m długości), średnie (od 4,2 m do 5,5 m) i duże (powyżej 5,5 m). Nikogo już nie dziwią wielkie, dwuosiowe konstrukcje o powierzchni powyżej 20 metrów kwadratowych, których długość przekracza nawet 11 metrów. Duża liczba miejsc noclegowych i wysoki komfort wyposażenia decydują o zwiększającej się długości nadwozia. Wybór dużej przyczepy wiąże się jednak z obowiązkiem posiadania samochodu dużej mocy (często też prawa jazdy B+E), a także największymi kosztami podczas wynajęcia lub zakupu takiej przyczepy. Powiększamy Ciekawym rozwiązaniem konstrukcyjnym są przyczepy o zmiennych wymiarach. Elementy konstrukcyjne wykonane są na stałe z materiałów sztywnych, a niektóre części przyczepy, jak np.: dach, podłoga i ściany boczne są ruchome. W 4 / 14
niektórych modelach (np. Hymer Eriba) cała lub pewna część dachu podnoszona jest do góry, aby zwiększyć wysokość przyczepy i przestrzeń bytową. Do krawędzi podnoszonej części dachu przymocowana może być wysokiej jakości tkanina (wodoszczelna) stosowana przy budowie namiotów i przedsionków. Wtedy pod podnoszonym dachem można swobodnie stanąć, a nawet umieścić dodatkowe łóżko dla dzieci. A do jakiego rodzaju zakwalifikować tę przyczepę firmy Hobby? To już tzw. mobil home, zwany też w Polsce czasami domkiem holenderskim. 5 / 14
Naczepę Dethleffs Roadster ciężko przypisać do którejkolwiek kategorii. Może jako przyczepy typu TIR? Przyczepy składane Różnice w budowie sprawiają, że wśród przyczep składanych wyróżnia się więcej rozwiązań konstrukcyjnych niż wśród nieskładanych. Jednym z kryteriów podziału jest sztywność elementów konstrukcyjnych, które mogą być miękkie, półsztywne i sztywne. Należy wyróżnić przyczepy kempingowe namiotowe oraz przyczepy sztywne. Jedne pochodzą od namiotów, a drugie od karawany. Niektóre typy przyczep składanych mogą być przesuwane z miejsca na miejsce. Jednak istnieje pewna zasada, otóż nie wolno tego typu przyczep holować w stanie rozłożonym. Bürstner, czyli przyczepa o klasycznym wyglądzie. Przyczepy kempingowe składane są idealną alternatywą dla dużych przyczep klasycznego typu, bowiem w stanie złożonym przypominają przyczepę bagażową, a rozłożone normalną przyczepę lub rozbity namiot. Pomieścić mogą od dwóch do nawet pięciu osób. Ich konstrukcje jednak mają mniejsze walory użytkowe i mniejszy komfort. Przyczepy składane wymagają większych wymagań konstrukcyjnych w porównaniu z tradycyjnymi. Elementy konstrukcyjne muszą być doskonale dopasowane i proste w obsłudze, a przede wszystkim bardzo szczelne i wytrzymałe. Przyczepy tego typu nie są jeszcze popularne w Polsce, ale z roku na rok zainteresowanie nimi wzrasta. Inaczej sytuacja wygląda w krajach zachodnich i za oceanem, gdzie ta specyficzna konstrukcja jest bardzo popularna. Najbardziej znanym producentem przyczep składanych jest firma Fleetwood, która ma już przedstawicielstwo w Polsce. Mniej znane firmy to Raclet i Gobur. 6 / 14
Hymer Eriba Touring. Głównym atutem tej konstrukcji jest mniejsze zużycie paliwa przez samochód (mała wysokość i waga przyczepy w porównaniu z tradycyjnymi). Coraz większa popularność przyczep składanych wynika z możliwości ich ciągnięcia przez małe samochody osobowe. Mniejsze przyczepy lepiej się prowadzą, stawiają mały opór powietrza i umożliwiają dobrą obserwację drogi poza samochodem. Dodatkową zaletą są dogodne warunki garażowania poza sezonem oraz możliwość przewozu (na wierzchu) dodatkowego sprzętu turystycznego (np. łodzi, pontonów, rowerów itp.). 7 / 14
Naczepa na Opla Astrę firmy Heku. Rozkładana przyczepa firmy Fleetwood. 8 / 14
Naczepa na Fiata Multipla. Caravaning w skali mikro, czyli propozycja brytyjskiej firmy Sleeper. Przyczepy namiotowe To modele rozkładane, które po rozłożeniu swoim wyglądem przypominają namiot rozbity na samej tylko przyczepie lub na przyczepie i częściowo na ziemi. Cała konstrukcja zbudowana jest z nowoczesnych i wodoszczelnych materiałów, z których wykonano ściany boczne i dach. Oprócz wyposażenia mieszkalnego dość ciekawie prezentuje się wyposażenie gospodarcze, ze stołem, zestawem kuchennym, szafkami i pojemnikami gospodarczymi. Dodatkową zaletą jest możliwość stosowania przystawek gospodarczych w części przedsionkowej. W Polsce pierwszą przyczepę namiotową GK-100 wyprodukowano w Wytwórni Sprzętu Sportowego w Górze Kalwarii. Była ona przeznaczona dla 2-3 osób, a ważyła zaledwie 260 kilogramów. 9 / 14
Elegancka, klasyczna Adria. Przyczepy namiotowe można podzielić na symetryczne i niesymetryczne, a także na modele ze sztywnymi ściankami. Przyczepy symetryczne rozkładają się na boki lub rzadziej do przodu i do tyłu w sposób bardzo prosty. Cechą charakterystyczną jest ich budowa, w której jedna strona rozłożonej przyczepy jest odbiciem drugiej strony. Jest to najbardziej popularny na świecie rodzaj składanych przyczep. Te, z pozoru małe i lekkie modele, umożliwiają nocleg nawet pięcioosobowej rodzinie. Przyczepy niesymetryczne w zależności od modelu rozkładają się tylko na jedną stronę lub do tyłu. Rozłożenie całego namiotu następuje najczęściej automatycznie wraz z otwarciem pokrywy przyczepy bagażowej. Całość rozłożona jest na przyczepie i częściowo na ziemi, a pokrywa jest sztywną podłogą w namiocie. Miejsca do spania urządzone są przeważnie na wierzchu skrzyni bagażowej i podłodze namiotu. Konstrukcja rozstawiona na ziemi może być przesunięta lub przetransportowana dopiero po ponownym złożeniu. Przyczepy namiotowe ze sztywnymi ściankami to modele, w których pewna część ścian zbudowana jest z elementów sztywnych, a pozostała część wraz z dachem z materiału namiotowego. 10 / 14
Klasyczna przyczepa dla czterech osób. Ma wszystko, czego potrzeba: sypialnię, łazienkę z toaletą, kuchnię, część mieszkalną. Miłośnicy caravaningu mogą spotkać również inne modele przyczep składanych, w których dach lub jedna ze ścian jest zbudowana ze sztywnego materiału. Są to przyczepy składane z miękkimi ścianami. Najlepszym tego przykładem jest konstrukcja przyczepy, w której podnoszony mechanicznie dach jest sztywny, a ścianki wykonano z tkaniny namiotowej. Miejsca do spania umieszczone są wewnątrz skrzyni bagażowej, a niekiedy na wysuniętych w bok małych półkach. Ciekawym rozwiązaniem jest przyczepa z miękkimi ściankami, której sztywny dach (pokrywa) połączony jest z przyczepą bagażową. Całość wygląda jak trójkątny namiot osadzony na przyczepie bagażowej, w którym jedna ze ścian jest konstrukcji sztywnej. Rozłożenie przyczepy namiotowej powodowało zwiększenie części mieszkalnej. W tym przypadku (jak i w przyczepie tradycyjnej) powierzchnię użyteczną wyznacza skrzynia nadwozia. Przyczepy składane sztywne to przyczepy, które po rozłożeniu przypominają klasyczną przyczepę. Cechą charakterystyczną są elementy konstrukcyjne wykonane z materiałów sztywnych. W ich produkcji znaczącą rolę odgrywa duża precyzja, która decydująco wpływa na łatwość rozkładania i szczelność przyczepy. Mimo szybkiego rozkładania i składania oraz zabezpieczenia przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, przyczepy tego typu są rzadziej stosowane niż przyczepy namiotowe. Naczepy kempingowe 11 / 14
Ciekawym rozwiązaniem są naczepy kempingowe. Naczepa kempingowa to odmiana przyczepy, której przednia część spoczywa na pojeździe ciągnącym. Naczepę połączoną z pojazdem samochodowym nazywa się pojazdem członowym. Tego typu naczepy można podzielić na jednostki sztywne i ruchome. Pojazd sztywny to najczęściej połączenie samochodu osobowego z naczepą kempingową. Rozwiązanie to było już analizowane przez polskich inżynierów i specjalistów od przyczep kempingowych. Dethleffs Megaron 950 TK to jedna z najdłuższych przyczep, licząca blisko jedenaście i pół metra. Wyposażenie takiej naczepy jest zazwyczaj ograniczone ze względu na małe wnętrze. W środku znajdować się mogą rozkładane łóżka (dla 2-4 osób), stolik i skromna toaleta. Specyficzna konstrukcja umożliwia przebywanie w nadwoziu mieszkalnym podłączonym do samochodu, jak i oddzielnie na specjalnych podporach. Zaletą tego rozwiązania jest stosunkowo mały wpływ nadwozia mieszkalnego na zużycie paliwa, łatwiejsze manewrowanie oraz możliwość osiągania większych prędkości. Decydujące znaczenie może mieć mniejszy koszt zakupu od tradycyjnych przyczep kempingowych. Na niekorzyść tego rozwiązania wpływa mniejsza powierzchnia użytkowa wnętrza w porównaniu z innymi przyczepami kempingowymi, a także zwiększone obciążenie na samochód i zużycie opon w przyczepie podczas zakrętów. Najbardziej aktualna propozycja pochodzi od niemieckiego producenta kamperów i przyczep firmę Heku (prezentowanej w numerze 6(8) 2006 Polskiego Caravaningu ). 12 / 14
Ford Excursion pociągnie dużą, dwuosiową przyczepę. Zestawy samochodów z naczepą mogą być bardzo różne. Większe pojazdy członowe to samochód typu pick-up lub samochód ciężarowy i duża naczepa, niekiedy nawet dwuosiowa. Największe naczepy w celu zwiększenia przestrzeni wnętrza mają wysuwane ściany boczne. Ich wyposażenie przypomina apartament w hotelu pięcio gwiazdkowym. Tego typu zestawy rzadko możemy oglądać na polskich drogach. Najwięcej jeździ na drogach USA, Kanady i Australii. Mniejszą przyczepę zbudować już trudno Ta pochodzi z Francji i nazywa się nomen omen Cockpit. 13 / 14
Wojciech Witkowski